пхычын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pxǝ'tʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пхы- + [ч] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "пхычын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | пхычын |
щымыӀэныгъэ: | пхымычын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхысчын | пхыпчын | пхичын | пхытчын | пхыфчын | пхачын |
щымыӀэныгъэ: | пхызмычын | пхыумычын | пхимычын | пхыдмычын | пхывмычын | пхамычын |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхыч! | пхыфч! |
щымыӀэныгъэ: | пхыумыч! | пхывмыч! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхреч | упхреч | пхреч | дыпхреч | фыпхреч | пхреч |
щымыӀэныгъэ: | сыпхремыч | упхремыч | пхремыч | дыпхремыч | фыпхремыч | пхремыч |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхызоч(ыр) | пхыбоч(ыр) | пхеч(ыр) | пхыдоч(ыр) | пхывоч(ыр) | пхач(ыр) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчыркъым | пхыпчыркъым | пхичыркъым | пхытчыркъым | пхыфчыркъым | пхачыркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчырт | пхыпчырт | пхичырт | пхытчырт | пхыфчырт | пхачырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысчыртэкъым | пхыпчыртэкъым | пхичыртэкъым | пхытчыртэкъым | пхыфчыртэкъым | пхачыртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчащ | пхыпчащ | пхичащ | пхытчащ | пхыфчащ | пхачащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысчакъым | пхыпчакъым | пхичакъым | пхытчакъым | пхыфчакъым | пхачакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчат | пхыпчат | пхичат | пхытчат | пхыфчат | пхачат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысчатэкъым | пхыпчатэкъым | пхичатэкъым | пхытчатэкъым | пхыфчатэкъым | пхачатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчыгъащ | пхыпчыгъащ | пхичыгъащ | пхытчыгъащ | пхыфчыгъащ | пхачыгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчыгъакъым | пхыпчыгъакъым | пхичыгъакъым | пхытчыгъакъым | пхыфчыгъакъым | пхачыгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчыгъат | пхыпчыгъат | пхичыгъат | пхытчыгъат | пхыфчыгъат | пхачыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчыгъатэкъым | пхыпчыгъатэкъым | пхичыгъатэкъым | пхытчыгъатэкъым | пхыфчыгъатэкъым | пхачыгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | пхысчщ | пхыпчщ | пхичщ | пхытчщ | пхыфчщ | пхачщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | пхысчкъым | пхыпчкъым | пхичкъым | пхытчкъым | пхыфчкъым | пхачкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | пхысчт | пхыпчт | пхичт | пхытчт | пхыфчт | пхачт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | пхысчтэкъым | пхыпчтэкъым | пхичтэкъым | пхытчтэкъым | пхыфчтэкъым | пхачтэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынщ | пхыпчынщ | пхичынщ | пхытчынщ | пхыфчынщ | пхачынщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчынкъым | пхыпчынкъым | пхичынкъым | пхытчынкъым | пхыфчынкъым | пхачынкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынущ | пхыпчынущ | пхичынущ | пхытчынущ | пхыфчынущ | пхачынущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчынукъым | пхыпчынукъым | пхичынукъым | пхытчынукъым | пхыфчынукъым | пхачынукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчрэ | пхыпчрэ | пхичрэ | пхытчрэ | пхыфчрэ | пхачрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчыркъэ | пхыпчыркъэ | пхичыркъэ | пхытчыркъэ | пхыфчыркъэ | пхачыркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчырт | пхыпчырт | пхичырт | пхытчырт | пхыфчырт | пхачырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысчыртэкъэ | пхыпчыртэкъэ | пхичыртэкъэ | пхытчыртэкъэ | пхыфчыртэкъэ | пхачыртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысча | пхыпча | пхича | пхытча | пхыфча | пхача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысчакъэ | пхыпчакъэ | пхичакъэ | пхытчакъэ | пхыфчакъэ | пхачакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчат | пхыпчат | пхичат | пхытчат | пхыфчат | пхачат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысчатэкъэ | пхыпчатэкъэ | пхичатэкъэ | пхытчатэкъэ | пхыфчатэкъэ | пхачатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчыгъа | пхыпчыгъа | пхичыгъа | пхытчыгъа | пхыфчыгъа | пхачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | пхысчыгъакъэ | пхыпчыгъакъэ | пхичыгъакъэ | пхытчыгъакъэ | пхыфчыгъакъэ | пхачыгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчыгъат | пхыпчыгъат | пхичыгъат | пхытчыгъат | пхыфчыгъат | пхачыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхысчыгъатэкъэ | пхыпчыгъатэкъэ | пхичыгъатэкъэ | пхытчыгъатэкъэ | пхыфчыгъатэкъэ | пхачыгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | пхысч | пхыпч | пхич | пхытч | пхыфч | пхач |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | пхысчкъэ | пхыпчкъэ | пхичкъэ | пхытчкъэ | пхыфчкъэ | пхачкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | пхысчт | пхыпчт | пхичт | пхытчт | пхыфчт | пхачт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | пхысчтэкъэ | пхыпчтэкъэ | пхичтэкъэ | пхытчтэкъэ | пхыфчтэкъэ | пхачтэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчын | пхыпчын | пхичын | пхытчын | пхыфчын | пхачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчынкъэ | пхыпчынкъэ | пхичынкъэ | пхытчынкъэ | пхыфчынкъэ | пхачынкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчыну | пхыпчыну | пхичыну | пхытчыну | пхыфчыну | пхачыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчынукъэ | пхыпчынукъэ | пхичынукъэ | пхытчынукъэ | пхыфчынукъэ | пхачынукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчмэ | пхыпчмэ | пхичмэ | пхытчмэ | пхыфчмэ | пхачмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычмэ | пхыумычмэ | пхимычмэ | пхыдмычмэ | пхывмычмэ | пхамычмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчамэ | пхыпчамэ | пхичамэ | пхытчамэ | пхыфчамэ | пхачамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмычамэ | пхыумычамэ | пхимычамэ | пхыдмычамэ | пхывмычамэ | пхамычамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пхысчыгъамэ | пхыпчыгъамэ | пхичыгъамэ | пхытчыгъамэ | пхыфчыгъамэ | пхачыгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмычыгъамэ | пхыумычыгъамэ | пхимычыгъамэ | пхыдмычыгъамэ | пхывмычыгъамэ | пхамычыгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынмэ | пхыпчынмэ | пхичынмэ | пхытчынмэ | пхыфчынмэ | пхачынмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычынмэ | пхыумычынмэ | пхимычынмэ | пхыдмычынмэ | пхывмычынмэ | пхамычынмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынумэ | пхыпчынумэ | пхичынумэ | пхытчынумэ | пхыфчынумэ | пхачынумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычынумэ | пхыумычынумэ | пхимычынумэ | пхыдмычынумэ | пхывмычынумэ | пхамычынумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчтэмэ | пхыпчтэмэ | пхичтэмэ | пхытчтэмэ | пхыфчтэмэ | пхачтэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычтэмэ | пхыумычтэмэ | пхимычтэмэ | пхыдмычтэмэ | пхывмычтэмэ | пхамычтэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчатэмэ | пхыпчатэмэ | пхичатэмэ | пхытчатэмэ | пхыфчатэмэ | пхачатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмычатэмэ | пхыумычатэмэ | пхимычатэмэ | пхыдмычатэмэ | пхывмычатэмэ | пхамычатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пхысчыгъатэмэ | пхыпчыгъатэмэ | пхичыгъатэмэ | пхытчыгъатэмэ | пхыфчыгъатэмэ | пхачыгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмычыгъатэмэ | пхыумычыгъатэмэ | пхимычыгъатэмэ | пхыдмычыгъатэмэ | пхывмычыгъатэмэ | пхамычыгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынтэмэ | пхыпчынтэмэ | пхичынтэмэ | пхытчынтэмэ | пхыфчынтэмэ | пхачынтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычынтэмэ | пхыумычынтэмэ | пхимычынтэмэ | пхыдмычынтэмэ | пхывмычынтэмэ | пхамычынтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынутэмэ | пхыпчынутэмэ | пхичынутэмэ | пхытчынутэмэ | пхыфчынутэмэ | пхачынутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычынутэмэ | пхыумычынутэмэ | пхимычынутэмэ | пхыдмычынутэмэ | пхывмычынутэмэ | пхамычынутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынт | пхыпчынт | пхичынт | пхытчынт | пхыфчынт | пхачынт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчынтэкъым | пхыпчынтэкъым | пхичынтэкъым | пхытчынтэкъым | пхыфчынтэкъым | пхачынтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынут | пхыпчынут | пхичынут | пхытчынут | пхыфчынут | пхачынут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхысчынутэкъым | пхыпчынутэкъым | пхичынутэкъым | пхытчынутэкъым | пхыфчынутэкъым | пхачынутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчми | пхыпчми | пхичми | пхытчми | пхыфчми | пхачми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычми | пхыумычми | пхимычми | пхыдмычми | пхывмычми | пхамычми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчами | пхыпчами | пхичами | пхытчами | пхыфчами | пхачами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмычами | пхыумычами | пхимычами | пхыдмычами | пхывмычами | пхамычами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пхысчыгъами | пхыпчыгъами | пхичыгъами | пхытчыгъами | пхыфчыгъами | пхачыгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмычыгъами | пхыумычыгъами | пхимычыгъами | пхыдмычыгъами | пхывмычыгъами | пхамычыгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынми | пхыпчынми | пхичынми | пхытчынми | пхыфчынми | пхачынми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычынми | пхыумычынми | пхимычынми | пхыдмычынми | пхывмычынми | пхамычынми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынуми | пхыпчынуми | пхичынуми | пхытчынуми | пхыфчынуми | пхачынуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычынуми | пхыумычынуми | пхимычынуми | пхыдмычынуми | пхывмычынуми | пхамычынуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчтэми | пхыпчтэми | пхичтэми | пхытчтэми | пхыфчтэми | пхачтэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычтэми | пхыумычтэми | пхимычтэми | пхыдмычтэми | пхывмычтэми | пхамычтэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пхысчатэми | пхыпчатэми | пхичатэми | пхытчатэми | пхыфчатэми | пхачатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмычатэми | пхыумычатэми | пхимычатэми | пхыдмычатэми | пхывмычатэми | пхамычатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пхысчыгъатэми | пхыпчыгъатэми | пхичыгъатэми | пхытчыгъатэми | пхыфчыгъатэми | пхачыгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пхызмычыгъатэми | пхыумычыгъатэми | пхимычыгъатэми | пхыдмычыгъатэми | пхывмычыгъатэми | пхамычыгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынтэми | пхыпчынтэми | пхичынтэми | пхытчынтэми | пхыфчынтэми | пхачынтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычынтэми | пхыумычынтэми | пхимычынтэми | пхыдмычынтэми | пхывмычынтэми | пхамычынтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пхысчынутэми | пхыпчынутэми | пхичынутэми | пхытчынутэми | пхыфчэнутэми | пхачэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пхызмычынутэми | пхыумычынутэми | пхимычынутэми | пхыдмычынутэми | пхывмычынутэми | пхамычынутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхысчаи | пхыпчаи | пхичаи | пхытчаи | пхыфчаи | пхачаи |
щымыӀэныгъэ: | пхысчакъыми | пхыпчакъыми | пхичакъыми | пхытчакъыми | пхыфчакъыми | пхачакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхысчащэрэт | пхыпчащэрэт | пхичащэрэт | пхытчащэрэт | пхыфчащэрэт | пхачащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | пхызмычащэрэт | пхыумычащэрэт | пхимычащэрэт | пхыдмычащэрэт | пхывмычащэрэт | пхамычащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пхысчагъэнщ | пхыпчагъэнщ | пхичагъэнщ | пхытчагъэнщ | пхыфчагъэнщ | пхачагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пхысчагъэнкъым | пхыпчагъэнкъым | пхичагъэнкъым | пхытчагъэнкъым | пхыфчагъэнкъым | пхачагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пхысчагъэнт | пхыпчагъэнт | пхичагъэнт | пхытчагъэнт | пхыфчагъэнт | пхачагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пхысчагъэнтэкъым | пхыпчагъэнтэкъым | пхичагъэнтэкъым | пхытчагъэнтэкъым | пхыфчагъэнтэкъым | пхачагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пхысчагъэн | пхыпчагъэн | пхичагъэн | пхытчагъэн | пхыфчагъэн | пхачагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пхысчагъэнкъэ | пхыпчагъэнкъэ | пхичагъэнкъэ | пхытчагъэнкъэ | пхыфчагъэнкъэ | пхачагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пхысчагъэнт | пхыпчагъэнт | пхичагъэнт | пхытчагъэнт | пхыфчагъэнт | пхачагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пхысчагъэнтэкъэ | пхыпчагъэнтэкъэ | пхичагъэнтэкъэ | пхытчагъэнтэкъэ | пхыфчагъэнтэкъэ | пхачагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пхысчагъэнущ | пхыпчагъэнущ | пхичагъэнущ | пхытчагъэнущ | пхыфчагъэнущ | пхачагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пхысчагъэнукъым | пхыпчагъэнукъым | пхичагъэнукъым | пхытчагъэнукъым | пхыфчагъэнукъым | пхачагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пхысчагъэнут | пхыпчагъэнут | пхичагъэнут | пхытчагъэнут | пхыфчагъэнут | пхачагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пхысчагъэнутэкъым | пхыпчагъэнутэкъым | пхичагъэнутэкъым | пхытчагъэнутэкъым | пхыфчагъэнутэкъым | пхачагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пхысчагъэну | пхыпчагъэну | пхичагъэну | пхытчагъэну | пхыфчагъэну | пхачагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пхысчагъэнукъэ | пхыпчагъэнукъэ | пхичагъэнукъэ | пхытчагъэнукъэ | пхыфчагъэнукъэ | пхачагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пхысчагъэнут | пхыпчагъэнут | пхичагъэнут | пхытчагъэнут | пхыфчагъэнут | пхачагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пхысчагъэнутэкъэ | пхыпчагъэнутэкъэ | пхичагъэнутэкъэ | пхытчагъэнутэкъэ | пхыфчагъэнутэкъэ | пхачагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | пхызыч |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхызыча |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхызычыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхызычын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымычын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхызычыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхызымычыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | пхысч | пхыпч | пхич | пхытч | пхыфч | пхач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмыч | пхыумыч | пхимыч | пхыдмыч | пхывмыч | пхамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхысча | пхыпча | пхича | пхытча | пхыфча | пхача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмыча | пхыумыча | пхимыча | пхыдмыча | пхывмыча | пхамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхысчыгъа | пхыпчыгъа | пхичыгъа | пхытчыгъа | пхыфчыгъа | пхачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмычыгъа | пхыумычыгъа | пхимычыгъа | пхыдмычыгъа | пхывмычыгъа | пхамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхысчын | пхыпчын | пхичын | пхытчын | пхыфчын | пхачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмычын | пхыумычын | пхимычын | пхыдмычын | пхывмычын | пхамычын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхысчыну | пхыпчыну | пхичыну | пхытчыну | пхыфчыну | пхачыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмычыну | пхыумычыну | пхимычыну | пхыдмычыну | пхывмычыну | пхамычыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | пхыч |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | пхымыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхыча |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхымыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхычыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхымычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхычын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхымычын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пхычыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пхымычыну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысч | зэрыпхыпч | зэрыпхич | зэрыпхытч | зэрыпхыфч | зэрыпхач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмыч | зэрыпхыумыч | зэрыпхимыч | зэрыпхыдмыч | зэрыпхывмыч | зэрыпхамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысча | зэрыпхыпча | зэрыпхича | зэрыпхытча | зэрыпхыфча | зэрыпхача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмыча | зэрыпхыумыча | зэрыпхимыча | зэрыпхыдмыча | зэрыпхывмыча | зэрыпхамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысчыгъа | зэрыпхыпчыгъа | зэрыпхичыгъа | зэрыпхытчыгъа | зэрыпхыфчыгъа | зэрыпхачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмычыгъа | зэрыпхыумычыгъа | зэрыпхимычыгъа | зэрыпхыдмычыгъа | зэрыпхывмычыгъа | зэрыпхамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысчын | зэрыпхыпчын | зэрыпхичын | зэрыпхытчын | зэрыпхыфчын | зэрыпхачын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмычын | зэрыпхыумычын | зэрыпхимычын | зэрыпхыдмычын | зэрыпхывмычын | зэрыпхамычын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпхысчыну | зэрыпхыпчыну | зэрыпхичыну | зэрыпхытчыну | зэрыпхыфчыну | зэрыпхачыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпхызмычыну | зэрыпхыумычыну | зэрыпхимычыну | зэрыпхыдмычыну | зэрыпхывмычыну | зэрыпхамычыну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысч | щыпхыпч | щыпхич | щыпхытч | щыпхыфч | щыпхач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмыч | щыпхыумыч | щыпхимыч | щыпхыдмыч | щыпхывмыч | щыпхамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысча | щыпхыпча | щыпхича | щыпхытча | щыпхыфча | щыпхача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмыча | щыпхыумыча | щыпхимыча | щыпхыдмыча | щыпхывмыча | щыпхамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысчыгъа | щыпхыпчыгъа | щыпхичыгъа | щыпхытчыгъа | щыпхыфчыгъа | щыпхачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмычыгъа | щыпхыумычыгъа | щыпхимычыгъа | щыпхыдмычыгъа | щыпхывмычыгъа | щыпхамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысчын | щыпхыпчын | щыпхичын | щыпхытчын | щыпхыфчын | щыпхачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмычын | щыпхыумычын | щыпхимычын | щыпхыдмычын | щыпхывмычын | щыпхамычын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыпхысчыну | щыпхыпчыну | щыпхичыну | щыпхытчыну | щыпхыфчыну | щыпхачыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыпхызмычыну | щыпхыумычыну | щыпхимычыну | щыпхыдмычыну | щыпхывмычыну | щыпхамычыну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысч | здыпхыпч | здыпхич | здыпхытч | здыпхыфч | здыпхач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | здыпхызмыч | здыпхыумыч | здыпхимыч | здыпхыдмыч | здыпхывмыч | здыпхамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысча | здыпхыпча | здыпхича | здыпхытча | здыпхыфча | здыпхача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыпхызмыча | здыпхыумыча | здыпхимыча | здыпхыдмыча | здыпхывмыча | здыпхамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысчыгъа | здыпхыпчыгъа | здыпхичыгъа | здыпхытчыгъа | здыпхыфчыгъа | здыпхачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыбъэдэзмычыгъа | здыпхыумычыгъа | здыпхимычыгъа | здыпхыдмычыгъа | здыпхывмычыгъа | здыпхамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысчын | здыпхыпчын | здыпхичын | здыпхытчын | здыпхыфчын | здыпхачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыпхызмычын | здыпхыумычын | здыпхимычын | здыпхыдмычын | здыпхывмычын | здыпхамычын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыпхысчыну | здыпхыпчыну | здыпхичыну | здыпхытчыну | здыпхыфчыну | здыпхачыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыгъэдэзмычыну | здыпхыумычыну | здыпхимычыну | здыпхыдмычыну | здыпхывмычыну | здыпхамычыну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысч | щӀыпхыпч | щӀыпхич | щӀыпхытч | щӀыпхыфч | щӀыпхач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмыч | щӀыпхыумыч | щӀыпхимыч | щӀыпхыдмыч | щӀыпхывмыч | щӀыпхамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысча | щӀыпхыпча | щӀыпхича | щӀыпхытча | щӀыпхыфча | щӀпхача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмыча | щӀыпхыумыча | щӀыпхимыча | щӀыпхыдмыча | щӀыпхывмыча | щӀыпхамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысчыгъа | щӀэпхыпчыгъа | щӀыпхичыгъа | щӀэпхытчыгъа | щӀэпхыфчыгъа | щӀыпхачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмычыгъа | щӀыпхыумычыгъа | щӀыпхимычыгъа | щӀыпхыдмычыгъа | щӀыпхывмычыгъа | щӀыпхамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысчын | щӀыпхыпчын | щӀыпхичын | щӀыпхытчын | щӀыпхыфчын | щӀыпхачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмычын | щӀыпхыумычын | щӀыпхимычын | щӀыпхыдмычын | щӀыпхывмычын | щӀыпхамычын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпхысчыну | щӀыпхыпчыну | щӀыпхичыну | щӀыпхытчыну | щӀыпхыфчыну | щӀыпхачэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпхызмычыну | щӀыпхыумычыну | щӀыпхимычыну | щӀыпхыдмычыну | щӀыпхывмычыну | щӀыпхамычыну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | пхысчу | пхыпчу | пхичу | пхытчу | пхыфчу | пхачу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмычу | пхыумычу | пхимычу | пхыдмычу | пхывмычу | пхамычу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пхысчауэ | пхыпчауэ | пхичауэ | пхытчауэ | пхыфчауэ | пхачауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пхызмычауэ | пхыумычауэ | пхимычауэ | пхыдмычауэ | пхывмычауэ | пхамычауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | пхысчурэ | пхыпчурэ | пхичурэ | пхытчурэ | пхыфчурэ | пхачурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | пхызмычурэ | пхыумычурэ | пхимычурэ | пхыдмычурэ | пхывмычурэ | пхамычурэ |
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | ппхызоч | пхызоч | -- | фпхызоч | япхызоч |
уэ | спхыбоч | -- | пхыбоч | тпхыбоч | -- | япхыбоч |
абы | спхеч | ппхеч | пхеч | тпхеч | фпхеч | япхеч |
дэ | -- | ппхыдоч | пхыдоч | -- | фпхыдоч | япхыдоч |
фэ | спхывоч | -- | пхывоч | тпхывоч | -- | япхывоч |
абыхэм | спхач(хэ) | ппхач(хэ) | пхач(хэ) | тпхач(хэ) | фпхач(хэ) | япхач(хэ) |
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | ппхыс[чрэ] | пхыс[чрэ] | -- | фпхыс[чрэ] | япхыс[ч(хэ)рэ] |
уэ | спхып[чрэ] | -- | пхып[чрэ] | тпхып[чрэ] | -- | япхып[ч(хэ)рэ] |
абы | спхи[чрэ] | ппхи[чрэ] | пхи[чрэ] | тпхи[чрэ] | фпхи[чрэ] | япхи[ч(хэ)рэ] |
дэ | -- | ппхыт[чрэ] | пхыт[чрэ] | -- | фпхыт[чрэ] | япхыт[ч(хэ)рэ] |
фэ | спхыф[чрэ] | -- | пхыф[чрэ] | тпхыф[чрэ] | -- | япхыф[ч(хэ)рэ] |
абыхэм | спха[чрэ] | ппха[чрэ] | пха[чрэ] | тпха[чрэ] | фпха[чрэ] | япха[ч(хэ)рэ] |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч] | [ч]ыр | -- | [ч]хэр |
Эргативнэ: | [ч] | [ч]ым | -- | [ч]хэм |
Послеложнэ: | [ч]кӀэ | [ч]ымкӀэ | [ч]хэкӀэ | [ч]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]у | [ч]ырауэ | [ч]хэу | [ч]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]а | [ч]ар | -- | [ч]ахэр |
Эргативнэ: | [ч]а | [ч]ам | -- | [ч]ахэм |
Послеложнэ: | [ч]акӀэ | [ч]амкӀэ | [ч]ахэкӀэ | [ч]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]ауэ | [ч]арауэ | [ч]ахэу | [ч]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]ын | [ч]ыныр | -- | [ч]ынхэр |
Эргативнэ: | [ч]ын | [ч]ыным | -- | [ч]ынхэм |
Послеложнэ: | [ч]ынкӀэ | [ч]ынымкӀэ | [ч]ынхэкӀэ | [ч]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ч]ыну | [ч]ынырауэ | [ч]ынхэу | [ч]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]ыну | [ч]ынур | -- | [ч]ынухэр |
Эргативнэ: | [ч]ыну | [ч]ынум | -- | [ч]ынухэм |
Послеложнэ: | [ч]ынукӀэ | [ч]ынумкӀэ | [ч]ынухэкӀэ | [ч]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]ынууэ | [ч]ынурауэ | [ч]ынухэу | [ч]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- КъарукӀэ зыгуэр пхыхын, пхыудын.
- Пхышын, пхыпкӀыкӀын (гъуэгу).
- Зыгуэр япэу къыщӀэдзэн, къегъэжьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
- Псори зыкъомрэ щэхуу щыта нэужь, си гъусэм пхичри щӀэупщӀащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Банэм пхичын.
- Уэсым лъагъуэ пхычын.
- Лъэпэдыр пхычащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пхычын: 1. pierce, make a hole through sth 2. pave, trample (a road) 3. start sth first.
- Банэм пхичын: make a hole in sth (a thorn).
- Уэсым лъагъуэ пхычын: trample a path thorugh the snow.
УРЫСЫБЗЭ
- пхычын: 1. прорвать, продырявить что-л. 2. проложить, протоптать (о дороге) 3. начать что-л. первым.
- Банэм пхичын: продырявить что-л. (о шипе)
- Уэсым лъагъуэ пхычын: протоптать тропу через снег.
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pxǝ'tʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пхы- + [ч] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "пхычын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | пхычын |
щымыӀэныгъэ: | пхымычын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхычын | упхычын | пхычын | дыпхычын | фыпхычын | пхычын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыпхымычын | упхымычын | пхымычын | дыпхымычын | фыпхымычын | пхымычын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхыч! | фыпхыч! |
щымыӀэныгъэ: | упхымыч! | фыпхымыч! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхреч | упхреч | пхреч | дыпхреч | фыпхреч | пхреч |
щымыӀэныгъэ: | сыпхремыч | упхремыч | пхремыч | дыпхремыч | фыпхремыч | пхремыч |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхоч(ыр) | упхоч(ыр) | пхоч(ыр) | дыпхоч(ыр) | фыпхоч(ыр) | пхоч(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычыркъым | упхычыркъым | пхычыркъым | дыпхычыркъым | фыпхычыркъым | пхычы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыч(ыр)т | упхыч(ыр)т | пхыч(ыр)т | дыпхыч(ыр)т | фыпхыч(ыр)т | пхыч(ыр)т / пхычхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыч(ыр)тэкъым | упхыч(ыр)тэкъым | пхыч(ыр)тэкъым | дыпхыч(ыр)тэкъым | фыпхыч(ыр)тэкъым | пхыч(ыр)тэкъым / пхычхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхычащ | упхычащ | пхычащ | дыпхычащ | фыпхычащ | пхыча(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхычакъым | упхычакъым | пхычакъым | дыпхычакъым | фыпхычакъым | пхыча(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхычат | упхычат | пхычат | дыпхычат | фыпхычат | пхыча(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхычатэкъым | упхычатэкъым | пхычатэкъым | дыпхычатэкъым | фыпхычатэкъым | пхыча(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычыгъащ | упхычыгъащ | пхычыгъащ | дыпхычыгъащ | фыпхычыгъащ | пхычыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычыгъакъым | упхычыгъакъым | пхычыгъакъым | дыпхычыгъакъым | фыпхычыгъакъым | пхычыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычыгъат | упхычыгъат | пхычыгъат | дыпхычыгъат | фыпхычыгъат | пхычыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычыгъатэкъым | упхычыгъатэкъым | пхычыгъатэкъым | дыпхычыгъатэкъым | фыпхычыгъатэкъым | пхычыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпхычщ | упхычщ | пхычщ | дыпхычщ | фыпхычщ | пхыч(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпхычкъым | упхычкъым | пхычкъым | дыпхычкъым | фыпхычкъым | пхыч(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпхычт | упхычт | пхычт | дыпхычт | фыпхычт | пхыч(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпхычтэкъым | упхычтэкъым | пхычтэкъым | дыпхычтэкъым | фыпхычтэкъым | пхыч(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынщ | упхычынщ | пхычынщ | дыпхычынщ | фыпхычынщ | пхычын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычынкъым | упхычынкъым | пхычынкъым | дыпхычынкъым | фыпхычынкъым | пхычын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынущ | упхычынущ | пхычынущ | дыпхычынущ | фыпхычынущ | пхычыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычынукъым | упхычынукъым | пхычынукъым | дыпхычынукъым | фыпхычынукъым | пхычыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычрэ | упхычрэ | пхычрэ | дыпхычрэ | фыпхычрэ | пхыч(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычыркъэ | упхычыркъэ | пхычыркъэ | дыпхычыркъэ | фыпхычыркъэ | пхычыркъэ / пхычхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыч(ыр)т | упхыч(ыр)т | пхыч(ыр)т | дыпхыч(ыр)т | фыпхыч(ыр)т | пхыч(ыр)т / пхычхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыч(ыр)тэкъэ | упхыч(ыр)тэкъэ | пхыч(ыр)тэкъэ | дыпхыч(ыр)тэкъэ | фыпхыч(ыр)тэкъэ | пхыч(ыр)тэкъэ / пхычхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыча | упхыча | пхыча | дыпхыча | фыпхыча | пхыча(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхычакъэ | упхычакъэ | пхычакъэ | дыпхычакъэ | фыпхычакъэ | пхыча(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхычат | упхычат | пхычат | дыпхычат | фыпхычат | пхыча(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхычатэкъэ | упхычатэкъэ | пхычатэкъэ | дыпхычатэкъэ | фыпхычатэкъэ | пхыча(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычыгъа | упхычыгъа | пхычыгъа | дыпхычыгъа | фыпхычыгъа | пхычыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычыгъакъэ | упхычыгъакъэ | пхычыгъакъэ | дыпхычыгъакъэ | фыпхычыгъакъэ | пхычыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычыгъат | упхычыгъат | пхычыгъат | дыпхычыгъат | фыпхычыгъат | пхычыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхычыгъатэкъэ | упхычыгъатэкъэ | пхычыгъатэкъэ | дыпхычыгъатэкъэ | фыпхычыгъатэкъэ | пхычыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпхыч | упхыч | пхыч | дыпхыч | фыпхыч | пхыч(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпхычкъэ | упхычкъэ | пхычкъэ | дыпхычкъэ | фыпхычкъэ | пхыч(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпхычт | упхычт | пхычт | дыпхычт | фыпхычт | пхыч(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпхычтэкъэ | упхычтэкъэ | пхычтэкъэ | дыпхычтэкъэ | фыпхычтэкъэ | пхыч(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычын | упхычын | пхычын | дыпхычын | фыпхычын | пхычын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычынкъэ | упхычынкъэ | пхычынкъэ | дыпхычынкъэ | фыпхычынкъэ | пхычын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычыну | упхычыну | пхычыну | дыпхычыну | фыпхычыну | пхычыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычынукъэ | упхычынукъэ | пхычынукъэ | дыпхычынукъэ | фыпхычынукъэ | пхычыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычмэ | упхычмэ | пхычмэ | дыпхычмэ | фыпхычмэ | пхыч(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычмэ | упхымычмэ | пхымычмэ | дыпхымычмэ | фыпхымычмэ | пхымыч(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхычамэ | упхычамэ | пхычамэ | дыпхычамэ | фыпхычамэ | пхыча(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычамэ | упхымычамэ | пхымычамэ | дыпхымычамэ | фыпхымычамэ | пхымыча(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхычыгъамэ | упхычыгъамэ | пхычыгъамэ | дыпхычыгъамэ | фыпхычыгъамэ | пхычыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычыгъамэ | упхымычыгъамэ | пхымычыгъамэ | дыпхымычыгъамэ | фыпхымычыгъамэ | пхымычыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынмэ | упхычынмэ | пхычынмэ | дыпхычынмэ | фыпхычынмэ | пхычын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычынмэ | упхымычынмэ | пхымычынмэ | дыпхымычынмэ | фыпхымычынмэ | пхымычын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынумэ | упхычынумэ | пхычынумэ | дыпхычынумэ | фыпхычынумэ | пхычыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычынумэ | упхымычынумэ | пхымычынумэ | дыпхымычынумэ | фыпхымычынумэ | пхымычыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычтэмэ | упхычтэмэ | пхычтэмэ | дыпхычтэмэ | фыпхычтэмэ | пхыч(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычтэмэ | упхымычтэмэ | пхымычтэмэ | дыпхымычтэмэ | фыпхымычтэмэ | пхымыч(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхычатэмэ | упхычатэмэ | пхычатэмэ | дыпхычатэмэ | фыпхычатэмэ | пхыча(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычатэмэ | упхымычатэмэ | пхымычатэмэ | дыпхымычатэмэ | фыпхымычатэмэ | пхымыча(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхычыгъатэмэ | упхычыгъатэмэ | пхычыгъатэмэ | дыпхычыгъатэмэ | фыпхычыгъатэмэ | пхычыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычыгъатэмэ | упхымычыгъатэмэ | пхымычыгъатэмэ | дыпхымычыгъатэмэ | фыпхымычыгъатэмэ | пхымычыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынтэмэ | упхычынтэмэ | пхычынтэмэ | дыпхычынтэмэ | фыпхычынтэмэ | пхычын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычынтэмэ | упхымычынтэмэ | пхымычынтэмэ | дыпхымычынтэмэ | фыпхымычынтэмэ | пхымычын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынутэмэ | упхычынутэмэ | пхычынутэмэ | дыпхычынутэмэ | фыпхычынутэмэ | пхычыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычынутэмэ | упхымычынутэмэ | пхымычынутэмэ | дыпхымычынутэмэ | фыпхымычынутэмэ | пхымычыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынт | упхычынт | пхычынт | дыпхычынт | фыпхычынт | пхычын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычынтэкъым | упхычынтэкъым | пхычынтэкъым | дыпхычынтэкъым | фыпхычынтэкъым | пхычын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынут | упхычынут | пхычынут | дыпхычынут | фыпхычынут | пхычыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхычынутэкъым | упхычынутэкъым | пхычынутэкъым | дыпхычынутэкъым | фыпхычынутэкъым | пхычыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычми | упхычми | пхычми | дыпхычми | фыпхычми | пхыч(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычми | упхымычми | пхымычми | дыпхымычми | фыпхымычми | пхымыч(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхычами | упхычами | пхычами | дыпхычами | фыпхычами | пхыча(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычами | упхымычами | пхымычами | дыпхымычами | фыпхымычами | пхымыча(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхычыгъами | упхычыгъами | пхычыгъами | дыпхычыгъами | фыпхычыгъами | пхычыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычыгъами | упхымычыгъами | пхымычыгъами | дыпхымычыгъами | фыпхымычыгъами | пхымычыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынми | упхычынми | пхычынми | дыпхычынми | фыпхычынми | пхычын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычынми | упхымычынми | пхымычынми | дыпхымычынми | фыпхымычынми | пхымычын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынуми | упхычынуми | пхычынуми | дыпхычынуми | фыпхычынуми | пхычыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычынуми | упхымычынуми | пхымычынуми | дыпхымычынуми | фыпхымычынуми | пхымычыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычтэми | упхычтэми | пхычтэми | дыпхычтэми | фыпхычтэми | пхыч(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычтэми | упхымычтэми | пхымычтэми | дыпхымычтэми | фыпхымычтэми | пхымыч(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхычатэми | упхычатэми | пхычатэми | дыпхычатэми | фыпхычатэми | пхыча(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычатэми | упхымычатэми | пхымычатэми | дыпхымычатэми | фыпхымычатэми | пхымыча(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхычыгъатэми | упхычыгъатэми | пхычыгъатэми | дыпхычыгъатэми | фыпхычыгъатэми | пхычыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычыгъатэми | упхымычыгъатэми | пхымычыгъатэми | дыпхымычыгъатэми | фыпхымычыгъатэми | пхымычыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынтэми | упхычынтэми | пхычынтэми | дыпхычынтэми | фыпхычынтэми | пхычын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычынтэми | упхымычынтэми | пхымычынтэми | дыпхымычынтэми | фыпхымычынтэми | пхымычын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхычынутэми | упхычынутэми | пхычынутэми | дыпхычынутэми | фыпхычынутэми | пхычыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымычынутэми | упхымычынутэми | пхымычынутэми | дыпхымычынутэми | фыпхымычынутэми | пхымычыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхычаи | упхычаи | пхычаи | дыпхычаи | фыпхычаи | пхычаи |
