къэӏэбэрэбыхьын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [qʹɐʔɐbɐrɐbǝ'ħǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• къэ- + [Ӏэбэрэбыхь] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "къэӏэбэрэбыхьын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	къэӀэбэрэбыхьын
щымыӀэныгъэ:	къэмыӀэбэрэбыхьын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьын	къэбӀэбэрэбыхьын	къиӀэбэрэбыхьын	къэдӀэбэрэбыхьын	къэвӀэбэрэбыхьын	къаӀэбэрэбыхьын
щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьын	къыумыӀэбэрэбыхьын	къимыӀэбэрэбыхьын	къэдмыӀэбэрэбыхьын	къэвмыӀэбэрэбыхьын	къамыӀэбэрэбыхьын

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	къэӀэбэрэбыхь!	къэвӀэбэрэбыхь!
щымыӀэныгъэ:	къыумыӀэбэрэбыхь!	къэвмыӀэбэрэбыхь!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыкъреӀэбэрэбыхь	укъреӀэбэрэбыхь	къреӀэбэрэбыхь	дыкъреӀэбэрэбыхь	фыкъреӀэбэрэбыхь	къреӀэбэрэбыхь
щымыӀэныгъэ:	сыкъремыӀэбэрэбыхь	укъыремыӀэбэрэбыхь	къремыӀэбэрэбыхь	дыкъремыӀэбэрэбыхь	фыкъремыӀэбэрэбыхь	къремыӀэбэрэбыхь

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къызоӀэбэрэбыхь(ыр)	къыбоӀэбэрэбыхь(ыр)	къеӀэбэрэбыхь(ыр)	къыдоӀэбэрэбыхь(ыр)	къывоӀэбэрэбыхь(ыр)	къаӀэбэрэбыхь(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыркъым	къэбӀэбэрэбыхьыркъым	къиӀэбэрэбыхьыркъым	къэдӀэбэрэбыхьыркъым	къэвӀэбэрэбыхьыркъым	къаӀэбэрэбыхьыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьырт	къэбӀэбэрэбыхьырт	къиӀэбэрэбыхьырт	къэдӀэбэрэбыхьырт	къэвӀэбэрэбыхьырт	къаӀэбэрэбыхьырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыртэкъым	къэбӀэбэрэбыхьыртэкъым	къиӀэбэрэбыхьыртэкъым	къэдӀэбэрэбыхьыртэкъым	къэвӀэбэрэбыхьыртэкъым	къаӀэбэрэбыхьыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьащ	къэбӀэбэрэбыхьащ	къиӀэбэрэбыхьащ	къэдӀэбэрэбыхьащ	къэвӀэбэрэбыхьащ	къаӀэбэрэбыхьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьакъым	къэбӀэбэрэбыхьакъым	къиӀэбэрэбыхьакъым	къэдӀэбэрэбыхьакъым	къэвӀэбэрэбыхьакъым	къаӀэбэрэбыхьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьат	къэбӀэбэрэбыхьат	къиӀэбэрэбыхьат	къэдӀэбэрэбыхьат	къэвӀэбэрэбыхьат	къаӀэбэрэбыхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьатэкъым	къэбӀэбэрэбыхьатэкъым	къиӀэбэрэбыхьатэкъым	къэдӀэбэрэбыхьатэкъым	къэвӀэбэрэбыхьатэкъым	къаӀэбэрэбыхьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъащ	къэбӀэбэрэбыхьыгъащ	къиӀэбэрэбыхьыгъащ	къэдӀэбэрэбыхьыгъащ	къэвӀэбэрэбыхьыгъащ	къаӀэбэрэбыхьыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъакъым	къэбӀэбэрэбыхьыгъакъым	къиӀэбэрэбыхьыгъакъым	къэдӀэбэрэбыхьыгъакъым	къэвӀэбэрэбыхьыгъакъым	къаӀэбэрэбыхьыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъат	къэбӀэбэрэбыхьыгъат	къиӀэбэрэбыхьыгъат	къэдӀэбэрэбыхьыгъат	къэвӀэбэрэбыхьыгъат	къаӀэбэрэбыхьыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъатэкъым	къэбӀэбэрэбыхьыгъатэкъым	къиӀэбэрэбыхьыгъатэкъым	къэдӀэбэрэбыхьыгъатэкъым	къэвӀэбэрэбыхьыгъатэкъым	къаӀэбэрэбыхьыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьщ	къэбӀэбэрэбыхьщ	къиӀэбэрэбыхьщ	къэдӀэбэрэбыхьщ	къэвӀэбэрэбыхьщ	къаӀэбэрэбыхьщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхькъым	къэбӀэбэрэбыхькъым	къиӀэбэрэбыхькъым	къэдӀэбэрэбыхькъым	къэвӀэбэрэбыхькъым	къаӀэбэрэбыхькъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьт	къэбӀэбэрэбыхьт	къиӀэбэрэбыхьт	къэдӀэбэрэбыхьт	къэвӀэбэрэбыхьт	къаӀэбэрэбыхьт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьтэкъым	къэбӀэбэрэбыхьтэкъым	къиӀэбэрэбыхьтэкъым	къэдӀэбэрэбыхьтэкъым	къэвӀэбэрэбыхьтэкъым	къаӀэбэрэбыхьтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынщ	къэбӀэбэрэбыхьынщ	къиӀэбэрэбыхьынщ	къэдӀэбэрэбыхьынщ	къэвӀэбэрэбыхьынщ	къаӀэбэрэбыхьынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынкъым	къэбӀэбэрэбыхьынкъым	къиӀэбэрэбыхьынкъым	къэдӀэбэрэбыхьынкъым	къэвӀэбэрэбыхьынкъым	къаӀэбэрэбыхьынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынущ	къэбӀэбэрэбыхьынущ	къиӀэбэрэбыхьынущ	къэдӀэбэрэбыхьынущ	къэвӀэбэрэбыхьынущ	къаӀэбэрэбыхьынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынукъым	къэбӀэбэрэбыхьынукъым	къиӀэбэрэбыхьынукъым	къэдӀэбэрэбыхьынукъым	къэвӀэбэрэбыхьынукъым	къаӀэбэрэбыхьынукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьрэ	къэбӀэбэрэбыхьрэ	къиӀэбэрэбыхьрэ	къэдӀэбэрэбыхьрэ	къэвӀэбэрэбыхьрэ	къаӀэбэрэбыхьрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыркъэ	къэбӀэбэрэбыхьыркъэ	къиӀэбэрэбыхьыркъэ	къэдӀэбэрэбыхьыркъэ	къэвӀэбэрэбыхьыркъэ	къаӀэбэрэбыхьыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьырт	къэбӀэбэрэбыхьырт	къиӀэбэрэбыхьырт	къэдӀэбэрэбыхьырт	къэвӀэбэрэбыхьырт	къаӀэбэрэбыхьырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыртэкъэ	къэбӀэбэрэбыхьыртэкъэ	къиӀэбэрэбыхьыртэкъэ	къэдӀэбэрэбыхьыртэкъэ	къэвӀэбэрэбыхьыртэкъэ	къаӀэбэрэбыхьыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьа	къэбӀэбэрэбыхьа	къиӀэбэрэбыхьа	къэдӀэбэрэбыхьа	къэвӀэбэрэбыхьа	къаӀэбэрэбыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьакъэ	къэбӀэбэрэбыхьакъэ	къиӀэбэрэбыхьакъэ	къэдӀэбэрэбыхьакъэ	къэвӀэбэрэбыхьакъэ	къаӀэбэрэбыхьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьат	къэбӀэбэрэбыхьат	къиӀэбэрэбыхьат	къэдӀэбэрэбыхьат	къэвӀэбэрэбыхьат	къаӀэбэрэбыхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьатэкъэ	къэбӀэбэрэбыхьатэкъэ	къиӀэбэрэбыхьатэкъэ	къэдӀэбэрэбыхьатэкъэ	къэвӀэбэрэбыхьатэкъэ	къаӀэбэрэбыхьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъа	къэбӀэбэрэбыхьыгъа	къиӀэбэрэбыхьыгъа	къэдӀэбэрэбыхьыгъа	къэвӀэбэрэбыхьыгъа	къаӀэбэрэбыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъакъэ	къэбӀэбэрэбыхьыгъакъэ	къиӀэбэрэбыхьыгъакъэ	къэдӀэбэрэбыхьыгъакъэ	къэвӀэбэрэбыхьыгъакъэ	къаӀэбэрэбыхьыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъат	къэбӀэбэрэбыхьыгъат	къиӀэбэрэбыхьыгъат	къэдӀэбэрэбыхьыгъат	къэвӀэбэрэбыхьыгъат	къаӀэбэрэбыхьыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъатэкъэ	къэбӀэбэрэбыхьыгъатэкъэ	къиӀэбэрэбыхьыгъатэкъэ	къэдӀэбэрэбыхьыгъатэкъэ	къэвӀэбэрэбыхьыгъатэкъэ	къаӀэбэрэбыхьыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхь	къэбӀэбэрэбыхь	къиӀэбэрэбыхь	къэдӀэбэрэбыхь	къэвӀэбэрэбыхь	къаӀэбэрэбыхь
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхькъэ	къэбӀэбэрэбыхькъэ	къиӀэбэрэбыхькъэ	къэдӀэбэрэбыхькъэ	къэвӀэбэрэбыхькъэ	къаӀэбэрэбыхькъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьт	къэбӀэбэрэбыхьт	къиӀэбэрэбыхьт	къэдӀэбэрэбыхьт	къэвӀэбэрэбыхьт	къаӀэбэрэбыхьт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьтэкъэ	къэбӀэбэрэбыхьтэкъэ	къиӀэбэрэбыхьтэкъэ	къэдӀэбэрэбыхьтэкъэ	къэвӀэбэрэбыхьтэкъэ	къаӀэбэрэбыхьтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьын	къэбӀэбэрэбыхьын	къиӀэбэрэбыхьын	къэдӀэбэрэбыхьын	къэвӀэбэрэбыхьын	къаӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынкъэ	къэбӀэбэрэбыхьынкъэ	къиӀэбэрэбыхьынкъэ	къэдӀэбэрэбыхьынкъэ	къэвӀэбэрэбыхьынкъэ	къаӀэбэрэбыхьынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыну	къэбӀэбэрэбыхьыну	къиӀэбэрэбыхьыну	къэдӀэбэрэбыхьыну	къэвӀэбэрэбыхьыну	къаӀэбэрэбыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынукъэ	къэбӀэбэрэбыхьынукъэ	къиӀэбэрэбыхьынукъэ	къэдӀэбэрэбыхьынукъэ	къэвӀэбэрэбыхьынукъэ	къаӀэбэрэбыхьынукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьмэ	къэбӀэбэрэбыхьмэ	къиӀэбэрэбыхьмэ	къэдӀэбэрэбыхьмэ	къэвӀэбэрэбыхьмэ	къаӀэбэрэбыхьмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьмэ	къыумыӀэбэрэбыхьмэ	къимыӀэбэрэбыхьмэ	къэдмыӀэбэрэбыхьмэ	къэвмыӀэбэрэбыхьмэ	къамыӀэбэрэбыхьмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьамэ	къэбӀэбэрэбыхьамэ	къиӀэбэрэбыхьамэ	къэдӀэбэрэбыхьамэ	къэвӀэбэрэбыхьамэ	къаӀэбэрэбыхьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьамэ	къыумыӀэбэрэбыхьамэ	къимыӀэбэрэбыхьамэ	къэдмыӀэбэрэбыхьамэ	къэвмыӀэбэрэбыхьамэ	къамыӀэбэрэбыхьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъамэ	къэбӀэбэрэбыхьыгъамэ	къиӀэбэрэбыхьыгъамэ	къэдӀэбэрэбыхьыгъамэ	къэвӀэбэрэбыхьыгъамэ	къаӀэбэрэбыхьыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьыгъамэ	къыумыӀэбэрэбыхьыгъамэ	къимыӀэбэрэбыхьыгъамэ	къэдмыӀэбэрэбыхьыгъамэ	къэвмыӀэбэрэбыхьыгъамэ	къамыӀэбэрэбыхьыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынмэ	къэбӀэбэрэбыхьынмэ	къиӀэбэрэбыхьынмэ	къэдӀэбэрэбыхьынмэ	къэвӀэбэрэбыхьынмэ	къаӀэбэрэбыхьынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьынмэ	къыумыӀэбэрэбыхьынмэ	къимыӀэбэрэбыхьынмэ	къэдмыӀэбэрэбыхьынмэ	къэвмыӀэбэрэбыхьынмэ	къамыӀэбэрэбыхьынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынумэ	къэбӀэбэрэбыхьынумэ	къиӀэбэрэбыхьынумэ	къэдӀэбэрэбыхьынумэ	къэвӀэбэрэбыхьынумэ	къаӀэбэрэбыхьынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьынумэ	къыумыӀэбэрэбыхьынумэ	къимыӀэбэрэбыхьынумэ	къэдмыӀэбэрэбыхьынумэ	къэвмыӀэбэрэбыхьынумэ	къамыӀэбэрэбыхьынумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьтэмэ	къэбӀэбэрэбыхьтэмэ	къиӀэбэрэбыхьтэмэ	къэдӀэбэрэбыхьтэмэ	къэвӀэбэрэбыхьтэмэ	къаӀэбэрэбыхьтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьтэмэ	къыумыӀэбэрэбыхьтэмэ	къимыӀэбэрэбыхьтэмэ	къэдмыӀэбэрэбыхьтэмэ	къэвмыӀэбэрэбыхьтэмэ	къамыӀэбэрэбыхьтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьатэмэ	къэбӀэбэрэбыхьатэмэ	къиӀэбэрэбыхьатэмэ	къэдӀэбэрэбыхьатэмэ	къэвӀэбэрэбыхьатэмэ	къаӀэбэрэбыхьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьатэмэ	къыумыӀэбэрэбыхьатэмэ	къимыӀэбэрэбыхьатэмэ	къэдмыӀэбэрэбыхьатэмэ	къэвмыӀэбэрэбыхьатэмэ	къамыӀэбэрэбыхьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къэбӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къиӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къэдӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къэвӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къаӀэбэрэбыхьыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къыумыӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къимыӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къэдмыӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къэвмыӀэбэрэбыхьыгъатэмэ	къамыӀэбэрэбыхьыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынтэмэ	къэбӀэбэрэбыхьынтэмэ	къиӀэбэрэбыхьынтэмэ	къэдӀэбэрэбыхьынтэмэ	къэвӀэбэрэбыхьынтэмэ	къаӀэбэрэбыхьынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьынтэмэ	къыумыӀэбэрэбыхьынтэмэ	къимыӀэбэрэбыхьынтэмэ	къэдмыӀэбэрэбыхьынтэмэ	къэвмыӀэбэрэбыхьынтэмэ	къамыӀэбэрэбыхьынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынутэмэ	къэбӀэбэрэбыхьынутэмэ	къиӀэбэрэбыхьынутэмэ	къэдӀэбэрэбыхьынутэмэ	къэвӀэбэрэбыхьынутэмэ	къаӀэбэрэбыхьынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьынутэмэ	къыумыӀэбэрэбыхьынутэмэ	къимыӀэбэрэбыхьынутэмэ	къэдмыӀэбэрэбыхьынутэмэ	къэвмыӀэбэрэбыхьынутэмэ	къамыӀэбэрэбыхьынутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынт	къэбӀэбэрэбыхьынт	къиӀэбэрэбыхьынт	къэдӀэбэрэбыхьынт	къэвӀэбэрэбыхьынт	къаӀэбэрэбыхьынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынтэкъым	къэбӀэбэрэбыхьынтэкъым	къиӀэбэрэбыхьынтэкъым	къэдӀэбэрэбыхьынтэкъым	къэвӀэбэрэбыхьынтэкъым	къаӀэбэрэбыхьынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынут	къэбӀэбэрэбыхьынут	къиӀэбэрэбыхьынут	къэдӀэбэрэбыхьынут	къэвӀэбэрэбыхьынут	къаӀэбэрэбыхьынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынутэкъым	къэбӀэбэрэбыхьынутэкъым	къиӀэбэрэбыхьынутэкъым	къэдӀэбэрэбыхьынутэкъым	къэвӀэбэрэбыхьынутэкъым	къаӀэбэрэбыхьынутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьми	къэбӀэбэрэбыхьми	къиӀэбэрэбыхьми	къэдӀэбэрэбыхьми	къэвӀэбэрэбыхьми	къаӀэбэрэбыхьми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьми	къыумыӀэбэрэбыхьми	къимыӀэбэрэбыхьми	къэдмыӀэбэрэбыхьми	къэвмыӀэбэрэбыхьми	къамыӀэбэрэбыхьми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьами	къэбӀэбэрэбыхьами	къиӀэбэрэбыхьами	къэдӀэбэрэбыхьами	къэвӀэбэрэбыхьами	къаӀэбэрэбыхьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьами	къыумыӀэбэрэбыхьами	къимыӀэбэрэбыхьами	къэдмыӀэбэрэбыхьами	къэвмыӀэбэрэбыхьами	къамыӀэбэрэбыхьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъами	къэбӀэбэрэбыхьыгъами	къиӀэбэрэбыхьыгъами	къэдӀэбэрэбыхьыгъами	къэвӀэбэрэбыхьыгъами	къаӀэбэрэбыхьыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьыгъами	къыумыӀэбэрэбыхьыгъами	