напэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
напэ -
напэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['nɑ:pɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [н] + -а + [п] + -э
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | напэ | напэр | -- | напэхэр |
| Эргативнэ: | напэ | напэм | -- | напэхэм |
| Послеложнэ: | напэкӀэ | напэмкӀэ | напэхэкӀэ | напэхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | напэу | напэрауэ | напэхэу | напэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- НэкӀу.
- ЦӀыхум и дуней тетыкӀэр къызэрипщытэж гурыщӀэ.
- Вакъэм и щӀыӀу лъэныкъуэр, лъапшэр хэмыту.
ЩАПХЪЭХЭР
- Лу псы тӀэкӀуи и напэм щӀикӀэщ, зихуапэри.. хадэмкӀэ илъадэри бзэхащ. КӀыщокъуэ Алим
- Псэр напэм щӀитыфым, Ар лӀыфӀхэм я лейщ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Вакъэ напэ.
- Шырыкъу напэ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- напэ: 1. face, cheek 2. conscience, honour 3. instep, part of the shoe that covers the foot
- Вакъэ напэ: shoe instep
- Шырыкъу напэ: boot instep
УРЫСЫБЗЭ
- напэ: 1. лицо; щека 2. совесть, честь 3. подъём, верх обуви, охватывающий ступню
- Вакъэ напэ: подъём обуви
- Шырыкъу напэ: подъём сапога
псалъафэ зэпыщӀахэр
[И] напэ зэреплъщ
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: let him do as his conscience dictates.
Урысыбзэ: пусть поступает, как подсказывает совесть.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Уэ уи напэ узэреплъщ, ЛъапцӀэу жыпӀэм — ари содэ. Щомахуэ Амырхъан
[Я] напэ зэрытехын
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: disgrace themselves in front of each other
Урысыбзэ: опозориться друг перед другом.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Напэ имыӀэн
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: be shameless, have no shame
Урысыбзэ: быть бессовестным, не иметь стыда.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Напэ зимыӀэм и напэ пхутехынукъым. Шортэн Аскэрбий
Напэ къабзэ
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: pretty, attractive (about a person)
Урысыбзэ: миловидный, привлекательный (о человеке).
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Хъыджэбзым щӀалэ напэ къабзэ илъагъумэ и диным икӀ щхьэкӀэ, абы и унафэр адэ-анэм ящӀ. КӀыщокъуэ Алим
Напэ къэмыхьын
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: not earn honour, respect
Урысыбзэ: не снискать чести, уважения.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
[И] напэ къегъэкӀун
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: have the good conscience (to do sth)
Урысыбзэ: хватает совести у кого-л. (сделать что-л.).
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Напэ тхьэщӀа цӀыкӀу
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: pretty, attractive girl or young lady
Урысыбзэ: миловидная, хорошенькая девочка, девушка.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Напэ хужькӀэ
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: with a clean conscience
Урысыбзэ: с чистой совестью.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Напэ хужькӀэ сыпхуэзэну арщ хъуэпсапӀэу сэ къисхуэнэр. Къэбэрдей, альманах
[И] напэм къэнжал тебзащ
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: without shame, arrogant, shameless (literally, his face is covered with tin).
Урысыбзэ: бессовестный, наглый, бесстыжий (букв, лицо его покрыто жестью).
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Долэт пхуэукӀытэну Ӏэмал зимыӀэт, и напэм къэнжал тебзащ, жыхуаӀэм хуэдэт. КӀыщокъуэ Алим
[И] напэм къыхуемыгъэкӀун
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: be ashamed of, embarrassed about
Урысыбзэ: стыдиться, стесняться чего-л.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Напэм те(гъэ)хуэн
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: have the good conscience (to do sth)
Урысыбзэ: хватает совести у кого-л. (сделать что-л.).
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Напэр гъэзуун
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: slap sb’s face
Урысыбзэ: дать, влепить кому-л. пощёчину.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
[И] напэр сын
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: burn up with shame
Урысыбзэ: сгорать от стыда.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
[И] напэр текӀын
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: be disgraced, shamed.
Урысыбзэ: опозориться, осрамиться.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Зыгуэрым дыкъилъагъумэ, си напэр текӀакъэ! Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
Напэр (зы)техыжын
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: be disgraced, shamed
Урысыбзэ: опозориться, осрамиться.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Ди напэр ди ӀэкӀэ тетхыжащ, - жиӀэри щӀигъуащ Астемыр. КӀыщокъуэ Алим
[И] напэр техын
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: disgrace, dishonour or shame sb
Урысыбзэ: опозорить, осрамить кого-л.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
[Асият:] - КъызжыӀэт, Дэнэху, сыт ясщӀа сэ Ботэщхэ? СыткӀэ я напэр тесха? КъардэнгъущӀ Зырамыку
[Уи] напэр тхьэщӀыжын
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: get your good name back
Урысыбзэ: вернуть себе своё доброе имя.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
[И] напэр щӀэхулыкӀын
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: slap sb’s face
Урысыбзэ: дать, влепить кому-л. пощёчину.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Напи укӀыти зимыӀэ
зэгъэзэхуэжын Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
Инджылыбзэ: without shame and conscience
Урысыбзэ: без стыда и совести.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
напэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['nɑ:pɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [н] + -а + [п] + -э
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | напэ | напэр | -- | напэхэр |
| Эргативнэ: | напэ | напэм | -- | напэхэм |
| Послеложнэ: | напэкӀэ | напэмкӀэ | напэхэкӀэ | напэхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | напэу | напэрауэ | напэхэу | напэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Тхьэмпэ (п. п. тхылъымпӀэу).
- Тхылъ, тетрадь с. ху. дэт напэм и джабэ лъэныкъуэ.
ЩАПХЪЭХЭР
- ТхылъымпӀэ напэ хужьхэр шакъэ щӀыхукӀэ тхащ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
- Мы тхылъыр напэ къэсыху зы егъэджэгъуэ хъууэ гъэпсащ. Борыкъуей ТӀутӀэ
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- напэ: 1. sheet (of paper) 2. page
УРЫСЫБЗЭ
- напэ: 1. лист (бумаги) 2. страница
БИБЛИОГРАФИЕ