АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [уш] + -ы + -ж + -ы + -н
Глагол лъэмыӏэс "къэушыжын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) |
|
щыӀэныгъэ: |
къэушыжын
|
щымыӀэныгъэ: |
къэмыушыжын
|
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжын |
укъэушыжын |
къэушыжын |
дыкъэушыжын |
фыкъэушыжын |
къэушыжын(хэ)
|
щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжын |
укъэмыушыжын |
къэмыушыжын |
дыкъэмыушыжын |
фыкъэмыушыжын |
къэмыушыжын(хэ)
|
унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
щыӀэныгъэ: |
къэушыж! |
фыкъэушыж!
|
щымыӀэныгъэ: |
укъэмыушыж! |
фыкъэмыушыж!
|
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
щыӀэныгъэ: |
сыкъреушыж |
укъреушыж |
къреушыж |
дыкъреушыж |
фыкъреушыж |
къреушыж
|
щымыӀэныгъэ: |
сыкъремыушыж |
укъремыушыж |
къремыушыж |
дыкъремыушыж |
фыкъремыушыж |
къремыушыж
|
ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъоушыж(ыр) |
укъоушыж(ыр) |
къоушыж(ыр) |
дыкъоушыж(ыр) |
фыкъоушыж(ыр) |
къоушыж(хэ)(р)
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыркъым |
укъэушыжыркъым |
къэушыжыркъым |
дыкъэушыжыркъым |
фыкъэушыжыркъым |
къэушыжы(хэ)ркъым
|
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыж(ыр)т |
укъэушыж(ыр)т |
къэушыж(ыр)т |
дыкъэушыж(ыр)т |
фыкъэушыж(ыр)т |
къэушыж(ыр)т / къэушыжхэ(р)т
|
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыж(ыр)тэкъым |
укъэушыж(ыр)тэкъым |
къэушыж(ыр)тэкъым |
дыкъэушыж(ыр)тэкъым |
фыкъэушыж(ыр)тэкъым |
къэушыж(ыр)тэкъым / къэушыжхэ(р)тэкъым
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжащ |
укъэушыжащ |
къэушыжащ |
дыкъэушыжащ |
фыкъэушыжащ |
къэушыжа(хэ)щ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжакъым |
укъэушыжакъым |
къэушыжакъым |
дыкъэушыжакъым |
фыкъэушыжакъым |
къэушыжа(хэ)къым
|
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжат |
укъэушыжат |
къэушыжат |
дыкъэушыжат |
фыкъэушыжат |
къэушыжа(хэ)т
|
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжатэкъым |
укъэушыжатэкъым |
къэушыжатэкъым |
дыкъэушыжатэкъым |
фыкъэушыжатэкъым |
къэушыжа(хэ)тэкъым
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъащ |
укъэушыжыгъащ |
къэушыжыгъащ |
дыкъэушыжыгъащ |
фыкъэушыжыгъащ |
къэушыжыгъа(хэ)щ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъакъым |
укъэушыжыгъакъым |
къэушыжыгъакъым |
дыкъэушыжыгъакъым |
фыкъэушыжыгъакъым |
къэушыжыгъа(хэ)къым
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъат |
укъэушыжыгъат |
къэушыжыгъат |
дыкъэушыжыгъат |
фыкъэушыжыгъат |
къэушыжыгъа(хэ)т
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъатэкъым |
укъэушыжыгъатэкъым |
къэушыжыгъатэкъым |
дыкъэушыжыгъатэкъым |
фыкъэушыжыгъатэкъым |
къэушыжыгъа(хэ)тэкъым
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжщ |
укъэушыжщ |
къэушыжщ |
дыкъэушыжщ |
фыкъэушыжщ |
къэушыж(хэ)щ
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжкъым |
укъэушыжкъым |
къэушыжкъым |
дыкъэушыжкъым |
фыкъэушыжкъым |
къэушыж(хэ)къым
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжт |
укъэушыжт |
къэушыжт |
дыкъэушыжт |
фыкъэушыжт |
къэушыж(хэ)т
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжтэкъым |
укъэушыжтэкъым |
къэушыжтэкъым |
дыкъэушыжтэкъым |
фыкъэушыжтэкъым |
къэушыж(хэ)тэкъым
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынщ |
укъэушыжынщ |
къэушыжынщ |
дыкъэушыжынщ |
фыкъэушыжынщ |
къэушыжын(хэ)щ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынкъым |
укъэушыжынкъым |
къэушыжынкъым |
дыкъэушыжынкъым |
фыкъэушыжынкъым |
къэушыжын(хэ)къым
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынущ |
укъэушыжынущ |
къэушыжынущ |
дыкъэушыжынущ |
фыкъэушыжынущ |
къэушыжыну(хэ)щ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынукъым |
укъэушыжынукъым |
къэушыжынукъым |
дыкъэушыжынукъым |
фыкъэушыжынукъым |
къэушыжыну(хэ)къым
|
ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжрэ |
укъэушыжрэ |
къэушыжрэ |
дыкъэушыжрэ |
фыкъэушыжрэ |
къэушыж(хэ)рэ
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыркъэ |
укъэушыжыркъэ |
къэушыжыркъэ |
дыкъэушыжыркъэ |
фыкъэушыжыркъэ |
къэушыжыркъэ / къэушыжхэркъэ
|
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыж(ыр)т |
укъэушыж(ыр)т |
къэушыж(ыр)т |
дыкъэушыж(ыр)т |
фыкъэушыж(ыр)т |
къэушыж(ыр)т / къэушыжхэ(р)т
|
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыж(ыр)тэкъэ |
укъэушыж(ыр)тэкъэ |
къэушыж(ыр)тэкъэ |
дыкъэушыж(ыр)тэкъэ |
фыкъэушыж(ыр)тэкъэ |
къэушыж(ыр)тэкъэ / къэушыжхэ(р)тэкъэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжа |
укъэушыжа |
къэушыжа |
дыкъэушыжа |
фыкъэушыжа |
къэушыжа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжакъэ |
укъэушыжакъэ |
къэушыжакъэ |
дыкъэушыжакъэ |
фыкъэушыжакъэ |
къэушыжа(хэ)къэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжат |
укъэушыжат |
къэушыжат |
дыкъэушыжат |
фыкъэушыжат |
къэушыжа(хэ)т
|
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжатэкъэ |
укъэушыжатэкъэ |
къэушыжатэкъэ |
дыкъэушыжатэкъэ |
фыкъэушыжатэкъэ |
къэушыжа(хэ)тэкъэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъа |
укъэушыжыгъа |
къэушыжыгъа |
дыкъэушыжыгъа |
фыкъэушыжыгъа |
къэушыжыгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъакъэ |
укъэушыжыгъакъэ |
къэушыжыгъакъэ |
дыкъэушыжыгъакъэ |
фыкъэушыжыгъакъэ |
къэушыжыгъа(хэ)къэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъат |
укъэушыжыгъат |
къэушыжыгъат |
дыкъэушыжыгъат |
фыкъэушыжыгъат |
къэушыжыгъа(хэ)т
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъатэкъэ |
укъэушыжыгъатэкъэ |
къэушыжыгъатэкъэ |
дыкъэушыжыгъатэкъэ |
фыкъэушыжыгъатэкъэ |
къэушыжыгъа(хэ)тэкъэ
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыж |
укъэушыж |
къэушыж |
дыкъэушыж |
фыкъэушыж |
къэушыж(хэ)
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжкъэ |
укъэушыжкъэ |
къэушыжкъэ |
дыкъэушыжкъэ |
фыкъэушыжкъэ |
къэушыж(хэ)къэ
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжт |
укъэушыжт |
къэушыжт |
дыкъэушыжт |
фыкъэушыжт |
къэушыж(хэ)т
|
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжтэкъэ |
укъэушыжтэкъэ |
къэушыжтэкъэ |
дыкъэушыжтэкъэ |
фыкъэушыжтэкъэ |
къэушыж(хэ)тэкъэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжын |
укъэушыжын |
къэушыжын |
дыкъэушыжын |
фыкъэушыжын |
къэушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынкъэ |
укъэушыжынкъэ |
къэушыжынкъэ |
дыкъэушыжынкъэ |
фыкъэушыжынкъэ |
къэушыжын(хэ)къэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыну |
укъэушыжыну |
къэушыжыну |
дыкъэушыжыну |
фыкъэушыжыну |
къэушыжыну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынукъэ |
укъэушыжынукъэ |
къэушыжынукъэ |
дыкъэушыжынукъэ |
фыкъэушыжынукъэ |
