спр-лъэӏ-хэгъэсыкӏын
Глагол лъэӏэс "хэгъэсыкӏын"-ым и спряженэр
зэгъэзэхуэжын
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хэгъэсыкӏын |
| щымыӀэныгъэ: | хэмыгъэсыкӏын |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏын | хэбгъэсыкӏын | хигъэсыкӏын | хэдгъэсыкӏын | хэвгъэсыкӏын | хагъэсыкӏын |
| щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏын | хыумыгъэсыкӏын | химыгъэсыкӏын | хэдмыгъэсыкӏын | хэвмыгъэсыкӏын | хамыгъэсыкӏын |
| Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хэгъэсыкӏ! | хэвгъэсыкӏ! |
| щымыӀэныгъэ: | хыумыгъэсыкӏ! | хэвмыгъэсыкӏ! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыхрегъэсыкӏ | ухрегъэсыкӏ | хрегъэсыкӏ | дыхрегъэсыкӏ | фыхрегъэсыкӏ | хрегъэсыкӏ |
| щымыӀэныгъэ: | сыхремыгъэсыкӏ | ухремыгъэсыкӏ | хремыгъэсыкӏ | дыхремыгъэсыкӏ | фыхремыгъэсыкӏ | хремыгъэсыкӏ |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | хызогъэсыкӏ(ыр) | хыбогъэсыкӏ(ыр) | хегъэсыкӏ(ыр) | хыдогъэсыкӏ(ыр) | хывогъэсыкӏ(ыр) | хагъэсыкӏ(ыр) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыркъым | хэбгъэсыкӏыркъым | хигъэсыкӏыркъым | хэдгъэсыкӏыркъым | хэвгъэсыкӏыркъым | хагъэсыкӏыркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏырт | хэбгъэсыкӏырт | хигъэсыкӏырт | хэдгъэсыкӏырт | хэвгъэсыкӏырт | хагъэсыкӏырт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыртэкъым | хэбгъэсыкӏыртэкъым | хигъэсыкӏыртэкъым | хэдгъэсыкӏыртэкъым | хэвгъэсыкӏыртэкъым | хагъэсыкӏыртэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏащ | хэбгъэсыкӏащ | хигъэсыкӏащ | хэдгъэсыкӏащ | хэвгъэсыкӏащ | хагъэсыкӏащ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏакъым | хэбгъэсыкӏакъым | хигъэсыкӏакъым | хэдгъэсыкӏакъым | хэвгъэсыкӏакъым | хагъэсыкӏакъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏат | хэбгъэсыкӏат | хигъэсыкӏат | хэдгъэсыкӏат | хэвгъэсыкӏат | хагъэсыкӏат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏатэкъым | хэбгъэсыкӏатэкъым | хигъэсыкӏатэкъым | хэдгъэсыкӏатэкъым | хэвгъэсыкӏатэкъым | хагъэсыкӏатэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъащ | хэбгъэсыкӏыгъащ | хигъэсыкӏыгъащ | хэдгъэсыкӏыгъащ | хэвгъэсыкӏыгъащ | хагъэсыкӏыгъащ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъакъым | хэбгъэсыкӏыгъакъым | хигъэсыкӏыгъакъым | хэдгъэсыкӏыгъакъым | хэвгъэсыкӏыгъакъым | хагъэсыкӏыгъакъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъат | хэбгъэсыкӏыгъат | хигъэсыкӏыгъат | хэдгъэсыкӏыгъат | хэвгъэсыкӏыгъат | хагъэсыкӏыгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъатэкъым | хэбгъэсыкӏыгъатэкъым | хигъэсыкӏыгъатэкъым | хэдгъэсыкӏыгъатэкъым | хэвгъэсыкӏыгъатэкъым | хагъэсыкӏыгъатэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏщ | хэбгъэсыкӏщ | хигъэсыкӏщ | хэдгъэсыкӏщ | хэвгъэсыкӏщ | хагъэсыкӏщ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏкъым | хэбгъэсыкӏкъым | хигъэсыкӏкъым | хэдгъэсыкӏкъым | хэвгъэсыкӏкъым | хагъэсыкӏкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏт | хэбгъэсыкӏт | хигъэсыкӏт | хэдгъэсыкӏт | хэвгъэсыкӏт | хагъэсыкӏт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏтэкъым | хэбгъэсыкӏтэкъым | хигъэсыкӏтэкъым | хэдгъэсыкӏтэкъым | хэвгъэсыкӏтэкъым | хагъэсыкӏтэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынщ | хэбгъэсыкӏынщ | хигъэсыкӏынщ | хэдгъэсыкӏынщ | хэвгъэсыкӏынщ | хагъэсыкӏынщ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынкъым | хэбгъэсыкӏынкъым | хигъэсыкӏынкъым | хэдгъэсыкӏынкъым | хэвгъэсыкӏынкъым | хагъэсыкӏынкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынущ | хэбгъэсыкӏынущ | хигъэсыкӏынущ | хэдгъэсыкӏынущ | хэвгъэсыкӏынущ | хагъэсыкӏынущ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынукъым | хэбгъэсыкӏынукъым | хигъэсыкӏынукъым | хэдгъэсыкӏынукъым | хэвгъэсыкӏынукъым | хагъэсыкӏынукъым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏрэ | хэбгъэсыкӏрэ | хигъэсыкӏрэ | хэдгъэсыкӏрэ | хэвгъэсыкӏрэ | хагъэсыкӏрэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыркъэ | хэбгъэсыкӏыркъэ | хигъэсыкӏыркъэ | хэдгъэсыкӏыркъэ | хэвгъэсыкӏыркъэ | хагъэсыкӏыркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏырт | хэбгъэсыкӏырт | хигъэсыкӏырт | хэдгъэсыкӏырт | хэвгъэсыкӏырт | хагъэсыкӏырт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыртэкъэ | хэбгъэсыкӏыртэкъэ | хигъэсыкӏыртэкъэ | хэдгъэсыкӏыртэкъэ | хэвгъэсыкӏыртэкъэ | хагъэсыкӏыртэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏа | хэбгъэсыкӏа | хигъэсыкӏа | хэдгъэсыкӏа | хэвгъэсыкӏа | хагъэсыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏакъэ | хэбгъэсыкӏакъэ | хигъэсыкӏакъэ | хэдгъэсыкӏакъэ | хэвгъэсыкӏакъэ | хагъэсыкӏакъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏат | хэбгъэсыкӏат | хигъэсыкӏат | хэдгъэсыкӏат | хэвгъэсыкӏат | хагъэсыкӏат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏатэкъэ | хэбгъэсыкӏатэкъэ | хигъэсыкӏатэкъэ | хэдгъэсыкӏатэкъэ | хэвгъэсыкӏатэкъэ | хагъэсыкӏатэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъа | хэбгъэсыкӏыгъа | хигъэсыкӏыгъа | хэдгъэсыкӏыгъа | хэвгъэсыкӏыгъа | хагъэсыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъакъэ | хэбгъэсыкӏыгъакъэ | хигъэсыкӏыгъакъэ | хэдгъэсыкӏыгъакъэ | хэвгъэсыкӏыгъакъэ | хагъэсыкӏыгъакъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъат | хэбгъэсыкӏыгъат | хигъэсыкӏыгъат | хэдгъэсыкӏыгъат | хэвгъэсыкӏыгъат | хагъэсыкӏыгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъатэкъэ | хэбгъэсыкӏыгъатэкъэ | хигъэсыкӏыгъатэкъэ | хэдгъэсыкӏыгъатэкъэ | хэвгъэсыкӏыгъатэкъэ | хагъэсыкӏыгъатэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏ | хэбгъэсыкӏ | хигъэсыкӏ | хэдгъэсыкӏ | хэвгъэсыкӏ | хагъэсыкӏ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏкъэ | хэбгъэсыкӏкъэ | хигъэсыкӏкъэ | хэдгъэсыкӏкъэ | хэвгъэсыкӏкъэ | хагъэсыкӏкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏт | хэбгъэсыкӏт | хигъэсыкӏт | хэдгъэсыкӏт | хэвгъэсыкӏт | хагъэсыкӏт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏтэкъэ | хэбгъэсыкӏтэкъэ | хигъэсыкӏтэкъэ | хэдгъэсыкӏтэкъэ | хэвгъэсыкӏтэкъэ | хагъэсыкӏтэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏын | хэбгъэсыкӏын | хигъэсыкӏын | хэдгъэсыкӏын | хэвгъэсыкӏын | хагъэсыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынкъэ | хэбгъэсыкӏынкъэ | хигъэсыкӏынкъэ | хэдгъэсыкӏынкъэ | хэвгъэсыкӏынкъэ | хагъэсыкӏынкъэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыну | хэбгъэсыкӏыну | хигъэсыкӏыну | хэдгъэсыкӏыну | хэвгъэсыкӏыну | хагъэсыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынукъэ | хэбгъэсыкӏынукъэ | хигъэсыкӏынукъэ | хэдгъэсыкӏынукъэ | хэвгъэсыкӏынукъэ | хагъэсыкӏынукъэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏмэ | хэбгъэсыкӏмэ | хигъэсыкӏмэ | хэдгъэсыкӏмэ | хэвгъэсыкӏмэ | хагъэсыкӏмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏмэ | хыумыгъэсыкӏмэ | химыгъэсыкӏмэ | хэдмыгъэсыкӏмэ | хэвмыгъэсыкӏмэ | хамыгъэсыкӏмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏамэ | хэбгъэсыкӏамэ | хигъэсыкӏамэ | хэдгъэсыкӏамэ | хэвгъэсыкӏамэ | хагъэсыкӏамэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏамэ | хыумыгъэсыкӏамэ | химыгъэсыкӏамэ | хэдмыгъэсыкӏамэ | хэвмыгъэсыкӏамэ | хамыгъэсыкӏамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъамэ | хэбгъэсыкӏыгъамэ | хигъэсыкӏыгъамэ | хэдгъэсыкӏыгъамэ | хэвгъэсыкӏыгъамэ | хагъэсыкӏыгъамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏыгъамэ | хыумыгъэсыкӏыгъамэ | химыгъэсыкӏыгъамэ | хэдмыгъэсыкӏыгъамэ | хэвмыгъэсыкӏыгъамэ | хамыгъэсыкӏыгъамэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынмэ | хэбгъэсыкӏынмэ | хигъэсыкӏынмэ | хэдгъэсыкӏынмэ | хэвгъэсыкӏынмэ | хагъэсыкӏынмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏынмэ | хыумыгъэсыкӏынмэ | химыгъэсыкӏынмэ | хэдмыгъэсыкӏынмэ | хэвмыгъэсыкӏынмэ | хамыгъэсыкӏынмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынумэ | хэбгъэсыкӏынумэ | хигъэсыкӏынумэ | хэдгъэсыкӏынумэ | хэвгъэсыкӏынумэ | хагъэсыкӏынумэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏынумэ | хыумыгъэсыкӏынумэ | химыгъэсыкӏынумэ | хэдмыгъэсыкӏынумэ | хэвмыгъэсыкӏынумэ | хамыгъэсыкӏынумэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏтэмэ | хэбгъэсыкӏтэмэ | хигъэсыкӏтэмэ | хэдгъэсыкӏтэмэ | хэвгъэсыкӏтэмэ | хагъэсыкӏтэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏтэмэ | хыумыгъэсыкӏтэмэ | химыгъэсыкӏтэмэ | хэдмыгъэсыкӏтэмэ | хэвмыгъэсыкӏтэмэ | хамыгъэсыкӏтэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏатэмэ | хэбгъэсыкӏатэмэ | хигъэсыкӏатэмэ | хэдгъэсыкӏатэмэ | хэвгъэсыкӏатэмэ | хагъэсыкӏатэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏатэмэ | хыумыгъэсыкӏатэмэ | химыгъэсыкӏатэмэ | хэдмыгъэсыкӏатэмэ | хэвмыгъэсыкӏатэмэ | хамыгъэсыкӏатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъатэмэ | хэбгъэсыкӏыгъатэмэ | хигъэсыкӏыгъатэмэ | хэдгъэсыкӏыгъатэмэ | хэвгъэсыкӏыгъатэмэ | хагъэсыкӏыгъатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏыгъатэмэ | хыумыгъэсыкӏыгъатэмэ | химыгъэсыкӏыгъатэмэ | хэдмыгъэсыкӏыгъатэмэ | хэвмыгъэсыкӏыгъатэмэ | хамыгъэсыкӏыгъатэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынтэмэ | хэбгъэсыкӏынтэмэ | хигъэсыкӏынтэмэ | хэдгъэсыкӏынтэмэ | хэвгъэсыкӏынтэмэ | хагъэсыкӏынтэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏынтэмэ | хыумыгъэсыкӏынтэмэ | химыгъэсыкӏынтэмэ | хэдмыгъэсыкӏынтэмэ | хэвмыгъэсыкӏынтэмэ | хамыгъэсыкӏынтэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынутэмэ | хэбгъэсыкӏынутэмэ | хигъэсыкӏынутэмэ | хэдгъэсыкӏынутэмэ | хэвгъэсыкӏынутэмэ | хагъэсыкӏынутэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏынутэмэ | хыумыгъэсыкӏынутэмэ | химыгъэсыкӏынутэмэ | хэдмыгъэсыкӏынутэмэ | хэвмыгъэсыкӏынутэмэ | хамыгъэсыкӏынутэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынт | хэбгъэсыкӏынт | хигъэсыкӏынт | хэдгъэсыкӏынт | хэвгъэсыкӏынт | хагъэсыкӏынт |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынтэкъым | хэбгъэсыкӏынтэкъым | хигъэсыкӏынтэкъым | хэдгъэсыкӏынтэкъым | хэвгъэсыкӏынтэкъым | хагъэсыкӏынтэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынут | хэбгъэсыкӏынут | хигъэсыкӏынут | хэдгъэсыкӏынут | хэвгъэсыкӏынут | хагъэсыкӏынут |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынутэкъым | хэбгъэсыкӏынутэкъым | хигъэсыкӏынутэкъым | хэдгъэсыкӏынутэкъым | хэвгъэсыкӏынутэкъым | хагъэсыкӏынутэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏми | хэбгъэсыкӏми | хигъэсыкӏми | хэдгъэсыкӏми | хэвгъэсыкӏми | хагъэсыкӏми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏми | хыумыгъэсыкӏми | химыгъэсыкӏми | хэдмыгъэсыкӏми | хэвмыгъэсыкӏми | хамыгъэсыкӏми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏами | хэбгъэсыкӏами | хигъэсыкӏами | хэдгъэсыкӏами | хэвгъэсыкӏами | хагъэсыкӏами |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏами | хыумыгъэсыкӏами | химыгъэсыкӏами | хэдмыгъэсыкӏами | хэвмыгъэсыкӏами | хамыгъэсыкӏами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъами | хэбгъэсыкӏыгъами | хигъэсыкӏыгъами | хэдгъэсыкӏыгъами | хэвгъэсыкӏыгъами | хагъэсыкӏыгъами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏыгъами | хыумыгъэсыкӏыгъами | химыгъэсыкӏыгъами | хэдмыгъэсыкӏыгъами | хэвмыгъэсыкӏыгъами | хамыгъэсыкӏыгъами |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынми | хэбгъэсыкӏынми | хигъэсыкӏынми | хэдгъэсыкӏынми | хэвгъэсыкӏынми | хагъэсыкӏынми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏынми | хыумыгъэсыкӏынми | химыгъэсыкӏынми | хэдмыгъэсыкӏынми | хэвмыгъэсыкӏынми | хамыгъэсыкӏынми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынуми | хэбгъэсыкӏынуми | хигъэсыкӏынуми | хэдгъэсыкӏынуми | хэвгъэсыкӏынуми | хагъэсыкӏынуми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏынуми | хыумыгъэсыкӏынуми | химыгъэсыкӏынуми | хэдмыгъэсыкӏынуми | хэвмыгъэсыкӏынуми | хамыгъэсыкӏынуми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏтэми | хэбгъэсыкӏтэми | хигъэсыкӏтэми | хэдгъэсыкӏтэми | хэвгъэсыкӏтэми | хагъэсыкӏтэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏтэми | хыумыгъэсыкӏтэми | химыгъэсыкӏтэми | хэдмыгъэсыкӏтэми | хэвмыгъэсыкӏтэми | хамыгъэсыкӏтэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏатэми | хэбгъэсыкӏатэми | хигъэсыкӏатэми | хэдгъэсыкӏатэми | хэвгъэсыкӏатэми | хагъэсыкӏатэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏатэми | хыумыгъэсыкӏатэми | химыгъэсыкӏатэми | хэдмыгъэсыкӏатэми | хэвмыгъэсыкӏатэми | хамыгъэсыкӏатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏыгъатэми | хэбгъэсыкӏыгъатэми | хигъэсыкӏыгъатэми | хэдгъэсыкӏыгъатэми | хэвгъэсыкӏыгъатэми | хагъэсыкӏыгъатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏыгъатэми | хыумыгъэсыкӏыгъатэми | химыгъэсыкӏыгъатэми | хэдмыгъэсыкӏыгъатэми | хэвмыгъэсыкӏыгъатэми | хамыгъэсыкӏыгъатэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынтэми | хэбгъэсыкӏынтэми | хигъэсыкӏынтэми | хэдгъэсыкӏынтэми | хэвгъэсыкӏынтэми | хагъэсыкӏынтэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏынтэми | хыумыгъэсыкӏынтэми | химыгъэсыкӏынтэми | хэдмыгъэсыкӏынтэми | хэвмыгъэсыкӏынтэми | хамыгъэсыкӏынтэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏынутэми | хэбгъэсыкӏынутэми | хигъэсыкӏынутэми | хэдгъэсыкӏынутэми | хэвгъэсыкӏэнутэми | хагъэсыкӏэнутэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏынутэми | хыумыгъэсыкӏынутэми | химыгъэсыкӏынутэми | хэдмыгъэсыкӏынутэми | хэвмыгъэсыкӏынутэми | хамыгъэсыкӏынутэми |
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏаи | хэбгъэсыкӏаи | хигъэсыкӏаи | хэдгъэсыкӏаи | хэвгъэсыкӏаи | хагъэсыкӏаи |
| щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏакъыми | хэбгъэсыкӏакъыми | хигъэсыкӏакъыми | хэдгъэсыкӏакъыми | хэвгъэсыкӏакъыми | хагъэсыкӏакъыми |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏащэрэт | хэбгъэсыкӏащэрэт | хигъэсыкӏащэрэт | хэдгъэсыкӏащэрэт | хэвгъэсыкӏащэрэт | хагъэсыкӏащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | хэзмыгъэсыкӏащэрэт | хыумыгъэсыкӏащэрэт | химыгъэсыкӏащэрэт | хэдмыгъэсыкӏащэрэт | хэвмыгъэсыкӏащэрэт | хамыгъэсыкӏащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнщ | хэбгъэсыкӏагъэнщ | хигъэсыкӏагъэнщ | хэдгъэсыкӏагъэнщ | хэвгъэсыкӏагъэнщ | хагъэсыкӏагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнкъым | хэбгъэсыкӏагъэнкъым | хигъэсыкӏагъэнкъым | хэдгъэсыкӏагъэнкъым | хэвгъэсыкӏагъэнкъым | хагъэсыкӏагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнт | хэбгъэсыкӏагъэнт | хигъэсыкӏагъэнт | хэдгъэсыкӏагъэнт | хэвгъэсыкӏагъэнт | хагъэсыкӏагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнтэкъым | хэбгъэсыкӏагъэнтэкъым | хигъэсыкӏагъэнтэкъым | хэдгъэсыкӏагъэнтэкъым | хэвгъэсыкӏагъэнтэкъым | хагъэсыкӏагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэн | хэбгъэсыкӏагъэн | хигъэсыкӏагъэн | хэдгъэсыкӏагъэн | хэвгъэсыкӏагъэн | хагъэсыкӏагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнкъэ | хэбгъэсыкӏагъэнкъэ | хигъэсыкӏагъэнкъэ | хэдгъэсыкӏагъэнкъэ | хэвгъэсыкӏагъэнкъэ | хагъэсыкӏагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнт | хэбгъэсыкӏагъэнт | хигъэсыкӏагъэнт | хэдгъэсыкӏагъэнт | хэвгъэсыкӏагъэнт | хагъэсыкӏагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнтэкъэ | хэбгъэсыкӏагъэнтэкъэ | хигъэсыкӏагъэнтэкъэ | хэдгъэсыкӏагъэнтэкъэ | хэвгъэсыкӏагъэнтэкъэ | хагъэсыкӏагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнущ | хэбгъэсыкӏагъэнущ | хигъэсыкӏагъэнущ | хэдгъэсыкӏагъэнущ | хэвгъэсыкӏагъэнущ | хагъэсыкӏагъэнущ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнукъым | хэбгъэсыкӏагъэнукъым | хигъэсыкӏагъэнукъым | хэдгъэсыкӏагъэнукъым | хэвгъэсыкӏагъэнукъым | хагъэсыкӏагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнут | хэбгъэсыкӏагъэнут | хигъэсыкӏагъэнут | хэдгъэсыкӏагъэнут | хэвгъэсыкӏагъэнут | хагъэсыкӏагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнутэкъым | хэбгъэсыкӏагъэнутэкъым | хигъэсыкӏагъэнутэкъым | хэдгъэсыкӏагъэнутэкъым | хэвгъэсыкӏагъэнутэкъым | хагъэсыкӏагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэну | хэбгъэсыкӏагъэну | хигъэсыкӏагъэну | хэдгъэсыкӏагъэну | хэвгъэсыкӏагъэну | хагъэсыкӏагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнукъэ | хэбгъэсыкӏагъэнукъэ | хигъэсыкӏагъэнукъэ | хэдгъэсыкӏагъэнукъэ | хэвгъэсыкӏагъэнукъэ | хагъэсыкӏагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнут | хэбгъэсыкӏагъэнут | хигъэсыкӏагъэнут | хэдгъэсыкӏагъэнут | хэвгъэсыкӏагъэнут | хагъэсыкӏагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | хэзгъэсыкӏагъэнутэкъэ | хэбгъэсыкӏагъэнутэкъэ | хигъэсыкӏагъэнутэкъэ | хэдгъэсыкӏагъэнутэкъэ | хэвгъэсыкӏагъэнутэкъэ | хагъэсыкӏагъэнутэкъэ |
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | хэзыгъэсыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | хэзымыгъэсыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | хэзыгъэсыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | хэзымыгъэсыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | хэзыгъэсыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | хэзымыгъэсыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | хэзыгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | хэзымыгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | хэзыгъэсыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | хэзымыгъэсыкӏыну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | хэзгъэсыкӏ | хэбгъэсыкӏ | хигъэсыкӏ | хэдгъэсыкӏ | хэвгъэсыкӏ | хагъэсыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | хэзмыгъэсыкӏ | хыумыгъэсыкӏ | химыгъэсыкӏ | хэдмыгъэсыкӏ | хэвмыгъэсыкӏ | хамыгъэсыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | хэзгъэсыкӏа | хэбгъэсыкӏа | хигъэсыкӏа | хэдгъэсыкӏа | хэвгъэсыкӏа | хагъэсыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | хэзмыгъэсыкӏа | хыумыгъэсыкӏа | химыгъэсыкӏа | хэдмыгъэсыкӏа | хэвмыгъэсыкӏа | хамыгъэсыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | хэзгъэсыкӏыгъа | хэбгъэсыкӏыгъа | хигъэсыкӏыгъа | хэдгъэсыкӏыгъа | хэвгъэсыкӏыгъа | хагъэсыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | хэзмыгъэсыкӏыгъа | хыумыгъэсыкӏыгъа | химыгъэсыкӏыгъа | хэдмыгъэсыкӏыгъа | хэвмыгъэсыкӏыгъа | хамыгъэсыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | хэзгъэсыкӏын | хэбгъэсыкӏын | хигъэсыкӏын | хэдгъэсыкӏын | хэвгъэсыкӏын | хагъэсыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | хэзмыгъэсыкӏын | хыумыгъэсыкӏын | химыгъэсыкӏын | хэдмыгъэсыкӏын | хэвмыгъэсыкӏын | хамыгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | хэзгъэсыкӏыну | хэбгъэсыкӏыну | хигъэсыкӏыну | хэдгъэсыкӏыну | хэвгъэсыкӏыну | хагъэсыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | хэзмыгъэсыкӏыну | хыумыгъэсыкӏыну | химыгъэсыкӏыну | хэдмыгъэсыкӏыну | хэвмыгъэсыкӏыну | хамыгъэсыкӏыну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | хэгъэсыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | хэмыгъэсыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | хэгъэсыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | хэмыгъэсыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | хэгъэсыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | хэмыгъэсыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | хэгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | хэмыгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | хэгъэсыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | хэмыгъэсыкӏыну |
| Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | зэрыхэзгъэсыкӏ | зэрыхэбгъэсыкӏ | зэрыхигъэсыкӏ | зэрыхэдгъэсыкӏ | зэрыхэвгъэсыкӏ | зэрыхагъэсыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыхэзмыгъэсыкӏ | зэрыхыумыгъэсыкӏ | зэрыхимыгъэсыкӏ | зэрыхэдмыгъэсыкӏ | зэрыхэвмыгъэсыкӏ | зэрыхамыгъэсыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыхэзгъэсыкӏа | зэрыхэбгъэсыкӏа | зэрыхигъэсыкӏа | зэрыхэдгъэсыкӏа | зэрыхэвгъэсыкӏа | зэрыхагъэсыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыхэзмыгъэсыкӏа | зэрыхыумыгъэсыкӏа | зэрыхимыгъэсыкӏа | зэрыхэдмыгъэсыкӏа | зэрыхэвмыгъэсыкӏа | зэрыхамыгъэсыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыхэзгъэсыкӏыгъа | зэрыхэбгъэсыкӏыгъа | зэрыхигъэсыкӏыгъа | зэрыхэдгъэсыкӏыгъа | зэрыхэвгъэсыкӏыгъа | зэрыхагъэсыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыхэзмыгъэсыкӏыгъа | зэрыхыумыгъэсыкӏыгъа | зэрыхимыгъэсыкӏыгъа | зэрыхэдмыгъэсыкӏыгъа | зэрыхэвмыгъэсыкӏыгъа | зэрыхамыгъэсыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыхэзгъэсыкӏын | зэрыхэбгъэсыкӏын | зэрыхигъэсыкӏын | зэрыхэдгъэсыкӏын | зэрыхэвгъэсыкӏын | зэрыхагъэсыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыхэзмыгъэсыкӏын | зэрыхыумыгъэсыкӏын | зэрыхимыгъэсыкӏын | зэрыхэдмыгъэсыкӏын | зэрыхэвмыгъэсыкӏын | зэрыхамыгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыхэзгъэсыкӏыну | зэрыхэбгъэсыкӏыну | зэрыхигъэсыкӏыну | зэрыхэдгъэсыкӏыну | зэрыхэвгъэсыкӏыну | зэрыхагъэсыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыхэзмыгъэсыкӏыну | зэрыхыумыгъэсыкӏыну | зэрыхимыгъэсыкӏыну | зэрыхэдмыгъэсыкӏыну | зэрыхэвмыгъэсыкӏыну | зэрыхамыгъэсыкӏыну |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щыхэзгъэсыкӏ | щыхэбгъэсыкӏ | щыхигъэсыкӏ | щыхэдгъэсыкӏ | щыхэвгъэсыкӏ | щыхагъэсыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щыхэзмыгъэсыкӏ | щыхыумыгъэсыкӏ | щыхимыгъэсыкӏ | щыхэдмыгъэсыкӏ | щыхэвмыгъэсыкӏ | щыхамыгъэсыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыхэзгъэсыкӏа | щыхэбгъэсыкӏа | щыхигъэсыкӏа | щыхэдгъэсыкӏа | щыхэвгъэсыкӏа | щыхагъэсыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыхэзмыгъэсыкӏа | щыхыумыгъэсыкӏа | щыхимыгъэсыкӏа | щыхэдмыгъэсыкӏа | щыхэвмыгъэсыкӏа | щыхамыгъэсыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыхэзгъэсыкӏыгъа | щыхэбгъэсыкӏыгъа | щыхигъэсыкӏыгъа | щыхэдгъэсыкӏыгъа | щыхэвгъэсыкӏыгъа | щыхагъэсыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыхэзмыгъэсыкӏыгъа | щыхыумыгъэсыкӏыгъа | щыхимыгъэсыкӏыгъа | щыхэдмыгъэсыкӏыгъа | щыхэвмыгъэсыкӏыгъа | щыхамыгъэсыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыхэзгъэсыкӏын | щыхэбгъэсыкӏын | щыхигъэсыкӏын | щыхэдгъэсыкӏын | щыхэвгъэсыкӏын | щыхагъэсыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыхэзмыгъэсыкӏын | щыхыумыгъэсыкӏын | щыхимыгъэсыкӏын | щыхэдмыгъэсыкӏын | щыхэвмыгъэсыкӏын | щыхамыгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыхэзгъэсыкӏыну | щыхэбгъэсыкӏыну | щыхигъэсыкӏыну | щыхэдгъэсыкӏыну | щыхэвгъэсыкӏыну | щыхагъэсыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыхэзмыгъэсыкӏыну | щыхыумыгъэсыкӏыну | щыхимыгъэсыкӏыну | щыхэдмыгъэсыкӏыну | щыхэвмыгъэсыкӏыну | щыхамыгъэсыкӏыну |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | здыхэзгъэсыкӏ | здыхэбгъэсыкӏ | здыхигъэсыкӏ | здыхэдгъэсыкӏ | здыхэвгъэсыкӏ | здыхагъэсыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | здыхэзмыгъэсыкӏ | здыхыумыгъэсыкӏ | здыхимыгъэсыкӏ | здыхэдмыгъэсыкӏ | здыхэвмыгъэсыкӏ | здыхамыгъэсыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыхэзгъэсыкӏа | здыхэбгъэсыкӏа | здыхигъэсыкӏа | здыхэдгъэсыкӏа | здыхэвгъэсыкӏа | здыхагъэсыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыхэзмыгъэсыкӏа | здыхыумыгъэсыкӏа | здыхимыгъэсыкӏа | здыхэдмыгъэсыкӏа | здыхэвмыгъэсыкӏа | здыхамыгъэсыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыхэзгъэсыкӏыгъа | здыхэбгъэсыкӏыгъа | здыхигъэсыкӏыгъа | здыхэдгъэсыкӏыгъа | здыхэвгъэсыкӏыгъа | здыхагъэсыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыхэзмыгъэсыкӏыгъа | здыхыумыгъэсыкӏыгъа | здыхимыгъэсыкӏыгъа | здыхэдмыгъэсыкӏыгъа | здыхэвмыгъэсыкӏыгъа | здыхамыгъэсыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыхэзгъэсыкӏын | здыхэбгъэсыкӏын | здыхигъэсыкӏын | здыхэдгъэсыкӏын | здыхэвгъэсыкӏын | здыхагъэсыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыхэзмыгъэсыкӏын | здыхыумыгъэсыкӏын | здыхимыгъэсыкӏын | здыхэдмыгъэсыкӏын | здыхэвмыгъэсыкӏын | здыхамыгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыхэзгъэсыкӏыну | здыхэбгъэсыкӏыну | здыхигъэсыкӏыну | здыхэдгъэсыкӏыну | здыхэвгъэсыкӏыну | здыхагъэсыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыхэзмыгъэсыкӏыну | здыхыумыгъэсыкӏыну | здыхимыгъэсыкӏыну | здыхэдмыгъэсыкӏыну | здыхэвмыгъэсыкӏыну | здыхамыгъэсыкӏыну |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щӀыхэзгъэсыкӏ | щӀыхэбгъэсыкӏ | щӀыхигъэсыкӏ | щӀыхэдгъэсыкӏ | щӀыхэвгъэсыкӏ | щӀыхагъэсыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыхэзмыгъэсыкӏ | щӀыхыумыгъэсыкӏ | щӀыхимыгъэсыкӏ | щӀыхэдмыгъэсыкӏ | щӀыхэвмыгъэсыкӏ | щӀыхамыгъэсыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыхэзгъэсыкӏа | щӀыхэбгъэсыкӏа | щӀыхигъэсыкӏа | щӀыхэдгъэсыкӏа | щӀыхэвгъэсыкӏа | щӀыхагъэсыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыхэзмыгъэсыкӏа | щӀыхыумыгъэсыкӏа | щӀыхимыгъэсыкӏа | щӀыхэдмыгъэсыкӏа | щӀыхэвмыгъэсыкӏа | щӀыхамыгъэсыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыхэзгъэсыкӏыгъа | щӀыхэбгъэсыкӏыгъа | щӀыхигъэсыкӏыгъа | щӀыхэдгъэсыкӏыгъа | щӀыхэвгъэсыкӏыгъа | щӀыхагъэсыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыхэзмыгъэсыкӏыгъа | щӀыхыумыгъэсыкӏыгъа | щӀыхимыгъэсыкӏыгъа | щӀыхэдмыгъэсыкӏыгъа | щӀыхэвмыгъэсыкӏыгъа | щӀыхамыгъэсыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыхэзгъэсыкӏын | щӀыхэбгъэсыкӏын | щӀыхигъэсыкӏын | щӀыхэдгъэсыкӏын | щӀыхэвгъэсыкӏын | щӀыхагъэсыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыхэзмыгъэсыкӏын | щӀыхыумыгъэсыкӏын | щӀыхимыгъэсыкӏын | щӀыхэдмыгъэсыкӏын | щӀыхэвмыгъэсыкӏын | щӀыхамыгъэсыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыхэзгъэсыкӏыну | щӀыхэбгъэсыкӏыну | щӀыхигъэсыкӏыну | щӀыхэдгъэсыкӏыну | щӀыхэвгъэсыкӏыну | щӀыхагъэсыкӏэну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыхэзмыгъэсыкӏыну | щӀыхыумыгъэсыкӏыну | щӀыхимыгъэсыкӏыну | щӀыхэдмыгъэсыкӏыну | щӀыхэвмыгъэсыкӏыну | щӀыхамыгъэсыкӏыну |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | хэзгъэсыкӏыу | хэбгъэсыкӏыу | хигъэсыкӏыу | хэдгъэсыкӏыу | хэвгъэсыкӏыу | хагъэсыкӏыу |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | хэзмыгъэсыкӏыу | хыумыгъэсыкӏыу | химыгъэсыкӏыу | хэдмыгъэсыкӏыу | хэвмыгъэсыкӏыу | хамыгъэсыкӏыу |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | хэзгъэсыкӏауэ | хэбгъэсыкӏауэ | хигъэсыкӏауэ | хэдгъэсыкӏауэ | хэвгъэсыкӏауэ | хагъэсыкӏауэ |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | хэзмыгъэсыкӏауэ | хыумыгъэсыкӏауэ | химыгъэсыкӏауэ | хэдмыгъэсыкӏауэ | хэвмыгъэсыкӏауэ | хамыгъэсыкӏауэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | хэзгъэсыкӏыурэ | хэбгъэсыкӏыурэ | хигъэсыкӏыурэ | хэдгъэсыкӏыурэ | хэвгъэсыкӏыурэ | хагъэсыкӏыурэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | хэзмыгъэсыкӏыурэ | хыумыгъэсыкӏыурэ | химыгъэсыкӏыурэ | хэдмыгъэсыкӏыурэ | хэвмыгъэсыкӏыурэ | хамыгъэсыкӏыурэ |
| ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| подлежащэ СЭ | ||||||
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
| прямой дополненэ | ||||||
| сэ | ||||||
| уэ | ухызогъэсыкӏ | уахызогъэсыкӏ | ||||
| ар | пхызогъэсыкӏ | хызогъэсыкӏ | фхызогъэсыкӏ | яхызогъэсыкӏ | ||
