къэщӏэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹɐ'ɕʹɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [щӀ] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къэщӏэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къэщӀэн |
щымыӀэныгъэ: | къэмыщӀэн |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщӀэн | къэпщӀэн | къищӀэн | къэтщӀэн | къэфщӀэн | къащӀэн |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэн | къыумыщӀэн | къимыщӀэн | къэдмыщӀэн | къэвмыщӀэн | къамыщӀэн |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къащӀэ! | къафщӀэ! |
щымыӀэныгъэ: | къыумыщӀэ! | къэвмыщӀэ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсрещӀэ | къыурещӀэ | кърещӀэ | къэтрещӀэ | къэфрещӀэ | кърещӀэ |
щымыӀэныгъэ: | къэсремыщӀэ | къыуремыщӀэ | къремыщӀэ | къэтремыщӀэ | къэфремыщӀэ | къремыщӀэ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къызощӀэ(р) | къыбощӀэ(р) | къещӀэ(р) | къыдощӀэ(р) | къывощӀэ(р) | къащӀэ(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэркъым | къэпщӀэркъым | къищӀэркъым | къэтщӀэркъым | къэфщӀэркъым | къащӀэркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэрт | къэпщӀэрт | къищӀэрт | къэтщӀэрт | къэфщӀэрт | къащӀэрт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэртэкъым | къэпщӀэртэкъым | къищӀэртэкъым | къэтщӀэртэкъым | къэфщӀэртэкъым | къащӀэртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀащ | къэпщӀащ | къищӀащ | къэтщӀащ | къэфщӀащ | къащӀащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀакъым | къэпщӀакъым | къищӀакъым | къэтщӀакъым | къэфщӀакъым | къащӀакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀат | къэпщӀат | къищӀат | къэтщӀат | къэфщӀат | къащӀат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀатэкъым | къэпщӀатэкъым | къищӀатэкъым | къэтщӀатэкъым | къэфщӀатэкъым | къащӀатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъащ | къэпщӀэгъащ | къищӀэгъащ | къэтщӀэгъащ | къэфщӀэгъащ | къащӀэгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъакъым | къэпщӀэгъакъым | къищӀэгъакъым | къэтщӀэгъакъым | къэфщӀэгъакъым | къащӀэгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъат | къэпщӀэгъат | къищӀэгъат | къэтщӀэгъат | къэфщӀэгъат | къащӀэгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъатэкъым | къэпщӀэгъатэкъым | къищӀэгъатэкъым | къэтщӀэгъатэкъым | къэфщӀэгъатэкъым | къащӀэгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэщ | къэпщӀэщ | къищӀэщ | къэтщӀэщ | къэфщӀэщ | къащӀэщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэкъым | къэпщӀэкъым | къищӀэкъым | къэтщӀэкъым | къэфщӀэкъым | къащӀэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэт | къэпщӀэт | къищӀэт | къэтщӀэт | къэфщӀэт | къащӀэт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэтэкъым | къэпщӀэтэкъым | къищӀэтэкъым | къэтщӀэтэкъым | къэфщӀэтэкъым | къащӀэтэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнщ | къэпщӀэнщ | къищӀэнщ | къэтщӀэнщ | къэфщӀэнщ | къащӀэнщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэнкъым | къэпщӀэнкъым | къищӀэнкъым | къэтщӀэнкъым | къэфщӀэнкъым | къащӀэнкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнущ | къэпщӀэнущ | къищӀэнущ | къэтщӀэнущ | къэфщӀэнущ | къащӀэнущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэнукъым | къэпщӀэнукъым | къищӀэнукъым | къэтщӀэнукъым | къэфщӀэнукъым | къащӀэнукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэрэ | къэпщӀэрэ | къищӀэрэ | къэтщӀэрэ | къэфщӀэрэ | къащӀэрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэркъэ | къэпщӀэркъэ | къищӀэркъэ | къэтщӀэркъэ | къэфщӀэркъэ | къащӀэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэрт | къэпщӀэрт | къищӀэрт | къэтщӀэрт | къэфщӀэрт | къащӀэрт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэртэкъэ | къэпщӀэртэкъэ | къищӀэртэкъэ | къэтщӀэртэкъэ | къэфщӀэртэкъэ | къащӀэртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀа | къэпщӀа | къищӀа | къэтщӀа | къэфщӀа | къащӀа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀакъэ | къэпщӀакъэ | къищӀакъэ | къэтщӀакъэ | къэфщӀакъэ | къащӀакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀат | къэпщӀат | къищӀат | къэтщӀат | къэфщӀат | къащӀат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀатэкъэ | къэпщӀатэкъэ | къищӀатэкъэ | къэтщӀатэкъэ | къэфщӀатэкъэ | къащӀатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъа | къэпщӀэгъа | къищӀэгъа | къэтщӀэгъа | къэфщӀэгъа | къащӀэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къэсщӀэгъакъэ | къэпщӀэгъакъэ | къищӀэгъакъэ | къэтщӀэгъакъэ | къэфщӀэгъакъэ | къащӀэгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъат | къэпщӀэгъат | къищӀэгъат | къэтщӀэгъат | къэфщӀэгъат | къащӀэгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъатэкъэ | къэпщӀэгъатэкъэ | къищӀэгъатэкъэ | къэтщӀэгъатэкъэ | къэфщӀэгъатэкъэ | къащӀэгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэ | къэпщӀэ | къищӀэ | къэтщӀэ | къэфщӀэ | къащӀэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэкъэ | къэпщӀэкъэ | къищӀэкъэ | къэтщӀэкъэ | къэфщӀэкъэ | къащӀэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэт | къэпщӀэт | къищӀэт | къэтщӀэт | къэфщӀэт | къащӀэт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэтэкъэ | къэпщӀэтэкъэ | къищӀэтэкъэ | къэтщӀэтэкъэ | къэфщӀэтэкъэ | къащӀэтэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэн | къэпщӀэн | къищӀэн | къэтщӀэн | къэфщӀэн | къащӀэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэнкъэ | къэпщӀэнкъэ | къищӀэнкъэ | къэтщӀэнкъэ | къэфщӀэнкъэ | къащӀэнкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэну | къэпщӀэну | къищӀэну | къэтщӀэну | къэфщӀэну | къащӀэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэнукъэ | къэпщӀэнукъэ | къищӀэнукъэ | къэтщӀэнукъэ | къэфщӀэнукъэ | къащӀэнукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэмэ | къэпщӀэмэ | къищӀэмэ | къэтщӀэмэ | къэфщӀэмэ | къащӀэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэмэ | къыумыщӀэмэ | къимыщӀэмэ | къэдмыщӀэмэ | къэвмыщӀэмэ | къамыщӀэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀамэ | къэпщӀамэ | къищӀамэ | къэтщӀамэ | къэфщӀамэ | къащӀамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀамэ | къыумыщӀамэ | къимыщӀамэ | къэдмыщӀамэ | къэвмыщӀамэ | къамыщӀамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъамэ | къэпщӀэгъамэ | къищӀэгъамэ | къэтщӀэгъамэ | къэфщӀэгъамэ | къащӀэгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэгъамэ | къыумыщӀэгъамэ | къимыщӀэгъамэ | къэдмыщӀэгъамэ | къэвмыщӀэгъамэ | къамыщӀэгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнмэ | къэпщӀэнмэ | къищӀэнмэ | къэтщӀэнмэ | къэфщӀэнмэ | къащӀэнмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэнмэ | къыумыщӀэнмэ | къимыщӀэнмэ | къэдмыщӀэнмэ | къэвмыщӀэнмэ | къамыщӀэнмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнумэ | къэпщӀэнумэ | къищӀэнумэ | къэтщӀэнумэ | къэфщӀэнумэ | къащӀэнумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэнумэ | къыумыщӀэнумэ | къимыщӀэнумэ | къэдмыщӀэнумэ | къэвмыщӀэнумэ | къамыщӀэнумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэтэмэ | къэпщӀэтэмэ | къищӀэтэмэ | къэтщӀэтэмэ | къэфщӀэтэмэ | къащӀэтэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэтэмэ | къыумыщӀэтэмэ | къимыщӀэтэмэ | къэдмыщӀэтэмэ | къэвмыщӀэтэмэ | къамыщӀэтэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀатэмэ | къэпщӀатэмэ | къищӀатэмэ | къэтщӀатэмэ | къэфщӀатэмэ | къащӀатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀатэмэ | къыумыщӀатэмэ | къимыщӀатэмэ | къэдмыщӀатэмэ | къэвмыщӀатэмэ | къамыщӀатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъатэмэ | къэпщӀэгъатэмэ | къищӀэгъатэмэ | къэтщӀэгъатэмэ | къэфщӀэгъатэмэ | къащӀэгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэгъатэмэ | къыумыщӀэгъатэмэ | къимыщӀэгъатэмэ | къэдмыщӀэгъатэмэ | къэвмыщӀэгъатэмэ | къамыщӀэгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнтэмэ | къэпщӀэнтэмэ | къищӀэнтэмэ | къэтщӀэнтэмэ | къэфщӀэнтэмэ | къащӀэнтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэнтэмэ | къыумыщӀэнтэмэ | къимыщӀэнтэмэ | къэдмыщӀэнтэмэ | къэвмыщӀэнтэмэ | къамыщӀэнтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнутэмэ | къэпщӀэнутэмэ | къищӀэнутэмэ | къэтщӀэнутэмэ | къэфщӀэнутэмэ | къащӀэнутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэнутэмэ | къыумыщӀэнутэмэ | къимыщӀэнутэмэ | къэдмыщӀэнутэмэ | къэвмыщӀэнутэмэ | къамыщӀэнутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнт | къэпщӀэнт | къищӀэнт | къэтщӀэнт | къэфщӀэнт | къащӀэнт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэнтэкъым | къэпщӀэнтэкъым | къищӀэнтэкъым | къэтщӀэнтэкъым | къэфщӀэнтэкъым | къащӀэнтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнут | къэпщӀэнут | къищӀэнут | къэтщӀэнут | къэфщӀэнут | къащӀэнут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщӀэнутэкъым | къэпщӀэнутэкъым | къищӀэнутэкъым | къэтщӀэнутэкъым | къэфщӀэнутэкъым | къащӀэнутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэми | къэпщӀэми | къищӀэми | къэтщӀэми | къэфщӀэми | къащӀэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэми | къыумыщӀэми | къимыщӀэми | къэдмыщӀэми | къэвмыщӀэми | къамыщӀэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀами | къэпщӀами | къищӀами | къэтщӀами | къэфщӀами | къащӀами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀами | къыумыщӀами | къимыщӀами | къэдмыщӀами | къэвмыщӀами | къамыщӀами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъами | къэпщӀэгъами | къищӀэгъами | къэтщӀэгъами | къэфщӀэгъами | къащӀэгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэгъами | къыумыщӀэгъами | къимыщӀэгъами | къэдмыщӀэгъами | къэвмыщӀэгъами | къамыщӀэгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнми | къэпщӀэнми | къищӀэнми | къэтщӀэнми | къэфщӀэнми | къащӀэнми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэнми | къыумыщӀэнми | къимыщӀэнми | къэдмыщӀэнми | къэвмыщӀэнми | къамыщӀэнми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнуми | къэпщӀэнуми | къищӀэнуми | къэтщӀэнуми | къэфщӀэнуми | къащӀэнуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэнуми | къыумыщӀэнуми | къимыщӀэнуми | къэдмыщӀэнуми | къэвмыщӀэнуми | къамыщӀэнуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэтэми | къэпщӀэтэми | къищӀэтэми | къэтщӀэтэми | къэфщӀэтэми | къащӀэтэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэтэми | къыумыщӀэтэми | къимыщӀэтэми | къэдмыщӀэтэми | къэвмыщӀэтэми | къамыщӀэтэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщӀатэми | къэпщӀатэми | къищӀатэми | къэтщӀатэми | къэфщӀатэми | къащӀатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀатэми | къыумыщӀатэми | къимыщӀатэми | къэдмыщӀатэми | къэвмыщӀатэми | къамыщӀатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщӀэгъатэми | къэпщӀэгъатэми | къищӀэгъатэми | къэтщӀэгъатэми | къэфщӀэгъатэми | къащӀэгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэгъатэми | къыумыщӀэгъатэми | къимыщӀэгъатэми | къэдмыщӀэгъатэми | къэвмыщӀэгъатэми | къамыщӀэгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнтэми | къэпщӀэнтэми | къищӀэнтэми | къэтщӀэнтэми | къэфщӀэнтэми | къащӀэнтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэнтэми | къыумыщӀэнтэми | къимыщӀэнтэми | къэдмыщӀэнтэми | къэвмыщӀэнтэми | къамыщӀэнтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщӀэнутэми | къэпщӀэнутэми | къищӀэнутэми | къэтщӀэнутэми | къэфщӀэнутэми | къащӀэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀэнутэми | къыумыщӀэнутэми | къимыщӀэнутэми | къэдмыщӀэнутэми | къэвмыщӀэнутэми | къамыщӀэнутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщӀаи | къэпщӀаи | къищӀаи | къэтщӀаи | къэфщӀаи | къащӀаи |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀаи | къыумыщӀаи | къимыщӀаи | къэдмыщӀаи | къэвмыщӀаи | къамыщӀаи |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщӀащэрэт | къэпщӀащэрэт | къищӀащэрэт | къэтщӀащэрэт | къэфщӀащэрэт | къащӀащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщӀащэрэт | къыумыщӀащэрэт | къимыщӀащэрэт | къэдмыщӀащэрэт | къэвмыщӀащэрэт | къамыщӀащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнщ | къэпщӀагъэнщ | къищӀагъэнщ | къэтщӀагъэнщ | къэфщӀагъэнщ | къащӀагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнкъым | къэпщӀагъэнкъым | къищӀагъэнкъым | къэтщӀагъэнкъым | къэфщӀагъэнкъым | къащӀагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнт | къэпщӀагъэнт | къищӀагъэнт | къэтщӀагъэнт | къэфщӀагъэнт | къащӀагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнтэкъым | къэпщӀагъэнтэкъым | къищӀагъэнтэкъым | къэтщӀагъэнтэкъым | къэфщӀагъэнтэкъым | къащӀагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэн | къэпщӀагъэн | къищӀагъэн | къэтщӀагъэн | къэфщӀагъэн | къащӀагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнкъэ | къэпщӀагъэнкъэ | къищӀагъэнкъэ | къэтщӀагъэнкъэ | къэфщӀагъэнкъэ | къащӀагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнт | къэпщӀагъэнт | къищӀагъэнт | къэтщӀагъэнт | къэфщӀагъэнт | къащӀагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнтэкъэ | къэпщӀагъэнтэкъэ | къищӀагъэнтэкъэ | къэтщӀагъэнтэкъэ | къэфщӀагъэнтэкъэ | къащӀагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнущ | къэпщӀагъэнущ | къищӀагъэнущ | къэтщӀагъэнущ | къэфщӀагъэнущ | къащӀагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнукъым | къэпщӀагъэнукъым | къищӀагъэнукъым | къэтщӀагъэнукъым | къэфщӀагъэнукъым | къащӀагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнут | къэпщӀагъэнут | къищӀагъэнут | къэтщӀагъэнут | къэфщӀагъэнут | къащӀагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнутэкъым | къэпщӀагъэнутэкъым | къищӀагъэнутэкъым | къэтщӀагъэнутэкъым | къэфщӀагъэнутэкъым | къащӀагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэну | къэпщӀагъэну | къищӀагъэну | къэтщӀагъэну | къэфщӀагъэну | къащӀагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнукъэ | къэпщӀагъэнукъэ | къищӀагъэнукъэ | къэтщӀагъэнукъэ | къэфщӀагъэнукъэ | къащӀагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнут | къэпщӀагъэнут | къищӀагъэнут | къэтщӀагъэнут | къэфщӀагъэнут | къащӀагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщӀагъэнутэкъэ | къэпщӀагъэнутэкъэ | къищӀагъэнутэкъэ | къэтщӀагъэнутэкъэ | къэфщӀагъэнутэкъэ | къащӀагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщӀэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщӀэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщӀа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщӀа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщӀэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщӀэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщӀэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщӀэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщӀэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщӀэну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэсщӀэ | къэпщӀэ | къищӀэ | къэтщӀэ | къэфщӀэ | къащӀэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщӀэ | къыумыщӀэ | къимыщӀэ | къэдмыщӀэ | къэвмыщӀэ | къамыщӀэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсщӀа | къэпщӀа | къищӀа | къэтщӀа | къэфщӀа | къащӀа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщӀа | къыумыщӀа | къимыщӀа | къэдмыщӀа | къэвмыщӀа | къамыщӀа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсщӀэгъа | къэпщӀэгъа | къищӀэгъа | къэтщӀэгъа | къэфщӀэгъа | къащӀэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщӀэгъа | къыумыщӀэгъа | къимыщӀэгъа | къэдмыщӀэгъа | къэвмыщӀэгъа | къамыщӀэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэсщӀэн | къэпщӀэн | къищӀэн | къэтщӀэн | къэфщӀэн | къащӀэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщӀэн | къыумыщӀэн | къимыщӀэн | къэдмыщӀэн | къэвмыщӀэн | къамыщӀэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэсщӀэну | къэпщӀэну | къищӀэну | къэтщӀэну | къэфщӀэну | къащӀэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщӀэну | къыумыщӀэну | къимыщӀэну | къэдмыщӀэну | къэвмыщӀэну | къамыщӀэну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэщӀэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщӀэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэщӀа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщӀа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэщӀэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщӀэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэщӀэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщӀэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэщӀэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщӀэну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщӀэ | къызэрыпщӀэ | къызэрищӀэ | къызэрытщӀэ | къызэрыфщӀэ | къызэращӀэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщӀэ | къызэрумыщӀэ | къызэримыщӀэ | къызэрыдмыщӀэ | къызэрывмыщӀэ | къызэрамыщӀэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщӀа | къызэрыпщӀа | къызэрищӀа | къызэрытщӀа | къызэрыфщӀа | къызэращӀа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщӀа | къызэрумыщӀа | къызэримыщӀа | къызэрыдмыщӀа | къызэрывмыщӀа | зэрамыщӀа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщӀэгъа | къызэрыпщӀэгъа | къызэрищӀэгъа | къызэрытщӀэгъа | къызэрыфщӀэгъа | къызэращӀэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщӀэгъа | къызэрумыщӀэгъа | къызэримыщӀэгъа | къызэрыдмыщӀэгъа | къызэрывмыщӀэгъа | къызэрамыщӀэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщӀэн | къызэрыпщӀэн | къызэрищӀэн | къызэрытщӀэн | къызэрыфщӀэн | къызэращӀэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщӀэн | къызэрумыщӀэн | къызэримыщӀэн | къызэрыдмыщӀэн | къызэрывмыщӀэн | къызэрамыщӀэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщӀэну | къызэрыпщӀэну | къызэрищӀэну | къызэрытщӀэну | къызэрыфщӀэну | къызэращӀэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщӀэну | къызэрумыщӀэну | къызэримыщӀэну | къызэрыдмыщӀэну | къызэрывмыщӀэну | къызэрамыщӀэну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщӀэ | къыщыпщӀэ | къыщищӀэ | къыщытщӀэ | къыщыфщӀэ | къыщащӀэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщӀэ | къыщумыщӀэ | къыщимыщӀэ | къыщыдмыщӀэ | къыщывмыщӀэ | къыщамыщӀэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщӀа | къыщыпщӀа | къыщищӀа | къыщытщӀа | къыщыфщӀа | къыщащӀа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщӀа | къыщумыщӀа | къыщимыщӀа | къыщыдмыщӀа | къыщывмыщӀа | къыщамыщӀа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщӀэгъа | къыщыпщӀэгъа | къыщищӀэгъа | къыщытщӀэгъа | къыщыфщӀэгъа | къыщащӀэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщӀэгъа | къыщумыщӀэгъа | къыщимыщӀэгъа | къыщыдмыщӀэгъа | къыщывмыщӀэгъа | къыщамыщӀэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщӀэн | къыщыпщӀэн | къыщищӀэн | къыщытщӀэн | къыщыфщӀэн | къыщащӀэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщӀэн | къыщумыщӀэн | къыщимыщӀэн | къыщыдмыщӀэн | къыщывмыщӀэн | къыщамыщӀэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщӀэну | къыщыпщӀэну | къыщищӀэну | къыщытщӀэну | къыщыфщӀэну | къыщащӀэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщӀэну | къыщумыщӀэну | къыщимыщӀэну | къыщыдмыщӀэну | къыщывмыщӀэну | къыщамыщӀэну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщӀэ | къыздэпщӀэ | къыздищӀэ | къыздэтщӀэ | къыздэфщӀэ | къыздащӀэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщӀэ | къыздумыщӀэ | къыздимыщӀэ | къыздэдмыщӀэ | къыздэвмыщӀэ | къыздамыщӀэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщӀа | къыздэпщӀа | къыздищӀа | къыздэтщӀа | къыздэфщӀа | къыздащӀа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщӀа | къыздумыщӀа | къыздимыщӀа | къыздэдмыщӀа | къыздэвмыщӀа | къыздамыщӀа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщӀэгъа | къыздэпщӀэгъа | къыздищӀэгъа | къыздэтщӀэгъа | къыздэфщӀэгъа | къыздащӀэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщӀэгъа | къыздумыщӀэгъа | къыздимыщӀэгъа | къыздэдмыщӀэгъа | къыздэвмыщӀэгъа | къыздамыщӀэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщӀэн | къыздэпщӀэн | къыздищӀэн | къыздэтщӀэн | къыздэфщӀэн | къыздащӀэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщӀэн | къыздумыщӀэн | къыздимыщӀэн | къыздэдмыщӀэн | къыздэвмыщӀэн | къыздамыщӀэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщӀэну | къыздэпщӀэну | къыздищӀэну | къыздэтщӀэну | къыздэфщӀэну | къыздащӀэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщӀэну | къыздумыщӀэну | къыздимыщӀэну | къыздэдмыщӀэну | къыздэвмыщӀэну | къыздамыщӀэну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщӀэ | къыщӀэпщӀэ | къыщӀищӀэ | къыщӀэтщӀэ | къыщӀэфщӀэ | къыщӀащӀэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщӀэ | къыщӀумыщӀэ | къыщӀимыщӀэ | къыщӀэдмыщӀэ | къыщӀэвмыщӀэ | къыщӀамыщӀэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщӀа | къыщӀэпщӀа | къыщӀищӀа | къыщӀэтщӀа | къыщӀэфщӀа | щӀкъащӀа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщӀа | къыщӀумыщӀа | къыщӀимыщӀа | къыщӀэдмыщӀа | къыщӀэвмыщӀа | къыщӀамыщӀа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщӀэгъа | щӀэкъэпщӀэгъа | къыщӀищӀэгъа | щӀэкъэтщӀэгъа | щӀэкъэфщӀэгъа | къыщӀащӀэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщӀэгъа | къыщӀумыщӀэгъа | къыщӀимыщӀэгъа | къыщӀэдмыщӀэгъа | къыщӀэвмыщӀэгъа | къыщӀамыщӀэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщӀэн | къыщӀэпщӀэн | къыщӀищӀэн | къыщӀэтщӀэн | къыщӀэфщӀэн | къыщӀащӀэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщӀэн | къыщӀумыщӀэн | къыщӀимыщӀэн | къыщӀэдмыщӀэн | къыщӀэвмыщӀэн | къыщӀамыщӀэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщӀэну | къыщӀэпщӀэну | къыщӀищӀэну | къыщӀэтщӀэну | къыщӀэфщӀэну | къыщӀащӀэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщӀэну | къыщӀумыщӀэну | къыщӀимыщӀэну | къыщӀэдмыщӀэну | къыщӀэвмыщӀэну | къыщӀамыщӀэну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэсщӀэу | къэпщӀэу | къищӀэу | къэтщӀэу | къэфщӀэу | къащӀэу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщӀэу | къыумыщӀэу | къимыщӀэу | къэдмыщӀэу | къэвмыщӀэу | къамыщӀэу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсщӀауэ | къэпщӀауэ | къищӀауэ | къэтщӀауэ | къэфщӀауэ | къащӀауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщӀауэ | къыумыщӀауэ | къимыщӀауэ | къэдмыщӀауэ | къэвмыщӀауэ | къамыщӀауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къэсщӀэурэ | къэпщӀэурэ | къищӀэурэ | къэтщӀэурэ | къэфщӀэурэ | къащӀэурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къэзмыщӀэурэ | къыумыщӀэурэ | къимыщӀэурэ | къэдмыщӀэурэ | къэвмыщӀэурэ | къамыщӀэурэ |
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | укъызощӀэ | къызощӀэ | -- | фыкъызощӀэ | къызощӀэ(хэ) |
уэ | сыкъыбощӀэ | -- | къыбощӀэ | дыкъыбощӀэ | -- | къыбощӀэ(хэ) |
абы | сыкъещӀэ | укъещӀэ | къещӀэ | дыкъещӀэ | фыкъещӀэ | къещӀэ(хэ) |
дэ | -- | укъыдощӀэ | къыдощӀэ | -- | фыкъыдощӀэ | къыдощӀэ(хэ) |
фэ | сыкъывощӀэ | -- | къывощӀэ | дыкъывощӀэ | -- | къывощӀэ(хэ) |
абыхэм | сыкъащӀэ | укъащӀэ | къащӀэ | дыкъащӀэ | фыкъащӀэ | къащӀэ(хэ) |
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | укъэс[щӀэрэ] | къэс[щӀэрэ] | -- | фыкъэс[щӀэрэ] | къэс[щӀэ(хэ)рэ] |