къэушыжыну(хэ)къэ
|
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжмэ |
укъэушыжмэ |
къэушыжмэ |
дыкъэушыжмэ |
фыкъэушыжмэ |
къэушыж(хэ)мэ
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжмэ |
укъэмыушыжмэ |
къэмыушыжмэ |
дыкъэмыушыжмэ |
фыкъэмыушыжмэ |
къэмыушыж(хэ)мэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжамэ |
укъэушыжамэ |
къэ{{{псалъэпкъ2}}}амэ |
дыкъэушыжамэ |
фыкъэушыжамэ |
къэушыжа(хэ)мэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжамэ |
укъэмыушыжамэ |
къэмыушыжамэ |
дыкъэмыушыжамэ |
фыкъэмыушыжамэ |
къэмыушыжа(хэ)мэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъамэ |
укъэушыжыгъамэ |
къэушыжыгъамэ |
дыкъэушыжыгъамэ |
фыкъэушыжыгъамэ |
къэушыжыгъа(хэ)мэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжыгъамэ |
укъэмыушыжыгъамэ |
къэмыушыжыгъамэ |
дыкъэмыушыжыгъамэ |
фыкъэмыушыжыгъамэ |
къэмыушыжыгъа(хэ)мэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынмэ |
укъэушыжынмэ |
къэушыжынмэ |
дыкъэушыжынмэ |
фыкъэушыжынмэ |
къэушыжын(хэ)мэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжынмэ |
укъэмыушыжынмэ |
къэмыушыжынмэ |
дыкъэмыушыжынмэ |
фыкъэмыушыжынмэ |
къэмыушыжын(хэ)мэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынумэ |
укъэушыжынумэ |
къэушыжынумэ |
дыкъэушыжынумэ |
фыкъэушыжынумэ |
къэушыжыну(хэ)мэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжынумэ |
укъэмыушыжынумэ |
къэмыушыжынумэ |
дыкъэмыушыжынумэ |
фыкъэмыушыжынумэ |
къэмыушыжыну(хэ)мэ
|
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжтэмэ |
укъэушыжтэмэ |
къэушыжтэмэ |
дыкъэушыжтэмэ |
фыкъэушыжтэмэ |
къэушыж(хэ)тэмэ
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжтэмэ |
укъэмыушыжтэмэ |
къэмыушыжтэмэ |
дыкъэмыушыжтэмэ |
фыкъэмыушыжтэмэ |
къэмыушыж(хэ)тэмэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжатэмэ |
укъэушыжатэмэ |
къэушыжатэмэ |
дыкъэушыжатэмэ |
фыкъэушыжатэмэ |
къэушыжа(хэ)тэмэ
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжатэмэ |
укъэмыушыжатэмэ |
къэмыушыжатэмэ |
дыкъэмыушыжатэмэ |
фыкъэмыушыжатэмэ |
къэмыушыжа(хэ)тэмэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъатэмэ |
укъэушыжыгъатэмэ |
къэушыжыгъатэмэ |
дыкъэушыжыгъатэмэ |
фыкъэушыжыгъатэмэ |
къэушыжыгъа(хэ)тэмэ
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжыгъатэмэ |
укъэмыушыжыгъатэмэ |
къэмыушыжыгъатэмэ |
дыкъэмыушыжыгъатэмэ |
фыкъэмыушыжыгъатэмэ |
къэмыушыжыгъа(хэ)тэмэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынтэмэ |
укъэушыжынтэмэ |
къэушыжынтэмэ |
дыкъэушыжынтэмэ |
фыкъэушыжынтэмэ |
къэушыжын(хэ)тэмэ
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжынтэмэ |
укъэмыушыжынтэмэ |
къэмыушыжынтэмэ |
дыкъэмыушыжынтэмэ |
фыкъэмыушыжынтэмэ |
къэмыушыжын(хэ)тэмэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынутэмэ |
укъэушыжынутэмэ |
къэушыжынутэмэ |
дыкъэушыжынутэмэ |
фыкъэушыжынутэмэ |
къэушыжыну(хэ)тэмэ
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжынутэмэ |
укъэмыушыжынутэмэ |
къэмыушыжынутэмэ |
дыкъэмыушыжынутэмэ |
фыкъэмыушыжынутэмэ |
къэмыушыжыну(хэ)тэмэ
|
сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынт |
укъэушыжынт |
къэушыжынт |
дыкъэушыжынт |
фыкъэушыжынт |
къэушыжын(хэ)т
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынтэкъым |
укъэушыжынтэкъым |
къэушыжынтэкъым |
дыкъэушыжынтэкъым |
фыкъэушыжынтэкъым |
къэушыжын(хэ)тэкъым