къимыӀэбэрэбыхьыгъами	къэдмыӀэбэрэбыхьыгъами	къэвмыӀэбэрэбыхьыгъами	къамыӀэбэрэбыхьыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынми	къэбӀэбэрэбыхьынми	къиӀэбэрэбыхьынми	къэдӀэбэрэбыхьынми	къэвӀэбэрэбыхьынми	къаӀэбэрэбыхьынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьынми	къыумыӀэбэрэбыхьынми	къимыӀэбэрэбыхьынми	къэдмыӀэбэрэбыхьынми	къэвмыӀэбэрэбыхьынми	къамыӀэбэрэбыхьынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынуми	къэбӀэбэрэбыхьынуми	къиӀэбэрэбыхьынуми	къэдӀэбэрэбыхьынуми	къэвӀэбэрэбыхьынуми	къаӀэбэрэбыхьынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьынуми	къыумыӀэбэрэбыхьынуми	къимыӀэбэрэбыхьынуми	къэдмыӀэбэрэбыхьынуми	къэвмыӀэбэрэбыхьынуми	къамыӀэбэрэбыхьынуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьтэми	къэбӀэбэрэбыхьтэми	къиӀэбэрэбыхьтэми	къэдӀэбэрэбыхьтэми	къэвӀэбэрэбыхьтэми	къаӀэбэрэбыхьтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьтэми	къыумыӀэбэрэбыхьтэми	къимыӀэбэрэбыхьтэми	къэдмыӀэбэрэбыхьтэми	къэвмыӀэбэрэбыхьтэми	къамыӀэбэрэбыхьтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьатэми	къэбӀэбэрэбыхьатэми	къиӀэбэрэбыхьатэми	къэдӀэбэрэбыхьатэми	къэвӀэбэрэбыхьатэми	къаӀэбэрэбыхьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьатэми	къыумыӀэбэрэбыхьатэми	къимыӀэбэрэбыхьатэми	къэдмыӀэбэрэбыхьатэми	къэвмыӀэбэрэбыхьатэми	къамыӀэбэрэбыхьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьыгъатэми	къэбӀэбэрэбыхьыгъатэми	къиӀэбэрэбыхьыгъатэми	къэдӀэбэрэбыхьыгъатэми	къэвӀэбэрэбыхьыгъатэми	къаӀэбэрэбыхьыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьыгъатэми	къыумыӀэбэрэбыхьыгъатэми	къимыӀэбэрэбыхьыгъатэми	къэдмыӀэбэрэбыхьыгъатэми	къэвмыӀэбэрэбыхьыгъатэми	къамыӀэбэрэбыхьыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынтэми	къэбӀэбэрэбыхьынтэми	къиӀэбэрэбыхьынтэми	къэдӀэбэрэбыхьынтэми	къэвӀэбэрэбыхьынтэми	къаӀэбэрэбыхьынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьынтэми	къыумыӀэбэрэбыхьынтэми	къимыӀэбэрэбыхьынтэми	къэдмыӀэбэрэбыхьынтэми	къэвмыӀэбэрэбыхьынтэми	къамыӀэбэрэбыхьынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьынутэми	къэбӀэбэрэбыхьынутэми	къиӀэбэрэбыхьынутэми	къэдӀэбэрэбыхьынутэми	къэвӀэбэрэбыхьэнутэми	къаӀэбэрэбыхьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьынутэми	къыумыӀэбэрэбыхьынутэми	къимыӀэбэрэбыхьынутэми	къэдмыӀэбэрэбыхьынутэми	къэвмыӀэбэрэбыхьынутэми	къамыӀэбэрэбыхьынутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьаи	къэбӀэбэрэбыхьаи	къиӀэбэрэбыхьаи	къэдӀэбэрэбыхьаи	къэвӀэбэрэбыхьаи	къаӀэбэрэбыхьаи
щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьакъыми	къэбӀэбэрэбыхьакъыми	къиӀэбэрэбыхьакъыми	къэдӀэбэрэбыхьакъыми	къэвӀэбэрэбыхьакъыми	къаӀэбэрэбыхьакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьащэрэт	къэбӀэбэрэбыхьащэрэт	къиӀэбэрэбыхьащэрэт	къэдӀэбэрэбыхьащэрэт	къэвӀэбэрэбыхьащэрэт	къаӀэбэрэбыхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:	къэзмыӀэбэрэбыхьащэрэт	къыумыӀэбэрэбыхьащэрэт	къимыӀэбэрэбыхьащэрэт	къэдмыӀэбэрэбыхьащэрэт	къэвмыӀэбэрэбыхьащэрэт	къамыӀэбэрэбыхьащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнщ	къэбӀэбэрэбыхьагъэнщ	къиӀэбэрэбыхьагъэнщ	къэдӀэбэрэбыхьагъэнщ	къэвӀэбэрэбыхьагъэнщ	къаӀэбэрэбыхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнкъым	къэбӀэбэрэбыхьагъэнкъым	къиӀэбэрэбыхьагъэнкъым	къэдӀэбэрэбыхьагъэнкъым	къэвӀэбэрэбыхьагъэнкъым	къаӀэбэрэбыхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнт	къэбӀэбэрэбыхьагъэнт	къиӀэбэрэбыхьагъэнт	къэдӀэбэрэбыхьагъэнт	къэвӀэбэрэбыхьагъэнт	къаӀэбэрэбыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнтэкъым	къэбӀэбэрэбыхьагъэнтэкъым	къиӀэбэрэбыхьагъэнтэкъым	къэдӀэбэрэбыхьагъэнтэкъым	къэвӀэбэрэбыхьагъэнтэкъым	къаӀэбэрэбыхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэн	къэбӀэбэрэбыхьагъэн	къиӀэбэрэбыхьагъэн	къэдӀэбэрэбыхьагъэн	къэвӀэбэрэбыхьагъэн	къаӀэбэрэбыхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнкъэ	къэбӀэбэрэбыхьагъэнкъэ	къиӀэбэрэбыхьагъэнкъэ	къэдӀэбэрэбыхьагъэнкъэ	къэвӀэбэрэбыхьагъэнкъэ	къаӀэбэрэбыхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнт	къэбӀэбэрэбыхьагъэнт	къиӀэбэрэбыхьагъэнт	къэдӀэбэрэбыхьагъэнт	къэвӀэбэрэбыхьагъэнт	къаӀэбэрэбыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнтэкъэ	къэбӀэбэрэбыхьагъэнтэкъэ	къиӀэбэрэбыхьагъэнтэкъэ	къэдӀэбэрэбыхьагъэнтэкъэ	къэвӀэбэрэбыхьагъэнтэкъэ	къаӀэбэрэбыхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнущ	къэбӀэбэрэбыхьагъэнущ	къиӀэбэрэбыхьагъэнущ	къэдӀэбэрэбыхьагъэнущ	къэвӀэбэрэбыхьагъэнущ	къаӀэбэрэбыхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнукъым	къэбӀэбэрэбыхьагъэнукъым	къиӀэбэрэбыхьагъэнукъым	къэдӀэбэрэбыхьагъэнукъым	къэвӀэбэрэбыхьагъэнукъым	къаӀэбэрэбыхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнут	къэбӀэбэрэбыхьагъэнут	къиӀэбэрэбыхьагъэнут	къэдӀэбэрэбыхьагъэнут	къэвӀэбэрэбыхьагъэнут	къаӀэбэрэбыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнутэкъым	къэбӀэбэрэбыхьагъэнутэкъым	къиӀэбэрэбыхьагъэнутэкъым	къэдӀэбэрэбыхьагъэнутэкъым	къэвӀэбэрэбыхьагъэнутэкъым	къаӀэбэрэбыхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэну	къэбӀэбэрэбыхьагъэну	къиӀэбэрэбыхьагъэну	къэдӀэбэрэбыхьагъэну	къэвӀэбэрэбыхьагъэну	къаӀэбэрэбыхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнукъэ	къэбӀэбэрэбыхьагъэнукъэ	къиӀэбэрэбыхьагъэнукъэ	къэдӀэбэрэбыхьагъэнукъэ	къэвӀэбэрэбыхьагъэнукъэ	къаӀэбэрэбыхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнут	къэбӀэбэрэбыхьагъэнут	къиӀэбэрэбыхьагъэнут	къэдӀэбэрэбыхьагъэнут	къэвӀэбэрэбыхьагъэнут	къаӀэбэрэбыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэзӀэбэрэбыхьагъэнутэкъэ	къэбӀэбэрэбыхьагъэнутэкъэ	къиӀэбэрэбыхьагъэнутэкъэ	къэдӀэбэрэбыхьагъэнутэкъэ	къэвӀэбэрэбыхьагъэнутэкъэ	къаӀэбэрэбыхьагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэзыӀэбэрэбыхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыӀэбэрэбыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзыӀэбэрэбыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыӀэбэрэбыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзыӀэбэрэбыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыӀэбэрэбыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэзыӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэзыӀэбэрэбыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыӀэбэрэбыхьыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэзӀэбэрэбыхь	къэбӀэбэрэбыхь	къиӀэбэрэбыхь	къэдӀэбэрэбыхь	къэвӀэбэрэбыхь	къаӀэбэрэбыхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыӀэбэрэбыхь	къыумыӀэбэрэбыхь	къимыӀэбэрэбыхь	къэдмыӀэбэрэбыхь	къэвмыӀэбэрэбыхь	къамыӀэбэрэбыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзӀэбэрэбыхьа	къэбӀэбэрэбыхьа	къиӀэбэрэбыхьа	къэдӀэбэрэбыхьа	къэвӀэбэрэбыхьа	къаӀэбэрэбыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыӀэбэрэбыхьа	къыумыӀэбэрэбыхьа	къимыӀэбэрэбыхьа	къэдмыӀэбэрэбыхьа	къэвмыӀэбэрэбыхьа	къамыӀэбэрэбыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзӀэбэрэбыхьыгъа	къэбӀэбэрэбыхьыгъа	къиӀэбэрэбыхьыгъа	къэдӀэбэрэбыхьыгъа	къэвӀэбэрэбыхьыгъа	къаӀэбэрэбыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыумыӀэбэрэбыхьыгъа	къимыӀэбэрэбыхьыгъа	къэдмыӀэбэрэбыхьыгъа	къэвмыӀэбэрэбыхьыгъа	къамыӀэбэрэбыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэзӀэбэрэбыхьын	къэбӀэбэрэбыхьын	къиӀэбэрэбыхьын	къэдӀэбэрэбыхьын	къэвӀэбэрэбыхьын	къаӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыӀэбэрэбыхьын	къыумыӀэбэрэбыхьын	къимыӀэбэрэбыхьын	къэдмыӀэбэрэбыхьын	къэвмыӀэбэрэбыхьын	къамыӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэзӀэбэрэбыхьыну	къэбӀэбэрэбыхьыну	къиӀэбэрэбыхьыну	къэдӀэбэрэбыхьыну	къэвӀэбэрэбыхьыну	къаӀэбэрэбыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыӀэбэрэбыхьыну	къыумыӀэбэрэбыхьыну	къимыӀэбэрэбыхьыну	къэдмыӀэбэрэбыхьыну	къэвмыӀэбэрэбыхьыну	къамыӀэбэрэбыхьыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэӀэбэрэбыхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыӀэбэрэбыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэӀэбэрэбыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыӀэбэрэбыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэӀэбэрэбыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыӀэбэрэбыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэӀэбэрэбыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыӀэбэрэбыхьыну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къызэрызӀэбэрэбыхь	