АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къэ- + гъэ- + [лъэгъу] + -э + -н
Глагол лъэӏэс "къэгъэлъэгъуэн"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къэгъэлъэгъуэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэмыгъэлъэгъуэн
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэн |
къэбгъэлъэгъуэн |
къигъэлъэгъуэн |
къэдгъэлъэгъуэн |
къэвгъэлъэгъуэн |
къагъэлъэгъуэн
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэн |
къыумыгъэлъэгъуэн |
къимыгъэлъэгъуэн |
къэдмыгъэлъэгъуэн |
къэвмыгъэлъэгъуэн |
къамыгъэлъэгъуэн
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къэгъэлъагъуэ! |
къэвгъэлъагъуэ!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыумыгъэлъагъуэ! |
къэвмыгъэлъагъуэ!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкърегъэлъагъуэ |
укърегъэлъагъуэ |
кърегъэлъагъуэ |
дыкърегъэлъагъуэ |
фыкърегъэлъагъуэ |
кърегъэлъагъуэ
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъремыгъэлъагъуэ |
укъремыгъэлъагъуэ |
къремыгъэлъагъуэ |
дыкъремыгъэлъагъуэ |
фыкъремыгъэлъагъуэ |
къремыгъэлъагъуэ
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къызогъэлъагъуэ(р) |
къыбогъэлъагъуэ(р) |
къегъэлъагъуэ(р) |
къыдогъэлъагъуэ(р) |
къывогъэлъагъуэ(р) |
къагъэлъагъуэ(р)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэркъым |
къэбгъэлъагъуэркъым |
къигъэлъагъуэркъым |
къэдгъэлъагъуэркъым |
къэвгъэлъагъуэркъым |
къагъэлъагъуэркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэрт |
къэбгъэлъагъуэрт |
къигъэлъагъуэрт |
къэдгъэлъагъуэрт |
къэвгъэлъагъуэрт |
къагъэлъагъуэрт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэртэкъым |
къэбгъэлъагъуэртэкъым |
къигъэлъагъуэртэкъым |
къэдгъэлъагъуэртэкъым |
къэвгъэлъагъуэртэкъым |
къагъэлъагъуэртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуащ |
къэбгъэлъэгъуащ |
къигъэлъэгъуащ |
къэдгъэлъэгъуащ |
къэвгъэлъэгъуащ |
къагъэлъэгъуащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуакъым |
къэбгъэлъэгъуакъым |
къигъэлъэгъуакъым |
къэдгъэлъэгъуакъым |
къэвгъэлъэгъуакъым |
къагъэлъэгъуакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуат |
къэбгъэлъэгъуат |
къигъэлъэгъуат |
къэдгъэлъэгъуат |
къэвгъэлъэгъуат |
къагъэлъэгъуат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуатэкъым |
къэбгъэлъэгъуатэкъым |
къигъэлъэгъуатэкъым |
къэдгъэлъэгъуатэкъым |
къэвгъэлъэгъуатэкъым |
къагъэлъэгъуатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъащ |
къэбгъэлъэгъуэгъащ |
къигъэлъэгъуэгъащ |
къэдгъэлъэгъуэгъащ |
къэвгъэлъэгъуэгъащ |
къагъэлъэгъуэгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъакъым |
къэбгъэлъэгъуэгъакъым |
къигъэлъэгъуэгъакъым |
къэдгъэлъэгъуэгъакъым |
къэвгъэлъэгъуэгъакъым |
къагъэлъэгъуэгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъат |
къэбгъэлъэгъуэгъат |
къигъэлъэгъуэгъат |
къэдгъэлъэгъуэгъат |
къэвгъэлъэгъуэгъат |
къагъэлъэгъуэгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъатэкъым |
къэбгъэлъэгъуэгъатэкъым |
къигъэлъэгъуэгъатэкъым |
къэдгъэлъэгъуэгъатэкъым |
къэвгъэлъэгъуэгъатэкъым |
къагъэлъэгъуэгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэщ |
къэбгъэлъагъуэщ |
къигъэлъагъуэщ |
къэдгъэлъагъуэщ |
къэвгъэлъагъуэщ |
къагъэлъагъуэщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэкъым |
къэбгъэлъагъуэкъым |
къигъэлъагъуэкъым |
къэдгъэлъагъуэкъым |
къэвгъэлъагъуэкъым |
къагъэлъагъуэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэт |
къэбгъэлъагъуэт |
къигъэлъагъуэт |
къэдгъэлъагъуэт |
къэвгъэлъагъуэт |
къагъэлъагъуэт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэтэкъым |
къэбгъэлъагъуэтэкъым |
къигъэлъагъуэтэкъым |
къэдгъэлъагъуэтэкъым |
къэвгъэлъагъуэтэкъым |
къагъэлъагъуэтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнщ |
къэбгъэлъэгъуэнщ |
къигъэлъэгъуэнщ |
къэдгъэлъэгъуэнщ |
къэвгъэлъэгъуэнщ |
къагъэлъэгъуэнщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнкъым |
къэбгъэлъэгъуэнкъым |
къигъэлъэгъуэнкъым |
къэдгъэлъэгъуэнкъым |
къэвгъэлъэгъуэнкъым |
къагъэлъэгъуэнкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнущ |
къэбгъэлъэгъуэнущ |
къигъэлъэгъуэнущ |
къэдгъэлъэгъуэнущ |
къэвгъэлъэгъуэнущ |
къагъэлъэгъуэнущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнукъым |
къэбгъэлъэгъуэнукъым |
къигъэлъэгъуэнукъым |
къэдгъэлъэгъуэнукъым |
къэвгъэлъэгъуэнукъым |
къагъэлъэгъуэнукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэрэ |
къэбгъэлъагъуэрэ |
къигъэлъагъуэрэ |
къэдгъэлъагъуэрэ |
къэвгъэлъагъуэрэ |
къагъэлъагъуэрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэркъэ |
къэбгъэлъагъуэркъэ |
къигъэлъагъуэркъэ |
къэдгъэлъагъуэркъэ |
къэвгъэлъагъуэркъэ |
къагъэлъагъуэркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэрт |
къэбгъэлъагъуэрт |
къигъэлъагъуэрт |
къэдгъэлъагъуэрт |
къэвгъэлъагъуэрт |
къагъэлъагъуэрт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэртэкъэ |
къэбгъэлъагъуэртэкъэ |
къигъэлъагъуэртэкъэ |
къэдгъэлъагъуэртэкъэ |
къэвгъэлъагъуэртэкъэ |
къагъэлъагъуэртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуа |
къэбгъэлъэгъуа |
къигъэлъэгъуа |
къэдгъэлъэгъуа |
къэвгъэлъэгъуа |
къагъэлъэгъуа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуакъэ |
къэбгъэлъэгъуакъэ |
къигъэлъэгъуакъэ |
къэдгъэлъэгъуакъэ |
къэвгъэлъэгъуакъэ |
къагъэлъэгъуакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуат |
къэбгъэлъэгъуат |
къигъэлъэгъуат |
къэдгъэлъэгъуат |
къэвгъэлъэгъуат |
къагъэлъэгъуат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуатэкъэ |
къэбгъэлъэгъуатэкъэ |
къигъэлъэгъуатэкъэ |
къэдгъэлъэгъуатэкъэ |
къэвгъэлъэгъуатэкъэ |
къагъэлъэгъуатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъа |
къэбгъэлъэгъуэгъа |
къигъэлъэгъуэгъа |
къэдгъэлъэгъуэгъа |
къэвгъэлъэгъуэгъа |
къагъэлъэгъуэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъакъэ |
къэбгъэлъэгъуэгъакъэ |
къигъэлъэгъуэгъакъэ |
къэдгъэлъэгъуэгъакъэ |
къэвгъэлъэгъуэгъакъэ |
къагъэлъэгъуэгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъат |
къэбгъэлъэгъуэгъат |
къигъэлъэгъуэгъат |
къэдгъэлъэгъуэгъат |
къэвгъэлъэгъуэгъат |
къагъэлъэгъуэгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъатэкъэ |
къэбгъэлъэгъуэгъатэкъэ |
къигъэлъэгъуэгъатэкъэ |
къэдгъэлъэгъуэгъатэкъэ |
къэвгъэлъэгъуэгъатэкъэ |
къагъэлъэгъуэгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэ |
къэбгъэлъагъуэ |
къигъэлъагъуэ |
къэдгъэлъагъуэ |
къэвгъэлъагъуэ |
къагъэлъагъуэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэкъэ |
къэбгъэлъагъуэкъэ |
къигъэлъагъуэкъэ |
къэдгъэлъагъуэкъэ |
къэвгъэлъагъуэкъэ |
къагъэлъагъуэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэт |
къэбгъэлъагъуэт |
къигъэлъагъуэт |
къэдгъэлъагъуэт |
къэвгъэлъагъуэт |
къагъэлъагъуэт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэтэкъэ |
къэбгъэлъагъуэтэкъэ |
къигъэлъагъуэтэкъэ |
къэдгъэлъагъуэтэкъэ |
къэвгъэлъагъуэтэкъэ |
къагъэлъагъуэтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэн |
къэбгъэлъэгъуэн |
къигъэлъэгъуэн |
къэдгъэлъэгъуэн |
къэвгъэлъэгъуэн |
къагъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнкъэ |
къэбгъэлъэгъуэнкъэ |
къигъэлъэгъуэнкъэ |
къэдгъэлъэгъуэнкъэ |
къэвгъэлъэгъуэнкъэ |
къагъэлъэгъуэнкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэну |
къэбгъэлъэгъуэну |
къигъэлъэгъуэну |
къэдгъэлъэгъуэну |
къэвгъэлъэгъуэну |
къагъэлъэгъуэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнукъэ |
къэбгъэлъэгъуэнукъэ |
къигъэлъэгъуэнукъэ |
къэдгъэлъэгъуэнукъэ |
къэвгъэлъэгъуэнукъэ |
къагъэлъэгъуэнукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэмэ |
къэбгъэлъагъуэмэ |
къигъэлъагъуэмэ |
къэдгъэлъагъуэмэ |
къэвгъэлъагъуэмэ |
къагъэлъагъуэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъагъуэмэ |
къыумыгъэлъагъуэмэ |
къимыгъэлъагъуэмэ |
къэдмыгъэлъагъуэмэ |
къэвмыгъэлъагъуэмэ |
къамыгъэлъагъуэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуамэ |
къэбгъэлъэгъуамэ |
къигъэлъэгъуамэ |
къэдгъэлъэгъуамэ |
къэвгъэлъэгъуамэ |
къагъэлъэгъуамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуамэ |
къыумыгъэлъэгъуамэ |
къимыгъэлъэгъуамэ |
къэдмыгъэлъэгъуамэ |
къэвмыгъэлъэгъуамэ |
къамыгъэлъэгъуамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъамэ |
къэбгъэлъэгъуэгъамэ |
къигъэлъэгъуэгъамэ |
къэдгъэлъэгъуэгъамэ |
къэвгъэлъэгъуэгъамэ |
къагъэлъэгъуэгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэгъамэ |
къыумыгъэлъэгъуэгъамэ |
къимыгъэлъэгъуэгъамэ |
къэдмыгъэлъэгъуэгъамэ |
къэвмыгъэлъэгъуэгъамэ |
къамыгъэлъэгъуэгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнмэ |
къэбгъэлъэгъуэнмэ |
къигъэлъэгъуэнмэ |
къэдгъэлъэгъуэнмэ |
къэвгъэлъэгъуэнмэ |
къагъэлъэгъуэнмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэнмэ |
къыумыгъэлъэгъуэнмэ |
къимыгъэлъэгъуэнмэ |
къэдмыгъэлъэгъуэнмэ |
къэвмыгъэлъэгъуэнмэ |
къамыгъэлъэгъуэнмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнумэ |
къэбгъэлъэгъуэнумэ |
къигъэлъэгъуэнумэ |
къэдгъэлъэгъуэнумэ |
къэвгъэлъэгъуэнумэ |
къагъэлъэгъуэнумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэнумэ |
къыумыгъэлъэгъуэнумэ |
къимыгъэлъэгъуэнумэ |
къэдмыгъэлъэгъуэнумэ |
къэвмыгъэлъэгъуэнумэ |
къамыгъэлъэгъуэнумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэтэмэ |
къэбгъэлъагъуэтэмэ |
къигъэлъагъуэтэмэ |
къэдгъэлъагъуэтэмэ |
къэвгъэлъагъуэтэмэ |
къагъэлъагъуэтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъагъуэтэмэ |
къыумыгъэлъагъуэтэмэ |
къимыгъэлъагъуэтэмэ |
къэдмыгъэлъагъуэтэмэ |
къэвмыгъэлъагъуэтэмэ |
къамыгъэлъагъуэтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуатэмэ |
къэбгъэлъэгъуатэмэ |
къигъэлъэгъуатэмэ |
къэдгъэлъэгъуатэмэ |
къэвгъэлъэгъуатэмэ |
къагъэлъэгъуатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуатэмэ |
къыумыгъэлъэгъуатэмэ |
къимыгъэлъэгъуатэмэ |
къэдмыгъэлъэгъуатэмэ |
къэвмыгъэлъэгъуатэмэ |
къамыгъэлъэгъуатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къэбгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къигъэлъэгъуэгъатэмэ |
къэдгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къэвгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къагъэлъэгъуэгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къыумыгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къимыгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къэдмыгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къэвмыгъэлъэгъуэгъатэмэ |
къамыгъэлъэгъуэгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнтэмэ |
къэбгъэлъэгъуэнтэмэ |
къигъэлъэгъуэнтэмэ |
къэдгъэлъэгъуэнтэмэ |
къэвгъэлъэгъуэнтэмэ |
къагъэлъэгъуэнтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэнтэмэ |
къыумыгъэлъэгъуэнтэмэ |
къимыгъэлъэгъуэнтэмэ |
къэдмыгъэлъэгъуэнтэмэ |
къэвмыгъэлъэгъуэнтэмэ |
къамыгъэлъэгъуэнтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнутэмэ |
къэбгъэлъэгъуэнутэмэ |
къигъэлъэгъуэнутэмэ |
къэдгъэлъэгъуэнутэмэ |
къэвгъэлъэгъуэнутэмэ |
къагъэлъэгъуэнутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэнутэмэ |
къыумыгъэлъэгъуэнутэмэ |
къимыгъэлъэгъуэнутэмэ |
къэдмыгъэлъэгъуэнутэмэ |
къэвмыгъэлъэгъуэнутэмэ |
къамыгъэлъэгъуэнутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнт |
къэбгъэлъэгъуэнт |
къигъэлъэгъуэнт |
къэдгъэлъэгъуэнт |
къэвгъэлъэгъуэнт |
къагъэлъэгъуэнт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнтэкъым |
къэбгъэлъэгъуэнтэкъым |
къигъэлъэгъуэнтэкъым |
къэдгъэлъэгъуэнтэкъым |
къэвгъэлъэгъуэнтэкъым |
къагъэлъэгъуэнтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнут |
къэбгъэлъэгъуэнут |
къигъэлъэгъуэнут |
къэдгъэлъэгъуэнут |
къэвгъэлъэгъуэнут |
къагъэлъэгъуэнут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнутэкъым |
къэбгъэлъэгъуэнутэкъым |
къигъэлъэгъуэнутэкъым |
къэдгъэлъэгъуэнутэкъым |
къэвгъэлъэгъуэнутэкъым |
къагъэлъэгъуэнутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэми |
къэбгъэлъагъуэми |
къигъэлъагъуэми |
къэдгъэлъагъуэми |
къэвгъэлъагъуэми |
къагъэлъагъуэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъагъуэми |
къыумыгъэлъагъуэми |
къимыгъэлъагъуэми |
къэдмыгъэлъагъуэми |
къэвмыгъэлъагъуэми |
къамыгъэлъагъуэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуами |
къэбгъэлъэгъуами |
къигъэлъэгъуами |
къэдгъэлъэгъуами |
къэвгъэлъэгъуами |
къагъэлъэгъуами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуами |
къыумыгъэлъэгъуами |
къимыгъэлъэгъуами |
къэдмыгъэлъэгъуами |
къэвмыгъэлъэгъуами |
къамыгъэлъэгъуами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъами |
къэбгъэлъэгъуэгъами |
къигъэлъэгъуэгъами |
къэдгъэлъэгъуэгъами |
къэвгъэлъэгъуэгъами |
къагъэлъэгъуэгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэгъами |
къыумыгъэлъэгъуэгъами |
къимыгъэлъэгъуэгъами |
къэдмыгъэлъэгъуэгъами |
къэвмыгъэлъэгъуэгъами |
къамыгъэлъэгъуэгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнми |
къэбгъэлъэгъуэнми |
къигъэлъэгъуэнми |
къэдгъэлъэгъуэнми |
къэвгъэлъэгъуэнми |
къагъэлъэгъуэнми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэнми |
къыумыгъэлъэгъуэнми |
къимыгъэлъэгъуэнми |
къэдмыгъэлъэгъуэнми |
къэвмыгъэлъэгъуэнми |
къамыгъэлъэгъуэнми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнуми |
къэбгъэлъэгъуэнуми |
къигъэлъэгъуэнуми |
къэдгъэлъэгъуэнуми |
къэвгъэлъэгъуэнуми |
къагъэлъэгъуэнуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэнуми |
къыумыгъэлъэгъуэнуми |
къимыгъэлъэгъуэнуми |
къэдмыгъэлъэгъуэнуми |
къэвмыгъэлъэгъуэнуми |
къамыгъэлъэгъуэнуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъагъуэтэми |
къэбгъэлъагъуэтэми |
къигъэлъагъуэтэми |
къэдгъэлъагъуэтэми |
къэвгъэлъагъуэтэми |
къагъэлъагъуэтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъагъуэтэми |
къыумыгъэлъагъуэтэми |
къимыгъэлъагъуэтэми |
къэдмыгъэлъагъуэтэми |
къэвмыгъэлъагъуэтэми |
къамыгъэлъагъуэтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуатэми |
къэбгъэлъэгъуатэми |
къигъэлъэгъуатэми |
къэдгъэлъэгъуатэми |
къэвгъэлъэгъуатэми |
къагъэлъэгъуатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуатэми |
къыумыгъэлъэгъуатэми |
къимыгъэлъэгъуатэми |
къэдмыгъэлъэгъуатэми |
къэвмыгъэлъэгъуатэми |
къамыгъэлъэгъуатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэгъатэми |
къэбгъэлъэгъуэгъатэми |
къигъэлъэгъуэгъатэми |
къэдгъэлъэгъуэгъатэми |
къэвгъэлъэгъуэгъатэми |
къагъэлъэгъуэгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэгъатэми |
къыумыгъэлъэгъуэгъатэми |
къимыгъэлъэгъуэгъатэми |
къэдмыгъэлъэгъуэгъатэми |
къэвмыгъэлъэгъуэгъатэми |
къамыгъэлъэгъуэгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнтэми |
къэбгъэлъэгъуэнтэми |
къигъэлъэгъуэнтэми |
къэдгъэлъэгъуэнтэми |
къэвгъэлъэгъуэнтэми |
къагъэлъэгъуэнтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэнтэми |
къыумыгъэлъэгъуэнтэми |
къимыгъэлъэгъуэнтэми |
къэдмыгъэлъэгъуэнтэми |
къэвмыгъэлъэгъуэнтэми |
къамыгъэлъэгъуэнтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуэнутэми |
къэбгъэлъэгъуэнутэми |
къигъэлъэгъуэнутэми |
къэдгъэлъэгъуэнутэми |
къэвгъэлъэгъуэнутэми |
къагъэлъэгъуэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуэнутэми |
къыумыгъэлъэгъуэнутэми |
къимыгъэлъэгъуэнутэми |
къэдмыгъэлъэгъуэнутэми |
къэвмыгъэлъэгъуэнутэми |
къамыгъэлъэгъуэнутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуаи |
къэбгъэлъэгъуаи |
къигъэлъэгъуаи |
къэдгъэлъэгъуаи |
къэвгъэлъэгъуаи |
къагъэлъэгъуаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуакъыми |
къэбгъэлъэгъуакъыми |
къигъэлъэгъуакъыми |
къэдгъэлъэгъуакъыми |
къэвгъэлъэгъуакъыми |
къагъэлъэгъуакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуащэрэт |
къэбгъэлъэгъуащэрэт |
къигъэлъэгъуащэрэт |
къэдгъэлъэгъуащэрэт |
къэвгъэлъэгъуащэрэт |
къагъэлъэгъуащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къэзмыгъэлъэгъуащэрэт |
къыумыгъэлъэгъуащэрэт |
къимыгъэлъэгъуащэрэт |
къэдмыгъэлъэгъуащэрэт |
къэвмыгъэлъэгъуащэрэт |
къамыгъэлъэгъуащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнщ |
къэбгъэлъэгъуагъэнщ |
къигъэлъэгъуагъэнщ |
къэдгъэлъэгъуагъэнщ |
къэвгъэлъэгъуагъэнщ |
къагъэлъэгъуагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнкъым |
къэбгъэлъэгъуагъэнкъым |
къигъэлъэгъуагъэнкъым |
къэдгъэлъэгъуагъэнкъым |
къэвгъэлъэгъуагъэнкъым |
къагъэлъэгъуагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнт |
къэбгъэлъэгъуагъэнт |