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынут |
укъэушыжынут |
къэушыжынут |
дыкъэушыжынут |
фыкъэушыжынут |
къэушыжыну(хэ)т
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынутэкъым |
укъэушыжынутэкъым |
къэушыжынутэкъым |
дыкъэушыжынутэкъым |
фыкъэушыжынутэкъым |
къэушыжыну(хэ)тэкъым
|
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжми |
укъэушыжми |
къэушыжми |
дыкъэушыжми |
фыкъэушыжми |
къэушыж(хэ)ми
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжми |
укъэмыушыжми |
къэмыушыжми |
дыкъэмыушыжми |
фыкъэмыушыжми |
къэмыушыж(хэ)ми
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжами |
укъэушыжами |
къэушыжами |
дыкъэушыжами |
фыкъэушыжами |
къэушыжа(хэ)ми
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжами |
укъэмыушыжами |
къэмыушыжами |
дыкъэмыушыжами |
фыкъэмыушыжами |
къэмыушыжа(хэ)ми
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъами |
укъэушыжыгъами |
къэушыжыгъами |
дыкъэушыжыгъами |
фыкъэушыжыгъами |
къэушыжыгъа(хэ)ми
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжыгъами |
укъэмыушыжыгъами |
къэмыушыжыгъами |
дыкъэмыушыжыгъами |
фыкъэмыушыжыгъами |
къэмыушыжыгъа(хэ)ми
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынми |
укъэушыжынми |
къэушыжынми |
дыкъэушыжынми |
фыкъэушыжынми |
къэушыжын(хэ)ми
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжынми |
укъэмыушыжынми |
къэмыушыжынми |
дыкъэмыушыжынми |
фыкъэмыушыжынми |
къэмыушыжын(хэ)ми
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынуми |
укъэушыжынуми |
къэушыжынуми |
дыкъэушыжынуми |
фыкъэушыжынуми |
къэушыжыну(хэ)ми
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжынуми |
укъэмыушыжынуми |
къэмыушыжынуми |
дыкъэмыушыжынуми |
фыкъэмыушыжынуми |
къэмыушыжыну(хэ)ми
|
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжтэми |
укъэушыжтэми |
къэушыжтэми |
дыкъэушыжтэми |
фыкъэушыжтэми |
къэушыж(хэ)тэми
|
ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжтэми |
укъэмыушыжтэми |
къэмыушыжтэми |
дыкъэмыушыжтэми |
фыкъэмыушыжтэми |
къэмыушыж(хэ)тэми
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжатэми |
укъэушыжатэми |
къэушыжатэми |
дыкъэушыжатэми |
фыкъэушыжатэми |
къэушыжа(хэ)тэми
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжатэми |
укъэмыушыжатэми |
къэмыушыжатэми |
дыкъэмыушыжатэми |
фыкъэмыушыжатэми |
къэмыушыжа(хэ)тэми
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжыгъатэми |
укъэушыжыгъатэми |
къэушыжыгъатэми |
дыкъэушыжыгъатэми |
фыкъэушыжыгъатэми |
къэушыжыгъа(хэ)тэми
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжыгъатэми |
укъэмыушыжыгъатэми |
къэмыушыжыгъатэми |
дыкъэмыушыжыгъатэми |
фыкъэмыушыжыгъатэми |
къэмыушыжыгъа(хэ)тэми
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынтэми |
укъэушыжынтэми |
къэушыжынтэми |
дыкъэушыжынтэми |
фыкъэушыжынтэми |
къэушыжын(хэ)тэми
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжынтэми |
укъэмыушыжынтэми |
къэмыушыжынтэми |
дыкъэмыушыжынтэми |
фыкъэмыушыжынтэми |
къэмыушыжын(хэ)тэми
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжынутэми |
укъэушыжынутэми |
къэушыжынутэми |
дыкъэушыжынутэми |
фыкъэушыжынутэми |
къэушыжыну(хэ)тэми
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжынутэми |
укъэмыушыжынутэми |
къэмыушыжынутэми |
дыкъэмыушыжынутэми |
фыкъэмыушыжынутэми |
