АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + у- + [быд] + -ы + -ж + -ы + -н
Глагол лъэӏэс "къэубыдыжын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къэубыдыжын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэмыубыдыжын
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжын |
къэбубыдыжын |
къиубыдыжын |
къэдубыдыжын |
къэвубыдыжын |
къаубыдыжын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжын |
къыумыубыдыжын |
къимыубыдыжын |
къэдмыубыдыжын |
къэвмыубыдыжын |
къамыубыдыжын
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къэубыдыж! |
къэвубыдыж!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыумыубыдыж! |
къэвмыубыдыж!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъреубыдыж |
укъреубыдыж |
къреубыдыж |
дыкъреубыдыж |
фыкъреубыдыж |
къреубыдыж
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъремыубыдыж |
укъыремыубыдыж |
къремыубыдыж |
дыкъремыубыдыж |
фыкъремыубыдыж |
къремыубыдыж
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къызоубыдыж(ыр) |
къыбоубыдыж(ыр) |
къеубыдыж(ыр) |
къыдоубыдыж(ыр) |
къывоубыдыж(ыр) |
къаубыдыж(ыр)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыркъым |
къэбубыдыжыркъым |
къиубыдыжыркъым |
къэдубыдыжыркъым |
къэвубыдыжыркъым |
къаубыдыжыркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжырт |
къэбубыдыжырт |
къиубыдыжырт |
къэдубыдыжырт |
къэвубыдыжырт |
къаубыдыжырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыртэкъым |
къэбубыдыжыртэкъым |
къиубыдыжыртэкъым |
къэдубыдыжыртэкъым |
къэвубыдыжыртэкъым |
къаубыдыжыртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжащ |
къэбубыдыжащ |
къиубыдыжащ |
къэдубыдыжащ |
къэвубыдыжащ |
къаубыдыжащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжакъым |
къэбубыдыжакъым |
къиубыдыжакъым |
къэдубыдыжакъым |
къэвубыдыжакъым |
къаубыдыжакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжат |
къэбубыдыжат |
къиубыдыжат |
къэдубыдыжат |
къэвубыдыжат |
къаубыдыжат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжатэкъым |
къэбубыдыжатэкъым |
къиубыдыжатэкъым |
къэдубыдыжатэкъым |
къэвубыдыжатэкъым |
къаубыдыжатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъащ |
къэбубыдыжыгъащ |
къиубыдыжыгъащ |
къэдубыдыжыгъащ |
къэвубыдыжыгъащ |
къаубыдыжыгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъакъым |
къэбубыдыжыгъакъым |
къиубыдыжыгъакъым |
къэдубыдыжыгъакъым |
къэвубыдыжыгъакъым |
къаубыдыжыгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъат |
къэбубыдыжыгъат |
къиубыдыжыгъат |
къэдубыдыжыгъат |
къэвубыдыжыгъат |
къаубыдыжыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъатэкъым |
къэбубыдыжыгъатэкъым |
къиубыдыжыгъатэкъым |
къэдубыдыжыгъатэкъым |
къэвубыдыжыгъатэкъым |
къаубыдыжыгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжщ |
къэбубыдыжщ |
къиубыдыжщ |
къэдубыдыжщ |
къэвубыдыжщ |
къаубыдыжщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжкъым |
къэбубыдыжкъым |
къиубыдыжкъым |
къэдубыдыжкъым |
къэвубыдыжкъым |
къаубыдыжкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжт |
къэбубыдыжт |
къиубыдыжт |
къэдубыдыжт |
къэвубыдыжт |
къаубыдыжт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжтэкъым |
къэбубыдыжтэкъым |
къиубыдыжтэкъым |
къэдубыдыжтэкъым |
къэвубыдыжтэкъым |
къаубыдыжтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынщ |
къэбубыдыжынщ |
къиубыдыжынщ |
къэдубыдыжынщ |
къэвубыдыжынщ |
къаубыдыжынщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынкъым |
къэбубыдыжынкъым |
къиубыдыжынкъым |
къэдубыдыжынкъым |
къэвубыдыжынкъым |
къаубыдыжынкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынущ |
къэбубыдыжынущ |
къиубыдыжынущ |
къэдубыдыжынущ |
къэвубыдыжынущ |
къаубыдыжынущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынукъым |
къэбубыдыжынукъым |
къиубыдыжынукъым |
къэдубыдыжынукъым |
къэвубыдыжынукъым |
къаубыдыжынукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжрэ |
къэбубыдыжрэ |
къиубыдыжрэ |
къэдубыдыжрэ |
къэвубыдыжрэ |
къаубыдыжрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыркъэ |
къэбубыдыжыркъэ |
къиубыдыжыркъэ |
къэдубыдыжыркъэ |
къэвубыдыжыркъэ |
къаубыдыжыркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжырт |
къэбубыдыжырт |
къиубыдыжырт |
къэдубыдыжырт |
къэвубыдыжырт |
къаубыдыжырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыртэкъэ |
къэбубыдыжыртэкъэ |
къиубыдыжыртэкъэ |
къэдубыдыжыртэкъэ |
къэвубыдыжыртэкъэ |
къаубыдыжыртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжа |
къэбубыдыжа |
къиубыдыжа |
къэдубыдыжа |
къэвубыдыжа |
къаубыдыжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжакъэ |
къэбубыдыжакъэ |
къиубыдыжакъэ |
къэдубыдыжакъэ |
къэвубыдыжакъэ |
къаубыдыжакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжат |
къэбубыдыжат |
къиубыдыжат |
къэдубыдыжат |
къэвубыдыжат |
къаубыдыжат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжатэкъэ |
къэбубыдыжатэкъэ |
къиубыдыжатэкъэ |
къэдубыдыжатэкъэ |
къэвубыдыжатэкъэ |
къаубыдыжатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъа |
къэбубыдыжыгъа |
къиубыдыжыгъа |
къэдубыдыжыгъа |
къэвубыдыжыгъа |
къаубыдыжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къэзубыдыжыгъакъэ |
къэбубыдыжыгъакъэ |
къиубыдыжыгъакъэ |
къэдубыдыжыгъакъэ |
къэвубыдыжыгъакъэ |
къаубыдыжыгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъат |
къэбубыдыжыгъат |
къиубыдыжыгъат |
къэдубыдыжыгъат |
къэвубыдыжыгъат |
къаубыдыжыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъатэкъэ |
къэбубыдыжыгъатэкъэ |
къиубыдыжыгъатэкъэ |
къэдубыдыжыгъатэкъэ |
къэвубыдыжыгъатэкъэ |
къаубыдыжыгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыж |
къэбубыдыж |
къиубыдыж |
къэдубыдыж |
къэвубыдыж |
къаубыдыж
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжкъэ |
къэбубыдыжкъэ |
къиубыдыжкъэ |
къэдубыдыжкъэ |
къэвубыдыжкъэ |
къаубыдыжкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжт |
къэбубыдыжт |
къиубыдыжт |
къэдубыдыжт |
къэвубыдыжт |
къаубыдыжт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжтэкъэ |
къэбубыдыжтэкъэ |
къиубыдыжтэкъэ |
къэдубыдыжтэкъэ |
къэвубыдыжтэкъэ |
къаубыдыжтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжын |
къэбубыдыжын |
къиубыдыжын |
къэдубыдыжын |
къэвубыдыжын |
къаубыдыжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынкъэ |
къэбубыдыжынкъэ |
къиубыдыжынкъэ |
къэдубыдыжынкъэ |
къэвубыдыжынкъэ |
къаубыдыжынкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыну |
къэбубыдыжыну |
къиубыдыжыну |
къэдубыдыжыну |
къэвубыдыжыну |
къаубыдыжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынукъэ |
къэбубыдыжынукъэ |
къиубыдыжынукъэ |
къэдубыдыжынукъэ |
къэвубыдыжынукъэ |
къаубыдыжынукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжмэ |
къэбубыдыжмэ |
къиубыдыжмэ |
къэдубыдыжмэ |
къэвубыдыжмэ |
къаубыдыжмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжмэ |
къыумыубыдыжмэ |
къимыубыдыжмэ |
къэдмыубыдыжмэ |
къэвмыубыдыжмэ |
къамыубыдыжмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжамэ |
къэбубыдыжамэ |
къиубыдыжамэ |
къэдубыдыжамэ |
къэвубыдыжамэ |
къаубыдыжамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжамэ |
къыумыубыдыжамэ |
къимыубыдыжамэ |
къэдмыубыдыжамэ |
къэвмыубыдыжамэ |
къамыубыдыжамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъамэ |
къэбубыдыжыгъамэ |
къиубыдыжыгъамэ |
къэдубыдыжыгъамэ |
къэвубыдыжыгъамэ |
къаубыдыжыгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжыгъамэ |
къыумыубыдыжыгъамэ |
къимыубыдыжыгъамэ |
къэдмыубыдыжыгъамэ |
къэвмыубыдыжыгъамэ |
къамыубыдыжыгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынмэ |
къэбубыдыжынмэ |
къиубыдыжынмэ |
къэдубыдыжынмэ |
къэвубыдыжынмэ |
къаубыдыжынмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжынмэ |
къыумыубыдыжынмэ |
къимыубыдыжынмэ |
къэдмыубыдыжынмэ |
къэвмыубыдыжынмэ |
къамыубыдыжынмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынумэ |
къэбубыдыжынумэ |
къиубыдыжынумэ |
къэдубыдыжынумэ |
къэвубыдыжынумэ |
къаубыдыжынумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжынумэ |
къыумыубыдыжынумэ |
къимыубыдыжынумэ |
къэдмыубыдыжынумэ |
къэвмыубыдыжынумэ |
къамыубыдыжынумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжтэмэ |
къэбубыдыжтэмэ |
къиубыдыжтэмэ |
къэдубыдыжтэмэ |
къэвубыдыжтэмэ |
къаубыдыжтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжтэмэ |
къыумыубыдыжтэмэ |
къимыубыдыжтэмэ |
къэдмыубыдыжтэмэ |
къэвмыубыдыжтэмэ |
къамыубыдыжтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжатэмэ |
къэбубыдыжатэмэ |
къиубыдыжатэмэ |
къэдубыдыжатэмэ |
къэвубыдыжатэмэ |
къаубыдыжатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжатэмэ |
къыумыубыдыжатэмэ |
къимыубыдыжатэмэ |
къэдмыубыдыжатэмэ |
къэвмыубыдыжатэмэ |
къамыубыдыжатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъатэмэ |
къэбубыдыжыгъатэмэ |
къиубыдыжыгъатэмэ |
къэдубыдыжыгъатэмэ |
къэвубыдыжыгъатэмэ |
къаубыдыжыгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжыгъатэмэ |
къыумыубыдыжыгъатэмэ |
къимыубыдыжыгъатэмэ |
къэдмыубыдыжыгъатэмэ |
къэвмыубыдыжыгъатэмэ |
къамыубыдыжыгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынтэмэ |
къэбубыдыжынтэмэ |
къиубыдыжынтэмэ |
къэдубыдыжынтэмэ |
къэвубыдыжынтэмэ |
къаубыдыжынтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжынтэмэ |
къыумыубыдыжынтэмэ |
къимыубыдыжынтэмэ |
къэдмыубыдыжынтэмэ |
къэвмыубыдыжынтэмэ |
къамыубыдыжынтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынутэмэ |
къэбубыдыжынутэмэ |
къиубыдыжынутэмэ |
къэдубыдыжынутэмэ |
къэвубыдыжынутэмэ |
къаубыдыжынутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжынутэмэ |
къыумыубыдыжынутэмэ |
къимыубыдыжынутэмэ |
къэдмыубыдыжынутэмэ |
къэвмыубыдыжынутэмэ |
къамыубыдыжынутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынт |
къэбубыдыжынт |
къиубыдыжынт |
къэдубыдыжынт |
къэвубыдыжынт |
къаубыдыжынт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынтэкъым |
къэбубыдыжынтэкъым |
къиубыдыжынтэкъым |
къэдубыдыжынтэкъым |
къэвубыдыжынтэкъым |
къаубыдыжынтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынут |
къэбубыдыжынут |
къиубыдыжынут |
къэдубыдыжынут |
къэвубыдыжынут |
къаубыдыжынут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынутэкъым |
къэбубыдыжынутэкъым |
къиубыдыжынутэкъым |
къэдубыдыжынутэкъым |
къэвубыдыжынутэкъым |
къаубыдыжынутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжми |
къэбубыдыжми |
къиубыдыжми |
къэдубыдыжми |
къэвубыдыжми |
къаубыдыжми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжми |
къыумыубыдыжми |
къимыубыдыжми |
къэдмыубыдыжми |
къэвмыубыдыжми |
къамыубыдыжми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжами |
къэбубыдыжами |
къиубыдыжами |
къэдубыдыжами |
къэвубыдыжами |
къаубыдыжами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжами |
къыумыубыдыжами |
къимыубыдыжами |
къэдмыубыдыжами |
къэвмыубыдыжами |
къамыубыдыжами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъами |
къэбубыдыжыгъами |
къиубыдыжыгъами |
къэдубыдыжыгъами |
къэвубыдыжыгъами |
къаубыдыжыгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжыгъами |
къыумыубыдыжыгъами |
къимыубыдыжыгъами |
къэдмыубыдыжыгъами |
къэвмыубыдыжыгъами |
къамыубыдыжыгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынми |
къэбубыдыжынми |
къиубыдыжынми |
къэдубыдыжынми |
къэвубыдыжынми |
