къыщӏэчын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝɕʹɐ'tʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + щӀэ- + [ч] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къыщӏэчын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыщӏэчын |
щымыӀэныгъэ: | къыщӏэмычын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчын | къыщӏэпчын | къыщӏичын | къыщӏэтчын | къыщӏэфчын | къыщӏачын |
щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычын | къыщӏумычын | къыщӏимычын | къыщӏэдмычын | къыщӏэвмычын | къыщӏамычын |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыщӏэч! | къыщӏэфч! |
щымыӀэныгъэ: | къыщӏумыч! | къыщӏэвмыч! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏреч | укъыщӏреч | къыщӏреч | дыкъыщӏреч | фыкъыщӏреч | къыщӏреч |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏремыч | укъыщӏремыч | къыщӏремыч | дыкъыщӏремыч | фыкъыщӏремыч | къыщӏремыч |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏызоч(ыр) | къыщӏыбоч(ыр) | къыщӏеч(ыр) | къыщӏыдоч(ыр) | къыщӏывоч(ыр) | къыщӏач(ыр) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыркъым | къыщӏэпчыркъым | къыщӏичыркъым | къыщӏэтчыркъым | къыщӏэфчыркъым | къыщӏачыркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчырт | къыщӏэпчырт | къыщӏичырт | къыщӏэтчырт | къыщӏэфчырт | къыщӏачырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыртэкъым | къыщӏэпчыртэкъым | къыщӏичыртэкъым | къыщӏэтчыртэкъым | къыщӏэфчыртэкъым | къыщӏачыртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчащ | къыщӏэпчащ | къыщӏичащ | къыщӏэтчащ | къыщӏэфчащ | къыщӏачащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчакъым | къыщӏэпчакъым | къыщӏичакъым | къыщӏэтчакъым | къыщӏэфчакъым | къыщӏачакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчат | къыщӏэпчат | къыщӏичат | къыщӏэтчат | къыщӏэфчат | къыщӏачат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчатэкъым | къыщӏэпчатэкъым | къыщӏичатэкъым | къыщӏэтчатэкъым | къыщӏэфчатэкъым | къыщӏачатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъащ | къыщӏэпчыгъащ | къыщӏичыгъащ | къыщӏэтчыгъащ | къыщӏэфчыгъащ | къыщӏачыгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъакъым | къыщӏэпчыгъакъым | къыщӏичыгъакъым | къыщӏэтчыгъакъым | къыщӏэфчыгъакъым | къыщӏачыгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъат | къыщӏэпчыгъат | къыщӏичыгъат | къыщӏэтчыгъат | къыщӏэфчыгъат | къыщӏачыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъатэкъым | къыщӏэпчыгъатэкъым | къыщӏичыгъатэкъым | къыщӏэтчыгъатэкъым | къыщӏэфчыгъатэкъым | къыщӏачыгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчщ | къыщӏэпчщ | къыщӏичщ | къыщӏэтчщ | къыщӏэфчщ | къыщӏачщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчкъым | къыщӏэпчкъым | къыщӏичкъым | къыщӏэтчкъым | къыщӏэфчкъым | къыщӏачкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчт | къыщӏэпчт | къыщӏичт | къыщӏэтчт | къыщӏэфчт | къыщӏачт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчтэкъым | къыщӏэпчтэкъым | къыщӏичтэкъым | къыщӏэтчтэкъым | къыщӏэфчтэкъым | къыщӏачтэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынщ | къыщӏэпчынщ | къыщӏичынщ | къыщӏэтчынщ | къыщӏэфчынщ | къыщӏачынщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынкъым | къыщӏэпчынкъым | къыщӏичынкъым | къыщӏэтчынкъым | къыщӏэфчынкъым | къыщӏачынкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынущ | къыщӏэпчынущ | къыщӏичынущ | къыщӏэтчынущ | къыщӏэфчынущ | къыщӏачынущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынукъым | къыщӏэпчынукъым | къыщӏичынукъым | къыщӏэтчынукъым | къыщӏэфчынукъым | къыщӏачынукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчрэ | къыщӏэпчрэ | къыщӏичрэ | къыщӏэтчрэ | къыщӏэфчрэ | къыщӏачрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыркъэ | къыщӏэпчыркъэ | къыщӏичыркъэ | къыщӏэтчыркъэ | къыщӏэфчыркъэ | къыщӏачыркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчырт | къыщӏэпчырт | къыщӏичырт | къыщӏэтчырт | къыщӏэфчырт | къыщӏачырт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыртэкъэ | къыщӏэпчыртэкъэ | къыщӏичыртэкъэ | къыщӏэтчыртэкъэ | къыщӏэфчыртэкъэ | къыщӏачыртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсча | къыщӏэпча | къыщӏича | къыщӏэтча | къыщӏэфча | къыщӏача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчакъэ | къыщӏэпчакъэ | къыщӏичакъэ | къыщӏэтчакъэ | къыщӏэфчакъэ | къыщӏачакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчат | къыщӏэпчат | къыщӏичат | къыщӏэтчат | къыщӏэфчат | къыщӏачат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчатэкъэ | къыщӏэпчатэкъэ | къыщӏичатэкъэ | къыщӏэтчатэкъэ | къыщӏэфчатэкъэ | къыщӏачатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъа | къыщӏэпчыгъа | къыщӏичыгъа | къыщӏэтчыгъа | къыщӏэфчыгъа | къыщӏачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къыщӏэсчыгъакъэ | къыщӏэпчыгъакъэ | къыщӏичыгъакъэ | къыщӏэтчыгъакъэ | къыщӏэфчыгъакъэ | къыщӏачыгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъат | къыщӏэпчыгъат | къыщӏичыгъат | къыщӏэтчыгъат | къыщӏэфчыгъат | къыщӏачыгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъатэкъэ | къыщӏэпчыгъатэкъэ | къыщӏичыгъатэкъэ | къыщӏэтчыгъатэкъэ | къыщӏэфчыгъатэкъэ | къыщӏачыгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсч | къыщӏэпч | къыщӏич | къыщӏэтч | къыщӏэфч | къыщӏач |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчкъэ | къыщӏэпчкъэ | къыщӏичкъэ | къыщӏэтчкъэ | къыщӏэфчкъэ | къыщӏачкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчт | къыщӏэпчт | къыщӏичт | къыщӏэтчт | къыщӏэфчт | къыщӏачт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчтэкъэ | къыщӏэпчтэкъэ | къыщӏичтэкъэ | къыщӏэтчтэкъэ | къыщӏэфчтэкъэ | къыщӏачтэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчын | къыщӏэпчын | къыщӏичын | къыщӏэтчын | къыщӏэфчын | къыщӏачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынкъэ | къыщӏэпчынкъэ | къыщӏичынкъэ | къыщӏэтчынкъэ | къыщӏэфчынкъэ | къыщӏачынкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыну | къыщӏэпчыну | къыщӏичыну | къыщӏэтчыну | къыщӏэфчыну | къыщӏачыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынукъэ | къыщӏэпчынукъэ | къыщӏичынукъэ | къыщӏэтчынукъэ | къыщӏэфчынукъэ | къыщӏачынукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчмэ | къыщӏэпчмэ | къыщӏичмэ | къыщӏэтчмэ | къыщӏэфчмэ | къыщӏачмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычмэ | къыщӏумычмэ | къыщӏимычмэ | къыщӏэдмычмэ | къыщӏэвмычмэ | къыщӏамычмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчамэ | къыщӏэпчамэ | къыщӏичамэ | къыщӏэтчамэ | къыщӏэфчамэ | къыщӏачамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычамэ | къыщӏумычамэ | къыщӏимычамэ | къыщӏэдмычамэ | къыщӏэвмычамэ | къыщӏамычамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъамэ | къыщӏэпчыгъамэ | къыщӏичыгъамэ | къыщӏэтчыгъамэ | къыщӏэфчыгъамэ | къыщӏачыгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычыгъамэ | къыщӏумычыгъамэ | къыщӏимычыгъамэ | къыщӏэдмычыгъамэ | къыщӏэвмычыгъамэ | къыщӏамычыгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынмэ | къыщӏэпчынмэ | къыщӏичынмэ | къыщӏэтчынмэ | къыщӏэфчынмэ | къыщӏачынмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычынмэ | къыщӏумычынмэ | къыщӏимычынмэ | къыщӏэдмычынмэ | къыщӏэвмычынмэ | къыщӏамычынмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынумэ | къыщӏэпчынумэ | къыщӏичынумэ | къыщӏэтчынумэ | къыщӏэфчынумэ | къыщӏачынумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычынумэ | къыщӏумычынумэ | къыщӏимычынумэ | къыщӏэдмычынумэ | къыщӏэвмычынумэ | къыщӏамычынумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчтэмэ | къыщӏэпчтэмэ | къыщӏичтэмэ | къыщӏэтчтэмэ | къыщӏэфчтэмэ | къыщӏачтэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычтэмэ | къыщӏумычтэмэ | къыщӏимычтэмэ | къыщӏэдмычтэмэ | къыщӏэвмычтэмэ | къыщӏамычтэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчатэмэ | къыщӏэпчатэмэ | къыщӏичатэмэ | къыщӏэтчатэмэ | къыщӏэфчатэмэ | къыщӏачатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычатэмэ | къыщӏумычатэмэ | къыщӏимычатэмэ | къыщӏэдмычатэмэ | къыщӏэвмычатэмэ | къыщӏамычатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъатэмэ | къыщӏэпчыгъатэмэ | къыщӏичыгъатэмэ | къыщӏэтчыгъатэмэ | къыщӏэфчыгъатэмэ | къыщӏачыгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычыгъатэмэ | къыщӏумычыгъатэмэ | къыщӏимычыгъатэмэ | къыщӏэдмычыгъатэмэ | къыщӏэвмычыгъатэмэ | къыщӏамычыгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынтэмэ | къыщӏэпчынтэмэ | къыщӏичынтэмэ | къыщӏэтчынтэмэ | къыщӏэфчынтэмэ | къыщӏачынтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычынтэмэ | къыщӏумычынтэмэ | къыщӏимычынтэмэ | къыщӏэдмычынтэмэ | къыщӏэвмычынтэмэ | къыщӏамычынтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынутэмэ | къыщӏэпчынутэмэ | къыщӏичынутэмэ | къыщӏэтчынутэмэ | къыщӏэфчынутэмэ | къыщӏачынутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычынутэмэ | къыщӏумычынутэмэ | къыщӏимычынутэмэ | къыщӏэдмычынутэмэ | къыщӏэвмычынутэмэ | къыщӏамычынутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынт | къыщӏэпчынт | къыщӏичынт | къыщӏэтчынт | къыщӏэфчынт | къыщӏачынт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынтэкъым | къыщӏэпчынтэкъым | къыщӏичынтэкъым | къыщӏэтчынтэкъым | къыщӏэфчынтэкъым | къыщӏачынтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынут | къыщӏэпчынут | къыщӏичынут | къыщӏэтчынут | къыщӏэфчынут | къыщӏачынут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынутэкъым | къыщӏэпчынутэкъым | къыщӏичынутэкъым | къыщӏэтчынутэкъым | къыщӏэфчынутэкъым | къыщӏачынутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчми | къыщӏэпчми | къыщӏичми | къыщӏэтчми | къыщӏэфчми | къыщӏачми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычми | къыщӏумычми | къыщӏимычми | къыщӏэдмычми | къыщӏэвмычми | къыщӏамычми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчами | къыщӏэпчами | къыщӏичами | къыщӏэтчами | къыщӏэфчами | къыщӏачами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычами | къыщӏумычами | къыщӏимычами | къыщӏэдмычами | къыщӏэвмычами | къыщӏамычами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъами | къыщӏэпчыгъами | къыщӏичыгъами | къыщӏэтчыгъами | къыщӏэфчыгъами | къыщӏачыгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычыгъами | къыщӏумычыгъами | къыщӏимычыгъами | къыщӏэдмычыгъами | къыщӏэвмычыгъами | къыщӏамычыгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынми | къыщӏэпчынми | къыщӏичынми | къыщӏэтчынми | къыщӏэфчынми | къыщӏачынми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычынми | къыщӏумычынми | къыщӏимычынми | къыщӏэдмычынми | къыщӏэвмычынми | къыщӏамычынми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынуми | къыщӏэпчынуми | къыщӏичынуми | къыщӏэтчынуми | къыщӏэфчынуми | къыщӏачынуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычынуми | къыщӏумычынуми | къыщӏимычынуми | къыщӏэдмычынуми | къыщӏэвмычынуми | къыщӏамычынуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчтэми | къыщӏэпчтэми | къыщӏичтэми | къыщӏэтчтэми | къыщӏэфчтэми | къыщӏачтэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычтэми | къыщӏумычтэми | къыщӏимычтэми | къыщӏэдмычтэми | къыщӏэвмычтэми | къыщӏамычтэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчатэми | къыщӏэпчатэми | къыщӏичатэми | къыщӏэтчатэми | къыщӏэфчатэми | къыщӏачатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычатэми | къыщӏумычатэми | къыщӏимычатэми | къыщӏэдмычатэми | къыщӏэвмычатэми | къыщӏамычатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчыгъатэми | къыщӏэпчыгъатэми | къыщӏичыгъатэми | къыщӏэтчыгъатэми | къыщӏэфчыгъатэми | къыщӏачыгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычыгъатэми | къыщӏумычыгъатэми | къыщӏимычыгъатэми | къыщӏэдмычыгъатэми | къыщӏэвмычыгъатэми | къыщӏамычыгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынтэми | къыщӏэпчынтэми | къыщӏичынтэми | къыщӏэтчынтэми | къыщӏэфчынтэми | къыщӏачынтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычынтэми | къыщӏумычынтэми | къыщӏимычынтэми | къыщӏэдмычынтэми | къыщӏэвмычынтэми | къыщӏамычынтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчынутэми | къыщӏэпчынутэми | къыщӏичынутэми | къыщӏэтчынутэми | къыщӏэфчэнутэми | къыщӏачэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычынутэми | къыщӏумычынутэми | къыщӏимычынутэми | къыщӏэдмычынутэми | къыщӏэвмычынутэми | къыщӏамычынутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчаи | къыщӏэпчаи | къыщӏичаи | къыщӏэтчаи | къыщӏэфчаи | къыщӏачаи |
щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчакъыми | къыщӏэпчакъыми | къыщӏичакъыми | къыщӏэтчакъыми | къыщӏэфчакъыми | къыщӏачакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчащэрэт | къыщӏэпчащэрэт | къыщӏичащэрэт | къыщӏэтчащэрэт | къыщӏэфчащэрэт | къыщӏачащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къыщӏэзмычащэрэт | къыщӏумычащэрэт | къыщӏимычащэрэт | къыщӏэдмычащэрэт | къыщӏэвмычащэрэт | къыщӏамычащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнщ | къыщӏэпчагъэнщ | къыщӏичагъэнщ | къыщӏэтчагъэнщ | къыщӏэфчагъэнщ | къыщӏачагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнкъым | къыщӏэпчагъэнкъым | къыщӏичагъэнкъым | къыщӏэтчагъэнкъым | къыщӏэфчагъэнкъым | къыщӏачагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнт | къыщӏэпчагъэнт | къыщӏичагъэнт | къыщӏэтчагъэнт | къыщӏэфчагъэнт | къыщӏачагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнтэкъым | къыщӏэпчагъэнтэкъым | къыщӏичагъэнтэкъым | къыщӏэтчагъэнтэкъым | къыщӏэфчагъэнтэкъым | къыщӏачагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэн | къыщӏэпчагъэн | къыщӏичагъэн | къыщӏэтчагъэн | къыщӏэфчагъэн | къыщӏачагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнкъэ | къыщӏэпчагъэнкъэ | къыщӏичагъэнкъэ | къыщӏэтчагъэнкъэ | къыщӏэфчагъэнкъэ | къыщӏачагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнт | къыщӏэпчагъэнт | къыщӏичагъэнт | къыщӏэтчагъэнт | къыщӏэфчагъэнт | къыщӏачагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнтэкъэ | къыщӏэпчагъэнтэкъэ | къыщӏичагъэнтэкъэ | къыщӏэтчагъэнтэкъэ | къыщӏэфчагъэнтэкъэ | къыщӏачагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнущ | къыщӏэпчагъэнущ | къыщӏичагъэнущ | къыщӏэтчагъэнущ | къыщӏэфчагъэнущ | къыщӏачагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнукъым | къыщӏэпчагъэнукъым | къыщӏичагъэнукъым | къыщӏэтчагъэнукъым | къыщӏэфчагъэнукъым | къыщӏачагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнут | къыщӏэпчагъэнут | къыщӏичагъэнут | къыщӏэтчагъэнут | къыщӏэфчагъэнут | къыщӏачагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнутэкъым | къыщӏэпчагъэнутэкъым | къыщӏичагъэнутэкъым | къыщӏэтчагъэнутэкъым | къыщӏэфчагъэнутэкъым | къыщӏачагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэну | къыщӏэпчагъэну | къыщӏичагъэну | къыщӏэтчагъэну | къыщӏэфчагъэну | къыщӏачагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнукъэ | къыщӏэпчагъэнукъэ | къыщӏичагъэнукъэ | къыщӏэтчагъэнукъэ | къыщӏэфчагъэнукъэ | къыщӏачагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнут | къыщӏэпчагъэнут | къыщӏичагъэнут | къыщӏэтчагъэнут | къыщӏэфчагъэнут | къыщӏачагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыщӏэсчагъэнутэкъэ | къыщӏэпчагъэнутэкъэ | къыщӏичагъэнутэкъэ | къыщӏэтчагъэнутэкъэ | къыщӏэфчагъэнутэкъэ | къыщӏачагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэзыч |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | щӏэзымыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэзыча |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзымыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэзычыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзымычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэзычын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзымычын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэзычыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзымычыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэсч | къыщӏэпч | къыщӏич | къыщӏэтч | къыщӏэфч | къыщӏач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзмыч | къыщӏумыч | къыщӏимыч | къыщӏэдмыч | къыщӏэвмыч | къыщӏамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэсча | къыщӏэпча | къыщӏича | къыщӏэтча | къыщӏэфча | къыщӏача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзмыча | къыщӏумыча | къыщӏимыча | къыщӏэдмыча | къыщӏэвмыча | къыщӏамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэсчыгъа | къыщӏэпчыгъа | къыщӏичыгъа | къыщӏэтчыгъа | къыщӏэфчыгъа | къыщӏачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзмычыгъа | къыщӏумычыгъа | къыщӏимычыгъа | къыщӏэдмычыгъа | къыщӏэвмычыгъа | къыщӏамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэсчын | къыщӏэпчын | къыщӏичын | къыщӏэтчын | къыщӏэфчын | къыщӏачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзмычын | къыщӏумычын | къыщӏимычын | къыщӏэдмычын | къыщӏэвмычын | къыщӏамычын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэсчыну | къыщӏэпчыну | къыщӏичыну | къыщӏэтчыну | къыщӏэфчыну | къыщӏачыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзмычыну | къыщӏумычыну | къыщӏимычыну | къыщӏэдмычыну | къыщӏэвмычыну | къыщӏамычыну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэч |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэмыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэча |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэмыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэчыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэмычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэчын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэмычын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэчыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэмычыну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыщӏэсч | къызэрыщӏэпч | къызэрыщӏич | къызэрыщӏэтч | къызэрыщӏэфч | къызэрыщӏач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыщӏэзмыч | къызэрыщӏумыч | къызэрыщӏимыч | къызэрыщӏэдмыч | къызэрыщӏэвмыч | къызэрыщӏамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыщӏэсча | къызэрыщӏэпча | къызэрыщӏича | къызэрыщӏэтча | къызэрыщӏэфча | къызэрыщӏача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыщӏэзмыча | къызэрыщӏумыча | къызэрыщӏимыча | къызэрыщӏэдмыча | къызэрыщӏэвмыча | къызэрыщӏамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыщӏэсчыгъа | къызэрыщӏэпчыгъа | къызэрыщӏичыгъа | къызэрыщӏэтчыгъа | къызэрыщӏэфчыгъа | къызэрыщӏачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыщӏэзмычыгъа | къызэрыщӏумычыгъа | къызэрыщӏимычыгъа | къызэрыщӏэдмычыгъа | къызэрыщӏэвмычыгъа | къызэрыщӏамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыщӏэсчын | къызэрыщӏэпчын | къызэрыщӏичын | къызэрыщӏэтчын | къызэрыщӏэфчын | къызэрыщӏачын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыщӏэзмычын | къызэрыщӏумычын | къызэрыщӏимычын | къызэрыщӏэдмычын | къызэрыщӏэвмычын | къызэрыщӏамычын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыщӏэсчыну | къызэрыщӏэпчыну | къызэрыщӏичыну | къызэрыщӏэтчыну | къызэрыщӏэфчыну | къызэрыщӏачыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыщӏэзмычыну | къызэрыщӏумычыну | къызэрыщӏимычыну | къызэрыщӏэдмычыну | къызэрыщӏэвмычыну | къызэрыщӏамычыну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщыщӏэсч | къыщыщӏэпч | къыщыщӏич | къыщыщӏэтч | къыщыщӏэфч | къыщыщӏач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыщӏэзмыч | къыщыщӏумыч | къыщыщӏимыч | къыщыщӏэдмыч | къыщыщӏэвмыч | къыщыщӏамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыщӏэсча | къыщыщӏэпча | къыщыщӏича | къыщыщӏэтча | къыщыщӏэфча | къыщыщӏача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыщӏэзмыча | къыщыщӏумыча | къыщыщӏимыча | къыщыщӏэдмыча | къыщыщӏэвмыча | къыщыщӏамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыщӏэсчыгъа | къыщыщӏэпчыгъа | къыщыщӏичыгъа | къыщыщӏэтчыгъа | къыщыщӏэфчыгъа | къыщыщӏачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыщӏэзмычыгъа | къыщыщӏумычыгъа | къыщыщӏимычыгъа | къыщыщӏэдмычыгъа | къыщыщӏэвмычыгъа | къыщыщӏамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыщӏэсчын | къыщыщӏэпчын | къыщыщӏичын | къыщыщӏэтчын | къыщыщӏэфчын | къыщыщӏачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыщӏэзмычын | къыщыщӏумычын | къыщыщӏимычын | къыщыщӏэдмычын | къыщыщӏэвмычын | къыщыщӏамычын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыщӏэсчыну | къыщыщӏэпчыну | къыщыщӏичыну | къыщыщӏэтчыну | къыщыщӏэфчыну | къыщыщӏачыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыщӏэзмычыну | къыщыщӏумычыну | къыщыщӏимычыну | къыщыщӏэдмычыну | къыщыщӏэвмычыну | къыщыщӏамычыну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздыщӏэсч | къыздыщӏэпч | къыздыщӏич | къыздыщӏэтч | къыздыщӏэфч | къыздыщӏач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыщӏэзмыч | къыздыщӏумыч | къыздыщӏимыч | къыздыщӏэдмыч | къыздыщӏэвмыч | къыздыщӏамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыщӏэсча | къыздыщӏэпча | къыздыщӏича | къыздыщӏэтча | къыздыщӏэфча | къыздыщӏача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыщӏэзмыча | къыздыщӏумыча | къыздыщӏимыча | къыздыщӏэдмыча | къыздыщӏэвмыча | къыздыщӏамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыщӏэсчыгъа | къыздыщӏэпчыгъа | къыздыщӏичыгъа | къыздыщӏэтчыгъа | къыздыщӏэфчыгъа | къыздыщӏачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыщӏэзмычыгъа | къыздыщӏумычыгъа | къыздыщӏимычыгъа | къыздыщӏэдмычыгъа | къыздыщӏэвмычыгъа | къыздыщӏамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыщӏэсчын | къыздыщӏэпчын | къыздыщӏичын | къыздыщӏэтчын | къыздыщӏэфчын | къыздыщӏачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыщӏэзмычын | къыздыщӏумычын | къыздыщӏимычын | къыздыщӏэдмычын | къыздыщӏэвмычын | къыздыщӏамычын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыщӏэсчыну | къыздыщӏэпчыну | къыздыщӏичыну | къыздыщӏэтчыну | къыздыщӏэфчыну | къыздыщӏачыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыщӏэзмычыну | къыздыщӏумычыну | къыздыщӏимычыну | къыздыщӏэдмычыну | къыздыщӏэвмычыну | къыздыщӏамычыну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэсч | къыщӏыщӏэпч | къыщӏыщӏич | къыщӏыщӏэтч | къыщӏыщӏэфч | къыщӏыщӏач |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэзмыч | къыщӏыщӏумыч | къыщӏыщӏимыч | къыщӏыщӏэдмыч | къыщӏыщӏэвмыч | къыщӏыщӏамыч |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэсча | къыщӏыщӏэпча | къыщӏыщӏича | къыщӏыщӏэтча | къыщӏыщӏэфча | къыщӏщӏача |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэзмыча | къыщӏыщӏумыча | къыщӏыщӏимыча | къыщӏыщӏэдмыча | къыщӏыщӏэвмыча | къыщӏыщӏамыча |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэсчыгъа | къыщӏэщӏэпчыгъа | къыщӏыщӏичыгъа | къыщӏэщӏэтчыгъа | къыщӏэщӏэфчыгъа | къыщӏыщӏачыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэзмычыгъа | къыщӏыщӏумычыгъа | къыщӏыщӏимычыгъа | къыщӏыщӏэдмычыгъа | къыщӏыщӏэвмычыгъа | къыщӏыщӏамычыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэсчын | къыщӏыщӏэпчын | къыщӏыщӏичын | къыщӏыщӏэтчын | къыщӏыщӏэфчын | къыщӏыщӏачын |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэзмычын | къыщӏыщӏумычын | къыщӏыщӏимычын | къыщӏыщӏэдмычын | къыщӏыщӏэвмычын | къыщӏыщӏамычын |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэсчыну | къыщӏыщӏэпчыну | къыщӏыщӏичыну | къыщӏыщӏэтчыну | къыщӏыщӏэфчыну | къыщӏыщӏачыну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏыщӏэзмычыну | къыщӏыщӏумычыну | къыщӏыщӏимычыну | къыщӏыщӏэдмычыну | къыщӏыщӏэвмычыну | къыщӏыщӏамычыну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэсчу | къыщӏэпчу | къыщӏичу | къыщӏэтчу | къыщӏэфчу | къыщӏачу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзмычу | къыщӏумычу | къыщӏимычу | къыщӏэдмычу | къыщӏэвмычу | къыщӏамычу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӏэсчауэ | къыщӏэпчауэ | къыщӏичауэ | къыщӏэтчауэ | къыщӏэфчауэ | къыщӏачауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзмычауэ | къыщӏумычауэ | къыщӏимычауэ | къыщӏэдмычауэ | къыщӏэвмычауэ | къыщӏамычауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къыщӏэсчурэ | къыщӏэпчурэ | къыщӏичурэ | къыщӏэтчурэ | къыщӏэфчурэ | къыщӏачурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къыщӏэзмычурэ | къыщӏумычурэ | къыщӏимычурэ | къыщӏэдмычурэ | къыщӏэвмычурэ | къыщӏамычурэ |
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
подлежащэ СЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыщӏызоч | укъащӏызоч | ||||
ар | къыпщӏызоч | къыщӏызоч | къыфщӏызоч | къащӏызоч | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыщӏызоч | фыкъащӏызоч | ||||
ахэр | къыпщӏызоч(хэ) | къыщӏызоч(хэ) | къыфщӏызоч(хэ | къащӏызоч(хэ) | ||
подлежащэ УЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыщӏыбоч | сыкъащӏыбоч | ||||
уэ | ||||||
ар | къысщӏыбоч | къыщӏыбоч | къытщӏыбоч | къащӏыбоч | ||
дэ | дыкъыщӏыбоч | дыкъащӏыбоч | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысщӏыбоч(хэ) | къыщӏыбоч(хэ) | къытщӏыбоч(хэ) | къащӏыбоч(хэ) | ||
подлежащэ АБЫ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпщӏеч | сыкъыщӏеч | сыкъыфщӏеч | сыкъащӏеч | ||
уэ | укъысщӏеч | укъыщӏеч | укъытщӏеч | укъащӏеч | ||
ар | къысщӏеч | къыпщӏеч | къыщӏеч | къытщӏеч | къыфщӏеч | къащӏеч |
дэ | дыкъыпщӏеч | дыкъыщӏеч | дыкъыфщӏеч | дыкъащӏеч | ||
фэ | фыкъысщӏеч | фыкъыщӏеч | фыкъытщӏеч | фыкъащӏеч | ||
ахэр | къысщӏеч(хэ) | къыпщӏеч(хэ) | къыщӏеч(хэ) | къытщӏеч(хэ) | къыфщӏеч(хэ) | къащӏеч(хэ) |
