пыгъэлэжьыкӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pǝʁɐɮɐʑǝ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пы- + гъэ- + [лэжь] + -ы + -кӏ + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "пыгъэлэжьыкӏын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пыгъэлэжьыкӏын |
| щымыӀэныгъэ: | пымыгъэлэжьыкӏын |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏын | пыбгъэлэжьыкӏын | пигъэлэжьыкӏын | пыдгъэлэжьыкӏын | пывгъэлэжьыкӏын | пагъэлэжьыкӏын |
| щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏын | пумыгъэлэжьыкӏын | пимыгъэлэжьыкӏын | пыдмыгъэлэжьыкӏын | пывмыгъэлэжьыкӏын | памыгъэлэжьыкӏын |
| Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пыгъэлэжьыкӏ! | пывгъэлэжьыкӏ! |
| щымыӀэныгъэ: | пумыгъэлэжьыкӏ! | пывмыгъэлэжьыкӏ! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыпрегъэлэжьыкӏ | упрегъэлэжьыкӏ | прегъэлэжьыкӏ | дыпрегъэлэжьыкӏ | фыпрегъэлэжьыкӏ | прегъэлэжьыкӏ |
| щымыӀэныгъэ: | сыпремыгъэлэжьыкӏ | упремыгъэлэжьыкӏ | премыгъэлэжьыкӏ | дыпремыгъэлэжьыкӏ | фыпремыгъэлэжьыкӏ | премыгъэлэжьыкӏ |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызогъэлэжьыкӏ(ыр) | пыбогъэлэжьыкӏ(ыр) | пегъэлэжьыкӏ(ыр) | пыдогъэлэжьыкӏ(ыр) | пывогъэлэжьыкӏ(ыр) | пагъэлэжьыкӏ(ыр) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыркъым | пыбгъэлэжьыкӏыркъым | пигъэлэжьыкӏыркъым | пыдгъэлэжьыкӏыркъым | пывгъэлэжьыкӏыркъым | пагъэлэжьыкӏыркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏырт | пыбгъэлэжьыкӏырт | пигъэлэжьыкӏырт | пыдгъэлэжьыкӏырт | пывгъэлэжьыкӏырт | пагъэлэжьыкӏырт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыртэкъым | пыбгъэлэжьыкӏыртэкъым | пигъэлэжьыкӏыртэкъым | пыдгъэлэжьыкӏыртэкъым | пывгъэлэжьыкӏыртэкъым | пагъэлэжьыкӏыртэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏащ | пыбгъэлэжьыкӏащ | пигъэлэжьыкӏащ | пыдгъэлэжьыкӏащ | пывгъэлэжьыкӏащ | пагъэлэжьыкӏащ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏакъым | пыбгъэлэжьыкӏакъым | пигъэлэжьыкӏакъым | пыдгъэлэжьыкӏакъым | пывгъэлэжьыкӏакъым | пагъэлэжьыкӏакъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏат | пыбгъэлэжьыкӏат | пигъэлэжьыкӏат | пыдгъэлэжьыкӏат | пывгъэлэжьыкӏат | пагъэлэжьыкӏат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏатэкъым | пыбгъэлэжьыкӏатэкъым | пигъэлэжьыкӏатэкъым | пыдгъэлэжьыкӏатэкъым | пывгъэлэжьыкӏатэкъым | пагъэлэжьыкӏатэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъащ | пыбгъэлэжьыкӏыгъащ | пигъэлэжьыкӏыгъащ | пыдгъэлэжьыкӏыгъащ | пывгъэлэжьыкӏыгъащ | пагъэлэжьыкӏыгъащ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъакъым | пыбгъэлэжьыкӏыгъакъым | пигъэлэжьыкӏыгъакъым | пыдгъэлэжьыкӏыгъакъым | пывгъэлэжьыкӏыгъакъым | пагъэлэжьыкӏыгъакъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъат | пыбгъэлэжьыкӏыгъат | пигъэлэжьыкӏыгъат | пыдгъэлэжьыкӏыгъат | пывгъэлэжьыкӏыгъат | пагъэлэжьыкӏыгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъатэкъым | пыбгъэлэжьыкӏыгъатэкъым | пигъэлэжьыкӏыгъатэкъым | пыдгъэлэжьыкӏыгъатэкъым | пывгъэлэжьыкӏыгъатэкъым | пагъэлэжьыкӏыгъатэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏщ | пыбгъэлэжьыкӏщ | пигъэлэжьыкӏщ | пыдгъэлэжьыкӏщ | пывгъэлэжьыкӏщ | пагъэлэжьыкӏщ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏкъым | пыбгъэлэжьыкӏкъым | пигъэлэжьыкӏкъым | пыдгъэлэжьыкӏкъым | пывгъэлэжьыкӏкъым | пагъэлэжьыкӏкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏт | пыбгъэлэжьыкӏт | пигъэлэжьыкӏт | пыдгъэлэжьыкӏт | пывгъэлэжьыкӏт | пагъэлэжьыкӏт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏтэкъым | пыбгъэлэжьыкӏтэкъым | пигъэлэжьыкӏтэкъым | пыдгъэлэжьыкӏтэкъым | пывгъэлэжьыкӏтэкъым | пагъэлэжьыкӏтэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынщ | пыбгъэлэжьыкӏынщ | пигъэлэжьыкӏынщ | пыдгъэлэжьыкӏынщ | пывгъэлэжьыкӏынщ | пагъэлэжьыкӏынщ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынкъым | пыбгъэлэжьыкӏынкъым | пигъэлэжьыкӏынкъым | пыдгъэлэжьыкӏынкъым | пывгъэлэжьыкӏынкъым | пагъэлэжьыкӏынкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынущ | пыбгъэлэжьыкӏынущ | пигъэлэжьыкӏынущ | пыдгъэлэжьыкӏынущ | пывгъэлэжьыкӏынущ | пагъэлэжьыкӏынущ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынукъым | пыбгъэлэжьыкӏынукъым | пигъэлэжьыкӏынукъым | пыдгъэлэжьыкӏынукъым | пывгъэлэжьыкӏынукъым | пагъэлэжьыкӏынукъым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏрэ | пыбгъэлэжьыкӏрэ | пигъэлэжьыкӏрэ | пыдгъэлэжьыкӏрэ | пывгъэлэжьыкӏрэ | пагъэлэжьыкӏрэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыркъэ | пыбгъэлэжьыкӏыркъэ | пигъэлэжьыкӏыркъэ | пыдгъэлэжьыкӏыркъэ | пывгъэлэжьыкӏыркъэ | пагъэлэжьыкӏыркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏырт | пыбгъэлэжьыкӏырт | пигъэлэжьыкӏырт | пыдгъэлэжьыкӏырт | пывгъэлэжьыкӏырт | пагъэлэжьыкӏырт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыртэкъэ | пыбгъэлэжьыкӏыртэкъэ | пигъэлэжьыкӏыртэкъэ | пыдгъэлэжьыкӏыртэкъэ | пывгъэлэжьыкӏыртэкъэ | пагъэлэжьыкӏыртэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏа | пыбгъэлэжьыкӏа | пигъэлэжьыкӏа | пыдгъэлэжьыкӏа | пывгъэлэжьыкӏа | пагъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏакъэ | пыбгъэлэжьыкӏакъэ | пигъэлэжьыкӏакъэ | пыдгъэлэжьыкӏакъэ | пывгъэлэжьыкӏакъэ | пагъэлэжьыкӏакъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏат | пыбгъэлэжьыкӏат | пигъэлэжьыкӏат | пыдгъэлэжьыкӏат | пывгъэлэжьыкӏат | пагъэлэжьыкӏат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏатэкъэ | пыбгъэлэжьыкӏатэкъэ | пигъэлэжьыкӏатэкъэ | пыдгъэлэжьыкӏатэкъэ | пывгъэлэжьыкӏатэкъэ | пагъэлэжьыкӏатэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъа | пыбгъэлэжьыкӏыгъа | пигъэлэжьыкӏыгъа | пыдгъэлэжьыкӏыгъа | пывгъэлэжьыкӏыгъа | пагъэлэжьыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъакъэ | пыбгъэлэжьыкӏыгъакъэ | пигъэлэжьыкӏыгъакъэ | пыдгъэлэжьыкӏыгъакъэ | пывгъэлэжьыкӏыгъакъэ | пагъэлэжьыкӏыгъакъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъат | пыбгъэлэжьыкӏыгъат | пигъэлэжьыкӏыгъат | пыдгъэлэжьыкӏыгъат | пывгъэлэжьыкӏыгъат | пагъэлэжьыкӏыгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъатэкъэ | пыбгъэлэжьыкӏыгъатэкъэ | пигъэлэжьыкӏыгъатэкъэ | пыдгъэлэжьыкӏыгъатэкъэ | пывгъэлэжьыкӏыгъатэкъэ | пагъэлэжьыкӏыгъатэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏ | пыбгъэлэжьыкӏ | пигъэлэжьыкӏ | пыдгъэлэжьыкӏ | пывгъэлэжьыкӏ | пагъэлэжьыкӏ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏкъэ | пыбгъэлэжьыкӏкъэ | пигъэлэжьыкӏкъэ | пыдгъэлэжьыкӏкъэ | пывгъэлэжьыкӏкъэ | пагъэлэжьыкӏкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏт | пыбгъэлэжьыкӏт | пигъэлэжьыкӏт | пыдгъэлэжьыкӏт | пывгъэлэжьыкӏт | пагъэлэжьыкӏт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏтэкъэ | пыбгъэлэжьыкӏтэкъэ | пигъэлэжьыкӏтэкъэ | пыдгъэлэжьыкӏтэкъэ | пывгъэлэжьыкӏтэкъэ | пагъэлэжьыкӏтэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏын | пыбгъэлэжьыкӏын | пигъэлэжьыкӏын | пыдгъэлэжьыкӏын | пывгъэлэжьыкӏын | пагъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынкъэ | пыбгъэлэжьыкӏынкъэ | пигъэлэжьыкӏынкъэ | пыдгъэлэжьыкӏынкъэ | пывгъэлэжьыкӏынкъэ | пагъэлэжьыкӏынкъэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыну | пыбгъэлэжьыкӏыну | пигъэлэжьыкӏыну | пыдгъэлэжьыкӏыну | пывгъэлэжьыкӏыну | пагъэлэжьыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынукъэ | пыбгъэлэжьыкӏынукъэ | пигъэлэжьыкӏынукъэ | пыдгъэлэжьыкӏынукъэ | пывгъэлэжьыкӏынукъэ | пагъэлэжьыкӏынукъэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏмэ | пыбгъэлэжьыкӏмэ | пигъэлэжьыкӏмэ | пыдгъэлэжьыкӏмэ | пывгъэлэжьыкӏмэ | пагъэлэжьыкӏмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏмэ | пумыгъэлэжьыкӏмэ | пимыгъэлэжьыкӏмэ | пыдмыгъэлэжьыкӏмэ | пывмыгъэлэжьыкӏмэ | памыгъэлэжьыкӏмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏамэ | пыбгъэлэжьыкӏамэ | пигъэлэжьыкӏамэ | пыдгъэлэжьыкӏамэ | пывгъэлэжьыкӏамэ | пагъэлэжьыкӏамэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏамэ | пумыгъэлэжьыкӏамэ | пимыгъэлэжьыкӏамэ | пыдмыгъэлэжьыкӏамэ | пывмыгъэлэжьыкӏамэ | памыгъэлэжьыкӏамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъамэ | пыбгъэлэжьыкӏыгъамэ | пигъэлэжьыкӏыгъамэ | пыдгъэлэжьыкӏыгъамэ | пывгъэлэжьыкӏыгъамэ | пагъэлэжьыкӏыгъамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏыгъамэ | пумыгъэлэжьыкӏыгъамэ | пимыгъэлэжьыкӏыгъамэ | пыдмыгъэлэжьыкӏыгъамэ | пывмыгъэлэжьыкӏыгъамэ | памыгъэлэжьыкӏыгъамэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынмэ | пыбгъэлэжьыкӏынмэ | пигъэлэжьыкӏынмэ | пыдгъэлэжьыкӏынмэ | пывгъэлэжьыкӏынмэ | пагъэлэжьыкӏынмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏынмэ | пумыгъэлэжьыкӏынмэ | пимыгъэлэжьыкӏынмэ | пыдмыгъэлэжьыкӏынмэ | пывмыгъэлэжьыкӏынмэ | памыгъэлэжьыкӏынмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынумэ | пыбгъэлэжьыкӏынумэ | пигъэлэжьыкӏынумэ | пыдгъэлэжьыкӏынумэ | пывгъэлэжьыкӏынумэ | пагъэлэжьыкӏынумэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏынумэ | пумыгъэлэжьыкӏынумэ | пимыгъэлэжьыкӏынумэ | пыдмыгъэлэжьыкӏынумэ | пывмыгъэлэжьыкӏынумэ | памыгъэлэжьыкӏынумэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏтэмэ | пыбгъэлэжьыкӏтэмэ | пигъэлэжьыкӏтэмэ | пыдгъэлэжьыкӏтэмэ | пывгъэлэжьыкӏтэмэ | пагъэлэжьыкӏтэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏтэмэ | пумыгъэлэжьыкӏтэмэ | пимыгъэлэжьыкӏтэмэ | пыдмыгъэлэжьыкӏтэмэ | пывмыгъэлэжьыкӏтэмэ | памыгъэлэжьыкӏтэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏатэмэ | пыбгъэлэжьыкӏатэмэ | пигъэлэжьыкӏатэмэ | пыдгъэлэжьыкӏатэмэ | пывгъэлэжьыкӏатэмэ | пагъэлэжьыкӏатэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏатэмэ | пумыгъэлэжьыкӏатэмэ | пимыгъэлэжьыкӏатэмэ | пыдмыгъэлэжьыкӏатэмэ | пывмыгъэлэжьыкӏатэмэ | памыгъэлэжьыкӏатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пыбгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пигъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пыдгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пывгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пагъэлэжьыкӏыгъатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пумыгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пимыгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пыдмыгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | пывмыгъэлэжьыкӏыгъатэмэ | памыгъэлэжьыкӏыгъатэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынтэмэ | пыбгъэлэжьыкӏынтэмэ | пигъэлэжьыкӏынтэмэ | пыдгъэлэжьыкӏынтэмэ | пывгъэлэжьыкӏынтэмэ | пагъэлэжьыкӏынтэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏынтэмэ | пумыгъэлэжьыкӏынтэмэ | пимыгъэлэжьыкӏынтэмэ | пыдмыгъэлэжьыкӏынтэмэ | пывмыгъэлэжьыкӏынтэмэ | памыгъэлэжьыкӏынтэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынутэмэ | пыбгъэлэжьыкӏынутэмэ | пигъэлэжьыкӏынутэмэ | пыдгъэлэжьыкӏынутэмэ | пывгъэлэжьыкӏынутэмэ | пагъэлэжьыкӏынутэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏынутэмэ | пумыгъэлэжьыкӏынутэмэ | пимыгъэлэжьыкӏынутэмэ | пыдмыгъэлэжьыкӏынутэмэ | пывмыгъэлэжьыкӏынутэмэ | памыгъэлэжьыкӏынутэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынт | пыбгъэлэжьыкӏынт | пигъэлэжьыкӏынт | пыдгъэлэжьыкӏынт | пывгъэлэжьыкӏынт | пагъэлэжьыкӏынт |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынтэкъым | пыбгъэлэжьыкӏынтэкъым | пигъэлэжьыкӏынтэкъым | пыдгъэлэжьыкӏынтэкъым | пывгъэлэжьыкӏынтэкъым | пагъэлэжьыкӏынтэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынут | пыбгъэлэжьыкӏынут | пигъэлэжьыкӏынут | пыдгъэлэжьыкӏынут | пывгъэлэжьыкӏынут | пагъэлэжьыкӏынут |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынутэкъым | пыбгъэлэжьыкӏынутэкъым | пигъэлэжьыкӏынутэкъым | пыдгъэлэжьыкӏынутэкъым | пывгъэлэжьыкӏынутэкъым | пагъэлэжьыкӏынутэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏми | пыбгъэлэжьыкӏми | пигъэлэжьыкӏми | пыдгъэлэжьыкӏми | пывгъэлэжьыкӏми | пагъэлэжьыкӏми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏми | пумыгъэлэжьыкӏми | пимыгъэлэжьыкӏми | пыдмыгъэлэжьыкӏми | пывмыгъэлэжьыкӏми | памыгъэлэжьыкӏми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏами | пыбгъэлэжьыкӏами | пигъэлэжьыкӏами | пыдгъэлэжьыкӏами | пывгъэлэжьыкӏами | пагъэлэжьыкӏами |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏами | пумыгъэлэжьыкӏами | пимыгъэлэжьыкӏами | пыдмыгъэлэжьыкӏами | пывмыгъэлэжьыкӏами | памыгъэлэжьыкӏами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъами | пыбгъэлэжьыкӏыгъами | пигъэлэжьыкӏыгъами | пыдгъэлэжьыкӏыгъами | пывгъэлэжьыкӏыгъами | пагъэлэжьыкӏыгъами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏыгъами | пумыгъэлэжьыкӏыгъами | пимыгъэлэжьыкӏыгъами | пыдмыгъэлэжьыкӏыгъами | пывмыгъэлэжьыкӏыгъами | памыгъэлэжьыкӏыгъами |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынми | пыбгъэлэжьыкӏынми | пигъэлэжьыкӏынми | пыдгъэлэжьыкӏынми | пывгъэлэжьыкӏынми | пагъэлэжьыкӏынми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏынми | пумыгъэлэжьыкӏынми | пимыгъэлэжьыкӏынми | пыдмыгъэлэжьыкӏынми | пывмыгъэлэжьыкӏынми | памыгъэлэжьыкӏынми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынуми | пыбгъэлэжьыкӏынуми | пигъэлэжьыкӏынуми | пыдгъэлэжьыкӏынуми | пывгъэлэжьыкӏынуми | пагъэлэжьыкӏынуми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏынуми | пумыгъэлэжьыкӏынуми | пимыгъэлэжьыкӏынуми | пыдмыгъэлэжьыкӏынуми | пывмыгъэлэжьыкӏынуми | памыгъэлэжьыкӏынуми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏтэми | пыбгъэлэжьыкӏтэми | пигъэлэжьыкӏтэми | пыдгъэлэжьыкӏтэми | пывгъэлэжьыкӏтэми | пагъэлэжьыкӏтэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏтэми | пумыгъэлэжьыкӏтэми | пимыгъэлэжьыкӏтэми | пыдмыгъэлэжьыкӏтэми | пывмыгъэлэжьыкӏтэми | памыгъэлэжьыкӏтэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏатэми | пыбгъэлэжьыкӏатэми | пигъэлэжьыкӏатэми | пыдгъэлэжьыкӏатэми | пывгъэлэжьыкӏатэми | пагъэлэжьыкӏатэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏатэми | пумыгъэлэжьыкӏатэми | пимыгъэлэжьыкӏатэми | пыдмыгъэлэжьыкӏатэми | пывмыгъэлэжьыкӏатэми | памыгъэлэжьыкӏатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏыгъатэми | пыбгъэлэжьыкӏыгъатэми | пигъэлэжьыкӏыгъатэми | пыдгъэлэжьыкӏыгъатэми | пывгъэлэжьыкӏыгъатэми | пагъэлэжьыкӏыгъатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏыгъатэми | пумыгъэлэжьыкӏыгъатэми | пимыгъэлэжьыкӏыгъатэми | пыдмыгъэлэжьыкӏыгъатэми | пывмыгъэлэжьыкӏыгъатэми | памыгъэлэжьыкӏыгъатэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынтэми | пыбгъэлэжьыкӏынтэми | пигъэлэжьыкӏынтэми | пыдгъэлэжьыкӏынтэми | пывгъэлэжьыкӏынтэми | пагъэлэжьыкӏынтэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏынтэми | пумыгъэлэжьыкӏынтэми | пимыгъэлэжьыкӏынтэми | пыдмыгъэлэжьыкӏынтэми | пывмыгъэлэжьыкӏынтэми | памыгъэлэжьыкӏынтэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏынутэми | пыбгъэлэжьыкӏынутэми | пигъэлэжьыкӏынутэми | пыдгъэлэжьыкӏынутэми | пывгъэлэжьыкӏэнутэми | пагъэлэжьыкӏэнутэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏынутэми | пумыгъэлэжьыкӏынутэми | пимыгъэлэжьыкӏынутэми | пыдмыгъэлэжьыкӏынутэми | пывмыгъэлэжьыкӏынутэми | памыгъэлэжьыкӏынутэми |
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏаи | пыбгъэлэжьыкӏаи | пигъэлэжьыкӏаи | пыдгъэлэжьыкӏаи | пывгъэлэжьыкӏаи | пагъэлэжьыкӏаи |
| щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏакъыми | пыбгъэлэжьыкӏакъыми | пигъэлэжьыкӏакъыми | пыдгъэлэжьыкӏакъыми | пывгъэлэжьыкӏакъыми | пагъэлэжьыкӏакъыми |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏащэрэт | пыбгъэлэжьыкӏащэрэт | пигъэлэжьыкӏащэрэт | пыдгъэлэжьыкӏащэрэт | пывгъэлэжьыкӏащэрэт | пагъэлэжьыкӏащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | пызмыгъэлэжьыкӏащэрэт | пумыгъэлэжьыкӏащэрэт | пимыгъэлэжьыкӏащэрэт | пыдмыгъэлэжьыкӏащэрэт | пывмыгъэлэжьыкӏащэрэт | памыгъэлэжьыкӏащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнщ | пыбгъэлэжьыкӏагъэнщ | пигъэлэжьыкӏагъэнщ | пыдгъэлэжьыкӏагъэнщ | пывгъэлэжьыкӏагъэнщ | пагъэлэжьыкӏагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнкъым | пыбгъэлэжьыкӏагъэнкъым | пигъэлэжьыкӏагъэнкъым | пыдгъэлэжьыкӏагъэнкъым | пывгъэлэжьыкӏагъэнкъым | пагъэлэжьыкӏагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнт | пыбгъэлэжьыкӏагъэнт | пигъэлэжьыкӏагъэнт | пыдгъэлэжьыкӏагъэнт | пывгъэлэжьыкӏагъэнт | пагъэлэжьыкӏагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнтэкъым | пыбгъэлэжьыкӏагъэнтэкъым | пигъэлэжьыкӏагъэнтэкъым | пыдгъэлэжьыкӏагъэнтэкъым | пывгъэлэжьыкӏагъэнтэкъым | пагъэлэжьыкӏагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэн | пыбгъэлэжьыкӏагъэн | пигъэлэжьыкӏагъэн | пыдгъэлэжьыкӏагъэн | пывгъэлэжьыкӏагъэн | пагъэлэжьыкӏагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнкъэ | пыбгъэлэжьыкӏагъэнкъэ | пигъэлэжьыкӏагъэнкъэ | пыдгъэлэжьыкӏагъэнкъэ | пывгъэлэжьыкӏагъэнкъэ | пагъэлэжьыкӏагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнт | пыбгъэлэжьыкӏагъэнт | пигъэлэжьыкӏагъэнт | пыдгъэлэжьыкӏагъэнт | пывгъэлэжьыкӏагъэнт | пагъэлэжьыкӏагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнтэкъэ | пыбгъэлэжьыкӏагъэнтэкъэ | пигъэлэжьыкӏагъэнтэкъэ | пыдгъэлэжьыкӏагъэнтэкъэ | пывгъэлэжьыкӏагъэнтэкъэ | пагъэлэжьыкӏагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнущ | пыбгъэлэжьыкӏагъэнущ | пигъэлэжьыкӏагъэнущ | пыдгъэлэжьыкӏагъэнущ | пывгъэлэжьыкӏагъэнущ | пагъэлэжьыкӏагъэнущ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнукъым | пыбгъэлэжьыкӏагъэнукъым | пигъэлэжьыкӏагъэнукъым | пыдгъэлэжьыкӏагъэнукъым | пывгъэлэжьыкӏагъэнукъым | пагъэлэжьыкӏагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнут | пыбгъэлэжьыкӏагъэнут | пигъэлэжьыкӏагъэнут | пыдгъэлэжьыкӏагъэнут | пывгъэлэжьыкӏагъэнут | пагъэлэжьыкӏагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнутэкъым | пыбгъэлэжьыкӏагъэнутэкъым | пигъэлэжьыкӏагъэнутэкъым | пыдгъэлэжьыкӏагъэнутэкъым | пывгъэлэжьыкӏагъэнутэкъым | пагъэлэжьыкӏагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэну | пыбгъэлэжьыкӏагъэну | пигъэлэжьыкӏагъэну | пыдгъэлэжьыкӏагъэну | пывгъэлэжьыкӏагъэну | пагъэлэжьыкӏагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнукъэ | пыбгъэлэжьыкӏагъэнукъэ | пигъэлэжьыкӏагъэнукъэ | пыдгъэлэжьыкӏагъэнукъэ | пывгъэлэжьыкӏагъэнукъэ | пагъэлэжьыкӏагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнут | пыбгъэлэжьыкӏагъэнут | пигъэлэжьыкӏагъэнут | пыдгъэлэжьыкӏагъэнут | пывгъэлэжьыкӏагъэнут | пагъэлэжьыкӏагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пызгъэлэжьыкӏагъэнутэкъэ | пыбгъэлэжьыкӏагъэнутэкъэ | пигъэлэжьыкӏагъэнутэкъэ | пыдгъэлэжьыкӏагъэнутэкъэ | пывгъэлэжьыкӏагъэнутэкъэ | пагъэлэжьыкӏагъэнутэкъэ |
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | пызыгъэлэжьыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | пызымыгъэлэжьыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пызыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызымыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пызыгъэлэжьыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызымыгъэлэжьыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пызыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пызымыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пызыгъэлэжьыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пызымыгъэлэжьыкӏыну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | пызгъэлэжьыкӏ | пыбгъэлэжьыкӏ | пигъэлэжьыкӏ | пыдгъэлэжьыкӏ | пывгъэлэжьыкӏ | пагъэлэжьыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | пызмыгъэлэжьыкӏ | пумыгъэлэжьыкӏ | пимыгъэлэжьыкӏ | пыдмыгъэлэжьыкӏ | пывмыгъэлэжьыкӏ | памыгъэлэжьыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пызгъэлэжьыкӏа | пыбгъэлэжьыкӏа | пигъэлэжьыкӏа | пыдгъэлэжьыкӏа | пывгъэлэжьыкӏа | пагъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызмыгъэлэжьыкӏа | пумыгъэлэжьыкӏа | пимыгъэлэжьыкӏа | пыдмыгъэлэжьыкӏа | пывмыгъэлэжьыкӏа | памыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пызгъэлэжьыкӏыгъа | пыбгъэлэжьыкӏыгъа | пигъэлэжьыкӏыгъа | пыдгъэлэжьыкӏыгъа | пывгъэлэжьыкӏыгъа | пагъэлэжьыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызмыгъэлэжьыкӏыгъа | пумыгъэлэжьыкӏыгъа | пимыгъэлэжьыкӏыгъа | пыдмыгъэлэжьыкӏыгъа | пывмыгъэлэжьыкӏыгъа | памыгъэлэжьыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пызгъэлэжьыкӏын | пыбгъэлэжьыкӏын | пигъэлэжьыкӏын | пыдгъэлэжьыкӏын | пывгъэлэжьыкӏын | пагъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пызмыгъэлэжьыкӏын | пумыгъэлэжьыкӏын | пимыгъэлэжьыкӏын | пыдмыгъэлэжьыкӏын | пывмыгъэлэжьыкӏын | памыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пызгъэлэжьыкӏыну | пыбгъэлэжьыкӏыну | пигъэлэжьыкӏыну | пыдгъэлэжьыкӏыну | пывгъэлэжьыкӏыну | пагъэлэжьыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пызмыгъэлэжьыкӏыну | пумыгъэлэжьыкӏыну | пимыгъэлэжьыкӏыну | пыдмыгъэлэжьыкӏыну | пывмыгъэлэжьыкӏыну | памыгъэлэжьыкӏыну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | пыгъэлэжьыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | пымыгъэлэжьыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пымыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пыгъэлэжьыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пымыгъэлэжьыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пымыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пыгъэлэжьыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пымыгъэлэжьыкӏыну |
| Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Лэжьыгъэм и къэхъуп зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпызгъэлэжьыкӏ | зэрыпыбгъэлэжьыкӏ | зэрыпигъэлэжьыкӏ | зэрыпыдгъэлэжьыкӏ | зэрыпывгъэлэжьыкӏ | зэрыпагъэлэжьыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмыгъэлэжьыкӏ | зэрыпумыгъэлэжьыкӏ | зэрыпимыгъэлэжьыкӏ | зэрыпыдмыгъэлэжьыкӏ | зэрыпывмыгъэлэжьыкӏ | зэрыпамыгъэлэжьыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпызгъэлэжьыкӏа | зэрыпыбгъэлэжьыкӏа | зэрыпигъэлэжьыкӏа | зэрыпыдгъэлэжьыкӏа | зэрыпывгъэлэжьыкӏа | зэрыпагъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмыгъэлэжьыкӏа | зэрыпумыгъэлэжьыкӏа | зэрыпимыгъэлэжьыкӏа | зэрыпыдмыгъэлэжьыкӏа | зэрыпывмыгъэлэжьыкӏа | зэрыпамыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпызгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпыбгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпигъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпыдгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпывгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпагъэлэжьыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмыгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпумыгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпимыгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпыдмыгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпывмыгъэлэжьыкӏыгъа | зэрыпамыгъэлэжьыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпызгъэлэжьыкӏын | зэрыпыбгъэлэжьыкӏын | зэрыпигъэлэжьыкӏын | зэрыпыдгъэлэжьыкӏын | зэрыпывгъэлэжьыкӏын | зэрыпагъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмыгъэлэжьыкӏын | зэрыпумыгъэлэжьыкӏын | зэрыпимыгъэлэжьыкӏын | зэрыпыдмыгъэлэжьыкӏын | зэрыпывмыгъэлэжьыкӏын | зэрыпамыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпызгъэлэжьыкӏыну | зэрыпыбгъэлэжьыкӏыну | зэрыпигъэлэжьыкӏыну | зэрыпыдгъэлэжьыкӏыну | зэрыпывгъэлэжьыкӏыну | зэрыпагъэлэжьыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмыгъэлэжьыкӏыну | зэрыпумыгъэлэжьыкӏыну | зэрыпимыгъэлэжьыкӏыну | зэрыпыдмыгъэлэжьыкӏыну | зэрыпывмыгъэлэжьыкӏыну | зэрыпамыгъэлэжьыкӏыну |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щыпызгъэлэжьыкӏ | щыпыбгъэлэжьыкӏ | щыпигъэлэжьыкӏ | щыпыдгъэлэжьыкӏ | щыпывгъэлэжьыкӏ | щыпагъэлэжьыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмыгъэлэжьыкӏ | щыпумыгъэлэжьыкӏ | щыпимыгъэлэжьыкӏ | щыпыдмыгъэлэжьыкӏ | щыпывмыгъэлэжьыкӏ | щыпамыгъэлэжьыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыпызгъэлэжьыкӏа | щыпыбгъэлэжьыкӏа | щыпигъэлэжьыкӏа | щыпыдгъэлэжьыкӏа | щыпывгъэлэжьыкӏа | щыпагъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмыгъэлэжьыкӏа | щыпумыгъэлэжьыкӏа | щыпимыгъэлэжьыкӏа | щыпыдмыгъэлэжьыкӏа | щыпывмыгъэлэжьыкӏа | щыпамыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыпызгъэлэжьыкӏыгъа | щыпыбгъэлэжьыкӏыгъа | щыпигъэлэжьыкӏыгъа | щыпыдгъэлэжьыкӏыгъа | щыпывгъэлэжьыкӏыгъа | щыпагъэлэжьыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмыгъэлэжьыкӏыгъа | щыпумыгъэлэжьыкӏыгъа | щыпимыгъэлэжьыкӏыгъа | щыпыдмыгъэлэжьыкӏыгъа | щыпывмыгъэлэжьыкӏыгъа | щыпамыгъэлэжьыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыпызгъэлэжьыкӏын | щыпыбгъэлэжьыкӏын | щыпигъэлэжьыкӏын | щыпыдгъэлэжьыкӏын | щыпывгъэлэжьыкӏын | щыпагъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмыгъэлэжьыкӏын | щыпумыгъэлэжьыкӏын | щыпимыгъэлэжьыкӏын | щыпыдмыгъэлэжьыкӏын | щыпывмыгъэлэжьыкӏын | щыпамыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыпызгъэлэжьыкӏыну | щыпыбгъэлэжьыкӏыну | щыпигъэлэжьыкӏыну | щыпыдгъэлэжьыкӏыну | щыпывгъэлэжьыкӏыну | щыпагъэлэжьыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмыгъэлэжьыкӏыну | щыпумыгъэлэжьыкӏыну | щыпимыгъэлэжьыкӏыну | щыпыдмыгъэлэжьыкӏыну | щыпывмыгъэлэжьыкӏыну | щыпамыгъэлэжьыкӏыну |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | здыпызгъэлэжьыкӏ | здыпыбгъэлэжьыкӏ | здыпигъэлэжьыкӏ | здыпыдгъэлэжьыкӏ | здыпывгъэлэжьыкӏ | здыпагъэлэжьыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | здыпызмыгъэлэжьыкӏ | здыпумыгъэлэжьыкӏ | здыпимыгъэлэжьыкӏ | здыпыдмыгъэлэжьыкӏ | здыпывмыгъэлэжьыкӏ | здыпамыгъэлэжьыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыпызгъэлэжьыкӏа | здыпыбгъэлэжьыкӏа | здыпигъэлэжьыкӏа | здыпыдгъэлэжьыкӏа | здыпывгъэлэжьыкӏа | здыпагъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыпызмыгъэлэжьыкӏа | здыпумыгъэлэжьыкӏа | здыпимыгъэлэжьыкӏа | здыпыдмыгъэлэжьыкӏа | здыпывмыгъэлэжьыкӏа | здыпамыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыпызгъэлэжьыкӏыгъа | здыпыбгъэлэжьыкӏыгъа | здыпигъэлэжьыкӏыгъа | здыпыдгъэлэжьыкӏыгъа | здыпывгъэлэжьыкӏыгъа | здыпагъэлэжьыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыпызмыгъэлэжьыкӏыгъа | здыпумыгъэлэжьыкӏыгъа | здыпимыгъэлэжьыкӏыгъа | здыпыдмыгъэлэжьыкӏыгъа | здыпывмыгъэлэжьыкӏыгъа | здыпамыгъэлэжьыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыпызгъэлэжьыкӏын | здыпыбгъэлэжьыкӏын | здыпигъэлэжьыкӏын | здыпыдгъэлэжьыкӏын | здыпывгъэлэжьыкӏын | здыпагъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыпызмыгъэлэжьыкӏын | здыпумыгъэлэжьыкӏын | здыпимыгъэлэжьыкӏын | здыпыдмыгъэлэжьыкӏын | здыпывмыгъэлэжьыкӏын | здыпамыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыпызгъэлэжьыкӏыну | здыпыбгъэлэжьыкӏыну | здыпигъэлэжьыкӏыну | здыпыдгъэлэжьыкӏыну | здыпывгъэлэжьыкӏыну | здыпагъэлэжьыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыпызмыгъэлэжьыкӏыну | здыпумыгъэлэжьыкӏыну | здыпимыгъэлэжьыкӏыну | здыпыдмыгъэлэжьыкӏыну | здыпывмыгъэлэжьыкӏыну | здыпамыгъэлэжьыкӏыну |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпызгъэлэжьыкӏ | щӀыпыбгъэлэжьыкӏ | щӀыпигъэлэжьыкӏ | щӀыпыдгъэлэжьыкӏ | щӀыпывгъэлэжьыкӏ | щӀыпагъэлэжьыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмыгъэлэжьыкӏ | щӀыпумыгъэлэжьыкӏ | щӀыпимыгъэлэжьыкӏ | щӀыпыдмыгъэлэжьыкӏ | щӀыпывмыгъэлэжьыкӏ | щӀыпамыгъэлэжьыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпызгъэлэжьыкӏа | щӀыпыбгъэлэжьыкӏа | щӀыпигъэлэжьыкӏа | щӀыпыдгъэлэжьыкӏа | щӀыпывгъэлэжьыкӏа | щӀпагъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмыгъэлэжьыкӏа | щӀыпумыгъэлэжьыкӏа | щӀыпимыгъэлэжьыкӏа | щӀыпыдмыгъэлэжьыкӏа | щӀыпывмыгъэлэжьыкӏа | щӀыпамыгъэлэжьыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпызгъэлэжьыкӏыгъа | щӀэпыбгъэлэжьыкӏыгъа | щӀыпигъэлэжьыкӏыгъа | щӀэпыдгъэлэжьыкӏыгъа | щӀэпывгъэлэжьыкӏыгъа | щӀыпагъэлэжьыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмыгъэлэжьыкӏыгъа | щӀыпумыгъэлэжьыкӏыгъа | щӀыпимыгъэлэжьыкӏыгъа | щӀыпыдмыгъэлэжьыкӏыгъа | щӀыпывмыгъэлэжьыкӏыгъа | щӀыпамыгъэлэжьыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпызгъэлэжьыкӏын | щӀыпыбгъэлэжьыкӏын | щӀыпигъэлэжьыкӏын | щӀыпыдгъэлэжьыкӏын | щӀыпывгъэлэжьыкӏын | щӀыпагъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмыгъэлэжьыкӏын | щӀыпумыгъэлэжьыкӏын | щӀыпимыгъэлэжьыкӏын | щӀыпыдмыгъэлэжьыкӏын | щӀыпывмыгъэлэжьыкӏын | щӀыпамыгъэлэжьыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпызгъэлэжьыкӏыну | щӀыпыбгъэлэжьыкӏыну | щӀыпигъэлэжьыкӏыну | щӀыпыдгъэлэжьыкӏыну | щӀыпывгъэлэжьыкӏыну | щӀыпагъэлэжьыкӏэну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмыгъэлэжьыкӏыну | щӀыпумыгъэлэжьыкӏыну | щӀыпимыгъэлэжьыкӏыну | щӀыпыдмыгъэлэжьыкӏыну | щӀыпывмыгъэлэжьыкӏыну | щӀыпамыгъэлэжьыкӏыну |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | пызгъэлэжьыкӏыу | пыбгъэлэжьыкӏыу | пигъэлэжьыкӏыу | пыдгъэлэжьыкӏыу | пывгъэлэжьыкӏыу | пагъэлэжьыкӏыу |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | пызмыгъэлэжьыкӏыу | пумыгъэлэжьыкӏыу | пимыгъэлэжьыкӏыу | пыдмыгъэлэжьыкӏыу | пывмыгъэлэжьыкӏыу | памыгъэлэжьыкӏыу |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пызгъэлэжьыкӏауэ | пыбгъэлэжьыкӏауэ | пигъэлэжьыкӏауэ | пыдгъэлэжьыкӏауэ | пывгъэлэжьыкӏауэ | пагъэлэжьыкӏауэ |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызмыгъэлэжьыкӏауэ | пумыгъэлэжьыкӏауэ | пимыгъэлэжьыкӏауэ | пыдмыгъэлэжьыкӏауэ | пывмыгъэлэжьыкӏауэ | памыгъэлэжьыкӏауэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | пызгъэлэжьыкӏыурэ | пыбгъэлэжьыкӏыурэ | пигъэлэжьыкӏыурэ | пыдгъэлэжьыкӏыурэ | пывгъэлэжьыкӏыурэ | пагъэлэжьыкӏыурэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | пызмыгъэлэжьыкӏыурэ | пумыгъэлэжьыкӏыурэ | пимыгъэлэжьыкӏыурэ | пыдмыгъэлэжьыкӏыурэ | пывмыгъэлэжьыкӏыурэ | памыгъэлэжьыкӏыурэ |
