спр-лъэмыӏ-хуэдын1
Глагол лъэмыӏэс "хуэдын"-ым и спряженэр
зэгъэзэхуэжын
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хуэдын |
| щымыӀэныгъэ: | хуэмыдын |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыхуэдын | ухуэдын | хуэдын | дыхуэдын | фыхуэдын | хуэдын(хэ) |
| щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдын | ухуэмыдын | хуэмыдын | дыхуэмыдын | фыхуэмыдын | хуэмыдын(хэ) |
| унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | хуэд! | фыхуэд! |
| щымыӀэныгъэ: | ухуэмыд! | фыхуэмыд! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыхуред | ухуред | хуред | дыхуред | фыхуред | хуред |
| щымыӀэныгъэ: | сыхуремыд | ухуремыд | хуремыд | дыхуремыд | фыхуремыд | хуремыд |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуод(ыр) | ухуод(ыр) | хуод(ыр) | дыхуод(ыр) | фыхуод(ыр) | хуод(хэ)(р) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдыркъым | ухуэдыркъым | хуэдыркъым | дыхуэдыркъым | фыхуэдыркъым | хуэды(хэ)ркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдырт | ухуэдырт | хуэдырт | дыхуэдырт | фыхуэдырт | хуэдырт / хуэдхэрт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдыртэкъым | ухуэдыртэкъым | хуэдыртэкъым | дыхуэдыртэкъым | фыхуэдыртэкъым | хуэдыртэкъым / хуэдхэртэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдащ | ухуэдащ | хуэдащ | дыхуэдащ | фыхуэдащ | хуэда(хэ)щ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдакъым | ухуэдакъым | хуэдакъым | дыхуэдакъым | фыхуэдакъым | хуэда(хэ)къым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдат | ухуэдат | хуэдат | дыхуэдат | фыхуэдат | хуэда(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдатэкъым | ухуэдатэкъым | хуэдатэкъым | дыхуэдатэкъым | фыхуэдатэкъым | хуэда(хэ)тэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъащ | ухуэдыгъащ | хуэдыгъащ | дыхуэдыгъащ | фыхуэдыгъащ | хуэдыгъа(хэ)щ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъакъым | ухуэдыгъакъым | хуэдыгъакъым | дыхуэдыгъакъым | фыхуэдыгъакъым | хуэдыгъа(хэ)къым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъат | ухуэдыгъат | хуэдыгъат | дыхуэдыгъат | фыхуэдыгъат | хуэдыгъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъатэкъым | ухуэдыгъатэкъым | хуэдыгъатэкъым | дыхуэдыгъатэкъым | фыхуэдыгъатэкъым | хуэдыгъа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыхуэдщ | ухуэдщ | хуэдщ | дыхуэдщ | фыхуэдщ | хуэд(хэ)щ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдкъым | ухуэдкъым | хуэдкъым | дыхуэдкъым | фыхуэдкъым | хуэд(хэ)къым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыхуэдт | ухуэдт | хуэдт | дыхуэдт | фыхуэдт | хуэд(хэ)т |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдтэкъым | ухуэдтэкъым | хуэдтэкъым | дыхуэдтэкъым | фыхуэдтэкъым | хуэд(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынщ | ухуэдынщ | хуэдынщ | дыхуэдынщ | фыхуэдынщ | хуэдын(хэ)щ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдынкъым | ухуэдынкъым | хуэдынкъым | дыхуэдынкъым | фыхуэдынкъым | хуэдын(хэ)къым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынущ | ухуэдынущ | хуэдынущ | дыхуэдынущ | фыхуэдынущ | хуэдыну(хэ)щ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдынукъым | ухуэдынукъым | хуэдынукъым | дыхуэдынукъым | фыхуэдынукъым | хуэдыну(хэ)къым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдрэ | ухуэдрэ | хуэдрэ | дыхуэдрэ | фыхуэдрэ | хуэд(хэ)рэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдыркъэ | ухуэдыркъэ | хуэдыркъэ | дыхуэдыркъэ | фыхуэдыркъэ | хуэдыркъэ / хуэдхэркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдырт | ухуэдырт | хуэдырт | дыхуэдырт | фыхуэдырт | хуэдырт / хуэдхэрт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдыртэкъэ | ухуэдыртэкъэ | хуэдыртэкъэ | дыхуэдыртэкъэ | фыхуэдыртэкъэ | хуэдыртэкъэ / хуэдхэртэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэда | ухуэда | хуэда | дыхуэда | фыхуэда | хуэда(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдакъэ | ухуэдакъэ | хуэдакъэ | дыхуэдакъэ | фыхуэдакъэ | хуэда(хэ)къэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдат | ухуэдат | хуэдат | дыхуэдат | фыхуэдат | хуэда(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдатэкъэ | ухуэдатэкъэ | хуэдатэкъэ | дыхуэдатэкъэ | фыхуэдатэкъэ | хуэда(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъа | ухуэдыгъа | хуэдыгъа | дыхуэдыгъа | фыхуэдыгъа | хуэдыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъакъэ | ухуэдыгъакъэ | хуэдыгъакъэ | дыхуэдыгъакъэ | фыхуэдыгъакъэ | хуэдыгъа(хэ)къэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъат | ухуэдыгъат | хуэдыгъат | дыхуэдыгъат | фыхуэдыгъат | хуэдыгъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъатэкъэ | ухуэдыгъатэкъэ | хуэдыгъатэкъэ | дыхуэдыгъатэкъэ | фыхуэдыгъатэкъэ | хуэдыгъа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыхуэд | ухуэд | хуэд | дыхуэд | фыхуэд | хуэд(хэ) |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдкъэ | ухуэдкъэ | хуэдкъэ | дыхуэдкъэ | фыхуэдкъэ | хуэд(хэ)къэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыхуэдт | ухуэдт | хуэдт | дыхуэдт | фыхуэдт | хуэд(хэ)т |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдтэкъэ | ухуэдтэкъэ | хуэдтэкъэ | дыхуэдтэкъэ | фыхуэдтэкъэ | хуэд(хэ)тэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдын | ухуэдын | хуэдын | дыхуэдын | фыхуэдын | хуэдын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдынкъэ | ухуэдынкъэ | хуэдынкъэ | дыхуэдынкъэ | фыхуэдынкъэ | хуэдын(хэ)къэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдыну | ухуэдыну | хуэдыну | дыхуэдыну | фыхуэдыну | хуэдыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдынукъэ | ухуэдынукъэ | хуэдынукъэ | дыхуэдынукъэ | фыхуэдынукъэ | хуэдыну(хэ)къэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдмэ | ухуэдмэ | хуэдмэ | дыхуэдмэ | фыхуэдмэ | хуэд(хэ)мэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдмэ | ухуэмыдмэ | хуэмыдмэ | дыхуэмыдмэ | фыхуэмыдмэ | хуэмыд(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдамэ | ухуэдамэ | хуэдамэ | дыхуэдамэ | фыхуэдамэ | хуэда(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдамэ | ухуэмыдамэ | хуэмыдамэ | дыхуэмыдамэ | фыхуэмыдамэ | хуэмыда(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъамэ | ухуэдыгъамэ | хуэдыгъамэ | дыхуэдыгъамэ | фыхуэдыгъамэ | хуэдыгъа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдыгъамэ | ухуэмыдыгъамэ | хуэмыдыгъамэ | дыхуэмыдыгъамэ | фыхуэмыдыгъамэ | хуэмыдыгъа(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынмэ | ухуэдынмэ | хуэдынмэ | дыхуэдынмэ | фыхуэдынмэ | хуэдын(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдынмэ | ухуэмыдынмэ | хуэмыдынмэ | дыхуэмыдынмэ | фыхуэмыдынмэ | хуэмыдын(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынумэ | ухуэдынумэ | хуэдынумэ | дыхуэдынумэ | фыхуэдынумэ | хуэдыну(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдынумэ | ухуэмыдынумэ | хуэмыдынумэ | дыхуэмыдынумэ | фыхуэмыдынумэ | хуэмыдыну(хэ)мэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдтэмэ | ухуэдтэмэ | хуэдтэмэ | дыхуэдтэмэ | фыхуэдтэмэ | хуэд(хэ)тэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдтэмэ | ухуэмыдтэмэ | хуэмыдтэмэ | дыхуэмыдтэмэ | фыхуэмыдтэмэ | хуэмыд(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдатэмэ | ухуэдатэмэ | хуэдатэмэ | дыхуэдатэмэ | фыхуэдатэмэ | хуэда(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдатэмэ | ухуэмыдатэмэ | хуэмыдатэмэ | дыхуэмыдатэмэ | фыхуэмыдатэмэ | хуэмыда(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъатэмэ | ухуэдыгъатэмэ | хуэдыгъатэмэ | дыхуэдыгъатэмэ | фыхуэдыгъатэмэ | хуэдыгъа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдыгъатэмэ | ухуэмыдыгъатэмэ | хуэмыдыгъатэмэ | дыхуэмыдыгъатэмэ | фыхуэмыдыгъатэмэ | хуэмыдыгъа(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынтэмэ | ухуэдынтэмэ | хуэдынтэмэ | дыхуэдынтэмэ | фыхуэдынтэмэ | хуэдын(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдынтэмэ | ухуэмыдынтэмэ | хуэмыдынтэмэ | дыхуэмыдынтэмэ | фыхуэмыдынтэмэ | хуэмыдын(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынутэмэ | ухуэдынутэмэ | хуэдынутэмэ | дыхуэдынутэмэ | фыхуэдынутэмэ | хуэдыну(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдынутэмэ | ухуэмыдынутэмэ | хуэмыдынутэмэ | дыхуэмыдынутэмэ | фыхуэмыдынутэмэ | хуэмыдыну(хэ)тэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынт | ухуэдынт | хуэдынт | дыхуэдынт | фыхуэдынт | хуэдын(хэ)т |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдынтэкъым | ухуэдынтэкъым | хуэдынтэкъым | дыхуэдынтэкъым | фыхуэдынтэкъым | хуэдын(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынут | ухуэдынут | хуэдынут | дыхуэдынут | фыхуэдынут | хуэдыну(хэ)т |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэдынутэкъым | ухуэдынутэкъым | хуэдынутэкъым | дыхуэдынутэкъым | фыхуэдынутэкъым | хуэдыну(хэ)тэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдми | ухуэдми | хуэдми | дыхуэдми | фыхуэдми | хуэд(хэ)ми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдми | ухуэмыдми | хуэмыдми | дыхуэмыдми | фыхуэмыдми | хуэмыд(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдами | ухуэдами | хуэдами | дыхуэдами | фыхуэдами | хуэда(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдами | ухуэмыдами | хуэмыдами | дыхуэмыдами | фыхуэмыдами | хуэмыда(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъами | ухуэдыгъами | хуэдыгъами | дыхуэдыгъами | фыхуэдыгъами | хуэдыгъа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдыгъами | ухуэмыдыгъами | хуэмыдыгъами | дыхуэмыдыгъами | фыхуэмыдыгъами | хуэмыдыгъа(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынми | ухуэдынми | хуэдынми | дыхуэдынми | фыхуэдынми | хуэдын(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдынми | ухуэмыдынми | хуэмыдынми | дыхуэмыдынми | фыхуэмыдынми | хуэмыдын(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынуми | ухуэдынуми | хуэдынуми | дыхуэдынуми | фыхуэдынуми | хуэдыну(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдынуми | ухуэмыдынуми | хуэмыдынуми | дыхуэмыдынуми | фыхуэмыдынуми | хуэмыдыну(хэ)ми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдтэми | ухуэдтэми | хуэдтэми | дыхуэдтэми | фыхуэдтэми | хуэд(хэ)тэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдтэми | ухуэмыдтэми | хуэмыдтэми | дыхуэмыдтэми | фыхуэмыдтэми | хуэмыд(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыхуэдатэми | ухуэдатэми | хуэдатэми | дыхуэдатэми | фыхуэдатэми | хуэда(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдатэми | ухуэмыдатэми | хуэмыдатэми | дыхуэмыдатэми | фыхуэмыдатэми | хуэмыда(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыхуэдыгъатэми | ухуэдыгъатэми | хуэдыгъатэми | дыхуэдыгъатэми | фыхуэдыгъатэми | хуэдыгъа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдыгъатэми | ухуэмыдыгъатэми | хуэмыдыгъатэми | дыхуэмыдыгъатэми | фыхуэмыдыгъатэми | хуэмыдыгъа(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынтэми | ухуэдынтэми | хуэдынтэми | дыхуэдынтэми | фыхуэдынтэми | хуэдын(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдынтэми | ухуэмыдынтэми | хуэмыдынтэми | дыхуэмыдынтэми | фыхуэмыдынтэми | хуэмыдын(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыхуэдынутэми | ухуэдынутэми | хуэдынутэми | дыхуэдынутэми | фыхуэдынутэми | хуэдыну(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдынутэми | ухуэмыдынутэми | хуэмыдынутэми | дыхуэмыдынутэми | фыхуэмыдынутэми | хуэмыдыну(хэ)тэми |
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыхуэдаи | ухуэдаи | хуэдаи | дыхуэдаи | фыхуэдаи | хуэдаи |
| щымыӀэныгъэ: | сыхуэдакъыми | ухуэдакъыми | хуэдакъыми | дыхуэдакъыми | фыхуэдакъыми | хуэдакъыми |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыхуэдащэрэт | ухуэдащэрэт | хуэдащэрэт | дыхуэдащэрэт | фыхуэдащэрэт | хуэдащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | сыхуэмыдащэрэт | ухуэмыдащэрэт | хуэмыдащэрэт | дыхуэмыдащэрэт | фыхуэмыдащэрэт | хуэмыдащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнщ | ухуэдагъэнщ | хуэдагъэнщ | дыхуэдагъэнщ | фыхуэдагъэнщ | хуэдагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнкъым | ухуэдагъэнкъым | хуэдагъэнкъым | дыхуэдагъэнкъым | фыхуэдагъэнкъым | хуэдагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнт | ухуэдагъэнт | хуэдагъэнт | дыхуэдагъэнт | фыхуэдагъэнт | хуэдагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнтэкъым | ухуэдагъэнтэкъым | хуэдагъэнтэкъым | дыхуэдагъэнтэкъым | фыхуэдагъэнтэкъым | хуэдагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэн | ухуэдагъэн | хуэдагъэн | дыхуэдагъэн | фыхуэдагъэн | хуэдагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнкъэ | ухуэдагъэнкъэ | хуэдагъэнкъэ | дыхуэдагъэнкъэ | фыхуэдагъэнкъэ | хуэдагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнт | ухуэдагъэнт | хуэдагъэнт | дыхуэдагъэнт | фыхуэдагъэнт | хуэдагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнтэкъэ | ухуэдагъэнтэкъэ | хуэдагъэнтэкъэ | дыхуэдагъэнтэкъэ | фыхуэдагъэнтэкъэ | хуэдагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнд | ухуэдагъэнд | хуэдагъэнд | дыхуэдагъэнд | фыхуэдагъэнд | хуэдагъэнд |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнукъым | ухуэдагъэнукъым | хуэдагъэнукъым | дыхуэдагъэнукъым | фыхуэдагъэнукъым | хуэдагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнут | ухуэдагъэнут | хуэдагъэнут | дыхуэдагъэнут | фыхуэдагъэнут | хуэдагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнутэкъым | ухуэдагъэнутэкъым | хуэдагъэнутэкъым | дыхуэдагъэнутэкъым | фыхуэдагъэнутэкъым | хуэдагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэну | ухуэдагъэну | хуэдагъэну | дыхуэдагъэну | фыхуэдагъэну | хуэдагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнукъэ | ухуэдагъэнукъэ | хуэдагъэнукъэ | дыхуэдагъэнукъэ | фыхуэдагъэнукъэ | хуэдагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнут | ухуэдагъэнут | хуэдагъэнут | дыхуэдагъэнут | фыхуэдагъэнут | хуэдагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыхуэдагъэнутэкъэ | ухуэдагъэнутэкъэ | хуэдагъэнутэкъэ | дыхуэдагъэнутэкъэ | фыхуэдагъэнутэкъэ | хуэдагъэнутэкъэ |
| Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыхуэд | ухуэд | хуэд | дыхуэд | фыхуэд | хуэд(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыхуэмыд | ухуэмыд | хуэмыд | дыхуэмыд | фыхуэмыд | хуэмыд(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыхуэда | ухуэда | хуэда | дыхуэда | фыхуэда | хуэда(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыхуэмыда | ухуэмыда | хуэмыда | дыхуэмыда | фыхуэмыда | хуэмыда(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыхуэдыгъа | ухуэдыгъа | хуэдыгъа | дыхуэдыгъа | фыхуэдыгъа | хуэдыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыхуэмыдыгъа | ухуэмыдыгъа | хуэмыдыгъа | дыхуэмыдыгъа | фыхуэмыдыгъа | хуэмыдыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыхуэдын | ухуэдын | хуэдын | дыхуэдын | фыхуэдын | хуэдын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыхуэмыдын | ухуэмыдын | хуэмыдын | дыхуэмыдын | фыхуэмыдын | хуэмыдын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыхуэдыну | ухуэдыну | хуэдыну | дыхуэдыну | фыхуэдыну | хуэдыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыхуэмыдыну | ухуэмыдыну | хуэмыдыну | дыхуэмыдыну | фыхуэмыдыну | хуэмыдыну(хэ) |
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыхуэд | узэрыхуэд | зэрыхуэд | дызэрыхуэд | фызэрыхуэд | зэрыхуэд(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыхуэмыд | узэрыхуэмыд | зэрыхуэмыд | дызэрыхуэмыд | фызэрыхуэмыд | зэрыхуэмыд(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыхуэда | узэрыхуэда | зэрыхуэда | дызэрыхуэда | фызэрыхуэда | зэрыхуэда(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыхуэмыда | узэрыхуэмыда | зэрыхуэмыда | дызэрыхуэмыда | фызэрыхуэмыда | зэрыхуэмыда(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыхуэдыгъа | узэрыхуэдыгъа | зэрыхуэдыгъа | дызэрыхуэдыгъа | фызэрыхуэдыгъа | зэрыхуэдыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыхуэмыдыгъа | узэрыхуэмыдыгъа | зэрыхуэмыдыгъа | дызэрыхуэмыдыгъа | фызэрыхуэмыдыгъа | зэрыхуэмыдыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыхуэдын | узэрыхуэдын | зэрыхуэдын | дызэрыхуэдын | фызэрыхуэдын | зэрыхуэдын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыхуэмыдын | узэрыхуэмыдын | зэрыхуэмыдын | дызэрыхуэмыдын | фызэрыхуэмыдын | зэрыхуэмыдын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыхуэдыну | узэрыхуэдыну | зэрыхуэдыну | дызэрыхуэдыну | фызэрыхуэдыну | зэрыхуэдыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыхуэмыдыну | узэрыхуэмыдыну | зэрыхуэмыдыну | дызэрыхуэмыдыну | фызэрыхуэмыдыну | зэрыхуэмыдыну(хэ) |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыхуэд | ущыхуэд | щыхуэд | дыщыхуэд | фыщыхуэд | щыхуэд(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыхуэмыд | ущыхуэмыд | щыхуэмыд | дыщыхуэмыд | фыщыхуэмыд | щыхуэмыд(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыхуэда | ущыхуэда | ущыхуэда | дыщыхуэда | фыщыхуэда | щыхуэда(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыхуэмыда | фыщихуэмыда | щыхуэмыда | дыщыхуэмыда | фыщыхуэмыда | щыхуэмыда(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыхуэдыгъа | ущыхуэдыгъа | щыхуэдыгъа | дыщыхуэдыгъа | фыщыхуэдыгъа | щыхуэдыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыхуэмыдыгъа | ущыхуэмыдыгъа | щыхуэмыдыгъа | дыщыхуэмыдыгъа | фыщыхуэмыдыгъа | щыхуэмыдыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыхуэдын | ущыхуэдын | щыхуэдын | дыщыхуэдын | фыщыхуэдын | щыхуэдын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыхуэмыдын | ущыхуэдын | щыхуэмыдын | дыщыхуэмыдын | фыщыхуэмыдын | щыхуэмыдын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыхуэдыну | ущыхуэдыну | щыхуэдыну | дыщыхуэдыну | фыщыхуэдыну | щыхуэдыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыхуэмыдыну | ущыхуэмыдыну | щыхуэмыдыну | дыщыхуэмыдыну | фыщыхуэмыдыну | щыхуэмыдыну(хэ) |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздэхуэд | уздэхуэд | здэхуэд | дыздэхуэд | фыздэхуэд | здэхуэд(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэхуэмыд | уздэхуэмыд | здэхуэмыд | дыздэхуэмыд | фыздэхуэмыд | здэхуэмыд(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздэхуэда | уздэхуэда | здэхуэда | дыздэхуэда | фыздэхуэда | здэхуэда(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэхуэмыда | уздэхуэмыда | здэхуэмыда | дыздэхуэмыда | фыздэхуэмыда | здэхуэмыда(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздэхуэдыгъа | уздэхуэдыгъа | здэхуэдыгъа | дыздэхуэдыгъа | фыздэхуэдыгъа | здэхуэдыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэхуэмыдыгъа | уздэхуэмыдыгъа | здэхуэмыдыгъа | дыздэхуэмыдыгъа | фыздэхуэмыдыгъа | здэхуэмыдыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздэхуэдын | уздэхуэдын | здэхуэдын | дыздэхуэдын | фыздэхуэдын | здэхуэдын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэхуэмыдын | уздэхуэмыдын | здэхуэмыдын | дыздэхуэмыдын | фыздэхуэмыдын | здэхуэмыдын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздэхуэдыну | уздэхуэдыну | здэхуэдыну | дыздэхуэдыну | фыздэхуэдыну | здэхуэдыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэхуэмыдыну | уздэхуэмыдыну | здэхуэмыдыну | дыздэхуэмыдыну | фыздэхуэмыдыну | здэхуэмыдыну(хэ) |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыхуэд | ущӀыхуэд | щӀыхуэд | дыщӀыхуэд | фыщӀыхуэд | щӀыхуэд(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыхуэмыд | ущӀыхуэмыд | щӀыхуэмыд | дыщӀыхуэмыд | фыщӀыхуэмыд | щӀыхуэмыд(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыхуэда | ущӀыхуэдӀэда | щӀыхуэда | дыщӀыхуэда | фыщӀыхуэда | щӀыхуэда(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыхуэмыда | ущӀыхуэмыда | щӀыхуэмыда | дыщӀыхуэмыда | фыщӀыхуэмыда | щӀыхуэмыда(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыхуэдыгъа | ущӀыхуэдыгъа | щӀыхуэдыгъа | дыщӀыхуэдыгъа | фыщӀыхуэдыгъа | щӀыхуэдыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыхуэмыдыгъа | ущӀыхуэмыдыгъа | щӀыхуэмыдыгъа | дыщӀыхуэмыдыгъа | фыщӀыхуэмыдыгъа | щӀыхуэмыдыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыхуэдын | ущӀыхуэдын | щӀыхуэдын | дыщӀыхуэдын | фыщӀыхуэдын | щӀыхуэдын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыхуэмыдын | ущӀыхуэмыдын | щӀыхуэмыдын | дыщӀыхуэмыдын | фыщӀыхуэмыдын | щӀыхуэмыдын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыхуэдыну | ущӀыхуэдыну | щӀыхуэдыну | дыщӀыхуэдыну | фыщӀыхуэдыну | щӀыхуэдыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыхуэмыдыну | ущӀыхуэмыдыну | щӀыхуэмыдыну | дыщӀыхуэмыдыну | фыщӀыхуэмыдыну | щӀыхуэмыдыну(хэ) |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыхуэду | ухуэду | хуэду | дыхуэду | фыхуэду | хуэд(хэ)у |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыхуэмыду | ухуэмыду | хуэмыду | дыхуэмыду | фыхуэмыду | хуэмыд(хэ)у |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыхуэдауэ | ухуэдауэ | хуэдауэ | дыхуэдауэ | фыхуэдауэ | хуэдауэ / хуэдахэу |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыхуэмыдауэ | ухуэмыдауэ | хуэмыдауэ | дыхуэмыдауэ | фыхуэмыдауэ | хуэмыдауэ / хуэмыдахэу |
| -урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыхуэдурэ | ухуэдурэ | хуэдурэ | дыхуэдурэ | фыхуэдурэ | хуэд(хэ)урэ |
| -урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыхуэмыдурэ | ухуэмыдурэ | хуэмыдурэ | дыхуэмыдурэ | фыхуэмыдурэ | хуэмыд(хэ)урэ |
|
Префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | сыпхуод | сыхуод | -- | сыфхуод | сахуод |
| уэ | усхуод | -- | ухуод | утхуод | -- | уахуод |
| ар | схуод | пхуод | хуод | тхуод | фхуод | яхуод |
| дэ | -- | дыпхуод | дыхуод | -- | дыфхуод | дахуод |
| фэ | фысхуод | -- | фыхуод | фытхуод | -- | фахуод |
| ахэр | схуод(хэ) | пхуод(хэ) | хуод(хэ) | тхуод(хэ) | фхуод(хэ) | яхуод(хэ) |
| -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [д] | [д]ыр | -- | [д]хэр |
| Эргативнэ: | [д] | [д]ым | -- | [д]хэм |
| Послеложнэ: | [д]кӀэ | [д]ымкӀэ | [д]хэкӀэ | [д]хэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [д]у | [д]ырауэ | [д]хэу | [д]хэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [д]а | [д]ар | -- | [д]ахэр |
| Эргативнэ: | [д]а | [д]ам | -- | [д]ахэм |
| Послеложнэ: | [д]акӀэ | [д]амкӀэ | [д]ахэкӀэ | [д]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [д]ауэ | [д]арауэ | [д]ахэу | [д]ахэрауэ |
| -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [д]ын | [д]ыныр | -- | [д]ынхэр |
| Эргативнэ: | [д]ын | [д]ыным | -- | [д]ынхэм |
| Послеложнэ: | [д]ынкӀэ | [д]ынымкӀэ | [д]ынхэкӀэ | [д]ынхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [д]ыну | [д]ынырауэ | [д]ынхэу | [д]ынхэрауэ |
| -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [д]ыну | [д]ынур | -- | [д]ынухэр |
| Эргативнэ: | [д]ыну | [д]ынум | -- | [д]ынухэм |
| Послеложнэ: | [д]ынукӀэ | [д]ынумкӀэ | [д]ынухэкӀэ | [д]ынухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [д]ынууэ | [д]ынурауэ | [д]ынухэу | [д]ынухэрауэ |