подлежащэ ДЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыщӏыдоч | укъащӏыдоч | ||||
ар | къыпщӏыдоч | къыщӏыдоч | къыфщӏыдоч | къащӏыдоч | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыщӏыдоч | фыкъащӏыдоч | ||||
ахэр | къыпщӏыдоч(хэ) | къыщӏыдоч(хэ) | къыфщӏыдоч(хэ) | къащӏыдоч(хэ) | ||
подлежащэ ФЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыщӏывоч | сыкъащӏывоч | ||||
уэ | ||||||
ар | къысщӏывоч | къыщӏывоч | къытщӏывоч | къащӏывоч | ||
дэ | дыкъыщӏывоч | дыкъащӏывоч | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысщӏывоч(хэ) | къыщӏывоч(хэ) | къытщӏывоч(хэ) | къащӏывоч(хэ) | ||
подлежащэ АБЫХЭМ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпщӏач | сыкъыщӏач | сыкъыфщӏач | сыкъащӏач | ||
уэ | укъысщӏач | укъыщӏач | укъытщӏач | укъащӏач | ||
ар | къысщӏач | къыпщӏач | къыщӏач | къытщӏач | къыфщӏач | къащӏач |
дэ | дыкъыпщӏач | дыкъыщӏач | дыкъыфщӏач | дыкъащӏач | ||
фэ | фыкъысщӏач | фыкъыщӏач | фыкъытщӏач | фыкъащӏач | ||
ахэр | къысщӏач(хэ) | къыпщӏач(хэ) | къыщӏач(хэ) | къытщӏач(хэ) | къыфщӏач(хэ) | къащӏач(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч] | [ч]ыр | -- | [ч]хэр |
Эргативнэ: | [ч] | [ч]ым | -- | [ч]хэм |
Послеложнэ: | [ч]кӀэ | [ч]ымкӀэ | [ч]хэкӀэ | [ч]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]у | [ч]ырауэ | [ч]хэу | [ч]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]а | [ч]ар | -- | [ч]ахэр |
Эргативнэ: | [ч]а | [ч]ам | -- | [ч]ахэм |
Послеложнэ: | [ч]акӀэ | [ч]амкӀэ | [ч]ахэкӀэ | [ч]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]ауэ | [ч]арауэ | [ч]ахэу | [ч]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]ын | [ч]ыныр | -- | [ч]ынхэр |
Эргативнэ: | [ч]ын | [ч]ыным | -- | [ч]ынхэм |
Послеложнэ: | [ч]ынкӀэ | [ч]ынымкӀэ | [ч]ынхэкӀэ | [ч]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ч]ыну | [ч]ынырауэ | [ч]ынхэу | [ч]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ч]ыну | [ч]ынур | -- | [ч]ынухэр |
Эргативнэ: | [ч]ыну | [ч]ынум | -- | [ч]ынухэм |
Послеложнэ: | [ч]ынукӀэ | [ч]ынумкӀэ | [ч]ынухэкӀэ | [ч]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ч]ынууэ | [ч]ынурауэ | [ч]ынухэу | [ч]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Хъарбыз, хъэуан, нащэ с. ху. къуэпсым къыпычын.
- Зыгуэрым кӀэщӀэтыр къыхэчын, къыхэщӀыкӀын.
- Щынэ, шкӀэ с. ху. анэм щӀэфыным щыгъэужын.
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 107 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Чэсэм пэгуныр иӀыгъыу нащэ къыщӀеч. | Держа ведро, Часам собирает огурцы. | Holding her pail, Chasam is picking the cucumbers. |
Чэсэм нащэ къыщӀеч. | Часам собирает огурцы. | Chasam picks the cucumbers. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Нащэ къыщӀэчын.
- ЩӀэгъэкъуэныр къыщӀэчын.
- Нартыху лъабжьэм удз къыщӀэчын.
- ШкӀэр жэмым къыщӀэчын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыщӏэчын: 1. pick, pluck, gather (for example, cucumbers) 2. remove, pull, tear, rip sth from under sth 3. wean a breast-feeding animal from its mother
- Нащэ къыщӀэчын: to pick a cucumber
- ЩӀэгъэкъуэныр къыщӀэчын: to pull out a support from under sth
- Нартыху лъабжьэм удз къыщӀэчын: to pull up grass from around the corn roots
- ШкӀэр жэмым къыщӀэчын: to wean a calf from the mother-cow
УРЫСЫБЗЭ
- къыщӏэчын: 1. сорвать что-л. (напр. огурец) 2. вырвать что-л. из-под чего-л. 3. отлучить сосуна от матки
- Нащэ къыщӀэчын: сорвать огурец
- ЩӀэгъэкъуэныр къыщӀэчын: вырывать опору из-под чего-л.
- Нартыху лъабжьэм удз къыщӀэчын: вырвать траву из-под корня кукурузы
- ШкӀэр жэмым къыщӀэчын: отучить теленка от матери-коровы.
БИБЛИОГРАФИЕ