къаубыдыжынми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжынми |
къыумыубыдыжынми |
къимыубыдыжынми |
къэдмыубыдыжынми |
къэвмыубыдыжынми |
къамыубыдыжынми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынуми |
къэбубыдыжынуми |
къиубыдыжынуми |
къэдубыдыжынуми |
къэвубыдыжынуми |
къаубыдыжынуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжынуми |
къыумыубыдыжынуми |
къимыубыдыжынуми |
къэдмыубыдыжынуми |
къэвмыубыдыжынуми |
къамыубыдыжынуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжтэми |
къэбубыдыжтэми |
къиубыдыжтэми |
къэдубыдыжтэми |
къэвубыдыжтэми |
къаубыдыжтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжтэми |
къыумыубыдыжтэми |
къимыубыдыжтэми |
къэдмыубыдыжтэми |
къэвмыубыдыжтэми |
къамыубыдыжтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжатэми |
къэбубыдыжатэми |
къиубыдыжатэми |
къэдубыдыжатэми |
къэвубыдыжатэми |
къаубыдыжатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжатэми |
къыумыубыдыжатэми |
къимыубыдыжатэми |
къэдмыубыдыжатэми |
къэвмыубыдыжатэми |
къамыубыдыжатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжыгъатэми |
къэбубыдыжыгъатэми |
къиубыдыжыгъатэми |
къэдубыдыжыгъатэми |
къэвубыдыжыгъатэми |
къаубыдыжыгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжыгъатэми |
къыумыубыдыжыгъатэми |
къимыубыдыжыгъатэми |
къэдмыубыдыжыгъатэми |
къэвмыубыдыжыгъатэми |
къамыубыдыжыгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынтэми |
къэбубыдыжынтэми |
къиубыдыжынтэми |
къэдубыдыжынтэми |
къэвубыдыжынтэми |
къаубыдыжынтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжынтэми |
къыумыубыдыжынтэми |
къимыубыдыжынтэми |
къэдмыубыдыжынтэми |
къэвмыубыдыжынтэми |
къамыубыдыжынтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжынутэми |
къэбубыдыжынутэми |
къиубыдыжынутэми |
къэдубыдыжынутэми |
къэвубыдыжэнутэми |
къаубыдыжэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжынутэми |
къыумыубыдыжынутэми |
къимыубыдыжынутэми |
къэдмыубыдыжынутэми |
къэвмыубыдыжынутэми |
къамыубыдыжынутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжаи |
къэбубыдыжаи |
къиубыдыжаи |
къэдубыдыжаи |
къэвубыдыжаи |
къаубыдыжаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжакъыми |
къэбубыдыжакъыми |
къиубыдыжакъыми |
къэдубыдыжакъыми |
къэвубыдыжакъыми |
къаубыдыжакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжащэрэт |
къэбубыдыжащэрэт |
къиубыдыжащэрэт |
къэдубыдыжащэрэт |
къэвубыдыжащэрэт |
къаубыдыжащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыубыдыжащэрэт |
къыумыубыдыжащэрэт |
къимыубыдыжащэрэт |
къэдмыубыдыжащэрэт |
къэвмыубыдыжащэрэт |
къамыубыдыжащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнщ |
къэбубыдыжагъэнщ |
къиубыдыжагъэнщ |
къэдубыдыжагъэнщ |
къэвубыдыжагъэнщ |
къаубыдыжагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнкъым |
къэбубыдыжагъэнкъым |
къиубыдыжагъэнкъым |
къэдубыдыжагъэнкъым |
къэвубыдыжагъэнкъым |
къаубыдыжагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнт |
къэбубыдыжагъэнт |
къиубыдыжагъэнт |
къэдубыдыжагъэнт |
къэвубыдыжагъэнт |
къаубыдыжагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнтэкъым |
къэбубыдыжагъэнтэкъым |
къиубыдыжагъэнтэкъым |
къэдубыдыжагъэнтэкъым |
къэвубыдыжагъэнтэкъым |
къаубыдыжагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэн |
къэбубыдыжагъэн |
къиубыдыжагъэн |
къэдубыдыжагъэн |
къэвубыдыжагъэн |
къаубыдыжагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнкъэ |
къэбубыдыжагъэнкъэ |
къиубыдыжагъэнкъэ |
къэдубыдыжагъэнкъэ |
къэвубыдыжагъэнкъэ |
къаубыдыжагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнт |
къэбубыдыжагъэнт |
къиубыдыжагъэнт |
къэдубыдыжагъэнт |
къэвубыдыжагъэнт |
къаубыдыжагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнтэкъэ |
къэбубыдыжагъэнтэкъэ |
къиубыдыжагъэнтэкъэ |
къэдубыдыжагъэнтэкъэ |
къэвубыдыжагъэнтэкъэ |
къаубыдыжагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнущ |
къэбубыдыжагъэнущ |
къиубыдыжагъэнущ |
къэдубыдыжагъэнущ |
къэвубыдыжагъэнущ |
къаубыдыжагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнукъым |
къэбубыдыжагъэнукъым |
къиубыдыжагъэнукъым |
къэдубыдыжагъэнукъым |
къэвубыдыжагъэнукъым |
къаубыдыжагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнут |
къэбубыдыжагъэнут |
къиубыдыжагъэнут |
къэдубыдыжагъэнут |
къэвубыдыжагъэнут |
къаубыдыжагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнутэкъым |
къэбубыдыжагъэнутэкъым |
къиубыдыжагъэнутэкъым |
къэдубыдыжагъэнутэкъым |
къэвубыдыжагъэнутэкъым |
къаубыдыжагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэну |
къэбубыдыжагъэну |
къиубыдыжагъэну |
къэдубыдыжагъэну |
къэвубыдыжагъэну |
къаубыдыжагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнукъэ |
къэбубыдыжагъэнукъэ |
къиубыдыжагъэнукъэ |
къэдубыдыжагъэнукъэ |
къэвубыдыжагъэнукъэ |
къаубыдыжагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнут |
къэбубыдыжагъэнут |
къиубыдыжагъэнут |
къэдубыдыжагъэнут |
къэвубыдыжагъэнут |
къаубыдыжагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзубыдыжагъэнутэкъэ |
къэбубыдыжагъэнутэкъэ |
къиубыдыжагъэнутэкъэ |
къэдубыдыжагъэнутэкъэ |
къэвубыдыжагъэнутэкъэ |
къаубыдыжагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыубыдыж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыубыдыж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыубыдыжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыубыдыжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыубыдыжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыубыдыжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыубыдыжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыубыдыжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыубыдыжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыубыдыжыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзубыдыж |
къэбубыдыж |
къиубыдыж |
къэдубыдыж |
къэвубыдыж |
къаубыдыж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыубыдыж |
къыумыубыдыж |
къимыубыдыж |
къэдмыубыдыж |
къэвмыубыдыж |
къамыубыдыж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзубыдыжа |
къэбубыдыжа |
къиубыдыжа |
къэдубыдыжа |
къэвубыдыжа |
къаубыдыжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыубыдыжа |
къыумыубыдыжа |
къимыубыдыжа |
къэдмыубыдыжа |
къэвмыубыдыжа |
къамыубыдыжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзубыдыжыгъа |
къэбубыдыжыгъа |
къиубыдыжыгъа |
къэдубыдыжыгъа |
къэвубыдыжыгъа |
къаубыдыжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыубыдыжыгъа |
къыумыубыдыжыгъа |
къимыубыдыжыгъа |
къэдмыубыдыжыгъа |
къэвмыубыдыжыгъа |
къамыубыдыжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзубыдыжын |
къэбубыдыжын |
къиубыдыжын |
къэдубыдыжын |
къэвубыдыжын |
къаубыдыжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыубыдыжын |
къыумыубыдыжын |
къимыубыдыжын |
къэдмыубыдыжын |
къэвмыубыдыжын |
къамыубыдыжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзубыдыжыну |
къэбубыдыжыну |
къиубыдыжыну |
къэдубыдыжыну |
къэвубыдыжыну |
къаубыдыжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыубыдыжыну |
къыумыубыдыжыну |
къимыубыдыжыну |
къэдмыубыдыжыну |
къэвмыубыдыжыну |
къамыубыдыжыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэубыдыж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыубыдыж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэубыдыжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыубыдыжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэубыдыжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыубыдыжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэубыдыжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыубыдыжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэубыдыжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыубыдыжыну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызубыдыж |
къызэрыбубыдыж |
къызэриубыдыж |
къызэрыдубыдыж |
къызэрывубыдыж |
къызэраубыдыж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыубыдыж |
къызэрумыубыдыж |
къызэримыубыдыж |
къызэрыдмыубыдыж |
къызэрывмыубыдыж |
къызэрамыубыдыж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызубыдыжа |
къызэрыбубыдыжа |
къызэриубыдыжа |
къызэрыдубыдыжа |
къызэрывубыдыжа |
къызэраубыдыжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыубыдыжа |
къызэрумыубыдыжа |
къызэримыубыдыжа |
къызэрыдмыубыдыжа |
къызэрывмыубыдыжа |
къызэрамыубыдыжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызубыдыжыгъа |
къызэрыбубыдыжыгъа |
къызэриубыдыжыгъа |
къызэрыдубыдыжыгъа |
къызэрывубыдыжыгъа |
къызэраубыдыжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыубыдыжыгъа |
къызэрумыубыдыжыгъа |
къызэримыубыдыжыгъа |
къызэрыдмыубыдыжыгъа |
къызэрывмыубыдыжыгъа |
къызэрамыубыдыжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызубыдыжын |
къызэрыбубыдыжын |
къызэриубыдыжын |
къызэрыдубыдыжын |
къызэрывубыдыжын |
къызэраубыдыжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыубыдыжын |
къызэрумыубыдыжын |
къызэримыубыдыжын |
къызэрыдмыубыдыжын |
къызэрывмыубыдыжын |
къызэрамыубыдыжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызубыдыжыну |
къызэрыбубыдыжыну |
къызэриубыдыжыну |
къызэрыдубыдыжыну |
къызэрывубыдыжыну |
къызэраубыдыжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыубыдыжыну |
къызэрумыубыдыжыну |
къызэримыубыдыжыну |
къызэрыдмыубыдыжыну |
къызэрывмыубыдыжыну |
къызэрамыубыдыжыну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызубыдыж |
къыщыбубыдыж |
къыщиубыдыж |
къыщыдубыдыж |
къыщывубыдыж |
къыщаубыдыж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыубыдыж |
къыщумыубыдыж |
къыщимыубыдыж |
къыщыдмыубыдыж |
къыщывмыубыдыж |
къыщамыубыдыж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызубыдыжа |
къыщыбубыдыжа |
къыщиубыдыжа |
къыщыдубыдыжа |
къыщывубыдыжа |
къыщаубыдыжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыубыдыжа |
къыщумыубыдыжа |
къыщимыубыдыжа |
къыщыдмыубыдыжа |
къыщывмыубыдыжа |
къыщамыубыдыжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызубыдыжыгъа |
къыщыбубыдыжыгъа |
къыщиубыдыжыгъа |
къыщыдубыдыжыгъа |
къыщывубыдыжыгъа |
къыщаубыдыжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыубыдыжыгъа |
къыщумыубыдыжыгъа |
къыщимыубыдыжыгъа |
къыщыдмыубыдыжыгъа |
къыщывмыубыдыжыгъа |
къыщамыубыдыжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызубыдыжын |
къыщыбубыдыжын |
къыщиубыдыжын |
къыщыдубыдыжын |
къыщывубыдыжын |
къыщаубыдыжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыубыдыжын |
къыщумыубыдыжын |
къыщимыубыдыжын |
къыщыдмыубыдыжын |
къыщывмыубыдыжын |
къыщамыубыдыжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызубыдыжыну |
къыщыбубыдыжыну |
къыщиубыдыжыну |
къыщыдубыдыжыну |
къыщывубыдыжыну |
къыщаубыдыжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыубыдыжыну |
къыщумыубыдыжыну |
къыщимыубыдыжыну |
къыщыдмыубыдыжыну |
къыщывмыубыдыжыну |
къыщамыубыдыжыну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзубыдыж |
къыздэбубыдыж |
къыздиубыдыж |
къыздэдубыдыж |
къыздэвубыдыж |
къыздаубыдыж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыубыдыж |
къыздумыубыдыж |
къыздимыубыдыж |
къыздэдмыубыдыж |
къыздэвмыубыдыж |
къыздамыубыдыж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзубыдыжа |
къыздэбубыдыжа |
къыздиубыдыжа |
къыздэдубыдыжа |
къыздэвубыдыжа |
къыздаубыдыжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыубыдыжа |
къыздумыубыдыжа |
къыздимыубыдыжа |
къыздэдмыубыдыжа |
къыздэвмыубыдыжа |
къыздамыубыдыжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзубыдыжыгъа |
къыздэбубыдыжыгъа |
къыздиубыдыжыгъа |
къыздэдубыдыжыгъа |
къыздэвубыдыжыгъа |
къыздаубыдыжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
здэбъэдэзмыубыдыжыгъа |
къыздумыубыдыжыгъа |
къыздимыубыдыжыгъа |
къыздэдмыубыдыжыгъа |
къыздэвмыубыдыжыгъа |
къыздамыубыдыжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзубыдыжын |
къыздэбубыдыжын |
къыздиубыдыжын |
къыздэдубыдыжын |
къыздэвубыдыжын |
къыздаубыдыжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыубыдыжын |
къыздумыубыдыжын |
къыздимыубыдыжын |
къыздэдмыубыдыжын |
къыздэвмыубыдыжын |
къыздамыубыдыжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздэзубыдыжыну |
къыздэбубыдыжыну |
къыздиубыдыжыну |
къыздэдубыдыжыну |
къыздэвубыдыжыну |
къыздаубыдыжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздэзмыубыдыжыну |
къыздумыубыдыжыну |
къыздимыубыдыжыну |
къыздэдмыубыдыжыну |
къыздэвмыубыдыжыну |
къыздамыубыдыжыну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзубыдыж |
къыщӀэбубыдыж |
къыщӀиубыдыж |
къыщӀэдубыдыж |
къыщӀэвубыдыж |
къыщӀаубыдыж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыубыдыж |
къыщӀумыубыдыж |
къыщӀимыубыдыж |
къыщӀэдмыубыдыж |
къыщӀэвмыубыдыж |
къыщӀамыубыдыж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзубыдыжа |
къыщӀэбубыдыжа |
къыщӀиубыдыжа |
къыщӀэдубыдыжа |
къыщӀэвубыдыжа |
къыщӀаубыдыжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыубыдыжа |
къыщӀумыубыдыжа |
къыщӀимыубыдыжа |
къыщӀэдмыубыдыжа |
къыщӀэвмыубыдыжа |
къыщӀамыубыдыжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзубыдыжыгъа |
щӀэкъэбубыдыжыгъа |
къыщӀиубыдыжыгъа |
щӀэкъэдубыдыжыгъа |
щӀэкъэвубыдыжыгъа |
къыщӀаубыдыжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыубыдыжыгъа |
къыщӀумыубыдыжыгъа |
къыщӀимыубыдыжыгъа |
къыщӀэдмыубыдыжыгъа |
къыщӀэвмыубыдыжыгъа |
къыщӀамыубыдыжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзубыдыжын |
къыщӀэбубыдыжын |
къыщӀиубыдыжын |
къыщӀэдубыдыжын |
къыщӀэвубыдыжын |
къыщӀаубыдыжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыубыдыжын |
къыщӀумыубыдыжын |
къыщӀимыубыдыжын |
къыщӀэдмыубыдыжын |
къыщӀэвмыубыдыжын |
къыщӀамыубыдыжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀэзубыдыжыну |
къыщӀэбубыдыжыну |
къыщӀиубыдыжыну |
къыщӀэдубыдыжыну |
къыщӀэвубыдыжыну |
къыщӀаубыдыжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀэзмыубыдыжыну |
къыщӀумыубыдыжыну |
къыщӀимыубыдыжыну |
къыщӀэдмыубыдыжыну |
къыщӀэвмыубыдыжыну |
къыщӀамыубыдыжыну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзубыдыжу |
къэбубыдыжу |
къиубыдыжу |
къэдубыдыжу |
къэвубыдыжу |
къаубыдыжу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыубыдыжу |
къыумыубыдыжу |
къимыубыдыжу |
къэдмыубыдыжу |
къэвмыубыдыжу |
къамыубыдыжу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзубыдыжауэ |
къэбубыдыжауэ |
къиубыдыжауэ |
къэдубыдыжауэ |
къэвубыдыжауэ |
къаубыдыжауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыубыдыжауэ |
къыумыубыдыжауэ |
къимыубыдыжауэ |
къэдмыубыдыжауэ |
къэвмыубыдыжауэ |
къамыубыдыжауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къэзубыдыжурэ |
къэбубыдыжурэ |
къиубыдыжурэ |
къэдубыдыжурэ |
къэвубыдыжурэ |
къаубыдыжурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къэзмыубыдыжурэ |
къыумыубыдыжурэ |
къимыубыдыжурэ |
къэдмыубыдыжурэ |
къэвмыубыдыжурэ |
къамыубыдыжурэ
|
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
|
|
Прямой Дополненэ |
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
укъызоубыдыж |
къызоубыдыж |
-- |
фыкъызоубыдыж |
