спр-лъэӏ-хын
Глагол лъэӏэс "хын"-ым и спряженэр
зэгъэзэхуэжын
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хын |
| щымыӀэныгъэ: | мыхын |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | схын | пхын | ихын | тхын | фхын | яхын |
| щымыӀэныгъэ: | сымыхын | умыхын | имыхын | дымыхын | фымыхын | ямыхын |
| Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хы! | фхы! |
| щымыӀэныгъэ: | умых! | фымых! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | срех | урех | ирех | дрех | фрех | ирех |
| щымыӀэныгъэ: | сремых | уремых | иремых | дремых | фремых | иремых |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сох(ыр) | уох(ыр) / бох(ыр) | ех(ыр) | дох(ыр) | фох(ыр) | ях(ыр) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | схыркъым | пхыркъым | ихыркъым | тхыркъым | фхыркъым | яхыркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | схы(р)т | пхы(р)т | ихы(р)т | тхы(р)т | фхы(р)т | яхы(р)т |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | схы(р)тэкъым | пхы(р)тэкъым | ихы(р)тэкъым | тхы(р)тэкъым | фхы(р)тэкъым | яхы(р)тэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | схащ | пхащ | ихащ | тхащ | фхащ | яхащ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | схакъым | пхакъым | ихакъым | тхакъым | фхакъым | яхакъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | схат | пхат | ихат | тхат | фхат | яхат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | схатэкъым | пхатэкъым | ихатэкъым | тхатэкъым | фхатэкъым | яхатэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | схыгъащ | пхыгъащ | ихыгъащ | тхыгъащ | фхыгъащ | яхыгъащ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | схыгъакъым | пхыгъакъым | ихыгъакъым | тхыгъакъым | фхыгъакъым | яхыгъакъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | схыгъат | пхыгъат | ихыгъат | тхыгъат | фхыгъат | яхыгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | схыгъатэкъым | пхыгъатэкъым | ихыгъатэкъым | тхыгъатэкъым | фхыгъатэкъым | яхыгъатэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | схыщ | пхыщ | ихщ | тхыщ | фхыщ | яхщ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | схыкъым | пхыкъым | ихкъым | тхыкъым | фхыкъым | яхкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | схыт | пхыт | ихт | тхыт | фхыт | яхт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | схытэкъым | пхытэкъым | ихтэкъым | тхытэкъым | фхытэкъым | яхтэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынщ | пхынщ | ихынщ | тхынщ | фхынщ | яхынщ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | схынкъым | пхынкъым | ихынкъым | тхынкъым | фхынкъым | яхынкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынущ | пхынущ | ихынущ | тхынущ | фхынущ | яхынущ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | схынукъым | пхынукъым | ихынукъым | тхынукъым | фхынукъым | яхынукъым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | схырэ | пхырэ | ихрэ | тхырэ | фхырэ | яхрэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | схыркъэ | пхыркъэ | ихыркъэ | тхыркъэ | фхыркъэ | яхыркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | схы(р)т | пхы(р)т | ихы(р)т | тхы(р)т | фхы(р)т | яхы(р)т |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | схы(р)тэкъэ | пхы(р)тэкъэ | их(ыр)тэкъэ | тхы(р)тэкъэ | фхы(р)тэкъэ | ях(ыр)тэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сха | пха | иха | тха | фха | яха |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | схакъэ | пхакъэ | ихакъэ | тхакъэ | фхакъэ | яхакъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | схат | пхат | ихат | тхат | фхат | яхат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | схатэкъэ | пхатэкъэ | ихатэкъэ | тхатэкъэ | фхатэкъэ | яхатэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | схыгъа | пхыгъа | ихыгъа | тхыгъа | фхыгъа | яхыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | схыгъакъэ | пхыгъакъэ | ихыгъакъэ | тхыгъакъэ | фхыгъакъэ | яхыгъакъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | схыгъат | пхыгъат | ихыгъат | тхыгъат | фхыгъат | яхыгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | схыгъатэкъэ | пхыгъатэкъэ | ихыгъатэкъэ | тхыгъатэкъэ | фхыгъатэкъэ | яхыгъатэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | схы | пхы | их | тхы | фхы | ях |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | схыкъэ | пхыкъэ | ихкъэ | тхыкъэ | фхыкъэ | яхкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | схыт | пхыт | ихт | тхыт | фхыт | яхт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | схытэкъэ | пхытэкъэ | ихтэкъэ | тхытэкъэ | фхытэкъэ | яхтэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схын | пхын | ихын | тхын | фхын | яхын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | схынкъэ | пхынкъэ | ихынкъэ | тхынкъэ | фхынкъэ | яхынкъэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схыну | пхыну | ихыну | тхыну | фхыну | яхыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | схынукъэ | пхынукъэ | ихынукъэ | тхынукъэ | фхынукъэ | яхынукъэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | схымэ | пхымэ | ихмэ | тхымэ | фхымэ | яхмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхмэ | умыхмэ | имыхмэ | дымыхмэ | фымыхмэ | ямыхмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | схамэ | пхамэ | ихамэ | тхамэ | фхамэ | яхамэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сымыхамэ | умыхамэ | имыхамэ | дымыхамэ | фымыхамэ | ямыхамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | схыгъамэ | пхыгъамэ | ихыгъамэ | тхыгъамэ | фхыгъамэ | яхыгъамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сымыхыгъамэ | умыхыгъамэ | имыхыгъамэ | дымыхыгъамэ | фымыхыгъамэ | ямыхыгъамэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынмэ | пхынмэ | ихынмэ | тхынмэ | фхынмэ | яхынмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхынмэ | умыхынмэ | имыхынмэ | дымыхынмэ | фымыхынмэ | ямыхынмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынумэ | пхынумэ | ихынумэ | тхынумэ | фхынумэ | яхынумэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхынумэ | умыхынумэ | имыхынумэ | дымыхынумэ | фымыхынумэ | ямыхынумэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | схытэмэ | пхытэмэ | ихтэмэ | тхытэмэ | фхытэмэ | яхтэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхтэмэ | умыхтэмэ | имыхтэмэ | дымыхтэмэ | фымыхтэмэ | ямыхтэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | схатэмэ | пхатэмэ | ихатэмэ | тхатэмэ | фхатэмэ | яхатэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сымыхатэмэ | умыхатэмэ | имыхатэмэ | дымыхатэмэ | фымыхатэмэ | ямыхатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | схыгъатэмэ | пхыгъатэмэ | ихыгъатэмэ | тхыгъатэмэ | фхыгъатэмэ | яхыгъатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сымыхыгъатэмэ | умыхыгъатэмэ | имыхыгъатэмэ | дымыхыгъатэмэ | фымыхыгъатэмэ | ямыхыгъатэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынтэмэ | пхынтэмэ | ихынтэмэ | тхынтэмэ | фхынтэмэ | яхынтэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхынтэмэ | умыхынтэмэ | имыхынтэмэ | дымыхынтэмэ | фымыхынтэмэ | ямыхынтэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынутэмэ | пхынутэмэ | ихынутэмэ | тхынутэмэ | фхынутэмэ | яхынутэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхынутэмэ | умыхынутэмэ | имыхынутэмэ | дымыхынутэмэ | фымыхынутэмэ | ямыхынутэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынт | пхынт | ихынт | тхынт | фхынт | яхынт |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | схынтэкъым | пхынтэкъым | ихынтэкъым | тхынтэкъым | фхынтэкъым | яхынтэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынут | пхынут | ихынут | тхынут | фхынут | яхынут |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | схынутэкъым | пхынутэкъым | ихынутэкъым | тхынутэкъым | фхынутэкъым | яхынутэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | схыми | пхыми | ихми | тхыми | фхыми | яхми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхми | умыхми | имыхми | дымыхми | фымыхми | ямыхми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | схами | пхами | ихами | тхами | фхами | яхами |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сымыхами | умыхами | имыхами | дымыхами | фымыхами | ямыхами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | схыгъами | пхыгъами | ихыгъами | тхыгъами | фхыгъами | яхыгъами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сымыхыгъами | умыхыгъами | имыхыгъами | дымыхыгъами | фымыхыгъами | ямыхыгъами |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынми | пхынми | ихынми | тхынми | фхынми | яхынми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхынми | умыхынми | имыхынми | дымыхынми | фымыхынми | ямыхынми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынуми | пхынуми | ихынуми | тхынуми | фхынуми | яхынуми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхынуми | умыхынуми | имыхынуми | дымыхынуми | фымыхынуми | ямыхынуми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | схытэми | пхытэми | ихтэми | тхытэми | фхытэми | яхтэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхтэми | умыхтэми | имыхтэми | дымыхтэми | фымыхтэми | ямыхтэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | схатэми | пхатэми | ихатэми | тхатэми | фхатэми | яхатэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сымыхатэми | умыхатэми | имыхатэми | дымыхатэми | фымыхатэми | ямыхатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | схыгъатэми | пхыгъатэми | ихыгъатэми | тхыгъатэми | фхыгъатэми | яхыгъатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сымыхыгъатэми | умыхыгъатэми | имыхыгъатэми | дымыхыгъатэми | фымыхыгъатэми | ямыхыгъатэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынтэми | пхынтэми | ихынтэми | тхынтэми | фхынтэми | яхынтэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхынтэми | умыхынтэми | имыхынтэми | дымыхынтэми | фымыхынтэми | ямыхынтэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | схынутэми | пхынутэми | ихынутэми | тхынутэми | фхэнутэми | яхэнутэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сымыхынутэми | умыхынутэми | имыхынутэми | дымыхынутэми | фымыхынутэми | ямыхынутэми |
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | схаи | пхаи | ихаи | тхаи | фхаи | яхаи |
| щымыӀэныгъэ: | сымыхаи | умыхаи | имыхаи | дымыхаи | фымыхаи | ямыхаи |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | схащэрэт | пхащэрэт | ихащэрэт | тхащэрэт | фхащэрэт | яхащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | сымыхащэрэт | умыхащэрэт | имыхащэрэт | дымыхащэрэт | фымыхащэрэт | ямыхащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | схагъэнщ | пхагъэнщ | ихагъэнщ | тхагъэнщ | фхагъэнщ | яхагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | схагъэнкъым | пхагъэнкъым | ихагъэнкъым | тхагъэнкъым | фхагъэнкъым | яхагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | схагъэнт | пхагъэнт | ихагъэнт | тхагъэнт | фхагъэнт | яхагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | схагъэнтэкъым | пхагъэнтэкъым | ихагъэнтэкъым | тхагъэнтэкъым | фхагъэнтэкъым | яхагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | схагъэн | пхагъэн | ихагъэн | тхагъэн | фхагъэн | яхагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | схагъэнкъэ | пхагъэнкъэ | ихагъэнкъэ | тхагъэнкъэ | фхагъэнкъэ | яхагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | схагъэнт | пхагъэнт | ихагъэнт | тхагъэнт | фхагъэнт | яхагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | схагъэнтэкъэ | пхагъэнтэкъэ | ихагъэнтэкъэ | тхагъэнтэкъэ | фхагъэнтэкъэ | яхагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | схагъэнущ | пхагъэнущ | ихагъэнущ | тхагъэнущ | фхагъэнущ | яхагъэнущ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | схагъэнукъым | пхагъэнукъым | ихагъэнукъым | тхагъэнукъым | фхагъэнукъым | яхагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | схагъэнут | пхагъэнут | ихагъэнут | тхагъэнут | фхагъэнут | яхагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | схагъэнутэкъым | пхагъэнутэкъым | ихагъэнутэкъым | тхагъэнутэкъым | фхагъэнутэкъым | яхагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | схагъэну | пхагъэну | ихагъэну | тхагъэну | фхагъэну | яхагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | схагъэнукъэ | пхагъэнукъэ | ихагъэнукъэ | тхагъэнукъэ | фхагъэнукъэ | яхагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | схагъэнут | пхагъэнут | ихагъэнут | тхагъэнут | фхагъэнут | яхагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | схагъэнутэкъэ | пхагъэнутэкъэ | ихагъэнутэкъэ | тхагъэнутэкъэ | фхагъэнутэкъэ | яхагъэнутэкъэ |
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | зых |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | зымых |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зыха |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зымыха |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зыхыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зымыхыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зыхын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зымыхын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зыхыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зымыхыну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | схы | пхы | их | тхы | фхы | ях |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сымых | умых | имых | дымых | фымых | ямых |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сха | пха | иха | тха | фха | яха |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сымыха | умыха | имыха | дымыха | фымыха | ямыха |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | схыгъа | пхыгъа | ихыгъа | тхыгъа | фхыгъа | яхыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сымыхыгъа | умыхыгъа | имыхыгъа | дымыхыгъа | фымыхыгъа | ямыхыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | схын | пхын | ихын | тхын | фхын | яхын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сымыхын | умыхын | имыхын | дымыхын | фымыхын | ямыхын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | схыну | пхыну | ихыну | тхыну | фхыну | яхыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сымыхыну | умыхыну | имыхыну | дымыхыну | фымыхыну | ямыхыну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | хы |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | мых |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | ха |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | мыха |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | хыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | мыхыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | хын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | мыхын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | хыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | мыхыну |
| Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | зэрысх | зэрыпх | зэрих | зэрытх | зэрыфх | зэрах |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | зэрызмых | зэрумых | зэримых | зэрыдмых | зэрывмых | зэрамых |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрысха | зэрыпха | зэриха | зэрытха | зэрыфха | зэраха |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрызмыха | зэрумыха | зэримыха | зэрыдмыха | зэрывмыха | зэрамыха |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрысхыгъа | зэрыпхыгъа | зэрихыгъа | зэрытхыгъа | зэрыфхыгъа | зэрахыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрызмыхыгъа | зэрумыхыгъа | зэримыхыгъа | зэрыдмыхыгъа | зэрывмыхыгъа | зэрамыхыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрысхын | зэрыпхын | зэрихын | зэрытхын | зэрыфхын | зэрахын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрызмыхын | зэрумыхын | зэримыхын | зэрыдмыхын | зэрывмыхын | зэрамыхын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрысхыну | зэрыпхыну | зэрихыну | зэрытхыну | зэрыфхыну | зэрахыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрызмыхыну | зэрумыхыну | зэримыхыну | зэрыдмыхыну | зэрывмыхыну | зэрамыхыну |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щысх | щыпх | щих | щытх | щыфх | щах |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щызмых | щумых | щимых | щыдмых | щывмых | щамых |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щысха | щыпха | щиха | щытха | щыфха | щаха |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щызмыха | щумыха | щимыха | щыдмыха | щывмыха | щамыха |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щысхыгъа | щыпхыгъа | щихыгъа | щытхыгъа | щыфхыгъа | щахыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щызмыхыгъа | щумыхыгъа | щимыхыгъа | щыдмыхыгъа | щывмыхыгъа | щамыхыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щысхын | щыпхын | щихын | щытхын | щыфхын | щахын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щызмыхын | щумыхын | щимыхын | щыдмыхын | щывмыхын | щамыхын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щысхыну | щыпхыну | щихыну | щытхыну | щыфхыну | щахыну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щызмыхыну | щумыхыну | щимыхыну | щыдмыхыну | щывмыхыну | щамыхыну |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | здэсх | здэпх | здих | здэтх | здэфх | здах |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | здэзмых | здумых | здимых | здэдмых | здэвмых | здамых |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здэсха | здэпха | здиха | здэтха | здэфха | здаха |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здэзмыха | здумыха | здимыха | здэдмыха | здэвмыха | здамыха |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здэсхыгъа | здэпхыгъа | здихыгъа | здэтхыгъа | здэфхыгъа | здахыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здэзмыхыгъа | здумыхыгъа | здимыхыгъа | здэдмыхыгъа | здэвмыхыгъа | здамыхыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здэсхын | здэпхын | здихын | здэтхын | здэфхын | здахын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здэзмыхын | здумыхын | здимыхын | здэдмыхын | здэвмыхын | здамыхын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здэсхыну | здэпхыну | здихыну | здэтхыну | здэфхыну | здахыну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здэзмыхыну | здумыхыну | здимыхыну | здэдмыхыну | здэвмыхыну | здамыхыну |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щӀэсх | щӀэпх | щӀих | щӀэтх | щӀэфх | щӀах |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щӀэзмых | щӀумых | щӀимых | щӀэдмых | щӀэвмых | щӀамых |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀэсха | щӀэпха | щӀиха | щӀэтха | щӀэфха | щӀаха |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀэзмыха | щӀумыха | щӀимыха | щӀэдмыха | щӀэвмыха | щӀамыха |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀэсхыгъа | щӀэпхыгъа | щӀихыгъа | щӀэтхыгъа | щӀэфхыгъа | щӀахыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀэзмыхыгъа | щӀумыхыгъа | щӀимыхыгъа | щӀэдмыхыгъа | щӀэвмыхыгъа | щӀамыхыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀэсхын | щӀэпхын | щӀихын | щӀэтхын | щӀэфхын | щӀахын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀэзмыхын | щӀумыхын | щӀимыхын | щӀэдмыхын | щӀэвмыхын | щӀамыхын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀэсхыну | щӀэпхыну | щӀихыну | щӀэтхыну | щӀэфхыну | щӀахэну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀэзмыхыну | щӀумыхыну | щӀимыхыну | щӀэдмыхыну | щӀэвмыхыну | щӀамыхыну |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | схыуэ | пхыуэ | ихыу | тхыуэ | фхыуэ | яхыу |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сымыхыу | умыхыу | имыхыу | дымыхыу | фымыхыу | ямыхыу |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | схауэ | пхауэ | ихауэ | тхауэ | фхауэ | яхауэ |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сымыхауэ | умыхауэ | имыхауэ | дымыхауэ | фымыхауэ | ямыхауэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | схыурэ | пхыурэ | ихыурэ | тхыурэ | фхыурэ | яхыурэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сымыхыурэ | умыхыурэ | имыхыурэ | дымыхыурэ | фымыхыурэ | ямыхыурэ |
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | узох | сох | -- | фызох | сох(хэ) |
| уэ | сыбох | -- | уох / бох | дыбох | -- | уох(хэ) / бох(хэ) |
| абы | сех | уех | ех | дех | фех | ех(хэ) |
| дэ | -- | удох | дох | -- | фыдох | дох(хэ) |
| фэ | сывох | -- | фох | дывох | -- | фох(хэ) |
| абыхэм | сах | уах | ях | дах | фах | ях(хэ) |
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | ус[хрэ] | с[хырэ] | -- | фыс[хрэ] | с[хы(хэ)рэ] |
| уэ | сып[хрэ] | -- | п[хырэ] | дып[хрэ] | -- | п[хы(хэ)рэ] |
| абы | си[хрэ] | уи[хрэ] | и[хрэ] | ди[хрэ] | фи[хрэ] | и[х(хэ)рэ] |
| дэ | -- | ут[хрэ] | т[хырэ] | -- | фыт[хрэ] | т[хы(хэ)рэ] |
| фэ | сыф[хрэ] | -- | ф[хырэ] | дыф[хрэ] | -- | ф[хы(хэ)рэ] |
| абыхэм | са[хрэ] | уа[хрэ] | я[хрэ] | да[хрэ] | фа[хрэ] | я[х(хэ)рэ] |
| -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [х]ы | [х]ыр | -- | [х]ыхэр |
| Эргативнэ: | [х]ы | [х]ым | -- | [х]ыхэм |
| Послеложнэ: | [х]ыкӀэ | [х]ымкӀэ | [х]ыхэкӀэ | [х]ыхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [х]ыу | [х]ырауэ | [х]ыхэу | [х]ыхэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [х]а | [х]ар | -- | [х]ахэр |
| Эргативнэ: | [х]а | [х]ам | -- | [х]ахэм |
| Послеложнэ: | [х]акӀэ | [х]амкӀэ | [х]ахэкӀэ | [х]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [х]ауэ | [х]арауэ | [х]ахэу | [х]ахэрауэ |
| -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [х]ын | [х]ыныр | -- | [х]ынхэр |
| Эргативнэ: | [х]ын | [х]ыным | -- | [х]ынхэм |
| Послеложнэ: | [х]ынкӀэ | [х]ынымкӀэ | [х]ынхэкӀэ | [х]ынхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [х]ыну | [х]ынырауэ | [х]ынхэу | [х]ынхэрауэ |
| -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [х]ыну | [х]ынур | -- | [х]ынухэр |
| Эргативнэ: | [х]ыну | [х]ынум | -- | [х]ынухэм |
| Послеложнэ: | [х]ынукӀэ | [х]ынумкӀэ | [х]ынухэкӀэ | [х]ынухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [х]ынууэ | [х]ынурауэ | [х]ынухэу | [х]ынухэрауэ |