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | ар | дэ | фэ | абыхэм | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | ппызогъэлэжьыкӏ | пызогъэлэжьыкӏ | -- | фпызогъэлэжьыкӏ | япызогъэлэжьыкӏ |
| уэ | спыбогъэлэжьыкӏ | -- | пыбогъэлэжьыкӏ | тпыбогъэлэжьыкӏ | -- | япыбогъэлэжьыкӏ |
| абы | спегъэлэжьыкӏ | ппегъэлэжьыкӏ | пегъэлэжьыкӏ | тпегъэлэжьыкӏ | фпегъэлэжьыкӏ | япегъэлэжьыкӏ |
| дэ | -- | ппыдогъэлэжьыкӏ | пыдогъэлэжьыкӏ | -- | фпыдогъэлэжьыкӏ | япыдогъэлэжьыкӏ) |
| фэ | спывогъэлэжьыкӏ | -- | пывогъэлэжьыкӏ | тпывогъэлэжьыкӏ | -- | япывогъэлэжьыкӏ |
| абыхэм | спагъэлэжьыкӏ(хэ) | ппагъэлэжьыкӏ(хэ) | пагъэлэжьыкӏ(хэ) | тпагъэлэжьыкӏ(хэ) | фпагъэлэжьыкӏ(хэ) | япагъэлэжьыкӏ(хэ) |
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | ар | дэ | фэ | абыхэм | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | ппызгъэ[лэжьыкӏрэ] | пызгъэ[лэжьыкӏырэ] | -- | фпызгъэ[лэжьыкӏрэ] | япызгъэ[лэжьыкӏырэ] |
| уэ | спыбгъэ[лэжьыкӏрэ] | -- | пыбгъэ[лэжьыкӏырэ] | тпыбгъэ[лэжьыкӏрэ] | -- | япыбгъэ[лэжьыкӏырэ] |
| абы | спигъэ[лэжьыкӏрэ] | ппигъэ[лэжьыкӏрэ] | пигъэ[лэжьыкӏрэ] | тпигъэ[лэжьыкӏрэ] | фпигъэ[лэжьыкӏрэ] | япигъэ[лэжьыкӏрэ] |
| дэ | -- | ппыдгъэ[лэжьыкӏрэ] | пыдгъэ[лэжьыкӏырэ] | -- | фпыдгъэ[лэжьыкӏрэ] | япыдгъэ[лэжьыкӏырэ] |
| фэ | спывгъэ[лэжьыкӏрэ] | -- | пывгъэ[лэжьыкӏырэ] | тпывгъэ[лэжьыкӏрэ] | -- | япывгъэ[лэжьыкӏырэ] |
| абыхэм | спагъэ[лэжьыкӏ(хэ)рэ] | ппагъэ[лэжьыкӏ(хэ)рэ] | пагъэ[лэжьыкӏ(хэ)рэ] | тпагъэ[лэжьыкӏ(хэ)рэ] | фпагъэ[лэжьыкӏ(хэ)рэ] | япагъэ[лэжьыкӏ(хэ)рэ] |
| -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [лэжьыкӏ] | [лэжьыкӏ]ыр | -- | [лэжьыкӏ]хэр |
| Эргативнэ: | [лэжьыкӏ] | [лэжьыкӏ]ым | -- | [лэжьыкӏ]хэм |
| Послеложнэ: | [лэжьыкӏ]кӀэ | [лэжьыкӏ]ымкӀэ | [лэжьыкӏ]хэкӀэ | [лэжьыкӏ]хэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [лэжьыкӏ]ыу | [лэжьыкӏ]ырауэ | [лэжьыкӏ]хэу | [лэжьыкӏ]хэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [лэжьыкӏ]а | [лэжьыкӏ]ар | -- | [лэжьыкӏ]ахэр |
| Эргативнэ: | [лэжьыкӏ]а | [лэжьыкӏ]ам | -- | [лэжьыкӏ]ахэм |
| Послеложнэ: | [лэжьыкӏ]акӀэ | [лэжьыкӏ]амкӀэ | [лэжьыкӏ]ахэкӀэ | [лэжьыкӏ]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [лэжьыкӏ]ауэ | [лэжьыкӏ]арауэ | [лэжьыкӏ]ахэу | [лэжьыкӏ]ахэрауэ |
| -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [лэжьыкӏ]ын | [лэжьыкӏ]ыныр | -- | [лэжьыкӏ]ынхэр |
| Эргативнэ: | [лэжьыкӏ]ын | [лэжьыкӏ]ыным | -- | [лэжьыкӏ]ынхэм |
| Послеложнэ: | [лэжьыкӏ]ынкӀэ | [лэжьыкӏ]ынымкӀэ | [лэжьыкӏ]ынхэкӀэ | [лэжьыкӏ]ынхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [лэжьыкӏ]ыну | [лэжьыкӏ]ынырауэ | [лэжьыкӏ]ынхэу | [лэжьыкӏ]ынхэрауэ |
| -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [лэжьыкӏ]ыну | [лэжьыкӏ]ынур | -- | [лэжьыкӏ]ынухэр |
| Эргативнэ: | [лэжьыкӏ]ыну | [лэжьыкӏ]ынум | -- | [лэжьыкӏ]ынухэм |
| Послеложнэ: | [лэжьыкӏ]ынукӀэ | [лэжьыкӏ]ынумкӀэ | [лэжьыкӏ]ынухэкӀэ | [лэжьыкӏ]ынухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [лэжьыкӏ]ынууэ | [лэжьыкӏ]ынурауэ | [лэжьыкӏ]ынухэу | [лэжьыкӏ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- пылэжьыкӏын псалъэм и каузатив.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Вакъэ лъапэр пыгъэлэжьыкӀын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пыгъэлэжьыкӏын: каузатив к пылэжьыкӏын: have, make or let sth wear out of off (about the end of edge of sth)
- Вакъэ лъапэр пыгъэлэжьыкӀын: let the nose of one's shoes wear out.
УРЫСЫБЗЭ
- пыгъэлэжьыкӏын: каузатив к пылэжьыкӏын: заставить износиться, стереться - о конце, крае чего-л.
- Вакъэ лъапэр пыгъэлэжьыкӀын: дать износиться носу обуви.
БИБЛИОГРАФИЕ