пхыкӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pxǝ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пхы- + [кӏ] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "пхыкӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | пхыкӏын |
щымыӀэныгъэ: | пхымыкӏын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏын | упхыкӏын | пхыкӏын | дыпхыкӏын | фыпхыкӏын | пхыкӏын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏын | упхымыкӏын | пхымыкӏын | дыпхымыкӏын | фыпхымыкӏын | пхымыкӏын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пхыкӏ! | фыпхыкӏ! |
щымыӀэныгъэ: | упхымыкӏ! | фыпхымыкӏ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхрекӏ | упхрекӏ | пхрекӏ | дыпхрекӏ | фыпхрекӏ | пхрекӏ |
щымыӀэныгъэ: | сыпхремыкӏ | упхремыкӏ | пхремыкӏ | дыпхремыкӏ | фыпхремыкӏ | пхремыкӏ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхокӏ(ыр) | упхокӏ(ыр) | пхокӏ(ыр) | дыпхокӏ(ыр) | фыпхокӏ(ыр) | пхокӏ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыркъым | упхыкӏыркъым | пхыкӏыркъым | дыпхыкӏыркъым | фыпхыкӏыркъым | пхыкӏ(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏ(ыр)т | упхыкӏ(ыр)т | пхыкӏ(ыр)т | дыпхыкӏ(ыр)т | фыпхыкӏ(ыр)т | пхыкӏ(ыр)т / пхыкӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏ(ыр)тэкъым | упхыкӏ(ыр)тэкъым | пхыкӏ(ыр)тэкъым | дыпхыкӏ(ыр)тэкъым | фыпхыкӏ(ыр)тэкъым | пхыкӏ(ыр)тэкъым / пхыкӏхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏащ | упхыкӏащ | пхыкӏащ | дыпхыкӏащ | фыпхыкӏащ | пхыкӏа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏакъым | упхыкӏакъым | пхыкӏакъым | дыпхыкӏакъым | фыпхыкӏакъым | пхыкӏа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏат | упхыкӏат | пхыкӏат | дыпхыкӏат | фыпхыкӏат | пхыкӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏатэкъым | упхыкӏатэкъым | пхыкӏатэкъым | дыпхыкӏатэкъым | фыпхыкӏатэкъым | пхыкӏа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъащ | упхыкӏыгъащ | пхыкӏыгъащ | дыпхыкӏыгъащ | фыпхыкӏыгъащ | пхыкӏыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъакъым | упхыкӏыгъакъым | пхыкӏыгъакъым | дыпхыкӏыгъакъым | фыпхыкӏыгъакъым | пхыкӏыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъат | упхыкӏыгъат | пхыкӏыгъат | дыпхыкӏыгъат | фыпхыкӏыгъат | пхыкӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъатэкъым | упхыкӏыгъатэкъым | пхыкӏыгъатэкъым | дыпхыкӏыгъатэкъым | фыпхыкӏыгъатэкъым | пхыкӏыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏщ | упхыкӏщ | пхыкӏщ | дыпхыкӏщ | фыпхыкӏщ | пхыкӏ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏкъым | упхыкӏкъым | пхыкӏкъым | дыпхыкӏкъым | фыпхыкӏкъым | пхыкӏ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏт | упхыкӏт | пхыкӏт | дыпхыкӏт | фыпхыкӏт | пхыкӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏтэкъым | упхыкӏтэкъым | пхыкӏтэкъым | дыпхыкӏтэкъым | фыпхыкӏтэкъым | пхыкӏ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынщ | упхыкӏынщ | пхыкӏынщ | дыпхыкӏынщ | фыпхыкӏынщ | пхыкӏын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынкъым | упхыкӏынкъым | пхыкӏынкъым | дыпхыкӏынкъым | фыпхыкӏынкъым | пхыкӏын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынущ | упхыкӏынущ | пхыкӏынущ | дыпхыкӏынущ | фыпхыкӏынущ | пхыкӏыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынукъым | упхыкӏынукъым | пхыкӏынукъым | дыпхыкӏынукъым | фыпхыкӏынукъым | пхыкӏыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏрэ | упхыкӏрэ | пхыкӏрэ | дыпхыкӏрэ | фыпхыкӏрэ | пхыкӏ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыркъэ | упхыкӏыркъэ | пхыкӏыркъэ | дыпхыкӏыркъэ | фыпхыкӏыркъэ | пхыкӏыркъэ / пхыкӏхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏ(ыр)т | упхыкӏ(ыр)т | пхыкӏ(ыр)т | дыпхыкӏ(ыр)т | фыпхыкӏ(ыр)т | пхыкӏ(ыр)т / пхыкӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏ(ыр)тэкъэ | упхыкӏ(ыр)тэкъэ | пхыкӏ(ыр)тэкъэ | дыпхыкӏ(ыр)тэкъэ | фыпхыкӏ(ыр)тэкъэ | пхыкӏ(ыр)тэкъэ / пхыкӏхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏа | упхыкӏа | пхыкӏа | дыпхыкӏа | фыпхыкӏа | пхыкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏакъэ | упхыкӏакъэ | пхыкӏакъэ | дыпхыкӏакъэ | фыпхыкӏакъэ | пхыкӏа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏат | упхыкӏат | пхыкӏат | дыпхыкӏат | фыпхыкӏат | пхыкӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏатэкъэ | упхыкӏатэкъэ | пхыкӏатэкъэ | дыпхыкӏатэкъэ | фыпхыкӏатэкъэ | пхыкӏа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъа | упхыкӏыгъа | пхыкӏыгъа | дыпхыкӏыгъа | фыпхыкӏыгъа | пхыкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъакъэ | упхыкӏыгъакъэ | пхыкӏыгъакъэ | дыпхыкӏыгъакъэ | фыпхыкӏыгъакъэ | пхыкӏыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъат | упхыкӏыгъат | пхыкӏыгъат | дыпхыкӏыгъат | фыпхыкӏыгъат | пхыкӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъатэкъэ | упхыкӏыгъатэкъэ | пхыкӏыгъатэкъэ | дыпхыкӏыгъатэкъэ | фыпхыкӏыгъатэкъэ | пхыкӏыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏ | упхыкӏ | пхыкӏ | дыпхыкӏ | фыпхыкӏ | пхыкӏ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏкъэ | упхыкӏкъэ | пхыкӏкъэ | дыпхыкӏкъэ | фыпхыкӏкъэ | пхыкӏ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏт | упхыкӏт | пхыкӏт | дыпхыкӏт | фыпхыкӏт | пхыкӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏтэкъэ | упхыкӏтэкъэ | пхыкӏтэкъэ | дыпхыкӏтэкъэ | фыпхыкӏтэкъэ | пхыкӏ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏын | упхыкӏын | пхыкӏын | дыпхыкӏын | фыпхыкӏын | пхыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынкъэ | упхыкӏынкъэ | пхыкӏынкъэ | дыпхыкӏынкъэ | фыпхыкӏынкъэ | пхыкӏын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыну | упхыкӏыну | пхыкӏыну | дыпхыкӏыну | фыпхыкӏыну | пхыкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынукъэ | упхыкӏынукъэ | пхыкӏынукъэ | дыпхыкӏынукъэ | фыпхыкӏынукъэ | пхыкӏыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏмэ | упхыкӏмэ | пхыкӏмэ | дыпхыкӏмэ | фыпхыкӏмэ | пхыкӏ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏмэ | упхымыкӏмэ | пхымыкӏмэ | дыпхымыкӏмэ | фыпхымыкӏмэ | пхымыкӏ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏамэ | упхыкӏамэ | пхыкӏамэ | дыпхыкӏамэ | фыпхыкӏамэ | пхыкӏа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏамэ | упхымыкӏамэ | пхымыкӏамэ | дыпхымыкӏамэ | фыпхымыкӏамэ | пхымыкӏа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъамэ | упхыкӏыгъамэ | пхыкӏыгъамэ | дыпхыкӏыгъамэ | фыпхыкӏыгъамэ | пхыкӏыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏыгъамэ | упхымыкӏыгъамэ | пхымыкӏыгъамэ | дыпхымыкӏыгъамэ | фыпхымыкӏыгъамэ | пхымыкӏыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынмэ | упхыкӏынмэ | пхыкӏынмэ | дыпхыкӏынмэ | фыпхыкӏынмэ | пхыкӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏынмэ | упхымыкӏынмэ | пхымыкӏынмэ | дыпхымыкӏынмэ | фыпхымыкӏынмэ | пхымыкӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынумэ | упхыкӏынумэ | пхыкӏынумэ | дыпхыкӏынумэ | фыпхыкӏынумэ | пхыкӏыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏынумэ | упхымыкӏынумэ | пхымыкӏынумэ | дыпхымыкӏынумэ | фыпхымыкӏынумэ | пхымыкӏыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏтэмэ | упхыкӏтэмэ | пхыкӏтэмэ | дыпхыкӏтэмэ | фыпхыкӏтэмэ | пхыкӏ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏтэмэ | упхымыкӏтэмэ | пхымыкӏтэмэ | дыпхымыкӏтэмэ | фыпхымыкӏтэмэ | пхымыкӏ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏатэмэ | упхыкӏатэмэ | пхыкӏатэмэ | дыпхыкӏатэмэ | фыпхыкӏатэмэ | пхыкӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏатэмэ | упхымыкӏатэмэ | пхымыкӏатэмэ | дыпхымыкӏатэмэ | фыпхымыкӏатэмэ | пхымыкӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъатэмэ | упхыкӏыгъатэмэ | пхыкӏыгъатэмэ | дыпхыкӏыгъатэмэ | фыпхыкӏыгъатэмэ | пхыкӏыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏыгъатэмэ | упхымыкӏыгъатэмэ | пхымыкӏыгъатэмэ | дыпхымыкӏыгъатэмэ | фыпхымыкӏыгъатэмэ | пхымыкӏыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынтэмэ | упхыкӏынтэмэ | пхыкӏынтэмэ | дыпхыкӏынтэмэ | фыпхыкӏынтэмэ | пхыкӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏынтэмэ | упхымыкӏынтэмэ | пхымыкӏынтэмэ | дыпхымыкӏынтэмэ | фыпхымыкӏынтэмэ | пхымыкӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынутэмэ | упхыкӏынутэмэ | пхыкӏынутэмэ | дыпхыкӏынутэмэ | фыпхыкӏынутэмэ | пхыкӏыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏынутэмэ | упхымыкӏынутэмэ | пхымыкӏынутэмэ | дыпхымыкӏынутэмэ | фыпхымыкӏынутэмэ | пхымыкӏыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынт | упхыкӏынт | пхыкӏынт | дыпхыкӏынт | фыпхыкӏынт | пхыкӏын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынтэкъым | упхыкӏынтэкъым | пхыкӏынтэкъым | дыпхыкӏынтэкъым | фыпхыкӏынтэкъым | пхыкӏын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынут | упхыкӏынут | пхыкӏынут | дыпхыкӏынут | фыпхыкӏынут | пхыкӏыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынутэкъым | упхыкӏынутэкъым | пхыкӏынутэкъым | дыпхыкӏынутэкъым | фыпхыкӏынутэкъым | пхыкӏыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏми | упхыкӏми | пхыкӏми | дыпхыкӏми | фыпхыкӏми | пхыкӏ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏми | упхымыкӏми | пхымыкӏми | дыпхымыкӏми | фыпхымыкӏми | пхымыкӏ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏами | упхыкӏами | пхыкӏами | дыпхыкӏами | фыпхыкӏами | пхыкӏа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏами | упхымыкӏами | пхымыкӏами | дыпхымыкӏами | фыпхымыкӏами | пхымыкӏа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъами | упхыкӏыгъами | пхыкӏыгъами | дыпхыкӏыгъами | фыпхыкӏыгъами | пхыкӏыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏыгъами | упхымыкӏыгъами | пхымыкӏыгъами | дыпхымыкӏыгъами | фыпхымыкӏыгъами | пхымыкӏыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынми | упхыкӏынми | пхыкӏынми | дыпхыкӏынми | фыпхыкӏынми | пхыкӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏынми | упхымыкӏынми | пхымыкӏынми | дыпхымыкӏынми | фыпхымыкӏынми | пхымыкӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынуми | упхыкӏынуми | пхыкӏынуми | дыпхыкӏынуми | фыпхыкӏынуми | пхыкӏыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏынуми | упхымыкӏынуми | пхымыкӏынуми | дыпхымыкӏынуми | фыпхымыкӏынуми | пхымыкӏыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏтэми | упхыкӏтэми | пхыкӏтэми | дыпхыкӏтэми | фыпхыкӏтэми | пхыкӏ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏтэми | упхымыкӏтэми | пхымыкӏтэми | дыпхымыкӏтэми | фыпхымыкӏтэми | пхымыкӏ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏатэми | упхыкӏатэми | пхыкӏатэми | дыпхыкӏатэми | фыпхыкӏатэми | пхыкӏа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏатэми | упхымыкӏатэми | пхымыкӏатэми | дыпхымыкӏатэми | фыпхымыкӏатэми | пхымыкӏа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏыгъатэми | упхыкӏыгъатэми | пхыкӏыгъатэми | дыпхыкӏыгъатэми | фыпхыкӏыгъатэми | пхыкӏыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏыгъатэми | упхымыкӏыгъатэми | пхымыкӏыгъатэми | дыпхымыкӏыгъатэми | фыпхымыкӏыгъатэми | пхымыкӏыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынтэми | упхыкӏынтэми | пхыкӏынтэми | дыпхыкӏынтэми | фыпхыкӏынтэми | пхыкӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏынтэми | упхымыкӏынтэми | пхымыкӏынтэми | дыпхымыкӏынтэми | фыпхымыкӏынтэми | пхымыкӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏынутэми | упхыкӏынутэми | пхыкӏынутэми | дыпхыкӏынутэми | фыпхыкӏынутэми | пхыкӏыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏынутэми | упхымыкӏынутэми | пхымыкӏынутэми | дыпхымыкӏынутэми | фыпхымыкӏынутэми | пхымыкӏыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏаи | упхыкӏаи | пхыкӏаи | дыпхыкӏаи | фыпхыкӏаи | пхыкӏаи |
щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏакъыми | упхыкӏакъыми | пхыкӏакъыми | дыпхыкӏакъыми | фыпхыкӏакъыми | пхыкӏакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏащэрэт | упхыкӏащэрэт | пхыкӏащэрэт | дыпхыкӏащэрэт | фыпхыкӏащэрэт | пхыкӏащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыпхымыкӏащэрэт | упхымыкӏащэрэт | пхымыкӏащэрэт | дыпхымыкӏащэрэт | фыпхымыкӏащэрэт | пхымыкӏащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнщ | упхыкӏагъэнщ | пхыкӏагъэнщ | дыпхыкӏагъэнщ | фыпхыкӏагъэнщ | пхыкӏагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнкъым | упхыкӏагъэнкъым | пхыкӏагъэнкъым | дыпхыкӏагъэнкъым | фыпхыкӏагъэнкъым | пхыкӏагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнт | упхыкӏагъэнт | пхыкӏагъэнт | дыпхыкӏагъэнт | фыпхыкӏагъэнт | пхыкӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнтэкъым | упхыкӏагъэнтэкъым | пхыкӏагъэнтэкъым | дыпхыкӏагъэнтэкъым | фыпхыкӏагъэнтэкъым | пхыкӏагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэн | упхыкӏагъэн | пхыкӏагъэн | дыпхыкӏагъэн | фыпхыкӏагъэн | пхыкӏагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнкъэ | упхыкӏагъэнкъэ | пхыкӏагъэнкъэ | дыпхыкӏагъэнкъэ | фыпхыкӏагъэнкъэ | пхыкӏагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнт | упхыкӏагъэнт | пхыкӏагъэнт | дыпхыкӏагъэнт | фыпхыкӏагъэнт | пхыкӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнтэкъэ | упхыкӏагъэнтэкъэ | пхыкӏагъэнтэкъэ | дыпхыкӏагъэнтэкъэ | фыпхыкӏагъэнтэкъэ | пхыкӏагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнкӏ | упхыкӏагъэнкӏ | пхыкӏагъэнкӏ | дыпхыкӏагъэнкӏ | фыпхыкӏагъэнкӏ | пхыкӏагъэнкӏ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнукъым | упхыкӏагъэнукъым | пхыкӏагъэнукъым | дыпхыкӏагъэнукъым | фыпхыкӏагъэнукъым | пхыкӏагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнут | упхыкӏагъэнут | пхыкӏагъэнут | дыпхыкӏагъэнут | фыпхыкӏагъэнут | пхыкӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнутэкъым | упхыкӏагъэнутэкъым | пхыкӏагъэнутэкъым | дыпхыкӏагъэнутэкъым | фыпхыкӏагъэнутэкъым | пхыкӏагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэну | упхыкӏагъэну | пхыкӏагъэну | дыпхыкӏагъэну | фыпхыкӏагъэну | пхыкӏагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнукъэ | упхыкӏагъэнукъэ | пхыкӏагъэнукъэ | дыпхыкӏагъэнукъэ | фыпхыкӏагъэнукъэ | пхыкӏагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнут | упхыкӏагъэнут | пхыкӏагъэнут | дыпхыкӏагъэнут | фыпхыкӏагъэнут | пхыкӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпхыкӏагъэнутэкъэ | упхыкӏагъэнутэкъэ | пхыкӏагъэнутэкъэ | дыпхыкӏагъэнутэкъэ | фыпхыкӏагъэнутэкъэ | пхыкӏагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыкӏ | упхыкӏ | пхыкӏ | дыпхыкӏ | фыпхыкӏ | пхыкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыкӏ | упхымыкӏ | пхымыкӏ | дыпхымыкӏ | фыпхымыкӏ | пхымыкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыкӏа | упхыкӏа | пхыкӏа | дыпхыкӏа | фыпхыкӏа | пхыкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыкӏа | упхымыкӏа | пхымыкӏа | дыпхымыкӏа | фыпхымыкӏа | пхымыкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыкӏыгъа | упхыкӏыгъа | пхыкӏыгъа | дыпхыкӏыгъа | фыпхыкӏыгъа | пхыкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыкӏыгъа | упхымыкӏыгъа | пхымыкӏыгъа | дыпхымыкӏыгъа | фыпхымыкӏыгъа | пхымыкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыкӏын | упхыкӏын | пхыкӏын | дыпхыкӏын | фыпхыкӏын | пхыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыкӏын | упхымыкӏын | пхымыкӏын | дыпхымыкӏын | фыпхымыкӏын | пхымыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыкӏыну | упхыкӏыну | пхыкӏыну | дыпхыкӏыну | фыпхыкӏыну | пхыкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыкӏыну | упхымыкӏыну | пхымыкӏыну | дыпхымыкӏыну | фыпхымыкӏыну | пхымыкӏыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъупх зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыкӏ | узэрыпхыкӏ | зэрыпхыкӏ | дызэрыпхыкӏ | фызэрыпхыкӏ | зэрыпхыкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыкӏ | узэрыпхымыкӏ | зэрыпхымыкӏ | дызэрыпхымыкӏ | фызэрыпхымыкӏ | зэрыпхымыкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыкӏа | узэрыпхыкӏа | зэрыпхыкӏа | дызэрыпхыкӏа | фызэрыпхыкӏа | зэрыпхыкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыкӏа | узэрыпхымыкӏа | зэрыпхымыкӏа | дызэрыпхымыкӏа | фызэрыпхымыкӏа | зэрыпхымыкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыкӏыгъа | узэрыпхыкӏыгъа | зэрыпхыкӏыгъа | дызэрыпхыкӏыгъа | фызэрыпхыкӏыгъа | зэрыпхыкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыкӏыгъа | узэрыпхымыкӏыгъа | зэрыпхымыкӏыгъа | дызэрыпхымыкӏыгъа | фызэрыпхымыкӏыгъа | зэрыпхымыкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыкӏын | узэрыпхыкӏын | зэрыпхыкӏын | дызэрыпхыкӏын | фызэрыпхыкӏын | зэрыпхыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыкӏын | узэрыпхымыкӏын | зэрыпхымыкӏын | дызэрыпхымыкӏын | фызэрыпхымыкӏын | зэрыпхымыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпхыкӏыну | узэрыпхыкӏыну | зэрыпхыкӏыну | дызэрыпхыкӏыну | фызэрыпхыкӏыну | зэрыпхыкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпхымыкӏыну | узэрыпхымыкӏыну | зэрыпхымыкӏыну | дызэрыпхымыкӏыну | фызэрыпхымыкӏыну | зэрыпхымыкӏыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыкӏ | ущыпхыкӏ | щыпхыкӏ | дыщыпхыкӏ | фыщыпхыкӏ | щыпхыкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыкӏ | ущыпхымыкӏ | щыпхымыкӏ | дыщыпхымыкӏ | фыщыпхымыкӏ | щыпхымыкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыкӏа | ущыпхыкӏа | ущыпхыкӏа | дыщыпхыкӏа | фыщыпхыкӏа | щыпхыкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыкӏа | фыщипхымыкӏа | щыпхымыкӏа | дыщыпхымыкӏа | фыщыпхымыкӏа | щыпхымыкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыкӏыгъа | ущыпхыкӏыгъа | щыпхыкӏыгъа | дыщыпхыкӏыгъа | фыщыпхыкӏыгъа | щыпхыкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыкӏыгъа | ущыпхымыкӏыгъа | щыпхымыкӏыгъа | дыщыпхымыкӏыгъа | фыщыпхымыкӏыгъа | щыпхымыкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыкӏын | ущыпхыкӏын | щыпхыкӏын | дыщыпхыкӏын | фыщыпхыкӏын | щыпхыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыкӏын | ущыпхыкӏын | щыпхымыкӏын | дыщыпхымыкӏын | фыщыпхымыкӏын | щыпхымыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпхыкӏыну | ущыпхыкӏыну | щыпхыкӏыну | дыщыпхыкӏыну | фыщыпхыкӏыну | щыпхыкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпхымыкӏыну | ущыпхымыкӏыну | щыпхымыкӏыну | дыщыпхымыкӏыну | фыщыпхымыкӏыну | щыпхымыкӏыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыкӏ | уздыпхыкӏ | здыпхыкӏ | дыздыпхыкӏ | фыздыпхыкӏ | здыпхыкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыкӏ | уздыпхымыкӏ | здыпхымыкӏ | дыздыпхымыкӏ | фыздыпхымыкӏ | здыпхымыкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыкӏа | уздыпхыкӏа | здыпхыкӏа | дыздыпхыкӏа | фыздыпхыкӏа | здыпхыкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыкӏа | уздыпхымыкӏа | здыпхымыкӏа | дыздыпхымыкӏа | фыздыпхымыкӏа | здыпхымыкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыкӏыгъа | уздыпхыкӏыгъа | здыпхыкӏыгъа | дыздыпхыкӏыгъа | фыздыпхыкӏыгъа | здыпхыкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыкӏыгъа | уздыпхымыкӏыгъа | здыпхымыкӏыгъа | дыздыпхымыкӏыгъа | фыздыпхымыкӏыгъа | здыпхымыкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыкӏын | уздыпхыкӏын | здыпхыкӏын | дыздыпхыкӏын | фыздыпхыкӏын | здыпхыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыкӏын | уздыпхымыкӏын | здыпхымыкӏын | дыздыпхымыкӏын | фыздыпхымыкӏын | здыпхымыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпхыкӏыну | уздыпхыкӏыну | здыпхыкӏыну | дыздыпхыкӏыну | фыздыпхыкӏыну | здыпхыкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпхымыкӏыну | уздыпхымыкӏыну | здыпхымыкӏыну | дыздыпхымыкӏыну | фыздыпхымыкӏыну | здыпхымыкӏыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыкӏ | ущӀыпхыкӏ | щӀыпхыкӏ | дыщӀыпхыкӏ | фыщӀыпхыкӏ | щӀыпхыкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыкӏ | ущӀыпхымыкӏ | щӀыпхымыкӏ | дыщӀыпхымыкӏ | фыщӀыпхымыкӏ | щӀыпхымыкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыкӏа | ущӀыпхыкӏӀекӏа | щӀыпхыкӏа | дыщӀыпхыкӏа | фыщӀыпхыкӏа | щӀыпхыкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыкӏа | ущӀыпхымыкӏа | щӀыпхымыкӏа | дыщӀыпхымыкӏа | фыщӀыпхымыкӏа | щӀыпхымыкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыкӏыгъа | ущӀыпхыкӏыгъа | щӀыпхыкӏыгъа | дыщӀыпхыкӏыгъа | фыщӀыпхыкӏыгъа | щӀыпхыкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыкӏыгъа | ущӀыпхымыкӏыгъа | щӀыпхымыкӏыгъа | дыщӀыпхымыкӏыгъа | фыщӀыпхымыкӏыгъа | щӀыпхымыкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыкӏын | ущӀыпхыкӏын | щӀыпхыкӏын | дыщӀыпхыкӏын | фыщӀыпхыкӏын | щӀыпхыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыкӏын | ущӀыпхымыкӏын | щӀыпхымыкӏын | дыщӀыпхымыкӏын | фыщӀыпхымыкӏын | щӀыпхымыкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпхыкӏыну | ущӀыпхыкӏыну | щӀыпхыкӏыну | дыщӀыпхыкӏыну | фыщӀыпхыкӏыну | щӀыпхыкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпхымыкӏыну | ущӀыпхымыкӏыну | щӀыпхымыкӏыну | дыщӀыпхымыкӏыну | фыщӀыпхымыкӏыну | щӀыпхымыкӏыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыкӏыу | упхыкӏыу | пхыкӏыу | дыпхыкӏыу | фыпхыкӏыу | пхыкӏыу / пхыкӏхэу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыкӏыу | упхымыкӏыу | пхымыкӏыу | дыпхымыкӏыу | фыпхымыкӏыу | пхымыкӏыу / пхыкӏхэу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпхыкӏауэ | упхыкӏауэ | пхыкӏауэ | дыпхыкӏауэ | фыпхыкӏауэ | пхыкӏауэ / пхыкӏахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпхымыкӏауэ | упхымыкӏауэ | пхымыкӏауэ | дыпхымыкӏауэ | фыпхымыкӏауэ | пхымыкӏауэ / пхымыкӏахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыпхыкӏыурэ | упхыкӏыурэ | пхыкӏыурэ | дыпхыкӏыурэ | фыпхыкӏыурэ | пхыкӏыурэ / пхыкӏхэурэ
