къэщын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹɐ'ɕǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [щ] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къэщын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къэщын |
щымыӀэныгъэ: | къэмыщын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщын | къэпщын | къищын | къэтщын | къэфщын | къащын |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщын | къыумыщын | къимыщын | къэдмыщын | къэвмыщын | къамыщын |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэщ! | къэфщ! |
щымыӀэныгъэ: | къыумыщ! | къэвмыщ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсрещ | къыурещ | кърещ | къэтрещ | къэфрещ | кърещ |
щымыӀэныгъэ: | къэсремыщ | къыуремыщ | къремыщ | къэтремыщ | къэфремыщ | къремыщ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къызощ(ыр) | къыбощ(ыр) | къещ(ыр) | къыдощ(ыр) | къывощ(ыр) | къащ(ыр) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщыркъым | къэпщыркъым | къищыркъым | къэтщыркъым | къэфщыркъым | къащыркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщырт | къэпщырт | къищырт | къэтщырт | къэфщырт | къащырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщыртэкъым | къэпщыртэкъым | къищыртэкъым | къэтщыртэкъым | къэфщыртэкъым | къащыртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщащ | къэпщащ | къищащ | къэтщащ | къэфщащ | къащащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщакъым | къэпщакъым | къищакъым | къэтщакъым | къэфщакъым | къащакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщат | къэпщат | къищат | къэтщат | къэфщат | къащат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщатэкъым | къэпщатэкъым | къищатэкъым | къэтщатэкъым | къэфщатэкъым | къащатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыгъащ | къэпщыгъащ | къищыгъащ | къэтщыгъащ | къэфщыгъащ | къащыгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщыгъакъым | къэпщыгъакъым | къищыгъакъым | къэтщыгъакъым | къэфщыгъакъым | къащыгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыгъат | къэпщыгъат | къищыгъат | къэтщыгъат | къэфщыгъат | къащыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщыгъатэкъым | къэпщыгъатэкъым | къищыгъатэкъым | къэтщыгъатэкъым | къэфщыгъатэкъым | къащыгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къэсщщ | къэпщщ | къищщ | къэтщщ | къэфщщ | къащщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къэсщкъым | къэпщкъым | къищкъым | къэтщкъым | къэфщкъым | къащкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къэсщт | къэпщт | къищт | къэтщт | къэфщт | къащт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къэсщтэкъым | къэпщтэкъым | къищтэкъым | къэтщтэкъым | къэфщтэкъым | къащтэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынщ | къэпщынщ | къищынщ | къэтщынщ | къэфщынщ | къащынщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынкъым | къэпщынкъым | къищынкъым | къэтщынкъым | къэфщынкъым | къащынкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынущ | къэпщынущ | къищынущ | къэтщынущ | къэфщынущ | къащынущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынукъым | къэпщынукъым | къищынукъым | къэтщынукъым | къэфщынукъым | къащынукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщрэ | къэпщрэ | къищрэ | къэтщрэ | къэфщрэ | къащрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщыркъэ | къэпщыркъэ | къищыркъэ | къэтщыркъэ | къэфщыркъэ | къащыркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщырт | къэпщырт | къищырт | къэтщырт | къэфщырт | къащырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщыртэкъэ | къэпщыртэкъэ | къищыртэкъэ | къэтщыртэкъэ | къэфщыртэкъэ | къащыртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсща | къэпща | къища | къэтща | къэфща | къаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщакъэ | къэпщакъэ | къищакъэ | къэтщакъэ | къэфщакъэ | къащакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщат | къэпщат | къищат | къэтщат | къэфщат | къащат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщатэкъэ | къэпщатэкъэ | къищатэкъэ | къэтщатэкъэ | къэфщатэкъэ | къащатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыгъа | къэпщыгъа | къищыгъа | къэтщыгъа | къэфщыгъа | къащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къэсщыгъакъэ | къэпщыгъакъэ | къищыгъакъэ | къэтщыгъакъэ | къэфщыгъакъэ | къащыгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыгъат | къэпщыгъат | къищыгъат | къэтщыгъат | къэфщыгъат | къащыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщыгъатэкъэ | къэпщыгъатэкъэ | къищыгъатэкъэ | къэтщыгъатэкъэ | къэфщыгъатэкъэ | къащыгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къэсщ | къэпщ | къищ | къэтщ | къэфщ | къащ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къэсщкъэ | къэпщкъэ | къищкъэ | къэтщкъэ | къэфщкъэ | къащкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къэсщт | къэпщт | къищт | къэтщт | къэфщт | къащт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къэсщтэкъэ | къэпщтэкъэ | къищтэкъэ | къэтщтэкъэ | къэфщтэкъэ | къащтэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщын | къэпщын | къищын | къэтщын | къэфщын | къащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынкъэ | къэпщынкъэ | къищынкъэ | къэтщынкъэ | къэфщынкъэ | къащынкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыну | къэпщыну | къищыну | къэтщыну | къэфщыну | къащыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынукъэ | къэпщынукъэ | къищынукъэ | къэтщынукъэ | къэфщынукъэ | къащынукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщмэ | къэпщмэ | къищмэ | къэтщмэ | къэфщмэ | къащмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщмэ | къыумыщмэ | къимыщмэ | къэдмыщмэ | къэвмыщмэ | къамыщмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщамэ | къэпщамэ | къищамэ | къэтщамэ | къэфщамэ | къащамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщамэ | къыумыщамэ | къимыщамэ | къэдмыщамэ | къэвмыщамэ | къамыщамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщыгъамэ | къэпщыгъамэ | къищыгъамэ | къэтщыгъамэ | къэфщыгъамэ | къащыгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщыгъамэ | къыумыщыгъамэ | къимыщыгъамэ | къэдмыщыгъамэ | къэвмыщыгъамэ | къамыщыгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынмэ | къэпщынмэ | къищынмэ | къэтщынмэ | къэфщынмэ | къащынмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынмэ | къыумыщынмэ | къимыщынмэ | къэдмыщынмэ | къэвмыщынмэ | къамыщынмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынумэ | къэпщынумэ | къищынумэ | къэтщынумэ | къэфщынумэ | къащынумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынумэ | къыумыщынумэ | къимыщынумэ | къэдмыщынумэ | къэвмыщынумэ | къамыщынумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщтэмэ | къэпщтэмэ | къищтэмэ | къэтщтэмэ | къэфщтэмэ | къащтэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщтэмэ | къыумыщтэмэ | къимыщтэмэ | къэдмыщтэмэ | къэвмыщтэмэ | къамыщтэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщатэмэ | къэпщатэмэ | къищатэмэ | къэтщатэмэ | къэфщатэмэ | къащатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщатэмэ | къыумыщатэмэ | къимыщатэмэ | къэдмыщатэмэ | къэвмыщатэмэ | къамыщатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщыгъатэмэ | къэпщыгъатэмэ | къищыгъатэмэ | къэтщыгъатэмэ | къэфщыгъатэмэ | къащыгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщыгъатэмэ | къыумыщыгъатэмэ | къимыщыгъатэмэ | къэдмыщыгъатэмэ | къэвмыщыгъатэмэ | къамыщыгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынтэмэ | къэпщынтэмэ | къищынтэмэ | къэтщынтэмэ | къэфщынтэмэ | къащынтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынтэмэ | къыумыщынтэмэ | къимыщынтэмэ | къэдмыщынтэмэ | къэвмыщынтэмэ | къамыщынтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынутэмэ | къэпщынутэмэ | къищынутэмэ | къэтщынутэмэ | къэфщынутэмэ | къащынутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынутэмэ | къыумыщынутэмэ | къимыщынутэмэ | къэдмыщынутэмэ | къэвмыщынутэмэ | къамыщынутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынт | къэпщынт | къищынт | къэтщынт | къэфщынт | къащынт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынтэкъым | къэпщынтэкъым | къищынтэкъым | къэтщынтэкъым | къэфщынтэкъым | къащынтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынут | къэпщынут | къищынут | къэтщынут | къэфщынут | къащынут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынутэкъым | къэпщынутэкъым | къищынутэкъым | къэтщынутэкъым | къэфщынутэкъым | къащынутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщми | къэпщми | къищми | къэтщми | къэфщми | къащми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщми | къыумыщми | къимыщми | къэдмыщми | къэвмыщми | къамыщми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщами | къэпщами | къищами | къэтщами | къэфщами | къащами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщами | къыумыщами | къимыщами | къэдмыщами | къэвмыщами | къамыщами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщыгъами | къэпщыгъами | къищыгъами | къэтщыгъами | къэфщыгъами | къащыгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщыгъами | къыумыщыгъами | къимыщыгъами | къэдмыщыгъами | къэвмыщыгъами | къамыщыгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынми | къэпщынми | къищынми | къэтщынми | къэфщынми | къащынми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынми | къыумыщынми | къимыщынми | къэдмыщынми | къэвмыщынми | къамыщынми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынуми | къэпщынуми | къищынуми | къэтщынуми | къэфщынуми | къащынуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынуми | къыумыщынуми | къимыщынуми | къэдмыщынуми | къэвмыщынуми | къамыщынуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщтэми | къэпщтэми | къищтэми | къэтщтэми | къэфщтэми | къащтэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщтэми | къыумыщтэми | къимыщтэми | къэдмыщтэми | къэвмыщтэми | къамыщтэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщатэми | къэпщатэми | къищатэми | къэтщатэми | къэфщатэми | къащатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщатэми | къыумыщатэми | къимыщатэми | къэдмыщатэми | къэвмыщатэми | къамыщатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщыгъатэми | къэпщыгъатэми | къищыгъатэми | къэтщыгъатэми | къэфщыгъатэми | къащыгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщыгъатэми | къыумыщыгъатэми | къимыщыгъатэми | къэдмыщыгъатэми | къэвмыщыгъатэми | къамыщыгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынтэми | къэпщынтэми | къищынтэми | къэтщынтэми | къэфщынтэми | къащынтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынтэми | къыумыщынтэми | къимыщынтэми | къэдмыщынтэми | къэвмыщынтэми | къамыщынтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынутэми | къэпщынутэми | къищынутэми | къэтщынутэми | къэфщэнутэми | къащэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынутэми | къыумыщынутэми | къимыщынутэми | къэдмыщынутэми | къэвмыщынутэми | къамыщынутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщаи | къэпщаи | къищаи | къэтщаи | къэфщаи | къащаи |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщаи | къыумыщаи | къимыщаи | къэдмыщаи | къэвмыщаи | къамыщаи |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщащэрэт | къэпщащэрэт | къищащэрэт | къэтщащэрэт | къэфщащэрэт | къащащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщащэрэт | къыумыщащэрэт | къимыщащэрэт | къэдмыщащэрэт | къэвмыщащэрэт | къамыщащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнщ | къэпщагъэнщ | къищагъэнщ | къэтщагъэнщ | къэфщагъэнщ | къащагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнкъым | къэпщагъэнкъым | къищагъэнкъым | къэтщагъэнкъым | къэфщагъэнкъым | къащагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнт | къэпщагъэнт | къищагъэнт | къэтщагъэнт | къэфщагъэнт | къащагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнтэкъым | къэпщагъэнтэкъым | къищагъэнтэкъым | къэтщагъэнтэкъым | къэфщагъэнтэкъым | къащагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэн | къэпщагъэн | къищагъэн | къэтщагъэн | къэфщагъэн | къащагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнкъэ | къэпщагъэнкъэ | къищагъэнкъэ | къэтщагъэнкъэ | къэфщагъэнкъэ | къащагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнт | къэпщагъэнт | къищагъэнт | къэтщагъэнт | къэфщагъэнт | къащагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнтэкъэ | къэпщагъэнтэкъэ | къищагъэнтэкъэ | къэтщагъэнтэкъэ | къэфщагъэнтэкъэ | къащагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнущ | къэпщагъэнущ | къищагъэнущ | къэтщагъэнущ | къэфщагъэнущ | къащагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнукъым | къэпщагъэнукъым | къищагъэнукъым | къэтщагъэнукъым | къэфщагъэнукъым | къащагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнут | къэпщагъэнут | къищагъэнут | къэтщагъэнут | къэфщагъэнут | къащагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнутэкъым | къэпщагъэнутэкъым | къищагъэнутэкъым | къэтщагъэнутэкъым | къэфщагъэнутэкъым | къащагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэну | къэпщагъэну | къищагъэну | къэтщагъэну | къэфщагъэну | къащагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнукъэ | къэпщагъэнукъэ | къищагъэнукъэ | къэтщагъэнукъэ | къэфщагъэнукъэ | къащагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнут | къэпщагъэнут | къищагъэнут | къэтщагъэнут | къэфщагъэнут | къащагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнутэкъэ | къэпщагъэнутэкъэ | къищагъэнутэкъэ | къэтщагъэнутэкъэ | къэфщагъэнутэкъэ | къащагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэзыща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэсщ | къэпщ | къищ | къэтщ | къэфщ | къащ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщ | къыумыщ | къимыщ | къэдмыщ | къэвмыщ | къамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсща | къэпща | къища | къэтща | къэфща | къаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыща | къыумыща | къимыща | къэдмыща | къэвмыща | къамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсщыгъа | къэпщыгъа | къищыгъа | къэтщыгъа | къэфщыгъа | къащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщыгъа | къыумыщыгъа | къимыщыгъа | къэдмыщыгъа | къэвмыщыгъа | къамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэсщын | къэпщын | къищын | къэтщын | къэфщын | къащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщын | къыумыщын | къимыщын | къэдмыщын | къэвмыщын | къамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэсщыну | къэпщыну | къищыну | къэтщыну | къэфщыну | къащыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщыну | къыумыщыну | къимыщыну | къэдмыщыну | къэвмыщыну | къамыщыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэщ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэщыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэщын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэщыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщыну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщ | къызэрыпщ | къызэрищ | къызэрытщ | къызэрыфщ | къызэращ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщ | къызэрумыщ | къызэримыщ | къызэрыдмыщ | къызэрывмыщ | къызэрамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысща | къызэрыпща | къызэрища | къызэрытща | къызэрыфща | къызэраща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыща | къызэрумыща | къызэримыща | къызэрыдмыща | къызэрывмыща | къызэрамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщыгъа | къызэрыпщыгъа | къызэрищыгъа | къызэрытщыгъа | къызэрыфщыгъа | къызэращыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщыгъа | къызэрумыщыгъа | къызэримыщыгъа | къызэрыдмыщыгъа | къызэрывмыщыгъа | къызэрамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщын | къызэрыпщын | къызэрищын | къызэрытщын | къызэрыфщын | къызэращын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщын | къызэрумыщын | къызэримыщын | къызэрыдмыщын | къызэрывмыщын | къызэрамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщыну | къызэрыпщыну | къызэрищыну | къызэрытщыну | къызэрыфщыну | къызэращыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщыну | къызэрумыщыну | къызэримыщыну | къызэрыдмыщыну | къызэрывмыщыну | къызэрамыщыну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщ | къыщыпщ | къыщищ | къыщытщ | къыщыфщ | къыщащ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщ | къыщумыщ | къыщимыщ | къыщыдмыщ | къыщывмыщ | къыщамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщысща | къыщыпща | къыщища | къыщытща | къыщыфща | къыщаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыща | къыщумыща | къыщимыща | къыщыдмыща | къыщывмыща | къыщамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщыгъа | къыщыпщыгъа | къыщищыгъа | къыщытщыгъа | къыщыфщыгъа | къыщащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщыгъа | къыщумыщыгъа | къыщимыщыгъа | къыщыдмыщыгъа | къыщывмыщыгъа | къыщамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщын | къыщыпщын | къыщищын | къыщытщын | къыщыфщын | къыщащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщын | къыщумыщын | къыщимыщын | къыщыдмыщын | къыщывмыщын | къыщамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщыну | къыщыпщыну | къыщищыну | къыщытщыну | къыщыфщыну | къыщащыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщыну | къыщумыщыну | къыщимыщыну | къыщыдмыщыну | къыщывмыщыну | къыщамыщыну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщ | къыздэпщ | къыздищ | къыздэтщ | къыздэфщ | къыздащ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщ | къыздумыщ | къыздимыщ | къыздэдмыщ | къыздэвмыщ | къыздамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсща | къыздэпща | къыздища | къыздэтща | къыздэфща | къыздаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыща | къыздумыща | къыздимыща | къыздэдмыща | къыздэвмыща | къыздамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщыгъа | къыздэпщыгъа | къыздищыгъа | къыздэтщыгъа | къыздэфщыгъа | къыздащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здэбъэдэзмыщыгъа | къыздумыщыгъа | къыздимыщыгъа | къыздэдмыщыгъа | къыздэвмыщыгъа | къыздамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщын | къыздэпщын | къыздищын | къыздэтщын | къыздэфщын | къыздащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщын | къыздумыщын | къыздимыщын | къыздэдмыщын | къыздэвмыщын | къыздамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщыну | къыздэпщыну | къыздищыну | къыздэтщыну | къыздэфщыну | къыздащыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщыну | къыздумыщыну | къыздимыщыну | къыздэдмыщыну | къыздэвмыщыну | къыздамыщыну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщ | къыщӀэпщ | къыщӀищ | къыщӀэтщ | къыщӀэфщ | къыщӀащ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщ | къыщӀумыщ | къыщӀимыщ | къыщӀэдмыщ | къыщӀэвмыщ | къыщӀамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсща | къыщӀэпща | къыщӀища | къыщӀэтща | къыщӀэфща | къыщӀаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыща | къыщӀумыща | къыщӀимыща | къыщӀэдмыща | къыщӀэвмыща | къыщӀамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщыгъа | щӀэкъэпщыгъа | къыщӀищыгъа | щӀэкъэтщыгъа | щӀэкъэфщыгъа | къыщӀащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщыгъа | къыщӀумыщыгъа | къыщӀимыщыгъа | къыщӀэдмыщыгъа | къыщӀэвмыщыгъа | къыщӀамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщын | къыщӀэпщын | къыщӀищын | къыщӀэтщын | къыщӀэфщын | къыщӀащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщын | къыщӀумыщын | къыщӀимыщын | къыщӀэдмыщын | къыщӀэвмыщын | къыщӀамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщыну | къыщӀэпщыну | къыщӀищыну | къыщӀэтщыну | къыщӀэфщыну | къыщӀащыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщыну | къыщӀумыщыну | къыщӀимыщыну | къыщӀэдмыщыну | къыщӀэвмыщыну | къыщӀамыщыну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэсщу | къэпщу | къищу | къэтщу | къэфщу | къащу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщу | къыумыщу | къимыщу | къэдмыщу | къэвмыщу | къамыщу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсщауэ | къэпщауэ | къищауэ | къэтщауэ | къэфщауэ | къащауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщауэ | къыумыщауэ | къимыщауэ | къэдмыщауэ | къэвмыщауэ | къамыщауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къэсщурэ | къэпщурэ | къищурэ | къэтщурэ | къэфщурэ | къащурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къэзмыщурэ | къыумыщурэ | къимыщурэ | къэдмыщурэ | къэвмыщурэ | къамыщурэ |
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | укъызощ | къызощ | -- | фыкъызощ | къызощ(хэ) |
уэ | сыкъыбощ | -- | къыбощ | дыкъыбощ | -- | къыбощ(хэ) |
абы | сыкъещ | укъещ | къещ | дыкъещ | фыкъещ | къещ(хэ) |
дэ | -- | укъыдощ | къыдощ | -- | фыкъыдощ | къыдощ(хэ) |
фэ | сыкъывощ | -- | къывощ | дыкъывощ | -- | къывощ(хэ) |
абыхэм | сыкъащ | укъащ | къащ | дыкъащ | фыкъащ | къащ(хэ) |
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | укъэс[щрэ] | къэс[щрэ] | -- | фыкъэс[щрэ] | къэс[щ(хэ)рэ] |
уэ | сыкъэп[щрэ] | -- | къэп[щрэ] | дыкъэп[щрэ] | -- | къэп[щ(хэ)рэ] |
абы | сыкъи[щрэ] | укъи[щрэ] | къи[щрэ] | дыкъи[щрэ] | фыкъи[щрэ] | къи[щ(хэ)рэ] |
дэ | -- | укъэт[щрэ] | къэт[щрэ] | -- | фыкъэт[щрэ] | къэт[щ(хэ)рэ] |
фэ | сыкъэф[щрэ] | -- | къэф[щрэ] | дыкъэф[щрэ] | -- | къэф[щ(хэ)рэ] |
абыхэм | сыкъа[щрэ] | укъа[щрэ] | къа[щрэ] | дыкъа[щрэ] | фыкъа[щрэ] | къа[щ(хэ)рэ] |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щ] | [щ]ыр | -- | [щ]хэр |
Эргативнэ: | [щ] | [щ]ым | -- | [щ]хэм |
Послеложнэ: | [щ]кӀэ | [щ]ымкӀэ | [щ]хэкӀэ | [щ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щ]у | [щ]ырауэ | [щ]хэу | [щ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щ]а | [щ]ар | -- | [щ]ахэр |
Эргативнэ: | [щ]а | [щ]ам | -- | [щ]ахэм |
Послеложнэ: | [щ]акӀэ | [щ]амкӀэ | [щ]ахэкӀэ | [щ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щ]ауэ | [щ]арауэ | [щ]ахэу | [щ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щ]ын | [щ]ыныр | -- | [щ]ынхэр |
Эргативнэ: | [щ]ын | [щ]ыным | -- | [щ]ынхэм |
Послеложнэ: | [щ]ынкӀэ | [щ]ынымкӀэ | [щ]ынхэкӀэ | [щ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [щ]ыну | [щ]ынырауэ | [щ]ынхэу | [щ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щ]ыну | [щ]ынур | -- | [щ]ынухэр |
Эргативнэ: | [щ]ыну | [щ]ынум | -- | [щ]ынухэм |
Послеложнэ: | [щ]ынукӀэ | [щ]ынумкӀэ | [щ]ынухэкӀэ | [щ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щ]ынууэ | [щ]ынурауэ | [щ]ынухэу | [щ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэр къэлъыхъуэу зыгуэр щӀэпщытыкӀын, къэӀэбырэбыхьын (п. п. унэр).
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Унэр къэщын.
- Жыпыр къэщын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэщын: search swh for sth
- Унэр къэщын: search the house
- Жыпыр къэщын: search in one’s pockets
УРЫСЫБЗЭ
- къэщын: обыскать кого-что-л.
