къыхэхуэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐ'xʷɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [ху] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэхуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэхуэн |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыхуэн |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэн | укъыхэхуэн | къыхэхуэн | дыкъыхэхуэн | фыкъыхэхуэн | къыхэхуэн(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэн | укъыхэмыхуэн | къыхэмыхуэн | дыкъыхэмыхуэн | фыкъыхэмыхуэн | къыхэмыхуэн(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэхуэ! | фыкъыхэхуэ! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмыхуэ! | фыкъыхэмыхуэ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхрехуэ | укъыхрехуэ | къыхрехуэ | дыкъыхрехуэ | фыкъыхрехуэ | къыхрехуэ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыхуэ | укъыхремыхуэ | къыхремыхуэ | дыкъыхремыхуэ | фыкъыхремыхуэ | къыхремыхуэ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхохуэ(р) | укъыхохуэ(р) | къыхохуэ(р) | дыкъыхохуэ(р) | фыкъыхохуэ(р) | къыхохуэ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэркъым | укъыхэхуэркъым | къыхэхуэркъым | дыкъыхэхуэркъым | фыкъыхэхуэркъым | къыхэхуэ(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэ(р)т | укъыхэхуэ(р)т | къыхэхуэ(р)т | дыкъыхэхуэ(р)т | фыкъыхэхуэ(р)т | къыхэхуэ(хэ)(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэ(р)тэкъым | укъыхэхуэ(р)тэкъым | къыхэхуэ(р)тэкъым | дыкъыхэхуэ(р)тэкъым | фыкъыхэхуэ(р)тэкъым | къыхэхуэ(хэ)(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуащ | укъыхэхуащ | къыхэхуащ | дыкъыхэхуащ | фыкъыхэхуащ | къыхэхуа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуакъым | укъыхэхуакъым | къыхэхуакъым | дыкъыхэхуакъым | фыкъыхэхуакъым | къыхэхуа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуат | укъыхэхуат | къыхэхуат | дыкъыхэхуат | фыкъыхэхуат | къыхэхуа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуатэкъым | укъыхэхуатэкъым | къыхэхуатэкъым | дыкъыхэхуатэкъым | фыкъыхэхуатэкъым | къыхэхуа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъащ | укъыхэхуэгъащ | къыхэхуэгъащ | дыкъыхэхуэгъащ | фыкъыхэхуэгъащ | къыхэхуэгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъакъым | укъыхэхуэгъакъым | къыхэхуэгъакъым | дыкъыхэхуэгъакъым | фыкъыхэхуэгъакъым | къыхэхуэгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъат | укъыхэхуэгъат | къыхэхуэгъат | дыкъыхэхуэгъат | фыкъыхэхуэгъат | къыхэхуэгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъатэкъым | укъыхэхуэгъатэкъым | къыхэхуэгъатэкъым | дыкъыхэхуэгъатэкъым | фыкъыхэхуэгъатэкъым | къыхэхуэгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэщ | укъыхэхуэщ | къыхэхуэщ | дыкъыхэхуэщ | фыкъыхэхуэщ | къыхэхуэ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэкъым | укъыхэхуэкъым | къыхэхуэкъым | дыкъыхэхуэкъым | фыкъыхэхуэкъым | къыхэхуэ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэт | укъыхэхуэт | къыхэхуэт | дыкъыхэхуэт | фыкъыхэхуэт | къыхэхуэ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэтэкъым | укъыхэхуэтэкъым | къыхэхуэтэкъым | дыкъыхэхуэтэкъым | фыкъыхэхуэтэкъым | къыхэхуэ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнщ | укъыхэхуэнщ | къыхэхуэнщ | дыкъыхэхуэнщ | фыкъыхэхуэнщ | къыхэхуэн(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнкъым | укъыхэхуэнкъым | къыхэхуэнкъым | дыкъыхэхуэнкъым | фыкъыхэхуэнкъым | къыхэхуэн(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнущ | укъыхэхуэнущ | къыхэхуэнущ | дыкъыхэхуэнущ | фыкъыхэхуэнущ | къыхэхуэну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнукъым | укъыхэхуэнукъым | къыхэхуэнукъым | дыкъыхэхуэнукъым | фыкъыхэхуэнукъым | къыхэхуэну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэрэ | укъыхэхуэрэ | къыхэхуэрэ | дыкъыхэхуэрэ | фыкъыхэхуэрэ | къыхэхуэ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэркъэ | укъыхэхуэркъэ | къыхэхуэркъэ | дыкъыхэхуэркъэ | фыкъыхэхуэркъэ | къыхэхуэ(хэ)ркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэ(р)т | укъыхэхуэ(р)т | къыхэхуэ(р)т | дыкъыхэхуэ(р)т | фыкъыхэхуэ(р)т | къыхэхуэ(хэ)(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэ(р)тэкъэ | укъыхэхуэ(р)тэкъэ | къыхэхуэ(р)тэкъэ | дыкъыхэхуэ(р)тэкъэ | фыкъыхэхуэ(р)тэкъэ | къыхэхуэ(хэ)(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуа | укъыхэхуа | къыхэхуа | дыкъыхэхуа | фыкъыхэхуа | къыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуакъэ | укъыхэхуакъэ | къыхэхуакъэ | дыкъыхэхуакъэ | фыкъыхэхуакъэ | къыхэхуа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуат | укъыхэхуат | къыхэхуат | дыкъыхэхуат | фыкъыхэхуат | къыхэхуа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуатэкъэ | укъыхэхуатэкъэ | къыхэхуатэкъэ | дыкъыхэхуатэкъэ | фыкъыхэхуатэкъэ | къыхэхуа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъа | укъыхэхуэгъа | къыхэхуэгъа | дыкъыхэхуэгъа | фыкъыхэхуэгъа | къыхэхуэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъакъэ | укъыхэхуэгъакъэ | къыхэхуэгъакъэ | дыкъыхэхуэгъакъэ | фыкъыхэхуэгъакъэ | къыхэхуэгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъат | укъыхэхуэгъат | къыхэхуэгъат | дыкъыхэхуэгъат | фыкъыхэхуэгъат | къыхэхуэгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъатэкъэ | укъыхэхуэгъатэкъэ | къыхэхуэгъатэкъэ | дыкъыхэхуэгъатэкъэ | фыкъыхэхуэгъатэкъэ | къыхэхуэгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэ | укъыхэхуэ | къыхэхуэ | дыкъыхэхуэ | фыкъыхэхуэ | къыхэхуэ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэкъэ | укъыхэхуэкъэ | къыхэхуэкъэ | дыкъыхэхуэкъэ | фыкъыхэхуэкъэ | къыхэхуэ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэт | укъыхэхуэт | къыхэхуэт | дыкъыхэхуэт | фыкъыхэхуэт | къыхэхуэ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэтэкъэ | укъыхэхуэтэкъэ | къыхэхуэтэкъэ | дыкъыхэхуэтэкъэ | фыкъыхэхуэтэкъэ | къыхэхуэ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэн | укъыхэхуэн | къыхэхуэн | дыкъыхэхуэн | фыкъыхэхуэн | къыхэхуэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнкъэ | укъыхэхуэнкъэ | къыхэхуэнкъэ | дыкъыхэхуэнкъэ | фыкъыхэхуэнкъэ | къыхэхуэн(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэну | укъыхэхуэну | къыхэхуэну | дыкъыхэхуэну | фыкъыхэхуэну | къыхэхуэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнукъэ | укъыхэхуэнукъэ | къыхэхуэнукъэ | дыкъыхэхуэнукъэ | фыкъыхэхуэнукъэ | къыхэхуэну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэмэ | укъыхэхуэмэ | къыхэхуэмэ | дыкъыхэхуэмэ | фыкъыхэхуэмэ | къыхэхуэ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэмэ | укъыхэмыхуэмэ | къыхэмыхуэмэ | дыкъыхэмыхуэмэ | фыкъыхэмыхуэмэ | къыхэмыхуэ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуамэ | укъыхэхуамэ | къыхэхуамэ | дыкъыхэхуамэ | фыкъыхэхуамэ | къыхэхуа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуамэ | укъыхэмыхуамэ | къыхэмыхуамэ | дыкъыхэмыхуамэ | фыкъыхэмыхуамэ | мыхуа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъамэ | укъыхэхуэгъамэ | къыхэхуэгъамэ | дыкъыхэхуэгъамэ | фыкъыхэхуэгъамэ | къыхэхуэгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэгъамэ | укъыхэмыхуэгъамэ | къыхэмыхуэгъамэ | дыкъыхэмыхуэгъамэ | фыкъыхэмыхуэгъамэ | къыхэмыхуэгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнмэ | укъыхэхуэнмэ | къыхэхуэнмэ | дыкъыхэхуэнмэ | фыкъыхэхуэнмэ | къыхэхуэн(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэнмэ | укъыхэмыхуэнмэ | къыхэмыхуэнмэ | дыкъыхэмыхуэнмэ | фыкъыхэмыхуэнмэ | къыхэмыхуэн(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнумэ | укъыхэхуэнумэ | къыхэхуэнумэ | дыкъыхэхуэнумэ | фыкъыхэхуэнумэ | къыхэхуэну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэнумэ | укъыхэмыхуэнумэ | къыхэмыхуэнумэ | дыкъыхэмыхуэнумэ | фыкъыхэмыхуэнумэ | къыхэмыхуэну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэтэмэ | укъыхэхуэтэмэ | къыхэхуэтэмэ | дыкъыхэхуэтэмэ | фыкъыхэхуэтэмэ | къыхэхуэ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэтэмэ | укъыхэмыхуэтэмэ | къыхэмыхуэтэмэ | дыкъыхэмыхуэтэмэ | фыкъыхэмыхуэтэмэ | къыхэмыхуэ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуатэмэ | укъыхэхуатэмэ | къыхэхуатэмэ | дыкъыхэхуатэмэ | фыкъыхэхуатэмэ | къыхэхуа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуатэмэ | укъыхэмыхуатэмэ | къыхэмыхуатэмэ | дыкъыхэмыхуатэмэ | фыкъыхэмыхуатэмэ | къыхэмыхуа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъатэмэ | укъыхэхуэгъатэмэ | къыхэхуэгъатэмэ | дыкъыхэхуэгъатэмэ | фыкъыхэхуэгъатэмэ | къыхэхуэгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэгъатэмэ | укъыхэмыхуэгъатэмэ | къыхэмыхуэгъатэмэ | дыкъыхэмыхуэгъатэмэ | фыкъыхэмыхуэгъатэмэ | къыхэмыхуэгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнтэмэ | укъыхэхуэнтэмэ | къыхэхуэнтэмэ | дыкъыхэхуэнтэмэ | фыкъыхэхуэнтэмэ | къыхэхуэн(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэнтэмэ | укъыхэмыхуэнтэмэ | къыхэмыхуэнтэмэ | дыкъыхэмыхуэнтэмэ | фыкъыхэмыхуэнтэмэ | къыхэмыхуэн(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнутэмэ | укъыхэхуэнутэмэ | къыхэхуэнутэмэ | дыкъыхэхуэнутэмэ | фыкъыхэхуэнутэмэ | къыхэхуэну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэнутэмэ | укъыхэмыхуэнутэмэ | къыхэмыхуэнутэмэ | дыкъыхэмыхуэнутэмэ | фыкъыхэмыхуэнутэмэ | къыхэмыхуэну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнт | укъыхэхуэнт | къыхэхуэнт | дыкъыхэхуэнт | фыкъыхэхуэнт | къыхэхуэн(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнтэкъым | укъыхэхуэнтэкъым | къыхэхуэнтэкъым | дыкъыхэхуэнтэкъым | фыкъыхэхуэнтэкъым | къыхэхуэн(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнут | укъыхэхуэнут | къыхэхуэнут | дыкъыхэхуэнут | фыкъыхэхуэнут | къыхэхуэну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнутэкъым | укъыхэхуэнутэкъым | къыхэхуэнутэкъым | дыкъыхэхуэнутэкъым | фыкъыхэхуэнутэкъым | къыхэхуэну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэми | укъыхэхуэми | къыхэхуэми | дыкъыхэхуэми | фыкъыхэхуэми | къыхэхуэ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэми | укъыхэмыхуэми | къыхэмыхуэми | дыкъыхэмыхуэми | фыкъыхэмыхуэми | къыхэмыхуэ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуами | укъыхэхуами | къыхэхуами | дыкъыхэхуами | фыкъыхэхуами | къыхэхуа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуами | укъыхэмыхуами | къыхэмыхуами | дыкъыхэмыхуами | фыкъыхэмыхуами | къыхэмыхуа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъами | укъыхэхуэгъами | къыхэхуэгъами | дыкъыхэхуэгъами | фыкъыхэхуэгъами | къыхэхуэгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэгъами | укъыхэмыхуэгъами | къыхэмыхуэгъами | дыкъыхэмыхуэгъами | фыкъыхэмыхуэгъами | къыхэмыхуэгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнми | укъыхэхуэнми | къыхэхуэнми | дыкъыхэхуэнми | фыкъыхэхуэнми | къыхэхуэн(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэнми | укъыхэмыхуэнми | къыхэмыхуэнми | дыкъыхэмыхуэнми | фыкъыхэмыхуэнми | къыхэмыхуэн(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнуми | укъыхэхуэнуми | къыхэхуэнуми | дыкъыхэхуэнуми | фыкъыхэхуэнуми | къыхэхуэну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэнуми | укъыхэмыхуэнуми | къыхэмыхуэнуми | дыкъыхэмыхуэнуми | фыкъыхэмыхуэнуми | къыхэмыхуэну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэтэми | укъыхэхуэтэми | къыхэхуэтэми | дыкъыхэхуэтэми | фыкъыхэхуэтэми | къыхэхуэ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэтэми | укъыхэмыхуэтэми | къыхэмыхуэтэми | дыкъыхэмыхуэтэми | фыкъыхэмыхуэтэми | къыхэмыхуэ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуатэми | укъыхэхуатэми | къыхэхуатэми | дыкъыхэхуатэми | фыкъыхэхуатэми | къыхэхуа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуатэми | укъыхэмыхуатэми | къыхэмыхуатэми | дыкъыхэмыхуатэми | фыкъыхэмыхуатэми | къыхэмыхуа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэгъатэми | укъыхэхуэгъатэми | къыхэхуэгъатэми | дыкъыхэхуэгъатэми | фыкъыхэхуэгъатэми | къыхэхуэгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэгъатэми | укъыхэмыхуэгъатэми | къыхэмыхуэгъатэми | дыкъыхэмыхуэгъатэми | фыкъыхэмыхуэгъатэми | къыхэмыхуэгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнтэми | укъыхэхуэнтэми | къыхэхуэнтэми | дыкъыхэхуэнтэми | фыкъыхэхуэнтэми | къыхэхуэн(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэнтэми | укъыхэмыхуэнтэми | къыхэмыхуэнтэми | дыкъыхэмыхуэнтэми | фыкъыхэмыхуэнтэми | къыхэмыхуэн(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуэнутэми | укъыхэхуэнутэми | къыхэхуэнутэми | дыкъыхэхуэнутэми | фыкъыхэхуэнутэми | къыхэхуэну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуэнутэми | укъыхэмыхуэнутэми | къыхэмыхуэнутэми | дыкъыхэмыхуэнутэми | фыкъыхэмыхуэнутэми | къыхэмыхуэну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуаи | укъыхэхуаи | къыхэхуаи | дыкъыхэхуаи | фыкъыхэхуаи | къыхэхуаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуакъыми | укъыхэхуакъыми | къыхэхуакъыми | дыкъыхэхуакъыми | фыкъыхэхуакъыми | къыхэхуакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуащэрэт | укъыхэхуащэрэт | къыхэхуащэрэт | дыкъыхэхуащэрэт | фыкъыхэхуащэрэт | къыхэхуащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуащэрэт | укъыхэмыхуащэрэт | къыхэмыхуащэрэт | дыкъыхэмыхуащэрэт | фыкъыхэмыхуащэрэт | къыхэмыхуащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнщ | укъыхэхуагъэнщ | къыхэхуагъэнщ | дыкъыхэхуагъэнщ | фыкъыхэхуагъэнщ | къыхэхуагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнкъым | укъыхэхуагъэнкъым | къыхэхуагъэнкъым | дыкъыхэхуагъэнкъым | фыкъыхэхуагъэнкъым | къыхэхуагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнт | укъыхэхуагъэнт | къыхэхуагъэнт | дыкъыхэхуагъэнт | фыкъыхэхуагъэнт | къыхэхуагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнтэкъым | укъыхэхуагъэнтэкъым | къыхэхуагъэнтэкъым | дыкъыхэхуагъэнтэкъым | фыкъыхэхуагъэнтэкъым | къыхэхуагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэн | укъыхэхуагъэн | къыхэхуагъэн | дыкъыхэхуагъэн | фыкъыхэхуагъэн | къыхэхуагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнкъэ | укъыхэхуагъэнкъэ | къыхэхуагъэнкъэ | дыкъыхэхуагъэнкъэ | фыкъыхэхуагъэнкъэ | къыхэхуагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнт | укъыхэхуагъэнт | къыхэхуагъэнт | дыкъыхэхуагъэнт | фыкъыхэхуагъэнт | къыхэхуагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнтэкъэ | укъыхэхуагъэнтэкъэ | къыхэхуагъэнтэкъэ | дыкъыхэхуагъэнтэкъэ | фыкъыхэхуагъэнтэкъэ | къыхэхуагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнущ | укъыхэхуагъэнущ | къыхэхуагъэнущ | дыкъыхэхуагъэнущ | фыкъыхэхуагъэнущ | къыхэхуагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнукъым | укъыхэхуагъэнукъым | къыхэхуагъэнукъым | дыкъыхэхуагъэнукъым | фыкъыхэхуагъэнукъым | къыхэхуагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнут | укъыхэхуагъэнут | къыхэхуагъэнут | дыкъыхэхуагъэнут | фыкъыхэхуагъэнут | къыхэхуагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнутэкъым | укъыхэхуагъэнутэкъым | къыхэхуагъэнутэкъым | дыкъыхэхуагъэнутэкъым | фыкъыхэхуагъэнутэкъым | къыхэхуагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэну | укъыхэхуагъэну | къыхэхуагъэну | дыкъыхэхуагъэну | фыкъыхэхуагъэну | къыхэхуагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнукъэ | укъыхэхуагъэнукъэ | къыхэхуагъэнукъэ | дыкъыхэхуагъэнукъэ | фыкъыхэхуагъэнукъэ | къыхэхуагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнут | укъыхэхуагъэнут | къыхэхуагъэнут | дыкъыхэхуагъэнут | фыкъыхэхуагъэнут | къыхэхуагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнутэкъэ | укъыхэхуагъэнутэкъэ | къыхэхуагъэнутэкъэ | дыкъыхэхуагъэнутэкъэ | фыкъыхэхуагъэнутэкъэ | къыхэхуагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуэ | укъыхэхуэ | къыхэхуэ | дыкъыхэхуэ | фыкъыхэхуэ | къыхэхуэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуэ | укъыхэмыхуэ | къыхэмыхуэ | дыкъыхэмыхуэ | фыкъыхэмыхуэ | къыхэмыхуэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуа | укъыхэхуа | къыхэхуа | дыкъыхэхуа | фыкъыхэхуа | къыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуа | укъыхэмыхуа | къыхэмыхуа | дыкъыхэмыхуа | фыкъыхэмыхуа | къыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуэгъа | укъыхэхуэгъа | къыхэхуэгъа | дыкъыхэхуэгъа | фыкъыхэхуэгъа | къыхэхуэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуэгъа | укъыхэмыхуэгъа | къыхэмыхуэгъа | дыкъыхэмыхуэгъа | фыкъыхэмыхуэгъа | къыхэмыхуэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуэн | укъыхэхуэн | къыхэхуэн | дыкъыхэхуэн | фыкъыхэхуэн | къыхэхуэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуэн | укъыхэмыхуэн | къыхэмыхуэн | дыкъыхэмыхуэн | фыкъыхэмыхуэн | къыхэмыхуэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуэну | укъыхэхуэну | къыхэхуэну | дыкъыхэхуэну | фыкъыхэхуэну | къыхэхуэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуэну | укъыхэмыхуэну | къыхэмыхуэну | дыкъыхэмыхуэну | фыкъыхэмыхуэну | къыхэмыхуэну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхуэ | укъызэрыхэхуэ | къызэрыхэхуэ | дыкъызэрыхэхуэ | фыкъызэрыхэхуэ | къызэрыхэхуэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхуэ | укъызэрыхэмыхуэ | къызэрыхэмыхуэ | дыкъызэрыхэмыхуэ | фыкъызэрыхэмыхуэ | мыкъызэрыхэхуэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхуа | укъызэрыхэхуа | къызэрыхэхуа | дыкъызэрыхэхуа | фыкъызэрыхэхуа | къызэрыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхуа | укъызэрыхэмыхуа | къызэрыхэмыхуа | дыкъызэрыхэмыхуа | фыкъызэрыхэмыхуа | къызэрыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхуэгъа | укъызэрыхэхуэгъа | къызэрыхэхуэгъа | дыкъызэрыхэхуэгъа | фыкъызэрыхэхуэгъа | къызэрыхэхуэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхуэгъа | укъызэрыхэмыхуэгъа | къызэрыхэмыхуэгъа | дыкъызэрыхэмыхуэгъа | фыкъызэрыхэмыхуэгъа | къызэрыхэмыхуэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхуэн | укъызэрыхэхуэн | къызэрыхэхуэн | дыкъызэрыхэхуэн | фыкъызэрыхэхуэн | къызэрыхэхуэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхуэн | укъызэрыхэмыхуэн | къызэрыхэмыхуэн | дыкъызэрыхэмыхуэн | фыкъызэрыхэмыхуэн | къызэрыхэмыхуэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхуэну | укъызэрыхэхуэну | къызэрыхэхуэну | дыкъызэрыхэхуэну | фыкъызэрыхэхуэну | къызэрыхэхуэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхуэну | укъызэрыхэмыхуэну | къызэрыхэмыхуэну | дыкъызэрыхэмыхуэну | фыкъызэрыхэмыхуэну | къызэрыхэмыхуэну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэхуэ | укъыщыхэхуэ | къыщыхэхуэ | дыкъыщыхэхуэ | фыкъыщыхэхуэ | къыщыхэхуэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыхуэ | укъыщыхэмыхуэ | къыщыхэмыхуэ | дыкъыщыхэмыхуэ | фыкъыщыхэмыхуэ | къыщыхэмыхуэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэхуа | укъыщыхэхуа | къыщыхэхуа | дыкъыщыхэхуа | фыкъыщыхэхуа | къыщыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыхуа | укъыщыхэмыхуа | къыщыхэмыхуа | дыкъыщыхэмыхуа | фыкъыщыхэмыхуа | къыщыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэхуэгъа | укъыщыхэхуэгъа | къыщыхэхуэгъа | дыкъыщыхэхуэгъа | фыкъыщыхэхуэгъа | къыщыхэхуэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыхуэгъа | укъыщыхэмыхуэгъа | къыщыхэмыхуэгъа | дыкъыщыхэмыхуэгъа | фыкъыщыхэмыхуэгъа | къыщыхэмыхуэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэхуэн | укъыщыхэхуэн | къыщыхэхуэн | дыкъыщыхэхуэн | фыкъыщыхэхуэн | къыщыхэхуэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыхуэн | укъыщыхэмыхуэн | къыщыхэмыхуэн | дыкъыщыхэмыхуэн | фыкъыщыхэмыхуэн | къыщыхэмыхуэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэхуэну | укъыщыхэхуэну | къыщыхэхуэну | дыкъыщыхэхуэну | фыкъыщыхэхуэну | къыщыхэхуэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыхуэну | укъыщыхэмыхуэну | къыщыхэмыхуэну | дыкъыщыхэмыхуэну | фыкъыщыхэмыхуэну | къыщыхэмыхуэну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхуэ | укъыздыхэхуэ | къыздыхэхуэ | дыкъыздыхэхуэ | фыкъыздыхэхуэ | къыздыхэхуэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхуэ | укъыздыхэмыхуэ | къыздыхэмыхуэ | дыкъыздыхэмыхуэ | фыкъыздыхэмыхуэ | къыздыхэмыхуэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхуа | укъыздыхэхуа | къыздыхэхуа | дыкъыздыхэхуа | фыкъыздыхэхуа | къыздыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхуа | укъыздыхэмыхуа | къыздыхэмыхуа | дыкъыздыхэмыхуа | фыкъыздыхэмыхуа | къыздыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхуэгъа | укъыздыхэхуэгъа | къыздыхэхуэгъа | дыкъыздыхэхуэгъа | фыкъыздыхэхуэгъа | къыздыхэхуэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхуэгъа | укъыздыхэмыхуэгъа | къыздыхэмыхуэгъа | дыкъыздыхэмыхуэгъа | фыкъыздыхэмыхуэгъа | къыздыхэмыхуэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхуэн | укъыздыхэхуэн | къыздыхэхуэн | дыкъыздыхэхуэн | фыкъыздыхэхуэн | къыздыхэхуэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхуэн | укъыздыхэмыхуэн | къыздыхэмыхуэн | дыкъыздыхэмыхуэн | фыкъыздыхэмыхуэн | къыздыхэмыхуэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхуэну | укъыздыхэхуэну | къыздыхэхуэну | дыкъыздыхэхуэну | фыкъыздыхэхуэну | къыздыхэхуэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхуэну | укъыздыхэмыхуэну | къыздыхэмыхуэну | дыкъыздыхэмыхуэну | фыкъыздыхэмыхуэну | къыздыхэмыхуэну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхуэ | укъыщӀыхэхуэ | къыщӀыхэхуэ | дыкъыщӀыхэхуэ | фыкъыщӀыхэхуэ | къыщӀыхэхуэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхуэ | укъыщӀыхэмыхуэ | къыщӀыхэмыхуэ | дыкъыщӀыхэмыхуэ | фыкъыщӀыхэмыхуэ | къыщӀыхэмыхуэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхуа | укъыщӀыхэхуа | къыщӀыхэхуа | дыкъыщӀыхэхуа | фыкъыщӀыхэхуа | къыщӀыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхуа | укъыщӀыхэмыхуа | къыщӀыхэмыхуа | дыкъыщӀыхэмыхуа | фыкъыщӀыхэмыхуа | къыщӀыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхуэгъа | укъыщӀыхэхуэгъа | къыщӀыхэхуэгъа | дыкъыщӀыхэхуэгъа | фыкъыщӀыхэхуэгъа | къыщӀыхэхуэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхуэгъа | укъыщӀыхэмыхуэгъа | къыщӀыхэмыхуэгъа | дыкъыщӀыхэмыхуэгъа | фыкъыщӀыхэмыхуэгъа | къыщӀыхэмыхуэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхуэн | укъыщӀыхэхуэн | къыщӀыхэхуэн | дыкъыщӀыхэхуэн | фыкъыщӀыхэхуэн | къыщӀыхэхуэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхуэн | укъыщӀыхэмыхуэн | къыщӀыхэмыхуэн | дыкъыщӀыхэмыхуэн | фыкъыщӀыхэмыхуэн | къыщӀыхэмыхуэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхуэну | укъыщӀыхэхуэну | къыщӀыхэхуэну | дыкъыщӀыхэхуэну | фыкъыщӀыхэхуэну | къыщӀыхэхуэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхуэну | укъыщӀыхэмыхуэну | къыщӀыхэмыхуэну | дыкъыщӀыхэмыхуэну | фыкъыщӀыхэмыхуэну | къыщӀыхэмыхуэну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуэу | укъыхэхуэу | къыхэхуэу | дыкъыхэхуэу | фыкъыхэхуэу | къыхэхуэ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуэу | укъыхэмыхуэу | къыхэмыхуэу | дыкъыхэмыхуэу | фыкъыхэмыхуэу | къыхэмыхуэ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуауэ | укъыхэхуауэ | къыхэхуауэ | дыкъыхэхуауэ | фыкъыхэхуауэ | къыхэхуауэ / къыхэхуа(хэ)у |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуауэ | укъыхэмыхуауэ | къыхэмыхуауэ | дыкъыхэмыхуауэ | фыкъыхэмыхуауэ | къыхэмыхуауэ(хэ) / къыхэмыхуа(хэ)у |
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуэурэ | укъыхэхуэурэ | къыхэхуэурэ | дыкъыхэхуэурэ | фыкъыхэхуэурэ | къыхэхуэ(хэ)урэ |
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуэурэ | укъыхэмыхуэурэ | къыхэмыхуэурэ | дыкъыхэмыхуэурэ | фыкъыхэмыхуэурэ | къыхэмыхуэ(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпхохуэ | сыкъыхохуэ | -- | сыкъыфхохуэ | сыкъахохуэ |
уэ | укъысхохуэ | -- | укъыхохуэ | укъытхохуэ | -- | укъахохуэ |
ар | къысхохуэ | къыпхохуэ | къыхохуэ | къытхохуэ | къыфхохуэ | къахохуэ |
дэ | -- | дыкъыпхохуэ | дыкъыхохуэ | -- | дыкъыфхохуэ | дыкъахохуэ |
фэ | фыкъысхохуэ | -- | фыкъыхохуэ | фыткъыхохуэ | -- | фыкъахохуэ |
ахэр | къысхохуэ(хэ) | къыпхохуэ(хэ) | къыхохуэ(хэ) | къытхохуэ(хэ) | къыфхохуэ(хэ) | къахохуэ(хэ) |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]э | [ху]эр | -- | [ху]эхэр |
Эргативнэ: | [ху]э | [ху]эм | -- | [ху]эхэм |
Послеложнэ: | [ху]экӀэ | [ху]эмкӀэ | [ху]эхэкӀэ | [ху]эхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]эуэ | [ху]эрауэ | [ху]эхэу | [ху]эхэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]а | [ху]ар | -- | [ху]ахэр |
Эргативнэ: | [ху]а | [ху]ам | -- | [ху]ахэм |
Послеложнэ: | [ху]акӀэ | [ху]амкӀэ | [ху]ахэкӀэ | [ху]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]ауэ | [ху]арауэ | [ху]ахэу | [ху]ахэрауэ |
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]эн | [ху]эныр | -- | [ху]энхэр |
Эргативнэ: | [ху]эн | [ху]эным | -- | [ху]энхэм |
Послеложнэ: | [ху]энкӀэ | [ху]энымкӀэ | [ху]энхэкӀэ | [ху]энхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ху]эну | [ху]энырауэ | [ху]энхэу | [ху]энхэрауэ |
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]эну | [ху]энур | -- | [ху]энухэр |
Эргативнэ: | [ху]эну | [ху]энум | -- | [ху]энухэм |
Послеложнэ: | [ху]энукӀэ | [ху]энумкӀэ | [ху]энухэкӀэ | [ху]энухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]энууэ | [ху]энурауэ | [ху]энухэу | [ху]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- КъыхэукӀуриен, къыхэджэлэн, къехуэхыу зыщӀыпӀэ хэлъ хъун.
- Къыхэлъэдэн.
- Къыпхуэзэн, урихьэлӀэн, зыгуэрхэм яхэту.
ЩАПХЪЭХЭР
- Гуп-гупурэ къакӀуэ шухэр нэхъыбэу адыгэ фащэкӀэ хуэпат, ауэ зауэлӀ фащэр къыхуэт щымыӀэу зыщыгъ закъуэтӀакъуи къыхэхуэрт. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Удзым къыхэхуэн.
- Урыху Тэрч къыхохуэ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэхуэн: 1. fall into sth 2. fall into (a river, etc.) 3. meet, get caught
- Удзым къыхэхуэн: fall down in the grass
- Урыху Тэрч къыхохуэ: the Urukh River falls into the Terek.