къызэрыбӀэбэрэбыхь	къызэриӀэбэрэбыхь	къызэрыдӀэбэрэбыхь	къызэрывӀэбэрэбыхь	къызэраӀэбэрэбыхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыӀэбэрэбыхь	къызэрумыӀэбэрэбыхь	къызэримыӀэбэрэбыхь	къызэрыдмыӀэбэрэбыхь	къызэрывмыӀэбэрэбыхь	къызэрамыӀэбэрэбыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къызэрызӀэбэрэбыхьа	къызэрыбӀэбэрэбыхьа	къызэриӀэбэрэбыхьа	къызэрыдӀэбэрэбыхьа	къызэрывӀэбэрэбыхьа	къызэраӀэбэрэбыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыӀэбэрэбыхьа	къызэрумыӀэбэрэбыхьа	къызэримыӀэбэрэбыхьа	къызэрыдмыӀэбэрэбыхьа	къызэрывмыӀэбэрэбыхьа	къызэрамыӀэбэрэбыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къызэрызӀэбэрэбыхьыгъа	къызэрыбӀэбэрэбыхьыгъа	къызэриӀэбэрэбыхьыгъа	къызэрыдӀэбэрэбыхьыгъа	къызэрывӀэбэрэбыхьыгъа	къызэраӀэбэрэбыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыӀэбэрэбыхьыгъа	къызэрумыӀэбэрэбыхьыгъа	къызэримыӀэбэрэбыхьыгъа	къызэрыдмыӀэбэрэбыхьыгъа	къызэрывмыӀэбэрэбыхьыгъа	къызэрамыӀэбэрэбыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къызэрызӀэбэрэбыхьын	къызэрыбӀэбэрэбыхьын	къызэриӀэбэрэбыхьын	къызэрыдӀэбэрэбыхьын	къызэрывӀэбэрэбыхьын	къызэраӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыӀэбэрэбыхьын	къызэрумыӀэбэрэбыхьын	къызэримыӀэбэрэбыхьын	къызэрыдмыӀэбэрэбыхьын	къызэрывмыӀэбэрэбыхьын	къызэрамыӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къызэрызӀэбэрэбыхьыну	къызэрыбӀэбэрэбыхьыну	къызэриӀэбэрэбыхьыну	къызэрыдӀэбэрэбыхьыну	къызэрывӀэбэрэбыхьыну	къызэраӀэбэрэбыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыӀэбэрэбыхьыну	къызэрумыӀэбэрэбыхьыну	къызэримыӀэбэрэбыхьыну	къызэрыдмыӀэбэрэбыхьыну	къызэрывмыӀэбэрэбыхьыну	къызэрамыӀэбэрэбыхьыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыщызӀэбэрэбыхь	къыщыбӀэбэрэбыхь	къыщиӀэбэрэбыхь	къыщыдӀэбэрэбыхь	къыщывӀэбэрэбыхь	къыщаӀэбэрэбыхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыӀэбэрэбыхь	къыщумыӀэбэрэбыхь	къыщимыӀэбэрэбыхь	къыщыдмыӀэбэрэбыхь	къыщывмыӀэбэрэбыхь	къыщамыӀэбэрэбыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщызӀэбэрэбыхьа	къыщыбӀэбэрэбыхьа	къыщиӀэбэрэбыхьа	къыщыдӀэбэрэбыхьа	къыщывӀэбэрэбыхьа	къыщаӀэбэрэбыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыӀэбэрэбыхьа	къыщумыӀэбэрэбыхьа	къыщимыӀэбэрэбыхьа	къыщыдмыӀэбэрэбыхьа	къыщывмыӀэбэрэбыхьа	къыщамыӀэбэрэбыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщызӀэбэрэбыхьыгъа	къыщыбӀэбэрэбыхьыгъа	къыщиӀэбэрэбыхьыгъа	къыщыдӀэбэрэбыхьыгъа	къыщывӀэбэрэбыхьыгъа	къыщаӀэбэрэбыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщумыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщимыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщыдмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщывмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщамыӀэбэрэбыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщызӀэбэрэбыхьын	къыщыбӀэбэрэбыхьын	къыщиӀэбэрэбыхьын	къыщыдӀэбэрэбыхьын	къыщывӀэбэрэбыхьын	къыщаӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыӀэбэрэбыхьын	къыщумыӀэбэрэбыхьын	къыщимыӀэбэрэбыхьын	къыщыдмыӀэбэрэбыхьын	къыщывмыӀэбэрэбыхьын	къыщамыӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщызӀэбэрэбыхьыну	къыщыбӀэбэрэбыхьыну	къыщиӀэбэрэбыхьыну	къыщыдӀэбэрэбыхьыну	къыщывӀэбэрэбыхьыну	къыщаӀэбэрэбыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыӀэбэрэбыхьыну	къыщумыӀэбэрэбыхьыну	къыщимыӀэбэрэбыхьыну	къыщыдмыӀэбэрэбыхьыну	къыщывмыӀэбэрэбыхьыну	къыщамыӀэбэрэбыхьыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыздэзӀэбэрэбыхь	къыздэбӀэбэрэбыхь	къыздиӀэбэрэбыхь	къыздэдӀэбэрэбыхь	къыздэвӀэбэрэбыхь	къыздаӀэбэрэбыхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыӀэбэрэбыхь	къыздумыӀэбэрэбыхь	къыздимыӀэбэрэбыхь	къыздэдмыӀэбэрэбыхь	къыздэвмыӀэбэрэбыхь	къыздамыӀэбэрэбыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыздэзӀэбэрэбыхьа	къыздэбӀэбэрэбыхьа	къыздиӀэбэрэбыхьа	къыздэдӀэбэрэбыхьа	къыздэвӀэбэрэбыхьа	къыздаӀэбэрэбыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыӀэбэрэбыхьа	къыздумыӀэбэрэбыхьа	къыздимыӀэбэрэбыхьа	къыздэдмыӀэбэрэбыхьа	къыздэвмыӀэбэрэбыхьа	къыздамыӀэбэрэбыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыздэзӀэбэрэбыхьыгъа	къыздэбӀэбэрэбыхьыгъа	къыздиӀэбэрэбыхьыгъа	къыздэдӀэбэрэбыхьыгъа	къыздэвӀэбэрэбыхьыгъа	къыздаӀэбэрэбыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэбъэдэзмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыздумыӀэбэрэбыхьыгъа	къыздимыӀэбэрэбыхьыгъа	къыздэдмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыздэвмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыздамыӀэбэрэбыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыздэзӀэбэрэбыхьын	къыздэбӀэбэрэбыхьын	къыздиӀэбэрэбыхьын	къыздэдӀэбэрэбыхьын	къыздэвӀэбэрэбыхьын	къыздаӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыӀэбэрэбыхьын	къыздумыӀэбэрэбыхьын	къыздимыӀэбэрэбыхьын	къыздэдмыӀэбэрэбыхьын	къыздэвмыӀэбэрэбыхьын	къыздамыӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыздэзӀэбэрэбыхьыну	къыздэбӀэбэрэбыхьыну	къыздиӀэбэрэбыхьыну	къыздэдӀэбэрэбыхьыну	къыздэвӀэбэрэбыхьыну	къыздаӀэбэрэбыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыӀэбэрэбыхьыну	къыздумыӀэбэрэбыхьыну	къыздимыӀэбэрэбыхьыну	къыздэдмыӀэбэрэбыхьыну	къыздэвмыӀэбэрэбыхьыну	къыздамыӀэбэрэбыхьыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэзӀэбэрэбыхь	къыщӀэбӀэбэрэбыхь	къыщӀиӀэбэрэбыхь	къыщӀэдӀэбэрэбыхь	къыщӀэвӀэбэрэбыхь	къыщӀаӀэбэрэбыхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыӀэбэрэбыхь	къыщӀумыӀэбэрэбыхь	къыщӀимыӀэбэрэбыхь	къыщӀэдмыӀэбэрэбыхь	къыщӀэвмыӀэбэрэбыхь	къыщӀамыӀэбэрэбыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэзӀэбэрэбыхьа	къыщӀэбӀэбэрэбыхьа	къыщӀиӀэбэрэбыхьа	къыщӀэдӀэбэрэбыхьа	къыщӀэвӀэбэрэбыхьа	къыщӀаӀэбэрэбыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыӀэбэрэбыхьа	къыщӀумыӀэбэрэбыхьа	къыщӀимыӀэбэрэбыхьа	къыщӀэдмыӀэбэрэбыхьа	къыщӀэвмыӀэбэрэбыхьа	къыщӀамыӀэбэрэбыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэзӀэбэрэбыхьыгъа	щӀэкъэбӀэбэрэбыхьыгъа	къыщӀиӀэбэрэбыхьыгъа	щӀэкъэдӀэбэрэбыхьыгъа	щӀэкъэвӀэбэрэбыхьыгъа	къыщӀаӀэбэрэбыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщӀумыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщӀимыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщӀэдмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщӀэвмыӀэбэрэбыхьыгъа	къыщӀамыӀэбэрэбыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэзӀэбэрэбыхьын	къыщӀэбӀэбэрэбыхьын	къыщӀиӀэбэрэбыхьын	къыщӀэдӀэбэрэбыхьын	къыщӀэвӀэбэрэбыхьын	къыщӀаӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыӀэбэрэбыхьын	къыщӀумыӀэбэрэбыхьын	къыщӀимыӀэбэрэбыхьын	къыщӀэдмыӀэбэрэбыхьын	къыщӀэвмыӀэбэрэбыхьын	къыщӀамыӀэбэрэбыхьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэзӀэбэрэбыхьыну	къыщӀэбӀэбэрэбыхьыну	къыщӀиӀэбэрэбыхьыну	къыщӀэдӀэбэрэбыхьыну	къыщӀэвӀэбэрэбыхьыну	къыщӀаӀэбэрэбыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыӀэбэрэбыхьыну	къыщӀумыӀэбэрэбыхьыну	къыщӀимыӀэбэрэбыхьыну	къыщӀэдмыӀэбэрэбыхьыну	къыщӀэвмыӀэбэрэбыхьыну	къыщӀамыӀэбэрэбыхьыну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэзӀэбэрэбыхьу	къэбӀэбэрэбыхьу	къиӀэбэрэбыхьу	къэдӀэбэрэбыхьу	къэвӀэбэрэбыхьу	къаӀэбэрэбыхьу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыӀэбэрэбыхьу	къыумыӀэбэрэбыхьу	къимыӀэбэрэбыхьу	къэдмыӀэбэрэбыхьу	къэвмыӀэбэрэбыхьу	къамыӀэбэрэбыхьу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзӀэбэрэбыхьауэ	къэбӀэбэрэбыхьауэ	къиӀэбэрэбыхьауэ	къэдӀэбэрэбыхьауэ	къэвӀэбэрэбыхьауэ	къаӀэбэрэбыхьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыӀэбэрэбыхьауэ	къыумыӀэбэрэбыхьауэ	къимыӀэбэрэбыхьауэ	къэдмыӀэбэрэбыхьауэ	къэвмыӀэбэрэбыхьауэ	къамыӀэбэрэбыхьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	къэзӀэбэрэбыхьурэ	къэбӀэбэрэбыхьурэ	къиӀэбэрэбыхьурэ	къэдӀэбэрэбыхьурэ	къэвӀэбэрэбыхьурэ	къаӀэбэрэбыхьурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	къэзмыӀэбэрэбыхьурэ	къыумыӀэбэрэбыхьурэ	къимыӀэбэрэбыхьурэ	къэдмыӀэбэрэбыхьурэ	къэвмыӀэбэрэбыхьурэ	къамыӀэбэрэбыхьурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	укъызоӀэбэрэбыхь	къызоӀэбэрэбыхь	--	фыкъызоӀэбэрэбыхь	къызоӀэбэрэбыхь(хэ)
