пхышын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pxǝ'ʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пхы- + [ш] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "пхышын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | пхышын |
щымыӀэныгъэ: | пхымышын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхысшын | пхыпшын | пхишын | пхытшын | пхыфшын | пхашын |
щымыӀэныгъэ: | пхызмышын | пхыумышын | пхимышын | пхыдмышын | пхывмышын | пхамышын |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхыш! | пхыфш! |
щымыӀэныгъэ: | пхыумыш! | пхывмыш! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхреш | упхреш | пхреш | дыпхреш | фыпхреш | пхреш |
щымыӀэныгъэ: | сыпхремыш | упхремыш | пхремыш | дыпхремыш | фыпхремыш | пхремыш |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхызош(ыр) | пхыбош(ыр) | пхеш(ыр) | пхыдош(ыр) | пхывош(ыр) | пхаш(ыр) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшыркъым | пхыпшыркъым | пхишыркъым | пхытшыркъым | пхыфшыркъым | пхашыркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшырт | пхыпшырт | пхишырт | пхытшырт | пхыфшырт | пхашырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысшыртэкъым | пхыпшыртэкъым | пхишыртэкъым | пхытшыртэкъым | пхыфшыртэкъым | пхашыртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшащ | пхыпшащ | пхишащ | пхытшащ | пхыфшащ | пхашащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысшакъым | пхыпшакъым | пхишакъым | пхытшакъым | пхыфшакъым | пхашакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшат | пхыпшат | пхишат | пхытшат | пхыфшат | пхашат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысшатэкъым | пхыпшатэкъым | пхишатэкъым | пхытшатэкъым | пхыфшатэкъым | пхашатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшыгъащ | пхыпшыгъащ | пхишыгъащ | пхытшыгъащ | пхыфшыгъащ | пхашыгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшыгъакъым | пхыпшыгъакъым | пхишыгъакъым | пхытшыгъакъым | пхыфшыгъакъым | пхашыгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшыгъат | пхыпшыгъат | пхишыгъат | пхытшыгъат | пхыфшыгъат | пхашыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшыгъатэкъым | пхыпшыгъатэкъым | пхишыгъатэкъым | пхытшыгъатэкъым | пхыфшыгъатэкъым | пхашыгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | пхысшщ | пхыпшщ | пхишщ | пхытшщ | пхыфшщ | пхашщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | пхысшкъым | пхыпшкъым | пхишкъым | пхытшкъым | пхыфшкъым | пхашкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | пхысшт | пхыпшт | пхишт | пхытшт | пхыфшт | пхашт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | пхысштэкъым | пхыпштэкъым | пхиштэкъым | пхытштэкъым | пхыфштэкъым | пхаштэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынщ | пхыпшынщ | пхишынщ | пхытшынщ | пхыфшынщ | пхашынщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшынкъым | пхыпшынкъым | пхишынкъым | пхытшынкъым | пхыфшынкъым | пхашынкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынущ | пхыпшынущ | пхишынущ | пхытшынущ | пхыфшынущ | пхашынущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшынукъым | пхыпшынукъым | пхишынукъым | пхытшынукъым | пхыфшынукъым | пхашынукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшрэ | пхыпшрэ | пхишрэ | пхытшрэ | пхыфшрэ | пхашрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшыркъэ | пхыпшыркъэ | пхишыркъэ | пхытшыркъэ | пхыфшыркъэ | пхашыркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшырт | пхыпшырт | пхишырт | пхытшырт | пхыфшырт | пхашырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысшыртэкъэ | пхыпшыртэкъэ | пхишыртэкъэ | пхытшыртэкъэ | пхыфшыртэкъэ | пхашыртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысша | пхыпша | пхиша | пхытша | пхыфша | пхаша |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысшакъэ | пхыпшакъэ | пхишакъэ | пхытшакъэ | пхыфшакъэ | пхашакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшат | пхыпшат | пхишат | пхытшат | пхыфшат | пхашат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысшатэкъэ | пхыпшатэкъэ | пхишатэкъэ | пхытшатэкъэ | пхыфшатэкъэ | пхашатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшыгъа | пхыпшыгъа | пхишыгъа | пхытшыгъа | пхыфшыгъа | пхашыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | пхысшыгъакъэ | пхыпшыгъакъэ | пхишыгъакъэ | пхытшыгъакъэ | пхыфшыгъакъэ | пхашыгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшыгъат | пхыпшыгъат | пхишыгъат | пхытшыгъат | пхыфшыгъат | пхашыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысшыгъатэкъэ | пхыпшыгъатэкъэ | пхишыгъатэкъэ | пхытшыгъатэкъэ | пхыфшыгъатэкъэ | пхашыгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | пхысш | пхыпш | пхиш | пхытш | пхыфш | пхаш |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | пхысшкъэ | пхыпшкъэ | пхишкъэ | пхытшкъэ | пхыфшкъэ | пхашкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | пхысшт | пхыпшт | пхишт | пхытшт | пхыфшт | пхашт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | пхысштэкъэ | пхыпштэкъэ | пхиштэкъэ | пхытштэкъэ | пхыфштэкъэ | пхаштэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшын | пхыпшын | пхишын | пхытшын | пхыфшын | пхашын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшынкъэ | пхыпшынкъэ | пхишынкъэ | пхытшынкъэ | пхыфшынкъэ | пхашынкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшыну | пхыпшыну | пхишыну | пхытшыну | пхыфшыну | пхашыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшынукъэ | пхыпшынукъэ | пхишынукъэ | пхытшынукъэ | пхыфшынукъэ | пхашынукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшмэ | пхыпшмэ | пхишмэ | пхытшмэ | пхыфшмэ | пхашмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышмэ | пхыумышмэ | пхимышмэ | пхыдмышмэ | пхывмышмэ | пхамышмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшамэ | пхыпшамэ | пхишамэ | пхытшамэ | пхыфшамэ | пхашамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмышамэ | пхыумышамэ | пхимышамэ | пхыдмышамэ | пхывмышамэ | пхамышамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пхысшыгъамэ | пхыпшыгъамэ | пхишыгъамэ | пхытшыгъамэ | пхыфшыгъамэ | пхашыгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмышыгъамэ | пхыумышыгъамэ | пхимышыгъамэ | пхыдмышыгъамэ | пхывмышыгъамэ | пхамышыгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынмэ | пхыпшынмэ | пхишынмэ | пхытшынмэ | пхыфшынмэ | пхашынмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышынмэ | пхыумышынмэ | пхимышынмэ | пхыдмышынмэ | пхывмышынмэ | пхамышынмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынумэ | пхыпшынумэ | пхишынумэ | пхытшынумэ | пхыфшынумэ | пхашынумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышынумэ | пхыумышынумэ | пхимышынумэ | пхыдмышынумэ | пхывмышынумэ | пхамышынумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысштэмэ | пхыпштэмэ | пхиштэмэ | пхытштэмэ | пхыфштэмэ | пхаштэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмыштэмэ | пхыумыштэмэ | пхимыштэмэ | пхыдмыштэмэ | пхывмыштэмэ | пхамыштэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшатэмэ | пхыпшатэмэ | пхишатэмэ | пхытшатэмэ | пхыфшатэмэ | пхашатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмышатэмэ | пхыумышатэмэ | пхимышатэмэ | пхыдмышатэмэ | пхывмышатэмэ | пхамышатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пхысшыгъатэмэ | пхыпшыгъатэмэ | пхишыгъатэмэ | пхытшыгъатэмэ | пхыфшыгъатэмэ | пхашыгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмышыгъатэмэ | пхыумышыгъатэмэ | пхимышыгъатэмэ | пхыдмышыгъатэмэ | пхывмышыгъатэмэ | пхамышыгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынтэмэ | пхыпшынтэмэ | пхишынтэмэ | пхытшынтэмэ | пхыфшынтэмэ | пхашынтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышынтэмэ | пхыумышынтэмэ | пхимышынтэмэ | пхыдмышынтэмэ | пхывмышынтэмэ | пхамышынтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынутэмэ | пхыпшынутэмэ | пхишынутэмэ | пхытшынутэмэ | пхыфшынутэмэ | пхашынутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышынутэмэ | пхыумышынутэмэ | пхимышынутэмэ | пхыдмышынутэмэ | пхывмышынутэмэ | пхамышынутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынт | пхыпшынт | пхишынт | пхытшынт | пхыфшынт | пхашынт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшынтэкъым | пхыпшынтэкъым | пхишынтэкъым | пхытшынтэкъым | пхыфшынтэкъым | пхашынтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынут | пхыпшынут | пхишынут | пхытшынут | пхыфшынут | пхашынут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысшынутэкъым | пхыпшынутэкъым | пхишынутэкъым | пхытшынутэкъым | пхыфшынутэкъым | пхашынутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшми | пхыпшми | пхишми | пхытшми | пхыфшми | пхашми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышми | пхыумышми | пхимышми | пхыдмышми | пхывмышми | пхамышми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшами | пхыпшами | пхишами | пхытшами | пхыфшами | пхашами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмышами | пхыумышами | пхимышами | пхыдмышами | пхывмышами | пхамышами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пхысшыгъами | пхыпшыгъами | пхишыгъами | пхытшыгъами | пхыфшыгъами | пхашыгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмышыгъами | пхыумышыгъами | пхимышыгъами | пхыдмышыгъами | пхывмышыгъами | пхамышыгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынми | пхыпшынми | пхишынми | пхытшынми | пхыфшынми | пхашынми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышынми | пхыумышынми | пхимышынми | пхыдмышынми | пхывмышынми | пхамышынми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынуми | пхыпшынуми | пхишынуми | пхытшынуми | пхыфшынуми | пхашынуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышынуми | пхыумышынуми | пхимышынуми | пхыдмышынуми | пхывмышынуми | пхамышынуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысштэми | пхыпштэми | пхиштэми | пхытштэми | пхыфштэми | пхаштэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмыштэми | пхыумыштэми | пхимыштэми | пхыдмыштэми | пхывмыштэми | пхамыштэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысшатэми | пхыпшатэми | пхишатэми | пхытшатэми | пхыфшатэми | пхашатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмышатэми | пхыумышатэми | пхимышатэми | пхыдмышатэми | пхывмышатэми | пхамышатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пхысшыгъатэми | пхыпшыгъатэми | пхишыгъатэми | пхытшыгъатэми | пхыфшыгъатэми | пхашыгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмышыгъатэми | пхыумышыгъатэми | пхимышыгъатэми | пхыдмышыгъатэми | пхывмышыгъатэми | пхамышыгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынтэми | пхыпшынтэми | пхишынтэми | пхытшынтэми | пхыфшынтэми | пхашынтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышынтэми | пхыумышынтэми | пхимышынтэми | пхыдмышынтэми | пхывмышынтэми | пхамышынтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысшынутэми | пхыпшынутэми | пхишынутэми | пхытшынутэми | пхыфшэнутэми | пхашэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмышынутэми | пхыумышынутэми | пхимышынутэми | пхыдмышынутэми | пхывмышынутэми | пхамышынутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхысшаи | пхыпшаи | пхишаи | пхытшаи | пхыфшаи | пхашаи |