уэ | сыкъэп[щӀэрэ] | -- | къэп[щӀэрэ] | дыкъэп[щӀэрэ] | -- | къэп[щӀэ(хэ)рэ] |
абы | сыкъи[щӀэрэ] | укъи[щӀэрэ] | къи[щӀэрэ] | дыкъи[щӀэрэ] | фыкъи[щӀэрэ] | къи[щӀэ(хэ)рэ] |
дэ | -- | укъэт[щӀэрэ] | къэт[щӀэрэ] | -- | фыкъэт[щӀэрэ] | къэт[щӀэ(хэ)рэ] |
фэ | сыкъэф[щӀэрэ] | -- | къэф[щӀээрэ] | дыкъэф[щӀэрэ] | -- | къэф[щӀэ(хэ)рэ] |
абыхэм | сыкъа[щӀэрэ] | укъа[щӀэрэ] | къа[щӀэрэ] | дыкъа[щӀэрэ] | фыкъа[щӀэрэ] | къа[щӀэ(хэ)рэ] |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъыуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щӀ]э | [щӀ]эр | -- | [щӀ]эхэр |
Эргативнэ: | [щӀ]э | [щӀ]эм | -- | [щӀ]эхэм |
Послеложнэ: | [щӀ]экӀэ | [щӀ]эмкӀэ | [щӀ]эхэкӀэ | [щӀ]эхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щӀ]эу | [щӀ]эрауэ | [щӀ]эхэу | [щӀ]эхэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъыуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щӀ]а | [щӀ]ар | -- | [щӀ]ахэр |
Эргативнэ: | [щӀ]а | [щӀ]ам | -- | [щӀ]ахэм |
Послеложнэ: | [щӀ]акӀэ | [щӀ]амкӀэ | [щӀ]ахэкӀэ | [щӀ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щӀ]ауэ | [щӀ]арауэ | [щӀ]ахэу | [щӀ]ахэрауэ |
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъыуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щӀ]эн | [щӀ]эныр | -- | [щӀ]энхэр |
Эргативнэ: | [щӀ]эн | [щӀ]эным | -- | [щӀ]энхэм |
Послеложнэ: | [щӀ]энкӀэ | [щӀ]энымкӀэ | [щӀ]энхэкӀэ | [щӀ]энхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [щӀ]эну | [щӀ]энырауэ | [щӀ]энхэу | [щӀ]энхэрауэ |
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъыуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щӀ]эну | [щӀ]энур | -- | [щӀ]энухэр |
Эргативнэ: | [щӀ]эну | [щӀ]энум | -- | [щӀ]энухэм |
Послеложнэ: | [щӀ]энукӀэ | [щӀ]энумкӀэ | [щӀ]энухэкӀэ | [щӀ]энухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щӀ]энууэ | [щӀ]энурауэ | [щӀ]энухэу | [щӀ]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым щыгъуазэ зыщӀын, зыгуэрым гу лъытэн.
- И акъыл хуэкӀуэн, гурыӀуэгъуэ щыхъун, зэхищӀыкӀын.
- КъэцӀыхун.
ЩАПХЪЭХЭР
- КъакӀуэ мыдэ, дыздэгъажэ, Уэ ужэрым сэ къэсщӀэнщ. Къэбэрдей поэзием и антологие
- — Ар дыдэщ, си хъыджэбз, тэмэму къэпщӀащ, — жиӀэри Цурэ макъ иригъэщӀу тутыным щӀэфащ. Къашыргъэ ХьэпащӀэ
- Уи къэкӀуэкӀэмкӀэ укъатщӀэщ, Уи тесыкӀэмкӀэ утцӀыхущ [Сосрыкъуэ]. Нартхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 98 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
КъэтщӀа псори дэфтэрым иттхащ. | Всё, что мы узнали, мы записали в тетради. | Everything we had learnt, we wrote down in our notebooks. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Ӏуэхум и пэжыпӀэр къэщӀэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
- къэщӀэфын (къещӀэф)
- къыщыщӀэн (къыщещӀэ)
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэщӏэн: 1. find out, learn, discover, clarify sth 2. guess, divine sth 3. recognise, identify sb.
- Ӏуэхум и пэжыпӀэр къэщӀэн: find out the essense of the matter
- къэщӀэфын (къещӀэф): be able to find out sth
- къыщыщӀэн (къыщещӀэ): find out, learn sth. swh
УРЫСЫБЗЭ
- къэщӏэн: 1. узнать, выяснить что-л. 2. угадать, разгадать что-л.; догадаться о чём-л. 3. опознать, узнать кого-л.
- Ӏуэхум и пэжыпӀэр къэщӀэн: узнать суть дела.
- къэщӀэфын (къещӀэф): смочь узнать что-л.
- къыщыщӀэн (къыщещӀэ): узнать, выяснить что-л. где-л.
БИБЛИОГРАФИЕ