уэ	сыкъыбоӀэбэрэбыхь	--	къыбоӀэбэрэбыхь	дыкъыбоӀэбэрэбыхь	--	къыбоӀэбэрэбыхь(хэ)
абы	сыкъеӀэбэрэбыхь	укъеӀэбэрэбыхь	къеӀэбэрэбыхь	дыкъеӀэбэрэбыхь	фыкъеӀэбэрэбыхь	къеӀэбэрэбыхь(хэ)
дэ	--	укъыдоӀэбэрэбыхь	къыдоӀэбэрэбыхь	--	фыкъыдоӀэбэрэбыхь	къыдоӀэбэрэбыхь(хэ)
фэ	сыкъывоӀэбэрэбыхь	--	къывоӀэбэрэбыхь	дыкъывоӀэбэрэбыхь	--	къывоӀэбэрэбыхь(хэ)
абыхэм	сыкъаӀэбэрэбыхь	укъаӀэбэрэбыхь	къаӀэбэрэбыхь	дыкъаӀэбэрэбыхь	фыкъаӀэбэрэбыхь	къаӀэбэрэбыхь(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыкъэз[Ӏэбэрэбыхьрэ]	къэз[Ӏэбэрэбыхьрэ]	--	фыкъэз[Ӏэбэрэбыхьрэ]	къэз[Ӏэбэрэбыхь(хэ)рэ]
уэ	сыкъэб[Ӏэбэрэбыхьрэ]	--	къэб[Ӏэбэрэбыхьрэ]	дыкъэб[Ӏэбэрэбыхьрэ]	--	къэб[Ӏэбэрэбыхь(хэ)рэ]
абы	сыкъи[Ӏэбэрэбыхьрэ]	укъи[Ӏэбэрэбыхьрэ]	къи[Ӏэбэрэбыхьрэ]	дыкъи[Ӏэбэрэбыхьрэ]	фыкъи[Ӏэбэрэбыхьрэ]	къи[Ӏэбэрэбыхь(хэ)рэ]
дэ	--	укъэд[Ӏэбэрэбыхьрэ]	къэд[Ӏэбэрэбыхьрэ]	--	фыкъэд[Ӏэбэрэбыхьрэ]	къэд[Ӏэбэрэбыхь(хэ)рэ]
фэ	сыкъэв[Ӏэбэрэбыхьрэ]	--	къэв[Ӏэбэрэбыхьрэ]	дыкъэв[Ӏэбэрэбыхьрэ]	--	къэв[Ӏэбэрэбыхь(хэ)рэ]
абыхэм	сыкъа[Ӏэбэрэбыхьрэ]	укъа[Ӏэбэрэбыхьрэ]	къа[Ӏэбэрэбыхьрэ]	дыкъа[Ӏэбэрэбыхьрэ]	фыкъа[Ӏэбэрэбыхьрэ]	къа[Ӏэбэрэбыхь(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]	[Ӏэбэрэбыхь]ыр	--	[Ӏэбэрэбыхь]хэр
Эргативнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]	[Ӏэбэрэбыхь]ым	--	[Ӏэбэрэбыхь]хэм
Послеложнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]кӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ымкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]хэкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]у	[Ӏэбэрэбыхь]ырауэ	[Ӏэбэрэбыхь]хэу	[Ӏэбэрэбыхь]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]а	[Ӏэбэрэбыхь]ар	--	[Ӏэбэрэбыхь]ахэр
Эргативнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]а	[Ӏэбэрэбыхь]ам	--	[Ӏэбэрэбыхь]ахэм
Послеложнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]акӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]амкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ахэкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ауэ	[Ӏэбэрэбыхь]арауэ	[Ӏэбэрэбыхь]ахэу	[Ӏэбэрэбыхь]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ын	[Ӏэбэрэбыхь]ыныр	--	[Ӏэбэрэбыхь]ынхэр
Эргативнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ын	[Ӏэбэрэбыхь]ыным	--	[Ӏэбэрэбыхь]ынхэм
Послеложнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ынкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынымкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынхэкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ыну	[Ӏэбэрэбыхь]ынырауэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынхэу	[Ӏэбэрэбыхь]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ыну	[Ӏэбэрэбыхь]ынур	--	[Ӏэбэрэбыхь]ынухэр
Эргативнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ыну	[Ӏэбэрэбыхь]ынум	--	[Ӏэбэрэбыхь]ынухэм
Послеложнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ынукӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынумкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынухэкӀэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[Ӏэбэрэбыхь]ынууэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынурауэ	[Ӏэбэрэбыхь]ынухэу	[Ӏэбэрэбыхь]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Нэрымылъагъу зыгуэр ӀэкӀэ зыщӀыпӀэ къыщылъыхъуэн, къэпэщэщыхьын.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Жыпыр къэӀэбэрэбыхьын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• къэӏэбэрэбыхьын: run or rummage through, search, ransack, grope
• Жыпыр къэӀэбэрэбыхьын: to search through one’s pockets

УРЫСЫБЗЭ

• къэӏэбэрэбыхьын: ощупать, обшарить что-л.
• Жыпыр къэӀэбэрэбыхьын: обшарить карманы

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын