пкърыупщӏыхьын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pʹqʹrǝwǝpʹɕʹǝˈħǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пкъры- + [упщӏ] + -ы + -хь + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "пкърыупщӏыхьын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | пкърыупщӏыхьын |
щымыӀэныгъэ: | пкърымыупщӏыхьын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьын | упкърыупщӏыхьын | пкърыупщӏыхьын | дыпкърыупщӏыхьын | фыпкърыупщӏыхьын | пкърыупщӏыхьын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьын | упкърымыупщӏыхьын | пкърымыупщӏыхьын | дыпкърымыупщӏыхьын | фыпкърымыупщӏыхьын | пкърымыупщӏыхьын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | пкърыупщӏыхь! | фыпкърыупщӏыхь! |
щымыӀэныгъэ: | упкърымыупщӏыхь! | фыпкърымыупщӏыхь! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпкърыреупщӏыхь | упкърыреупщӏыхь | пкърыреупщӏыхь | дыпкърыреупщӏыхь | фыпкърыреупщӏыхь | пкърыреупщӏыхь |
щымыӀэныгъэ: | сыпкърыремыупщӏыхь | упкърыремыупщӏыхь | пкърыремыупщӏыхь | дыпкърыремыупщӏыхь | фыпкърыремыупщӏыхь | пкърыремыупщӏыхь |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкъроупщӏыхь(ыр) | упкъроупщӏыхь(ыр) | пкъроупщӏыхь(ыр) | дыпкъроупщӏыхь(ыр) | фыпкъроупщӏыхь(ыр) | пкъроупщӏыхь(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыркъым | упкърыупщӏыхьыркъым | пкърыупщӏыхьыркъым | дыпкърыупщӏыхьыркъым | фыпкърыупщӏыхьыркъым | пкърыупщӏыхьы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхь(ыр)т | упкърыупщӏыхь(ыр)т | пкърыупщӏыхь(ыр)т | дыпкърыупщӏыхь(ыр)т | фыпкърыупщӏыхь(ыр)т | пкърыупщӏыхь(ыр)т / пкърыупщӏыхьхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхь(ыр)тэкъым | упкърыупщӏыхь(ыр)тэкъым | пкърыупщӏыхь(ыр)тэкъым | дыпкърыупщӏыхь(ыр)тэкъым | фыпкърыупщӏыхь(ыр)тэкъым | пкърыупщӏыхь(ыр)тэкъым / пкърыупщӏыхьхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьащ | упкърыупщӏыхьащ | пкърыупщӏыхьащ | дыпкърыупщӏыхьащ | фыпкърыупщӏыхьащ | пкърыупщӏыхьа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьакъым | упкърыупщӏыхьакъым | пкърыупщӏыхьакъым | дыпкърыупщӏыхьакъым | фыпкърыупщӏыхьакъым | пкърыупщӏыхьа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьат | упкърыупщӏыхьат | пкърыупщӏыхьат | дыпкърыупщӏыхьат | фыпкърыупщӏыхьат | пкърыупщӏыхьа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьатэкъым | упкърыупщӏыхьатэкъым | пкърыупщӏыхьатэкъым | дыпкърыупщӏыхьатэкъым | фыпкърыупщӏыхьатэкъым | пкърыупщӏыхьа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъащ | упкърыупщӏыхьыгъащ | пкърыупщӏыхьыгъащ | дыпкърыупщӏыхьыгъащ | фыпкърыупщӏыхьыгъащ | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъакъым | упкърыупщӏыхьыгъакъым | пкърыупщӏыхьыгъакъым | дыпкърыупщӏыхьыгъакъым | фыпкърыупщӏыхьыгъакъым | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъат | упкърыупщӏыхьыгъат | пкърыупщӏыхьыгъат | дыпкърыупщӏыхьыгъат | фыпкърыупщӏыхьыгъат | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъатэкъым | упкърыупщӏыхьыгъатэкъым | пкърыупщӏыхьыгъатэкъым | дыпкърыупщӏыхьыгъатэкъым | фыпкърыупщӏыхьыгъатэкъым | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьщ | упкърыупщӏыхьщ | пкърыупщӏыхьщ | дыпкърыупщӏыхьщ | фыпкърыупщӏыхьщ | пкърыупщӏыхь(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхькъым | упкърыупщӏыхькъым | пкърыупщӏыхькъым | дыпкърыупщӏыхькъым | фыпкърыупщӏыхькъым | пкърыупщӏыхь(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьт | упкърыупщӏыхьт | пкърыупщӏыхьт | дыпкърыупщӏыхьт | фыпкърыупщӏыхьт | пкърыупщӏыхь(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьтэкъым | упкърыупщӏыхьтэкъым | пкърыупщӏыхьтэкъым | дыпкърыупщӏыхьтэкъым | фыпкърыупщӏыхьтэкъым | пкърыупщӏыхь(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынщ | упкърыупщӏыхьынщ | пкърыупщӏыхьынщ | дыпкърыупщӏыхьынщ | фыпкърыупщӏыхьынщ | пкърыупщӏыхьын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынкъым | упкърыупщӏыхьынкъым | пкърыупщӏыхьынкъым | дыпкърыупщӏыхьынкъым | фыпкърыупщӏыхьынкъым | пкърыупщӏыхьын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынущ | упкърыупщӏыхьынущ | пкърыупщӏыхьынущ | дыпкърыупщӏыхьынущ | фыпкърыупщӏыхьынущ | пкърыупщӏыхьыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынукъым | упкърыупщӏыхьынукъым | пкърыупщӏыхьынукъым | дыпкърыупщӏыхьынукъым | фыпкърыупщӏыхьынукъым | пкърыупщӏыхьыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьрэ | упкърыупщӏыхьрэ | пкърыупщӏыхьрэ | дыпкърыупщӏыхьрэ | фыпкърыупщӏыхьрэ | пкърыупщӏыхь(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыркъэ | упкърыупщӏыхьыркъэ | пкърыупщӏыхьыркъэ | дыпкърыупщӏыхьыркъэ | фыпкърыупщӏыхьыркъэ | пкърыупщӏыхьыркъэ / пкърыупщӏыхьхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхь(ыр)т | упкърыупщӏыхь(ыр)т | пкърыупщӏыхь(ыр)т | дыпкърыупщӏыхь(ыр)т | фыпкърыупщӏыхь(ыр)т | пкърыупщӏыхь(ыр)т / пкърыупщӏыхьхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхь(ыр)тэкъэ | упкърыупщӏыхь(ыр)тэкъэ | пкърыупщӏыхь(ыр)тэкъэ | дыпкърыупщӏыхь(ыр)тэкъэ | фыпкърыупщӏыхь(ыр)тэкъэ | пкърыупщӏыхь(ыр)тэкъэ / пкърыупщӏыхьхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьа | упкърыупщӏыхьа | пкърыупщӏыхьа | дыпкърыупщӏыхьа | фыпкърыупщӏыхьа | пкърыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьакъэ | упкърыупщӏыхьакъэ | пкърыупщӏыхьакъэ | дыпкърыупщӏыхьакъэ | фыпкърыупщӏыхьакъэ | пкърыупщӏыхьа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьат | упкърыупщӏыхьат | пкърыупщӏыхьат | дыпкърыупщӏыхьат | фыпкърыупщӏыхьат | пкърыупщӏыхьа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьатэкъэ | упкърыупщӏыхьатэкъэ | пкърыупщӏыхьатэкъэ | дыпкърыупщӏыхьатэкъэ | фыпкърыупщӏыхьатэкъэ | пкърыупщӏыхьа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъа | упкърыупщӏыхьыгъа | пкърыупщӏыхьыгъа | дыпкърыупщӏыхьыгъа | фыпкърыупщӏыхьыгъа | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъакъэ | упкърыупщӏыхьыгъакъэ | пкърыупщӏыхьыгъакъэ | дыпкърыупщӏыхьыгъакъэ | фыпкърыупщӏыхьыгъакъэ | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъат | упкърыупщӏыхьыгъат | пкърыупщӏыхьыгъат | дыпкърыупщӏыхьыгъат | фыпкърыупщӏыхьыгъат | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъатэкъэ | упкърыупщӏыхьыгъатэкъэ | пкърыупщӏыхьыгъатэкъэ | дыпкърыупщӏыхьыгъатэкъэ | фыпкърыупщӏыхьыгъатэкъэ | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхь | упкърыупщӏыхь | пкърыупщӏыхь | дыпкърыупщӏыхь | фыпкърыупщӏыхь | пкърыупщӏыхь(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхькъэ | упкърыупщӏыхькъэ | пкърыупщӏыхькъэ | дыпкърыупщӏыхькъэ | фыпкърыупщӏыхькъэ | пкърыупщӏыхь(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьт | упкърыупщӏыхьт | пкърыупщӏыхьт | дыпкърыупщӏыхьт | фыпкърыупщӏыхьт | пкърыупщӏыхь(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьтэкъэ | упкърыупщӏыхьтэкъэ | пкърыупщӏыхьтэкъэ | дыпкърыупщӏыхьтэкъэ | фыпкърыупщӏыхьтэкъэ | пкърыупщӏыхь(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьын | упкърыупщӏыхьын | пкърыупщӏыхьын | дыпкърыупщӏыхьын | фыпкърыупщӏыхьын | пкърыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынкъэ | упкърыупщӏыхьынкъэ | пкърыупщӏыхьынкъэ | дыпкърыупщӏыхьынкъэ | фыпкърыупщӏыхьынкъэ | пкърыупщӏыхьын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыну | упкърыупщӏыхьыну | пкърыупщӏыхьыну | дыпкърыупщӏыхьыну | фыпкърыупщӏыхьыну | пкърыупщӏыхьыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынукъэ | упкърыупщӏыхьынукъэ | пкърыупщӏыхьынукъэ | дыпкърыупщӏыхьынукъэ | фыпкърыупщӏыхьынукъэ | пкърыупщӏыхьыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьмэ | упкърыупщӏыхьмэ | пкърыупщӏыхьмэ | дыпкърыупщӏыхьмэ | фыпкърыупщӏыхьмэ | пкърыупщӏыхь(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьмэ | упкърымыупщӏыхьмэ | пкърымыупщӏыхьмэ | дыпкърымыупщӏыхьмэ | фыпкърымыупщӏыхьмэ | пкърымыупщӏыхь(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьамэ | упкърыупщӏыхьамэ | пкърыупщӏыхьамэ | дыпкърыупщӏыхьамэ | фыпкърыупщӏыхьамэ | пкърыупщӏыхьа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьамэ | упкърымыупщӏыхьамэ | пкърымыупщӏыхьамэ | дыпкърымыупщӏыхьамэ | фыпкърымыупщӏыхьамэ | пкърымыупщӏыхьа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъамэ | упкърыупщӏыхьыгъамэ | пкърыупщӏыхьыгъамэ | дыпкърыупщӏыхьыгъамэ | фыпкърыупщӏыхьыгъамэ | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьыгъамэ | упкърымыупщӏыхьыгъамэ | пкърымыупщӏыхьыгъамэ | дыпкърымыупщӏыхьыгъамэ | фыпкърымыупщӏыхьыгъамэ | пкърымыупщӏыхьыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынмэ | упкърыупщӏыхьынмэ | пкърыупщӏыхьынмэ | дыпкърыупщӏыхьынмэ | фыпкърыупщӏыхьынмэ | пкърыупщӏыхьын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьынмэ | упкърымыупщӏыхьынмэ | пкърымыупщӏыхьынмэ | дыпкърымыупщӏыхьынмэ | фыпкърымыупщӏыхьынмэ | пкърымыупщӏыхьын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынумэ | упкърыупщӏыхьынумэ | пкърыупщӏыхьынумэ | дыпкърыупщӏыхьынумэ | фыпкърыупщӏыхьынумэ | пкърыупщӏыхьыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьынумэ | упкърымыупщӏыхьынумэ | пкърымыупщӏыхьынумэ | дыпкърымыупщӏыхьынумэ | фыпкърымыупщӏыхьынумэ | пкърымыупщӏыхьыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьтэмэ | упкърыупщӏыхьтэмэ | пкърыупщӏыхьтэмэ | дыпкърыупщӏыхьтэмэ | фыпкърыупщӏыхьтэмэ | пкърыупщӏыхь(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьтэмэ | упкърымыупщӏыхьтэмэ | пкърымыупщӏыхьтэмэ | дыпкърымыупщӏыхьтэмэ | фыпкърымыупщӏыхьтэмэ | пкърымыупщӏыхь(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьатэмэ | упкърыупщӏыхьатэмэ | пкърыупщӏыхьатэмэ | дыпкърыупщӏыхьатэмэ | фыпкърыупщӏыхьатэмэ | пкърыупщӏыхьа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьатэмэ | упкърымыупщӏыхьатэмэ | пкърымыупщӏыхьатэмэ | дыпкърымыупщӏыхьатэмэ | фыпкърымыупщӏыхьатэмэ | пкърымыупщӏыхьа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъатэмэ | упкърыупщӏыхьыгъатэмэ | пкърыупщӏыхьыгъатэмэ | дыпкърыупщӏыхьыгъатэмэ | фыпкърыупщӏыхьыгъатэмэ | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьыгъатэмэ | упкърымыупщӏыхьыгъатэмэ | пкърымыупщӏыхьыгъатэмэ | дыпкърымыупщӏыхьыгъатэмэ | фыпкърымыупщӏыхьыгъатэмэ | пкърымыупщӏыхьыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынтэмэ | упкърыупщӏыхьынтэмэ | пкърыупщӏыхьынтэмэ | дыпкърыупщӏыхьынтэмэ | фыпкърыупщӏыхьынтэмэ | пкърыупщӏыхьын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьынтэмэ | упкърымыупщӏыхьынтэмэ | пкърымыупщӏыхьынтэмэ | дыпкърымыупщӏыхьынтэмэ | фыпкърымыупщӏыхьынтэмэ | пкърымыупщӏыхьын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынутэмэ | упкърыупщӏыхьынутэмэ | пкърыупщӏыхьынутэмэ | дыпкърыупщӏыхьынутэмэ | фыпкърыупщӏыхьынутэмэ | пкърыупщӏыхьыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьынутэмэ | упкърымыупщӏыхьынутэмэ | пкърымыупщӏыхьынутэмэ | дыпкърымыупщӏыхьынутэмэ | фыпкърымыупщӏыхьынутэмэ | пкърымыупщӏыхьыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынт | упкърыупщӏыхьынт | пкърыупщӏыхьынт | дыпкърыупщӏыхьынт | фыпкърыупщӏыхьынт | пкърыупщӏыхьын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынтэкъым | упкърыупщӏыхьынтэкъым | пкърыупщӏыхьынтэкъым | дыпкърыупщӏыхьынтэкъым | фыпкърыупщӏыхьынтэкъым | пкърыупщӏыхьын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынут | упкърыупщӏыхьынут | пкърыупщӏыхьынут | дыпкърыупщӏыхьынут | фыпкърыупщӏыхьынут | пкърыупщӏыхьыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынутэкъым | упкърыупщӏыхьынутэкъым | пкърыупщӏыхьынутэкъым | дыпкърыупщӏыхьынутэкъым | фыпкърыупщӏыхьынутэкъым | пкърыупщӏыхьыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьми | упкърыупщӏыхьми | пкърыупщӏыхьми | дыпкърыупщӏыхьми | фыпкърыупщӏыхьми | пкърыупщӏыхь(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьми | упкърымыупщӏыхьми | пкърымыупщӏыхьми | дыпкърымыупщӏыхьми | фыпкърымыупщӏыхьми | пкърымыупщӏыхь(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьами | упкърыупщӏыхьами | пкърыупщӏыхьами | дыпкърыупщӏыхьами | фыпкърыупщӏыхьами | пкърыупщӏыхьа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьами | упкърымыупщӏыхьами | пкърымыупщӏыхьами | дыпкърымыупщӏыхьами | фыпкърымыупщӏыхьами | пкърымыупщӏыхьа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъами | упкърыупщӏыхьыгъами | пкърыупщӏыхьыгъами | дыпкърыупщӏыхьыгъами | фыпкърыупщӏыхьыгъами | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьыгъами | упкърымыупщӏыхьыгъами | пкърымыупщӏыхьыгъами | дыпкърымыупщӏыхьыгъами | фыпкърымыупщӏыхьыгъами | пкърымыупщӏыхьыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынми | упкърыупщӏыхьынми | пкърыупщӏыхьынми | дыпкърыупщӏыхьынми | фыпкърыупщӏыхьынми | пкърыупщӏыхьын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьынми | упкърымыупщӏыхьынми | пкърымыупщӏыхьынми | дыпкърымыупщӏыхьынми | фыпкърымыупщӏыхьынми | пкърымыупщӏыхьын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынуми | упкърыупщӏыхьынуми | пкърыупщӏыхьынуми | дыпкърыупщӏыхьынуми | фыпкърыупщӏыхьынуми | пкърыупщӏыхьыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьынуми | упкърымыупщӏыхьынуми | пкърымыупщӏыхьынуми | дыпкърымыупщӏыхьынуми | фыпкърымыупщӏыхьынуми | пкърымыупщӏыхьыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьтэми | упкърыупщӏыхьтэми | пкърыупщӏыхьтэми | дыпкърыупщӏыхьтэми | фыпкърыупщӏыхьтэми | пкърыупщӏыхь(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьтэми | упкърымыупщӏыхьтэми | пкърымыупщӏыхьтэми | дыпкърымыупщӏыхьтэми | фыпкърымыупщӏыхьтэми | пкърымыупщӏыхь(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьатэми | упкърыупщӏыхьатэми | пкърыупщӏыхьатэми | дыпкърыупщӏыхьатэми | фыпкърыупщӏыхьатэми | пкърыупщӏыхьа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьатэми | упкърымыупщӏыхьатэми | пкърымыупщӏыхьатэми | дыпкърымыупщӏыхьатэми | фыпкърымыупщӏыхьатэми | пкърымыупщӏыхьа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьыгъатэми | упкърыупщӏыхьыгъатэми | пкърыупщӏыхьыгъатэми | дыпкърыупщӏыхьыгъатэми | фыпкърыупщӏыхьыгъатэми | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьыгъатэми | упкърымыупщӏыхьыгъатэми | пкърымыупщӏыхьыгъатэми | дыпкърымыупщӏыхьыгъатэми | фыпкърымыупщӏыхьыгъатэми | пкърымыупщӏыхьыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынтэми | упкърыупщӏыхьынтэми | пкърыупщӏыхьынтэми | дыпкърыупщӏыхьынтэми | фыпкърыупщӏыхьынтэми | пкърыупщӏыхьын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьынтэми | упкърымыупщӏыхьынтэми | пкърымыупщӏыхьынтэми | дыпкърымыупщӏыхьынтэми | фыпкърымыупщӏыхьынтэми | пкърымыупщӏыхьын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьынутэми | упкърыупщӏыхьынутэми | пкърыупщӏыхьынутэми | дыпкърыупщӏыхьынутэми | фыпкърыупщӏыхьынутэми | пкърыупщӏыхьыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьынутэми | упкърымыупщӏыхьынутэми | пкърымыупщӏыхьынутэми | дыпкърымыупщӏыхьынутэми | фыпкърымыупщӏыхьынутэми | пкърымыупщӏыхьыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьаи | упкърыупщӏыхьаи | пкърыупщӏыхьаи | дыпкърыупщӏыхьаи | фыпкърыупщӏыхьаи | пкърыупщӏыхьаи |
щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьакъыми | упкърыупщӏыхьакъыми | пкърыупщӏыхьакъыми | дыпкърыупщӏыхьакъыми | фыпкърыупщӏыхьакъыми | пкърыупщӏыхьакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьащэрэт | упкърыупщӏыхьащэрэт | пкърыупщӏыхьащэрэт | дыпкърыупщӏыхьащэрэт | фыпкърыупщӏыхьащэрэт | пкърыупщӏыхьащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыпкърымыупщӏыхьащэрэт | упкърымыупщӏыхьащэрэт | пкърымыупщӏыхьащэрэт | дыпкърымыупщӏыхьащэрэт | фыпкърымыупщӏыхьащэрэт | пкърымыупщӏыхьащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнщ | упкърыупщӏыхьагъэнщ | пкърыупщӏыхьагъэнщ | дыпкърыупщӏыхьагъэнщ | фыпкърыупщӏыхьагъэнщ | пкърыупщӏыхьагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнкъым | упкърыупщӏыхьагъэнкъым | пкърыупщӏыхьагъэнкъым | дыпкърыупщӏыхьагъэнкъым | фыпкърыупщӏыхьагъэнкъым | пкърыупщӏыхьагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнт | упкърыупщӏыхьагъэнт | пкърыупщӏыхьагъэнт | дыпкърыупщӏыхьагъэнт | фыпкърыупщӏыхьагъэнт | пкърыупщӏыхьагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнтэкъым | упкърыупщӏыхьагъэнтэкъым | пкърыупщӏыхьагъэнтэкъым | дыпкърыупщӏыхьагъэнтэкъым | фыпкърыупщӏыхьагъэнтэкъым | пкърыупщӏыхьагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэн | упкърыупщӏыхьагъэн | пкърыупщӏыхьагъэн | дыпкърыупщӏыхьагъэн | фыпкърыупщӏыхьагъэн | пкърыупщӏыхьагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнкъэ | упкърыупщӏыхьагъэнкъэ | пкърыупщӏыхьагъэнкъэ | дыпкърыупщӏыхьагъэнкъэ | фыпкърыупщӏыхьагъэнкъэ | пкърыупщӏыхьагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнт | упкърыупщӏыхьагъэнт | пкърыупщӏыхьагъэнт | дыпкърыупщӏыхьагъэнт | фыпкърыупщӏыхьагъэнт | пкърыупщӏыхьагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнтэкъэ | упкърыупщӏыхьагъэнтэкъэ | пкърыупщӏыхьагъэнтэкъэ | дыпкърыупщӏыхьагъэнтэкъэ | фыпкърыупщӏыхьагъэнтэкъэ | пкърыупщӏыхьагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнупщӏыхь | упкърыупщӏыхьагъэнупщӏыхь | пкърыупщӏыхьагъэнупщӏыхь | дыпкърыупщӏыхьагъэнупщӏыхь | фыпкърыупщӏыхьагъэнупщӏыхь | пкърыупщӏыхьагъэнупщӏыхь |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнукъым | упкърыупщӏыхьагъэнукъым | пкърыупщӏыхьагъэнукъым | дыпкърыупщӏыхьагъэнукъым | фыпкърыупщӏыхьагъэнукъым | пкърыупщӏыхьагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнут | упкърыупщӏыхьагъэнут | пкърыупщӏыхьагъэнут | дыпкърыупщӏыхьагъэнут | фыпкърыупщӏыхьагъэнут | пкърыупщӏыхьагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнутэкъым | упкърыупщӏыхьагъэнутэкъым | пкърыупщӏыхьагъэнутэкъым | дыпкърыупщӏыхьагъэнутэкъым | фыпкърыупщӏыхьагъэнутэкъым | пкърыупщӏыхьагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэну | упкърыупщӏыхьагъэну | пкърыупщӏыхьагъэну | дыпкърыупщӏыхьагъэну | фыпкърыупщӏыхьагъэну | пкърыупщӏыхьагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнукъэ | упкърыупщӏыхьагъэнукъэ | пкърыупщӏыхьагъэнукъэ | дыпкърыупщӏыхьагъэнукъэ | фыпкърыупщӏыхьагъэнукъэ | пкърыупщӏыхьагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнут | упкърыупщӏыхьагъэнут | пкърыупщӏыхьагъэнут | дыпкърыупщӏыхьагъэнут | фыпкърыупщӏыхьагъэнут | пкърыупщӏыхьагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыпкърыупщӏыхьагъэнутэкъэ | упкърыупщӏыхьагъэнутэкъэ | пкърыупщӏыхьагъэнутэкъэ | дыпкърыупщӏыхьагъэнутэкъэ | фыпкърыупщӏыхьагъэнутэкъэ | пкърыупщӏыхьагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпкърыупщӏыхь | упкърыупщӏыхь | пкърыупщӏыхь | дыпкърыупщӏыхь | фыпкърыупщӏыхь | пкърыупщӏыхь(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпкърымыупщӏыхь | упкърымыупщӏыхь | пкърымыупщӏыхь | дыпкърымыупщӏыхь | фыпкърымыупщӏыхь | пкърымыупщӏыхь(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпкърыупщӏыхьа | упкърыупщӏыхьа | пкърыупщӏыхьа | дыпкърыупщӏыхьа | фыпкърыупщӏыхьа | пкърыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпкърымыупщӏыхьа | упкърымыупщӏыхьа | пкърымыупщӏыхьа | дыпкърымыупщӏыхьа | фыпкърымыупщӏыхьа | пкърымыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпкърыупщӏыхьыгъа | упкърыупщӏыхьыгъа | пкърыупщӏыхьыгъа | дыпкърыупщӏыхьыгъа | фыпкърыупщӏыхьыгъа | пкърыупщӏыхьыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпкърымыупщӏыхьыгъа | упкърымыупщӏыхьыгъа | пкърымыупщӏыхьыгъа | дыпкърымыупщӏыхьыгъа | фыпкърымыупщӏыхьыгъа | пкърымыупщӏыхьыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпкърыупщӏыхьын | упкърыупщӏыхьын | пкърыупщӏыхьын | дыпкърыупщӏыхьын | фыпкърыупщӏыхьын | пкърыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпкърымыупщӏыхьын | упкърымыупщӏыхьын | пкърымыупщӏыхьын | дыпкърымыупщӏыхьын | фыпкърымыупщӏыхьын | пкърымыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыпкърыупщӏыхьыну | упкърыупщӏыхьыну | пкърыупщӏыхьыну | дыпкърыупщӏыхьыну | фыпкърыупщӏыхьыну | пкърыупщӏыхьыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыпкърымыупщӏыхьыну | упкърымыупщӏыхьыну | пкърымыупщӏыхьыну | дыпкърымыупщӏыхьыну | фыпкърымыупщӏыхьыну | пкърымыупщӏыхьыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъупкър зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпкърыупщӏыхь | узэрыпкърыупщӏыхь | зэрыпкърыупщӏыхь | дызэрыпкърыупщӏыхь | фызэрыпкърыупщӏыхь | зэрыпкърыупщӏыхь(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпкърымыупщӏыхь | узэрыпкърымыупщӏыхь | зэрыпкърымыупщӏыхь | дызэрыпкърымыупщӏыхь | фызэрыпкърымыупщӏыхь | зэрыпкърымыупщӏыхь(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпкърыупщӏыхьа | узэрыпкърыупщӏыхьа | зэрыпкърыупщӏыхьа | дызэрыпкърыупщӏыхьа | фызэрыпкърыупщӏыхьа | зэрыпкърыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпкърымыупщӏыхьа | узэрыпкърымыупщӏыхьа | зэрыпкърымыупщӏыхьа | дызэрыпкърымыупщӏыхьа | фызэрыпкърымыупщӏыхьа | зэрыпкърымыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпкърыупщӏыхьыгъа | узэрыпкърыупщӏыхьыгъа | зэрыпкърыупщӏыхьыгъа | дызэрыпкърыупщӏыхьыгъа | фызэрыпкърыупщӏыхьыгъа | зэрыпкърыупщӏыхьыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпкърымыупщӏыхьыгъа | узэрыпкърымыупщӏыхьыгъа | зэрыпкърымыупщӏыхьыгъа | дызэрыпкърымыупщӏыхьыгъа | фызэрыпкърымыупщӏыхьыгъа | зэрыпкърымыупщӏыхьыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпкърыупщӏыхьын | узэрыпкърыупщӏыхьын | зэрыпкърыупщӏыхьын | дызэрыпкърыупщӏыхьын | фызэрыпкърыупщӏыхьын | зэрыпкърыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпкърымыупщӏыхьын | узэрыпкърымыупщӏыхьын | зэрыпкърымыупщӏыхьын | дызэрыпкърымыупщӏыхьын | фызэрыпкърымыупщӏыхьын | зэрыпкърымыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыпкърыупщӏыхьыну | узэрыпкърыупщӏыхьыну | зэрыпкърыупщӏыхьыну | дызэрыпкърыупщӏыхьыну | фызэрыпкърыупщӏыхьыну | зэрыпкърыупщӏыхьыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыпкърымыупщӏыхьыну | узэрыпкърымыупщӏыхьыну | зэрыпкърымыупщӏыхьыну | дызэрыпкърымыупщӏыхьыну | фызэрыпкърымыупщӏыхьыну | зэрыпкърымыупщӏыхьыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпкърыупщӏыхь | ущыпкърыупщӏыхь | щыпкърыупщӏыхь | дыщыпкърыупщӏыхь | фыщыпкърыупщӏыхь | щыпкърыупщӏыхь(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпкърымыупщӏыхь | ущыпкърымыупщӏыхь | щыпкърымыупщӏыхь | дыщыпкърымыупщӏыхь | фыщыпкърымыупщӏыхь | щыпкърымыупщӏыхь(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпкърыупщӏыхьа | ущыпкърыупщӏыхьа | ущыпкърыупщӏыхьа | дыщыпкърыупщӏыхьа | фыщыпкърыупщӏыхьа | щыпкърыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпкърымыупщӏыхьа | фыщипкърымыупщӏыхьа | щыпкърымыупщӏыхьа | дыщыпкърымыупщӏыхьа | фыщыпкърымыупщӏыхьа | щыпкърымыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпкърыупщӏыхьыгъа | ущыпкърыупщӏыхьыгъа | щыпкърыупщӏыхьыгъа | дыщыпкърыупщӏыхьыгъа | фыщыпкърыупщӏыхьыгъа | щыпкърыупщӏыхьыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпкърымыупщӏыхьыгъа | ущыпкърымыупщӏыхьыгъа | щыпкърымыупщӏыхьыгъа | дыщыпкърымыупщӏыхьыгъа | фыщыпкърымыупщӏыхьыгъа | щыпкърымыупщӏыхьыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпкърыупщӏыхьын | ущыпкърыупщӏыхьын | щыпкърыупщӏыхьын | дыщыпкърыупщӏыхьын | фыщыпкърыупщӏыхьын | щыпкърыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпкърымыупщӏыхьын | ущыпкърыупщӏыхьын | щыпкърымыупщӏыхьын | дыщыпкърымыупщӏыхьын | фыщыпкърымыупщӏыхьын | щыпкърымыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыпкърыупщӏыхьыну | ущыпкърыупщӏыхьыну | щыпкърыупщӏыхьыну | дыщыпкърыупщӏыхьыну | фыщыпкърыупщӏыхьыну | щыпкърыупщӏыхьыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыпкърымыупщӏыхьыну | ущыпкърымыупщӏыхьыну | щыпкърымыупщӏыхьыну | дыщыпкърымыупщӏыхьыну | фыщыпкърымыупщӏыхьыну | щыпкърымыупщӏыхьыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпкърыупщӏыхь | уздыпкърыупщӏыхь | здыпкърыупщӏыхь | дыздыпкърыупщӏыхь | фыздыпкърыупщӏыхь | здыпкърыупщӏыхь(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпкърымыупщӏыхь | уздыпкърымыупщӏыхь | здыпкърымыупщӏыхь | дыздыпкърымыупщӏыхь | фыздыпкърымыупщӏыхь | здыпкърымыупщӏыхь(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпкърыупщӏыхьа | уздыпкърыупщӏыхьа | здыпкърыупщӏыхьа | дыздыпкърыупщӏыхьа | фыздыпкърыупщӏыхьа | здыпкърыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпкърымыупщӏыхьа | уздыпкърымыупщӏыхьа | здыпкърымыупщӏыхьа | дыздыпкърымыупщӏыхьа | фыздыпкърымыупщӏыхьа | здыпкърымыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпкърыупщӏыхьыгъа | уздыпкърыупщӏыхьыгъа | здыпкърыупщӏыхьыгъа | дыздыпкърыупщӏыхьыгъа | фыздыпкърыупщӏыхьыгъа | здыпкърыупщӏыхьыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпкърымыупщӏыхьыгъа | уздыпкърымыупщӏыхьыгъа | здыпкърымыупщӏыхьыгъа | дыздыпкърымыупщӏыхьыгъа | фыздыпкърымыупщӏыхьыгъа | здыпкърымыупщӏыхьыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпкърыупщӏыхьын | уздыпкърыупщӏыхьын | здыпкърыупщӏыхьын | дыздыпкърыупщӏыхьын | фыздыпкърыупщӏыхьын | здыпкърыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпкърымыупщӏыхьын | уздыпкърымыупщӏыхьын | здыпкърымыупщӏыхьын | дыздыпкърымыупщӏыхьын | фыздыпкърымыупщӏыхьын | здыпкърымыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздыпкърыупщӏыхьыну | уздыпкърыупщӏыхьыну | здыпкърыупщӏыхьыну | дыздыпкърыупщӏыхьыну | фыздыпкърыупщӏыхьыну | здыпкърыупщӏыхьыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздыпкърымыупщӏыхьыну | уздыпкърымыупщӏыхьыну | здыпкърымыупщӏыхьыну | дыздыпкърымыупщӏыхьыну | фыздыпкърымыупщӏыхьыну | здыпкърымыупщӏыхьыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпкърыупщӏыхь | ущӀыпкърыупщӏыхь | щӀыпкърыупщӏыхь | дыщӀыпкърыупщӏыхь | фыщӀыпкърыупщӏыхь | щӀыпкърыупщӏыхь(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпкърымыупщӏыхь | ущӀыпкърымыупщӏыхь | щӀыпкърымыупщӏыхь | дыщӀыпкърымыупщӏыхь | фыщӀыпкърымыупщӏыхь | щӀыпкърымыупщӏыхь(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпкърыупщӏыхьа | ущӀыпкърыупщӏыхьӀэупщӏыхьа | щӀыпкърыупщӏыхьа | дыщӀыпкърыупщӏыхьа | фыщӀыпкърыупщӏыхьа | щӀыпкърыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпкърымыупщӏыхьа | ущӀыпкърымыупщӏыхьа | щӀыпкърымыупщӏыхьа | дыщӀыпкърымыупщӏыхьа | фыщӀыпкърымыупщӏыхьа | щӀыпкърымыупщӏыхьа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпкърыупщӏыхьыгъа | ущӀыпкърыупщӏыхьыгъа | щӀыпкърыупщӏыхьыгъа | дыщӀыпкърыупщӏыхьыгъа | фыщӀыпкърыупщӏыхьыгъа | щӀыпкърыупщӏыхьыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпкърымыупщӏыхьыгъа | ущӀыпкърымыупщӏыхьыгъа | щӀыпкърымыупщӏыхьыгъа | дыщӀыпкърымыупщӏыхьыгъа | фыщӀыпкърымыупщӏыхьыгъа | щӀыпкърымыупщӏыхьыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпкърыупщӏыхьын | ущӀыпкърыупщӏыхьын | щӀыпкърыупщӏыхьын | дыщӀыпкърыупщӏыхьын | фыщӀыпкърыупщӏыхьын | щӀыпкърыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпкърымыупщӏыхьын | ущӀыпкърымыупщӏыхьын | щӀыпкърымыупщӏыхьын | дыщӀыпкърымыупщӏыхьын | фыщӀыпкърымыупщӏыхьын | щӀыпкърымыупщӏыхьын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыпкърыупщӏыхьыну | ущӀыпкърыупщӏыхьыну | щӀыпкърыупщӏыхьыну | дыщӀыпкърыупщӏыхьыну | фыщӀыпкърыупщӏыхьыну | щӀыпкърыупщӏыхьыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыпкърымыупщӏыхьыну | ущӀыпкърымыупщӏыхьыну | щӀыпкърымыупщӏыхьыну | дыщӀыпкърымыупщӏыхьыну | фыщӀыпкърымыупщӏыхьыну | щӀыпкърымыупщӏыхьыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыпкърыупщӏыхьу | упкърыупщӏыхьу | пкърыупщӏыхьу | дыпкърыупщӏыхьу | фыпкърыупщӏыхьу | пкърыупщӏыхь(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыпкърымыупщӏыхьу | упкърымыупщӏыхьу | пкърымыупщӏыхьу | дыпкърымыупщӏыхьу | фыпкърымыупщӏыхьу | пкърымыупщӏыхь(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыпкърыупщӏыхьауэ | упкърыупщӏыхьауэ | пкърыупщӏыхьауэ | дыпкърыупщӏыхьауэ | фыпкърыупщӏыхьауэ | пкърыупщӏыхьауэ / пкърыупщӏыхьахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыпкърымыупщӏыхьауэ | упкърымыупщӏыхьауэ | пкърымыупщӏыхьауэ | дыпкърымыупщӏыхьауэ | фыпкърымыупщӏыхьауэ | пкърымыупщӏыхьауэ / пкърымыупщӏыхьахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыпкърыупщӏыхьурэ | упкърыупщӏыхьурэ | пкърыупщӏыхьурэ | дыпкърыупщӏыхьурэ | фыпкърыупщӏыхьурэ | пкърыупщӏыхь(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыпкърымыупщӏыхьурэ | упкърымыупщӏыхьурэ | пкърымыупщӏыхьурэ | дыпкърымыупщӏыхьурэ | фыпкърымыупщӏыхьурэ | пкърымыупщӏыхь(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыппкъроупщӏыхь | сыпкъроупщӏыхь | -- | сыфпкъроупщӏыхь | сапкъроупщӏыхь |
уэ | успкъроупщӏыхь | -- | упкъроупщӏыхь | утпкъроупщӏыхь | -- | уапкъроупщӏыхь |
ар | спкъроупщӏыхь | ппкъроупщӏыхь | пкъроупщӏыхь | тпкъроупщӏыхь | фпкъроупщӏыхь | япкъроупщӏыхь |
дэ | -- | дыппкъроупщӏыхь | дыпкъроупщӏыхь | -- | дыфпкъроупщӏыхь | дапкъроупщӏыхь |
фэ | фыспкъроупщӏыхь | -- | фыпкъроупщӏыхь | фытпкъроупщӏыхь | -- | фапкъроупщӏыхь |
ахэр | спкъроупщӏыхь(хэ) | ппкъроупщӏыхь(хэ) | пкъроупщӏыхь(хэ) | тпкъроупщӏыхь(хэ) | фпкъроупщӏыхь(хэ) | япкъроупщӏыхь(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [упщӏыхь] | [упщӏыхь]ыр | -- | [упщӏыхь]хэр |
Эргативнэ: | [упщӏыхь] | [упщӏыхь]ым | -- | [упщӏыхь]хэм |
Послеложнэ: | [упщӏыхь]кӀэ | [упщӏыхь]ымкӀэ | [упщӏыхь]хэкӀэ | [упщӏыхь]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [упщӏыхь]у | [упщӏыхь]ырауэ | [упщӏыхь]хэу | [упщӏыхь]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [упщӏыхь]а | [упщӏыхь]ар | -- | [упщӏыхь]ахэр |
Эргативнэ: | [упщӏыхь]а | [упщӏыхь]ам | -- | [упщӏыхь]ахэм |
Послеложнэ: | [упщӏыхь]акӀэ | [упщӏыхь]амкӀэ | [упщӏыхь]ахэкӀэ | [упщӏыхь]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [упщӏыхь]ауэ | [упщӏыхь]арауэ | [упщӏыхь]ахэу | [упщӏыхь]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [упщӏыхь]ын | [упщӏыхь]ыныр | -- | [упщӏыхь]ынхэр |
Эргативнэ: | [упщӏыхь]ын | [упщӏыхь]ыным | -- | [упщӏыхь]ынхэм |
Послеложнэ: | [упщӏыхь]ынкӀэ | [упщӏыхь]ынымкӀэ | [упщӏыхь]ынхэкӀэ | [упщӏыхь]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [упщӏыхь]ыну | [упщӏыхь]ынырауэ | [упщӏыхь]ынхэу | [упщӏыхь]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [упщӏыхь]ыну | [упщӏыхь]ынур | -- | [упщӏыхь]ынухэр |
Эргативнэ: | [упщӏыхь]ыну | [упщӏыхь]ынум | -- | [упщӏыхь]ынухэм |
Послеложнэ: | [упщӏыхь]ынукӀэ | [упщӏыхь]ынумкӀэ | [упщӏыхь]ынухэкӀэ | [упщӏыхь]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [упщӏыхь]ынууэ | [упщӏыхь]ынурауэ | [упщӏыхь]ынухэу | [упщӏыхь]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Куууэ зыгуэрым еупщӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Жансэхъу зэрыгъэкӀийхэм яхыхъауэ цӀыкӀухэм япкърыупщӀыхьырт. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пкърыупщӏыхьын: interrogate or question sb.
УРЫСЫБЗЭ
- пкърыупщӏыхьын: допросить кого-л.
БИБЛИОГРАФИЕ