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэхуэн: 1. упасть во что-л. 2. впадать (о реке и т.п.) 3. встречаться, попадаться
- Удзым къыхэхуэн: упасть в траву.
- Урыху Тэрч къыхохуэ: река Урух впадает в Терек.
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐ'xʷɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [ху] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къыхэхуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэхуэн |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыхуэн |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэн | къыхэпхуэн | къыхихуэн | къыхэтхуэн | къыхэфхуэн | къыхахуэн |
щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэн | къыхыумыхуэн | къыхимыхуэн | къыхэдмыхуэн | къыхэвмыхуэн | къыхамыхуэн |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэхуэ! | къыхэфхуэ! |
щымыӀэныгъэ: | къыхыумыхуэ! | къыхэвмыхуэ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхрехуэ | укъыхрехуэ | къыхрехуэ | дыкъыхрехуэ | фыкъыхрехуэ | къыхрехуэ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыхуэ | укъыхремыхуэ | къыхремыхуэ | дыкъыхремыхуэ | фыкъыхремыхуэ | къыхремыхуэ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхызохуэ(р) | къыхыбохуэ(р) | къыхехуэ(р) | къыхыдохуэ(р) | къыхывохуэ(р) | къыхахуэ(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэркъым | къыхэпхуэркъым | къыхихуэркъым | къыхэтхуэркъым | къыхэфхуэркъым | къыхахуэркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэрт | къыхэпхуэрт | къыхихуэрт | къыхэтхуэрт | къыхэфхуэрт | къыхахуэрт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэртэкъым | къыхэпхуэртэкъым | къыхихуэртэкъым | къыхэтхуэртэкъым | къыхэфхуэртэкъым | къыхахуэртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуащ | къыхэпхуащ | къыхихуащ | къыхэтхуащ | къыхэфхуащ | къыхахуащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуакъым | къыхэпхуакъым | къыхихуакъым | къыхэтхуакъым | къыхэфхуакъым | къыхахуакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуат | къыхэпхуат | къыхихуат | къыхэтхуат | къыхэфхуат | къыхахуат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуатэкъым | къыхэпхуатэкъым | къыхихуатэкъым | къыхэтхуатэкъым | къыхэфхуатэкъым | къыхахуатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъащ | къыхэпхуэгъащ | къыхихуэгъащ | къыхэтхуэгъащ | къыхэфхуэгъащ | къыхахуэгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъакъым | къыхэпхуэгъакъым | къыхихуэгъакъым | къыхэтхуэгъакъым | къыхэфхуэгъакъым | къыхахуэгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъат | къыхэпхуэгъат | къыхихуэгъат | къыхэтхуэгъат | къыхэфхуэгъат | къыхахуэгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъатэкъым | къыхэпхуэгъатэкъым | къыхихуэгъатэкъым | къыхэтхуэгъатэкъым | къыхэфхуэгъатэкъым | къыхахуэгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэщ | къыхэпхуэщ | къыхихуэщ | къыхэтхуэщ | къыхэфхуэщ | къыхахуэщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэкъым | къыхэпхуэкъым | къыхихуэкъым | къыхэтхуэкъым | къыхэфхуэкъым | къыхахуэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэт | къыхэпхуэт | къыхихуэт | къыхэтхуэт | къыхэфхуэт | къыхахуэт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэтэкъым | къыхэпхуэтэкъым | къыхихуэтэкъым | къыхэтхуэтэкъым | къыхэфхуэтэкъым | къыхахуэтэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнщ | къыхэпхуэнщ | къыхихуэнщ | къыхэтхуэнщ | къыхэфхуэнщ | къыхахуэнщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнкъым | къыхэпхуэнкъым | къыхихуэнкъым | къыхэтхуэнкъым | къыхэфхуэнкъым | къыхахуэнкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнущ | къыхэпхуэнущ | къыхихуэнущ | къыхэтхуэнущ | къыхэфхуэнущ | къыхахуэнущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнукъым | къыхэпхуэнукъым | къыхихуэнукъым | къыхэтхуэнукъым | къыхэфхуэнукъым | къыхахуэнукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэрэ | къыхэпхуэрэ | къыхихуэрэ | къыхэтхуэрэ | къыхэфхуэрэ | къыхахуэрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэркъэ | къыхэпхуэркъэ | къыхихуэркъэ | къыхэтхуэркъэ | къыхэфхуэркъэ | къыхахуэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэрт | къыхэпхуэрт | къыхихуэрт | къыхэтхуэрт | къыхэфхуэрт | къыхахуэрт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэртэкъэ | къыхэпхуэртэкъэ | къыхихуэртэкъэ | къыхэтхуэртэкъэ | къыхэфхуэртэкъэ | къыхахуэртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуа | къыхэпхуа | къыхихуа | къыхэтхуа | къыхэфхуа | къыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуакъэ | къыхэпхуакъэ | къыхихуакъэ | къыхэтхуакъэ | къыхэфхуакъэ | къыхахуакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуат | къыхэпхуат | къыхихуат | къыхэтхуат | къыхэфхуат | къыхахуат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуатэкъэ | къыхэпхуатэкъэ | къыхихуатэкъэ | къыхэтхуатэкъэ | къыхэфхуатэкъэ | къыхахуатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъа | къыхэпхуэгъа | къыхихуэгъа | къыхэтхуэгъа | къыхэфхуэгъа | къыхахуэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къыхэсхуэгъакъэ | къыхэпхуэгъакъэ | къыхихуэгъакъэ | къыхэтхуэгъакъэ | къыхэфхуэгъакъэ | къыхахуэгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъат | къыхэпхуэгъат | къыхихуэгъат | къыхэтхуэгъат | къыхэфхуэгъат | къыхахуэгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъатэкъэ | къыхэпхуэгъатэкъэ | къыхихуэгъатэкъэ | къыхэтхуэгъатэкъэ | къыхэфхуэгъатэкъэ | къыхахуэгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэ | къыхэпхуэ | къыхихуэ | къыхэтхуэ | къыхэфхуэ | къыхахуэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэкъэ | къыхэпхуэкъэ | къыхихуэкъэ | къыхэтхуэкъэ | къыхэфхуэкъэ | къыхахуэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэт | къыхэпхуэт | къыхихуэт | къыхэтхуэт | къыхэфхуэт | къыхахуэт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэтэкъэ | къыхэпхуэтэкъэ | къыхихуэтэкъэ | къыхэтхуэтэкъэ | къыхэфхуэтэкъэ | къыхахуэтэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэн | къыхэпхуэн | къыхихуэн | къыхэтхуэн | къыхэфхуэн | къыхахуэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнкъэ | къыхэпхуэнкъэ | къыхихуэнкъэ | къыхэтхуэнкъэ | къыхэфхуэнкъэ | къыхахуэнкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэну | къыхэпхуэну | къыхихуэну | къыхэтхуэну | къыхэфхуэну | къыхахуэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнукъэ | къыхэпхуэнукъэ | къыхихуэнукъэ | къыхэтхуэнукъэ | къыхэфхуэнукъэ | къыхахуэнукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэмэ | къыхэпхуэмэ | къыхихуэмэ | къыхэтхуэмэ | къыхэфхуэмэ | къыхахуэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэмэ | къыхыумыхуэмэ | къыхимыхуэмэ | къыхэдмыхуэмэ | къыхэвмыхуэмэ | къыхамыхуэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуамэ | къыхэпхуамэ | къыхихуамэ | къыхэтхуамэ | къыхэфхуамэ | къыхахуамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуамэ | къыхыумыхуамэ | къыхимыхуамэ | къыхэдмыхуамэ | къыхэвмыхуамэ | къыхамыхуамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъамэ | къыхэпхуэгъамэ | къыхихуэгъамэ | къыхэтхуэгъамэ | къыхэфхуэгъамэ | къыхахуэгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэгъамэ | къыхыумыхуэгъамэ | къыхимыхуэгъамэ | къыхэдмыхуэгъамэ | къыхэвмыхуэгъамэ | къыхамыхуэгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнмэ | къыхэпхуэнмэ | къыхихуэнмэ | къыхэтхуэнмэ | къыхэфхуэнмэ | къыхахуэнмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэнмэ | къыхыумыхуэнмэ | къыхимыхуэнмэ | къыхэдмыхуэнмэ | къыхэвмыхуэнмэ | къыхамыхуэнмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнумэ | къыхэпхуэнумэ | къыхихуэнумэ | къыхэтхуэнумэ | къыхэфхуэнумэ | къыхахуэнумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэнумэ | къыхыумыхуэнумэ | къыхимыхуэнумэ | къыхэдмыхуэнумэ | къыхэвмыхуэнумэ | къыхамыхуэнумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэтэмэ | къыхэпхуэтэмэ | къыхихуэтэмэ | къыхэтхуэтэмэ | къыхэфхуэтэмэ | къыхахуэтэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэтэмэ | къыхыумыхуэтэмэ | къыхимыхуэтэмэ | къыхэдмыхуэтэмэ | къыхэвмыхуэтэмэ | къыхамыхуэтэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуатэмэ | къыхэпхуатэмэ | къыхихуатэмэ | къыхэтхуатэмэ | къыхэфхуатэмэ | къыхахуатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуатэмэ | къыхыумыхуатэмэ | къыхимыхуатэмэ | къыхэдмыхуатэмэ | къыхэвмыхуатэмэ | къыхамыхуатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъатэмэ | къыхэпхуэгъатэмэ | къыхихуэгъатэмэ | къыхэтхуэгъатэмэ | къыхэфхуэгъатэмэ | къыхахуэгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэгъатэмэ | къыхыумыхуэгъатэмэ | къыхимыхуэгъатэмэ | къыхэдмыхуэгъатэмэ | къыхэвмыхуэгъатэмэ | къыхамыхуэгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнтэмэ | къыхэпхуэнтэмэ | къыхихуэнтэмэ | къыхэтхуэнтэмэ | къыхэфхуэнтэмэ | къыхахуэнтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэнтэмэ | къыхыумыхуэнтэмэ | къыхимыхуэнтэмэ | къыхэдмыхуэнтэмэ | къыхэвмыхуэнтэмэ | къыхамыхуэнтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнутэмэ | къыхэпхуэнутэмэ | къыхихуэнутэмэ | къыхэтхуэнутэмэ | къыхэфхуэнутэмэ | къыхахуэнутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэнутэмэ | къыхыумыхуэнутэмэ | къыхимыхуэнутэмэ | къыхэдмыхуэнутэмэ | къыхэвмыхуэнутэмэ | къыхамыхуэнутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнт | къыхэпхуэнт | къыхихуэнт | къыхэтхуэнт | къыхэфхуэнт | къыхахуэнт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнтэкъым | къыхэпхуэнтэкъым | къыхихуэнтэкъым | къыхэтхуэнтэкъым | къыхэфхуэнтэкъым | къыхахуэнтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнут | къыхэпхуэнут | къыхихуэнут | къыхэтхуэнут | къыхэфхуэнут | къыхахуэнут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнутэкъым | къыхэпхуэнутэкъым | къыхихуэнутэкъым | къыхэтхуэнутэкъым | къыхэфхуэнутэкъым | къыхахуэнутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэми | къыхэпхуэми | къыхихуэми | къыхэтхуэми | къыхэфхуэми | къыхахуэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэми | къыхыумыхуэми | къыхимыхуэми | къыхэдмыхуэми | къыхэвмыхуэми | къыхамыхуэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуами | къыхэпхуами | къыхихуами | къыхэтхуами | къыхэфхуами | къыхахуами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуами | къыхыумыхуами | къыхимыхуами | къыхэдмыхуами | къыхэвмыхуами | къыхамыхуами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъами | къыхэпхуэгъами | къыхихуэгъами | къыхэтхуэгъами | къыхэфхуэгъами | къыхахуэгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэгъами | къыхыумыхуэгъами | къыхимыхуэгъами | къыхэдмыхуэгъами | къыхэвмыхуэгъами | къыхамыхуэгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнми | къыхэпхуэнми | къыхихуэнми | къыхэтхуэнми | къыхэфхуэнми | къыхахуэнми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэнми | къыхыумыхуэнми | къыхимыхуэнми | къыхэдмыхуэнми | къыхэвмыхуэнми | къыхамыхуэнми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнуми | къыхэпхуэнуми | къыхихуэнуми | къыхэтхуэнуми | къыхэфхуэнуми | къыхахуэнуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэнуми | къыхыумыхуэнуми | къыхимыхуэнуми | къыхэдмыхуэнуми | къыхэвмыхуэнуми | къыхамыхуэнуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэтэми | къыхэпхуэтэми | къыхихуэтэми | къыхэтхуэтэми | къыхэфхуэтэми | къыхахуэтэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэтэми | къыхыумыхуэтэми | къыхимыхуэтэми | къыхэдмыхуэтэми | къыхэвмыхуэтэми | къыхамыхуэтэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуатэми | къыхэпхуатэми | къыхихуатэми | къыхэтхуатэми | къыхэфхуатэми | къыхахуатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуатэми | къыхыумыхуатэми | къыхимыхуатэми | къыхэдмыхуатэми | къыхэвмыхуатэми | къыхамыхуатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэгъатэми | къыхэпхуэгъатэми | къыхихуэгъатэми | къыхэтхуэгъатэми | къыхэфхуэгъатэми | къыхахуэгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэгъатэми | къыхыумыхуэгъатэми | къыхимыхуэгъатэми | къыхэдмыхуэгъатэми | къыхэвмыхуэгъатэми | къыхамыхуэгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнтэми | къыхэпхуэнтэми | къыхихуэнтэми | къыхэтхуэнтэми | къыхэфхуэнтэми | къыхахуэнтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэнтэми | къыхыумыхуэнтэми | къыхимыхуэнтэми | къыхэдмыхуэнтэми | къыхэвмыхуэнтэми | къыхамыхуэнтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуэнутэми | къыхэпхуэнутэми | къыхихуэнутэми | къыхэтхуэнутэми | къыхэфхуэнутэми | къыхахуэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуэнутэми | къыхыумыхуэнутэми | къыхимыхуэнутэми | къыхэдмыхуэнутэми | къыхэвмыхуэнутэми | къыхамыхуэнутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэсхуаи | къыхэпхуаи | къыхихуаи | къыхэтхуаи | къыхэфхуаи | къыхахуаи |
щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуакъыми | къыхэпхуакъыми | къыхихуакъыми | къыхэтхуакъыми | къыхэфхуакъыми | къыхахуакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэсхуащэрэт | къыхэпхуащэрэт | къыхихуащэрэт | къыхэтхуащэрэт | къыхэфхуащэрэт | къыхахуащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуащэрэт | къыхыумыхуащэрэт | къыхимыхуащэрэт | къыхэдмыхуащэрэт | къыхэвмыхуащэрэт | къыхамыхуащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнщ | къыхэпхуагъэнщ | къыхихуагъэнщ | къыхэтхуагъэнщ | къыхэфхуагъэнщ | къыхахуагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнкъым | къыхэпхуагъэнкъым | къыхихуагъэнкъым | къыхэтхуагъэнкъым | къыхэфхуагъэнкъым | къыхахуагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнт | къыхэпхуагъэнт | къыхихуагъэнт | къыхэтхуагъэнт | къыхэфхуагъэнт | къыхахуагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнтэкъым | къыхэпхуагъэнтэкъым | къыхихуагъэнтэкъым | къыхэтхуагъэнтэкъым | къыхэфхуагъэнтэкъым | къыхахуагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэн | къыхэпхуагъэн | къыхихуагъэн | къыхэтхуагъэн | къыхэфхуагъэн | къыхахуагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнкъэ | къыхэпхуагъэнкъэ | къыхихуагъэнкъэ | къыхэтхуагъэнкъэ | къыхэфхуагъэнкъэ | къыхахуагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнт | къыхэпхуагъэнт | къыхихуагъэнт | къыхэтхуагъэнт | къыхэфхуагъэнт | къыхахуагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнтэкъэ | къыхэпхуагъэнтэкъэ | къыхихуагъэнтэкъэ | къыхэтхуагъэнтэкъэ | къыхэфхуагъэнтэкъэ | къыхахуагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнущ | къыхэпхуагъэнущ | къыхихуагъэнущ | къыхэтхуагъэнущ | къыхэфхуагъэнущ | къыхахуагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнукъым | къыхэпхуагъэнукъым | къыхихуагъэнукъым | къыхэтхуагъэнукъым | къыхэфхуагъэнукъым | къыхахуагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнут | къыхэпхуагъэнут | къыхихуагъэнут | къыхэтхуагъэнут | къыхэфхуагъэнут | къыхахуагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнутэкъым | къыхэпхуагъэнутэкъым | къыхихуагъэнутэкъым | къыхэтхуагъэнутэкъым | къыхэфхуагъэнутэкъым | къыхахуагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэну | къыхэпхуагъэну | къыхихуагъэну | къыхэтхуагъэну | къыхэфхуагъэну | къыхахуагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнукъэ | къыхэпхуагъэнукъэ | къыхихуагъэнукъэ | къыхэтхуагъэнукъэ | къыхэфхуагъэнукъэ | къыхахуагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнут | къыхэпхуагъэнут | къыхихуагъэнут | къыхэтхуагъэнут | къыхэфхуагъэнут | къыхахуагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнутэкъэ | къыхэпхуагъэнутэкъэ | къыхихуагъэнутэкъэ | къыхэтхуагъэнутэкъэ | къыхэфхуагъэнутэкъэ | къыхахуагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхуэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхуэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхуэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхуэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхуэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхуэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхуэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхуэну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуэ | къыхэпхуэ | къыхихуэ | къыхэтхуэ | къыхэфхуэ | къыхахуэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуэ | къыхыумыхуэ | къыхимыхуэ | къыхэдмыхуэ | къыхэвмыхуэ | къыхамыхуэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуа | къыхэпхуа | къыхихуа | къыхэтхуа | къыхэфхуа | къыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуа | къыхыумыхуа | къыхимыхуа | къыхэдмыхуа | къыхэвмыхуа | къыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуэгъа | къыхэпхуэгъа | къыхихуэгъа | къыхэтхуэгъа | къыхэфхуэгъа | къыхахуэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуэгъа | къыхыумыхуэгъа | къыхимыхуэгъа | къыхэдмыхуэгъа | къыхэвмыхуэгъа | къыхамыхуэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуэн | къыхэпхуэн | къыхихуэн | къыхэтхуэн | къыхэфхуэн | къыхахуэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуэн | къыхыумыхуэн | къыхимыхуэн | къыхэдмыхуэн | къыхэвмыхуэн | къыхамыхуэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуэну | къыхэпхуэну | къыхихуэну | къыхэтхуэну | къыхэфхуэну | къыхахуэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуэну | къыхыумыхуэну | къыхимыхуэну | къыхэдмыхуэну | къыхэвмыхуэну | къыхамыхуэну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхуэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхуэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхуэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхуэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхуэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхуэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхуэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхуэну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхуэ | къызэрыхэпхуэ | къызэрыхихуэ | къызэрыхэтхуэ | къызэрыхэфхуэ | къызэрыхахуэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхуэ | къызэрыхыумыхуэ | къызэрыхимыхуэ | къызэрыхэдмыхуэ | къызэрыхэвмыхуэ | къызэрыхамыхуэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхуа | къызэрыхэпхуа | къызэрыхихуа | къызэрыхэтхуа | къызэрыхэфхуа | къызэрыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхуа | къызэрыхыумыхуа | къызэрыхимыхуа | къызэрыхэдмыхуа | къызэрыхэвмыхуа | къызэрыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхуэгъа | къызэрыхэпхуэгъа | къызэрыхихуэгъа | къызэрыхэтхуэгъа | къызэрыхэфхуэгъа | къызэрыхахуэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхуэгъа | къызэрыхыумыхуэгъа | къызэрыхимыхуэгъа | къызэрыхэдмыхуэгъа | къызэрыхэвмыхуэгъа | къызэрыхамыхуэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхуэн | къызэрыхэпхуэн | къызэрыхихуэн | къызэрыхэтхуэн | къызэрыхэфхуэн | къызэрыхахуэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхуэн | къызэрыхыумыхуэн | къызэрыхимыхуэн | къызэрыхэдмыхуэн | къызэрыхэвмыхуэн | къызэрыхамыхуэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхуэну | къызэрыхэпхуэну | къызэрыхихуэну | къызэрыхэтхуэну | къызэрыхэфхуэну | къызэрыхахуэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхуэну | къызэрыхыумыхуэну | къызэрыхимыхуэну | къызэрыхэдмыхуэну | къызэрыхэвмыхуэну | къызэрыхамыхуэну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхуэ | къыщыхэпхуэ | къыщыхихуэ | къыщыхэтхуэ | къыщыхэфхуэ | къыщыхахуэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхуэ | къыщыхыумыхуэ | къыщыхимыхуэ | къыщыхэдмыхуэ | къыщыхэвмыхуэ | къыщыхамыхуэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхуа | къыщыхэпхуа | къыщыхихуа | къыщыхэтхуа | къыщыхэфхуа | къыщыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхуа | къыщыхыумыхуа | къыщыхимыхуа | къыщыхэдмыхуа | къыщыхэвмыхуа | къыщыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхуэгъа | къыщыхэпхуэгъа | къыщыхихуэгъа | къыщыхэтхуэгъа | къыщыхэфхуэгъа | къыщыхахуэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхуэгъа | къыщыхыумыхуэгъа | къыщыхимыхуэгъа | къыщыхэдмыхуэгъа | къыщыхэвмыхуэгъа | къыщыхамыхуэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхуэн | къыщыхэпхуэн | къыщыхихуэн | къыщыхэтхуэн | къыщыхэфхуэн | къыщыхахуэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхуэн | къыщыхыумыхуэн | къыщыхимыхуэн | къыщыхэдмыхуэн | къыщыхэвмыхуэн | къыщыхамыхуэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхуэну | къыщыхэпхуэну | къыщыхихуэну | къыщыхэтхуэну | къыщыхэфхуэну | къыщыхахуэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхуэну | къыщыхыумыхуэну | къыщыхимыхуэну | къыщыхэдмыхуэну | къыщыхэвмыхуэну | къыщыхамыхуэну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхуэ | къыздыхэпхуэ | къыздыхихуэ | къыздыхэтхуэ | къыздыхэфхуэ | къыздыхахуэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхуэ | къыздыхыумыхуэ | къыздыхимыхуэ | къыздыхэдмыхуэ | къыздыхэвмыхуэ | къыздыхамыхуэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхуа | къыздыхэпхуа | къыздыхихуа | къыздыхэтхуа | къыздыхэфхуа | къыздыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхуа | къыздыхыумыхуа | къыздыхимыхуа | къыздыхэдмыхуа | къыздыхэвмыхуа | къыздыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхуэгъа | къыздыхэпхуэгъа | къыздыхихуэгъа | къыздыхэтхуэгъа | къыздыхэфхуэгъа | къыздыхахуэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхуэгъа | къыздыхыумыхуэгъа | къыздыхимыхуэгъа | къыздыхэдмыхуэгъа | къыздыхэвмыхуэгъа | къыздыхамыхуэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхуэн | къыздыхэпхуэн | къыздыхихуэн | къыздыхэтхуэн | къыздыхэфхуэн | къыздыхахуэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхуэн | къыздыхыумыхуэн | къыздыхимыхуэн | къыздыхэдмыхуэн | къыздыхэвмыхуэн | къыздыхамыхуэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхуэну | къыздыхэпхуэну | къыздыхихуэну | къыздыхэтхуэну | къыздыхэфхуэну | къыздыхахуэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхуэну | къыздыхыумыхуэну | къыздыхимыхуэну | къыздыхэдмыхуэну | къыздыхэвмыхуэну | къыздыхамыхуэну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхуэ | къыщӀыхэпхуэ | къыщӀыхихуэ | къыщӀыхэтхуэ | къыщӀыхэфхуэ | къыщӀыхахуэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхуэ | къыщӀыхыумыхуэ | къыщӀыхимыхуэ | къыщӀыхэдмыхуэ | къыщӀыхэвмыхуэ | къыщӀыхамыхуэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхуа | къыщӀыхэпхуа | къыщӀыхихуа | къыщӀыхэтхуа | къыщӀыхэфхуа | къыщӀыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхуа | къыщӀыхыумыхуа | къыщӀыхимыхуа | къыщӀыхэдмыхуа | къыщӀыхэвмыхуа | къыщӀыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхуэгъа | къыщӀыхэпхуэгъа | къыщӀыхихуэгъа | къыщӀыхэтхуэгъа | къыщӀыхэфхуэгъа | къыщӀыхахуэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхуэгъа | къыщӀыхыумыхуэгъа | къыщӀыхимыхуэгъа | къыщӀыхэдмыхуэгъа | къыщӀыхэвмыхуэгъа | къыщӀыхамыхуэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхуэн | къыщӀыхэпхуэн | къыщӀыхихуэн | къыщӀыхэтхуэн | къыщӀыхэфхуэн | къыщӀыхахуэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхуэн | къыщӀыхыумыхуэн | къыщӀыхимыхуэн | къыщӀыхэдмыхуэн | къыщӀыхэвмыхуэн | къыщӀыхамыхуэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхуэну | къыщӀыхэпхуэну | къыщӀыхихуэну | къыщӀыхэтхуэну | къыщӀыхэфхуэну | къыщӀыхахуэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхуэну | къыщӀыхыумыхуэну | къыщӀыхимыхуэну | къыщӀыхэдмыхуэну | къыщӀыхэвмыхуэну | къыщӀыхамыхуэну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуэу | къыхэпхуэу | къыхихуэу | къыхэтхуэу | къыхэфхуэу | къыхахуэу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуэу | къыхыумыхуэу | къыхимыхуэу | къыхэдмыхуэу | къыхэвмыхуэу | къыхамыхуэу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуауэ | къыхэпхуауэ | къыхихуауэ | къыхэтхуауэ | къыхэфхуауэ | къыхахуауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуауэ | къыхыумыхуауэ | къыхимыхуауэ | къыхэдмыхуауэ | къыхэвмыхуауэ | къыхамыхуауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къыхэсхуэурэ | къыхэпхуэурэ | къыхихуэурэ | къыхэтхуэурэ | къыхэфхуэурэ | къыхахуэурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуэурэ | къыхыумыхуэурэ | къыхимыхуэурэ | къыхэдмыхуэурэ | къыхэвмыхуэурэ | къыхамыхуэурэ |
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
подлежащэ СЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыхызохуэ | укъахызохуэ | ||||
ар | къыпхызохуэ | къыхызохуэ | къыфхызохуэ | къахызохуэ | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыхызохуэ | фыкъахызохуэ | ||||
ахэр | къыпхызохуэ(хэ) | къыхызохуэ(хэ) | къыфхызохуэ(хэ | къахызохуэ(хэ) | ||
подлежащэ УЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыхыбохуэ | сыкъахыбохуэ | ||||
уэ | ||||||
ар | къысхыбохуэ | къыхыбохуэ | къытхыбохуэ | къахыбохуэ | ||
дэ | дыкъыхыбохуэ | дыкъахыбохуэ | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысхыбохуэ(хэ) | къыхыбохуэ(хэ) | къытхыбохуэ(хэ) | къахыбохуэ(хэ) | ||
подлежащэ АБЫ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпхехуэ | сыкъыхехуэ | сыкъыфхехуэ | сыкъахехуэ | ||
уэ | укъысхехуэ | укъыхехуэ | укъытхехуэ | укъахехуэ | ||
ар | къысхехуэ | къыпхехуэ | къыхехуэ | къытхехуэ | къыфхехуэ | къахехуэ |
дэ | дыкъыпхехуэ | дыкъыхехуэ | дыкъыфхехуэ | дыкъахехуэ | ||
фэ | фыкъысхехуэ | фыкъыхехуэ | фыкъытхехуэ | фыкъахехуэ | ||
ахэр | къысхехуэ(хэ) | къыпхехуэ(хэ) | къыхехуэ(хэ) | къытхехуэ(хэ) | къыфхехуэ(хэ) | къахехуэ(хэ) |
подлежащэ ДЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыхыдохуэ | укъахыдохуэ | ||||
ар | къыпхыдохуэ | къыхыдохуэ | къыфхыдохуэ | къахыдохуэ | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыхыдохуэ | фыкъахыдохуэ | ||||
ахэр | къыпхыдохуэ(хэ) | къыхыдохуэ(хэ) | къыфхыдохуэ(хэ) | къахыдохуэ(хэ) | ||
подлежащэ ФЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыхывохуэ | сыкъахывохуэ | ||||
уэ | ||||||
ар | къысхывохуэ | къыхывохуэ | къытхывохуэ | къахывохуэ | ||
дэ | дыкъыхывохуэ | дыкъахывохуэ | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысхывохуэ(хэ) | къыхывохуэ(хэ) | къытхывохуэ(хэ) | къахывохуэ(хэ) | ||
подлежащэ АБЫХЭМ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпхахуэ | сыкъыхахуэ | сыкъыфхахуэ | сыкъахахуэ | ||
уэ | укъысхахуэ | укъыхахуэ | укъытхахуэ | укъахахуэ | ||
ар | къысхахуэ | къыпхахуэ | къыхахуэ | къытхахуэ | къыфхахуэ | къахахуэ |
дэ | дыкъыпхахуэ | дыкъыхахуэ | дыкъыфхахуэ | дыкъахахуэ | ||
фэ | фыкъысхахуэ | фыкъыхахуэ | фыкъытхахуэ | фыкъахахуэ | ||
ахэр | къысхахуэ(хэ) | къыпхахуэ(хэ) | къыхахуэ(хэ) | къытхахуэ(хэ) | къыфхахуэ(хэ) | къахахуэ(хэ) |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]э | [ху]эр | -- | [ху]эхэр |
Эргативнэ: | [ху]э | [ху]эм | -- | [ху]эхэм |
Послеложнэ: | [ху]экӀэ | [ху]эмкӀэ | [ху]эхэкӀэ | [ху]эхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]эу | [ху]эрауэ | [ху]эхэу | [ху]эхэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]а | [ху]ар | -- | [ху]ахэр |
Эргативнэ: | [ху]а | [ху]ам | -- | [ху]ахэм |
Послеложнэ: | [ху]акӀэ | [ху]амкӀэ | [ху]ахэкӀэ | [ху]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]ауэ | [ху]арауэ | [ху]ахэу | [ху]ахэрауэ |
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]эн | [ху]эныр | -- | [ху]энхэр |
Эргативнэ: | [ху]эн | [ху]эным | -- | [ху]энхэм |
Послеложнэ: | [ху]энкӀэ | [ху]энымкӀэ | [ху]энхэкӀэ | [ху]энхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ху]эну | [ху]энырауэ | [ху]энхэу | [ху]энхэрауэ |
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]эну | [ху]энур | -- | [ху]энухэр |
Эргативнэ: | [ху]эну | [ху]энум | -- | [ху]энухэм |
Послеложнэ: | [ху]энукӀэ | [ху]энумкӀэ | [ху]энухэкӀэ | [ху]энухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]энууэ | [ху]энурауэ | [ху]энухэу | [ху]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ЗалымыгъэкӀэ ехулӀауэ къыхэгъэхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
- Къарэкъулэныр Индыл къыхихуэри къригъэсыкӀащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэхуэн: make sb come in, chase or drive sb or sth into sth, swh.
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэхуэн: заставить войти, загнать кого-что-л. куда-л.
БИБЛИОГРАФИЕ