къигъэлъэгъуагъэнт |
къэдгъэлъэгъуагъэнт |
къэвгъэлъэгъуагъэнт |
къагъэлъэгъуагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнтэкъым |
къэбгъэлъэгъуагъэнтэкъым |
къигъэлъэгъуагъэнтэкъым |
къэдгъэлъэгъуагъэнтэкъым |
къэвгъэлъэгъуагъэнтэкъым |
къагъэлъэгъуагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэн |
къэбгъэлъэгъуагъэн |
къигъэлъэгъуагъэн |
къэдгъэлъэгъуагъэн |
къэвгъэлъэгъуагъэн |
къагъэлъэгъуагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнкъэ |
къэбгъэлъэгъуагъэнкъэ |
къигъэлъэгъуагъэнкъэ |
къэдгъэлъэгъуагъэнкъэ |
къэвгъэлъэгъуагъэнкъэ |
къагъэлъэгъуагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнт |
къэбгъэлъэгъуагъэнт |
къигъэлъэгъуагъэнт |
къэдгъэлъэгъуагъэнт |
къэвгъэлъэгъуагъэнт |
къагъэлъэгъуагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнтэкъэ |
къэбгъэлъэгъуагъэнтэкъэ |
къигъэлъэгъуагъэнтэкъэ |
къэдгъэлъэгъуагъэнтэкъэ |
къэвгъэлъэгъуагъэнтэкъэ |
къагъэлъэгъуагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнущ |
къэбгъэлъэгъуагъэнущ |
къигъэлъэгъуагъэнущ |
къэдгъэлъэгъуагъэнущ |
къэвгъэлъэгъуагъэнущ |
къагъэлъэгъуагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнукъым |
къэбгъэлъэгъуагъэнукъым |
къигъэлъэгъуагъэнукъым |
къэдгъэлъэгъуагъэнукъым |
къэвгъэлъэгъуагъэнукъым |
къагъэлъэгъуагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнут |
къэбгъэлъэгъуагъэнут |
къигъэлъэгъуагъэнут |
къэдгъэлъэгъуагъэнут |
къэвгъэлъэгъуагъэнут |
къагъэлъэгъуагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнутэкъым |
къэбгъэлъэгъуагъэнутэкъым |
къигъэлъэгъуагъэнутэкъым |
къэдгъэлъэгъуагъэнутэкъым |
къэвгъэлъэгъуагъэнутэкъым |
къагъэлъэгъуагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэну |
къэбгъэлъэгъуагъэну |
къигъэлъэгъуагъэну |
къэдгъэлъэгъуагъэну |
къэвгъэлъэгъуагъэну |
къагъэлъэгъуагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнукъэ |
къэбгъэлъэгъуагъэнукъэ |
къигъэлъэгъуагъэнукъэ |
къэдгъэлъэгъуагъэнукъэ |
къэвгъэлъэгъуагъэнукъэ |
къагъэлъэгъуагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнут |
къэбгъэлъэгъуагъэнут |
къигъэлъэгъуагъэнут |
къэдгъэлъэгъуагъэнут |
къэвгъэлъэгъуагъэнут |
къагъэлъэгъуагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къэзгъэлъэгъуагъэнутэкъэ |
къэбгъэлъэгъуагъэнутэкъэ |
къигъэлъэгъуагъэнутэкъэ |
къэдгъэлъэгъуагъэнутэкъэ |
къэвгъэлъэгъуагъэнутэкъэ |
къагъэлъэгъуагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэлъагъуэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэлъагъуэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэлъэгъуэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэлъэгъуэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзыгъэлъэгъуэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзымыгъэлъэгъуэну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэлъагъуэ |
къэбгъэлъагъуэ |
къигъэлъагъуэ |
къэдгъэлъагъуэ |
къэвгъэлъагъуэ |
къагъэлъагъуэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэлъагъуэ |
къыумыгъэлъагъуэ |
къимыгъэлъагъуэ |
къэдмыгъэлъагъуэ |
къэвмыгъэлъагъуэ |
къамыгъэлъагъуэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэлъэгъуа |
къэбгъэлъэгъуа |
къигъэлъэгъуа |
къэдгъэлъэгъуа |
къэвгъэлъэгъуа |
къагъэлъэгъуа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэлъэгъуа |
къыумыгъэлъэгъуа |
къимыгъэлъэгъуа |
къэдмыгъэлъэгъуа |
къэвмыгъэлъэгъуа |
къамыгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэлъэгъуэгъа |
къэбгъэлъэгъуэгъа |
къигъэлъэгъуэгъа |
къэдгъэлъэгъуэгъа |
къэвгъэлъэгъуэгъа |
къагъэлъэгъуэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэлъэгъуэгъа |
къыумыгъэлъэгъуэгъа |
къимыгъэлъэгъуэгъа |
къэдмыгъэлъэгъуэгъа |
къэвмыгъэлъэгъуэгъа |
къамыгъэлъэгъуэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэлъэгъуэн |
къэбгъэлъэгъуэн |
къигъэлъэгъуэн |
къэдгъэлъэгъуэн |
къэвгъэлъэгъуэн |
къагъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэлъэгъуэн |
къыумыгъэлъэгъуэн |
къимыгъэлъэгъуэн |
къэдмыгъэлъэгъуэн |
къэвмыгъэлъэгъуэн |
къамыгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэлъэгъуэну |
къэбгъэлъэгъуэну |
къигъэлъэгъуэну |
къэдгъэлъэгъуэну |
къэвгъэлъэгъуэну |
къагъэлъэгъуэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэлъэгъуэну |
къыумыгъэлъэгъуэну |
къимыгъэлъэгъуэну |
къэдмыгъэлъэгъуэну |
къэвмыгъэлъэгъуэну |
къамыгъэлъэгъуэну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэлъагъуэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэлъагъуэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэлъэгъуэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэлъэгъуэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къэгъэлъэгъуэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къэмыгъэлъэгъуэну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэлъагъуэ |
къызэрыбгъэлъагъуэ |
къызэригъэлъагъуэ |
къызэрыдгъэлъагъуэ |
къызэрывгъэлъагъуэ |
къызэрагъэлъагъуэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэлъагъуэ |
къызэрумыгъэлъагъуэ |
къызэримыгъэлъагъуэ |
къызэрыдмыгъэлъагъуэ |
къызэрывмыгъэлъагъуэ |
къызэрамыгъэлъагъуэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэлъэгъуа |
къызэрыбгъэлъэгъуа |
къызэригъэлъэгъуа |
къызэрыдгъэлъэгъуа |
къызэрывгъэлъэгъуа |
къызэрагъэлъэгъуа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэлъэгъуа |
къызэрумыгъэлъэгъуа |
къызэримыгъэлъэгъуа |
къызэрыдмыгъэлъэгъуа |
къызэрывмыгъэлъэгъуа |
къызэрамыгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэлъэгъуэгъа |
къызэрыбгъэлъэгъуэгъа |
къызэригъэлъэгъуэгъа |
къызэрыдгъэлъэгъуэгъа |
къызэрывгъэлъэгъуэгъа |
къызэрагъэлъэгъуэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэлъэгъуэгъа |
къызэрумыгъэлъэгъуэгъа |
къызэримыгъэлъэгъуэгъа |
къызэрыдмыгъэлъэгъуэгъа |
къызэрывмыгъэлъэгъуэгъа |
къызэрамыгъэлъэгъуэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэлъэгъуэн |
къызэрыбгъэлъэгъуэн |
къызэригъэлъэгъуэн |
къызэрыдгъэлъэгъуэн |
къызэрывгъэлъэгъуэн |
къызэрагъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэлъэгъуэн |
къызэрумыгъэлъэгъуэн |
къызэримыгъэлъэгъуэн |
къызэрыдмыгъэлъэгъуэн |
къызэрывмыгъэлъэгъуэн |
къызэрамыгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрызгъэлъэгъуэну |
къызэрыбгъэлъэгъуэну |
къызэригъэлъэгъуэну |
къызэрыдгъэлъэгъуэну |
къызэрывгъэлъэгъуэну |
къызэрагъэлъэгъуэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрызмыгъэлъэгъуэну |
къызэрумыгъэлъэгъуэну |
къызэримыгъэлъэгъуэну |
къызэрыдмыгъэлъэгъуэну |
къызэрывмыгъэлъэгъуэну |
къызэрамыгъэлъэгъуэну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэлъагъуэ |
къыщыбгъэлъагъуэ |
къыщигъэлъагъуэ |
къыщыдгъэлъагъуэ |
къыщывгъэлъагъуэ |
къыщагъэлъагъуэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэлъагъуэ |
къыщумыгъэлъагъуэ |
къыщимыгъэлъагъуэ |
къыщыдмыгъэлъагъуэ |
къыщывмыгъэлъагъуэ |
къыщамыгъэлъагъуэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэлъэгъуа |
къыщыбгъэлъэгъуа |
къыщигъэлъэгъуа |
къыщыдгъэлъэгъуа |
къыщывгъэлъэгъуа |
къыщагъэлъэгъуа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэлъэгъуа |
къыщумыгъэлъэгъуа |
къыщимыгъэлъэгъуа |
къыщыдмыгъэлъэгъуа |
къыщывмыгъэлъэгъуа |
къыщамыгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэлъэгъуэгъа |
къыщыбгъэлъэгъуэгъа |
къыщигъэлъэгъуэгъа |
къыщыдгъэлъэгъуэгъа |
къыщывгъэлъэгъуэгъа |
къыщагъэлъэгъуэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэлъэгъуэгъа |
къыщумыгъэлъэгъуэгъа |
къыщимыгъэлъэгъуэгъа |
къыщыдмыгъэлъэгъуэгъа |
къыщывмыгъэлъэгъуэгъа |
къыщамыгъэлъэгъуэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэлъэгъуэн |
къыщыбгъэлъэгъуэн |
къыщигъэлъэгъуэн |
къыщыдгъэлъэгъуэн |
къыщывгъэлъэгъуэн |
къыщагъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэлъэгъуэн |
къыщумыгъэлъэгъуэн |
къыщимыгъэлъэгъуэн |
къыщыдмыгъэлъэгъуэн |
къыщывмыгъэлъэгъуэн |
къыщамыгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщызгъэлъэгъуэну |
къыщыбгъэлъэгъуэну |
къыщигъэлъэгъуэну |
къыщыдгъэлъэгъуэну |
къыщывгъэлъэгъуэну |
къыщагъэлъэгъуэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщызмыгъэлъэгъуэну |
къыщумыгъэлъэгъуэну |
къыщимыгъэлъэгъуэну |
