хы
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: БЖЫГЪЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [xǝ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [х] + -ы
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | хы | хыр | -- | хыхэр |
Эргативнэ: | хы | хым | -- | хыхэм |
Послеложнэ: | хыкӀэ | хымкӀэ | хыхэкӀэ | хыхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | хыуэ | хырауэ | хыхэу | хыхэрауэ |
еигъэ формэхэр | |||||
---|---|---|---|---|---|
сих | уих | их | дих | фих | ях |
МЫХЬЭНЭ
- Бжыгъэ 6, 6 хъу.
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 108 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Дэ хы дохъу. | Нас шестеро. | There are six of us. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- хы: six (6)
УРЫСЫБЗЭ
- хы: шесть (6)
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
хы
-
хы
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [xǝ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [х] + -ы
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | хы | хыр | -- | хыхэр |
Эргативнэ: | хы | хым | -- | хыхэм |
Послеложнэ: | хыкӀэ | хымкӀэ | хыхэкӀэ | хыхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | хыуэ | хырауэ | хыхэу | хыхэрауэ |
еигъэ формэхэр | |||||
---|---|---|---|---|---|
сих | уих | их | дих | фих | ях |
МЫХЬЭНЭ
- Тенджыз ин.
ЩАПХЪЭХЭР
- Бгыр зыкъутэу хым икӀыфырщ ди нарт хасэм къыхыхьэфыр. Нартхэр
- Хым хэкӀуадэр кхъэхалъэншэщ. Псалъэжьхэр
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- хы: ocean
УРЫСЫБЗЭ
- хы: океан
псалъафэ зэпыщӀахэр
Хым лыгъэ едзын
зэгъэзэхуэжынМыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: do something senseless, waste your time Урысыбзэ: заниматься бесполезным делом. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Хым нитӀкӀэ хэгъэплъэн
зэгъэзэхуэжынМыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: make sb see sth, understand sth Урысыбзэ: заставить прозреть. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
хы адрыщӀ
зэгъэзэхуэжынМыхьэнэ: Хым и щӀыбкӀэ щыӀэ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: transoceanic, overseas, across the ocean, beyond the sea Хы адрыщӀ къэралхэр. Countries across the ocean, beyond the sea, overseas countries Урысыбзэ: заморский Хы адрыщӀ къэралхэр. Заморские страны Псалъэ зэпхахэр: Хы адрыщӀ къэралхэр. Щапхъэхэр:
хы тхьэрыкъуэ
зэгъэзэхуэжын-
хы тхьэрыкъуэ
-
хы тхьэрыкъуэ
Мыхьэнэ: Псым щерс къуалэбзу лъэпкъ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: seagull Урысыбзэ: чайка Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Хы тхьэрыкъуэу сыпщэхут. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
хы тхьэрыкъуэ лэ фӀыцӀэ
зэгъэзэхуэжын-
хы тхьэрыкъуэ лэ фӀыцӀэ
-
хы тхьэрыкъуэ лэ фӀыцӀэ
Мыхьэнэ: Хы тхьэрыкъуэм ещхьу, ауэ и пэр фӀыцӀэу псым щерс къуалэбзу лъэпкъ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: gull-billed tern Урысыбзэ: чайконосная крачка Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
хы тӀуащӀэ
зэгъэзэхуэжынМыхьэнэ: Хым къыхэщу хэт щӀы, зи хъуреягъыр хы щӀыналъэ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: island (in the sea) Урысыбзэ: остров (морской) Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Лъэбыцэжьей и шыбэр хы тӀуащӀэм щигъэхъурт. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
БИБЛИОГРАФИЕ