къыщӏэкӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝɕʹɐ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + щӀэ- + [кӀ] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыщӏэкӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыщӏэкӀын |
щымыӀэныгъэ: | къыщӏэмыкӀын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀын | укъыщӏэкӀын | къыщӏэкӀын | дыкъыщӏэкӀын | фыкъыщӏэкӀын | къыщӏэкӀын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀын | укъыщӏэмыкӀын | къыщӏэмыкӀын | дыкъыщӏэмыкӀын | фыкъыщӏэмыкӀын | къыщӏэмыкӀын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыщӏэкӀ! | фыкъыщӏэкӀ! |
щымыӀэныгъэ: | укъыщӏэмыкӀ! | фыкъыщӏэмыкӀ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏрекӀ | укъыщӏрекӀ | къыщӏрекӀ | дыкъыщӏрекӀ | фыкъыщӏрекӀ | къыщӏрекӀ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏремыкӀ | укъыщӏремыкӀ | къыщӏремыкӀ | дыкъыщӏремыкӀ | фыкъыщӏремыкӀ | къыщӏремыкӀ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏокӀ(ыр) | укъыщӏокӀ(ыр) | къыщӏокӀ(ыр) | дыкъыщӏокӀ(ыр) | фыкъыщӏокӀ(ыр) | къыщӏокӀ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыркъым | укъыщӏэкӀыркъым | къыщӏэкӀыркъым | дыкъыщӏэкӀыркъым | фыкъыщӏэкӀыркъым | къыщӏэкӀы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀ(ыр)т | укъыщӏэкӀ(ыр)т | къыщӏэкӀ(ыр)т | дыкъыщӏэкӀ(ыр)т | фыкъыщӏэкӀ(ыр)т | къыщӏэкӀ(ыр)т / къыщӏэкӀхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀ(ыр)тэкъым | укъыщӏэкӀ(ыр)тэкъым | къыщӏэкӀ(ыр)тэкъым | дыкъыщӏэкӀ(ыр)тэкъым | фыкъыщӏэкӀ(ыр)тэкъым | къыщӏэкӀ(ыр)тэкъым / къыщӏэкӀхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀащ | укъыщӏэкӀащ | къыщӏэкӀащ | дыкъыщӏэкӀащ | фыкъыщӏэкӀащ | къыщӏэкӀа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀакъым | укъыщӏэкӀакъым | къыщӏэкӀакъым | дыкъыщӏэкӀакъым | фыкъыщӏэкӀакъым | къыщӏэкӀа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀат | укъыщӏэкӀат | къыщӏэкӀат | дыкъыщӏэкӀат | фыкъыщӏэкӀат | къыщӏэкӀа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀатэкъым | укъыщӏэкӀатэкъым | къыщӏэкӀатэкъым | дыкъыщӏэкӀатэкъым | фыкъыщӏэкӀатэкъым | къыщӏэкӀа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъащ | укъыщӏэкӀыгъащ | къыщӏэкӀыгъащ | дыкъыщӏэкӀыгъащ | фыкъыщӏэкӀыгъащ | къыщӏэкӀыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъакъым | укъыщӏэкӀыгъакъым | къыщӏэкӀыгъакъым | дыкъыщӏэкӀыгъакъым | фыкъыщӏэкӀыгъакъым | къыщӏэкӀыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъат | укъыщӏэкӀыгъат | къыщӏэкӀыгъат | дыкъыщӏэкӀыгъат | фыкъыщӏэкӀыгъат | къыщӏэкӀыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъатэкъым | укъыщӏэкӀыгъатэкъым | къыщӏэкӀыгъатэкъым | дыкъыщӏэкӀыгъатэкъым | фыкъыщӏэкӀыгъатэкъым | къыщӏэкӀыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀщ | укъыщӏэкӀщ | къыщӏэкӀщ | дыкъыщӏэкӀщ | фыкъыщӏэкӀщ | къыщӏэкӀ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀкъым | укъыщӏэкӀкъым | къыщӏэкӀкъым | дыкъыщӏэкӀкъым | фыкъыщӏэкӀкъым | къыщӏэкӀ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀт | укъыщӏэкӀт | къыщӏэкӀт | дыкъыщӏэкӀт | фыкъыщӏэкӀт | къыщӏэкӀ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀтэкъым | укъыщӏэкӀтэкъым | къыщӏэкӀтэкъым | дыкъыщӏэкӀтэкъым | фыкъыщӏэкӀтэкъым | къыщӏэкӀ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынщ | укъыщӏэкӀынщ | къыщӏэкӀынщ | дыкъыщӏэкӀынщ | фыкъыщӏэкӀынщ | къыщӏэкӀын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынкъым | укъыщӏэкӀынкъым | къыщӏэкӀынкъым | дыкъыщӏэкӀынкъым | фыкъыщӏэкӀынкъым | къыщӏэкӀын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынущ | укъыщӏэкӀынущ | къыщӏэкӀынущ | дыкъыщӏэкӀынущ | фыкъыщӏэкӀынущ | къыщӏэкӀыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынукъым | укъыщӏэкӀынукъым | къыщӏэкӀынукъым | дыкъыщӏэкӀынукъым | фыкъыщӏэкӀынукъым | къыщӏэкӀыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀрэ | укъыщӏэкӀрэ | къыщӏэкӀрэ | дыкъыщӏэкӀрэ | фыкъыщӏэкӀрэ | къыщӏэкӀ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыркъэ | укъыщӏэкӀыркъэ | къыщӏэкӀыркъэ | дыкъыщӏэкӀыркъэ | фыкъыщӏэкӀыркъэ | къыщӏэкӀыркъэ / къыщӏэкӀхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀ(ыр)т | укъыщӏэкӀ(ыр)т | къыщӏэкӀ(ыр)т | дыкъыщӏэкӀ(ыр)т | фыкъыщӏэкӀ(ыр)т | къыщӏэкӀ(ыр)т / къыщӏэкӀхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀ(ыр)тэкъэ | укъыщӏэкӀ(ыр)тэкъэ | къыщӏэкӀ(ыр)тэкъэ | дыкъыщӏэкӀ(ыр)тэкъэ | фыкъыщӏэкӀ(ыр)тэкъэ | къыщӏэкӀ(ыр)тэкъэ / къыщӏэкӀхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀа | укъыщӏэкӀа | къыщӏэкӀа | дыкъыщӏэкӀа | фыкъыщӏэкӀа | къыщӏэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀакъэ | укъыщӏэкӀакъэ | къыщӏэкӀакъэ | дыкъыщӏэкӀакъэ | фыкъыщӏэкӀакъэ | къыщӏэкӀа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀат | укъыщӏэкӀат | къыщӏэкӀат | дыкъыщӏэкӀат | фыкъыщӏэкӀат | къыщӏэкӀа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀатэкъэ | укъыщӏэкӀатэкъэ | къыщӏэкӀатэкъэ | дыкъыщӏэкӀатэкъэ | фыкъыщӏэкӀатэкъэ | къыщӏэкӀа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъа | укъыщӏэкӀыгъа | къыщӏэкӀыгъа | дыкъыщӏэкӀыгъа | фыкъыщӏэкӀыгъа | къыщӏэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъакъэ | укъыщӏэкӀыгъакъэ | къыщӏэкӀыгъакъэ | дыкъыщӏэкӀыгъакъэ | фыкъыщӏэкӀыгъакъэ | къыщӏэкӀыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъат | укъыщӏэкӀыгъат | къыщӏэкӀыгъат | дыкъыщӏэкӀыгъат | фыкъыщӏэкӀыгъат | къыщӏэкӀыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъатэкъэ | укъыщӏэкӀыгъатэкъэ | къыщӏэкӀыгъатэкъэ | дыкъыщӏэкӀыгъатэкъэ | фыкъыщӏэкӀыгъатэкъэ | къыщӏэкӀыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀ | укъыщӏэкӀ | къыщӏэкӀ | дыкъыщӏэкӀ | фыкъыщӏэкӀ | къыщӏэкӀ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀкъэ | укъыщӏэкӀкъэ | къыщӏэкӀкъэ | дыкъыщӏэкӀкъэ | фыкъыщӏэкӀкъэ | къыщӏэкӀ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀт | укъыщӏэкӀт | къыщӏэкӀт | дыкъыщӏэкӀт | фыкъыщӏэкӀт | къыщӏэкӀ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀтэкъэ | укъыщӏэкӀтэкъэ | къыщӏэкӀтэкъэ | дыкъыщӏэкӀтэкъэ | фыкъыщӏэкӀтэкъэ | къыщӏэкӀ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀын | укъыщӏэкӀын | къыщӏэкӀын | дыкъыщӏэкӀын | фыкъыщӏэкӀын | къыщӏэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынкъэ | укъыщӏэкӀынкъэ | къыщӏэкӀынкъэ | дыкъыщӏэкӀынкъэ | фыкъыщӏэкӀынкъэ | къыщӏэкӀын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыну | укъыщӏэкӀыну | къыщӏэкӀыну | дыкъыщӏэкӀыну | фыкъыщӏэкӀыну | къыщӏэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынукъэ | укъыщӏэкӀынукъэ | къыщӏэкӀынукъэ | дыкъыщӏэкӀынукъэ | фыкъыщӏэкӀынукъэ | къыщӏэкӀыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀмэ | укъыщӏэкӀмэ | къыщӏэкӀмэ | дыкъыщӏэкӀмэ | фыкъыщӏэкӀмэ | къыщӏэкӀ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀмэ | укъыщӏэмыкӀмэ | къыщӏэмыкӀмэ | дыкъыщӏэмыкӀмэ | фыкъыщӏэмыкӀмэ | къыщӏэмыкӀ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀамэ | укъыщӏэкӀамэ | къыщӏэкӀамэ | дыкъыщӏэкӀамэ | фыкъыщӏэкӀамэ | къыщӏэкӀа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀамэ | укъыщӏэмыкӀамэ | къыщӏэмыкӀамэ | дыкъыщӏэмыкӀамэ | фыкъыщӏэмыкӀамэ | къыщӏэмыкӀа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъамэ | укъыщӏэкӀыгъамэ | къыщӏэкӀыгъамэ | дыкъыщӏэкӀыгъамэ | фыкъыщӏэкӀыгъамэ | къыщӏэкӀыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀыгъамэ | укъыщӏэмыкӀыгъамэ | къыщӏэмыкӀыгъамэ | дыкъыщӏэмыкӀыгъамэ | фыкъыщӏэмыкӀыгъамэ | къыщӏэмыкӀыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынмэ | укъыщӏэкӀынмэ | къыщӏэкӀынмэ | дыкъыщӏэкӀынмэ | фыкъыщӏэкӀынмэ | къыщӏэкӀын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀынмэ | укъыщӏэмыкӀынмэ | къыщӏэмыкӀынмэ | дыкъыщӏэмыкӀынмэ | фыкъыщӏэмыкӀынмэ | къыщӏэмыкӀын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынумэ | укъыщӏэкӀынумэ | къыщӏэкӀынумэ | дыкъыщӏэкӀынумэ | фыкъыщӏэкӀынумэ | къыщӏэкӀыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀынумэ | укъыщӏэмыкӀынумэ | къыщӏэмыкӀынумэ | дыкъыщӏэмыкӀынумэ | фыкъыщӏэмыкӀынумэ | къыщӏэмыкӀыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀтэмэ | укъыщӏэкӀтэмэ | къыщӏэкӀтэмэ | дыкъыщӏэкӀтэмэ | фыкъыщӏэкӀтэмэ | къыщӏэкӀ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀтэмэ | укъыщӏэмыкӀтэмэ | къыщӏэмыкӀтэмэ | дыкъыщӏэмыкӀтэмэ | фыкъыщӏэмыкӀтэмэ | къыщӏэмыкӀ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀатэмэ | укъыщӏэкӀатэмэ | къыщӏэкӀатэмэ | дыкъыщӏэкӀатэмэ | фыкъыщӏэкӀатэмэ | къыщӏэкӀа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀатэмэ | укъыщӏэмыкӀатэмэ | къыщӏэмыкӀатэмэ | дыкъыщӏэмыкӀатэмэ | фыкъыщӏэмыкӀатэмэ | къыщӏэмыкӀа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъатэмэ | укъыщӏэкӀыгъатэмэ | къыщӏэкӀыгъатэмэ | дыкъыщӏэкӀыгъатэмэ | фыкъыщӏэкӀыгъатэмэ | къыщӏэкӀыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀыгъатэмэ | укъыщӏэмыкӀыгъатэмэ | къыщӏэмыкӀыгъатэмэ | дыкъыщӏэмыкӀыгъатэмэ | фыкъыщӏэмыкӀыгъатэмэ | къыщӏэмыкӀыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынтэмэ | укъыщӏэкӀынтэмэ | къыщӏэкӀынтэмэ | дыкъыщӏэкӀынтэмэ | фыкъыщӏэкӀынтэмэ | къыщӏэкӀын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀынтэмэ | укъыщӏэмыкӀынтэмэ | къыщӏэмыкӀынтэмэ | дыкъыщӏэмыкӀынтэмэ | фыкъыщӏэмыкӀынтэмэ | къыщӏэмыкӀын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынутэмэ | укъыщӏэкӀынутэмэ | къыщӏэкӀынутэмэ | дыкъыщӏэкӀынутэмэ | фыкъыщӏэкӀынутэмэ | къыщӏэкӀыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀынутэмэ | укъыщӏэмыкӀынутэмэ | къыщӏэмыкӀынутэмэ | дыкъыщӏэмыкӀынутэмэ | фыкъыщӏэмыкӀынутэмэ | къыщӏэмыкӀыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынт | укъыщӏэкӀынт | къыщӏэкӀынт | дыкъыщӏэкӀынт | фыкъыщӏэкӀынт | къыщӏэкӀын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынтэкъым | укъыщӏэкӀынтэкъым | къыщӏэкӀынтэкъым | дыкъыщӏэкӀынтэкъым | фыкъыщӏэкӀынтэкъым | къыщӏэкӀын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынут | укъыщӏэкӀынут | къыщӏэкӀынут | дыкъыщӏэкӀынут | фыкъыщӏэкӀынут | къыщӏэкӀыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынутэкъым | укъыщӏэкӀынутэкъым | къыщӏэкӀынутэкъым | дыкъыщӏэкӀынутэкъым | фыкъыщӏэкӀынутэкъым | къыщӏэкӀыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀми | укъыщӏэкӀми | къыщӏэкӀми | дыкъыщӏэкӀми | фыкъыщӏэкӀми | къыщӏэкӀ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀми | укъыщӏэмыкӀми | къыщӏэмыкӀми | дыкъыщӏэмыкӀми | фыкъыщӏэмыкӀми | къыщӏэмыкӀ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀами | укъыщӏэкӀами | къыщӏэкӀами | дыкъыщӏэкӀами | фыкъыщӏэкӀами | къыщӏэкӀа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀами | укъыщӏэмыкӀами | къыщӏэмыкӀами | дыкъыщӏэмыкӀами | фыкъыщӏэмыкӀами | къыщӏэмыкӀа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъами | укъыщӏэкӀыгъами | къыщӏэкӀыгъами | дыкъыщӏэкӀыгъами | фыкъыщӏэкӀыгъами | къыщӏэкӀыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀыгъами | укъыщӏэмыкӀыгъами | къыщӏэмыкӀыгъами | дыкъыщӏэмыкӀыгъами | фыкъыщӏэмыкӀыгъами | къыщӏэмыкӀыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынми | укъыщӏэкӀынми | къыщӏэкӀынми | дыкъыщӏэкӀынми | фыкъыщӏэкӀынми | къыщӏэкӀын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀынми | укъыщӏэмыкӀынми | къыщӏэмыкӀынми | дыкъыщӏэмыкӀынми | фыкъыщӏэмыкӀынми | къыщӏэмыкӀын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынуми | укъыщӏэкӀынуми | къыщӏэкӀынуми | дыкъыщӏэкӀынуми | фыкъыщӏэкӀынуми | къыщӏэкӀыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀынуми | укъыщӏэмыкӀынуми | къыщӏэмыкӀынуми | дыкъыщӏэмыкӀынуми | фыкъыщӏэмыкӀынуми | къыщӏэмыкӀыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀтэми | укъыщӏэкӀтэми | къыщӏэкӀтэми | дыкъыщӏэкӀтэми | фыкъыщӏэкӀтэми | къыщӏэкӀ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀтэми | укъыщӏэмыкӀтэми | къыщӏэмыкӀтэми | дыкъыщӏэмыкӀтэми | фыкъыщӏэмыкӀтэми | къыщӏэмыкӀ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀатэми | укъыщӏэкӀатэми | къыщӏэкӀатэми | дыкъыщӏэкӀатэми | фыкъыщӏэкӀатэми | къыщӏэкӀа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀатэми | укъыщӏэмыкӀатэми | къыщӏэмыкӀатэми | дыкъыщӏэмыкӀатэми | фыкъыщӏэмыкӀатэми | къыщӏэмыкӀа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀыгъатэми | укъыщӏэкӀыгъатэми | къыщӏэкӀыгъатэми | дыкъыщӏэкӀыгъатэми | фыкъыщӏэкӀыгъатэми | къыщӏэкӀыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀыгъатэми | укъыщӏэмыкӀыгъатэми | къыщӏэмыкӀыгъатэми | дыкъыщӏэмыкӀыгъатэми | фыкъыщӏэмыкӀыгъатэми | къыщӏэмыкӀыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынтэми | укъыщӏэкӀынтэми | къыщӏэкӀынтэми | дыкъыщӏэкӀынтэми | фыкъыщӏэкӀынтэми | къыщӏэкӀын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀынтэми | укъыщӏэмыкӀынтэми | къыщӏэмыкӀынтэми | дыкъыщӏэмыкӀынтэми | фыкъыщӏэмыкӀынтэми | къыщӏэмыкӀын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀынутэми | укъыщӏэкӀынутэми | къыщӏэкӀынутэми | дыкъыщӏэкӀынутэми | фыкъыщӏэкӀынутэми | къыщӏэкӀыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀынутэми | укъыщӏэмыкӀынутэми | къыщӏэмыкӀынутэми | дыкъыщӏэмыкӀынутэми | фыкъыщӏэмыкӀынутэми | къыщӏэмыкӀыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀаи | укъыщӏэкӀаи | къыщӏэкӀаи | дыкъыщӏэкӀаи | фыкъыщӏэкӀаи | къыщӏэкӀаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀакъыми | укъыщӏэкӀакъыми | къыщӏэкӀакъыми | дыкъыщӏэкӀакъыми | фыкъыщӏэкӀакъыми | къыщӏэкӀакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀащэрэт | укъыщӏэкӀащэрэт | къыщӏэкӀащэрэт | дыкъыщӏэкӀащэрэт | фыкъыщӏэкӀащэрэт | къыщӏэкӀащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэмыкӀащэрэт | укъыщӏэмыкӀащэрэт | къыщӏэмыкӀащэрэт | дыкъыщӏэмыкӀащэрэт | фыкъыщӏэмыкӀащэрэт | къыщӏэмыкӀащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнщ | укъыщӏэкӀагъэнщ | къыщӏэкӀагъэнщ | дыкъыщӏэкӀагъэнщ | фыкъыщӏэкӀагъэнщ | къыщӏэкӀагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнкъым | укъыщӏэкӀагъэнкъым | къыщӏэкӀагъэнкъым | дыкъыщӏэкӀагъэнкъым | фыкъыщӏэкӀагъэнкъым | къыщӏэкӀагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнт | укъыщӏэкӀагъэнт | къыщӏэкӀагъэнт | дыкъыщӏэкӀагъэнт | фыкъыщӏэкӀагъэнт | къыщӏэкӀагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнтэкъым | укъыщӏэкӀагъэнтэкъым | къыщӏэкӀагъэнтэкъым | дыкъыщӏэкӀагъэнтэкъым | фыкъыщӏэкӀагъэнтэкъым | къыщӏэкӀагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэн | укъыщӏэкӀагъэн | къыщӏэкӀагъэн | дыкъыщӏэкӀагъэн | фыкъыщӏэкӀагъэн | къыщӏэкӀагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнкъэ | укъыщӏэкӀагъэнкъэ | къыщӏэкӀагъэнкъэ | дыкъыщӏэкӀагъэнкъэ | фыкъыщӏэкӀагъэнкъэ | къыщӏэкӀагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнт | укъыщӏэкӀагъэнт | къыщӏэкӀагъэнт | дыкъыщӏэкӀагъэнт | фыкъыщӏэкӀагъэнт | къыщӏэкӀагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнтэкъэ | укъыщӏэкӀагъэнтэкъэ | къыщӏэкӀагъэнтэкъэ | дыкъыщӏэкӀагъэнтэкъэ | фыкъыщӏэкӀагъэнтэкъэ | къыщӏэкӀагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнкӀ | укъыщӏэкӀагъэнкӀ | къыщӏэкӀагъэнкӀ | дыкъыщӏэкӀагъэнкӀ | фыкъыщӏэкӀагъэнкӀ | къыщӏэкӀагъэнкӀ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнукъым | укъыщӏэкӀагъэнукъым | къыщӏэкӀагъэнукъым | дыкъыщӏэкӀагъэнукъым | фыкъыщӏэкӀагъэнукъым | къыщӏэкӀагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнут | укъыщӏэкӀагъэнут | къыщӏэкӀагъэнут | дыкъыщӏэкӀагъэнут | фыкъыщӏэкӀагъэнут | къыщӏэкӀагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнутэкъым | укъыщӏэкӀагъэнутэкъым | къыщӏэкӀагъэнутэкъым | дыкъыщӏэкӀагъэнутэкъым | фыкъыщӏэкӀагъэнутэкъым | къыщӏэкӀагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэну | укъыщӏэкӀагъэну | къыщӏэкӀагъэну | дыкъыщӏэкӀагъэну | фыкъыщӏэкӀагъэну | къыщӏэкӀагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнукъэ | укъыщӏэкӀагъэнукъэ | къыщӏэкӀагъэнукъэ | дыкъыщӏэкӀагъэнукъэ | фыкъыщӏэкӀагъэнукъэ | къыщӏэкӀагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнут | укъыщӏэкӀагъэнут | къыщӏэкӀагъэнут | дыкъыщӏэкӀагъэнут | фыкъыщӏэкӀагъэнут | къыщӏэкӀагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыщӏэкӀагъэнутэкъэ | укъыщӏэкӀагъэнутэкъэ | къыщӏэкӀагъэнутэкъэ | дыкъыщӏэкӀагъэнутэкъэ | фыкъыщӏэкӀагъэнутэкъэ | къыщӏэкӀагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӏэкӀ | укъыщӏэкӀ | къыщӏэкӀ | дыкъыщӏэкӀ | фыкъыщӏэкӀ | къыщӏэкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӏэмыкӀ | укъыщӏэмыкӀ | къыщӏэмыкӀ | дыкъыщӏэмыкӀ | фыкъыщӏэмыкӀ | къыщӏэмыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӏэкӀа | укъыщӏэкӀа | къыщӏэкӀа | дыкъыщӏэкӀа | фыкъыщӏэкӀа | къыщӏэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӏэмыкӀа | укъыщӏэмыкӀа | къыщӏэмыкӀа | дыкъыщӏэмыкӀа | фыкъыщӏэмыкӀа | къыщӏэмыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӏэкӀыгъа | укъыщӏэкӀыгъа | къыщӏэкӀыгъа | дыкъыщӏэкӀыгъа | фыкъыщӏэкӀыгъа | къыщӏэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӏэмыкӀыгъа | укъыщӏэмыкӀыгъа | къыщӏэмыкӀыгъа | дыкъыщӏэмыкӀыгъа | фыкъыщӏэмыкӀыгъа | къыщӏэмыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӏэкӀын | укъыщӏэкӀын | къыщӏэкӀын | дыкъыщӏэкӀын | фыкъыщӏэкӀын | къыщӏэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӏэмыкӀын | укъыщӏэмыкӀын | къыщӏэмыкӀын | дыкъыщӏэмыкӀын | фыкъыщӏэмыкӀын | къыщӏэмыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӏэкӀыну | укъыщӏэкӀыну | къыщӏэкӀыну | дыкъыщӏэкӀыну | фыкъыщӏэкӀыну | къыщӏэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӏэмыкӀыну | укъыщӏэмыкӀыну | къыщӏэмыкӀыну | дыкъыщӏэмыкӀыну | фыкъыщӏэмыкӀыну | къыщӏэмыкӀыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэкӀ | укъызэрыщӏэкӀ | къызэрыщӏэкӀ | дыкъызэрыщӏэкӀ | фыкъызэрыщӏэкӀ | къызэрыщӏэкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэмыкӀ | укъызэрыщӏэмыкӀ | къызэрыщӏэмыкӀ | дыкъызэрыщӏэмыкӀ | фыкъызэрыщӏэмыкӀ | къызэрыщӏэмыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэкӀа | укъызэрыщӏэкӀа | къызэрыщӏэкӀа | дыкъызэрыщӏэкӀа | фыкъызэрыщӏэкӀа | къызэрыщӏэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэмыкӀа | укъызэрыщӏэмыкӀа | къызэрыщӏэмыкӀа | дыкъызэрыщӏэмыкӀа | фыкъызэрыщӏэмыкӀа | къызэрыщӏэмыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэкӀыгъа | укъызэрыщӏэкӀыгъа | къызэрыщӏэкӀыгъа | дыкъызэрыщӏэкӀыгъа | фыкъызэрыщӏэкӀыгъа | къызэрыщӏэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэмыкӀыгъа | укъызэрыщӏэмыкӀыгъа | къызэрыщӏэмыкӀыгъа | дыкъызэрыщӏэмыкӀыгъа | фыкъызэрыщӏэмыкӀыгъа | къызэрыщӏэмыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэкӀын | укъызэрыщӏэкӀын | къызэрыщӏэкӀын | дыкъызэрыщӏэкӀын | фыкъызэрыщӏэкӀын | къызэрыщӏэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэмыкӀын | укъызэрыщӏэмыкӀын | къызэрыщӏэмыкӀын | дыкъызэрыщӏэмыкӀын | фыкъызэрыщӏэмыкӀын | къызэрыщӏэмыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэкӀыну | укъызэрыщӏэкӀыну | къызэрыщӏэкӀыну | дыкъызэрыщӏэкӀыну | фыкъызэрыщӏэкӀыну | къызэрыщӏэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыщӏэмыкӀыну | укъызэрыщӏэмыкӀыну | къызэрыщӏэмыкӀыну | дыкъызэрыщӏэмыкӀыну | фыкъызэрыщӏэмыкӀыну | къызэрыщӏэмыкӀыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэкӀ | укъыщыщӏэкӀ | къыщыщӏэкӀ | дыкъыщыщӏэкӀ | фыкъыщыщӏэкӀ | къыщыщӏэкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэмыкӀ | укъыщыщӏэмыкӀ | къыщыщӏэмыкӀ | дыкъыщыщӏэмыкӀ | фыкъыщыщӏэмыкӀ | къыщыщӏэмыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэкӀа | укъыщыщӏэкӀа | къыщыщӏэкӀа | дыкъыщыщӏэкӀа | фыкъыщыщӏэкӀа | къыщыщӏэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэмыкӀа | укъыщыщӏэмыкӀа | къыщыщӏэмыкӀа | дыкъыщыщӏэмыкӀа | фыкъыщыщӏэмыкӀа | къыщыщӏэмыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэкӀыгъа | укъыщыщӏэкӀыгъа | къыщыщӏэкӀыгъа | дыкъыщыщӏэкӀыгъа | фыкъыщыщӏэкӀыгъа | къыщыщӏэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэмыкӀыгъа | укъыщыщӏэмыкӀыгъа | къыщыщӏэмыкӀыгъа | дыкъыщыщӏэмыкӀыгъа | фыкъыщыщӏэмыкӀыгъа | къыщыщӏэмыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэкӀын | укъыщыщӏэкӀын | къыщыщӏэкӀын | дыкъыщыщӏэкӀын | фыкъыщыщӏэкӀын | къыщыщӏэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэмыкӀын | укъыщыщӏэкӀын | къыщыщӏэмыкӀын | дыкъыщыщӏэмыкӀын | фыкъыщыщӏэмыкӀын | къыщыщӏэмыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэкӀыну | укъыщыщӏэкӀыну | къыщыщӏэкӀыну | дыкъыщыщӏэкӀыну | фыкъыщыщӏэкӀыну | къыщыщӏэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыщӏэмыкӀыну | укъыщыщӏэмыкӀыну | къыщыщӏэмыкӀыну | дыкъыщыщӏэмыкӀыну | фыкъыщыщӏэмыкӀыну | къыщыщӏэмыкӀыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэкӀ | укъыздыщӏэкӀ | къыздыщӏэкӀ | дыкъыздыщӏэкӀ | фыкъыздыщӏэкӀ | къыздыщӏэкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэмыкӀ | укъыздыщӏэмыкӀ | къыздыщӏэмыкӀ | дыкъыздыщӏэмыкӀ | фыкъыздыщӏэмыкӀ | къыздыщӏэмыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэкӀа | укъыздыщӏэкӀа | къыздыщӏэкӀа | дыкъыздыщӏэкӀа | фыкъыздыщӏэкӀа | къыздыщӏэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэмыкӀа | укъыздыщӏэмыкӀа | къыздыщӏэмыкӀа | дыкъыздыщӏэмыкӀа | фыкъыздыщӏэмыкӀа | къыздыщӏэмыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэкӀыгъа | укъыздыщӏэкӀыгъа | къыздыщӏэкӀыгъа | дыкъыздыщӏэкӀыгъа | фыкъыздыщӏэкӀыгъа | къыздыщӏэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэмыкӀыгъа | укъыздыщӏэмыкӀыгъа | къыздыщӏэмыкӀыгъа | дыкъыздыщӏэмыкӀыгъа | фыкъыздыщӏэмыкӀыгъа | къыздыщӏэмыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэкӀын | укъыздыщӏэкӀын | къыздыщӏэкӀын | дыкъыздыщӏэкӀын | фыкъыздыщӏэкӀын | къыздыщӏэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэмыкӀын | укъыздыщӏэмыкӀын | къыздыщӏэмыкӀын | дыкъыздыщӏэмыкӀын | фыкъыздыщӏэмыкӀын | къыздыщӏэмыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэкӀыну | укъыздыщӏэкӀыну | къыздыщӏэкӀыну | дыкъыздыщӏэкӀыну | фыкъыздыщӏэкӀыну | къыздыщӏэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыщӏэмыкӀыну | укъыздыщӏэмыкӀыну | къыздыщӏэмыкӀыну | дыкъыздыщӏэмыкӀыну | фыкъыздыщӏэмыкӀыну | къыздыщӏэмыкӀыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэкӀ | укъыщӀыщӏэкӀ | къыщӀыщӏэкӀ | дыкъыщӀыщӏэкӀ | фыкъыщӀыщӏэкӀ | къыщӀыщӏэкӀ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэмыкӀ | укъыщӀыщӏэмыкӀ | къыщӀыщӏэмыкӀ | дыкъыщӀыщӏэмыкӀ | фыкъыщӀыщӏэмыкӀ | къыщӀыщӏэмыкӀ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэкӀа | укъыщӀыщӏэкӀӀэкӀа | къыщӀыщӏэкӀа | дыкъыщӀыщӏэкӀа | фыкъыщӀыщӏэкӀа | къыщӀыщӏэкӀа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэмыкӀа | укъыщӀыщӏэмыкӀа | къыщӀыщӏэмыкӀа | дыкъыщӀыщӏэмыкӀа | фыкъыщӀыщӏэмыкӀа | къыщӀыщӏэмыкӀа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэкӀыгъа | укъыщӀыщӏэкӀыгъа | къыщӀыщӏэкӀыгъа | дыкъыщӀыщӏэкӀыгъа | фыкъыщӀыщӏэкӀыгъа | къыщӀыщӏэкӀыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэмыкӀыгъа | укъыщӀыщӏэмыкӀыгъа | къыщӀыщӏэмыкӀыгъа | дыкъыщӀыщӏэмыкӀыгъа | фыкъыщӀыщӏэмыкӀыгъа | къыщӀыщӏэмыкӀыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэкӀын | укъыщӀыщӏэкӀын | къыщӀыщӏэкӀын | дыкъыщӀыщӏэкӀын | фыкъыщӀыщӏэкӀын | къыщӀыщӏэкӀын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэмыкӀын | укъыщӀыщӏэмыкӀын | къыщӀыщӏэмыкӀын | дыкъыщӀыщӏэмыкӀын | фыкъыщӀыщӏэмыкӀын | къыщӀыщӏэмыкӀын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэкӀыну | укъыщӀыщӏэкӀыну | къыщӀыщӏэкӀыну | дыкъыщӀыщӏэкӀыну | фыкъыщӀыщӏэкӀыну | къыщӀыщӏэкӀыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыщӏэмыкӀыну | укъыщӀыщӏэмыкӀыну | къыщӀыщӏэмыкӀыну | дыкъыщӀыщӏэмыкӀыну | фыкъыщӀыщӏэмыкӀыну | къыщӀыщӏэмыкӀыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӏэкӀыу | укъыщӏэкӀыу | къыщӏэкӀыу | дыкъыщӏэкӀыу | фыкъыщӏэкӀыу | къыщӏэкӀ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӏэмыкӀыу | укъыщӏэмыкӀыу | къыщӏэмыкӀыу | дыкъыщӏэмыкӀыу | фыкъыщӏэмыкӀыу | къыщӏэмыкӀ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӏэкӀауэ | укъыщӏэкӀауэ | къыщӏэкӀауэ | дыкъыщӏэкӀауэ | фыкъыщӏэкӀауэ | къыщӏэкӀауэ / къыщӏэкӀахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӏэмыкӀауэ | укъыщӏэмыкӀауэ | къыщӏэмыкӀауэ | дыкъыщӏэмыкӀауэ | фыкъыщӏэмыкӀауэ | къыщӏэмыкӀауэ / къыщӏэмыкӀахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыщӏэкӀыурэ | укъыщӏэкӀыурэ | къыщӏэкӀыурэ | дыкъыщӏэкӀыурэ | фыкъыщӏэкӀыурэ | къыщӏэкӀ(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӏэмыкӀыурэ | укъыщӏэмыкӀыурэ | къыщӏэмыкӀыурэ | дыкъыщӏэмыкӀыурэ | фыкъыщӏэмыкӀыурэ | къыщӏэмыкӀ(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпщӏокӀ | сыкъыщӏокӀ | -- | сыкъыфщӏокӀ | сыкъащӏокӀ |