къэмыушыжыну(хэ)тэми
|
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжаи |
укъэушыжаи |
къэушыжаи |
дыкъэушыжаи |
фыкъэушыжаи |
къэушыжаи
|
щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжаи |
укъэмыушыжаи |
къэмыушыжаи |
дыкъэмыушыжаи |
фыкъэмыушыжаи |
къэмыушыжаи
|
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжащэрэт |
укъэушыжащэрэт |
къэушыжащэрэт |
дыкъэушыжащэрэт |
фыкъэушыжащэрэт |
къэушыжащэрэт
|
щымыӀэныгъэ: |
сыкъэмыушыжащэрэт |
укъэмыушыжащэрэт |
къэмыушыжащэрэт |
дыкъэмыушыжащэрэт |
фыкъэмыушыжащэрэт |
къэмыушыжащэрэт
|
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнщ |
укъэушыжагъэнщ |
къэушыжагъэнщ |
дыкъэушыжагъэнщ |
фыкъэушыжагъэнщ |
къэушыжагъэнщ
|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнкъым |
укъэушыжагъэнкъым |
къэушыжагъэнкъым |
дыкъэушыжагъэнкъым |
фыкъэушыжагъэнкъым |
къэушыжагъэнкъым
|
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнт |
укъэушыжагъэнт |
къэушыжагъэнт |
дыкъэушыжагъэнт |
фыкъэушыжагъэнт |
къэушыжагъэнт
|
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнтэкъым |
укъэушыжагъэнтэкъым |
къэушыжагъэнтэкъым |
дыкъэушыжагъэнтэкъым |
фыкъэушыжагъэнтэкъым |
къэушыжагъэнтэкъым
|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэн |
укъэушыжагъэн |
къэушыжагъэн |
дыкъэушыжагъэн |
фыкъэушыжагъэн |
къэушыжагъэн
|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнкъэ |
укъэушыжагъэнкъэ |
къэушыжагъэнкъэ |
дыкъэушыжагъэнкъэ |
фыкъэушыжагъэнкъэ |
къэушыжагъэнкъэ
|
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнт |
укъэушыжагъэнт |
къэушыжагъэнт |
дыкъэушыжагъэнт |
фыкъэушыжагъэнт |
къэушыжагъэнт
|
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнтэкъэ |
укъэушыжагъэнтэкъэ |
къэушыжагъэнтэкъэ |
дыкъэушыжагъэнтэкъэ |
фыкъэушыжагъэнтэкъэ |
къэушыжагъэнтэкъэ
|
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнушыж |
укъэушыжагъэнушыж |
къэушыжагъэнушыж |
дыкъэушыжагъэнушыж |
фыкъэушыжагъэнушыж |
къэушыжагъэнушыж
|
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнукъым |
укъэушыжагъэнукъым |
къэушыжагъэнукъым |
дыкъэушыжагъэнукъым |
фыкъэушыжагъэнукъым |
къэушыжагъэнукъым
|
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнут |
укъэушыжагъэнут |
къэушыжагъэнут |
дыкъэушыжагъэнут |
фыкъэушыжагъэнут |
къэушыжагъэнут
|
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнутэкъым |
укъэушыжагъэнутэкъым |
къэушыжагъэнутэкъым |
дыкъэушыжагъэнутэкъым |
фыкъэушыжагъэнутэкъым |
къэушыжагъэнутэкъым
|
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэну |
укъэушыжагъэну |
къэушыжагъэну |
дыкъэушыжагъэну |
фыкъэушыжагъэну |
къэушыжагъэну
|
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнукъэ |
укъэушыжагъэнукъэ |
къэушыжагъэнукъэ |
дыкъэушыжагъэнукъэ |
фыкъэушыжагъэнукъэ |
къэушыжагъэнукъэ
|
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнут |
укъэушыжагъэнут |
къэушыжагъэнут |
дыкъэушыжагъэнут |
фыкъэушыжагъэнут |
къэушыжагъэнут
|
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
сыкъэушыжагъэнутэкъэ |
укъэушыжагъэнутэкъэ |
къэушыжагъэнутэкъэ |
дыкъэушыжагъэнутэкъэ |
фыкъэушыжагъэнутэкъэ |
къэушыжагъэнутэкъэ
|
Причастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъэушыж |
укъэушыж |
къэушыж |
дыкъэушыж |
фыкъэушыж |
къэушыж(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъэмыушыж |
укъэмыушыж |