- Унэр къэщын: обыскать дом
- Жыпыр къэщын: обыскать карманы
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
мэл къэщын
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹɐ'ɕǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [щ] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къэщын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къэщын |
щымыӀэныгъэ: | къэмыщын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщын | къэпщын | къищын | къэтщын | къэфщын | къащын |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщын | къыумыщын | къимыщын | къэдмыщын | къэвмыщын | къамыщын |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэщ! | къэфщ! |
щымыӀэныгъэ: | къыумыщ! | къэвмыщ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсрещ | къыурещ | кърещ | къэтрещ | къэфрещ | кърещ |
щымыӀэныгъэ: | къэсремыщ | къыуремыщ | къремыщ | къэтремыщ | къэфремыщ | къремыщ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къызощ(ыр) | къыбощ(ыр) | къещ(ыр) | къыдощ(ыр) | къывощ(ыр) | къащ(ыр) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщыркъым | къэпщыркъым | къищыркъым | къэтщыркъым | къэфщыркъым | къащыркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщырт | къэпщырт | къищырт | къэтщырт | къэфщырт | къащырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщыртэкъым | къэпщыртэкъым | къищыртэкъым | къэтщыртэкъым | къэфщыртэкъым | къащыртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщащ | къэпщащ | къищащ | къэтщащ | къэфщащ | къащащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщакъым | къэпщакъым | къищакъым | къэтщакъым | къэфщакъым | къащакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщат | къэпщат | къищат | къэтщат | къэфщат | къащат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщатэкъым | къэпщатэкъым | къищатэкъым | къэтщатэкъым | къэфщатэкъым | къащатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыгъащ | къэпщыгъащ | къищыгъащ | къэтщыгъащ | къэфщыгъащ | къащыгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщыгъакъым | къэпщыгъакъым | къищыгъакъым | къэтщыгъакъым | къэфщыгъакъым | къащыгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыгъат | къэпщыгъат | къищыгъат | къэтщыгъат | къэфщыгъат | къащыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщыгъатэкъым | къэпщыгъатэкъым | къищыгъатэкъым | къэтщыгъатэкъым | къэфщыгъатэкъым | къащыгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къэсщщ | къэпщщ | къищщ | къэтщщ | къэфщщ | къащщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къэсщкъым | къэпщкъым | къищкъым | къэтщкъым | къэфщкъым | къащкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къэсщт | къэпщт | къищт | къэтщт | къэфщт | къащт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къэсщтэкъым | къэпщтэкъым | къищтэкъым | къэтщтэкъым | къэфщтэкъым | къащтэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынщ | къэпщынщ | къищынщ | къэтщынщ | къэфщынщ | къащынщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынкъым | къэпщынкъым | къищынкъым | къэтщынкъым | къэфщынкъым | къащынкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынущ | къэпщынущ | къищынущ | къэтщынущ | къэфщынущ | къащынущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынукъым | къэпщынукъым | къищынукъым | къэтщынукъым | къэфщынукъым | къащынукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщрэ | къэпщрэ | къищрэ | къэтщрэ | къэфщрэ | къащрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщыркъэ | къэпщыркъэ | къищыркъэ | къэтщыркъэ | къэфщыркъэ | къащыркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщырт | къэпщырт | къищырт | къэтщырт | къэфщырт | къащырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщыртэкъэ | къэпщыртэкъэ | къищыртэкъэ | къэтщыртэкъэ | къэфщыртэкъэ | къащыртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсща | къэпща | къища | къэтща | къэфща | къаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщакъэ | къэпщакъэ | къищакъэ | къэтщакъэ | къэфщакъэ | къащакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщат | къэпщат | къищат | къэтщат | къэфщат | къащат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщатэкъэ | къэпщатэкъэ | къищатэкъэ | къэтщатэкъэ | къэфщатэкъэ | къащатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыгъа | къэпщыгъа | къищыгъа | къэтщыгъа | къэфщыгъа | къащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къэсщыгъакъэ | къэпщыгъакъэ | къищыгъакъэ | къэтщыгъакъэ | къэфщыгъакъэ | къащыгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыгъат | къэпщыгъат | къищыгъат | къэтщыгъат | къэфщыгъат | къащыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэсщыгъатэкъэ | къэпщыгъатэкъэ | къищыгъатэкъэ | къэтщыгъатэкъэ | къэфщыгъатэкъэ | къащыгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къэсщ | къэпщ | къищ | къэтщ | къэфщ | къащ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къэсщкъэ | къэпщкъэ | къищкъэ | къэтщкъэ | къэфщкъэ | къащкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къэсщт | къэпщт | къищт | къэтщт | къэфщт | къащт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къэсщтэкъэ | къэпщтэкъэ | къищтэкъэ | къэтщтэкъэ | къэфщтэкъэ | къащтэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщын | къэпщын | къищын | къэтщын | къэфщын | къащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынкъэ | къэпщынкъэ | къищынкъэ | къэтщынкъэ | къэфщынкъэ | къащынкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщыну | къэпщыну | къищыну | къэтщыну | къэфщыну | къащыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынукъэ | къэпщынукъэ | къищынукъэ | къэтщынукъэ | къэфщынукъэ | къащынукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщмэ | къэпщмэ | къищмэ | къэтщмэ | къэфщмэ | къащмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщмэ | къыумыщмэ | къимыщмэ | къэдмыщмэ | къэвмыщмэ | къамыщмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщамэ | къэпщамэ | къищамэ | къэтщамэ | къэфщамэ | къащамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщамэ | къыумыщамэ | къимыщамэ | къэдмыщамэ | къэвмыщамэ | къамыщамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщыгъамэ | къэпщыгъамэ | къищыгъамэ | къэтщыгъамэ | къэфщыгъамэ | къащыгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщыгъамэ | къыумыщыгъамэ | къимыщыгъамэ | къэдмыщыгъамэ | къэвмыщыгъамэ | къамыщыгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынмэ | къэпщынмэ | къищынмэ | къэтщынмэ | къэфщынмэ | къащынмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынмэ | къыумыщынмэ | къимыщынмэ | къэдмыщынмэ | къэвмыщынмэ | къамыщынмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынумэ | къэпщынумэ | къищынумэ | къэтщынумэ | къэфщынумэ | къащынумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынумэ | къыумыщынумэ | къимыщынумэ | къэдмыщынумэ | къэвмыщынумэ | къамыщынумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщтэмэ | къэпщтэмэ | къищтэмэ | къэтщтэмэ | къэфщтэмэ | къащтэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщтэмэ | къыумыщтэмэ | къимыщтэмэ | къэдмыщтэмэ | къэвмыщтэмэ | къамыщтэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщатэмэ | къэпщатэмэ | къищатэмэ | къэтщатэмэ | къэфщатэмэ | къащатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщатэмэ | къыумыщатэмэ | къимыщатэмэ | къэдмыщатэмэ | къэвмыщатэмэ | къамыщатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщыгъатэмэ | къэпщыгъатэмэ | къищыгъатэмэ | къэтщыгъатэмэ | къэфщыгъатэмэ | къащыгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщыгъатэмэ | къыумыщыгъатэмэ | къимыщыгъатэмэ | къэдмыщыгъатэмэ | къэвмыщыгъатэмэ | къамыщыгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынтэмэ | къэпщынтэмэ | къищынтэмэ | къэтщынтэмэ | къэфщынтэмэ | къащынтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынтэмэ | къыумыщынтэмэ | къимыщынтэмэ | къэдмыщынтэмэ | къэвмыщынтэмэ | къамыщынтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынутэмэ | къэпщынутэмэ | къищынутэмэ | къэтщынутэмэ | къэфщынутэмэ | къащынутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынутэмэ | къыумыщынутэмэ | къимыщынутэмэ | къэдмыщынутэмэ | къэвмыщынутэмэ | къамыщынутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынт | къэпщынт | къищынт | къэтщынт | къэфщынт | къащынт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынтэкъым | къэпщынтэкъым | къищынтэкъым | къэтщынтэкъым | къэфщынтэкъым | къащынтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынут | къэпщынут | къищынут | къэтщынут | къэфщынут | къащынут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэсщынутэкъым | къэпщынутэкъым | къищынутэкъым | къэтщынутэкъым | къэфщынутэкъым | къащынутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщми | къэпщми | къищми | къэтщми | къэфщми | къащми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщми | къыумыщми | къимыщми | къэдмыщми | къэвмыщми | къамыщми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщами | къэпщами | къищами | къэтщами | къэфщами | къащами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщами | къыумыщами | къимыщами | къэдмыщами | къэвмыщами | къамыщами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщыгъами | къэпщыгъами | къищыгъами | къэтщыгъами | къэфщыгъами | къащыгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщыгъами | къыумыщыгъами | къимыщыгъами | къэдмыщыгъами | къэвмыщыгъами | къамыщыгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынми | къэпщынми | къищынми | къэтщынми | къэфщынми | къащынми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынми | къыумыщынми | къимыщынми | къэдмыщынми | къэвмыщынми | къамыщынми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынуми | къэпщынуми | къищынуми | къэтщынуми | къэфщынуми | къащынуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынуми | къыумыщынуми | къимыщынуми | къэдмыщынуми | къэвмыщынуми | къамыщынуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщтэми | къэпщтэми | къищтэми | къэтщтэми | къэфщтэми | къащтэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщтэми | къыумыщтэми | къимыщтэми | къэдмыщтэми | къэвмыщтэми | къамыщтэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэсщатэми | къэпщатэми | къищатэми | къэтщатэми | къэфщатэми | къащатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщатэми | къыумыщатэми | къимыщатэми | къэдмыщатэми | къэвмыщатэми | къамыщатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэсщыгъатэми | къэпщыгъатэми | къищыгъатэми | къэтщыгъатэми | къэфщыгъатэми | къащыгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщыгъатэми | къыумыщыгъатэми | къимыщыгъатэми | къэдмыщыгъатэми | къэвмыщыгъатэми | къамыщыгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынтэми | къэпщынтэми | къищынтэми | къэтщынтэми | къэфщынтэми | къащынтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынтэми | къыумыщынтэми | къимыщынтэми | къэдмыщынтэми | къэвмыщынтэми | къамыщынтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэсщынутэми | къэпщынутэми | къищынутэми | къэтщынутэми | къэфщэнутэми | къащэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыщынутэми | къыумыщынутэми | къимыщынутэми | къэдмыщынутэми | къэвмыщынутэми | къамыщынутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщаи | къэпщаи | къищаи | къэтщаи | къэфщаи | къащаи |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщаи | къыумыщаи | къимыщаи | къэдмыщаи | къэвмыщаи | къамыщаи |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсщащэрэт | къэпщащэрэт | къищащэрэт | къэтщащэрэт | къэфщащэрэт | къащащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къэзмыщащэрэт | къыумыщащэрэт | къимыщащэрэт | къэдмыщащэрэт | къэвмыщащэрэт | къамыщащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнщ | къэпщагъэнщ | къищагъэнщ | къэтщагъэнщ | къэфщагъэнщ | къащагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнкъым | къэпщагъэнкъым | къищагъэнкъым | къэтщагъэнкъым | къэфщагъэнкъым | къащагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнт | къэпщагъэнт | къищагъэнт | къэтщагъэнт | къэфщагъэнт | къащагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнтэкъым | къэпщагъэнтэкъым | къищагъэнтэкъым | къэтщагъэнтэкъым | къэфщагъэнтэкъым | къащагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэн | къэпщагъэн | къищагъэн | къэтщагъэн | къэфщагъэн | къащагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнкъэ | къэпщагъэнкъэ | къищагъэнкъэ | къэтщагъэнкъэ | къэфщагъэнкъэ | къащагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнт | къэпщагъэнт | къищагъэнт | къэтщагъэнт | къэфщагъэнт | къащагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнтэкъэ | къэпщагъэнтэкъэ | къищагъэнтэкъэ | къэтщагъэнтэкъэ | къэфщагъэнтэкъэ | къащагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнущ | къэпщагъэнущ | къищагъэнущ | къэтщагъэнущ | къэфщагъэнущ | къащагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнукъым | къэпщагъэнукъым | къищагъэнукъым | къэтщагъэнукъым | къэфщагъэнукъым | къащагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнут | къэпщагъэнут | къищагъэнут | къэтщагъэнут | къэфщагъэнут | къащагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнутэкъым | къэпщагъэнутэкъым | къищагъэнутэкъым | къэтщагъэнутэкъым | къэфщагъэнутэкъым | къащагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэну | къэпщагъэну | къищагъэну | къэтщагъэну | къэфщагъэну | къащагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнукъэ | къэпщагъэнукъэ | къищагъэнукъэ | къэтщагъэнукъэ | къэфщагъэнукъэ | къащагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэсщагъэнут | къэпщагъэнут | къищагъэнут | къэтщагъэнут | къэфщагъэнут | къащагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэсщагъэнутэкъэ | къэпщагъэнутэкъэ | къищагъэнутэкъэ | къэтщагъэнутэкъэ | къэфщагъэнутэкъэ | къащагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэзыща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэзыщыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыщыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэсщ | къэпщ | къищ | къэтщ | къэфщ | къащ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщ | къыумыщ | къимыщ | къэдмыщ | къэвмыщ | къамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсща | къэпща | къища | къэтща | къэфща | къаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыща | къыумыща | къимыща | къэдмыща | къэвмыща | къамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсщыгъа | къэпщыгъа | къищыгъа | къэтщыгъа | къэфщыгъа | къащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщыгъа | къыумыщыгъа | къимыщыгъа | къэдмыщыгъа | къэвмыщыгъа | къамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэсщын | къэпщын | къищын | къэтщын | къэфщын | къащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщын | къыумыщын | къимыщын | къэдмыщын | къэвмыщын | къамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэсщыну | къэпщыну | къищыну | къэтщыну | къэфщыну | къащыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщыну | къыумыщыну | къимыщыну | къэдмыщыну | къэвмыщыну | къамыщыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэщ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэщыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэщын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэщыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыщыну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщ | къызэрыпщ | къызэрищ | къызэрытщ | къызэрыфщ | къызэращ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщ | къызэрумыщ | къызэримыщ | къызэрыдмыщ | къызэрывмыщ | къызэрамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысща | къызэрыпща | къызэрища | къызэрытща | къызэрыфща | къызэраща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыща | къызэрумыща | къызэримыща | къызэрыдмыща | къызэрывмыща | къызэрамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщыгъа | къызэрыпщыгъа | къызэрищыгъа | къызэрытщыгъа | къызэрыфщыгъа | къызэращыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщыгъа | къызэрумыщыгъа | къызэримыщыгъа | къызэрыдмыщыгъа | къызэрывмыщыгъа | къызэрамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщын | къызэрыпщын | къызэрищын | къызэрытщын | къызэрыфщын | къызэращын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщын | къызэрумыщын | къызэримыщын | къызэрыдмыщын | къызэрывмыщын | къызэрамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрысщыну | къызэрыпщыну | къызэрищыну | къызэрытщыну | къызэрыфщыну | къызэращыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыщыну | къызэрумыщыну | къызэримыщыну | къызэрыдмыщыну | къызэрывмыщыну | къызэрамыщыну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщ | къыщыпщ | къыщищ | къыщытщ | къыщыфщ | къыщащ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщ | къыщумыщ | къыщимыщ | къыщыдмыщ | къыщывмыщ | къыщамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщысща | къыщыпща | къыщища | къыщытща | къыщыфща | къыщаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыща | къыщумыща | къыщимыща | къыщыдмыща | къыщывмыща | къыщамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщыгъа | къыщыпщыгъа | къыщищыгъа | къыщытщыгъа | къыщыфщыгъа | къыщащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщыгъа | къыщумыщыгъа | къыщимыщыгъа | къыщыдмыщыгъа | къыщывмыщыгъа | къыщамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщын | къыщыпщын | къыщищын | къыщытщын | къыщыфщын | къыщащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщын | къыщумыщын | къыщимыщын | къыщыдмыщын | къыщывмыщын | къыщамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщысщыну | къыщыпщыну | къыщищыну | къыщытщыну | къыщыфщыну | къыщащыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыщыну | къыщумыщыну | къыщимыщыну | къыщыдмыщыну | къыщывмыщыну | къыщамыщыну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщ | къыздэпщ | къыздищ | къыздэтщ | къыздэфщ | къыздащ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщ | къыздумыщ | къыздимыщ | къыздэдмыщ | къыздэвмыщ | къыздамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсща | къыздэпща | къыздища | къыздэтща | къыздэфща | къыздаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыща | къыздумыща | къыздимыща | къыздэдмыща | къыздэвмыща | къыздамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщыгъа | къыздэпщыгъа | къыздищыгъа | къыздэтщыгъа | къыздэфщыгъа | къыздащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здэбъэдэзмыщыгъа | къыздумыщыгъа | къыздимыщыгъа | къыздэдмыщыгъа | къыздэвмыщыгъа | къыздамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщын | къыздэпщын | къыздищын | къыздэтщын | къыздэфщын | къыздащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщын | къыздумыщын | къыздимыщын | къыздэдмыщын | къыздэвмыщын | къыздамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздэсщыну | къыздэпщыну | къыздищыну | къыздэтщыну | къыздэфщыну | къыздащыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыщыну | къыздумыщыну | къыздимыщыну | къыздэдмыщыну | къыздэвмыщыну | къыздамыщыну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщ | къыщӀэпщ | къыщӀищ | къыщӀэтщ | къыщӀэфщ | къыщӀащ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщ | къыщӀумыщ | къыщӀимыщ | къыщӀэдмыщ | къыщӀэвмыщ | къыщӀамыщ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсща | къыщӀэпща | къыщӀища | къыщӀэтща | къыщӀэфща | къыщӀаща |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыща | къыщӀумыща | къыщӀимыща | къыщӀэдмыща | къыщӀэвмыща | къыщӀамыща |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщыгъа | щӀэкъэпщыгъа | къыщӀищыгъа | щӀэкъэтщыгъа | щӀэкъэфщыгъа | къыщӀащыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщыгъа | къыщӀумыщыгъа | къыщӀимыщыгъа | къыщӀэдмыщыгъа | къыщӀэвмыщыгъа | къыщӀамыщыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщын | къыщӀэпщын | къыщӀищын | къыщӀэтщын | къыщӀэфщын | къыщӀащын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщын | къыщӀумыщын | къыщӀимыщын | къыщӀэдмыщын | къыщӀэвмыщын | къыщӀамыщын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэсщыну | къыщӀэпщыну | къыщӀищыну | къыщӀэтщыну | къыщӀэфщыну | къыщӀащыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыщыну | къыщӀумыщыну | къыщӀимыщыну | къыщӀэдмыщыну | къыщӀэвмыщыну | къыщӀамыщыну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэсщу | къэпщу | къищу | къэтщу | къэфщу | къащу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщу | къыумыщу | къимыщу | къэдмыщу | къэвмыщу | къамыщу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэсщауэ | къэпщауэ | къищауэ | къэтщауэ | къэфщауэ | къащауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыщауэ | къыумыщауэ | къимыщауэ | къэдмыщауэ | къэвмыщауэ | къамыщауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къэсщурэ | къэпщурэ | къищурэ | къэтщурэ | къэфщурэ | къащурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къэзмыщурэ | къыумыщурэ | къимыщурэ | къэдмыщурэ | къэвмыщурэ | къамыщурэ |
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | укъызощ | къызощ | -- | фыкъызощ | къызощ(хэ) |
уэ | сыкъыбощ | -- | къыбощ | дыкъыбощ | -- | къыбощ(хэ) |
абы | сыкъещ | укъещ | къещ | дыкъещ | фыкъещ | къещ(хэ) |
дэ | -- | укъыдощ | къыдощ | -- | фыкъыдощ | къыдощ(хэ) |
фэ | сыкъывощ | -- | къывощ | дыкъывощ | -- | къывощ(хэ) |
абыхэм | сыкъащ | укъащ | къащ | дыкъащ | фыкъащ | къащ(хэ) |
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | укъэс[щрэ] | къэс[щрэ] | -- | фыкъэс[щрэ] | къэс[щ(хэ)рэ] |
уэ | сыкъэп[щрэ] | -- | къэп[щрэ] | дыкъэп[щрэ] | -- | къэп[щ(хэ)рэ] |
абы | сыкъи[щрэ] | укъи[щрэ] | къи[щрэ] | дыкъи[щрэ] | фыкъи[щрэ] | къи[щ(хэ)рэ] |
дэ | -- | укъэт[щрэ] | къэт[щрэ] | -- | фыкъэт[щрэ] | къэт[щ(хэ)рэ] |
фэ | сыкъэф[щрэ] | -- | къэф[щрэ] | дыкъэф[щрэ] | -- | къэф[щ(хэ)рэ] |
абыхэм | сыкъа[щрэ] | укъа[щрэ] | къа[щрэ] | дыкъа[щрэ] | фыкъа[щрэ] | къа[щ(хэ)рэ] |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щ] | [щ]ыр | -- | [щ]хэр |
Эргативнэ: | [щ] | [щ]ым | -- | [щ]хэм |
Послеложнэ: | [щ]кӀэ | [щ]ымкӀэ | [щ]хэкӀэ | [щ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щ]у | [щ]ырауэ | [щ]хэу | [щ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щ]а | [щ]ар | -- | [щ]ахэр |
Эргативнэ: | [щ]а | [щ]ам | -- | [щ]ахэм |
Послеложнэ: | [щ]акӀэ | [щ]амкӀэ | [щ]ахэкӀэ | [щ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щ]ауэ | [щ]арауэ | [щ]ахэу | [щ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щ]ын | [щ]ыныр | -- | [щ]ынхэр |
Эргативнэ: | [щ]ын | [щ]ыным | -- | [щ]ынхэм |
Послеложнэ: | [щ]ынкӀэ | [щ]ынымкӀэ | [щ]ынхэкӀэ | [щ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [щ]ыну | [щ]ынырауэ | [щ]ынхэу | [щ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [щ]ыну | [щ]ынур | -- | [щ]ынухэр |
Эргативнэ: | [щ]ыну | [щ]ынум | -- | [щ]ынухэм |
Послеложнэ: | [щ]ынукӀэ | [щ]ынумкӀэ | [щ]ынухэкӀэ | [щ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [щ]ынууэ | [щ]ынурауэ | [щ]ынухэу | [щ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым тет цыр лэныстэкӀэ тегъэкӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 102 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Бжьыхьэм къаща цыр лъэкӀыхьщ икӀи щабэщ. | Шерсть, постриженная осенью длинноволокнистая и мягкая. | Wool shorn in autumn is long-fibred and soft. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Мэлыр къэщын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэщын: cut hair; shear (sheep)
- Мэлыр къэщын: to shear sheep
УРЫСЫБЗЭ
- къэщын: остричь кого-л.
- Мэлыр къэщын: остричь овец
БИБЛИОГРАФИЕ