щымыӀэныгъэ: | пхысшакъыми | пхыпшакъыми | пхишакъыми | пхытшакъыми | пхыфшакъыми | пхашакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхысшащэрэт | пхыпшащэрэт | пхишащэрэт | пхытшащэрэт | пхыфшащэрэт | пхашащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | пхызмышащэрэт | пхыумышащэрэт | пхимышащэрэт | пхыдмышащэрэт | пхывмышащэрэт | пхамышащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пхысшагъэнщ | пхыпшагъэнщ | пхишагъэнщ | пхытшагъэнщ | пхыфшагъэнщ | пхашагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пхысшагъэнкъым | пхыпшагъэнкъым | пхишагъэнкъым | пхытшагъэнкъым | пхыфшагъэнкъым | пхашагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пхысшагъэнт | пхыпшагъэнт | пхишагъэнт | пхытшагъэнт | пхыфшагъэнт | пхашагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пхысшагъэнтэкъым | пхыпшагъэнтэкъым | пхишагъэнтэкъым | пхытшагъэнтэкъым | пхыфшагъэнтэкъым | пхашагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пхысшагъэн | пхыпшагъэн | пхишагъэн | пхытшагъэн | пхыфшагъэн | пхашагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пхысшагъэнкъэ | пхыпшагъэнкъэ | пхишагъэнкъэ | пхытшагъэнкъэ | пхыфшагъэнкъэ | пхашагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пхысшагъэнт | пхыпшагъэнт | пхишагъэнт | пхытшагъэнт | пхыфшагъэнт | пхашагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пхысшагъэнтэкъэ | пхыпшагъэнтэкъэ | пхишагъэнтэкъэ | пхытшагъэнтэкъэ | пхыфшагъэнтэкъэ | пхашагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пхысшагъэнущ | пхыпшагъэнущ | пхишагъэнущ | пхытшагъэнущ | пхыфшагъэнущ | пхашагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пхысшагъэнукъым | пхыпшагъэнукъым | пхишагъэнукъым | пхытшагъэнукъым | пхыфшагъэнукъым | пхашагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пхысшагъэнут | пхыпшагъэнут | пхишагъэнут | пхытшагъэнут | пхыфшагъэнут | пхашагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пхысшагъэнутэкъым | пхыпшагъэнутэкъым | пхишагъэнутэкъым | пхытшагъэнутэкъым | пхыфшагъэнутэкъым | пхашагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пхысшагъэну | пхыпшагъэну | пхишагъэну | пхытшагъэну | пхыфшагъэну | пхашагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пхысшагъэнукъэ | пхыпшагъэнукъэ | пхишагъэнукъэ | пхытшагъэнукъэ | пхыфшагъэнукъэ | пхашагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пхысшагъэнут | пхыпшагъэнут | пхишагъэнут | пхытшагъэнут | пхыфшагъэнут | пхашагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пхысшагъэнутэкъэ | пхыпшагъэнутэкъэ | пхишагъэнутэкъэ | пхытшагъэнутэкъэ | пхыфшагъэнутэкъэ | пхашагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | пхызыш |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымыш |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхызыша |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымыша |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхызышыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымышыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхызышын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымышын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхызышыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымышыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | пхысш | пхыпш | пхиш | пхытш | пхыфш | пхаш |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмыш | пхыумыш | пхимыш | пхыдмыш | пхывмыш | пхамыш |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхысша | пхыпша | пхиша | пхытша | пхыфша | пхаша |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмыша | пхыумыша | пхимыша | пхыдмыша | пхывмыша | пхамыша |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхысшыгъа | пхыпшыгъа | пхишыгъа | пхытшыгъа | пхыфшыгъа | пхашыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмышыгъа | пхыумышыгъа | пхимышыгъа | пхыдмышыгъа | пхывмышыгъа | пхамышыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхысшын | пхыпшын | пхишын | пхытшын | пхыфшын | пхашын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмышын | пхыумышын | пхимышын | пхыдмышын | пхывмышын | пхамышын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхысшыну | пхыпшыну | пхишыну | пхытшыну | пхыфшыну | пхашыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмышыну | пхыумышыну | пхимышыну | пхыдмышыну | пхывмышыну | пхамышыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | пхыш |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | пхымыш |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхыша |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхымыша |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхышыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхымышыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхышын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхымышын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхышыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхымышыну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысш | зэрыпхыпш | зэрыпхиш | зэрыпхытш | зэрыпхыфш | зэрыпхаш |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмыш | зэрыпхыумыш | зэрыпхимыш | зэрыпхыдмыш | зэрыпхывмыш | зэрыпхамыш |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысша | зэрыпхыпша | зэрыпхиша | зэрыпхытша | зэрыпхыфша | зэрыпхаша |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмыша | зэрыпхыумыша | зэрыпхимыша | зэрыпхыдмыша | зэрыпхывмыша | зэрыпхамыша |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысшыгъа | зэрыпхыпшыгъа | зэрыпхишыгъа | зэрыпхытшыгъа | зэрыпхыфшыгъа | зэрыпхашыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмышыгъа | зэрыпхыумышыгъа | зэрыпхимышыгъа | зэрыпхыдмышыгъа | зэрыпхывмышыгъа | зэрыпхамышыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысшын | зэрыпхыпшын | зэрыпхишын | зэрыпхытшын | зэрыпхыфшын | зэрыпхашын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмышын | зэрыпхыумышын | зэрыпхимышын | зэрыпхыдмышын | зэрыпхывмышын | зэрыпхамышын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысшыну | зэрыпхыпшыну | зэрыпхишыну | зэрыпхытшыну | зэрыпхыфшыну | зэрыпхашыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмышыну | зэрыпхыумышыну | зэрыпхимышыну | зэрыпхыдмышыну | зэрыпхывмышыну | зэрыпхамышыну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысш | щыпхыпш | щыпхиш | щыпхытш | щыпхыфш | щыпхаш |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмыш | щыпхыумыш | щыпхимыш | щыпхыдмыш | щыпхывмыш | щыпхамыш |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысша | щыпхыпша | щыпхиша | щыпхытша | щыпхыфша | щыпхаша |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмыша | щыпхыумыша | щыпхимыша | щыпхыдмыша | щыпхывмыша | щыпхамыша |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысшыгъа | щыпхыпшыгъа | щыпхишыгъа | щыпхытшыгъа | щыпхыфшыгъа | щыпхашыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмышыгъа | щыпхыумышыгъа | щыпхимышыгъа | щыпхыдмышыгъа | щыпхывмышыгъа | щыпхамышыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысшын | щыпхыпшын | щыпхишын | щыпхытшын | щыпхыфшын | щыпхашын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмышын | щыпхыумышын | щыпхимышын | щыпхыдмышын | щыпхывмышын | щыпхамышын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысшыну | щыпхыпшыну | щыпхишыну | щыпхытшыну | щыпхыфшыну | щыпхашыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмышыну | щыпхыумышыну | щыпхимышыну | щыпхыдмышыну | щыпхывмышыну | щыпхамышыну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысш | здыпхыпш | здыпхиш | здыпхытш | здыпхыфш | здыпхаш |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | здыпхызмыш | здыпхыумыш | здыпхимыш | здыпхыдмыш | здыпхывмыш | здыпхамыш |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысша | здыпхыпша | здыпхиша | здыпхытша | здыпхыфша | здыпхаша |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыпхызмыша | здыпхыумыша | здыпхимыша | здыпхыдмыша | здыпхывмыша | здыпхамыша |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысшыгъа | здыпхыпшыгъа | здыпхишыгъа | здыпхытшыгъа | здыпхыфшыгъа | здыпхашыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыбъэдэзмышыгъа | здыпхыумышыгъа | здыпхимышыгъа | здыпхыдмышыгъа | здыпхывмышыгъа | здыпхамышыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысшын | здыпхыпшын | здыпхишын | здыпхытшын | здыпхыфшын | здыпхашын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыпхызмышын | здыпхыумышын | здыпхимышын | здыпхыдмышын | здыпхывмышын | здыпхамышын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысшыну | здыпхыпшыну | здыпхишыну | здыпхытшыну | здыпхыфшыну | здыпхашыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыгъэдэзмышыну | здыпхыумышыну | здыпхимышыну | здыпхыдмышыну | здыпхывмышыну | здыпхамышыну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысш | щӀыпхыпш | щӀыпхиш | щӀыпхытш | щӀыпхыфш | щӀыпхаш |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмыш | щӀыпхыумыш | щӀыпхимыш | щӀыпхыдмыш | щӀыпхывмыш | щӀыпхамыш |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысша | щӀыпхыпша | щӀыпхиша | щӀыпхытша | щӀыпхыфша | щӀпхаша |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмыша | щӀыпхыумыша | щӀыпхимыша | щӀыпхыдмыша | щӀыпхывмыша | щӀыпхамыша |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысшыгъа | щӀэпхыпшыгъа | щӀыпхишыгъа | щӀэпхытшыгъа | щӀэпхыфшыгъа | щӀыпхашыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмышыгъа | щӀыпхыумышыгъа | щӀыпхимышыгъа | щӀыпхыдмышыгъа | щӀыпхывмышыгъа | щӀыпхамышыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысшын | щӀыпхыпшын | щӀыпхишын | щӀыпхытшын | щӀыпхыфшын | щӀыпхашын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмышын | щӀыпхыумышын | щӀыпхимышын | щӀыпхыдмышын | щӀыпхывмышын | щӀыпхамышын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысшыну | щӀыпхыпшыну | щӀыпхишыну | щӀыпхытшыну | щӀыпхыфшыну | щӀыпхашэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмышыну | щӀыпхыумышыну | щӀыпхимышыну | щӀыпхыдмышыну | щӀыпхывмышыну | щӀыпхамышыну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | пхысшу | пхыпшу | пхишу | пхытшу | пхыфшу | пхашу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмышу | пхыумышу | пхимышу | пхыдмышу | пхывмышу | пхамышу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхысшауэ | пхыпшауэ | пхишауэ | пхытшауэ | пхыфшауэ | пхашауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмышауэ | пхыумышауэ | пхимышауэ | пхыдмышауэ | пхывмышауэ | пхамышауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | пхысшурэ | пхыпшурэ | пхишурэ | пхытшурэ | пхыфшурэ | пхашурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | пхызмышурэ | пхыумышурэ | пхимышурэ | пхыдмышурэ | пхывмышурэ | пхамышурэ |
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | ппхызош | пхызош | -- | фпхызош | япхызош |
уэ | спхыбош | -- | пхыбош | тпхыбош | -- | япхыбош |
абы | спхеш | ппхеш | пхеш | тпхеш | фпхеш | япхеш |
дэ | -- | ппхыдош | пхыдош | -- | фпхыдош | япхыдош |
фэ | спхывош | -- | пхывош | тпхывош | -- | япхывош |
абыхэм | спхаш(хэ) | ппхаш(хэ) | пхаш(хэ) | тпхаш(хэ) | фпхаш(хэ) | япхаш(хэ) |
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | ппхыс[шрэ] | пхыс[шрэ] | -- | фпхыс[шрэ] | япхыс[ш(хэ)рэ] |
уэ | спхып[шрэ] | -- | пхып[шрэ] | тпхып[шрэ] | -- | япхып[ш(хэ)рэ] |
абы | спхи[шрэ] | ппхи[шрэ] | пхи[шрэ] | тпхи[шрэ] | фпхи[шрэ] | япхи[ш(хэ)рэ] |
дэ | -- | ппхыт[шрэ] | пхыт[шрэ] | -- | фпхыт[шрэ] | япхыт[ш(хэ)рэ] |
фэ | спхыф[шрэ] | -- | пхыф[шрэ] | тпхыф[шрэ] | -- | япхыф[ш(хэ)рэ] |
абыхэм | спха[шрэ] | ппха[шрэ] | пха[шрэ] | тпха[шрэ] | фпха[шрэ] | япха[ш(хэ)рэ] |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ш] | [ш]ыр | -- | [ш]хэр |
Эргативнэ: | [ш] | [ш]ым | -- | [ш]хэм |
Послеложнэ: | [ш]кӀэ | [ш]ымкӀэ | [ш]хэкӀэ | [ш]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ш]у | [ш]ырауэ | [ш]хэу | [ш]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ш]а | [ш]ар | -- | [ш]ахэр |
Эргативнэ: | [ш]а | [ш]ам | -- | [ш]ахэм |
Послеложнэ: | [ш]акӀэ | [ш]амкӀэ | [ш]ахэкӀэ | [ш]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ш]ауэ | [ш]арауэ | [ш]ахэу | [ш]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ш]ын | [ш]ыныр | -- | [ш]ынхэр |
Эргативнэ: | [ш]ын | [ш]ыным | -- | [ш]ынхэм |
Послеложнэ: | [ш]ынкӀэ | [ш]ынымкӀэ | [ш]ынхэкӀэ | [ш]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ш]ыну | [ш]ынырауэ | [ш]ынхэу | [ш]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ш]ыну | [ш]ынур | -- | [ш]ынухэр |
Эргативнэ: | [ш]ыну | [ш]ынум | -- | [ш]ынухэм |
Послеложнэ: | [ш]ынукӀэ | [ш]ынумкӀэ | [ш]ынухэкӀэ | [ш]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ш]ынууэ | [ш]ынурауэ | [ш]ынухэу | [ш]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Пшэуэрэ зыгуэрым пхыгъэкӀын.
