къэтын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹɐˈtǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [т] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къэтын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къэтын |
щымыӀэныгъэ: | къэмытын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэтын | укъэтын | къэтын | дыкъэтын | фыкъэтын | къэтын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытын | укъэмытын | къэмытын | дыкъэмытын | фыкъэмытын | къэмытын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэт! | фыкъэт! |
щымыӀэныгъэ: | укъэмыт! | фыкъэмыт! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкърет | укърет | кърет | дыкърет | фыкърет | кърет |
щымыӀэныгъэ: | сыкъремыт | укъремыт | къремыт | дыкъремыт | фыкъремыт | къремыт |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъот(ыр) | укъот(ыр) | къот(ыр) | дыкъот(ыр) | фыкъот(ыр) | къот(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтыркъым | укъэтыркъым | къэтыркъым | дыкъэтыркъым | фыкъэтыркъым | къэты(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэт(ыр)т | укъэт(ыр)т | къэт(ыр)т | дыкъэт(ыр)т | фыкъэт(ыр)т | къэт(ыр)т / къэтхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэт(ыр)тэкъым | укъэт(ыр)тэкъым | къэт(ыр)тэкъым | дыкъэт(ыр)тэкъым | фыкъэт(ыр)тэкъым | къэт(ыр)тэкъым / къэтхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэтащ | укъэтащ | къэтащ | дыкъэтащ | фыкъэтащ | къэта(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтакъым | укъэтакъым | къэтакъым | дыкъэтакъым | фыкъэтакъым | къэта(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэтат | укъэтат | къэтат | дыкъэтат | фыкъэтат | къэта(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтатэкъым | укъэтатэкъым | къэтатэкъым | дыкъэтатэкъым | фыкъэтатэкъым | къэта(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъащ | укъэтыгъащ | къэтыгъащ | дыкъэтыгъащ | фыкъэтыгъащ | къэтыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъакъым | укъэтыгъакъым | къэтыгъакъым | дыкъэтыгъакъым | фыкъэтыгъакъым | къэтыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъат | укъэтыгъат | къэтыгъат | дыкъэтыгъат | фыкъэтыгъат | къэтыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъатэкъым | укъэтыгъатэкъым | къэтыгъатэкъым | дыкъэтыгъатэкъым | фыкъэтыгъатэкъым | къэтыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъэтщ | укъэтщ | къэтщ | дыкъэтщ | фыкъэтщ | къэт(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъэткъым | укъэткъым | къэткъым | дыкъэткъым | фыкъэткъым | къэт(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъэтт | укъэтт | къэтт | дыкъэтт | фыкъэтт | къэт(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъэттэкъым | укъэттэкъым | къэттэкъым | дыкъэттэкъым | фыкъэттэкъым | къэт(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынщ | укъэтынщ | къэтынщ | дыкъэтынщ | фыкъэтынщ | къэтын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтынкъым | укъэтынкъым | къэтынкъым | дыкъэтынкъым | фыкъэтынкъым | къэтын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынущ | укъэтынущ | къэтынущ | дыкъэтынущ | фыкъэтынущ | къэтыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтынукъым | укъэтынукъым | къэтынукъым | дыкъэтынукъым | фыкъэтынукъым | къэтыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтрэ | укъэтрэ | къэтрэ | дыкъэтрэ | фыкъэтрэ | къэт(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтыркъэ | укъэтыркъэ | къэтыркъэ | дыкъэтыркъэ | фыкъэтыркъэ | къэтыркъэ / къэтхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэт(ыр)т | укъэт(ыр)т | къэт(ыр)т | дыкъэт(ыр)т | фыкъэт(ыр)т | къэт(ыр)т / къэтхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэт(ыр)тэкъэ | укъэт(ыр)тэкъэ | къэт(ыр)тэкъэ | дыкъэт(ыр)тэкъэ | фыкъэт(ыр)тэкъэ | къэт(ыр)тэкъэ / къэтхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэта | укъэта | къэта | дыкъэта | фыкъэта | къэта(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтакъэ | укъэтакъэ | къэтакъэ | дыкъэтакъэ | фыкъэтакъэ | къэта(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэтат | укъэтат | къэтат | дыкъэтат | фыкъэтат | къэта(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтатэкъэ | укъэтатэкъэ | къэтатэкъэ | дыкъэтатэкъэ | фыкъэтатэкъэ | къэта(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъа | укъэтыгъа | къэтыгъа | дыкъэтыгъа | фыкъэтыгъа | къэтыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъакъэ | укъэтыгъакъэ | къэтыгъакъэ | дыкъэтыгъакъэ | фыкъэтыгъакъэ | къэтыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъат | укъэтыгъат | къэтыгъат | дыкъэтыгъат | фыкъэтыгъат | къэтыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъатэкъэ | укъэтыгъатэкъэ | къэтыгъатэкъэ | дыкъэтыгъатэкъэ | фыкъэтыгъатэкъэ | къэтыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъэт | укъэт | къэт | дыкъэт | фыкъэт | къэт(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъэткъэ | укъэткъэ | къэткъэ | дыкъэткъэ | фыкъэткъэ | къэт(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъэтт | укъэтт | къэтт | дыкъэтт | фыкъэтт | къэт(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъэттэкъэ | укъэттэкъэ | къэттэкъэ | дыкъэттэкъэ | фыкъэттэкъэ | къэт(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтын | укъэтын | къэтын | дыкъэтын | фыкъэтын | къэтын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтынкъэ | укъэтынкъэ | къэтынкъэ | дыкъэтынкъэ | фыкъэтынкъэ | къэтын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтыну | укъэтыну | къэтыну | дыкъэтыну | фыкъэтыну | къэтыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтынукъэ | укъэтынукъэ | къэтынукъэ | дыкъэтынукъэ | фыкъэтынукъэ | къэтыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтмэ | укъэтмэ | къэтмэ | дыкъэтмэ | фыкъэтмэ | къэт(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытмэ | укъэмытмэ | къэмытмэ | дыкъэмытмэ | фыкъэмытмэ | къэмыт(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэтамэ | укъэтамэ | къэ{{{псалъэпкъ2}}}амэ | дыкъэтамэ | фыкъэтамэ | къэта(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытамэ | укъэмытамэ | къэмытамэ | дыкъэмытамэ | фыкъэмытамэ | къэмыта(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъамэ | укъэтыгъамэ | къэтыгъамэ | дыкъэтыгъамэ | фыкъэтыгъамэ | къэтыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытыгъамэ | укъэмытыгъамэ | къэмытыгъамэ | дыкъэмытыгъамэ | фыкъэмытыгъамэ | къэмытыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынмэ | укъэтынмэ | къэтынмэ | дыкъэтынмэ | фыкъэтынмэ | къэтын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытынмэ | укъэмытынмэ | къэмытынмэ | дыкъэмытынмэ | фыкъэмытынмэ | къэмытын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынумэ | укъэтынумэ | къэтынумэ | дыкъэтынумэ | фыкъэтынумэ | къэтыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытынумэ | укъэмытынумэ | къэмытынумэ | дыкъэмытынумэ | фыкъэмытынумэ | къэмытыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэттэмэ | укъэттэмэ | къэттэмэ | дыкъэттэмэ | фыкъэттэмэ | къэт(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыттэмэ | укъэмыттэмэ | къэмыттэмэ | дыкъэмыттэмэ | фыкъэмыттэмэ | къэмыт(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэтатэмэ | укъэтатэмэ | къэтатэмэ | дыкъэтатэмэ | фыкъэтатэмэ | къэта(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытатэмэ | укъэмытатэмэ | къэмытатэмэ | дыкъэмытатэмэ | фыкъэмытатэмэ | къэмыта(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъатэмэ | укъэтыгъатэмэ | къэтыгъатэмэ | дыкъэтыгъатэмэ | фыкъэтыгъатэмэ | къэтыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытыгъатэмэ | укъэмытыгъатэмэ | къэмытыгъатэмэ | дыкъэмытыгъатэмэ | фыкъэмытыгъатэмэ | къэмытыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынтэмэ | укъэтынтэмэ | къэтынтэмэ | дыкъэтынтэмэ | фыкъэтынтэмэ | къэтын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытынтэмэ | укъэмытынтэмэ | къэмытынтэмэ | дыкъэмытынтэмэ | фыкъэмытынтэмэ | къэмытын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынутэмэ | укъэтынутэмэ | къэтынутэмэ | дыкъэтынутэмэ | фыкъэтынутэмэ | къэтыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытынутэмэ | укъэмытынутэмэ | къэмытынутэмэ | дыкъэмытынутэмэ | фыкъэмытынутэмэ | къэмытыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынт | укъэтынт | къэтынт | дыкъэтынт | фыкъэтынт | къэтын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтынтэкъым | укъэтынтэкъым | къэтынтэкъым | дыкъэтынтэкъым | фыкъэтынтэкъым | къэтын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынут | укъэтынут | къэтынут | дыкъэтынут | фыкъэтынут | къэтыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэтынутэкъым | укъэтынутэкъым | къэтынутэкъым | дыкъэтынутэкъым | фыкъэтынутэкъым | къэтыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтми | укъэтми | къэтми | дыкъэтми | фыкъэтми | къэт(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытми | укъэмытми | къэмытми | дыкъэмытми | фыкъэмытми | къэмыт(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэтами | укъэтами | къэтами | дыкъэтами | фыкъэтами | къэта(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытами | укъэмытами | къэмытами | дыкъэмытами | фыкъэмытами | къэмыта(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъами | укъэтыгъами | къэтыгъами | дыкъэтыгъами | фыкъэтыгъами | къэтыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытыгъами | укъэмытыгъами | къэмытыгъами | дыкъэмытыгъами | фыкъэмытыгъами | къэмытыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынми | укъэтынми | къэтынми | дыкъэтынми | фыкъэтынми | къэтын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытынми | укъэмытынми | къэмытынми | дыкъэмытынми | фыкъэмытынми | къэмытын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынуми | укъэтынуми | къэтынуми | дыкъэтынуми | фыкъэтынуми | къэтыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытынуми | укъэмытынуми | къэмытынуми | дыкъэмытынуми | фыкъэмытынуми | къэмытыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэттэми | укъэттэми | къэттэми | дыкъэттэми | фыкъэттэми | къэт(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыттэми | укъэмыттэми | къэмыттэми | дыкъэмыттэми | фыкъэмыттэми | къэмыт(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэтатэми | укъэтатэми | къэтатэми | дыкъэтатэми | фыкъэтатэми | къэта(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытатэми | укъэмытатэми | къэмытатэми | дыкъэмытатэми | фыкъэмытатэми | къэмыта(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэтыгъатэми | укъэтыгъатэми | къэтыгъатэми | дыкъэтыгъатэми | фыкъэтыгъатэми | къэтыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытыгъатэми | укъэмытыгъатэми | къэмытыгъатэми | дыкъэмытыгъатэми | фыкъэмытыгъатэми | къэмытыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынтэми | укъэтынтэми | къэтынтэми | дыкъэтынтэми | фыкъэтынтэми | къэтын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытынтэми | укъэмытынтэми | къэмытынтэми | дыкъэмытынтэми | фыкъэмытынтэми | къэмытын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэтынутэми | укъэтынутэми | къэтынутэми | дыкъэтынутэми | фыкъэтынутэми | къэтыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытынутэми | укъэмытынутэми | къэмытынутэми | дыкъэмытынутэми | фыкъэмытынутэми | къэмытыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэтаи | укъэтаи | къэтаи | дыкъэтаи | фыкъэтаи | къэтаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытаи | укъэмытаи | къэмытаи | дыкъэмытаи | фыкъэмытаи | къэмытаи |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэтащэрэт | укъэтащэрэт | къэтащэрэт | дыкъэтащэрэт | фыкъэтащэрэт | къэтащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмытащэрэт | укъэмытащэрэт | къэмытащэрэт | дыкъэмытащэрэт | фыкъэмытащэрэт | къэмытащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнщ | укъэтагъэнщ | къэтагъэнщ | дыкъэтагъэнщ | фыкъэтагъэнщ | къэтагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнкъым | укъэтагъэнкъым | къэтагъэнкъым | дыкъэтагъэнкъым | фыкъэтагъэнкъым | къэтагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнт | укъэтагъэнт | къэтагъэнт | дыкъэтагъэнт | фыкъэтагъэнт | къэтагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнтэкъым | укъэтагъэнтэкъым | къэтагъэнтэкъым | дыкъэтагъэнтэкъым | фыкъэтагъэнтэкъым | къэтагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэн | укъэтагъэн | къэтагъэн | дыкъэтагъэн | фыкъэтагъэн | къэтагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнкъэ | укъэтагъэнкъэ | къэтагъэнкъэ | дыкъэтагъэнкъэ | фыкъэтагъэнкъэ | къэтагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнт | укъэтагъэнт | къэтагъэнт | дыкъэтагъэнт | фыкъэтагъэнт | къэтагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнтэкъэ | укъэтагъэнтэкъэ | къэтагъэнтэкъэ | дыкъэтагъэнтэкъэ | фыкъэтагъэнтэкъэ | къэтагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнт | укъэтагъэнт | къэтагъэнт | дыкъэтагъэнт | фыкъэтагъэнт | къэтагъэнт |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнукъым | укъэтагъэнукъым | къэтагъэнукъым | дыкъэтагъэнукъым | фыкъэтагъэнукъым | къэтагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнут | укъэтагъэнут | къэтагъэнут | дыкъэтагъэнут | фыкъэтагъэнут | къэтагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнутэкъым | укъэтагъэнутэкъым | къэтагъэнутэкъым | дыкъэтагъэнутэкъым | фыкъэтагъэнутэкъым | къэтагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэну | укъэтагъэну | къэтагъэну | дыкъэтагъэну | фыкъэтагъэну | къэтагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнукъэ | укъэтагъэнукъэ | къэтагъэнукъэ | дыкъэтагъэнукъэ | фыкъэтагъэнукъэ | къэтагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнут | укъэтагъэнут | къэтагъэнут | дыкъэтагъэнут | фыкъэтагъэнут | къэтагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэтагъэнутэкъэ | укъэтагъэнутэкъэ | къэтагъэнутэкъэ | дыкъэтагъэнутэкъэ | фыкъэтагъэнутэкъэ | къэтагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэт | укъэт | къэт | дыкъэт | фыкъэт | къэт(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыт | укъэмыт | къэмыт | дыкъэмыт | фыкъэмыт | къэмыт(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэта | укъэта | къэта | дыкъэта | фыкъэта | къэта(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыта | укъэмыта | къэмыта | дыкъэмыта | фыкъэмыта | къэмыта(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэтыгъа | укъэтыгъа | къэтыгъа | дыкъэтыгъа | фыкъэтыгъа | къэтыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмытыгъа | укъэмытыгъа | къэмытыгъа | дыкъэмытыгъа | фыкъэмытыгъа | къэмытыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэтын | укъэтын | къэтын | дыкъэтын | фыкъэтын | къэтын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмытын | укъэмытын | къэмытын | дыкъэмытын | фыкъэмытын | къэмытын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэтыну | укъэтыну | къэтыну | дыкъэтыну | фыкъэтыну | къэтыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмытыну | укъэмытыну | къэмытыну | дыкъэмытыну | фыкъэмытыну | къэмытыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыт | укъызэрыт | къызэрыт | дыкъызэрыт | фыкъызэрыт | къызэрыт(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыт | укъызэрымыт | къызэрымыт | дыкъызэрымыт | фыкъызэрымыт | къызэрымыт(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыта | укъызэрыта | къызэрыта | дыкъызэрыта | фыкъызэрыта | къызэрыта(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыта | укъызэрымыта | къызэрымыта | дыкъызэрымыта | фыкъызэрымыта | къызэрымыта(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрытыгъа | укъызэрытыгъа | къызэрытыгъа | дыкъызэрытыгъа | фыкъызэрытыгъа | къызэрытыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымытыгъа | укъызэрымытыгъа | къызэрымытыгъа | дыкъызэрымытыгъа | фыкъызэрымытыгъа | къызэрымытыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрытын | укъызэрытын | къызэрытын | дыкъызэрытын | фыкъызэрытын | къызэрытын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымытын | укъызэрымытын | къызэрымытын | дыкъызэрымытын | фыкъызэрымытын | къызэрымытын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрытыну | укъызэрытыну | къызэрытыну | дыкъызэрытыну | фыкъызэрытыну | къызэрытыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымытыну | укъызэрымытыну | къызэрымытыну | дыкъызэрымытыну | фыкъызэрымытыну | къызэрымытыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыт | укъыщыт | къыщыт | дыкъыщыт | фыкъыщыт | къыщыт(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыт | укъыщымыт | къыщымыт | дыкъыщымыт | фыкъыщымыт | къыщымыт(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыта | укъыщыта | къыщыта | дыкъыщыта | фыкъыщыта | къыщыта(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыта | укъыщымыта | къыщымыта | дыкъыщымыта | фыкъыщымыта | къыщымыта(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщытыгъа | укъыщытыгъа | къыщытыгъа | дыкъыщытыгъа | фыкъыщытыгъа | къыщытыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымытыгъа | укъыщымытыгъа | къыщымытыгъа | дыкъыщымытыгъа | фыкъыщымытыгъа | къыщымытыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщытын | укъыщытын | къыщытын | дыкъыщытын | фыкъыщытын | къыщытын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымытын | укъыщымытын | къыщымытын | дыкъыщымытын | фыкъыщымытын | къыщымытын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщытыну | укъыщытыну | къыщытыну | дыкъыщытыну | фыкъыщытыну | къыщытыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымытыну | укъыщымытыну | къыщымытыну | дыкъыщымытыну | фыкъыщымытыну | къыщымытыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэт | укъыздэт | къыздэт | дыкъыздэт | фыкъыздэт | къыздэт(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыт | укъыздэмыт | къыздэмыт | дыкъыздэмыт | фыкъыздэмыт | къыздэмыт(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэта | укъыздэта | къыздэта | дыкъыздэта | фыкъыздэта | къыздэта(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыта | укъыздэмыта | къыздэмыта | дыкъыздэмыта | фыкъыздэмыта | къыздэмыта(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэтыгъа | укъыздэтыгъа | къыздэтыгъа | дыкъыздэтыгъа | фыкъыздэтыгъа | къыздэтыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмытыгъа | укъыздэмытыгъа | къыздэмытыгъа | дыкъыздэмытыгъа | фыкъыздэмытыгъа | къыздэмытыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэтын | укъыздэтын | къыздэтын | дыкъыздэтын | фыкъыздэтын | къыздэтын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмытын | укъыздэмытын | къыздэмытын | дыкъыздэмытын | фыкъыздэмытын | къыздэмытын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэтыну | укъыздэтыну | къыздэтыну | дыкъыздэтыну | фыкъыздэтыну | къыздэтыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмытыну | укъыздэмытыну | къыздэмытыну | дыкъыздэмытыну | фыкъыздэмытыну | къыздэмытыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэт | укъыщӀэт | къыщӀэт | дыкъыщӀэт | фыкъыщӀэт | къыщӀэт(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыт | укъыщӀэмыт | къыщӀэмыт | дыкъыщӀэмыт | фыкъыщӀэмыт | къыщӀэмыт(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэта | укъыщӀэтӀэта | къыщӀэта | дыкъыщӀэта | фыкъыщӀэта | къыщӀэта(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыта | укъыщӀэмыта | къыщӀэмыта | дыкъыщӀэмыта | фыкъыщӀэмыта | къыщӀэмыта(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэтыгъа | укъыщӀэтыгъа | къыщӀэтыгъа | дыкъыщӀэтыгъа | фыкъыщӀэтыгъа | къыщӀэтыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмытыгъа | укъыщӀэмытыгъа | къыщӀэмытыгъа | дыкъыщӀэмытыгъа | фыкъыщӀэмытыгъа | къыщӀэмытыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэтын | укъыщӀэтын | къыщӀэтын | дыкъыщӀэтын | фыкъыщӀэтын | къыщӀэтын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмытын | укъыщӀэмытын | къыщӀэмытын | дыкъыщӀэмытын | фыкъыщӀэмытын | къыщӀэмытын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэтыну | укъыщӀэтыну | къыщӀэтыну | дыкъыщӀэтыну | фыкъыщӀэтыну | къыщӀэтыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмытыну | укъыщӀэмытыну | къыщӀэмытыну | дыкъыщӀэмытыну | фыкъыщӀэмытыну | къыщӀэмытыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэту | укъэту | къэту | дыкъэту | фыкъэту | къэт(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыту | укъэмыту | къэмыту | дыкъэмыту | фыкъэмыту | къэмыт(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэтауэ | укъэтауэ | къэтауэ | дыкъэтауэ | фыкъэтауэ | къэтауэ / къэтахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмытауэ | укъэмытауэ | къэмытауэ | дыкъэмытауэ | фыкъэмытауэ | къэмытауэ / къэмытахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъэтурэ | укъэтурэ | къэтурэ | дыкъэтурэ | фыкъэтурэ | къэт(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъэмытурэ | укъэмытурэ | къэмытурэ | дыкъэмытурэ | фыкъэмытурэ | къэмыт(хэ)урэ |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [т] | [т]ыр | -- | [т]хэр |
Эргативнэ: | [т] | [т]ым | -- | [т]хэм |
Послеложнэ: | [т]кӀэ | [т]ымкӀэ | [т]хэкӀэ | [т]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [т]у | [т]ырауэ | [т]хэу | [т]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [т]а | [т]ар | -- | [т]ахэр |
Эргативнэ: | [т]а | [т]ам | -- | [т]ахэм |
Послеложнэ: | [т]акӀэ | [т]амкӀэ | [т]ахэкӀэ | [т]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [т]ауэ | [т]арауэ | [т]ахэу | [т]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [т]ын | [т]ыныр | -- | [т]ынхэр |
Эргативнэ: | [т]ын | [т]ыным | -- | [т]ынхэм |
Послеложнэ: | [т]ынкӀэ | [т]ынымкӀэ | [т]ынхэкӀэ | [т]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [т]ыну | [т]ынырауэ | [т]ынхэу | [т]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [т]ыну | [т]ынур | -- | [т]ынухэр |
Эргативнэ: | [т]ыну | [т]ынум | -- | [т]ынухэм |
Послеложнэ: | [т]ынукӀэ | [т]ынумкӀэ | [т]ынухэкӀэ | [т]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [т]ынууэ | [т]ынурауэ | [т]ынухэу | [т]ынухэрауэ |
Глагол лъэмыӏэс "къэтын"-м и спряженэ
МЫХЬЭНЭ
- ЗыщӀыпӀэ кӀуауэ щыӀэн, къэмыкӀуэжу зыкъом дигъэкӀын.
- ЩымыӀэн.
- Иримыкъужын, щыщӀэн.
ЩАПХЪЭХЭР
- Шы закъуэгум ису [Хьэнахъуэ] губгъуэм макӀуэри шэджагъуэ хъуху къот. Къашыргъэ ХьэпащӀэ
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Ежьауэ къэтын.
- Зы цӀыху къэтын.
- Сом мин къэтын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэтын: 1. be held up, delayed swh 2. be missing, absent 3. lack sth, not have enough or a sufficient quantity
- Ежьауэ къэтын: having left, be absent
- Зы цӀыху къэтын: we are missing one person, we lack one person.
- Сом мин къэтын: we are missing, we lack one thousand roubles.
УРЫСЫБЗЭ
- къэтын: 1. задерживаться где-л. 2. отсутствовать 3. недоставать, не хватать кого-чего-л.