къыщыдмыгъэлъэгъуэну |
къыщывмыгъэлъэгъуэну |
къыщамыгъэлъэгъуэну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэлъагъуэ |
къыздыбгъэлъагъуэ |
къыздигъэлъагъуэ |
къыздыдгъэлъагъуэ |
къыздывгъэлъагъуэ |
къыздагъэлъагъуэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэлъагъуэ |
къыздумыгъэлъагъуэ |
къыздимыгъэлъагъуэ |
къыздыдмыгъэлъагъуэ |
къыздывмыгъэлъагъуэ |
къыздамыгъэлъагъуэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэлъэгъуа |
къыздыбгъэлъэгъуа |
къыздигъэлъэгъуа |
къыздыдгъэлъэгъуа |
къыздывгъэлъэгъуа |
къыздагъэлъэгъуа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэлъэгъуа |
къыздумыгъэлъэгъуа |
къыздимыгъэлъэгъуа |
къыздыдмыгъэлъэгъуа |
къыздывмыгъэлъэгъуа |
къыздамыгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэлъэгъуэгъа |
къыздыбгъэлъэгъуэгъа |
къыздигъэлъэгъуэгъа |
къыздыдгъэлъэгъуэгъа |
къыздывгъэлъэгъуэгъа |
къыздагъэлъэгъуэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэлъэгъуэгъа |
къыздумыгъэлъэгъуэгъа |
къыздимыгъэлъэгъуэгъа |
къыздыдмыгъэлъэгъуэгъа |
къыздывмыгъэлъэгъуэгъа |
къыздамыгъэлъэгъуэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэлъэгъуэн |
къыздыбгъэлъэгъуэн |
къыздигъэлъэгъуэн |
къыздыдгъэлъэгъуэн |
къыздывгъэлъэгъуэн |
къыздагъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэлъэгъуэн |
къыздумыгъэлъэгъуэн |
къыздимыгъэлъэгъуэн |
къыздыдмыгъэлъэгъуэн |
къыздывмыгъэлъэгъуэн |
къыздамыгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздызгъэлъэгъуэну |
къыздыбгъэлъэгъуэну |
къыздигъэлъэгъуэну |
къыздыдгъэлъэгъуэну |
къыздывгъэлъэгъуэну |
къыздагъэлъэгъуэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздызмыгъэлъэгъуэну |
къыздумыгъэлъэгъуэну |
къыздимыгъэлъэгъуэну |
къыздыдмыгъэлъэгъуэну |
къыздывмыгъэлъэгъуэну |
къыздамыгъэлъэгъуэну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэлъагъуэ |
къыщӀыбгъэлъагъуэ |
къыщӀигъэлъагъуэ |
къыщӀыдгъэлъагъуэ |
къыщӀывгъэлъагъуэ |
къыщӀагъэлъагъуэ
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэлъагъуэ |
къыщӀумыгъэлъагъуэ |
къыщӀимыгъэлъагъуэ |
къыщӀыдмыгъэлъагъуэ |
къыщӀывмыгъэлъагъуэ |
къыщӀамыгъэлъагъуэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэлъэгъуа |
къыщӀыбгъэлъэгъуа |
къыщӀигъэлъэгъуа |
къыщӀыдгъэлъэгъуа |
къыщӀывгъэлъэгъуа |
къыщӀагъэлъэгъуа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэлъэгъуа |
къыщӀумыгъэлъэгъуа |
къыщӀимыгъэлъэгъуа |
къыщӀыдмыгъэлъэгъуа |
къыщӀывмыгъэлъэгъуа |
къыщӀамыгъэлъэгъуа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀыбгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀигъэлъэгъуэгъа |
къыщӀыдгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀывгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀагъэлъэгъуэгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀумыгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀимыгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀыдмыгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀывмыгъэлъэгъуэгъа |
къыщӀамыгъэлъэгъуэгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэлъэгъуэн |
къыщӀыбгъэлъэгъуэн |
къыщӀигъэлъэгъуэн |
къыщӀыдгъэлъэгъуэн |
къыщӀывгъэлъэгъуэн |
къыщӀагъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэлъэгъуэн |
къыщӀумыгъэлъэгъуэн |
къыщӀимыгъэлъэгъуэн |
къыщӀыдмыгъэлъэгъуэн |
къыщӀывмыгъэлъэгъуэн |
къыщӀамыгъэлъэгъуэн
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀызгъэлъэгъуэну |
къыщӀыбгъэлъэгъуэну |
къыщӀигъэлъэгъуэну |
къыщӀыдгъэлъэгъуэну |
къыщӀывгъэлъэгъуэну |
къыщӀагъэлъэгъуэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀызмыгъэлъэгъуэну |
къыщӀумыгъэлъэгъуэну |
къыщӀимыгъэлъэгъуэну |
къыщӀыдмыгъэлъэгъуэну |
къыщӀывмыгъэлъэгъуэну |
къыщӀамыгъэлъэгъуэну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэлъэгъуэу |
къэбгъэлъагъуэу |
къигъэлъагъуэу |
къэдгъэлъагъуэу |
къэвгъэлъагъуэу |
къагъэлъагъуэу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэлъагъуэу |
къыумыгъэлъагъуэу |
къимыгъэлъагъуэу |
къэдмыгъэлъагъуэу |
къэвмыгъэлъагъуэу |
къамыгъэлъагъуэу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къэзгъэлъэгъуауэ |