къызоубыдыж(хэ)
|
| уэ |
сыкъыбоубыдыж |
-- |
къыбоубыдыж |
дыкъыбоубыдыж |
-- |
къыбоубыдыж(хэ)
|
| абы |
сыкъеубыдыж |
укъеубыдыж |
къеубыдыж |
дыкъеубыдыж |
фыкъеубыдыж |
къеубыдыж(хэ)
|
| дэ |
-- |
укъыдоубыдыж |
къыдоубыдыж |
-- |
фыкъыдоубыдыж |
къыдоубыдыж(хэ)
|
| фэ |
сыкъывоубыдыж |
-- |
къывоубыдыж |
дыкъывоубыдыж |
-- |
къывоубыдыж(хэ)
|
| абыхэм |
сыкъаубыдыж |
укъаубыдыж |
къаубыдыж |
дыкъаубыдыж |
фыкъаубыдыж |
къаубыдыж(хэ)
|
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) |
|
|
Прямой Дополненэ |
|
|
|
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
-- |
сыкъэз[убыдыжрэ] |
къэз[убыдыжрэ] |
-- |
фыкъэз[убыдыжрэ] |
къэз[убыдыж(хэ)рэ]
|
| уэ |
сыкъэб[убыдыжрэ] |
-- |
къэб[убыдыжрэ] |
дыкъэб[убыдыжрэ] |
-- |
къэб[убыдыж(хэ)рэ]
|
| абы |
сыкъи[убыдыжрэ] |
укъи[убыдыжрэ] |
къи[убыдыжрэ] |
дыкъи[убыдыжрэ] |
фыкъи[убыдыжрэ] |
къи[убыдыж(хэ)рэ]
|
| дэ |
-- |
укъэд[убыдыжрэ] |
къэд[убыдыжрэ] |
-- |
фыкъэд[убыдыжрэ] |
къэд[убыдыж(хэ)рэ]
|
| фэ |
сыкъэв[убыдыжрэ] |
-- |
къэв[убыдыжрэ] |
дыкъэв[убыдыжрэ] |
-- |
къэв[убыдыж(хэ)рэ]
|
| абыхэм |
сыкъа[убыдыжрэ] |
укъа[убыдыжрэ] |
къа[убыдыжрэ] |
дыкъа[убыдыжрэ] |
фыкъа[убыдыжрэ] |
къа[убыдыж(хэ)рэ]
|
|
|
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[убыдыж] |
[убыдыж]ыр |
-- |
[убыдыж]хэр
|
| Эргативнэ: |
[убыдыж] |
[убыдыж]ым |
-- |
[убыдыж]хэм
|
| Послеложнэ: |
[убыдыж]кӀэ |
[убыдыж]ымкӀэ |
[убыдыж]хэкӀэ |
[убыдыж]хэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[убыдыж]у |
[убыдыж]ырауэ |
[убыдыж]хэу |
[убыдыж]хэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[убыдыж]а |
[убыдыж]ар |
-- |
[убыдыж]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[убыдыж]а |
[убыдыж]ам |
-- |
[убыдыж]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[убыдыж]акӀэ |
[убыдыж]амкӀэ |
[убыдыж]ахэкӀэ |
[убыдыж]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[убыдыж]ауэ |
[убыдыж]арауэ |
[убыдыж]ахэу |
[убыдыж]ахэрауэ
|
|
|
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[убыдыж]ын |
[убыдыж]ыныр |
-- |
[убыдыж]ынхэр
|
| Эргативнэ: |
[убыдыж]ын |
[убыдыж]ыным |
-- |
[убыдыж]ынхэм
|
| Послеложнэ: |
[убыдыж]ынкӀэ |
[убыдыж]ынымкӀэ |
[убыдыж]ынхэкӀэ |
[убыдыж]ынхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[убыдыж]ыну |
[убыдыж]ынырауэ |
[убыдыж]ынхэу |
[убыдыж]ынхэрауэ
|
|
|
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[убыдыж]ыну |
[убыдыж]ынур |
-- |
[убыдыж]ынухэр
|
| Эргативнэ: |
[убыдыж]ыну |
[убыдыж]ынум |
-- |
[убыдыж]ынухэм
|
| Послеложнэ: |
[убыдыж]ынукӀэ |
[убыдыж]ынумкӀэ |
[убыдыж]ынухэкӀэ |
[убыдыж]ынухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[убыдыж]ынууэ |
[убыдыж]ынурауэ |
[убыдыж]ынухэу |
[убыдыж]ынухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- БутӀыпща, пӀэщӀэкӀа, ежэжьа зыгуэр зыӀэрыгъэхьэжын, зыӀэщӀэгъэхьэжын.
- Къэзэужын, къэщтэжын, зыӀэщӀэгъэхьэжын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Лу насып иӀэти, Мысхьуд пхъуэри шыр къиубыдыжащ. КӀыщокъуэ Алим
- Январым и 6-м советыдзэхэм Бахъсэн, Зеикъуэ, Къулъкъужын къаубыдыжащ, январым и 7-м зэуэ теуэри Малкэ къаубыдыжащ. Къэбэрдейм и историе
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Топыр къэубыдыжын.
- ЩӀалэм ӀэщӀэкӀа шыр къиубыдыжащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэубыдыжын: 1. catch or capture sb or sth once again 2. To capture back again
- Топыр къэубыдыжын: catch the ball again
- ЩӀалэм ӀэщӀэкӀа шыр къиубыдыжащ: the young man once again caught the horse that had escaped his grasp.
УРЫСЫБЗЭ
- къэубыдыжын: 1. снова поймать кого-что-л. 2. отвоевать что-л.
- Топыр къэубыдыжын: снова поймать мяч
- ЩӀалэм ӀэщӀэкӀа шыр къиубыдыжащ: парень снова поймал вырвавшуюся из рук лошадь
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