- Ежьауэ къэтын: Отправившись в путь, отсутствовать
- Зы цӀыху къэтын: недостает одного человека.
- Сом мин къэтын: недостает тысячи рублей
псалъафэ зэпыщӀахэр
Къэт жегъэӀэн зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: be missing, absent or gone for a long time Урысыбзэ: отсутствовать долго. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Къэт щымыӀэу зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: all (everything or everyone) without exception Урысыбзэ: все без исключения. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: ЦӀыкӀухэр къэт щымыӀэу къызэхуэсыжат. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
Къэт щӀагъуэ щымыӀэу зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: with a small or minor exception Урысыбзэ: за малым исключением. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹɐtǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [т] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къэтын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къэтын |
щымыӀэныгъэ: | къэмытын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэстын | къэптын | къитын | къэттын | къэфтын | къатын |
щымыӀэныгъэ: | къэзмытын | къыумытын | къимытын | къэдмытын | къэвмытын | къамытын |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэт! | къэфт! |
щымыӀэныгъэ: | къыумыт! | къэвмыт! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэсрет | къыурет | кърет | къэтрет | къэфрет | кърет |
щымыӀэныгъэ: | къэсремыт | къыуремыт | къремыт | къэтремыт | къэфремыт | къремыт |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къызот(ыр) | къыбот(ыр) | къет(ыр) | къыдот(ыр) | къывот(ыр) | къат(ыр) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстыркъым | къэптыркъым | къитыркъым | къэттыркъым | къэфтыркъым | къатыркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къэстырт | къэптырт | къитырт | къэттырт | къэфтырт | къатырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэстыртэкъым | къэптыртэкъым | къитыртэкъым | къэттыртэкъым | къэфтыртэкъым | къатыртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэстащ | къэптащ | къитащ | къэттащ | къэфтащ | къатащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэстакъым | къэптакъым | къитакъым | къэттакъым | къэфтакъым | къатакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къэстат | къэптат | къитат | къэттат | къэфтат | къатат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэстатэкъым | къэптатэкъым | къитатэкъым | къэттатэкъым | къэфтатэкъым | къататэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къэстыгъащ | къэптыгъащ | къитыгъащ | къэттыгъащ | къэфтыгъащ | къатыгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстыгъакъым | къэптыгъакъым | къитыгъакъым | къэттыгъакъым | къэфтыгъакъым | къатыгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэстыгъат | къэптыгъат | къитыгъат | къэттыгъат | къэфтыгъат | къатыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстыгъатэкъым | къэптыгъатэкъым | къитыгъатэкъым | къэттыгъатэкъым | къэфтыгъатэкъым | къатыгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къэстщ | къэптщ | къитщ | къэттщ | къэфтщ | къатщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къэсткъым | къэпткъым | къиткъым | къэтткъым | къэфткъым | къаткъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къэстт | къэптт | къитт | къэттт | къэфтт | къатт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къэсттэкъым | къэпттэкъым | къиттэкъым | къэтттэкъым | къэфттэкъым | къаттэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынщ | къэптынщ | къитынщ | къэттынщ | къэфтынщ | къатынщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстынкъым | къэптынкъым | къитынкъым | къэттынкъым | къэфтынкъым | къатынкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынущ | къэптынущ | къитынущ | къэттынущ | къэфтынущ | къатынущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстынукъым | къэптынукъым | къитынукъым | къэттынукъым | къэфтынукъым | къатынукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэстрэ | къэптрэ | къитрэ | къэттрэ | къэфтрэ | къатрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстыркъэ | къэптыркъэ | къитыркъэ | къэттыркъэ | къэфтыркъэ | къатыркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къэстырт | къэптырт | къитырт | къэттырт | къэфтырт | къатырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэстыртэкъэ | къэптыртэкъэ | къитыртэкъэ | къэттыртэкъэ | къэфтыртэкъэ | къатыртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэста | къэпта | къита | къэтта | къэфта | къата |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэстакъэ | къэптакъэ | къитакъэ | къэттакъэ | къэфтакъэ | къатакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къэстат | къэптат | къитат | къэттат | къэфтат | къатат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэстатэкъэ | къэптатэкъэ | къитатэкъэ | къэттатэкъэ | къэфтатэкъэ | къататэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къэстыгъа | къэптыгъа | къитыгъа | къэттыгъа | къэфтыгъа | къатыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къэстыгъакъэ | къэптыгъакъэ | къитыгъакъэ | къэттыгъакъэ | къэфтыгъакъэ | къатыгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэстыгъат | къэптыгъат | къитыгъат | къэттыгъат | къэфтыгъат | къатыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэстыгъатэкъэ | къэптыгъатэкъэ | къитыгъатэкъэ | къэттыгъатэкъэ | къэфтыгъатэкъэ | къатыгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къэст | къэпт | къит | къэтт | къэфт | къат |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къэсткъэ | къэпткъэ | къиткъэ | къэтткъэ | къэфткъэ | къаткъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къэстт | къэптт | къитт | къэттт | къэфтт | къатт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къэсттэкъэ | къэпттэкъэ | къиттэкъэ | къэтттэкъэ | къэфттэкъэ | къаттэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстын | къэптын | къитын | къэттын | къэфтын | къатын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстынкъэ | къэптынкъэ | къитынкъэ | къэттынкъэ | къэфтынкъэ | къатынкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстыну | къэптыну | къитыну | къэттыну | къэфтыну | къатыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстынукъэ | къэптынукъэ | къитынукъэ | къэттынукъэ | къэфтынукъэ | къатынукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэстмэ | къэптмэ | къитмэ | къэттмэ | къэфтмэ | къатмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытмэ | къыумытмэ | къимытмэ | къэдмытмэ | къэвмытмэ | къамытмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэстамэ | къэптамэ | къитамэ | къэттамэ | къэфтамэ | къатамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмытамэ | къыумытамэ | къимытамэ | къэдмытамэ | къэвмытамэ | къамытамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэстыгъамэ | къэптыгъамэ | къитыгъамэ | къэттыгъамэ | къэфтыгъамэ | къатыгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмытыгъамэ | къыумытыгъамэ | къимытыгъамэ | къэдмытыгъамэ | къэвмытыгъамэ | къамытыгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынмэ | къэптынмэ | къитынмэ | къэттынмэ | къэфтынмэ | къатынмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытынмэ | къыумытынмэ | къимытынмэ | къэдмытынмэ | къэвмытынмэ | къамытынмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынумэ | къэптынумэ | къитынумэ | къэттынумэ | къэфтынумэ | къатынумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытынумэ | къыумытынумэ | къимытынумэ | къэдмытынумэ | къэвмытынумэ | къамытынумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсттэмэ | къэпттэмэ | къиттэмэ | къэтттэмэ | къэфттэмэ | къаттэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыттэмэ | къыумыттэмэ | къимыттэмэ | къэдмыттэмэ | къэвмыттэмэ | къамыттэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэстатэмэ | къэптатэмэ | къитатэмэ | къэттатэмэ | къэфтатэмэ | къататэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмытатэмэ | къыумытатэмэ | къимытатэмэ | къэдмытатэмэ | къэвмытатэмэ | къамытатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэстыгъатэмэ | къэптыгъатэмэ | къитыгъатэмэ | къэттыгъатэмэ | къэфтыгъатэмэ | къатыгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмытыгъатэмэ | къыумытыгъатэмэ | къимытыгъатэмэ | къэдмытыгъатэмэ | къэвмытыгъатэмэ | къамытыгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынтэмэ | къэптынтэмэ | къитынтэмэ | къэттынтэмэ | къэфтынтэмэ | къатынтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытынтэмэ | къыумытынтэмэ | къимытынтэмэ | къэдмытынтэмэ | къэвмытынтэмэ | къамытынтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынутэмэ | къэптынутэмэ | къитынутэмэ | къэттынутэмэ | къэфтынутэмэ | къатынутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытынутэмэ | къыумытынутэмэ | къимытынутэмэ | къэдмытынутэмэ | къэвмытынутэмэ | къамытынутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынт | къэптынт | къитынт | къэттынт | къэфтынт | къатынт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстынтэкъым | къэптынтэкъым | къитынтэкъым | къэттынтэкъым | къэфтынтэкъым | къатынтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынут | къэптынут | къитынут | къэттынут | къэфтынут | къатынут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэстынутэкъым | къэптынутэкъым | къитынутэкъым | къэттынутэкъым | къэфтынутэкъым | къатынутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэстми | къэптми | къитми | къэттми | къэфтми | къатми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытми | къыумытми | къимытми | къэдмытми | къэвмытми | къамытми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэстами | къэптами | къитами | къэттами | къэфтами | къатами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмытами | къыумытами | къимытами | къэдмытами | къэвмытами | къамытами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэстыгъами | къэптыгъами | къитыгъами | къэттыгъами | къэфтыгъами | къатыгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмытыгъами | къыумытыгъами | къимытыгъами | къэдмытыгъами | къэвмытыгъами | къамытыгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынми | къэптынми | къитынми | къэттынми | къэфтынми | къатынми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытынми | къыумытынми | къимытынми | къэдмытынми | къэвмытынми | къамытынми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынуми | къэптынуми | къитынуми | къэттынуми | къэфтынуми | къатынуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытынуми | къыумытынуми | къимытынуми | къэдмытынуми | къэвмытынуми | къамытынуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къэсттэми | къэпттэми | къиттэми | къэтттэми | къэфттэми | къаттэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмыттэми | къыумыттэми | къимыттэми | къэдмыттэми | къэвмыттэми | къамыттэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къэстатэми | къэптатэми | къитатэми | къэттатэми | къэфтатэми | къататэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмытатэми | къыумытатэми | къимытатэми | къэдмытатэми | къэвмытатэми | къамытатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къэстыгъатэми | къэптыгъатэми | къитыгъатэми | къэттыгъатэми | къэфтыгъатэми | къатыгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къэзмытыгъатэми | къыумытыгъатэми | къимытыгъатэми | къэдмытыгъатэми | къэвмытыгъатэми | къамытыгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынтэми | къэптынтэми | къитынтэми | къэттынтэми | къэфтынтэми | къатынтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытынтэми | къыумытынтэми | къимытынтэми | къэдмытынтэми | къэвмытынтэми | къамытынтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къэстынутэми | къэптынутэми | къитынутэми | къэттынутэми | къэфтэнутэми | къатэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къэзмытынутэми | къыумытынутэми | къимытынутэми | къэдмытынутэми | къэвмытынутэми | къамытынутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэстаи | къэптаи | къитаи | къэттаи | къэфтаи | къатаи |
