къэкӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹɐ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + [кӀ] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къэкӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къэкӀын |
щымыӀэныгъэ: | къэмыкӀын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀын | укъэкӀын | къэкӀын | дыкъэкӀын | фыкъэкӀын | къэкӀын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀын | укъэмыкӀын | къэмыкӀын | дыкъэмыкӀын | фыкъэмыкӀын | къэмыкӀын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къэкӀ! | фыкъэкӀ! |
щымыӀэныгъэ: | укъэмыкӀ! | фыкъэмыкӀ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкърекӀ | укърекӀ | кърекӀ | дыкърекӀ | фыкърекӀ | кърекӀ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъремыкӀ | укъремыкӀ | къремыкӀ | дыкъремыкӀ | фыкъремыкӀ | къремыкӀ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъокӀ(ыр) | укъокӀ(ыр) | къокӀ(ыр) | дыкъокӀ(ыр) | фыкъокӀ(ыр) | къокӀ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыркъым | укъэкӀыркъым | къэкӀыркъым | дыкъэкӀыркъым | фыкъэкӀыркъым | къэкӀы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀ(ыр)т | укъэкӀ(ыр)т | къэкӀ(ыр)т | дыкъэкӀ(ыр)т | фыкъэкӀ(ыр)т | къэкӀ(ыр)т / къэкӀхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀ(ыр)тэкъым | укъэкӀ(ыр)тэкъым | къэкӀ(ыр)тэкъым | дыкъэкӀ(ыр)тэкъым | фыкъэкӀ(ыр)тэкъым | къэкӀ(ыр)тэкъым / къэкӀхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀащ | укъэкӀащ | къэкӀащ | дыкъэкӀащ | фыкъэкӀащ | къэкӀа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀакъым | укъэкӀакъым | къэкӀакъым | дыкъэкӀакъым | фыкъэкӀакъым | къэкӀа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀат | укъэкӀат | къэкӀат | дыкъэкӀат | фыкъэкӀат | къэкӀа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀатэкъым | укъэкӀатэкъым | къэкӀатэкъым | дыкъэкӀатэкъым | фыкъэкӀатэкъым | къэкӀа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъащ | укъэкӀыгъащ | къэкӀыгъащ | дыкъэкӀыгъащ | фыкъэкӀыгъащ | къэкӀыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъакъым | укъэкӀыгъакъым | къэкӀыгъакъым | дыкъэкӀыгъакъым | фыкъэкӀыгъакъым | къэкӀыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъат | укъэкӀыгъат | къэкӀыгъат | дыкъэкӀыгъат | фыкъэкӀыгъат | къэкӀыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъатэкъым | укъэкӀыгъатэкъым | къэкӀыгъатэкъым | дыкъэкӀыгъатэкъым | фыкъэкӀыгъатэкъым | къэкӀыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀщ | укъэкӀщ | къэкӀщ | дыкъэкӀщ | фыкъэкӀщ | къэкӀ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀкъым | укъэкӀкъым | къэкӀкъым | дыкъэкӀкъым | фыкъэкӀкъым | къэкӀ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀт | укъэкӀт | къэкӀт | дыкъэкӀт | фыкъэкӀт | къэкӀ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀтэкъым | укъэкӀтэкъым | къэкӀтэкъым | дыкъэкӀтэкъым | фыкъэкӀтэкъым | къэкӀ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынщ | укъэкӀынщ | къэкӀынщ | дыкъэкӀынщ | фыкъэкӀынщ | къэкӀын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынкъым | укъэкӀынкъым | къэкӀынкъым | дыкъэкӀынкъым | фыкъэкӀынкъым | къэкӀын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынущ | укъэкӀынущ | къэкӀынущ | дыкъэкӀынущ | фыкъэкӀынущ | къэкӀыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынукъым | укъэкӀынукъым | къэкӀынукъым | дыкъэкӀынукъым | фыкъэкӀынукъым | къэкӀыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀрэ | укъэкӀрэ | къэкӀрэ | дыкъэкӀрэ | фыкъэкӀрэ | къэкӀ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыркъэ | укъэкӀыркъэ | къэкӀыркъэ | дыкъэкӀыркъэ | фыкъэкӀыркъэ | къэкӀыркъэ / къэкӀхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀ(ыр)т | укъэкӀ(ыр)т | къэкӀ(ыр)т | дыкъэкӀ(ыр)т | фыкъэкӀ(ыр)т | къэкӀ(ыр)т / къэкӀхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀ(ыр)тэкъэ | укъэкӀ(ыр)тэкъэ | къэкӀ(ыр)тэкъэ | дыкъэкӀ(ыр)тэкъэ | фыкъэкӀ(ыр)тэкъэ | къэкӀ(ыр)тэкъэ / къэкӀхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀа | укъэкӀа | къэкӀа | дыкъэкӀа | фыкъэкӀа | къэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀакъэ | укъэкӀакъэ | къэкӀакъэ | дыкъэкӀакъэ | фыкъэкӀакъэ | къэкӀа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀат | укъэкӀат | къэкӀат | дыкъэкӀат | фыкъэкӀат | къэкӀа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀатэкъэ | укъэкӀатэкъэ | къэкӀатэкъэ | дыкъэкӀатэкъэ | фыкъэкӀатэкъэ | къэкӀа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъа | укъэкӀыгъа | къэкӀыгъа | дыкъэкӀыгъа | фыкъэкӀыгъа | къэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъакъэ | укъэкӀыгъакъэ | къэкӀыгъакъэ | дыкъэкӀыгъакъэ | фыкъэкӀыгъакъэ | къэкӀыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъат | укъэкӀыгъат | къэкӀыгъат | дыкъэкӀыгъат | фыкъэкӀыгъат | къэкӀыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъатэкъэ | укъэкӀыгъатэкъэ | къэкӀыгъатэкъэ | дыкъэкӀыгъатэкъэ | фыкъэкӀыгъатэкъэ | къэкӀыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀ | укъэкӀ | къэкӀ | дыкъэкӀ | фыкъэкӀ | къэкӀ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀкъэ | укъэкӀкъэ | къэкӀкъэ | дыкъэкӀкъэ | фыкъэкӀкъэ | къэкӀ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀт | укъэкӀт | къэкӀт | дыкъэкӀт | фыкъэкӀт | къэкӀ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀтэкъэ | укъэкӀтэкъэ | къэкӀтэкъэ | дыкъэкӀтэкъэ | фыкъэкӀтэкъэ | къэкӀ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀын | укъэкӀын | къэкӀын | дыкъэкӀын | фыкъэкӀын | къэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынкъэ | укъэкӀынкъэ | къэкӀынкъэ | дыкъэкӀынкъэ | фыкъэкӀынкъэ | къэкӀын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыну | укъэкӀыну | къэкӀыну | дыкъэкӀыну | фыкъэкӀыну | къэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынукъэ | укъэкӀынукъэ | къэкӀынукъэ | дыкъэкӀынукъэ | фыкъэкӀынукъэ | къэкӀыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀмэ | укъэкӀмэ | къэкӀмэ | дыкъэкӀмэ | фыкъэкӀмэ | къэкӀ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀмэ | укъэмыкӀмэ | къэмыкӀмэ | дыкъэмыкӀмэ | фыкъэмыкӀмэ | къэмыкӀ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀамэ | укъэкӀамэ | къэ{{{псалъэпкъ2}}}амэ | дыкъэкӀамэ | фыкъэкӀамэ | къэкӀа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀамэ | укъэмыкӀамэ | къэмыкӀамэ | дыкъэмыкӀамэ | фыкъэмыкӀамэ | къэмыкӀа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъамэ | укъэкӀыгъамэ | къэкӀыгъамэ | дыкъэкӀыгъамэ | фыкъэкӀыгъамэ | къэкӀыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀыгъамэ | укъэмыкӀыгъамэ | къэмыкӀыгъамэ | дыкъэмыкӀыгъамэ | фыкъэмыкӀыгъамэ | къэмыкӀыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынмэ | укъэкӀынмэ | къэкӀынмэ | дыкъэкӀынмэ | фыкъэкӀынмэ | къэкӀын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀынмэ | укъэмыкӀынмэ | къэмыкӀынмэ | дыкъэмыкӀынмэ | фыкъэмыкӀынмэ | къэмыкӀын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынумэ | укъэкӀынумэ | къэкӀынумэ | дыкъэкӀынумэ | фыкъэкӀынумэ | къэкӀыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀынумэ | укъэмыкӀынумэ | къэмыкӀынумэ | дыкъэмыкӀынумэ | фыкъэмыкӀынумэ | къэмыкӀыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀтэмэ | укъэкӀтэмэ | къэкӀтэмэ | дыкъэкӀтэмэ | фыкъэкӀтэмэ | къэкӀ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀтэмэ | укъэмыкӀтэмэ | къэмыкӀтэмэ | дыкъэмыкӀтэмэ | фыкъэмыкӀтэмэ | къэмыкӀ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀатэмэ | укъэкӀатэмэ | къэкӀатэмэ | дыкъэкӀатэмэ | фыкъэкӀатэмэ | къэкӀа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀатэмэ | укъэмыкӀатэмэ | къэмыкӀатэмэ | дыкъэмыкӀатэмэ | фыкъэмыкӀатэмэ | къэмыкӀа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъатэмэ | укъэкӀыгъатэмэ | къэкӀыгъатэмэ | дыкъэкӀыгъатэмэ | фыкъэкӀыгъатэмэ | къэкӀыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀыгъатэмэ | укъэмыкӀыгъатэмэ | къэмыкӀыгъатэмэ | дыкъэмыкӀыгъатэмэ | фыкъэмыкӀыгъатэмэ | къэмыкӀыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынтэмэ | укъэкӀынтэмэ | къэкӀынтэмэ | дыкъэкӀынтэмэ | фыкъэкӀынтэмэ | къэкӀын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀынтэмэ | укъэмыкӀынтэмэ | къэмыкӀынтэмэ | дыкъэмыкӀынтэмэ | фыкъэмыкӀынтэмэ | къэмыкӀын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынутэмэ | укъэкӀынутэмэ | къэкӀынутэмэ | дыкъэкӀынутэмэ | фыкъэкӀынутэмэ | къэкӀыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀынутэмэ | укъэмыкӀынутэмэ | къэмыкӀынутэмэ | дыкъэмыкӀынутэмэ | фыкъэмыкӀынутэмэ | къэмыкӀыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынт | укъэкӀынт | къэкӀынт | дыкъэкӀынт | фыкъэкӀынт | къэкӀын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынтэкъым | укъэкӀынтэкъым | къэкӀынтэкъым | дыкъэкӀынтэкъым | фыкъэкӀынтэкъым | къэкӀын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынут | укъэкӀынут | къэкӀынут | дыкъэкӀынут | фыкъэкӀынут | къэкӀыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынутэкъым | укъэкӀынутэкъым | къэкӀынутэкъым | дыкъэкӀынутэкъым | фыкъэкӀынутэкъым | къэкӀыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀми | укъэкӀми | къэкӀми | дыкъэкӀми | фыкъэкӀми | къэкӀ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀми | укъэмыкӀми | къэмыкӀми | дыкъэмыкӀми | фыкъэмыкӀми | къэмыкӀ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀами | укъэкӀами | къэкӀами | дыкъэкӀами | фыкъэкӀами | къэкӀа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀами | укъэмыкӀами | къэмыкӀами | дыкъэмыкӀами | фыкъэмыкӀами | къэмыкӀа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъами | укъэкӀыгъами | къэкӀыгъами | дыкъэкӀыгъами | фыкъэкӀыгъами | къэкӀыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀыгъами | укъэмыкӀыгъами | къэмыкӀыгъами | дыкъэмыкӀыгъами | фыкъэмыкӀыгъами | къэмыкӀыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынми | укъэкӀынми | къэкӀынми | дыкъэкӀынми | фыкъэкӀынми | къэкӀын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀынми | укъэмыкӀынми | къэмыкӀынми | дыкъэмыкӀынми | фыкъэмыкӀынми | къэмыкӀын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынуми | укъэкӀынуми | къэкӀынуми | дыкъэкӀынуми | фыкъэкӀынуми | къэкӀыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀынуми | укъэмыкӀынуми | къэмыкӀынуми | дыкъэмыкӀынуми | фыкъэмыкӀынуми | къэмыкӀыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀтэми | укъэкӀтэми | къэкӀтэми | дыкъэкӀтэми | фыкъэкӀтэми | къэкӀ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀтэми | укъэмыкӀтэми | къэмыкӀтэми | дыкъэмыкӀтэми | фыкъэмыкӀтэми | къэмыкӀ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀатэми | укъэкӀатэми | къэкӀатэми | дыкъэкӀатэми | фыкъэкӀатэми | къэкӀа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀатэми | укъэмыкӀатэми | къэмыкӀатэми | дыкъэмыкӀатэми | фыкъэмыкӀатэми | къэмыкӀа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀыгъатэми | укъэкӀыгъатэми | къэкӀыгъатэми | дыкъэкӀыгъатэми | фыкъэкӀыгъатэми | къэкӀыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀыгъатэми | укъэмыкӀыгъатэми | къэмыкӀыгъатэми | дыкъэмыкӀыгъатэми | фыкъэмыкӀыгъатэми | къэмыкӀыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынтэми | укъэкӀынтэми | къэкӀынтэми | дыкъэкӀынтэми | фыкъэкӀынтэми | къэкӀын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀынтэми | укъэмыкӀынтэми | къэмыкӀынтэми | дыкъэмыкӀынтэми | фыкъэмыкӀынтэми | къэмыкӀын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀынутэми | укъэкӀынутэми | къэкӀынутэми | дыкъэкӀынутэми | фыкъэкӀынутэми | къэкӀыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀынутэми | укъэмыкӀынутэми | къэмыкӀынутэми | дыкъэмыкӀынутэми | фыкъэмыкӀынутэми | къэмыкӀыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀаи | укъэкӀаи | къэкӀаи | дыкъэкӀаи | фыкъэкӀаи | къэкӀаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀаи | укъэмыкӀаи | къэмыкӀаи | дыкъэмыкӀаи | фыкъэмыкӀаи | къэмыкӀаи |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀащэрэт | укъэкӀащэрэт | къэкӀащэрэт | дыкъэкӀащэрэт | фыкъэкӀащэрэт | къэкӀащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъэмыкӀащэрэт | укъэмыкӀащэрэт | къэмыкӀащэрэт | дыкъэмыкӀащэрэт | фыкъэмыкӀащэрэт | къэмыкӀащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнщ | укъэкӀагъэнщ | къэкӀагъэнщ | дыкъэкӀагъэнщ | фыкъэкӀагъэнщ | къэкӀагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнкъым | укъэкӀагъэнкъым | къэкӀагъэнкъым | дыкъэкӀагъэнкъым | фыкъэкӀагъэнкъым | къэкӀагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнт | укъэкӀагъэнт | къэкӀагъэнт | дыкъэкӀагъэнт | фыкъэкӀагъэнт | къэкӀагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнтэкъым | укъэкӀагъэнтэкъым | къэкӀагъэнтэкъым | дыкъэкӀагъэнтэкъым | фыкъэкӀагъэнтэкъым | къэкӀагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэн | укъэкӀагъэн | къэкӀагъэн | дыкъэкӀагъэн | фыкъэкӀагъэн | къэкӀагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнкъэ | укъэкӀагъэнкъэ | къэкӀагъэнкъэ | дыкъэкӀагъэнкъэ | фыкъэкӀагъэнкъэ | къэкӀагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнт | укъэкӀагъэнт | къэкӀагъэнт | дыкъэкӀагъэнт | фыкъэкӀагъэнт | къэкӀагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнтэкъэ | укъэкӀагъэнтэкъэ | къэкӀагъэнтэкъэ | дыкъэкӀагъэнтэкъэ | фыкъэкӀагъэнтэкъэ | къэкӀагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнкӀ | укъэкӀагъэнкӀ | къэкӀагъэнкӀ | дыкъэкӀагъэнкӀ | фыкъэкӀагъэнкӀ | къэкӀагъэнкӀ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнукъым | укъэкӀагъэнукъым | къэкӀагъэнукъым | дыкъэкӀагъэнукъым | фыкъэкӀагъэнукъым | къэкӀагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнут | укъэкӀагъэнут | къэкӀагъэнут | дыкъэкӀагъэнут | фыкъэкӀагъэнут | къэкӀагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнутэкъым | укъэкӀагъэнутэкъым | къэкӀагъэнутэкъым | дыкъэкӀагъэнутэкъым | фыкъэкӀагъэнутэкъым | къэкӀагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэну | укъэкӀагъэну | къэкӀагъэну | дыкъэкӀагъэну | фыкъэкӀагъэну | къэкӀагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнукъэ | укъэкӀагъэнукъэ | къэкӀагъэнукъэ | дыкъэкӀагъэнукъэ | фыкъэкӀагъэнукъэ | къэкӀагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнут | укъэкӀагъэнут | къэкӀагъэнут | дыкъэкӀагъэнут | фыкъэкӀагъэнут | къэкӀагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъэкӀагъэнутэкъэ | укъэкӀагъэнутэкъэ | къэкӀагъэнутэкъэ | дыкъэкӀагъэнутэкъэ | фыкъэкӀагъэнутэкъэ | къэкӀагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэкӀ | укъэкӀ | къэкӀ | дыкъэкӀ | фыкъэкӀ | къэкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыкӀ | укъэмыкӀ | къэмыкӀ | дыкъэмыкӀ | фыкъэмыкӀ | къэмыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэкӀа | укъэкӀа | къэкӀа | дыкъэкӀа | фыкъэкӀа | къэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыкӀа | укъэмыкӀа | къэмыкӀа | дыкъэмыкӀа | фыкъэмыкӀа | къэмыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэкӀыгъа | укъэкӀыгъа | къэкӀыгъа | дыкъэкӀыгъа | фыкъэкӀыгъа | къэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыкӀыгъа | укъэмыкӀыгъа | къэмыкӀыгъа | дыкъэмыкӀыгъа | фыкъэмыкӀыгъа | къэмыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэкӀын | укъэкӀын | къэкӀын | дыкъэкӀын | фыкъэкӀын | къэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыкӀын | укъэмыкӀын | къэмыкӀын | дыкъэмыкӀын | фыкъэмыкӀын | къэмыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэкӀыну | укъэкӀыну | къэкӀыну | дыкъэкӀыну | фыкъэкӀыну | къэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыкӀыну | укъэмыкӀыну | къэмыкӀыну | дыкъэмыкӀыну | фыкъэмыкӀыну | къэмыкӀыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыкӀ | укъызэрыкӀ | къызэрыкӀ | дыкъызэрыкӀ | фыкъызэрыкӀ | къызэрыкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыкӀ | укъызэрымыкӀ | къызэрымыкӀ | дыкъызэрымыкӀ | фыкъызэрымыкӀ | къызэрымыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыкӀа | укъызэрыкӀа | къызэрыкӀа | дыкъызэрыкӀа | фыкъызэрыкӀа | къызэрыкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыкӀа | укъызэрымыкӀа | къызэрымыкӀа | дыкъызэрымыкӀа | фыкъызэрымыкӀа | къызэрымыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыкӀыгъа | укъызэрыкӀыгъа | къызэрыкӀыгъа | дыкъызэрыкӀыгъа | фыкъызэрыкӀыгъа | къызэрыкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыкӀыгъа | укъызэрымыкӀыгъа | къызэрымыкӀыгъа | дыкъызэрымыкӀыгъа | фыкъызэрымыкӀыгъа | къызэрымыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыкӀын | укъызэрыкӀын | къызэрыкӀын | дыкъызэрыкӀын | фыкъызэрыкӀын | къызэрыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыкӀын | укъызэрымыкӀын | къызэрымыкӀын | дыкъызэрымыкӀын | фыкъызэрымыкӀын | къызэрымыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыкӀыну | укъызэрыкӀыну | къызэрыкӀыну | дыкъызэрыкӀыну | фыкъызэрыкӀыну | къызэрыкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрымыкӀыну | укъызэрымыкӀыну | къызэрымыкӀыну | дыкъызэрымыкӀыну | фыкъызэрымыкӀыну | къызэрымыкӀыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыкӀ | укъыщыкӀ | къыщыкӀ | дыкъыщыкӀ | фыкъыщыкӀ | къыщыкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыкӀ | укъыщымыкӀ | къыщымыкӀ | дыкъыщымыкӀ | фыкъыщымыкӀ | къыщымыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыкӀа | укъыщыкӀа | къыщыкӀа | дыкъыщыкӀа | фыкъыщыкӀа | къыщыкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыкӀа | укъыщымыкӀа | къыщымыкӀа | дыкъыщымыкӀа | фыкъыщымыкӀа | къыщымыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыкӀыгъа | укъыщыкӀыгъа | къыщыкӀыгъа | дыкъыщыкӀыгъа | фыкъыщыкӀыгъа | къыщыкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыкӀыгъа | укъыщымыкӀыгъа | къыщымыкӀыгъа | дыкъыщымыкӀыгъа | фыкъыщымыкӀыгъа | къыщымыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыкӀын | укъыщыкӀын | къыщыкӀын | дыкъыщыкӀын | фыкъыщыкӀын | къыщыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыкӀын | укъыщымыкӀын | къыщымыкӀын | дыкъыщымыкӀын | фыкъыщымыкӀын | къыщымыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыкӀыну | укъыщыкӀыну | къыщыкӀыну | дыкъыщыкӀыну | фыкъыщыкӀыну | къыщыкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщымыкӀыну | укъыщымыкӀыну | къыщымыкӀыну | дыкъыщымыкӀыну | фыкъыщымыкӀыну | къыщымыкӀыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэкӀ | укъыздэкӀ | къыздэкӀ | дыкъыздэкӀ | фыкъыздэкӀ | къыздэкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыкӀ | укъыздэмыкӀ | къыздэмыкӀ | дыкъыздэмыкӀ | фыкъыздэмыкӀ | къыздэмыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэкӀа | укъыздэкӀа | къыздэкӀа | дыкъыздэкӀа | фыкъыздэкӀа | къыздэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыкӀа | укъыздэмыкӀа | къыздэмыкӀа | дыкъыздэмыкӀа | фыкъыздэмыкӀа | къыздэмыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэкӀыгъа | укъыздэкӀыгъа | къыздэкӀыгъа | дыкъыздэкӀыгъа | фыкъыздэкӀыгъа | къыздэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыкӀыгъа | укъыздэмыкӀыгъа | къыздэмыкӀыгъа | дыкъыздэмыкӀыгъа | фыкъыздэмыкӀыгъа | къыздэмыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэкӀын | укъыздэкӀын | къыздэкӀын | дыкъыздэкӀын | фыкъыздэкӀын | къыздэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыкӀын | укъыздэмыкӀын | къыздэмыкӀын | дыкъыздэмыкӀын | фыкъыздэмыкӀын | къыздэмыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздэкӀыну | укъыздэкӀыну | къыздэкӀыну | дыкъыздэкӀыну | фыкъыздэкӀыну | къыздэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздэмыкӀыну | укъыздэмыкӀыну | къыздэмыкӀыну | дыкъыздэмыкӀыну | фыкъыздэмыкӀыну | къыздэмыкӀыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэкӀ | укъыщӀэкӀ | къыщӀэкӀ | дыкъыщӀэкӀ | фыкъыщӀэкӀ | къыщӀэкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыкӀ | укъыщӀэмыкӀ | къыщӀэмыкӀ | дыкъыщӀэмыкӀ | фыкъыщӀэмыкӀ | къыщӀэмыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэкӀа | укъыщӀэкӀӀэкӀа | къыщӀэкӀа | дыкъыщӀэкӀа | фыкъыщӀэкӀа | къыщӀэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыкӀа | укъыщӀэмыкӀа | къыщӀэмыкӀа | дыкъыщӀэмыкӀа | фыкъыщӀэмыкӀа | къыщӀэмыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэкӀыгъа | укъыщӀэкӀыгъа | къыщӀэкӀыгъа | дыкъыщӀэкӀыгъа | фыкъыщӀэкӀыгъа | къыщӀэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыкӀыгъа | укъыщӀэмыкӀыгъа | къыщӀэмыкӀыгъа | дыкъыщӀэмыкӀыгъа | фыкъыщӀэмыкӀыгъа | къыщӀэмыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэкӀын | укъыщӀэкӀын | къыщӀэкӀын | дыкъыщӀэкӀын | фыкъыщӀэкӀын | къыщӀэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыкӀын | укъыщӀэмыкӀын | къыщӀэмыкӀын | дыкъыщӀэмыкӀын | фыкъыщӀэмыкӀын | къыщӀэмыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀэкӀыну | укъыщӀэкӀыну | къыщӀэкӀыну | дыкъыщӀэкӀыну | фыкъыщӀэкӀыну | къыщӀэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀэмыкӀыну | укъыщӀэмыкӀыну | къыщӀэмыкӀыну | дыкъыщӀэмыкӀыну | фыкъыщӀэмыкӀыну | къыщӀэмыкӀыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэкӀыу | укъэкӀыу | къэкӀыу | дыкъэкӀыу | фыкъэкӀыу | къэкӀ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыкӀыу | укъэмыкӀыу | къэмыкӀыу | дыкъэмыкӀыу | фыкъэмыкӀыу | къэмыкӀ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъэкӀауэ | укъэкӀауэ | къэкӀауэ | дыкъэкӀауэ | фыкъэкӀауэ | къэкӀауэ / къэкӀахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыкӀауэ | укъэмыкӀауэ | къэмыкӀауэ | дыкъэмыкӀауэ | фыкъэмыкӀауэ | къэмыкӀауэ / къэмыкӀахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъэкӀыурэ | укъэкӀыурэ | къэкӀыурэ | дыкъэкӀыурэ | фыкъэкӀыурэ | къэкӀ(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъэмыкӀыурэ | укъэмыкӀыурэ | къэмыкӀыурэ | дыкъэмыкӀыурэ | фыкъэмыкӀыурэ | къэмыкӀ(хэ)урэ |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӀ] | [кӀ]ыр | -- | [кӀ]хэр |
Эргативнэ: | [кӀ] | [кӀ]ым | -- | [кӀ]хэм |
Послеложнэ: | [кӀ]кӀэ | [кӀ]ымкӀэ | [кӀ]хэкӀэ | [кӀ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӀ]ыу | [кӀ]ырауэ | [кӀ]хэу | [кӀ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӀ]а | [кӀ]ар | -- | [кӀ]ахэр |
Эргативнэ: | [кӀ]а | [кӀ]ам | -- | [кӀ]ахэм |
Послеложнэ: | [кӀ]акӀэ | [кӀ]амкӀэ | [кӀ]ахэкӀэ | [кӀ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӀ]ауэ | [кӀ]арауэ | [кӀ]ахэу | [кӀ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӀ]ын | [кӀ]ыныр | -- | [кӀ]ынхэр |
Эргативнэ: | [кӀ]ын | [кӀ]ыным | -- | [кӀ]ынхэм |
Послеложнэ: | [кӀ]ынкӀэ | [кӀ]ынымкӀэ | [кӀ]ынхэкӀэ | [кӀ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [кӀ]ыну | [кӀ]ынырауэ | [кӀ]ынхэу | [кӀ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӀ]ыну | [кӀ]ынур | -- | [кӀ]ынухэр |
Эргативнэ: | [кӀ]ыну | [кӀ]ынум | -- | [кӀ]ынухэм |
Послеложнэ: | [кӀ]ынукӀэ | [кӀ]ынумкӀэ | [кӀ]ынухэкӀэ | [кӀ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӀ]ынууэ | [кӀ]ынурауэ | [кӀ]ынухэу | [кӀ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Хэхъуэн, зиужьын, нэхъ ин хъун (къэкӀыгъэхэр).
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 104 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Гъатхэр къосри, удзхэр къокӀ. | Наступает весна, травы растут. | Spring arrives, the plants are growing. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Удзыр къокӀ.
- Гъавэр къокӀ.
- къэкӀыфын (къокӀыф)
- къыщыкӀын (къыщокӀ)
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэкӏын: grow (for example, about plants)
- Удзыр къокӀ: the grass is growing
- Гъавэр къокӀ: the crops are growing
- къэкӀыфын (къокӀыф): be able to grow
- къыщыкӀын (къыщокӀ): grow swh
УРЫСЫБЗЭ
- къэкӏын: вырасти (напр. о растениях)
- Удзыр къокӀ: трава растёт
- Гъавэр къокӀ: зерновые растут
- къэкӀыфын (къокӀыф): мочь расти
- къыщыкӀын (къыщокӀ): расти где-л.
псалъафэ зэпыщӀахэр
Гум къэкӀын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: 1. yearn for sb 2. think of sth, think sth up Урысыбзэ: 1. истосковаться по кому-чему-л. 2. додуматься до чего-л. Псалъэ зэпхахэр: II. Щапхъэхэр:
[И] пщӀыхьэпӀэ къэмыкӀын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: not in your wildest dreams, impossible to imagine Урысыбзэ: и (во сне) не снилось. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