уэ | укъысщӏокӀ | -- | укъыщӏокӀ | укъытщӏокӀ | -- | укъащӏокӀ |
ар | къысщӏокӀ | къыпщӏокӀ | къыщӏокӀ | къытщӏокӀ | къыфщӏокӀ | къащӏокӀ |
дэ | -- | дыкъыпщӏокӀ | дыкъыщӏокӀ | -- | дыкъыфщӏокӀ | дыкъащӏокӀ |
фэ | фыкъысщӏокӀ | -- | фыкъыщӏокӀ | фыкъытщӏокӀ | -- | фыкъащӏокӀ |
ахэр | къысщӏокӀ(хэ) | къыпщӏокӀ(хэ) | къыщӏокӀ(хэ) | къытщӏокӀ(хэ) | къыфщӏокӀ(хэ) | къащӏокӀ(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӀ] | [кӀ]ыр | -- | [кӀ]хэр |
Эргативнэ: | [кӀ] | [кӀ]ым | -- | [кӀ]хэм |
Послеложнэ: | [кӀ]кӀэ | [кӀ]ымкӀэ | [кӀ]хэкӀэ | [кӀ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӀ]ыу | [кӀ]ырауэ | [кӀ]хэу | [кӀ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӀ]а | [кӀ]ар | -- | [кӀ]ахэр |
Эргативнэ: | [кӀ]а | [кӀ]ам | -- | [кӀ]ахэм |
Послеложнэ: | [кӀ]акӀэ | [кӀ]амкӀэ | [кӀ]ахэкӀэ | [кӀ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӀ]ауэ | [кӀ]арауэ | [кӀ]ахэу | [кӀ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӀ]ын | [кӀ]ыныр | -- | [кӀ]ынхэр |
Эргативнэ: | [кӀ]ын | [кӀ]ыным | -- | [кӀ]ынхэм |
Послеложнэ: | [кӀ]ынкӀэ | [кӀ]ынымкӀэ | [кӀ]ынхэкӀэ | [кӀ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [кӀ]ыну | [кӀ]ынырауэ | [кӀ]ынхэу | [кӀ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [кӀ]ыну | [кӀ]ынур | -- | [кӀ]ынухэр |
Эргативнэ: | [кӀ]ыну | [кӀ]ынум | -- | [кӀ]ынухэм |
Послеложнэ: | [кӀ]ынукӀэ | [кӀ]ынумкӀэ | [кӀ]ынухэкӀэ | [кӀ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [кӀ]ынууэ | [кӀ]ынурауэ | [кӀ]ынухэу | [кӀ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым и щӀагъыр, лъабжьэр е псэуалъэ с. ху. я кӀуэцӀыр къэбгынэн.
- КъыщӀидзын, къэнэхуэн, зэрыщыт дыдэр наӀуэ, ӀупщӀ хъун.
- Зыгуэрым и уасэм пэлъэщын, къызэращэхунур хурикъун.
- Есэп щӀыуэрэ бжыгъэ гуэр къэгъуэтын.
- Зыгуэрым къыщӀэхузыкӀа хъун (п. п. шхуэлым).
ЩАПХЪЭХЭР
- Фызым жиӀар щызэхихым, щӀопщыр иӀыгъыу .. лӀыр унэм къыщӀэкӀащ. Таурыхъхэмрэ хъыбархэмрэ, сборник
- Кулибиныр мы-Кулибину, атӀэ Краснодуб Николай Герасимовичу къыщӀэкӀащ. Теунэ Хьэчим
- И ахъшэм шырэ фащэрэ къыщӀэкӀащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Бжыгъэ зэхалъхьам къыщӀэкӀын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыщӏэкӏын: 1. come out of sth or out from under sth, appear 2. become clear or evident 3. turn out to be affordable within a certain price range 4. be the result of an addition or a subtraction 5. be milked out (a cow)
- Бжыгъэ зэхалъхьам къыщӀэкӀын: be the result of adding numbers
УРЫСЫБЗЭ
- къыщӏэкӏын: 1. выйти из чего-л., из-под чего-л. 2. выявиться, стать явным 3. оказаться доступным по цене в пределах какой-л. суммы 4. получиться в результате сложения или вычитания 5. выдоиться
- Бжыгъэ зэхалъхьам къыщӀэкӀын: быть результатом сложения чисел.
псалъафэ зэпыщӀахэр
Мазэр къыщӀэкӀын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: appear, come out (about the moon) Урысыбзэ: появиться – о луне Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Къалэмыпэм къыщӀэкӀын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: flow from the nib of the author’s pen Урысыбзэ: выходить из-под пера Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Ӏэдакъэм къыщӀэкӀын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: flow from the author’s pen. Урысыбзэ: выйти из-под чьего-то пера Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