къэбгъэлъэгъуауэ |
къигъэлъэгъуауэ |
къэдгъэлъэгъуауэ |
къэвгъэлъэгъуауэ |
къагъэлъэгъуауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэлъэгъуауэ |
къыумыгъэлъэгъуауэ |
къимыгъэлъэгъуауэ |
къэдмыгъэлъэгъуауэ |
къэвмыгъэлъэгъуауэ |
къамыгъэлъэгъуауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къэзгъэлъагъуэурэ |
къэбгъэлъагъуэурэ |
къигъэлъагъуэурэ |
къэдгъэлъагъуэурэ |
къэвгъэлъагъуэурэ |
къагъэлъагъуэурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къэзмыгъэлъагъуэурэ |
къыумыгъэлъагъуэурэ |
къимыгъэлъагъуэурэ |
къэдмыгъэлъагъуэурэ |
къэвмыгъэлъагъуэурэ |
къамыгъэлъагъуэурэ
|
| ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ
|
|
|
|
|
|
|
| прямой дополненэ |
сэ |
уэ |
ар |
дэ |
фэ |
ахэр
|
| подлежащэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
укъызогъэлъагъуэ |
къызогъэлъагъуэ |
|
фыкъызогъэлъагъуэ |
къызогъэлъагъуэ(хэ)
|
| уэ |
сыкъыбогъэлъагъуэ |
|
къыбогъэлъагъуэ |
дыкъыбогъэлъагъуэ |
|
къыбогъэлъагъуэ(хэ)
|
| абы |
сыкъегъэлъагъуэ |
укъегъэлъагъуэ |
къегъэлъагъуэ |
дыкъегъэлъагъуэ |
фыкъегъэлъагъуэ |
къегъэлъагъу э(хэ)
|
| дэ |
|
укъыдогъэлъагъуэ |
къыдогъэлъагъуэ |
|
фыкъыдогъэлъагъуэ |
къыдогъэлъагъуэ(хэ)
|
| фэ |
сыкъывогъэлъагъуэ |
|
къывогъэлъагъуэ |
дыкъывогъэлъагъуэ |
|
къывогъэлъагъуэ(хэ)
|
| абыхэм |
сыкъагъэлъагъуэ |
укъагъэлъагъуэ |
къагъэлъагъуэ |
дыкъагъэлъагъуэ |
фыкъагъэлъагъуэ |
къагъэлъагъуэ(хэ)
|
|
|
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъыуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[лъагъу]э |
[лъагъу]эр |
-- |
[лъагъу]эхэр
|
| Эргативнэ: |
[лъагъу]э |
[лъагъу]эм |
-- |
[лъагъу]эхэм
|
| Послеложнэ: |
[лъагъу]экӀэ |
[лъагъу]эмкӀэ |
[лъагъу]эхэкӀэ |
[лъагъу]эхэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[лъагъу]эу |
[лъагъу]эрауэ |
[лъагъу]эхэу |
[лъагъу]эхэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъыуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[лъэгъу]а |
[лъэгъу]ар |
-- |
[лъэгъу]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[лъэгъу]а |
[лъэгъу]ам |
-- |
[лъэгъу]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[лъэгъу]акӀэ |
[лъэгъу]амкӀэ |
[лъэгъу]ахэкӀэ |
[лъэгъу]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[лъэгъу]ауэ |
[лъэгъу]арауэ |
[лъэгъу]ахэу |
[лъэгъу]ахэрауэ
|
|
|
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъыуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[лъэгъу]эн |
[лъэгъу]эныр |
-- |
[лъэгъу]энхэр
|
| Эргативнэ: |
[лъэгъу]эн |
[лъэгъу]эным |
-- |
[лъэгъу]энхэм
|
| Послеложнэ: |
[лъэгъу]энкӀэ |
[лъэгъу]энымкӀэ |
[лъэгъу]энхэкӀэ |
[лъэгъу]энхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[лъэгъу]эну |
[лъэгъу]энырауэ |
[лъэгъу]энхэу |
[лъэгъу]энхэрауэ
|
|
|
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъыуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[лъэгъу]эну |
[лъэгъу]энур |
-- |
[лъэгъу]энухэр
|
| Эргативнэ: |
[лъэгъу]эну |
[лъэгъу]энум |
-- |
[лъэгъу]энухэм
|
| Послеложнэ: |
[лъэгъу]энукӀэ |
[лъэгъу]энумкӀэ |
[лъэгъу]энухэкӀэ |
[лъэгъу]энухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[лъэгъу]энууэ |
[лъэгъу]энурауэ |
[лъэгъу]энухэу |
[лъэгъу]энухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Егъэплъын, къыкъуэгъэплъын, уеплъ хъуну наӀуэ къэщӀын.
- Зэпкърыхын, наӀуэ къэщӀын (зыгуэрым и мыхьэнэр).
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Спектакль къэгъэлъэгъуэн.
- Ӏэзагъ къэгъэлъэгъуэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къэгъэлъэгъуэн: 1. show, put on, demonstrate 2. disclose or explain the contents or essence of sth.
- Спектакль къэгъэлъэгъуэн: put on a play
- Ӏэзагъ къэгъэлъэгъуэн: show that one is gifted, skilled or talented
УРЫСЫБЗЭ
- къэгъэлъэгъуэн: 1. показать, продемонстрировать что-л. 2. раскрыть, объяснить содержание, сущность чего-л.
- Спектакль къэгъэлъэгъуэн: ставить спектакль
- Ӏэзагъ къэгъэлъэгъуэн: показать способность, талант, ловкость, мастерство
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