пхыкӏ(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыпхымыкӏыурэ | упхымыкӏыурэ | пхымыкӏыурэ | дыпхымыкӏыурэ | фыпхымыкӏыурэ | пхымыкӏыурэ / пхымыкӏхэурэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыппхокӏ | сыпхокӏ | -- | сыфпхокӏ | сапхокӏ(хэ) |
уэ | успхокӏ | -- | упхокӏ | утпхокӏ | -- | уапхокӏ(хэ) |
ар | спхокӏ | ппхокӏ | пхокӏ | тпхокӏ | фпхокӏ | япхокӏ(хэ) |
дэ | -- | дыппхокӏ | дыпхокӏ | -- | дыфпхокӏ | дапхокӏ(хэ) |
фэ | фыспхокӏ | -- | фыпхокӏ | фытпхокӏ | -- | фапхокӏ(хэ) |
ахэр | спхокӏ | ппхокӏ | пхокӏ | тпхокӏ | фпхокӏ | япхокӏ(хэ) |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыппхы[кӏрэ] | сыпхы[кӏрэ] | -- | сыфпхы[кӏрэ] | сапхы[кӏ(хэ)рэ] |
уэ | успхы[кӏрэ] | -- | упхы[кӏрэ] | утпхы[кӏрэ] | -- | уапхы[кӏ(хэ)рэ] |
ар | спхы[кӏрэ] | ппхы[кӏрэ] | пхы[кӏрэ] | тпхы[кӏрэ] | фпхы[кӏрэ] | япхы[кӏ(хэ)рэ] |
дэ | -- | дыппхы[кӏрэ] | дыпхы[кӏрэ] | -- | дыфпхы[кӏрэ] | дапхы[кӏ(хэ)рэ] |
фэ | фыспхы[кӏрэ] | -- | фыпъэпхы[кӏрэ] | фытпхы[кӏрэ] | -- | фапхы[кӏ(хэ)рэ] |
ахэр | спхы[кӏрэ] | ппхы[кӏрэ] | пхы[кӏрэ] | тпхы[кӏрэ] | фпхы[кӏрэ] | япхы[кӏ(хэ)рэ] |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӏ] | [кӏ]ыр | -- | [кӏ]хэр |
Эргативнэ: | [кӏ] | [кӏ]ым | -- | [кӏ]хэм |
Послеложнэ: | [кӏ]кӀэ | [кӏ]ымкӀэ | [кӏ]хэкӀэ | [кӏ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӏ]ыу | [кӏ]ырауэ | [кӏ]хэу | [кӏ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӏ]а | [кӏ]ар | -- | [кӏ]ахэр |
Эргативнэ: | [кӏ]а | [кӏ]ам | -- | [кӏ]ахэм |
Послеложнэ: | [кӏ]акӀэ | [кӏ]амкӀэ | [кӏ]ахэкӀэ | [кӏ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӏ]ауэ | [кӏ]арауэ | [кӏ]ахэу | [кӏ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӏ]ын | [кӏ]ыныр | -- | [кӏ]ынхэр |
Эргативнэ: | [кӏ]ын | [кӏ]ыным | -- | [кӏ]ынхэм |
Послеложнэ: | [кӏ]ынкӀэ | [кӏ]ынымкӀэ | [кӏ]ынхэкӀэ | [кӏ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [кӏ]ыну | [кӏ]ынырауэ | [кӏ]ынхэу | [кӏ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӏ]ыну | [кӏ]ынур | -- | [кӏ]ынухэр |
Эргативнэ: | [кӏ]ыну | [кӏ]ынум | -- | [кӏ]ынухэм |
Послеложнэ: | [кӏ]ынукӀэ | [кӏ]ынумкӀэ | [кӏ]ынухэкӀэ | [кӏ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӏ]ынууэ | [кӏ]ынурауэ | [кӏ]ынухэу | [кӏ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым кӀуэцӀрькӀын.
- Зыгуэрым пщӀэ иӀэн, гъуэгу игъуэтын, кӀуэцӀрыкӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Мэзым пхыкӀын.
- Ӏуэхур пхыкӀын.
- Лэжьыгъэр пхыкӀын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пхыкӏын: 1. pass or go through sth 2. pass (by competition); be accepted, enrolled, chosen (about sb or sth)
- Мэзым пхыкӀын: go through the woods
- Ӏуэхур пхыкӀын: the case was accepted.
- Лэжьыгъэр пхыкӀын: the work was accepted.
УРЫСЫБЗЭ
- пхыкӏын: 1. пройти сквозь что-л. 2. пройти (по конкурсу); оказаться принятым, зачисленным, избранным (о ком-чём-л.)
- Мэзым пхыкӀын: пройти через лес.
- Ӏуэхур пхыкӀын: дело оказалось принятым.
- Лэжьыгъэр пхыкӀын: работа оказалась принятой
БИБЛИОГРАФИЕ