- Хьэлъагъ трищӀэм къыхэкӀыу зыгуэрхэм я щытыкӀэм зихъуэжын, зиукъуэншын, иришэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Шыр хадэм пхишащ.
- Бгыкъухэр пхишащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пхышын: 1. lead or take sb or sh through sth. 2. to push sth through
- Шыр хадэм пхишащ: he lead the horse through the garden.
- Бгыкъухэр пхишащ: he broke be beam through.
УРЫСЫБЗЭ
- пхышын: 1. провести, провезти кого-что-л. через что-л. 2. продавить что-л.
- Шыр хадэм пхишащ: он провел лошадь через сад.
- Бгыкъухэр пхишащ: балку продавил.
псалъафэ зэпыщӀахэр
Гъуэгу пхышын зэгъэзэхуэжын
1.
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: lead the way, go ahead Урысыбзэ: проложить путь; идти впереди Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
2.
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: beat or make a way or path, blaze a trail Урысыбзэ: проторить, протоптать дорожку. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Лъагъуэ пхышын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: make a path, beat a path Урысыбзэ: проложить путь. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pxǝ'ʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пхы- + [ш] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "пхышын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | пхышын |
щымыӀэныгъэ: | пхымышын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхышын | упхышын | пхышын | дыпхышын | фыпхышын | пхышын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыпхымышын | упхымышын | пхымышын | дыпхымышын | фыпхымышын | пхымышын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхыш! | фыпхыш! |
щымыӀэныгъэ: | упхымыш! | фыпхымыш! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхреш | упхреш | пхреш | дыпхреш | фыпхреш | пхреш |
щымыӀэныгъэ: | сыпхремыш | упхремыш | пхремыш | дыпхремыш | фыпхремыш | пхремыш |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхош(ыр) | упхош(ыр) | пхош(ыр) | дыпхош(ыр) | фыпхош(ыр) | пхош(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышыркъым | упхышыркъым | пхышыркъым | дыпхышыркъым | фыпхышыркъым | пхышы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыш(ыр)т | упхыш(ыр)т | пхыш(ыр)т | дыпхыш(ыр)т | фыпхыш(ыр)т | пхыш(ыр)т / пхышхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыш(ыр)тэкъым | упхыш(ыр)тэкъым | пхыш(ыр)тэкъым | дыпхыш(ыр)тэкъым | фыпхыш(ыр)тэкъым | пхыш(ыр)тэкъым / пхышхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхышащ | упхышащ | пхышащ | дыпхышащ | фыпхышащ | пхыша(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхышакъым | упхышакъым | пхышакъым | дыпхышакъым | фыпхышакъым | пхыша(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхышат | упхышат | пхышат | дыпхышат | фыпхышат | пхыша(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхышатэкъым | упхышатэкъым | пхышатэкъым | дыпхышатэкъым | фыпхышатэкъым | пхыша(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышыгъащ | упхышыгъащ | пхышыгъащ | дыпхышыгъащ | фыпхышыгъащ | пхышыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышыгъакъым | упхышыгъакъым | пхышыгъакъым | дыпхышыгъакъым | фыпхышыгъакъым | пхышыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышыгъат | упхышыгъат | пхышыгъат | дыпхышыгъат | фыпхышыгъат | пхышыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышыгъатэкъым | упхышыгъатэкъым | пхышыгъатэкъым | дыпхышыгъатэкъым | фыпхышыгъатэкъым | пхышыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпхышщ | упхышщ | пхышщ | дыпхышщ | фыпхышщ | пхыш(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпхышкъым | упхышкъым | пхышкъым | дыпхышкъым | фыпхышкъым | пхыш(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпхышт | упхышт | пхышт | дыпхышт | фыпхышт | пхыш(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпхыштэкъым | упхыштэкъым | пхыштэкъым | дыпхыштэкъым | фыпхыштэкъым | пхыш(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынщ | упхышынщ | пхышынщ | дыпхышынщ | фыпхышынщ | пхышын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышынкъым | упхышынкъым | пхышынкъым | дыпхышынкъым | фыпхышынкъым | пхышын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынущ | упхышынущ | пхышынущ | дыпхышынущ | фыпхышынущ | пхышыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышынукъым | упхышынукъым | пхышынукъым | дыпхышынукъым | фыпхышынукъым | пхышыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышрэ | упхышрэ | пхышрэ | дыпхышрэ | фыпхышрэ | пхыш(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышыркъэ | упхышыркъэ | пхышыркъэ | дыпхышыркъэ | фыпхышыркъэ | пхышыркъэ / пхышхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыш(ыр)т | упхыш(ыр)т | пхыш(ыр)т | дыпхыш(ыр)т | фыпхыш(ыр)т | пхыш(ыр)т / пхышхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыш(ыр)тэкъэ | упхыш(ыр)тэкъэ | пхыш(ыр)тэкъэ | дыпхыш(ыр)тэкъэ | фыпхыш(ыр)тэкъэ | пхыш(ыр)тэкъэ / пхышхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыша | упхыша | пхыша | дыпхыша | фыпхыша | пхыша(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхышакъэ | упхышакъэ | пхышакъэ | дыпхышакъэ | фыпхышакъэ | пхыша(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхышат | упхышат | пхышат | дыпхышат | фыпхышат | пхыша(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхышатэкъэ | упхышатэкъэ | пхышатэкъэ | дыпхышатэкъэ | фыпхышатэкъэ | пхыша(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышыгъа | упхышыгъа | пхышыгъа | дыпхышыгъа | фыпхышыгъа | пхышыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышыгъакъэ | упхышыгъакъэ | пхышыгъакъэ | дыпхышыгъакъэ | фыпхышыгъакъэ | пхышыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышыгъат | упхышыгъат | пхышыгъат | дыпхышыгъат | фыпхышыгъат | пхышыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхышыгъатэкъэ | упхышыгъатэкъэ | пхышыгъатэкъэ | дыпхышыгъатэкъэ | фыпхышыгъатэкъэ | пхышыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпхыш | упхыш | пхыш | дыпхыш | фыпхыш | пхыш(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпхышкъэ | упхышкъэ | пхышкъэ | дыпхышкъэ | фыпхышкъэ | пхыш(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпхышт | упхышт | пхышт | дыпхышт | фыпхышт | пхыш(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпхыштэкъэ | упхыштэкъэ | пхыштэкъэ | дыпхыштэкъэ | фыпхыштэкъэ | пхыш(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышын | упхышын | пхышын | дыпхышын | фыпхышын | пхышын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышынкъэ | упхышынкъэ | пхышынкъэ | дыпхышынкъэ | фыпхышынкъэ | пхышын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышыну | упхышыну | пхышыну | дыпхышыну | фыпхышыну | пхышыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышынукъэ | упхышынукъэ | пхышынукъэ | дыпхышынукъэ | фыпхышынукъэ | пхышыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышмэ | упхышмэ | пхышмэ | дыпхышмэ | фыпхышмэ | пхыш(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышмэ | упхымышмэ | пхымышмэ | дыпхымышмэ | фыпхымышмэ | пхымыш(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхышамэ | упхышамэ | пхышамэ | дыпхышамэ | фыпхышамэ | пхыша(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышамэ | упхымышамэ | пхымышамэ | дыпхымышамэ | фыпхымышамэ | пхымыша(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхышыгъамэ | упхышыгъамэ | пхышыгъамэ | дыпхышыгъамэ | фыпхышыгъамэ | пхышыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышыгъамэ | упхымышыгъамэ | пхымышыгъамэ | дыпхымышыгъамэ | фыпхымышыгъамэ | пхымышыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынмэ | упхышынмэ | пхышынмэ | дыпхышынмэ | фыпхышынмэ | пхышын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышынмэ | упхымышынмэ | пхымышынмэ | дыпхымышынмэ | фыпхымышынмэ | пхымышын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынумэ | упхышынумэ | пхышынумэ | дыпхышынумэ | фыпхышынумэ | пхышыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышынумэ | упхымышынумэ | пхымышынумэ | дыпхымышынумэ | фыпхымышынумэ | пхымышыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыштэмэ | упхыштэмэ | пхыштэмэ | дыпхыштэмэ | фыпхыштэмэ | пхыш(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыштэмэ | упхымыштэмэ | пхымыштэмэ | дыпхымыштэмэ | фыпхымыштэмэ | пхымыш(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхышатэмэ | упхышатэмэ | пхышатэмэ | дыпхышатэмэ | фыпхышатэмэ | пхыша(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышатэмэ | упхымышатэмэ | пхымышатэмэ | дыпхымышатэмэ | фыпхымышатэмэ | пхымыша(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхышыгъатэмэ | упхышыгъатэмэ | пхышыгъатэмэ | дыпхышыгъатэмэ | фыпхышыгъатэмэ | пхышыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышыгъатэмэ | упхымышыгъатэмэ | пхымышыгъатэмэ | дыпхымышыгъатэмэ | фыпхымышыгъатэмэ | пхымышыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынтэмэ | упхышынтэмэ | пхышынтэмэ | дыпхышынтэмэ | фыпхышынтэмэ | пхышын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышынтэмэ | упхымышынтэмэ | пхымышынтэмэ | дыпхымышынтэмэ | фыпхымышынтэмэ | пхымышын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынутэмэ | упхышынутэмэ | пхышынутэмэ | дыпхышынутэмэ | фыпхышынутэмэ | пхышыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышынутэмэ | упхымышынутэмэ | пхымышынутэмэ | дыпхымышынутэмэ | фыпхымышынутэмэ | пхымышыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынт | упхышынт | пхышынт | дыпхышынт | фыпхышынт | пхышын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышынтэкъым | упхышынтэкъым | пхышынтэкъым | дыпхышынтэкъым | фыпхышынтэкъым | пхышын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынут | упхышынут | пхышынут | дыпхышынут | фыпхышынут | пхышыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхышынутэкъым | упхышынутэкъым | пхышынутэкъым | дыпхышынутэкъым | фыпхышынутэкъым | пхышыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышми | упхышми | пхышми | дыпхышми | фыпхышми | пхыш(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышми | упхымышми | пхымышми | дыпхымышми | фыпхымышми | пхымыш(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхышами | упхышами | пхышами | дыпхышами | фыпхышами | пхыша(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышами | упхымышами | пхымышами | дыпхымышами | фыпхымышами | пхымыша(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхышыгъами | упхышыгъами | пхышыгъами | дыпхышыгъами | фыпхышыгъами | пхышыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышыгъами | упхымышыгъами | пхымышыгъами | дыпхымышыгъами | фыпхымышыгъами | пхымышыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынми | упхышынми | пхышынми | дыпхышынми | фыпхышынми | пхышын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышынми | упхымышынми | пхымышынми | дыпхымышынми | фыпхымышынми | пхымышын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынуми | упхышынуми | пхышынуми | дыпхышынуми | фыпхышынуми | пхышыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышынуми | упхымышынуми | пхымышынуми | дыпхымышынуми | фыпхымышынуми | пхымышыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыштэми | упхыштэми | пхыштэми | дыпхыштэми | фыпхыштэми | пхыш(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыштэми | упхымыштэми | пхымыштэми | дыпхымыштэми | фыпхымыштэми | пхымыш(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхышатэми | упхышатэми | пхышатэми | дыпхышатэми | фыпхышатэми | пхыша(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышатэми | упхымышатэми | пхымышатэми | дыпхымышатэми | фыпхымышатэми | пхымыша(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхышыгъатэми | упхышыгъатэми | пхышыгъатэми | дыпхышыгъатэми | фыпхышыгъатэми | пхышыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышыгъатэми | упхымышыгъатэми | пхымышыгъатэми | дыпхымышыгъатэми | фыпхымышыгъатэми | пхымышыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынтэми | упхышынтэми | пхышынтэми | дыпхышынтэми | фыпхышынтэми | пхышын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышынтэми | упхымышынтэми | пхымышынтэми | дыпхымышынтэми | фыпхымышынтэми | пхымышын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхышынутэми | упхышынутэми | пхышынутэми | дыпхышынутэми | фыпхышынутэми | пхышыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымышынутэми | упхымышынутэми | пхымышынутэми | дыпхымышынутэми | фыпхымышынутэми | пхымышыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхышаи | упхышаи | пхышаи | дыпхышаи | фыпхышаи | пхышаи |