къэмыушыж |
дыкъэмыушыж |
фыкъэмыушыж |
къэмыушыж(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъэушыжа |
укъэушыжа |
къэушыжа |
дыкъэушыжа |
фыкъэушыжа |
къэушыжа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъэмыушыжа |
укъэмыушыжа |
къэмыушыжа |
дыкъэмыушыжа |
фыкъэмыушыжа |
къэмыушыжа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъэушыжыгъа |
укъэушыжыгъа |
къэушыжыгъа |
дыкъэушыжыгъа |
фыкъэушыжыгъа |
къэушыжыгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъэмыушыжыгъа |
укъэмыушыжыгъа |
къэмыушыжыгъа |
дыкъэмыушыжыгъа |
фыкъэмыушыжыгъа |
къэмыушыжыгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъэушыжын |
укъэушыжын |
къэушыжын |
дыкъэушыжын |
фыкъэушыжын |
къэушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъэмыушыжын |
укъэмыушыжын |
къэмыушыжын |
дыкъэмыушыжын |
фыкъэмыушыжын |
къэмыушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъэушыжыну |
укъэушыжыну |
къэушыжыну |
дыкъэушыжыну |
фыкъэушыжыну |
къэушыжыну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъэмыушыжыну |
укъэмыушыжыну |
къэмыушыжыну |
дыкъэмыушыжыну |
фыкъэмыушыжыну |
къэмыушыжыну(хэ)
|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыушыж |
укъызэрыушыж |
къызэрыушыж |
дыкъызэрыушыж |
фыкъызэрыушыж |
къызэрыушыж(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрымыушыж |
укъызэрымыушыж |
къызэрымыушыж |
дыкъызэрымыушыж |
фыкъызэрымыушыж |
къызэрымыушыж(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыушыжа |
укъызэрыушыжа |
къызэрыушыжа |
дыкъызэрыушыжа |
фыкъызэрыушыжа |
къызэрыушыжа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрымыушыжа |
укъызэрымыушыжа |
къызэрымыушыжа |
дыкъызэрымыушыжа |
фыкъызэрымыушыжа |
къызэрымыушыжа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыушыжыгъа |
укъызэрыушыжыгъа |
къызэрыушыжыгъа |
дыкъызэрыушыжыгъа |
фыкъызэрыушыжыгъа |
къызэрыушыжыгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрымыушыжыгъа |
укъызэрымыушыжыгъа |
къызэрымыушыжыгъа |
дыкъызэрымыушыжыгъа |
фыкъызэрымыушыжыгъа |
къызэрымыушыжыгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыушыжын |
укъызэрыушыжын |
къызэрыушыжын |
дыкъызэрыушыжын |
фыкъызэрыушыжын |
къызэрыушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрымыушыжын |
укъызэрымыушыжын |
къызэрымыушыжын |
дыкъызэрымыушыжын |
фыкъызэрымыушыжын |
къызэрымыушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъызэрыушыжыну |
укъызэрыушыжыну |
къызэрыушыжыну |
дыкъызэрыушыжыну |
фыкъызэрыушыжыну |
къызэрыушыжыну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъызэрымыушыжыну |
укъызэрымыушыжыну |
къызэрымыушыжыну |
дыкъызэрымыушыжыну |
фыкъызэрымыушыжыну |
къызэрымыушыжыну(хэ)
|
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыушыж |
укъыщыушыж |
къыщыушыж |
дыкъыщыушыж |
фыкъыщыушыж |
къыщыушыж(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщымыушыж |
укъыщымыушыж |
къыщымыушыж |
дыкъыщымыушыж |
фыкъыщымыушыж |
къыщымыушыж(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыушыжа |
укъыщыушыжа |
къыщыушыжа |
дыкъыщыушыжа |
фыкъыщыушыжа |
къыщыушыжа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщымыушыжа |
укъыщымыушыжа |
къыщымыушыжа |
дыкъыщымыушыжа |
фыкъыщымыушыжа |
къыщымыушыжа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыушыжыгъа |
укъыщыушыжыгъа |
къыщыушыжыгъа |
