къэхун

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [qʹɐ'xʷǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• къэ- + [ху] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "къэхун"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	къэхун
щымыӀэныгъэ:	къэмыхун

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэсхун	къэпхун	къихун	къэтхун	къэфхун	къахун
щымыӀэныгъэ:	къэзмыхун	къыумыхун	къимыхун	къэдмыхун	къэвмыхун	къамыхун

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	къэху!	къэфху!
щымыӀэныгъэ:	къыумыху!	къэвмыху!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыкъреху	укъреху	къреху	дыкъреху	фыкъреху	къреху
щымыӀэныгъэ:	сыкъремыху	укъремыху	къремыху	дыкъремыху	фыкъремыху	къремыху

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къызоху(р)	къыбоху(р)	къеху(р)	къыдоху(р)	къывоху(р)	къаху(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхуркъым	къэпхуркъым	къихуркъым	къэтхуркъым	къэфхуркъым	къахуркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхурт	къэпхурт	къихурт	къэтхурт	къэфхурт	къахурт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсхуртэкъым	къэпхуртэкъым	къихуртэкъым	къэтхуртэкъым	къэфхуртэкъым	къахуртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхуащ	къэпхуащ	къихуащ	къэтхуащ	къэфхуащ	къахуащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсхуакъым	къэпхуакъым	къихуакъым	къэтхуакъым	къэфхуакъым	къахуакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхуат	къэпхуат	къихуат	къэтхуат	къэфхуат	къахуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсхуатэкъым	къэпхуатэкъым	къихуатэкъым	къэтхуатэкъым	къэфхуатэкъым	къахуатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхугъащ	къэпхугъащ	къихугъащ	къэтхугъащ	къэфхугъащ	къахугъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхугъакъым	къэпхугъакъым	къихугъакъым	къэтхугъакъым	къэфхугъакъым	къахугъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхугъат	къэпхугъат	къихугъат	къэтхугъат	къэфхугъат	къахугъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхугъатэкъым	къэпхугъатэкъым	къихугъатэкъым	къэтхугъатэкъым	къэфхугъатэкъым	къахугъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	къэсхущ	къэпхущ	къихущ	къэтхущ	къэфхущ	къахущ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	къэсхукъым	къэпхукъым	къихукъым	къэтхукъым	къэфхукъым	къахукъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	къэсхут	къэпхут	къихут	къэтхут	къэфхут	къахут
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	къэсхутэкъым	къэпхутэкъым	къихутэкъым	къэтхутэкъым	къэфхутэкъым	къахутэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунщ	къэпхунщ	къихунщ	къэтхунщ	къэфхунщ	къахунщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхункъым	къэпхункъым	къихункъым	къэтхункъым	къэфхункъым	къахункъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунущ	къэпхунущ	къихунущ	къэтхунущ	къэфхунущ	къахунущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхунукъым	къэпхунукъым	къихунукъым	къэтхунукъым	къэфхунукъым	къахунукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхурэ	къэпхурэ	къихурэ	къэтхурэ	къэфхурэ	къахурэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхуркъэ	къэпхуркъэ	къихуркъэ	къэтхуркъэ	къэфхуркъэ	къахуркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхурт	къэпхурт	къихурт	къэтхурт	къэфхурт	къахурт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсхуртэкъэ	къэпхуртэкъэ	къихуртэкъэ	къэтхуртэкъэ	къэфхуртэкъэ	къахуртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхуа	къэпхуа	къихуа	къэтхуа	къэфхуа	къахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсхуакъэ	къэпхуакъэ	къихуакъэ	къэтхуакъэ	къэфхуакъэ	къахуакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхуат	къэпхуат	къихуат	къэтхуат	къэфхуат	къахуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсхуатэкъэ	къэпхуатэкъэ	къихуатэкъэ	къэтхуатэкъэ	къэфхуатэкъэ	къахуатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхугъа	къэпхугъа	къихугъа	къэтхугъа	къэфхугъа	къахугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	къэсхугъакъэ	къэпхугъакъэ	къихугъакъэ	къэтхугъакъэ	къэфхугъакъэ	къахугъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхугъат	къэпхугъат	къихугъат	къэтхугъат	къэфхугъат	къахугъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэсхугъатэкъэ	къэпхугъатэкъэ	къихугъатэкъэ	къэтхугъатэкъэ	къэфхугъатэкъэ	къахугъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	къэсху	къэпху	къиху	къэтху	къэфху	къаху
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	къэсхукъэ	къэпхукъэ	къихукъэ	къэтхукъэ	къэфхукъэ	къахукъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	къэсхут	къэпхут	къихут	къэтхут	къэфхут	къахут
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	къэсхутэкъэ	къэпхутэкъэ	къихутэкъэ	къэтхутэкъэ	къэфхутэкъэ	къахутэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхун	къэпхун	къихун	къэтхун	къэфхун	къахун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхункъэ	къэпхункъэ	къихункъэ	къэтхункъэ	къэфхункъэ	къахункъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхуну	къэпхуну	къихуну	къэтхуну	къэфхуну	къахуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхунукъэ	къэпхунукъэ	къихунукъэ	къэтхунукъэ	къэфхунукъэ	къахунукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхумэ	къэпхумэ	къихумэ	къэтхумэ	къэфхумэ	къахумэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхумэ	къыумыхумэ	къимыхумэ	къэдмыхумэ	къэвмыхумэ	къамыхумэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхуамэ	къэпхуамэ	къихуамэ	къэтхуамэ	къэфхуамэ	къахуамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхуамэ	къыумыхуамэ	къимыхуамэ	къэдмыхуамэ	къэвмыхуамэ	къамыхуамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэсхугъамэ	къэпхугъамэ	къихугъамэ	къэтхугъамэ	къэфхугъамэ	къахугъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхугъамэ	къыумыхугъамэ	къимыхугъамэ	къэдмыхугъамэ	къэвмыхугъамэ	къамыхугъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунмэ	къэпхунмэ	къихунмэ	къэтхунмэ	къэфхунмэ	къахунмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхунмэ	къыумыхунмэ	къимыхунмэ	къэдмыхунмэ	къэвмыхунмэ	къамыхунмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунумэ	къэпхунумэ	къихунумэ	къэтхунумэ	къэфхунумэ	къахунумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхунумэ	къыумыхунумэ	къимыхунумэ	къэдмыхунумэ	къэвмыхунумэ	къамыхунумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхутэмэ	къэпхутэмэ	къихутэмэ	къэтхутэмэ	къэфхутэмэ	къахутэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхутэмэ	къыумыхутэмэ	къимыхутэмэ	къэдмыхутэмэ	къэвмыхутэмэ	къамыхутэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхуатэмэ	къэпхуатэмэ	къихуатэмэ	къэтхуатэмэ	къэфхуатэмэ	къахуатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхуатэмэ	къыумыхуатэмэ	къимыхуатэмэ	къэдмыхуатэмэ	къэвмыхуатэмэ	къамыхуатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэсхугъатэмэ	къэпхугъатэмэ	къихугъатэмэ	къэтхугъатэмэ	къэфхугъатэмэ	къахугъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхугъатэмэ	къыумыхугъатэмэ	къимыхугъатэмэ	къэдмыхугъатэмэ	къэвмыхугъатэмэ	къамыхугъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунтэмэ	къэпхунтэмэ	къихунтэмэ	къэтхунтэмэ	къэфхунтэмэ	къахунтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхунтэмэ	къыумыхунтэмэ	къимыхунтэмэ	къэдмыхунтэмэ	къэвмыхунтэмэ	къамыхунтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунутэмэ	къэпхунутэмэ	къихунутэмэ	къэтхунутэмэ	къэфхунутэмэ	къахунутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхунутэмэ	къыумыхунутэмэ	къимыхунутэмэ	къэдмыхунутэмэ	къэвмыхунутэмэ	къамыхунутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунт	къэпхунт	къихунт	къэтхунт	къэфхунт	