хэлъын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [xɐ'ɬǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- хэ- + [лъ] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ
зэгъэзэхуэжынГлагол лъэмыӏэс "хэлъын"-ым и спряженэр
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым хэгъуэлъхьауэ, хэзэгъауэ щылъын.
- ЗыщӀыпӀэ щыхъумэн (п. п. ахъшэр банкым).
- Зыгуэр нэгъуэщӀ гуэрым хэгъэувауэ щытын (п. п. бжэ, щхьэгъубжэ).
ЩАПХЪЭХЭР
- Шубэлыхь зы тхьэмахуэкӀэ хэлъащ, ефи ешхи имыӀэжу. Таурыхъхэмрэ хъыбархэмрэ, сборник
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 81 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Абыхэм яхэлъщ адыгэбзэ тхылъри. | Среди них находится и учебник кабардинского языка. | Among them is also my Kabardian language textbook. |
нап. 104 | ||
Пэжагъ хэлъу къыджеӀэж. | О (них) правдиво расскажи нам. | Tell us (about it) honestly. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Пшахъуэм хэлъын.
- Удзым хэлъын.
- Унэм бжэ хэлъщ.
- Щхьэгъубжэм абдж хэлъщ.
- хэлъыжын (хэлъыжщ)
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- хэлъын: 1. lie, be located, situated swh, in sth 2. be deposited swh (about money) 3. be put in, hung, installed, inserted (for example, about doors, windowpanes)
- Пшахъуэм хэлъын: lie in the sand
- Удзым хэлъын: lie in the grass
- Унэм бжэ хэлъщ: there is a door in the house
- Щхьэгъубжэм абдж хэлъщ: there is glass in the window
- хэлъыжын (хэлъыжщ): once again lie amidst, among
УРЫСЫБЗЭ
- хэлъын: 1. лежать, находиться где-л., в чём-л. 2. находиться на хранении где-л. (о деньгах) 3. быть вставленным во что-л. (напр. о двери, о стёклах)
- Пшахъуэм хэлъын: лежать в песке
- Удзым хэлъын: лежать в траве
- Унэм бжэ хэлъщ: в доме висит дверь
- Щхьэгъубжэм абдж хэлъщ: есть стекло в окне.
- хэлъыжын (хэлъыжщ): снова лежать среди
псалъафэ зэпыщӀахэр
ГушыӀэ хэлъын
зэгъэзэхуэжын1.
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: be cheerful, be fun Урысыбзэ: быть веселым Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
2.
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: have a sense of humour Урысыбзэ: обладать чувством юмора Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
ХьэлыфӀ хэлъын
зэгъэзэхуэжынМыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: have a good character Урысыбзэ: иметь хороший характер Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
[И] Ӏуэху хэлъын
зэгъэзэхуэжынМыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: have sth to do wth sb or sth, relate to sb or sth Урысыбзэ: иметь отношение к кому-чему-л. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