дыкъыщыушыжыгъа |
фыкъыщыушыжыгъа |
къыщыушыжыгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщымыушыжыгъа |
укъыщымыушыжыгъа |
къыщымыушыжыгъа |
дыкъыщымыушыжыгъа |
фыкъыщымыушыжыгъа |
къыщымыушыжыгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыушыжын |
укъыщыушыжын |
къыщыушыжын |
дыкъыщыушыжын |
фыкъыщыушыжын |
къыщыушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщымыушыжын |
укъыщымыушыжын |
къыщымыушыжын |
дыкъыщымыушыжын |
фыкъыщымыушыжын |
къыщымыушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщыушыжыну |
укъыщыушыжыну |
къыщыушыжыну |
дыкъыщыушыжыну |
фыкъыщыушыжыну |
къыщыушыжыну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщымыушыжыну |
укъыщымыушыжыну |
къыщымыушыжыну |
дыкъыщымыушыжыну |
фыкъыщымыушыжыну |
къыщымыушыжыну(хэ)
|
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздэушыж |
укъыздэушыж |
къыздэушыж |
дыкъыздэушыж |
фыкъыздэушыж |
къыздэушыж(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздэмыушыж |
укъыздэмыушыж |
къыздэмыушыж |
дыкъыздэмыушыж |
фыкъыздэмыушыж |
къыздэмыушыж(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздэушыжа |
укъыздэушыжа |
къыздэушыжа |
дыкъыздэушыжа |
фыкъыздэушыжа |
къыздэушыжа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздэмыушыжа |
укъыздэмыушыжа |
къыздэмыушыжа |
дыкъыздэмыушыжа |
фыкъыздэмыушыжа |
къыздэмыушыжа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздэушыжыгъа |
укъыздэушыжыгъа |
къыздэушыжыгъа |
дыкъыздэушыжыгъа |
фыкъыздэушыжыгъа |
къыздэушыжыгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздэмыушыжыгъа |
укъыздэмыушыжыгъа |
къыздэмыушыжыгъа |
дыкъыздэмыушыжыгъа |
фыкъыздэмыушыжыгъа |
къыздэмыушыжыгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздэушыжын |
укъыздэушыжын |
къыздэушыжын |
дыкъыздэушыжын |
фыкъыздэушыжын |
къыздэушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздэмыушыжын |
укъыздэмыушыжын |
къыздэмыушыжын |
дыкъыздэмыушыжын |
фыкъыздэмыушыжын |
къыздэмыушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыздэушыжыну |
укъыздэушыжыну |
къыздэушыжыну |
дыкъыздэушыжыну |
фыкъыздэушыжыну |
къыздэушыжыну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыздэмыушыжыну |
укъыздэмыушыжыну |
къыздэмыушыжыну |
дыкъыздэмыушыжыну |
фыкъыздэмыушыжыну |
къыздэмыушыжыну(хэ)
|
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэушыж |
укъыщӀэушыж |
къыщӀэушыж |
дыкъыщӀэушыж |
фыкъыщӀэушыж |
къыщӀэушыж(хэ)
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэмыушыж |
укъыщӀэмыушыж |
къыщӀэмыушыж |
дыкъыщӀэмыушыж |
фыкъыщӀэмыушыж |
къыщӀэмыушыж(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэушыжа |
укъыщӀэушыжӀэушыжа |
къыщӀэушыжа |
дыкъыщӀэушыжа |
фыкъыщӀэушыжа |
къыщӀэушыжа(хэ)
|
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэмыушыжа |
укъыщӀэмыушыжа |
къыщӀэмыушыжа |
дыкъыщӀэмыушыжа |
фыкъыщӀэмыушыжа |
къыщӀэмыушыжа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэушыжыгъа |
укъыщӀэушыжыгъа |
къыщӀэушыжыгъа |
дыкъыщӀэушыжыгъа |
фыкъыщӀэушыжыгъа |
къыщӀэушыжыгъа(хэ)
|
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэмыушыжыгъа |
укъыщӀэмыушыжыгъа |
къыщӀэмыушыжыгъа |
дыкъыщӀэмыушыжыгъа |
фыкъыщӀэмыушыжыгъа |
къыщӀэмыушыжыгъа(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэушыжын |
укъыщӀэушыжын |
къыщӀэушыжын |
дыкъыщӀэушыжын |