щымыӀэныгъэ: | сыпхышакъыми | упхышакъыми | пхышакъыми | дыпхышакъыми | фыпхышакъыми | пхышакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхышащэрэт | упхышащэрэт | пхышащэрэт | дыпхышащэрэт | фыпхышащэрэт | пхышащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыпхымышащэрэт | упхымышащэрэт | пхымышащэрэт | дыпхымышащэрэт | фыпхымышащэрэт | пхымышащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнщ | упхышагъэнщ | пхышагъэнщ | дыпхышагъэнщ | фыпхышагъэнщ | пхышагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнкъым | упхышагъэнкъым | пхышагъэнкъым | дыпхышагъэнкъым | фыпхышагъэнкъым | пхышагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнт | упхышагъэнт | пхышагъэнт | дыпхышагъэнт | фыпхышагъэнт | пхышагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнтэкъым | упхышагъэнтэкъым | пхышагъэнтэкъым | дыпхышагъэнтэкъым | фыпхышагъэнтэкъым | пхышагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхышагъэн | упхышагъэн | пхышагъэн | дыпхышагъэн | фыпхышагъэн | пхышагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнкъэ | упхышагъэнкъэ | пхышагъэнкъэ | дыпхышагъэнкъэ | фыпхышагъэнкъэ | пхышагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнт | упхышагъэнт | пхышагъэнт | дыпхышагъэнт | фыпхышагъэнт | пхышагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнтэкъэ | упхышагъэнтэкъэ | пхышагъэнтэкъэ | дыпхышагъэнтэкъэ | фыпхышагъэнтэкъэ | пхышагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнш | упхышагъэнш | пхышагъэнш | дыпхышагъэнш | фыпхышагъэнш | пхышагъэнш |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнукъым | упхышагъэнукъым | пхышагъэнукъым | дыпхышагъэнукъым | фыпхышагъэнукъым | пхышагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнут | упхышагъэнут | пхышагъэнут | дыпхышагъэнут | фыпхышагъэнут | пхышагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнутэкъым | упхышагъэнутэкъым | пхышагъэнутэкъым | дыпхышагъэнутэкъым | фыпхышагъэнутэкъым | пхышагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхышагъэну | упхышагъэну | пхышагъэну | дыпхышагъэну | фыпхышагъэну | пхышагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнукъэ | упхышагъэнукъэ | пхышагъэнукъэ | дыпхышагъэнукъэ | фыпхышагъэнукъэ | пхышагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнут | упхышагъэнут | пхышагъэнут | дыпхышагъэнут | фыпхышагъэнут | пхышагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхышагъэнутэкъэ | упхышагъэнутэкъэ | пхышагъэнутэкъэ | дыпхышагъэнутэкъэ | фыпхышагъэнутэкъэ | пхышагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыш | упхыш | пхыш | дыпхыш | фыпхыш | пхыш(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыш | упхымыш | пхымыш | дыпхымыш | фыпхымыш | пхымыш(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыша | упхыша | пхыша | дыпхыша | фыпхыша | пхыша(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыша | упхымыша | пхымыша | дыпхымыша | фыпхымыша | пхымыша(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхышыгъа | упхышыгъа | пхышыгъа | дыпхышыгъа | фыпхышыгъа | пхышыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымышыгъа | упхымышыгъа | пхымышыгъа | дыпхымышыгъа | фыпхымышыгъа | пхымышыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпхышын | упхышын | пхышын | дыпхышын | фыпхышын | пхышын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымышын | упхымышын | пхымышын | дыпхымышын | фыпхымышын | пхымышын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпхышыну | упхышыну | пхышыну | дыпхышыну | фыпхышыну | пхышыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымышыну | упхымышыну | пхымышыну | дыпхымышыну | фыпхымышыну | пхымышыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыш | узэрыпхыш | зэрыпхыш | дызэрыпхыш | фызэрыпхыш | зэрыпхыш(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыш | узэрыпхымыш | зэрыпхымыш | дызэрыпхымыш | фызэрыпхымыш | зэрыпхымыш(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыша | узэрыпхыша | зэрыпхыша | дызэрыпхыша | фызэрыпхыша | зэрыпхыша(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыша | узэрыпхымыша | зэрыпхымыша | дызэрыпхымыша | фызэрыпхымыша | зэрыпхымыша(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхышыгъа | узэрыпхышыгъа | зэрыпхышыгъа | дызэрыпхышыгъа | фызэрыпхышыгъа | зэрыпхышыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымышыгъа | узэрыпхымышыгъа | зэрыпхымышыгъа | дызэрыпхымышыгъа | фызэрыпхымышыгъа | зэрыпхымышыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхышын | узэрыпхышын | зэрыпхышын | дызэрыпхышын | фызэрыпхышын | зэрыпхышын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымышын | узэрыпхымышын | зэрыпхымышын | дызэрыпхымышын | фызэрыпхымышын | зэрыпхымышын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхышыну | узэрыпхышыну | зэрыпхышыну | дызэрыпхышыну | фызэрыпхышыну | зэрыпхышыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымышыну | узэрыпхымышыну | зэрыпхымышыну | дызэрыпхымышыну | фызэрыпхымышыну | зэрыпхымышыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыш | ущыпхыш | щыпхыш | дыщыпхыш | фыщыпхыш | щыпхыш(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыш | ущыпхымыш | щыпхымыш | дыщыпхымыш | фыщыпхымыш | щыпхымыш(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыша | ущыпхыша | ущыпхыша | дыщыпхыша | фыщыпхыша | щыпхыша(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыша | фыщипхымыша | щыпхымыша | дыщыпхымыша | фыщыпхымыша | щыпхымыша(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхышыгъа | ущыпхышыгъа | щыпхышыгъа | дыщыпхышыгъа | фыщыпхышыгъа | щыпхышыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымышыгъа | ущыпхымышыгъа | щыпхымышыгъа | дыщыпхымышыгъа | фыщыпхымышыгъа | щыпхымышыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхышын | ущыпхышын | щыпхышын | дыщыпхышын | фыщыпхышын | щыпхышын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымышын | ущыпхышын | щыпхымышын | дыщыпхымышын | фыщыпхымышын | щыпхымышын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхышыну | ущыпхышыну | щыпхышыну | дыщыпхышыну | фыщыпхышыну | щыпхышыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымышыну | ущыпхымышыну | щыпхымышыну | дыщыпхымышыну | фыщыпхымышыну | щыпхымышыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыш | уздыпхыш | здыпхыш | дыздыпхыш | фыздыпхыш | здыпхыш(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыш | уздыпхымыш | здыпхымыш | дыздыпхымыш | фыздыпхымыш | здыпхымыш(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыша | уздыпхыша | здыпхыша | дыздыпхыша | фыздыпхыша | здыпхыша(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыша | уздыпхымыша | здыпхымыша | дыздыпхымыша | фыздыпхымыша | здыпхымыша(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхышыгъа | уздыпхышыгъа | здыпхышыгъа | дыздыпхышыгъа | фыздыпхышыгъа | здыпхышыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымышыгъа | уздыпхымышыгъа | здыпхымышыгъа | дыздыпхымышыгъа | фыздыпхымышыгъа | здыпхымышыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхышын | уздыпхышын | здыпхышын | дыздыпхышын | фыздыпхышын | здыпхышын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымышын | уздыпхымышын | здыпхымышын | дыздыпхымышын | фыздыпхымышын | здыпхымышын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхышыну | уздыпхышыну | здыпхышыну | дыздыпхышыну | фыздыпхышыну | здыпхышыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымышыну | уздыпхымышыну | здыпхымышыну | дыздыпхымышыну | фыздыпхымышыну | здыпхымышыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыш | ущӀыпхыш | щӀыпхыш | дыщӀыпхыш | фыщӀыпхыш | щӀыпхыш(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыш | ущӀыпхымыш | щӀыпхымыш | дыщӀыпхымыш | фыщӀыпхымыш | щӀыпхымыш(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыша | ущӀыпхышӀэша | щӀыпхыша | дыщӀыпхыша | фыщӀыпхыша | щӀыпхыша(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыша | ущӀыпхымыша | щӀыпхымыша | дыщӀыпхымыша | фыщӀыпхымыша | щӀыпхымыша(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхышыгъа | ущӀыпхышыгъа | щӀыпхышыгъа | дыщӀыпхышыгъа | фыщӀыпхышыгъа | щӀыпхышыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымышыгъа | ущӀыпхымышыгъа | щӀыпхымышыгъа | дыщӀыпхымышыгъа | фыщӀыпхымышыгъа | щӀыпхымышыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхышын | ущӀыпхышын | щӀыпхышын | дыщӀыпхышын | фыщӀыпхышын | щӀыпхышын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымышын | ущӀыпхымышын | щӀыпхымышын | дыщӀыпхымышын | фыщӀыпхымышын | щӀыпхымышын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхышыну | ущӀыпхышыну | щӀыпхышыну | дыщӀыпхышыну | фыщӀыпхышыну | щӀыпхышыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымышыну | ущӀыпхымышыну | щӀыпхымышыну | дыщӀыпхымышыну | фыщӀыпхымышыну | щӀыпхымышыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпхышу | упхышу | пхышу | дыпхышу | фыпхышу | пхыш(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымышу | упхымышу | пхымышу | дыпхымышу | фыпхымышу | пхымыш(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхышауэ | упхышауэ | пхышауэ | дыпхышауэ | фыпхышауэ | пхышауэ / пхышахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымышауэ | упхымышауэ | пхымышауэ | дыпхымышауэ | фыпхымышауэ | пхымышауэ / пхымышахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыпхышурэ | упхышурэ | пхышурэ | дыпхышурэ | фыпхышурэ | пхыш(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыпхымышурэ | упхымышурэ | пхымышурэ | дыпхымышурэ | фыпхымышурэ | пхымыш(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыппхош | сыпхош | -- | сыфпхош | сапхош |
уэ | успхош | -- | упхош | утпхош | -- | уапхош |
ар | спхош | ппхош | пхош | тпхош | фпхош | япхош |
дэ | -- | дыппхош | дыпхош | -- | дыфпхош | дапхош |
фэ | фыспхош | -- | фыпхош | фытпхош | -- | фапхош |
ахэр | спхош(хэ) | ппхош(хэ) | пхош(хэ) | тпхош(хэ) | фпхош(хэ) | япхош(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ш] | [ш]ыр | -- | [ш]хэр |
Эргативнэ: | [ш] | [ш]ым | -- | [ш]хэм |
Послеложнэ: | [ш]кӀэ | [ш]ымкӀэ | [ш]хэкӀэ | [ш]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ш]у | [ш]ырауэ | [ш]хэу | [ш]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ш]а | [ш]ар | -- | [ш]ахэр |
Эргативнэ: | [ш]а | [ш]ам | -- | [ш]ахэм |
Послеложнэ: | [ш]акӀэ | [ш]амкӀэ | [ш]ахэкӀэ | [ш]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ш]ауэ | [ш]арауэ | [ш]ахэу | [ш]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ш]ын | [ш]ыныр | -- | [ш]ынхэр |
Эргативнэ: | [ш]ын | [ш]ыным | -- | [ш]ынхэм |
Послеложнэ: | [ш]ынкӀэ | [ш]ынымкӀэ | [ш]ынхэкӀэ | [ш]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ш]ыну | [ш]ынырауэ | [ш]ынхэу | [ш]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ш]ыну | [ш]ынур | -- | [ш]ынухэр |
Эргативнэ: | [ш]ыну | [ш]ынум | -- | [ш]ынухэм |
Послеложнэ: | [ш]ынукӀэ | [ш]ынумкӀэ | [ш]ынухэкӀэ | [ш]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ш]ынууэ | [ш]ынурауэ | [ш]ынухэу | [ш]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэр хэша, ириша хъун.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Фэр пхышащ.
- Цыджанэр пхышащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
- пхышын: sag, be stretched.
- Фэр пхышащ: the hide was stretched out (sagging).
- Цыджанэр пхышащ: the shirt was stretched out (sagging).
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
УРЫСЫБЗЭ
- пхышын: продавиться, растянуться
- Фэр пхышащ: шкура продавилась.
- Цыджанэр пхышащ: рубашка продавилась.
БИБЛИОГРАФИЕ