| дэ | ||||||
| фэ | фыхызогъэсыкӏ | фахызогъэсыкӏ | ||||
| ахэр | пхызогъэсыкӏ(хэ) | хызогъэсыкӏ(хэ) | фхызогъэсыкӏ(хэ | яхызогъэсыкӏ(хэ) | ||
| подлежащэ УЭ | ||||||
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
| прямой дополненэ | ||||||
| сэ | сыхыбогъэсыкӏ | сахыбогъэсыкӏ | ||||
| уэ | ||||||
| ар | схыбогъэсыкӏ | хыбогъэсыкӏ | тхыбогъэсыкӏ | яхыбогъэсыкӏ | ||
| дэ | дыхыбогъэсыкӏ | дахыбогъэсыкӏ | ||||
| фэ | ||||||
| ахэр | схыбогъэсыкӏ(хэ) | хыбогъэсыкӏ(хэ) | тхыбогъэсыкӏ(хэ) | яхыбогъэсыкӏ(хэ) | ||
| подлежащэ АБЫ | ||||||
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
| прямой дополненэ | ||||||
| сэ | сыпхегъэсыкӏ | сыхегъэсыкӏ | сыфхегъэсыкӏ | сахегъэсыкӏ | ||
| уэ | усхегъэсыкӏ | ухегъэсыкӏ | утхегъэсыкӏ | уахегъэсыкӏ | ||
| ар | схегъэсыкӏ | пхегъэсыкӏ | хегъэсыкӏ | тхегъэсыкӏ | фхегъэсыкӏ | яхегъэсыкӏ |
| дэ | дыпхегъэсыкӏ | дыхегъэсыкӏ | дыфхегъэсыкӏ | дахегъэсыкӏ | ||
| фэ | фысхегъэсыкӏ | фыхегъэсыкӏ | фытхегъэсыкӏ | фахегъэсыкӏ | ||
| ахэр | схегъэсыкӏ(хэ) | пхегъэсыкӏ(хэ) | хегъэсыкӏ(хэ) | тхегъэсыкӏ(хэ) | фхегъэсыкӏ(хэ) | яхегъэсыкӏ(хэ) |
| подлежащэ ДЭ | ||||||
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
| прямой дополненэ | ||||||
| сэ | ||||||
| уэ | ухыдогъэсыкӏ | уахыдогъэсыкӏ | ||||
| ар | пхыдогъэсыкӏ | хыдогъэсыкӏ | фхыдогъэсыкӏ | яхыдогъэсыкӏ | ||
| дэ | ||||||
| фэ | фыхыдогъэсыкӏ | фахыдогъэсыкӏ | ||||
| ахэр | пхыдогъэсыкӏ(хэ) | хыдогъэсыкӏ(хэ) | фхыдогъэсыкӏ(хэ) | яхыдогъэсыкӏ(хэ) | ||
| подлежащэ ФЭ | ||||||
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
| прямой дополненэ | ||||||
| сэ | сыхывогъэсыкӏ | сахывогъэсыкӏ | ||||
| уэ | ||||||
| ар | схывогъэсыкӏ | хывогъэсыкӏ | тхывогъэсыкӏ | яхывогъэсыкӏ | ||
| дэ | дыхывогъэсыкӏ | дахывогъэсыкӏ | ||||
| фэ | ||||||
| ахэр | схывогъэсыкӏ(хэ) | хывогъэсыкӏ(хэ) | тхывогъэсыкӏ(хэ) | яхывогъэсыкӏ(хэ) | ||
| подлежащэ АБЫХЭМ | ||||||
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
| прямой дополненэ | ||||||
| сэ | сыпхагъэсыкӏ | сыхагъэсыкӏ | сыфхагъэсыкӏ | сахагъэсыкӏ | ||
| уэ | усхагъэсыкӏ | ухагъэсыкӏ | утхагъэсыкӏ | уахагъэсыкӏ | ||
| ар | схагъэсыкӏ | пхагъэсыкӏ | хагъэсыкӏ | тхагъэсыкӏ | фхагъэсыкӏ | яхагъэсыкӏ |
| дэ | дыпхагъэсыкӏ | дыхагъэсыкӏ | дыфхагъэсыкӏ | дахагъэсыкӏ | ||
| фэ | фысхагъэсыкӏ | фыхагъэсыкӏ | фытхагъэсыкӏ | фахагъэсыкӏ | ||
| ахэр | схагъэсыкӏ(хэ) | пхагъэсыкӏ(хэ) | хагъэсыкӏ(хэ) | тхагъэсыкӏ(хэ) | фхагъэсыкӏ(хэ) | яхагъэсыкӏ(хэ) |
| -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [сыкӏ] | [сыкӏ]ыр | -- | [сыкӏ]хэр |
| Эргативнэ: | [сыкӏ] | [сыкӏ]ым | -- | [сыкӏ]хэм |
| Послеложнэ: | [сыкӏ]кӀэ | [сыкӏ]ымкӀэ | [сыкӏ]хэкӀэ | [сыкӏ]хэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [сыкӏ]ыу | [сыкӏ]ырауэ | [сыкӏ]хэу | [сыкӏ]хэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [сыкӏ]а | [сыкӏ]ар | -- | [сыкӏ]ахэр |
| Эргативнэ: | [сыкӏ]а | [сыкӏ]ам | -- | [сыкӏ]ахэм |
| Послеложнэ: | [сыкӏ]акӀэ | [сыкӏ]амкӀэ | [сыкӏ]ахэкӀэ | [сыкӏ]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [сыкӏ]ауэ | [сыкӏ]арауэ | [сыкӏ]ахэу | [сыкӏ]ахэрауэ |
| -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [сыкӏ]ын | [сыкӏ]ыныр | -- | [сыкӏ]ынхэр |
| Эргативнэ: | [сыкӏ]ын | [сыкӏ]ыным | -- | [сыкӏ]ынхэм |
| Послеложнэ: | [сыкӏ]ынкӀэ | [сыкӏ]ынымкӀэ | [сыкӏ]ынхэкӀэ | [сыкӏ]ынхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [сыкӏ]ыну | [сыкӏ]ынырауэ | [сыкӏ]ынхэу | [сыкӏ]ынхэрауэ |
| -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [сыкӏ]ыну | [сыкӏ]ынур | -- | [сыкӏ]ынухэр |
| Эргативнэ: | [сыкӏ]ыну | [сыкӏ]ынум | -- | [сыкӏ]ынухэм |
| Послеложнэ: | [сыкӏ]ынукӀэ | [сыкӏ]ынумкӀэ | [сыкӏ]ынухэкӀэ | [сыкӏ]ынухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [сыкӏ]ынууэ | [сыкӏ]ынурауэ | [сыкӏ]ынухэу | [сыкӏ]ынухэрауэ |