щымыӀэныгъэ: | сыпхычакъыми | упхычакъыми | пхычакъыми | дыпхычакъыми | фыпхычакъыми | пхычакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхычащэрэт | упхычащэрэт | пхычащэрэт | дыпхычащэрэт | фыпхычащэрэт | пхычащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыпхымычащэрэт | упхымычащэрэт | пхымычащэрэт | дыпхымычащэрэт | фыпхымычащэрэт | пхымычащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнщ | упхычагъэнщ | пхычагъэнщ | дыпхычагъэнщ | фыпхычагъэнщ | пхычагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнкъым | упхычагъэнкъым | пхычагъэнкъым | дыпхычагъэнкъым | фыпхычагъэнкъым | пхычагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнт | упхычагъэнт | пхычагъэнт | дыпхычагъэнт | фыпхычагъэнт | пхычагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнтэкъым | упхычагъэнтэкъым | пхычагъэнтэкъым | дыпхычагъэнтэкъым | фыпхычагъэнтэкъым | пхычагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхычагъэн | упхычагъэн | пхычагъэн | дыпхычагъэн | фыпхычагъэн | пхычагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнкъэ | упхычагъэнкъэ | пхычагъэнкъэ | дыпхычагъэнкъэ | фыпхычагъэнкъэ | пхычагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнт | упхычагъэнт | пхычагъэнт | дыпхычагъэнт | фыпхычагъэнт | пхычагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнтэкъэ | упхычагъэнтэкъэ | пхычагъэнтэкъэ | дыпхычагъэнтэкъэ | фыпхычагъэнтэкъэ | пхычагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнч | упхычагъэнч | пхычагъэнч | дыпхычагъэнч | фыпхычагъэнч | пхычагъэнч |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнукъым | упхычагъэнукъым | пхычагъэнукъым | дыпхычагъэнукъым | фыпхычагъэнукъым | пхычагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнут | упхычагъэнут | пхычагъэнут | дыпхычагъэнут | фыпхычагъэнут | пхычагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнутэкъым | упхычагъэнутэкъым | пхычагъэнутэкъым | дыпхычагъэнутэкъым | фыпхычагъэнутэкъым | пхычагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхычагъэну | упхычагъэну | пхычагъэну | дыпхычагъэну | фыпхычагъэну | пхычагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнукъэ | упхычагъэнукъэ | пхычагъэнукъэ | дыпхычагъэнукъэ | фыпхычагъэнукъэ | пхычагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнут | упхычагъэнут | пхычагъэнут | дыпхычагъэнут | фыпхычагъэнут | пхычагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхычагъэнутэкъэ | упхычагъэнутэкъэ | пхычагъэнутэкъэ | дыпхычагъэнутэкъэ | фыпхычагъэнутэкъэ | пхычагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыч | упхыч | пхыч | дыпхыч | фыпхыч | пхыч(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыч | упхымыч | пхымыч | дыпхымыч | фыпхымыч | пхымыч(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыча | упхыча | пхыча | дыпхыча | фыпхыча | пхыча(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыча | упхымыча | пхымыча | дыпхымыча | фыпхымыча | пхымыча(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхычыгъа | упхычыгъа | пхычыгъа | дыпхычыгъа | фыпхычыгъа | пхычыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымычыгъа | упхымычыгъа | пхымычыгъа | дыпхымычыгъа | фыпхымычыгъа | пхымычыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпхычын | упхычын | пхычын | дыпхычын | фыпхычын | пхычын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымычын | упхымычын | пхымычын | дыпхымычын | фыпхымычын | пхымычын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпхычыну | упхычыну | пхычыну | дыпхычыну | фыпхычыну | пхычыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымычыну | упхымычыну | пхымычыну | дыпхымычыну | фыпхымычыну | пхымычыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыч | узэрыпхыч | зэрыпхыч | дызэрыпхыч | фызэрыпхыч | зэрыпхыч(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыч | узэрыпхымыч | зэрыпхымыч | дызэрыпхымыч | фызэрыпхымыч | зэрыпхымыч(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыча | узэрыпхыча | зэрыпхыча | дызэрыпхыча | фызэрыпхыча | зэрыпхыча(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыча | узэрыпхымыча | зэрыпхымыча | дызэрыпхымыча | фызэрыпхымыча | зэрыпхымыча(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхычыгъа | узэрыпхычыгъа | зэрыпхычыгъа | дызэрыпхычыгъа | фызэрыпхычыгъа | зэрыпхычыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымычыгъа | узэрыпхымычыгъа | зэрыпхымычыгъа | дызэрыпхымычыгъа | фызэрыпхымычыгъа | зэрыпхымычыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхычын | узэрыпхычын | зэрыпхычын | дызэрыпхычын | фызэрыпхычын | зэрыпхычын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымычын | узэрыпхымычын | зэрыпхымычын | дызэрыпхымычын | фызэрыпхымычын | зэрыпхымычын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхычыну | узэрыпхычыну | зэрыпхычыну | дызэрыпхычыну | фызэрыпхычыну | зэрыпхычыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымычыну | узэрыпхымычыну | зэрыпхымычыну | дызэрыпхымычыну | фызэрыпхымычыну | зэрыпхымычыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыч | ущыпхыч | щыпхыч | дыщыпхыч | фыщыпхыч | щыпхыч(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыч | ущыпхымыч | щыпхымыч | дыщыпхымыч | фыщыпхымыч | щыпхымыч(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыча | ущыпхыча | ущыпхыча | дыщыпхыча | фыщыпхыча | щыпхыча(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыча | фыщипхымыча | щыпхымыча | дыщыпхымыча | фыщыпхымыча | щыпхымыча(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхычыгъа | ущыпхычыгъа | щыпхычыгъа | дыщыпхычыгъа | фыщыпхычыгъа | щыпхычыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымычыгъа | ущыпхымычыгъа | щыпхымычыгъа | дыщыпхымычыгъа | фыщыпхымычыгъа | щыпхымычыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхычын | ущыпхычын | щыпхычын | дыщыпхычын | фыщыпхычын | щыпхычын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымычын | ущыпхычын | щыпхымычын | дыщыпхымычын | фыщыпхымычын | щыпхымычын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхычыну | ущыпхычыну | щыпхычыну | дыщыпхычыну | фыщыпхычыну | щыпхычыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымычыну | ущыпхымычыну | щыпхымычыну | дыщыпхымычыну | фыщыпхымычыну | щыпхымычыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыч | уздыпхыч | здыпхыч | дыздыпхыч | фыздыпхыч | здыпхыч(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыч | уздыпхымыч | здыпхымыч | дыздыпхымыч | фыздыпхымыч | здыпхымыч(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыча | уздыпхыча | здыпхыча | дыздыпхыча | фыздыпхыча | здыпхыча(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыча | уздыпхымыча | здыпхымыча | дыздыпхымыча | фыздыпхымыча | здыпхымыча(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхычыгъа | уздыпхычыгъа | здыпхычыгъа | дыздыпхычыгъа | фыздыпхычыгъа | здыпхычыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымычыгъа | уздыпхымычыгъа | здыпхымычыгъа | дыздыпхымычыгъа | фыздыпхымычыгъа | здыпхымычыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхычын | уздыпхычын | здыпхычын | дыздыпхычын | фыздыпхычын | здыпхычын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымычын | уздыпхымычын | здыпхымычын | дыздыпхымычын | фыздыпхымычын | здыпхымычын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхычыну | уздыпхычыну | здыпхычыну | дыздыпхычыну | фыздыпхычыну | здыпхычыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымычыну | уздыпхымычыну | здыпхымычыну | дыздыпхымычыну | фыздыпхымычыну | здыпхымычыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыч | ущӀыпхыч | щӀыпхыч | дыщӀыпхыч | фыщӀыпхыч | щӀыпхыч(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыч | ущӀыпхымыч | щӀыпхымыч | дыщӀыпхымыч | фыщӀыпхымыч | щӀыпхымыч(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыча | ущӀыпхычӀэча | щӀыпхыча | дыщӀыпхыча | фыщӀыпхыча | щӀыпхыча(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыча | ущӀыпхымыча | щӀыпхымыча | дыщӀыпхымыча | фыщӀыпхымыча | щӀыпхымыча(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхычыгъа | ущӀыпхычыгъа | щӀыпхычыгъа | дыщӀыпхычыгъа | фыщӀыпхычыгъа | щӀыпхычыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымычыгъа | ущӀыпхымычыгъа | щӀыпхымычыгъа | дыщӀыпхымычыгъа | фыщӀыпхымычыгъа | щӀыпхымычыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхычын | ущӀыпхычын | щӀыпхычын | дыщӀыпхычын | фыщӀыпхычын | щӀыпхычын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымычын | ущӀыпхымычын | щӀыпхымычын | дыщӀыпхымычын | фыщӀыпхымычын | щӀыпхымычын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхычыну | ущӀыпхычыну | щӀыпхычыну | дыщӀыпхычыну | фыщӀыпхычыну | щӀыпхычыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымычыну | ущӀыпхымычыну | щӀыпхымычыну | дыщӀыпхымычыну | фыщӀыпхымычыну | щӀыпхымычыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпхычу | упхычу | пхычу | дыпхычу | фыпхычу | пхыч(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымычу | упхымычу | пхымычу | дыпхымычу | фыпхымычу | пхымыч(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхычауэ | упхычауэ | пхычауэ | дыпхычауэ | фыпхычауэ | пхычауэ / пхычахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымычауэ | упхымычауэ | пхымычауэ | дыпхымычауэ | фыпхымычауэ | пхымычауэ / пхымычахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыпхычурэ | упхычурэ | пхычурэ | дыпхычурэ | фыпхычурэ | пхыч(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыпхымычурэ | упхымычурэ | пхымычурэ | дыпхымычурэ | фыпхымычурэ | пхымыч(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыппхоч | сыпхоч | -- | сыфпхоч | сапхоч |
уэ | успхоч | -- | упхоч | утпхоч | -- | уапхоч |
ар | спхоч | ппхоч | пхоч | тпхоч | фпхоч | япхоч |
дэ | -- | дыппхоч | дыпхоч | -- | дыфпхоч | дапхоч |
фэ | фыспхоч | -- | фыпхоч | фытпхоч | -- | фапхоч |
ахэр | спхоч(хэ) | ппхоч(хэ) | пхоч(хэ) | тпхоч(хэ) | фпхоч(хэ) | япхоч(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч] | [ч]ыр | -- | [ч]хэр |
Эргативнэ: | [ч] | [ч]ым | -- | [ч]хэм |
Послеложнэ: | [ч]кӀэ | [ч]ымкӀэ | [ч]хэкӀэ | [ч]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]у | [ч]ырауэ | [ч]хэу | [ч]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]а | [ч]ар | -- | [ч]ахэр |
Эргативнэ: | [ч]а | [ч]ам | -- | [ч]ахэм |
Послеложнэ: | [ч]акӀэ | [ч]амкӀэ | [ч]ахэкӀэ | [ч]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]ауэ | [ч]арауэ | [ч]ахэу | [ч]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]ын | [ч]ыныр | -- | [ч]ынхэр |
Эргативнэ: | [ч]ын | [ч]ыным | -- | [ч]ынхэм |
Послеложнэ: | [ч]ынкӀэ | [ч]ынымкӀэ | [ч]ынхэкӀэ | [ч]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ч]ыну | [ч]ынырауэ | [ч]ынхэу | [ч]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]ыну | [ч]ынур | -- | [ч]ынухэр |
Эргативнэ: | [ч]ыну | [ч]ынум | -- | [ч]ынухэм |
Послеложнэ: | [ч]ынукӀэ | [ч]ынумкӀэ | [ч]ынухэкӀэ | [ч]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]ынууэ | [ч]ынурауэ | [ч]ынухэу | [ч]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэр гъуанэ хъун.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Джанэр пхычащ.
- Лъэпэдыр пхычащ:
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пхычын: have a rip, tear or hole in it
- Джанэр пхычащ: the shirt had a hole in it.
- Лъэпэдыр пхычащ: the sock had a hole in it.
УРЫСЫБЗЭ
- пхычын: прорваться, продырявиться
- Джанэр пхычащ: рубашка продырявилась.
- Лъэпэдыр пхычащ: носок продырявился.
БИБЛИОГРАФИЕ