фыкъыщӀэушыжын |
къыщӀэушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэмыушыжын |
укъыщӀэмыушыжын |
къыщӀэмыушыжын |
дыкъыщӀэмыушыжын |
фыкъыщӀэмыушыжын |
къыщӀэмыушыжын(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэушыжыну |
укъыщӀэушыжыну |
къыщӀэушыжыну |
дыкъыщӀэушыжыну |
фыкъыщӀэушыжыну |
къыщӀэушыжыну(хэ)
|
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъыщӀэмыушыжыну |
укъыщӀэмыушыжыну |
къыщӀэмыушыжыну |
дыкъыщӀэмыушыжыну |
фыкъыщӀэмыушыжыну |
къыщӀэмыушыжыну(хэ)
|
Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
ит зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъэушыжу |
укъэушыжу |
къэушыжу |
дыкъэушыжу |
фыкъэушыжу |
къэушыж(хэ)у
|
ит зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъэмыушыжу |
укъэмыушыжу |
къэмыушыжу |
дыкъэмыушыжу |
фыкъэмыушыжу |
къэмыушыж(хэ)у
|
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
сыкъэушыжауэ |
укъэушыжауэ |
къэушыжауэ |
дыкъэушыжауэ |
фыкъэушыжауэ |
къэушыжауэ / къэушыжахэу
|
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
сыкъэмыушыжауэ |
укъэмыушыжауэ |
къэмыушыжауэ |
дыкъэмыушыжауэ |
фыкъэмыушыжауэ |
къэмыушыжауэ / къэмыушыжахэу
|
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
сыкъэушыжурэ |
укъэушыжурэ |
къэушыжурэ |
дыкъэушыжурэ |
фыкъэушыжурэ |
къэушыж(хэ)урэ
|
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
сыкъэмыушыжурэ |
укъэмыушыжурэ |
къэмыушыжурэ |
дыкъэмыушыжурэ |
фыкъэмыушыжурэ |
къэмыушыж(хэ)урэ
|
|
|
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
Именительнэ: |
[ушыж] |
[ушыж]ыр |
-- |
[ушыж]хэр
|
Эргативнэ: |
[ушыж] |
[ушыж]ым |
-- |
[ушыж]хэм
|
Послеложнэ: |
[ушыж]кӀэ |
[ушыж]ымкӀэ |
[ушыж]хэкӀэ |
[ушыж]хэмкӀэ
|
Обстоятельственнэ: |
[ушыж]у |
[ушыж]ырауэ |
[ушыж]хэу |
[ушыж]хэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
Именительнэ: |
[ушыж]а |
[ушыж]ар |
-- |
[ушыж]ахэр
|
Эргативнэ: |
[ушыж]а |
[ушыж]ам |
-- |
[ушыж]ахэм
|
Послеложнэ: |
[ушыж]акӀэ |
[ушыж]амкӀэ |
[ушыж]ахэкӀэ |
[ушыж]ахэмкӀэ
|
Обстоятельственнэ: |
[ушыж]ауэ |
[ушыж]арауэ |
[ушыж]ахэу |
[ушыж]ахэрауэ
|
|
|
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
Именительнэ: |
[ушыж]ын |
[ушыж]ыныр |
-- |
[ушыж]ынхэр
|
Эргативнэ: |
[ушыж]ын |
[ушыж]ыным |
-- |
[ушыж]ынхэм
|
Послеложнэ: |
[ушыж]ынкӀэ |
[ушыж]ынымкӀэ |
[ушыж]ынхэкӀэ |
[ушыж]ынхэмкӀэ
|
'Обстоятельственнэ: |
[ушыж]ыну |
[ушыж]ынырауэ |
[ушыж]ынхэу |
[ушыж]ынхэрауэ
|
|
|
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
Именительнэ: |
[ушыж]ыну |
[ушыж]ынур |
-- |
[ушыж]ынухэр
|
Эргативнэ: |
[ушыж]ыну |
[ушыж]ынум |
-- |
[ушыж]ынухэм
|
Послеложнэ: |
[ушыж]ынукӀэ |
[ушыж]ынумкӀэ |
[ушыж]ынухэкӀэ |
[ушыж]ынухэмкӀэ
|
Обстоятельственнэ: |
[ушыж]ынууэ |
[ушыж]ынурауэ |
[ушыж]ынухэу |
[ушыж]ынухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Аргуэру жейр щхьэщыкӀын, къызэщыун
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, |
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 |
нап. 90
|
адыгэбзэ |
урысыбзэ/русский |
инджылыбзэ/English
|
Бадзэр бжьыхьэм деж мэжейри гъатхэм къоушыж. |
Осенью мухи засыпают и просыпаются весной. |
Flies go to sleep in autumn and in spring they wake up again.
|
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
УРЫСЫБЗЭ
- къэушыжын: снова проснуться
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын