къэфэн
къэфэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
къэфэн
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹɐ'fɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [ф] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къэфэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къэфэн |
щымыӀэныгъэ: | къэмыфэн |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэфэн | укъэфэн | къэфэн | дыкъэфэн | фыкъэфэн | къэфэн(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэн | укъэмыфэн | къэмыфэн | дыкъэмыфэн | фыкъэмыфэн | къэмыфэн(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэфэ! | фыкъэфэ! |
щымыӀэныгъэ: | укъэмыфэ! | фыкъэмыфэ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкърефэ | укърефэ | кърефэ | дыкърефэ | фыкърефэ | кърефэ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъремыфэ | укъремыфэ | къремыфэ | дыкъремыфэ | фыкъремыфэ | къремыфэ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъофэ(р) | укъофэ(р) | къофэ(р) | дыкъофэ(р) | фыкъофэ(р) | къофэ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэркъым | укъэфэркъым | къэфэркъым | дыкъэфэркъым | фыкъэфэркъым | къэфэ(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэ(р)т | укъэфэ(р)т | къэфэ(р)т | дыкъэфэ(р)т | фыкъэфэ(р)т | къэфэ(хэ)(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэ(р)тэкъым | укъэфэ(р)тэкъым | къэфэ(р)тэкъым | дыкъэфэ(р)тэкъым | фыкъэфэ(р)тэкъым | къэфэ(хэ)(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфащ | укъэфащ | къэфащ | дыкъэфащ | фыкъэфащ | къэфа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфакъым | укъэфакъым | къэфакъым | дыкъэфакъым | фыкъэфакъым | къэфа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфат | укъэфат | къэфат | дыкъэфат | фыкъэфат | къэфа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфатэкъым | укъэфатэкъым | къэфатэкъым | дыкъэфатэкъым | фыкъэфатэкъым | къэфа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъащ | укъэфэгъащ | къэфэгъащ | дыкъэфэгъащ | фыкъэфэгъащ | къэфэгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъакъым | укъэфэгъакъым | къэфэгъакъым | дыкъэфэгъакъым | фыкъэфэгъакъым | къэфэгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъат | укъэфэгъат | къэфэгъат | дыкъэфэгъат | фыкъэфэгъат | къэфэгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъатэкъым | укъэфэгъатэкъым | къэфэгъатэкъым | дыкъэфэгъатэкъым | фыкъэфэгъатэкъым | къэфэгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэщ | укъэфэщ | къэфэщ | дыкъэфэщ | фыкъэфэщ | къэфэ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэкъым | укъэфэкъым | къэфэкъым | дыкъэфэкъым | фыкъэфэкъым | къэфэ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэт | укъэфэт | къэфэт | дыкъэфэт | фыкъэфэт | къэфэ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэтэкъым | укъэфэтэкъым | къэфэтэкъым | дыкъэфэтэкъым | фыкъэфэтэкъым | къэфэ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнщ | укъэфэнщ | къэфэнщ | дыкъэфэнщ | фыкъэфэнщ | къэфэн(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэнкъым | укъэфэнкъым | къэфэнкъым | дыкъэфэнкъым | фыкъэфэнкъым | къэфэн(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнущ | укъэфэнущ | къэфэнущ | дыкъэфэнущ | фыкъэфэнущ | къэфэну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэнукъым | укъэфэнукъым | къэфэнукъым | дыкъэфэнукъым | фыкъэфэнукъым | къэфэну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэрэ | укъэфэрэ | къэфэрэ | дыкъэфэрэ | фыкъэфэрэ | къэфэ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэркъэ | укъэфэркъэ | къэфэркъэ | дыкъэфэркъэ | фыкъэфэркъэ | къэфэ(хэ)ркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэ(р)т | укъэфэ(р)т | къэфэ(р)т | дыкъэфэ(р)т | фыкъэфэ(р)т | къэфэ(хэ)(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэ(р)тэкъэ | укъэфэ(р)тэкъэ | къэфэ(р)тэкъэ | дыкъэфэ(р)тэкъэ | фыкъэфэ(р)тэкъэ | къэфэ(хэ)(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфа | укъэфа | къэфа | дыкъэфа | фыкъэфа | къэфа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфакъэ | укъэфакъэ | къэфакъэ | дыкъэфакъэ | фыкъэфакъэ | къэфа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфат | укъэфат | къэфат | дыкъэфат | фыкъэфат | къэфа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфатэкъэ | укъэфатэкъэ | къэфатэкъэ | дыкъэфатэкъэ | фыкъэфатэкъэ | къэфа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъа | укъэфэгъа | къэфэгъа | дыкъэфэгъа | фыкъэфэгъа | къэфэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъакъэ | укъэфэгъакъэ | къэфэгъакъэ | дыкъэфэгъакъэ | фыкъэфэгъакъэ | къэфэгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъат | укъэфэгъат | къэфэгъат | дыкъэфэгъат | фыкъэфэгъат | къэфэгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъатэкъэ | укъэфэгъатэкъэ | къэфэгъатэкъэ | дыкъэфэгъатэкъэ | фыкъэфэгъатэкъэ | къэфэгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэ | укъэфэ | къэфэ | дыкъэфэ | фыкъэфэ | къэфэ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэкъэ | укъэфэкъэ | къэфэкъэ | дыкъэфэкъэ | фыкъэфэкъэ | къэфэ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэт | укъэфэт | къэфэт | дыкъэфэт | фыкъэфэт | къэфэ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэтэкъэ | укъэфэтэкъэ | къэфэтэкъэ | дыкъэфэтэкъэ | фыкъэфэтэкъэ | къэфэ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэн | укъэфэн | къэфэн | дыкъэфэн | фыкъэфэн | къэфэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэнкъэ | укъэфэнкъэ | къэфэнкъэ | дыкъэфэнкъэ | фыкъэфэнкъэ | къэфэн(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэну | укъэфэну | къэфэну | дыкъэфэну | фыкъэфэну | къэфэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэнукъэ | укъэфэнукъэ | къэфэнукъэ | дыкъэфэнукъэ | фыкъэфэнукъэ | къэфэну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэмэ | укъэфэмэ | къэфэмэ | дыкъэфэмэ | фыкъэфэмэ | къэфэ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэмэ | укъэмыфэмэ | къэмыфэмэ | дыкъэмыфэмэ | фыкъэмыфэмэ | къэмыфэ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфамэ | укъэфамэ | къэфамэ | дыкъэфамэ | фыкъэфамэ | къэфа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфамэ | укъэмыфамэ | къэмыфамэ | дыкъэмыфамэ | фыкъэмыфамэ | мыфа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъамэ | укъэфэгъамэ | къэфэгъамэ | дыкъэфэгъамэ | фыкъэфэгъамэ | къэфэгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэгъамэ | укъэмыфэгъамэ | къэмыфэгъамэ | дыкъэмыфэгъамэ | фыкъэмыфэгъамэ | къэмыфэгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнмэ | укъэфэнмэ | къэфэнмэ | дыкъэфэнмэ | фыкъэфэнмэ | къэфэн(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэнмэ | укъэмыфэнмэ | къэмыфэнмэ | дыкъэмыфэнмэ | фыкъэмыфэнмэ | къэмыфэн(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнумэ | укъэфэнумэ | къэфэнумэ | дыкъэфэнумэ | фыкъэфэнумэ | къэфэну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэнумэ | укъэмыфэнумэ | къэмыфэнумэ | дыкъэмыфэнумэ | фыкъэмыфэнумэ | къэмыфэну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэтэмэ | укъэфэтэмэ | къэфэтэмэ | дыкъэфэтэмэ | фыкъэфэтэмэ | къэфэ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэтэмэ | укъэмыфэтэмэ | къэмыфэтэмэ | дыкъэмыфэтэмэ | фыкъэмыфэтэмэ | къэмыфэ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфатэмэ | укъэфатэмэ | къэфатэмэ | дыкъэфатэмэ | фыкъэфатэмэ | къэфа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфатэмэ | укъэмыфатэмэ | къэмыфатэмэ | дыкъэмыфатэмэ | фыкъэмыфатэмэ | къэмыфа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъатэмэ | укъэфэгъатэмэ | къэфэгъатэмэ | дыкъэфэгъатэмэ | фыкъэфэгъатэмэ | къэфэгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэгъатэмэ | укъэмыфэгъатэмэ | къэмыфэгъатэмэ | дыкъэмыфэгъатэмэ | фыкъэмыфэгъатэмэ | къэмыфэгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнтэмэ | укъэфэнтэмэ | къэфэнтэмэ | дыкъэфэнтэмэ | фыкъэфэнтэмэ | къэфэн(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэнтэмэ | укъэмыфэнтэмэ | къэмыфэнтэмэ | дыкъэмыфэнтэмэ | фыкъэмыфэнтэмэ | къэмыфэн(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнутэмэ | укъэфэнутэмэ | къэфэнутэмэ | дыкъэфэнутэмэ | фыкъэфэнутэмэ | къэфэну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэнутэмэ | укъэмыфэнутэмэ | къэмыфэнутэмэ | дыкъэмыфэнутэмэ | фыкъэмыфэнутэмэ | къэмыфэну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнт | укъэфэнт | къэфэнт | дыкъэфэнт | фыкъэфэнт | къэфэн(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэнтэкъым | укъэфэнтэкъым | къэфэнтэкъым | дыкъэфэнтэкъым | фыкъэфэнтэкъым | къэфэн(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнут | укъэфэнут | къэфэнут | дыкъэфэнут | фыкъэфэнут | къэфэну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэфэнутэкъым | укъэфэнутэкъым | къэфэнутэкъым | дыкъэфэнутэкъым | фыкъэфэнутэкъым | къэфэну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэми | укъэфэми | къэфэми | дыкъэфэми | фыкъэфэми | къэфэ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэми | укъэмыфэми | къэмыфэми | дыкъэмыфэми | фыкъэмыфэми | къэмыфэ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфами | укъэфами | къэфами | дыкъэфами | фыкъэфами | къэфа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфами | укъэмыфами | къэмыфами | дыкъэмыфами | фыкъэмыфами | къэмыфа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъами | укъэфэгъами | къэфэгъами | дыкъэфэгъами | фыкъэфэгъами | къэфэгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэгъами | укъэмыфэгъами | къэмыфэгъами | дыкъэмыфэгъами | фыкъэмыфэгъами | къэмыфэгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнми | укъэфэнми | къэфэнми | дыкъэфэнми | фыкъэфэнми | къэфэн(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэнми | укъэмыфэнми | къэмыфэнми | дыкъэмыфэнми | фыкъэмыфэнми | къэмыфэн(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнуми | укъэфэнуми | къэфэнуми | дыкъэфэнуми | фыкъэфэнуми | къэфэну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэнуми | укъэмыфэнуми | къэмыфэнуми | дыкъэмыфэнуми | фыкъэмыфэнуми | къэмыфэну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэтэми | укъэфэтэми | къэфэтэми | дыкъэфэтэми | фыкъэфэтэми | къэфэ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэтэми | укъэмыфэтэми | къэмыфэтэми | дыкъэмыфэтэми | фыкъэмыфэтэми | къэмыфэ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэфатэми | укъэфатэми | къэфатэми | дыкъэфатэми | фыкъэфатэми | къэфа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфатэми | укъэмыфатэми | къэмыфатэми | дыкъэмыфатэми | фыкъэмыфатэми | къэмыфа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэфэгъатэми | укъэфэгъатэми | къэфэгъатэми | дыкъэфэгъатэми | фыкъэфэгъатэми | къэфэгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэгъатэми | укъэмыфэгъатэми | къэмыфэгъатэми | дыкъэмыфэгъатэми | фыкъэмыфэгъатэми | къэмыфэгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнтэми | укъэфэнтэми | къэфэнтэми | дыкъэфэнтэми | фыкъэфэнтэми | къэфэн(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэнтэми | укъэмыфэнтэми | къэмыфэнтэми | дыкъэмыфэнтэми | фыкъэмыфэнтэми | къэмыфэн(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэфэнутэми | укъэфэнутэми | къэфэнутэми | дыкъэфэнутэми | фыкъэфэнутэми | къэфэну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфэнутэми | укъэмыфэнутэми | къэмыфэнутэми | дыкъэмыфэнутэми | фыкъэмыфэнутэми | къэмыфэну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэфаи | укъэфаи | къэфаи | дыкъэфаи | фыкъэфаи | къэфаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфаи | укъэмыфаи | къэмыфаи | дыкъэмыфаи | фыкъэмыфаи | къэмыфаи |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэфащэрэт | укъэфащэрэт | къэфащэрэт | дыкъэфащэрэт | фыкъэфащэрэт | къэфащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыфащэрэт | укъэмыфащэрэт | къэмыфащэрэт | дыкъэмыфащэрэт | фыкъэмыфащэрэт | къэмыфащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнщ | укъэфагъэнщ | къэфагъэнщ | дыкъэфагъэнщ | фыкъэфагъэнщ | къэфагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнкъым | укъэфагъэнкъым | къэфагъэнкъым | дыкъэфагъэнкъым | фыкъэфагъэнкъым | къэфагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнт | укъэфагъэнт | къэфагъэнт | дыкъэфагъэнт | фыкъэфагъэнт | къэфагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнтэкъым | укъэфагъэнтэкъым | къэфагъэнтэкъым | дыкъэфагъэнтэкъым | фыкъэфагъэнтэкъым | къэфагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэн | укъэфагъэн | къэфагъэн | дыкъэфагъэн | фыкъэфагъэн | къэфагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнкъэ | укъэфагъэнкъэ | къэфагъэнкъэ | дыкъэфагъэнкъэ | фыкъэфагъэнкъэ | къэфагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнт | укъэфагъэнт | къэфагъэнт | дыкъэфагъэнт | фыкъэфагъэнт | къэфагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнтэкъэ | укъэфагъэнтэкъэ | къэфагъэнтэкъэ | дыкъэфагъэнтэкъэ | фыкъэфагъэнтэкъэ | къэфагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнущ | укъэфагъэнущ | къэфагъэнущ | дыкъэфагъэнущ | фыкъэфагъэнущ | къэфагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнукъым | укъэфагъэнукъым | къэфагъэнукъым | дыкъэфагъэнукъым | фыкъэфагъэнукъым | къэфагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнут | укъэфагъэнут | къэфагъэнут | дыкъэфагъэнут | фыкъэфагъэнут | къэфагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнутэкъым | укъэфагъэнутэкъым | къэфагъэнутэкъым | дыкъэфагъэнутэкъым | фыкъэфагъэнутэкъым | къэфагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэну | укъэфагъэну | къэфагъэну | дыкъэфагъэну | фыкъэфагъэну | къэфагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнукъэ | укъэфагъэнукъэ | къэфагъэнукъэ | дыкъэфагъэнукъэ | фыкъэфагъэнукъэ | къэфагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнут | укъэфагъэнут | къэфагъэнут | дыкъэфагъэнут | фыкъэфагъэнут | къэфагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэфагъэнутэкъэ | укъэфагъэнутэкъэ | къэфагъэнутэкъэ | дыкъэфагъэнутэкъэ | фыкъэфагъэнутэкъэ | къэфагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэфэ | укъэфэ | къэфэ | дыкъэфэ | фыкъэфэ | къэфэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыфэ | укъэмыфэ | къэмыфэ | дыкъэмыфэ | фыкъэмыфэ | къэмыфэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэфа | укъэфа | къэфа | дыкъэфа | фыкъэфа | къэфа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыфа | укъэмыфа | къэмыфа | дыкъэмыфа | фыкъэмыфа | къэмыфа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэфэгъа | укъэфэгъа | къэфэгъа | дыкъэфэгъа | фыкъэфэгъа | къэфэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыфэгъа | укъэмыфэгъа | къэмыфэгъа | дыкъэмыфэгъа | фыкъэмыфэгъа | къэмыфэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэфэн | укъэфэн | къэфэн | дыкъэфэн | фыкъэфэн | къэфэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыфэн | укъэмыфэн | къэмыфэн | дыкъэмыфэн | фыкъэмыфэн | къэмыфэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэфэну | укъэфэну | къэфэну | дыкъэфэну | фыкъэфэну | къэфэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыфэну | укъэмыфэну | къэмыфэну | дыкъэмыфэну | фыкъэмыфэну | къэмыфэну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыфэ | укъызэрыфэ | къызэрыфэ | дыкъызэрыфэ | фыкъызэрыфэ | къызэрыфэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыфэ | укъызэрымыфэ | къызэрымыфэ | дыкъызэрымыфэ | фыкъызэрымыфэ | мыкъызэрыфэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыфа | укъызэрыфа | къызэрыфа | дыкъызэрыфа | фыкъызэрыфа | къызэрыфа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыфа | укъызэрымыфа | къызэрымыфа | дыкъызэрымыфа | фыкъызэрымыфа | къызэрымыфа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыфэгъа | укъызэрыфэгъа | къызэрыфэгъа | дыкъызэрыфэгъа | фыкъызэрыфэгъа | къызэрыфэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыфэгъа | укъызэрымыфэгъа | къызэрымыфэгъа | дыкъызэрымыфэгъа | фыкъызэрымыфэгъа | къызэрымыфэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыфэн | укъызэрыфэн | къызэрыфэн | дыкъызэрыфэн | фыкъызэрыфэн | къызэрыфэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыфэн | укъызэрымыфэн | къызэрымыфэн | дыкъызэрымыфэн | фыкъызэрымыфэн | къызэрымыфэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыфэну | укъызэрыфэну | къызэрыфэну | дыкъызэрыфэну | фыкъызэрыфэну | къызэрыфэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыфэну | укъызэрымыфэну | къызэрымыфэну | дыкъызэрымыфэну | фыкъызэрымыфэну | къызэрымыфэну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыфэ | укъыщыфэ | къыщыфэ | дыкъыщыфэ | фыкъыщыфэ | къыщыфэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыфэ | укъыщымыфэ | къыщымыфэ | дыкъыщымыфэ | фыкъыщымыфэ | къыщымыфэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыфа | укъыщыфа | къыщыфа | дыкъыщыфа | фыкъыщыфа | къыщыфа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыфа | укъыщымыфа | къыщымыфа | дыкъыщымыфа | фыкъыщымыфа | къыщымыфа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыфэгъа | укъыщыфэгъа | къыщыфэгъа | дыкъыщыфэгъа | фыкъыщыфэгъа | къыщыфэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыфэгъа | укъыщымыфэгъа | къыщымыфэгъа | дыкъыщымыфэгъа | фыкъыщымыфэгъа | къыщымыфэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыфэн | укъыщыфэн | къыщыфэн | дыкъыщыфэн | фыкъыщыфэн | къыщыфэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыфэн | укъыщымыфэн | къыщымыфэн | дыкъыщымыфэн | фыкъыщымыфэн | къыщымыфэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыфэну | укъыщыфэну | къыщыфэну | дыкъыщыфэну | фыкъыщыфэну | къыщыфэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыфэну | укъыщымыфэну | къыщымыфэну | дыкъыщымыфэну | фыкъыщымыфэну | къыщымыфэну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэфэ | укъыздэфэ | къыздэфэ | дыкъыздэфэ | фыкъыздэфэ | къыздэфэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыфэ | укъыздэмыфэ | къыздэмыфэ | дыкъыздэмыфэ | фыкъыздэмыфэ | къыздэмыфэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэфа | укъыздэфа | къыздэфа | дыкъыздэфа | фыкъыздэфа | къыздэфа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыфа | укъыздэмыфа | къыздэмыфа | дыкъыздэмыфа | фыкъыздэмыфа | къыздэмыфа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэфэгъа | укъыздэфэгъа | къыздэфэгъа | дыкъыздэфэгъа | фыкъыздэфэгъа | къыздэфэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыфэгъа | укъыздэмыфэгъа | къыздэмыфэгъа | дыкъыздэмыфэгъа | фыкъыздэмыфэгъа | къыздэмыфэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэфэн | укъыздэфэн | къыздэфэн | дыкъыздэфэн | фыкъыздэфэн | къыздэфэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыфэн | укъыздэмыфэн | къыздэмыфэн | дыкъыздэмыфэн | фыкъыздэмыфэн | къыздэмыфэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэфэну | укъыздэфэну | къыздэфэну | дыкъыздэфэну | фыкъыздэфэну | къыздэфэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыфэну | укъыздэмыфэну | къыздэмыфэну | дыкъыздэмыфэну | фыкъыздэмыфэну | къыздэмыфэну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэфэ | укъыщӀэфэ | къыщӀэфэ | дыкъыщӀэфэ | фыкъыщӀэфэ | къыщӀэфэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыфэ | укъыщӀэмыфэ | къыщӀэмыфэ | дыкъыщӀэмыфэ | фыкъыщӀэмыфэ | къыщӀэмыфэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэфа | укъыщӀэфа | къыщӀэфа | дыкъыщӀэфа | фыкъыщӀэфа | къыщӀэфа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыфа | укъыщӀэмыфа | къыщӀэмыфа | дыкъыщӀэмыфа | фыкъыщӀэмыфа | къыщӀэмыфа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэфэгъа | укъыщӀэфэгъа | къыщӀэфэгъа | дыкъыщӀэфэгъа | фыкъыщӀэфэгъа | къыщӀэфэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыфэгъа | укъыщӀэмыфэгъа | къыщӀэмыфэгъа | дыкъыщӀэмыфэгъа | фыкъыщӀэмыфэгъа | къыщӀэмыфэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэфэн | укъыщӀэфэн | къыщӀэфэн | дыкъыщӀэфэн | фыкъыщӀэфэн | къыщӀэфэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыфэн | укъыщӀэмыфэн | къыщӀэмыфэн | дыкъыщӀэмыфэн | фыкъыщӀэмыфэн | къыщӀэмыфэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэфэну | укъыщӀэфэну | къыщӀэфэну | дыкъыщӀэфэну | фыкъыщӀэфэну | къыщӀэфэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыфэну | укъыщӀэмыфэну | къыщӀэмыфэну | дыкъыщӀэмыфэну | фыкъыщӀэмыфэну | къыщӀэмыфэну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэфэу | укъэфэу | къэфэу | дыкъэфэу | фыкъэфэу | къэфэ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыфэу | укъэмыфэу | къэмыфэу | дыкъэмыфэу | фыкъэмыфэу | къэмыфэ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэфауэ | укъэфауэ | къэфауэ | дыкъэфауэ | фыкъэфауэ | къэфауэ / къэфа(хэ)у |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыфауэ | укъэмыфауэ | къэмыфауэ | дыкъэмыфауэ | фыкъэмыфауэ | къэмыфауэ(хэ) / къэмыфа(хэ)у |
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъэфэурэ | укъэфэурэ | къэфэурэ | дыкъэфэурэ | фыкъэфэурэ | къэфэ(хэ)урэ |
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыфэурэ | укъэмыфэурэ | къэмыфэурэ | дыкъэмыфэурэ | фыкъэмыфэурэ | къэмыфэ(хэ)урэ |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ф]э | [ф]эр | -- | [ф]эхэр |
Эргативнэ: | [ф]э | [ф]эм | -- | [ф]эхэм |
Послеложнэ: | [ф]экӀэ | [ф]эмкӀэ | [ф]эхэкӀэ | [ф]эхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ф]эуэ | [ф]эрауэ | [ф]эхэу | [ф]эхэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ф]а | [ф]ар | -- | [ф]ахэр |
Эргативнэ: | [ф]а | [ф]ам | -- | [ф]ахэм |
Послеложнэ: | [ф]акӀэ | [ф]амкӀэ | [ф]ахэкӀэ | [ф]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ф]ауэ | [ф]арауэ | [ф]ахэу | [ф]ахэрауэ |
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ф]эн | [ф]эныр | -- | [ф]энхэр |
Эргативнэ: | [ф]эн | [ф]эным | -- | [ф]энхэм |
Послеложнэ: | [ф]энкӀэ | [ф]энымкӀэ | [ф]энхэкӀэ | [ф]энхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ф]эну | [ф]энырауэ | [ф]энхэу | [ф]энхэрауэ |
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ф]эну | [ф]энур | -- | [ф]энухэр |
Эргативнэ: | [ф]эну | [ф]энум | -- | [ф]энухэм |
Послеложнэ: | [ф]энукӀэ | [ф]энумкӀэ | [ф]энухэкӀэ | [ф]энухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ф]энууэ | [ф]энурауэ | [ф]энухэу | [ф]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Къафэ гъэзэщӀэн.
ЩАПХЪЭХЭР
- ЦӀыхубзхэр зэпоуври щӀадзэ къэфэн. Шортэн Аскэрбий
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 62 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Ашэмэзрэ Дахэуэсрэ къофэ. | Ашамаз и Дахауас танцуют. | Ashamaz and Dakhawas are dancing. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Адыгэ къафэ къэфэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэфэн: dance, do a dance
- Адыгэ къафэ къэфэн: dance a Kabardian (Circassian) dance
УРЫСЫБЗЭ
- къэфэн: танцевать, плясать
- Адыгэ къафэ къэфэн: танцевать адыгский танец
БИБЛИОГРАФИЕ