щымыӀэныгъэ: | къэзмытаи | къыумытаи | къимытаи | къэдмытаи | къэвмытаи | къамытаи |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэстащэрэт | къэптащэрэт | къитащэрэт | къэттащэрэт | къэфтащэрэт | къатащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къэзмытащэрэт | къыумытащэрэт | къимытащэрэт | къэдмытащэрэт | къэвмытащэрэт | къамытащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэстагъэнщ | къэптагъэнщ | къитагъэнщ | къэттагъэнщ | къэфтагъэнщ | къатагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэстагъэнкъым | къэптагъэнкъым | къитагъэнкъым | къэттагъэнкъым | къэфтагъэнкъым | къатагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэстагъэнт | къэптагъэнт | къитагъэнт | къэттагъэнт | къэфтагъэнт | къатагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэстагъэнтэкъым | къэптагъэнтэкъым | къитагъэнтэкъым | къэттагъэнтэкъым | къэфтагъэнтэкъым | къатагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэстагъэн | къэптагъэн | къитагъэн | къэттагъэн | къэфтагъэн | къатагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэстагъэнкъэ | къэптагъэнкъэ | къитагъэнкъэ | къэттагъэнкъэ | къэфтагъэнкъэ | къатагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэстагъэнт | къэптагъэнт | къитагъэнт | къэттагъэнт | къэфтагъэнт | къатагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэстагъэнтэкъэ | къэптагъэнтэкъэ | къитагъэнтэкъэ | къэттагъэнтэкъэ | къэфтагъэнтэкъэ | къатагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэстагъэнущ | къэптагъэнущ | къитагъэнущ | къэттагъэнущ | къэфтагъэнущ | къатагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэстагъэнукъым | къэптагъэнукъым | къитагъэнукъым | къэттагъэнукъым | къэфтагъэнукъым | къатагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къэстагъэнут | къэптагъэнут | къитагъэнут | къэттагъэнут | къэфтагъэнут | къатагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къэстагъэнутэкъым | къэптагъэнутэкъым | къитагъэнутэкъым | къэттагъэнутэкъым | къэфтагъэнутэкъым | къатагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэстагъэну | къэптагъэну | къитагъэну | къэттагъэну | къэфтагъэну | къатагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэстагъэнукъэ | къэптагъэнукъэ | къитагъэнукъэ | къэттагъэнукъэ | къэфтагъэнукъэ | къатагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къэстагъэнут | къэптагъэнут | къитагъэнут | къэттагъэнут | къэфтагъэнут | къатагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къэстагъэнутэкъэ | къэптагъэнутэкъэ | къитагъэнутэкъэ | къэттагъэнутэкъэ | къэфтагъэнутэкъэ | къатагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэзыт |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыт |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэзыта |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымыта |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэзытыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымытыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэзытын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымытын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэзытыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзымытыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэст | къэпт | къит | къэтт | къэфт | къат |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыт | къыумыт | къимыт | къэдмыт | къэвмыт | къамыт |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэста | къэпта | къита | къэтта | къэфта | къата |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыта | къыумыта | къимыта | къэдмыта | къэвмыта | къамыта |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэстыгъа | къэптыгъа | къитыгъа | къэттыгъа | къэфтыгъа | къатыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмытыгъа | къыумытыгъа | къимытыгъа | къэдмытыгъа | къэвмытыгъа | къамытыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэстын | къэптын | къитын | къэттын | къэфтын | къатын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмытын | къыумытын | къимытын | къэдмытын | къэвмытын | къамытын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэстыну | къэптыну | къитыну | къэттыну | къэфтыну | къатыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмытыну | къыумытыну | къимытыну | къэдмытыну | къэвмытыну | къамытыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэт |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыт |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэта |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэмыта |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэтыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэмытыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэтын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэмытын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къэтыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къэмытыну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыст | къызэрыпт | къызэрит | къызэрытт | къызэрыфт | къызэрат |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыт | къызэрумыт | къызэримыт | къызэрыдмыт | къызэрывмыт | къызэрамыт |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыста | къызэрыпта | къызэрита | къызэрытта | къызэрыфта | къызэрата |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмыта | къызэрумыта | къызэримыта | къызэрыдмыта | къызэрывмыта | къызэрамыта |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыстыгъа | къызэрыптыгъа | къызэритыгъа | къызэрыттыгъа | къызэрыфтыгъа | къызэратыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмытыгъа | къызэрумытыгъа | къызэримытыгъа | къызэрыдмытыгъа | къызэрывмытыгъа | къызэрамытыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыстын | къызэрыптын | къызэритын | къызэрыттын | къызэрыфтын | къызэратын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмытын | къызэрумытын | къызэримытын | къызэрыдмытын | къызэрывмытын | къызэрамытын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыстыну | къызэрыптыну | къызэритыну | къызэрыттыну | къызэрыфтыну | къызэратыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрызмытыну | къызэрумытыну | къызэримытыну | къызэрыдмытыну | къызэрывмытыну | къызэрамытыну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщыст | къыщыпт | къыщит | къыщытт | къыщыфт | къыщат |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыт | къыщумыт | къыщимыт | къыщыдмыт | къыщывмыт | къыщамыт |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыста | къыщыпта | къыщита | къыщытта | къыщыфта | къыщата |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмыта | къыщумыта | къыщимыта | къыщыдмыта | къыщывмыта | къыщамыта |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыстыгъа | къыщыптыгъа | къыщитыгъа | къыщыттыгъа | къыщыфтыгъа | къыщатыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмытыгъа | къыщумытыгъа | къыщимытыгъа | къыщыдмытыгъа | къыщывмытыгъа | къыщамытыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыстын | къыщыптын | къыщитын | къыщыттын | къыщыфтын | къыщатын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмытын | къыщумытын | къыщимытын | къыщыдмытын | къыщывмытын | къыщамытын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыстыну | къыщыптыну | къыщитыну | къыщыттыну | къыщыфтыну | къыщатыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщызмытыну | къыщумытыну | къыщимытыну | къыщыдмытыну | къыщывмытыну | къыщамытыну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздэст | къыздэпт | къыздит | къыздэтт | къыздэфт | къыздат |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыт | къыздумыт | къыздимыт | къыздэдмыт | къыздэвмыт | къыздамыт |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздэста | къыздэпта | къыздита | къыздэтта | къыздэфта | къыздата |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмыта | къыздумыта | къыздимыта | къыздэдмыта | къыздэвмыта | къыздамыта |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздэстыгъа | къыздэптыгъа | къыздитыгъа | къыздэттыгъа | къыздэфтыгъа | къыздатыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здэбъэдэзмытыгъа | къыздумытыгъа | къыздимытыгъа | къыздэдмытыгъа | къыздэвмытыгъа | къыздамытыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздэстын | къыздэптын | къыздитын | къыздэттын | къыздэфтын | къыздатын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмытын | къыздумытын | къыздимытын | къыздэдмытын | къыздэвмытын | къыздамытын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздэстыну | къыздэптыну | къыздитыну | къыздэттыну | къыздэфтыну | къыздатыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздэзмытыну | къыздумытыну | къыздимытыну | къыздэдмытыну | къыздэвмытыну | къыздамытыну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэст | къыщӀэпт | къыщӀит | къыщӀэтт | къыщӀэфт | къыщӀат |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыт | къыщӀумыт | къыщӀимыт | къыщӀэдмыт | къыщӀэвмыт | къыщӀамыт |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэста | къыщӀэпта | къыщӀита | къыщӀэтта | къыщӀэфта | къыщӀата |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмыта | къыщӀумыта | къыщӀимыта | къыщӀэдмыта | къыщӀэвмыта | къыщӀамыта |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэстыгъа | щӀэкъэптыгъа | къыщӀитыгъа | щӀэкъэттыгъа | щӀэкъэфтыгъа | къыщӀатыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмытыгъа | къыщӀумытыгъа | къыщӀимытыгъа | къыщӀэдмытыгъа | къыщӀэвмытыгъа | къыщӀамытыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэстын | къыщӀэптын | къыщӀитын | къыщӀэттын | къыщӀэфтын | къыщӀатын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмытын | къыщӀумытын | къыщӀимытын | къыщӀэдмытын | къыщӀэвмытын | къыщӀамытын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀэстыну | къыщӀэптыну | къыщӀитыну | къыщӀэттыну | къыщӀэфтыну | къыщӀатыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀэзмытыну | къыщӀумытыну | къыщӀимытыну | къыщӀэдмытыну | къыщӀэвмытыну | къыщӀамытыну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къэсту | къэпту | къиту | къэтту | къэфту | къату |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмыту | къыумыту | къимыту | къэдмыту | къэвмыту | къамыту |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къэстауэ | къэптауэ | къитауэ | къэттауэ | къэфтауэ | къатауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къэзмытауэ | къыумытауэ | къимытауэ | къэдмытауэ | къэвмытауэ | къамытауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къэстурэ | къэптурэ | къитурэ | къэттурэ | къэфтурэ | къатурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къэзмытурэ | къыумытурэ | къимытурэ | къэдмытурэ | къэвмытурэ | къамытурэ |
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | укъызот | къызот | -- | фыкъызот | къызот(хэ) |
уэ | сыкъыбот | -- | къыбот | дыкъыбот | -- | къыбот(хэ) |
абы | сыкъет | укъет | къет | дыкъет | фыкъет | къет(хэ) |
дэ | -- | укъыдот | къыдот | -- | фыкъыдот | къыдот(хэ) |
фэ | сыкъывот | -- | къывот | дыкъывот | -- | къывот(хэ) |
абыхэм | сыкъат | укъат | къат | дыкъат | фыкъат | къат(хэ) |
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | укъэс[трэ] | къэс[трэ] | -- | фыкъэс[трэ] | къэс[т(хэ)рэ] |
уэ | сыкъэп[трэ] | -- | къэп[трэ] | дыкъэп[трэ] | -- | къэп[т(хэ)рэ] |
абы | сыкъи[трэ] | укъи[трэ] | къи[трэ] | дыкъи[трэ] | фыкъи[трэ] | къи[т(хэ)рэ] |
дэ | -- | укъэт[трэ] | къэт[трэ] | -- | фыкъэт[трэ] | къэт[т(хэ)рэ] |
фэ | сыкъэф[трэ] | -- | къэф[трэ] | дыкъэф[трэ] | -- | къэф[т(хэ)рэ] |
абыхэм | сыкъа[трэ] | укъа[трэ] | къа[трэ] | дыкъа[трэ] | фыкъа[трэ] | къа[т(хэ)рэ] |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [т] | [т]ыр | -- | [т]хэр |
Эргативнэ: | [т] | [т]ым | -- | [т]хэм |
Послеложнэ: | [т]кӀэ | [т]ымкӀэ | [т]хэкӀэ | [т]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [т]у | [т]ырауэ | [т]хэу | [т]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [т]а | [т]ар | -- | [т]ахэр |
Эргативнэ: | [т]а | [т]ам | -- | [т]ахэм |
Послеложнэ: | [т]акӀэ | [т]амкӀэ | [т]ахэкӀэ | [т]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [т]ауэ | [т]арауэ | [т]ахэу | [т]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [т]ын | [т]ыныр | -- | [т]ынхэр |
Эргативнэ: | [т]ын | [т]ыным | -- | [т]ынхэм |
Послеложнэ: | [т]ынкӀэ | [т]ынымкӀэ | [т]ынхэкӀэ | [т]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [т]ыну | [т]ынырауэ | [т]ынхэу | [т]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [т]ыну | [т]ынур | -- | [т]ынухэр |
Эргативнэ: | [т]ыну | [т]ынум | -- | [т]ынухэм |
Послеложнэ: | [т]ынукӀэ | [т]ынумкӀэ | [т]ынухэкӀэ | [т]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [т]ынууэ | [т]ынурауэ | [т]ынухэу | [т]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым зыгуэр ӀэщӀэгъэхьэн, ей щӀын, саугъэт хуэщӀын.
- КъыщӀэгъэкӀын, къэутӀыпщын (п. п. хьэпшып, ерыскъы)
- ГъэӀун (радиокӀэ, телевиденэкӀэ).
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Хэхъуэ къэтын.
- Радиом хъыбарыщӀэхэр къитащ.
- Телевизорым концерт гъэщӀэгъуэн къет.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэтын: 1. give, present sth 2. produce, make (for example, products) 3. broadcast, transmit (over the radio, television)
- Хэхъуэ къэтын: produce income or revenue
- Радиом хъыбарыщӀэхэр къитащ: the radio broadcast the news.
- Телевизорым концерт гъэщӀэгъуэн къет: the television is broadcasting an interesting concert.
УРЫСЫБЗЭ
- къэтын: 1. отдать, подарить что-л. 2. выдать, выработать что-л. (напр. продукцию) 3. передать, сообщить (по радио, телевидению)
- Хэхъуэ къэтын: давать доход, прибыль
- Радиом хъыбарыщӀэхэр къитащ: радио передало новости.
- Телевизорым концерт гъэщӀэгъуэн къет: телевизор передает интересный концерт
БИБЛИОГРАФИЕ