къахунт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхунтэкъым	къэпхунтэкъым	къихунтэкъым	къэтхунтэкъым	къэфхунтэкъым	къахунтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунут	къэпхунут	къихунут	къэтхунут	къэфхунут	къахунут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэсхунутэкъым	къэпхунутэкъым	къихунутэкъым	къэтхунутэкъым	къэфхунутэкъым	къахунутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхуми	къэпхуми	къихуми	къэтхуми	къэфхуми	къахуми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхуми	къыумыхуми	къимыхуми	къэдмыхуми	къэвмыхуми	къамыхуми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхуами	къэпхуами	къихуами	къэтхуами	къэфхуами	къахуами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхуами	къыумыхуами	къимыхуами	къэдмыхуами	къэвмыхуами	къамыхуами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэсхугъами	къэпхугъами	къихугъами	къэтхугъами	къэфхугъами	къахугъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхугъами	къыумыхугъами	къимыхугъами	къэдмыхугъами	къэвмыхугъами	къамыхугъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунми	къэпхунми	къихунми	къэтхунми	къэфхунми	къахунми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхунми	къыумыхунми	къимыхунми	къэдмыхунми	къэвмыхунми	къамыхунми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунуми	къэпхунуми	къихунуми	къэтхунуми	къэфхунуми	къахунуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхунуми	къыумыхунуми	къимыхунуми	къэдмыхунуми	къэвмыхунуми	къамыхунуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхутэми	къэпхутэми	къихутэми	къэтхутэми	къэфхутэми	къахутэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхутэми	къыумыхутэми	къимыхутэми	къэдмыхутэми	къэвмыхутэми	къамыхутэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	къэсхуатэми	къэпхуатэми	къихуатэми	къэтхуатэми	къэфхуатэми	къахуатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхуатэми	къыумыхуатэми	къимыхуатэми	къэдмыхуатэми	къэвмыхуатэми	къамыхуатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	къэсхугъатэми	къэпхугъатэми	къихугъатэми	къэтхугъатэми	къэфхугъатэми	къахугъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхугъатэми	къыумыхугъатэми	къимыхугъатэми	къэдмыхугъатэми	къэвмыхугъатэми	къамыхугъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунтэми	къэпхунтэми	къихунтэми	къэтхунтэми	къэфхунтэми	къахунтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхунтэми	къыумыхунтэми	къимыхунтэми	къэдмыхунтэми	къэвмыхунтэми	къамыхунтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	къэсхунутэми	къэпхунутэми	къихунутэми	къэтхунутэми	къэфхуэнутэми	къахуэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	къэзмыхунутэми	къыумыхунутэми	къимыхунутэми	къэдмыхунутэми	къэвмыхунутэми	къамыхунутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэсхуаи	къэпхуаи	къихуаи	къэтхуаи	къэфхуаи	къахуаи
щымыӀэныгъэ:	къэзмыхуаи	къыумыхуаи	къимыхуаи	къэдмыхуаи	къэвмыхуаи	къамыхуаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	къэсхуащэрэт	къэпхуащэрэт	къихуащэрэт	къэтхуащэрэт	къэфхуащэрэт	къахуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	къэзмыхуащэрэт	къыумыхуащэрэт	къимыхуащэрэт	къэдмыхуащэрэт	къэвмыхуащэрэт	къамыхуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнщ	къэпхуагъэнщ	къихуагъэнщ	къэтхуагъэнщ	къэфхуагъэнщ	къахуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнкъым	къэпхуагъэнкъым	къихуагъэнкъым	къэтхуагъэнкъым	къэфхуагъэнкъым	къахуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнт	къэпхуагъэнт	къихуагъэнт	къэтхуагъэнт	къэфхуагъэнт	къахуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнтэкъым	къэпхуагъэнтэкъым	къихуагъэнтэкъым	къэтхуагъэнтэкъым	къэфхуагъэнтэкъым	къахуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэсхуагъэн	къэпхуагъэн	къихуагъэн	къэтхуагъэн	къэфхуагъэн	къахуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнкъэ	къэпхуагъэнкъэ	къихуагъэнкъэ	къэтхуагъэнкъэ	къэфхуагъэнкъэ	къахуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнт	къэпхуагъэнт	къихуагъэнт	къэтхуагъэнт	къэфхуагъэнт	къахуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнтэкъэ	къэпхуагъэнтэкъэ	къихуагъэнтэкъэ	къэтхуагъэнтэкъэ	къэфхуагъэнтэкъэ	къахуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнущ	къэпхуагъэнущ	къихуагъэнущ	къэтхуагъэнущ	къэфхуагъэнущ	къахуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнукъым	къэпхуагъэнукъым	къихуагъэнукъым	къэтхуагъэнукъым	къэфхуагъэнукъым	къахуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнут	къэпхуагъэнут	къихуагъэнут	къэтхуагъэнут	къэфхуагъэнут	къахуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнутэкъым	къэпхуагъэнутэкъым	къихуагъэнутэкъым	къэтхуагъэнутэкъым	къэфхуагъэнутэкъым	къахуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэсхуагъэну	къэпхуагъэну	къихуагъэну	къэтхуагъэну	къэфхуагъэну	къахуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнукъэ	къэпхуагъэнукъэ	къихуагъэнукъэ	къэтхуагъэнукъэ	къэфхуагъэнукъэ	къахуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнут	къэпхуагъэнут	къихуагъэнут	къэтхуагъэнут	къэфхуагъэнут	къахуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	къэсхуагъэнутэкъэ	къэпхуагъэнутэкъэ	къихуагъэнутэкъэ	къэтхуагъэнутэкъэ	къэфхуагъэнутэкъэ	къахуагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэзыху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзыхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэзыхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэзыхун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэзыхуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзымыхуну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэсху	къэпху	къиху	къэтху	къэфху	къаху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыху	къыумыху	къимыху	къэдмыху	къэвмыху	къамыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэсхуа	къэпхуа	къихуа	къэтхуа	къэфхуа	къахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыхуа	къыумыхуа	къимыхуа	къэдмыхуа	къэвмыхуа	къамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэсхугъа	къэпхугъа	къихугъа	къэтхугъа	къэфхугъа	къахугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыхугъа	къыумыхугъа	къимыхугъа	къэдмыхугъа	къэвмыхугъа	къамыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэсхун	къэпхун	къихун	къэтхун	къэфхун	къахун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыхун	къыумыхун	къимыхун	къэдмыхун	къэвмыхун	къамыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэсхуну	къэпхуну	къихуну	къэтхуну	къэфхуну	къахуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыхуну	къыумыхуну	къимыхуну	къэдмыхуну	къэвмыхуну	къамыхуну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэхуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэхугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэхун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къэхуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къэмыхуну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысху	къызэрыпху	къызэриху	къызэрытху	къызэрыфху	къызэраху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыху	къызэрумыху	къызэримыху	къызэрыдмыху	къызэрывмыху	къызэрамыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысхуа	къызэрыпхуа	къызэрихуа	къызэрытхуа	къызэрыфхуа	къызэрахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыхуа	къызэрумыхуа	къызэримыхуа	къызэрыдмыхуа	къызэрывмыхуа	къызэрамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысхугъа	къызэрыпхугъа	къызэрихугъа	къызэрытхугъа	къызэрыфхугъа	къызэрахугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыхугъа	къызэрумыхугъа	къызэримыхугъа	къызэрыдмыхугъа	къызэрывмыхугъа	къызэрамыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысхун	къызэрыпхун	къызэрихун	къызэрытхун	къызэрыфхун	къызэрахун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыхун	къызэрумыхун	къызэримыхун	къызэрыдмыхун	къызэрывмыхун	къызэрамыхун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	къызэрысхуну	къызэрыпхуну	къызэрихуну	къызэрытхуну	къызэрыфхуну	къызэрахуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	къызэрызмыхуну	къызэрумыхуну	къызэримыхуну	къызэрыдмыхуну	къызэрывмыхуну	къызэрамыхуну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыщысху	къыщыпху	къыщиху	къыщытху	къыщыфху	къыщаху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыху	къыщумыху	къыщимыху	къыщыдмыху	къыщывмыху	къыщамыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщысхуа	къыщыпхуа	къыщихуа	къыщытхуа	къыщыфхуа	къыщахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыхуа	къыщумыхуа	къыщимыхуа	къыщыдмыхуа	къыщывмыхуа	къыщамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщысхугъа	къыщыпхугъа	къыщихугъа	къыщытхугъа	къыщыфхугъа	къыщахугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыхугъа	къыщумыхугъа	къыщимыхугъа	къыщыдмыхугъа	къыщывмыхугъа	къыщамыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщысхун	къыщыпхун	къыщихун	къыщытхун	къыщыфхун	къыщахун
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыхун	къыщумыхун	къыщимыхун	къыщыдмыхун	къыщывмыхун	къыщамыхун
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщысхуну	къыщыпхуну	къыщихуну	къыщытхуну	къыщыфхуну	къыщахуну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщызмыхуну	къыщумыхуну	къыщимыхуну	къыщыдмыхуну	къыщывмыхуну	къыщамыхуну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсху	къыздэпху	къыздиху	къыздэтху	къыздэфху	къыздаху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыху	къыздумыху	къыздимыху	къыздэдмыху	къыздэвмыху	къыздамыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсхуа	къыздэпхуа	къыздихуа	къыздэтхуа	къыздэфхуа	къыздахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыхуа	къыздумыхуа	къыздимыхуа	къыздэдмыхуа	къыздэвмыхуа	къыздамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсхугъа	къыздэпхугъа	къыздихугъа	къыздэтхугъа	къыздэфхугъа	къыздахугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэбъэдэзмыхугъа	къыздумыхугъа	къыздимыхугъа	къыздэдмыхугъа	къыздэвмыхугъа	къыздамыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсхун	къыздэпхун	къыздихун	къыздэтхун	къыздэфхун	къыздахун
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыхун	къыздумыхун	къыздимыхун	къыздэдмыхун	къыздэвмыхун	къыздамыхун
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыздэсхуну	къыздэпхуну	къыздихуну	къыздэтхуну	къыздэфхуну	къыздахуну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыздэзмыхуну	къыздумыхуну	къыздимыхуну	къыздэдмыхуну	къыздэвмыхуну	къыздамыхуну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсху	къыщӀэпху	къыщӀиху	къыщӀэтху	къыщӀэфху	къыщӀаху
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыху	къыщӀумыху	къыщӀимыху	къыщӀэдмыху	къыщӀэвмыху	къыщӀамыху
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсхуа	къыщӀэпхуа	къыщӀихуа	къыщӀэтхуа	къыщӀэфхуа	къыщӀахуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыхуа	къыщӀумыхуа	къыщӀимыхуа	къыщӀэдмыхуа	къыщӀэвмыхуа	къыщӀамыхуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсхугъа	щӀэкъэпхугъа	къыщӀихугъа	щӀэкъэтхугъа	щӀэкъэфхугъа	къыщӀахугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыхугъа	къыщӀумыхугъа	къыщӀимыхугъа	къыщӀэдмыхугъа	къыщӀэвмыхугъа	къыщӀамыхугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсхун	къыщӀэпхун	къыщӀихун	къыщӀэтхун	къыщӀэфхун	къыщӀахун
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыхун	къыщӀумыхун	къыщӀимыхун	къыщӀэдмыхун	къыщӀэвмыхун	къыщӀамыхун
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	къыщӀэсхуну	къыщӀэпхуну	къыщӀихуну	къыщӀэтхуну	къыщӀэфхуну	къыщӀахуну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	къыщӀэзмыхуну	къыщӀумыхуну	къыщӀимыхуну	къыщӀэдмыхуну	къыщӀэвмыхуну	къыщӀамыхуну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	къэсхуу	къэпхуу	къихуу	къэтхуу	къэфхуу	къахуу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыхуу	къыумыхуу	къимыхуу	къэдмыхуу	къэвмыхуу	къамыхуу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	къэсхуауэ	къэпхуауэ	къихуауэ	къэтхуауэ	къэфхуауэ	къахуауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	къэзмыхуауэ	къыумыхуауэ	къимыхуауэ	къэдмыхуауэ	къэвмыхуауэ	къамыхуауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	къэсхуурэ	къэпхуурэ	къихуурэ	къэтхуурэ	къэфхуурэ	къахуурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	къэзмыхуурэ	къыумыхуурэ	къимыхуурэ	къэдмыхуурэ	къэвмыхуурэ	къамыхуурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	укъызоху	къызоху	--	фыкъызоху	къызоху(хэ)
уэ	сыкъыбоху	--	къыбоху	дыкъыбоху	--	къыбоху(хэ)
абы	сыкъеху	укъеху	къеху	дыкъеху	фыкъеху	къеху(хэ)
дэ	--	укъыдоху	къыдоху	--	фыкъыдоху	къыдоху(хэ)
фэ	сыкъывоху	--	къывоху	дыкъывоху	--	къывоху(хэ)
абыхэм	сыкъаху	укъаху	къаху	дыкъаху	фыкъаху	къаху(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	укъэс[хурэ]	къэс[хурэ]	--	фыкъэс[хурэ]	къэс[ху(хэ)рэ]
уэ	сыкъэп[хурэ]	--	къэп[хурэ]	дыкъэп[хурэ]	--	къэп[ху(хэ)рэ]
абы	сыкъи[хурэ]	укъи[хурэ]	къи[хурэ]	дыкъи[хурэ]	фыкъи[хурэ]	къи[ху(хэ)рэ]
дэ	--	укъэт[хурэ]	къэт[хурэ]	--	фыкъэт[хурэ]	къэт[ху(хэ)рэ]
фэ	сыкъэф[хурэ]	--	къэф[хурэ]	дыкъэф[хурэ]	--	къэф[ху(хэ)рэ]
абыхэм	сыкъа[хурэ]	укъа[хурэ]	къа[хурэ]	дыкъа[хурэ]	фыкъа[хурэ]	къа[ху(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]	[ху]р	--	[ху]хэр
Эргативнэ:	[ху]	[ху]м	--	[ху]хэм
Послеложнэ:	[ху]кӀэ	[ху]мкӀэ	[ху]хэкӀэ	[ху]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]у	[ху]рауэ	[ху]хэу	[ху]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]а	[ху]ар	--	[ху]ахэр
Эргативнэ:	[ху]а	[ху]ам	--	[ху]ахэм
Послеложнэ:	[ху]акӀэ	[ху]амкӀэ	[ху]ахэкӀэ	[ху]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]ауэ	[ху]арауэ	[ху]ахэу	[ху]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]н	[ху]ныр	--	[ху]нхэр
Эргативнэ:	[ху]н	[ху]ным	--	[ху]нхэм
Послеложнэ:	[ху]нкӀэ	[ху]нымкӀэ	[ху]нхэкӀэ	[ху]нхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[ху]ну	[ху]нырауэ	[ху]нхэу	[ху]нхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[ху]ну	[ху]нур	--	[ху]нухэр
Эргативнэ:	[ху]ну	[ху]нум	--	[ху]нухэм
Послеложнэ:	[ху]нукӀэ	[ху]нумкӀэ	[ху]нухэкӀэ	[ху]нухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[ху]нууэ	[ху]нурауэ	[ху]нухэу	[ху]нухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Пхуурэ къэгъэкӀуэн, къэгъэжэн (укъеуэурэ, къепхужьауэ).
2. ЗебгъакӀуэ хъу гуэр уису къэгъэкӀуэн.
3. ЗалымыгъэкӀэ, хуэмейуэ, лъэщыгъэкӀэ къэгъэкӀуэн.
4. КъыкӀэлъыжэн, къыщӀэгъэӀэн, къехужьэн.

ЩАПХЪЭХЭР

• Ашэбокъуэм шы гупыр къихури пщыӀэм къэсыжащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор

• КӀуэри [къан хьыджэбзым и лӀыкӀуэхэм] Къуийр къахури щыгъыныр щрагъэтӀагъэмэ, — хуэфӀыпст. Адыгэ ӀуэрыӀуатэхэр, сборник

• Къэпхъэрахэм дыгъур куэдрэ къахуащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Гур къэхун.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• къэхун: 1. chase or drive sb or sth in the direction of the speaker (for example, a herd) 2. drive sth. in the direction of the speaker (for example, a car or wagon) 3. make, force or compel sb to come (in the direction of the speaker) 4. chase or drive sb running (in the direction of the speaker)
• Гур къэхун: drive a car or wagon (in the direction of the speaker)

УРЫСЫБЗЭ

• къэхун: 1. пригнать кого-что-л. (сюда — напр. стадо) 2. пригнать что-л. (сюда — напр. машину, телегу) 3. вынудить, заставить кого-л. идти (сюда) 4. преследовать, гнать кого-л. (бегущего сюда)
• Гур къэхун: приграть машину или телегу (сюда)

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын