къыхэхун
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐ'xʷǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [ху] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къыхэхун"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэхун |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыхун |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэсхун | къыхэпхун | къыхихун | къыхэтхун | къыхэфхун | къыхахун |
щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхун | къыхыумыхун | къыхимыхун | къыхэдмыхун | къыхэвмыхун | къыхамыхун |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэху! | къыхэфху! |
щымыӀэныгъэ: | къыхыумыху! | къыхэвмыху! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхреху | укъыхреху | къыхреху | дыкъыхреху | фыкъыхреху | къыхреху |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыху | укъыхремыху | къыхремыху | дыкъыхремыху | фыкъыхремыху | къыхремыху |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхызоху(р) | къыхыбоху(р) | къыхеху(р) | къыхыдоху(р) | къыхывоху(р) | къыхаху(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуркъым | къыхэпхуркъым | къыхихуркъым | къыхэтхуркъым | къыхэфхуркъым | къыхахуркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхурт | къыхэпхурт | къыхихурт | къыхэтхурт | къыхэфхурт | къыхахурт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуртэкъым | къыхэпхуртэкъым | къыхихуртэкъым | къыхэтхуртэкъым | къыхэфхуртэкъым | къыхахуртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуащ | къыхэпхуащ | къыхихуащ | къыхэтхуащ | къыхэфхуащ | къыхахуащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуакъым | къыхэпхуакъым | къыхихуакъым | къыхэтхуакъым | къыхэфхуакъым | къыхахуакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуат | къыхэпхуат | къыхихуат | къыхэтхуат | къыхэфхуат | къыхахуат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуатэкъым | къыхэпхуатэкъым | къыхихуатэкъым | къыхэтхуатэкъым | къыхэфхуатэкъым | къыхахуатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхугъащ | къыхэпхугъащ | къыхихугъащ | къыхэтхугъащ | къыхэфхугъащ | къыхахугъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхугъакъым | къыхэпхугъакъым | къыхихугъакъым | къыхэтхугъакъым | къыхэфхугъакъым | къыхахугъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхугъат | къыхэпхугъат | къыхихугъат | къыхэтхугъат | къыхэфхугъат | къыхахугъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхугъатэкъым | къыхэпхугъатэкъым | къыхихугъатэкъым | къыхэтхугъатэкъым | къыхэфхугъатэкъым | къыхахугъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыхэсхущ | къыхэпхущ | къыхихущ | къыхэтхущ | къыхэфхущ | къыхахущ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхукъым | къыхэпхукъым | къыхихукъым | къыхэтхукъым | къыхэфхукъым | къыхахукъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыхэсхут | къыхэпхут | къыхихут | къыхэтхут | къыхэфхут | къыхахут |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхутэкъым | къыхэпхутэкъым | къыхихутэкъым | къыхэтхутэкъым | къыхэфхутэкъым | къыхахутэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунщ | къыхэпхунщ | къыхихунщ | къыхэтхунщ | къыхэфхунщ | къыхахунщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхункъым | къыхэпхункъым | къыхихункъым | къыхэтхункъым | къыхэфхункъым | къыхахункъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунущ | къыхэпхунущ | къыхихунущ | къыхэтхунущ | къыхэфхунущ | къыхахунущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхунукъым | къыхэпхунукъым | къыхихунукъым | къыхэтхунукъым | къыхэфхунукъым | къыхахунукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхурэ | къыхэпхурэ | къыхихурэ | къыхэтхурэ | къыхэфхурэ | къыхахурэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуркъэ | къыхэпхуркъэ | къыхихуркъэ | къыхэтхуркъэ | къыхэфхуркъэ | къыхахуркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхурт | къыхэпхурт | къыхихурт | къыхэтхурт | къыхэфхурт | къыхахурт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуртэкъэ | къыхэпхуртэкъэ | къыхихуртэкъэ | къыхэтхуртэкъэ | къыхэфхуртэкъэ | къыхахуртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуа | къыхэпхуа | къыхихуа | къыхэтхуа | къыхэфхуа | къыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуакъэ | къыхэпхуакъэ | къыхихуакъэ | къыхэтхуакъэ | къыхэфхуакъэ | къыхахуакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуат | къыхэпхуат | къыхихуат | къыхэтхуат | къыхэфхуат | къыхахуат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуатэкъэ | къыхэпхуатэкъэ | къыхихуатэкъэ | къыхэтхуатэкъэ | къыхэфхуатэкъэ | къыхахуатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхугъа | къыхэпхугъа | къыхихугъа | къыхэтхугъа | къыхэфхугъа | къыхахугъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къыхэсхугъакъэ | къыхэпхугъакъэ | къыхихугъакъэ | къыхэтхугъакъэ | къыхэфхугъакъэ | къыхахугъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхугъат | къыхэпхугъат | къыхихугъат | къыхэтхугъат | къыхэфхугъат | къыхахугъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхугъатэкъэ | къыхэпхугъатэкъэ | къыхихугъатэкъэ | къыхэтхугъатэкъэ | къыхэфхугъатэкъэ | къыхахугъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыхэсху | къыхэпху | къыхиху | къыхэтху | къыхэфху | къыхаху |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхукъэ | къыхэпхукъэ | къыхихукъэ | къыхэтхукъэ | къыхэфхукъэ | къыхахукъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыхэсхут | къыхэпхут | къыхихут | къыхэтхут | къыхэфхут | къыхахут |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхутэкъэ | къыхэпхутэкъэ | къыхихутэкъэ | къыхэтхутэкъэ | къыхэфхутэкъэ | къыхахутэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхун | къыхэпхун | къыхихун | къыхэтхун | къыхэфхун | къыхахун |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхункъэ | къыхэпхункъэ | къыхихункъэ | къыхэтхункъэ | къыхэфхункъэ | къыхахункъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуну | къыхэпхуну | къыхихуну | къыхэтхуну | къыхэфхуну | къыхахуну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхунукъэ | къыхэпхунукъэ | къыхихунукъэ | къыхэтхунукъэ | къыхэфхунукъэ | къыхахунукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхумэ | къыхэпхумэ | къыхихумэ | къыхэтхумэ | къыхэфхумэ | къыхахумэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхумэ | къыхыумыхумэ | къыхимыхумэ | къыхэдмыхумэ | къыхэвмыхумэ | къыхамыхумэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуамэ | къыхэпхуамэ | къыхихуамэ | къыхэтхуамэ | къыхэфхуамэ | къыхахуамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуамэ | къыхыумыхуамэ | къыхимыхуамэ | къыхэдмыхуамэ | къыхэвмыхуамэ | къыхамыхуамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэсхугъамэ | къыхэпхугъамэ | къыхихугъамэ | къыхэтхугъамэ | къыхэфхугъамэ | къыхахугъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхугъамэ | къыхыумыхугъамэ | къыхимыхугъамэ | къыхэдмыхугъамэ | къыхэвмыхугъамэ | къыхамыхугъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунмэ | къыхэпхунмэ | къыхихунмэ | къыхэтхунмэ | къыхэфхунмэ | къыхахунмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхунмэ | къыхыумыхунмэ | къыхимыхунмэ | къыхэдмыхунмэ | къыхэвмыхунмэ | къыхамыхунмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунумэ | къыхэпхунумэ | къыхихунумэ | къыхэтхунумэ | къыхэфхунумэ | къыхахунумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхунумэ | къыхыумыхунумэ | къыхимыхунумэ | къыхэдмыхунумэ | къыхэвмыхунумэ | къыхамыхунумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхутэмэ | къыхэпхутэмэ | къыхихутэмэ | къыхэтхутэмэ | къыхэфхутэмэ | къыхахутэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхутэмэ | къыхыумыхутэмэ | къыхимыхутэмэ | къыхэдмыхутэмэ | къыхэвмыхутэмэ | къыхамыхутэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуатэмэ | къыхэпхуатэмэ | къыхихуатэмэ | къыхэтхуатэмэ | къыхэфхуатэмэ | къыхахуатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуатэмэ | къыхыумыхуатэмэ | къыхимыхуатэмэ | къыхэдмыхуатэмэ | къыхэвмыхуатэмэ | къыхамыхуатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэсхугъатэмэ | къыхэпхугъатэмэ | къыхихугъатэмэ | къыхэтхугъатэмэ | къыхэфхугъатэмэ | къыхахугъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхугъатэмэ | къыхыумыхугъатэмэ | къыхимыхугъатэмэ | къыхэдмыхугъатэмэ | къыхэвмыхугъатэмэ | къыхамыхугъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунтэмэ | къыхэпхунтэмэ | къыхихунтэмэ | къыхэтхунтэмэ | къыхэфхунтэмэ | къыхахунтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхунтэмэ | къыхыумыхунтэмэ | къыхимыхунтэмэ | къыхэдмыхунтэмэ | къыхэвмыхунтэмэ | къыхамыхунтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунутэмэ | къыхэпхунутэмэ | къыхихунутэмэ | къыхэтхунутэмэ | къыхэфхунутэмэ | къыхахунутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхунутэмэ | къыхыумыхунутэмэ | къыхимыхунутэмэ | къыхэдмыхунутэмэ | къыхэвмыхунутэмэ | къыхамыхунутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунт | къыхэпхунт | къыхихунт | къыхэтхунт | къыхэфхунт | къыхахунт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхунтэкъым | къыхэпхунтэкъым | къыхихунтэкъым | къыхэтхунтэкъым | къыхэфхунтэкъым | къыхахунтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунут | къыхэпхунут | къыхихунут | къыхэтхунут | къыхэфхунут | къыхахунут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэсхунутэкъым | къыхэпхунутэкъым | къыхихунутэкъым | къыхэтхунутэкъым | къыхэфхунутэкъым | къыхахунутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуми | къыхэпхуми | къыхихуми | къыхэтхуми | къыхэфхуми | къыхахуми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуми | къыхыумыхуми | къыхимыхуми | къыхэдмыхуми | къыхэвмыхуми | къыхамыхуми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуами | къыхэпхуами | къыхихуами | къыхэтхуами | къыхэфхуами | къыхахуами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуами | къыхыумыхуами | къыхимыхуами | къыхэдмыхуами | къыхэвмыхуами | къыхамыхуами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэсхугъами | къыхэпхугъами | къыхихугъами | къыхэтхугъами | къыхэфхугъами | къыхахугъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхугъами | къыхыумыхугъами | къыхимыхугъами | къыхэдмыхугъами | къыхэвмыхугъами | къыхамыхугъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунми | къыхэпхунми | къыхихунми | къыхэтхунми | къыхэфхунми | къыхахунми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхунми | къыхыумыхунми | къыхимыхунми | къыхэдмыхунми | къыхэвмыхунми | къыхамыхунми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунуми | къыхэпхунуми | къыхихунуми | къыхэтхунуми | къыхэфхунуми | къыхахунуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхунуми | къыхыумыхунуми | къыхимыхунуми | къыхэдмыхунуми | къыхэвмыхунуми | къыхамыхунуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхутэми | къыхэпхутэми | къыхихутэми | къыхэтхутэми | къыхэфхутэми | къыхахутэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхутэми | къыхыумыхутэми | къыхимыхутэми | къыхэдмыхутэми | къыхэвмыхутэми | къыхамыхутэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэсхуатэми | къыхэпхуатэми | къыхихуатэми | къыхэтхуатэми | къыхэфхуатэми | къыхахуатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуатэми | къыхыумыхуатэми | къыхимыхуатэми | къыхэдмыхуатэми | къыхэвмыхуатэми | къыхамыхуатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэсхугъатэми | къыхэпхугъатэми | къыхихугъатэми | къыхэтхугъатэми | къыхэфхугъатэми | къыхахугъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхугъатэми | къыхыумыхугъатэми | къыхимыхугъатэми | къыхэдмыхугъатэми | къыхэвмыхугъатэми | къыхамыхугъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунтэми | къыхэпхунтэми | къыхихунтэми | къыхэтхунтэми | къыхэфхунтэми | къыхахунтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхунтэми | къыхыумыхунтэми | къыхимыхунтэми | къыхэдмыхунтэми | къыхэвмыхунтэми | къыхамыхунтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэсхунутэми | къыхэпхунутэми | къыхихунутэми | къыхэтхунутэми | къыхэфхуэнутэми | къыхахуэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхунутэми | къыхыумыхунутэми | къыхимыхунутэми | къыхэдмыхунутэми | къыхэвмыхунутэми | къыхамыхунутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэсхуаи | къыхэпхуаи | къыхихуаи | къыхэтхуаи | къыхэфхуаи | къыхахуаи |
щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуакъыми | къыхэпхуакъыми | къыхихуакъыми | къыхэтхуакъыми | къыхэфхуакъыми | къыхахуакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэсхуащэрэт | къыхэпхуащэрэт | къыхихуащэрэт | къыхэтхуащэрэт | къыхэфхуащэрэт | къыхахуащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыхуащэрэт | къыхыумыхуащэрэт | къыхимыхуащэрэт | къыхэдмыхуащэрэт | къыхэвмыхуащэрэт | къыхамыхуащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнщ | къыхэпхуагъэнщ | къыхихуагъэнщ | къыхэтхуагъэнщ | къыхэфхуагъэнщ | къыхахуагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнкъым | къыхэпхуагъэнкъым | къыхихуагъэнкъым | къыхэтхуагъэнкъым | къыхэфхуагъэнкъым | къыхахуагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнт | къыхэпхуагъэнт | къыхихуагъэнт | къыхэтхуагъэнт | къыхэфхуагъэнт | къыхахуагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнтэкъым | къыхэпхуагъэнтэкъым | къыхихуагъэнтэкъым | къыхэтхуагъэнтэкъым | къыхэфхуагъэнтэкъым | къыхахуагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэн | къыхэпхуагъэн | къыхихуагъэн | къыхэтхуагъэн | къыхэфхуагъэн | къыхахуагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнкъэ | къыхэпхуагъэнкъэ | къыхихуагъэнкъэ | къыхэтхуагъэнкъэ | къыхэфхуагъэнкъэ | къыхахуагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнт | къыхэпхуагъэнт | къыхихуагъэнт | къыхэтхуагъэнт | къыхэфхуагъэнт | къыхахуагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнтэкъэ | къыхэпхуагъэнтэкъэ | къыхихуагъэнтэкъэ | къыхэтхуагъэнтэкъэ | къыхэфхуагъэнтэкъэ | къыхахуагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнущ | къыхэпхуагъэнущ | къыхихуагъэнущ | къыхэтхуагъэнущ | къыхэфхуагъэнущ | къыхахуагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнукъым | къыхэпхуагъэнукъым | къыхихуагъэнукъым | къыхэтхуагъэнукъым | къыхэфхуагъэнукъым | къыхахуагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнут | къыхэпхуагъэнут | къыхихуагъэнут | къыхэтхуагъэнут | къыхэфхуагъэнут | къыхахуагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнутэкъым | къыхэпхуагъэнутэкъым | къыхихуагъэнутэкъым | къыхэтхуагъэнутэкъым | къыхэфхуагъэнутэкъым | къыхахуагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэну | къыхэпхуагъэну | къыхихуагъэну | къыхэтхуагъэну | къыхэфхуагъэну | къыхахуагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнукъэ | къыхэпхуагъэнукъэ | къыхихуагъэнукъэ | къыхэтхуагъэнукъэ | къыхэфхуагъэнукъэ | къыхахуагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнут | къыхэпхуагъэнут | къыхихуагъэнут | къыхэтхуагъэнут | къыхэфхуагъэнут | къыхахуагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэсхуагъэнутэкъэ | къыхэпхуагъэнутэкъэ | къыхихуагъэнутэкъэ | къыхэтхуагъэнутэкъэ | къыхэфхуагъэнутэкъэ | къыхахуагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыху |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыху |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхугъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхугъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхун |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхун |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыхуну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыхуну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсху | къыхэпху | къыхиху | къыхэтху | къыхэфху | къыхаху |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыху | къыхыумыху | къыхимыху | къыхэдмыху | къыхэвмыху | къыхамыху |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуа | къыхэпхуа | къыхихуа | къыхэтхуа | къыхэфхуа | къыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуа | къыхыумыхуа | къыхимыхуа | къыхэдмыхуа | къыхэвмыхуа | къыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхугъа | къыхэпхугъа | къыхихугъа | къыхэтхугъа | къыхэфхугъа | къыхахугъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхугъа | къыхыумыхугъа | къыхимыхугъа | къыхэдмыхугъа | къыхэвмыхугъа | къыхамыхугъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхун | къыхэпхун | къыхихун | къыхэтхун | къыхэфхун | къыхахун |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхун | къыхыумыхун | къыхимыхун | къыхэдмыхун | къыхэвмыхун | къыхамыхун |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуну | къыхэпхуну | къыхихуну | къыхэтхуну | къыхэфхуну | къыхахуну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуну | къыхыумыхуну | къыхимыхуну | къыхэдмыхуну | къыхэвмыхуну | къыхамыхуну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэху |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыху |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхугъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхугъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхун |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхун |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэхуну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыхуну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсху | къызэрыхэпху | къызэрыхиху | къызэрыхэтху | къызэрыхэфху | къызэрыхаху |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыху | къызэрыхыумыху | къызэрыхимыху | къызэрыхэдмыху | къызэрыхэвмыху | къызэрыхамыху |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхуа | къызэрыхэпхуа | къызэрыхихуа | къызэрыхэтхуа | къызэрыхэфхуа | къызэрыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхуа | къызэрыхыумыхуа | къызэрыхимыхуа | къызэрыхэдмыхуа | къызэрыхэвмыхуа | къызэрыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхугъа | къызэрыхэпхугъа | къызэрыхихугъа | къызэрыхэтхугъа | къызэрыхэфхугъа | къызэрыхахугъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхугъа | къызэрыхыумыхугъа | къызэрыхимыхугъа | къызэрыхэдмыхугъа | къызэрыхэвмыхугъа | къызэрыхамыхугъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхун | къызэрыхэпхун | къызэрыхихун | къызэрыхэтхун | къызэрыхэфхун | къызэрыхахун |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхун | къызэрыхыумыхун | къызэрыхимыхун | къызэрыхэдмыхун | къызэрыхэвмыхун | къызэрыхамыхун |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэсхуну | къызэрыхэпхуну | къызэрыхихуну | къызэрыхэтхуну | къызэрыхэфхуну | къызэрыхахуну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыхуну | къызэрыхыумыхуну | къызэрыхимыхуну | къызэрыхэдмыхуну | къызэрыхэвмыхуну | къызэрыхамыхуну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсху | къыщыхэпху | къыщыхиху | къыщыхэтху | къыщыхэфху | къыщыхаху |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыху | къыщыхыумыху | къыщыхимыху | къыщыхэдмыху | къыщыхэвмыху | къыщыхамыху |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхуа | къыщыхэпхуа | къыщыхихуа | къыщыхэтхуа | къыщыхэфхуа | къыщыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхуа | къыщыхыумыхуа | къыщыхимыхуа | къыщыхэдмыхуа | къыщыхэвмыхуа | къыщыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхугъа | къыщыхэпхугъа | къыщыхихугъа | къыщыхэтхугъа | къыщыхэфхугъа | къыщыхахугъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхугъа | къыщыхыумыхугъа | къыщыхимыхугъа | къыщыхэдмыхугъа | къыщыхэвмыхугъа | къыщыхамыхугъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхун | къыщыхэпхун | къыщыхихун | къыщыхэтхун | къыщыхэфхун | къыщыхахун |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхун | къыщыхыумыхун | къыщыхимыхун | къыщыхэдмыхун | къыщыхэвмыхун | къыщыхамыхун |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэсхуну | къыщыхэпхуну | къыщыхихуну | къыщыхэтхуну | къыщыхэфхуну | къыщыхахуну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыхуну | къыщыхыумыхуну | къыщыхимыхуну | къыщыхэдмыхуну | къыщыхэвмыхуну | къыщыхамыхуну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсху | къыздыхэпху | къыздыхиху | къыздыхэтху | къыздыхэфху | къыздыхаху |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыху | къыздыхыумыху | къыздыхимыху | къыздыхэдмыху | къыздыхэвмыху | къыздыхамыху |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхуа | къыздыхэпхуа | къыздыхихуа | къыздыхэтхуа | къыздыхэфхуа | къыздыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхуа | къыздыхыумыхуа | къыздыхимыхуа | къыздыхэдмыхуа | къыздыхэвмыхуа | къыздыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхугъа | къыздыхэпхугъа | къыздыхихугъа | къыздыхэтхугъа | къыздыхэфхугъа | къыздыхахугъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхугъа | къыздыхыумыхугъа | къыздыхимыхугъа | къыздыхэдмыхугъа | къыздыхэвмыхугъа | къыздыхамыхугъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхун | къыздыхэпхун | къыздыхихун | къыздыхэтхун | къыздыхэфхун | къыздыхахун |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхун | къыздыхыумыхун | къыздыхимыхун | къыздыхэдмыхун | къыздыхэвмыхун | къыздыхамыхун |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэсхуну | къыздыхэпхуну | къыздыхихуну | къыздыхэтхуну | къыздыхэфхуну | къыздыхахуну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыхуну | къыздыхыумыхуну | къыздыхимыхуну | къыздыхэдмыхуну | къыздыхэвмыхуну | къыздыхамыхуну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсху | къыщӀыхэпху | къыщӀыхиху | къыщӀыхэтху | къыщӀыхэфху | къыщӀыхаху |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыху | къыщӀыхыумыху | къыщӀыхимыху | къыщӀыхэдмыху | къыщӀыхэвмыху | къыщӀыхамыху |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхуа | къыщӀыхэпхуа | къыщӀыхихуа | къыщӀыхэтхуа | къыщӀыхэфхуа | къыщӀыхахуа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхуа | къыщӀыхыумыхуа | къыщӀыхимыхуа | къыщӀыхэдмыхуа | къыщӀыхэвмыхуа | къыщӀыхамыхуа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхугъа | къыщӀыхэпхугъа | къыщӀыхихугъа | къыщӀыхэтхугъа | къыщӀыхэфхугъа | къыщӀыхахугъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхугъа | къыщӀыхыумыхугъа | къыщӀыхимыхугъа | къыщӀыхэдмыхугъа | къыщӀыхэвмыхугъа | къыщӀыхамыхугъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхун | къыщӀыхэпхун | къыщӀыхихун | къыщӀыхэтхун | къыщӀыхэфхун | къыщӀыхахун |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхун | къыщӀыхыумыхун | къыщӀыхимыхун | къыщӀыхэдмыхун | къыщӀыхэвмыхун | къыщӀыхамыхун |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэсхуну | къыщӀыхэпхуну | къыщӀыхихуну | къыщӀыхэтхуну | къыщӀыхэфхуну | къыщӀыхахуну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыхуну | къыщӀыхыумыхуну | къыщӀыхимыхуну | къыщӀыхэдмыхуну | къыщӀыхэвмыхуну | къыщӀыхамыхуну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуу | къыхэпхуу | къыхихуу | къыхэтхуу | къыхэфхуу | къыхахуу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуу | къыхыумыхуу | къыхимыхуу | къыхэдмыхуу | къыхэвмыхуу | къыхамыхуу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэсхуауэ | къыхэпхуауэ | къыхихуауэ | къыхэтхуауэ | къыхэфхуауэ | къыхахуауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуауэ | къыхыумыхуауэ | къыхимыхуауэ | къыхэдмыхуауэ | къыхэвмыхуауэ | къыхамыхуауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къыхэсхуурэ | къыхэпхуурэ | къыхихуурэ | къыхэтхуурэ | къыхэфхуурэ | къыхахуурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыхуурэ | къыхыумыхуурэ | къыхимыхуурэ | къыхэдмыхуурэ | къыхэвмыхуурэ | къыхамыхуурэ |
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
подлежащэ СЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыхызоху | укъахызоху | ||||
ар | къыпхызоху | къыхызоху | къыфхызоху | къахызоху | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыхызоху | фыкъахызоху | ||||
ахэр | къыпхызоху(хэ) | къыхызоху(хэ) | къыфхызоху(хэ | къахызоху(хэ) | ||
подлежащэ УЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыхыбоху | сыкъахыбоху | ||||
уэ | ||||||
ар | къысхыбоху | къыхыбоху | къытхыбоху | къахыбоху | ||
дэ | дыкъыхыбоху | дыкъахыбоху | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысхыбоху(хэ) | къыхыбоху(хэ) | къытхыбоху(хэ) | къахыбоху(хэ) | ||
подлежащэ АБЫ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпхеху | сыкъыхеху | сыкъыфхеху | сыкъахеху | ||
уэ | укъысхеху | укъыхеху | укъытхеху | укъахеху | ||
ар | къысхеху | къыпхеху | къыхеху | къытхеху | къыфхеху | къахеху |
дэ | дыкъыпхеху | дыкъыхеху | дыкъыфхеху | дыкъахеху | ||
фэ | фыкъысхеху | фыкъыхеху | фыкъытхеху | фыкъахеху | ||
ахэр | къысхеху(хэ) | къыпхеху(хэ) | къыхеху(хэ) | къытхеху(хэ) | къыфхеху(хэ) | къахеху(хэ) |
подлежащэ ДЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыхыдоху | укъахыдоху | ||||
ар | къыпхыдоху | къыхыдоху | къыфхыдоху | къахыдоху | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыхыдоху | фыкъахыдоху | ||||
ахэр | къыпхыдоху(хэ) | къыхыдоху(хэ) | къыфхыдоху(хэ) | къахыдоху(хэ) | ||
подлежащэ ФЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыхывоху | сыкъахывоху | ||||
уэ | ||||||
ар | къысхывоху | къыхывоху | къытхывоху | къахывоху | ||
дэ | дыкъыхывоху | дыкъахывоху | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысхывоху(хэ) | къыхывоху(хэ) | къытхывоху(хэ) | къахывоху(хэ) | ||
подлежащэ АБЫХЭМ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпхаху | сыкъыхаху | сыкъыфхаху | сыкъахаху | ||
уэ | укъысхаху | укъыхаху | укъытхаху | укъахаху | ||
ар | къысхаху | къыпхаху | къыхаху | къытхаху | къыфхаху | къахаху |
дэ | дыкъыпхаху | дыкъыхаху | дыкъыфхаху | дыкъахаху | ||
фэ | фыкъысхаху | фыкъыхаху | фыкъытхаху | фыкъахаху | ||
ахэр | къысхаху(хэ) | къыпхаху(хэ) | къыхаху(хэ) | къытхаху(хэ) | къыфхаху(хэ) | къахаху(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху] | [ху]р | -- | [ху]хэр |
Эргативнэ: | [ху] | [ху]м | -- | [ху]хэм |
Послеложнэ: | [ху]кӀэ | [ху]мкӀэ | [ху]хэкӀэ | [ху]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]у | [ху]рауэ | [ху]хэу | [ху]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]а | [ху]ар | -- | [ху]ахэр |
Эргативнэ: | [ху]а | [ху]ам | -- | [ху]ахэм |
Послеложнэ: | [ху]акӀэ | [ху]амкӀэ | [ху]ахэкӀэ | [ху]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]ауэ | [ху]арауэ | [ху]ахэу | [ху]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]н | [ху]ныр | -- | [ху]нхэр |
Эргативнэ: | [ху]н | [ху]ным | -- | [ху]нхэм |
Послеложнэ: | [ху]нкӀэ | [ху]нымкӀэ | [ху]нхэкӀэ | [ху]нхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ху]ну | [ху]нырауэ | [ху]нхэу | [ху]нхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]ну | [ху]нур | -- | [ху]нухэр |
Эргативнэ: | [ху]ну | [ху]нум | -- | [ху]нухэм |
Послеложнэ: | [ху]нукӀэ | [ху]нумкӀэ | [ху]нухэкӀэ | [ху]нухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]нууэ | [ху]нурауэ | [ху]нухэу | [ху]нухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Къэпхуурэ зыгуэр зыщӀыпӀэ къыхэгъэкӀын.
- ЗыщӀыпӀэ къыхэдзын (п. п. организацэ гуэрым).
ЩАПХЪЭХЭР
- Хъанкъалэ аузым деж банэм уи адэм и хьэм зы бажэ къыхихуащ. Шортэн Аскэрбий
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэхун: 1. banish, chase, expel sb or sth from swh or sth 2. remove, exclude (e.g. from the organisation)
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэхун: 1. прогнать, выгнать кого-что-л. откуда-л., из чего-л. 2. исключить (напр. из организации)
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐ'xʷǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [ху] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэхун"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэхун |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыхун |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхун | укъыхэхун | къыхэхун | дыкъыхэхун | фыкъыхэхун | къыхэхун(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхун | укъыхэмыхун | къыхэмыхун | дыкъыхэмыхун | фыкъыхэмыхун | къыхэмыхун(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэху! | фыкъыхэху! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмыху! | фыкъыхэмыху! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхреху | укъыхреху | къыхреху | дыкъыхреху | фыкъыхреху | къыхреху |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыху | укъыхремыху | къыхремыху | дыкъыхремыху | фыкъыхремыху | къыхремыху |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхоху(р) | укъыхоху(р) | къыхоху(р) | дыкъыхоху(р) | фыкъыхоху(р) | къыхоху(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуркъым | укъыхэхуркъым | къыхэхуркъым | дыкъыхэхуркъым | фыкъыхэхуркъым | къыхэху(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэху(р)т | укъыхэху(р)т | къыхэху(р)т | дыкъыхэху(р)т | фыкъыхэху(р)т | къыхэху(р)т / къыхэхухэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэху(р)тэкъым | укъыхэху(р)тэкъым | къыхэху(р)тэкъым | дыкъыхэху(р)тэкъым | фыкъыхэху(р)тэкъым | къыхэху(р)тэкъым / къыхэхухэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуащ | укъыхэхуащ | къыхэхуащ | дыкъыхэхуащ | фыкъыхэхуащ | къыхэхуа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуакъым | укъыхэхуакъым | къыхэхуакъым | дыкъыхэхуакъым | фыкъыхэхуакъым | къыхэхуа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуат | укъыхэхуат | къыхэхуат | дыкъыхэхуат | фыкъыхэхуат | къыхэхуа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуатэкъым | укъыхэхуатэкъым | къыхэхуатэкъым | дыкъыхэхуатэкъым | фыкъыхэхуатэкъым | къыхэхуа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъащ | укъыхэхугъащ | къыхэхугъащ | дыкъыхэхугъащ | фыкъыхэхугъащ | къыхэхугъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъакъым | укъыхэхугъакъым | къыхэхугъакъым | дыкъыхэхугъакъым | фыкъыхэхугъакъым | къыхэхугъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъат | укъыхэхугъат | къыхэхугъат | дыкъыхэхугъат | фыкъыхэхугъат | къыхэхугъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъатэкъым | укъыхэхугъатэкъым | къыхэхугъатэкъым | дыкъыхэхугъатэкъым | фыкъыхэхугъатэкъым | къыхэхугъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхущ | укъыхэхущ | къыхэхущ | дыкъыхэхущ | фыкъыхэхущ | къыхэху(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхукъым | укъыхэхукъым | къыхэхукъым | дыкъыхэхукъым | фыкъыхэхукъым | къыхэху(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхут | укъыхэхут | къыхэхут | дыкъыхэхут | фыкъыхэхут | къыхэху(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхутэкъым | укъыхэхутэкъым | къыхэхутэкъым | дыкъыхэхутэкъым | фыкъыхэхутэкъым | къыхэху(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунщ | укъыхэхунщ | къыхэхунщ | дыкъыхэхунщ | фыкъыхэхунщ | къыхэхун(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхункъым | укъыхэхункъым | къыхэхункъым | дыкъыхэхункъым | фыкъыхэхункъым | къыхэхун(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунущ | укъыхэхунущ | къыхэхунущ | дыкъыхэхунущ | фыкъыхэхунущ | къыхэхуну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунукъым | укъыхэхунукъым | къыхэхунукъым | дыкъыхэхунукъым | фыкъыхэхунукъым | къыхэхуну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхурэ | укъыхэхурэ | къыхэхурэ | дыкъыхэхурэ | фыкъыхэхурэ | къыхэху(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуркъэ | укъыхэхуркъэ | къыхэхуркъэ | дыкъыхэхуркъэ | фыкъыхэхуркъэ | къыхэхуркъэ / къыхэхухэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэху(р)т | укъыхэху(р)т | къыхэху(р)т | дыкъыхэху(р)т | фыкъыхэху(р)т | къыхэху(р)т / къыхэхухэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэху(р)тэкъэ | укъыхэху(р)тэкъэ | къыхэху(р)тэкъэ | дыкъыхэху(р)тэкъэ | фыкъыхэху(р)тэкъэ | къыхэху(р)тэкъэ / къыхэхухэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуа | укъыхэхуа | къыхэхуа | дыкъыхэхуа | фыкъыхэхуа | къыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуакъэ | укъыхэхуакъэ | къыхэхуакъэ | дыкъыхэхуакъэ | фыкъыхэхуакъэ | къыхэхуа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуат | укъыхэхуат | къыхэхуат | дыкъыхэхуат | фыкъыхэхуат | къыхэхуа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуатэкъэ | укъыхэхуатэкъэ | къыхэхуатэкъэ | дыкъыхэхуатэкъэ | фыкъыхэхуатэкъэ | къыхэхуа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъа | укъыхэхугъа | къыхэхугъа | дыкъыхэхугъа | фыкъыхэхугъа | къыхэхугъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъакъэ | укъыхэхугъакъэ | къыхэхугъакъэ | дыкъыхэхугъакъэ | фыкъыхэхугъакъэ | къыхэхугъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъат | укъыхэхугъат | къыхэхугъат | дыкъыхэхугъат | фыкъыхэхугъат | къыхэхугъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъатэкъэ | укъыхэхугъатэкъэ | къыхэхугъатэкъэ | дыкъыхэхугъатэкъэ | фыкъыхэхугъатэкъэ | къыхэхугъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэху | укъыхэху | къыхэху | дыкъыхэху | фыкъыхэху | къыхэху(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхукъэ | укъыхэхукъэ | къыхэхукъэ | дыкъыхэхукъэ | фыкъыхэхукъэ | къыхэху(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхут | укъыхэхут | къыхэхут | дыкъыхэхут | фыкъыхэхут | къыхэху(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхутэкъэ | укъыхэхутэкъэ | къыхэхутэкъэ | дыкъыхэхутэкъэ | фыкъыхэхутэкъэ | къыхэху(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхун | укъыхэхун | къыхэхун | дыкъыхэхун | фыкъыхэхун | къыхэхун(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхункъэ | укъыхэхункъэ | къыхэхункъэ | дыкъыхэхункъэ | фыкъыхэхункъэ | къыхэхун(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуну | укъыхэхуну | къыхэхуну | дыкъыхэхуну | фыкъыхэхуну | къыхэхуну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунукъэ | укъыхэхунукъэ | къыхэхунукъэ | дыкъыхэхунукъэ | фыкъыхэхунукъэ | къыхэхуну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхумэ | укъыхэхумэ | къыхэхумэ | дыкъыхэхумэ | фыкъыхэхумэ | къыхэху(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхумэ | укъыхэмыхумэ | къыхэмыхумэ | дыкъыхэмыхумэ | фыкъыхэмыхумэ | къыхэмыху(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуамэ | укъыхэхуамэ | къыхэхуамэ | дыкъыхэхуамэ | фыкъыхэхуамэ | къыхэхуа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуамэ | укъыхэмыхуамэ | къыхэмыхуамэ | дыкъыхэмыхуамэ | фыкъыхэмыхуамэ | къыхэмыхуа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъамэ | укъыхэхугъамэ | къыхэхугъамэ | дыкъыхэхугъамэ | фыкъыхэхугъамэ | къыхэхугъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхугъамэ | укъыхэмыхугъамэ | къыхэмыхугъамэ | дыкъыхэмыхугъамэ | фыкъыхэмыхугъамэ | къыхэмыхугъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунмэ | укъыхэхунмэ | къыхэхунмэ | дыкъыхэхунмэ | фыкъыхэхунмэ | къыхэхун(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхунмэ | укъыхэмыхунмэ | къыхэмыхунмэ | дыкъыхэмыхунмэ | фыкъыхэмыхунмэ | къыхэмыхун(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунумэ | укъыхэхунумэ | къыхэхунумэ | дыкъыхэхунумэ | фыкъыхэхунумэ | къыхэхуну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхунумэ | укъыхэмыхунумэ | къыхэмыхунумэ | дыкъыхэмыхунумэ | фыкъыхэмыхунумэ | къыхэмыхуну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхутэмэ | укъыхэхутэмэ | къыхэхутэмэ | дыкъыхэхутэмэ | фыкъыхэхутэмэ | къыхэху(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхутэмэ | укъыхэмыхутэмэ | къыхэмыхутэмэ | дыкъыхэмыхутэмэ | фыкъыхэмыхутэмэ | къыхэмыху(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуатэмэ | укъыхэхуатэмэ | къыхэхуатэмэ | дыкъыхэхуатэмэ | фыкъыхэхуатэмэ | къыхэхуа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуатэмэ | укъыхэмыхуатэмэ | къыхэмыхуатэмэ | дыкъыхэмыхуатэмэ | фыкъыхэмыхуатэмэ | къыхэмыхуа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъатэмэ | укъыхэхугъатэмэ | къыхэхугъатэмэ | дыкъыхэхугъатэмэ | фыкъыхэхугъатэмэ | къыхэхугъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхугъатэмэ | укъыхэмыхугъатэмэ | къыхэмыхугъатэмэ | дыкъыхэмыхугъатэмэ | фыкъыхэмыхугъатэмэ | къыхэмыхугъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунтэмэ | укъыхэхунтэмэ | къыхэхунтэмэ | дыкъыхэхунтэмэ | фыкъыхэхунтэмэ | къыхэхун(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхунтэмэ | укъыхэмыхунтэмэ | къыхэмыхунтэмэ | дыкъыхэмыхунтэмэ | фыкъыхэмыхунтэмэ | къыхэмыхун(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунутэмэ | укъыхэхунутэмэ | къыхэхунутэмэ | дыкъыхэхунутэмэ | фыкъыхэхунутэмэ | къыхэхуну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхунутэмэ | укъыхэмыхунутэмэ | къыхэмыхунутэмэ | дыкъыхэмыхунутэмэ | фыкъыхэмыхунутэмэ | къыхэмыхуну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунт | укъыхэхунт | къыхэхунт | дыкъыхэхунт | фыкъыхэхунт | къыхэхун(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунтэкъым | укъыхэхунтэкъым | къыхэхунтэкъым | дыкъыхэхунтэкъым | фыкъыхэхунтэкъым | къыхэхун(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунут | укъыхэхунут | къыхэхунут | дыкъыхэхунут | фыкъыхэхунут | къыхэхуну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунутэкъым | укъыхэхунутэкъым | къыхэхунутэкъым | дыкъыхэхунутэкъым | фыкъыхэхунутэкъым | къыхэхуну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуми | укъыхэхуми | къыхэхуми | дыкъыхэхуми | фыкъыхэхуми | къыхэху(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуми | укъыхэмыхуми | къыхэмыхуми | дыкъыхэмыхуми | фыкъыхэмыхуми | къыхэмыху(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуами | укъыхэхуами | къыхэхуами | дыкъыхэхуами | фыкъыхэхуами | къыхэхуа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуами | укъыхэмыхуами | къыхэмыхуами | дыкъыхэмыхуами | фыкъыхэмыхуами | къыхэмыхуа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъами | укъыхэхугъами | къыхэхугъами | дыкъыхэхугъами | фыкъыхэхугъами | къыхэхугъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхугъами | укъыхэмыхугъами | къыхэмыхугъами | дыкъыхэмыхугъами | фыкъыхэмыхугъами | къыхэмыхугъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунми | укъыхэхунми | къыхэхунми | дыкъыхэхунми | фыкъыхэхунми | къыхэхун(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхунми | укъыхэмыхунми | къыхэмыхунми | дыкъыхэмыхунми | фыкъыхэмыхунми | къыхэмыхун(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунуми | укъыхэхунуми | къыхэхунуми | дыкъыхэхунуми | фыкъыхэхунуми | къыхэхуну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхунуми | укъыхэмыхунуми | къыхэмыхунуми | дыкъыхэмыхунуми | фыкъыхэмыхунуми | къыхэмыхуну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхутэми | укъыхэхутэми | къыхэхутэми | дыкъыхэхутэми | фыкъыхэхутэми | къыхэху(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхутэми | укъыхэмыхутэми | къыхэмыхутэми | дыкъыхэмыхутэми | фыкъыхэмыхутэми | къыхэмыху(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуатэми | укъыхэхуатэми | къыхэхуатэми | дыкъыхэхуатэми | фыкъыхэхуатэми | къыхэхуа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуатэми | укъыхэмыхуатэми | къыхэмыхуатэми | дыкъыхэмыхуатэми | фыкъыхэмыхуатэми | къыхэмыхуа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхугъатэми | укъыхэхугъатэми | къыхэхугъатэми | дыкъыхэхугъатэми | фыкъыхэхугъатэми | къыхэхугъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхугъатэми | укъыхэмыхугъатэми | къыхэмыхугъатэми | дыкъыхэмыхугъатэми | фыкъыхэмыхугъатэми | къыхэмыхугъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунтэми | укъыхэхунтэми | къыхэхунтэми | дыкъыхэхунтэми | фыкъыхэхунтэми | къыхэхун(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхунтэми | укъыхэмыхунтэми | къыхэмыхунтэми | дыкъыхэмыхунтэми | фыкъыхэмыхунтэми | къыхэмыхун(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхунутэми | укъыхэхунутэми | къыхэхунутэми | дыкъыхэхунутэми | фыкъыхэхунутэми | къыхэхуну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхунутэми | укъыхэмыхунутэми | къыхэмыхунутэми | дыкъыхэмыхунутэми | фыкъыхэмыхунутэми | къыхэмыхуну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуаи | укъыхэхуаи | къыхэхуаи | дыкъыхэхуаи | фыкъыхэхуаи | къыхэхуаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуакъыми | укъыхэхуакъыми | къыхэхуакъыми | дыкъыхэхуакъыми | фыкъыхэхуакъыми | къыхэхуакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуащэрэт | укъыхэхуащэрэт | къыхэхуащэрэт | дыкъыхэхуащэрэт | фыкъыхэхуащэрэт | къыхэхуащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыхуащэрэт | укъыхэмыхуащэрэт | къыхэмыхуащэрэт | дыкъыхэмыхуащэрэт | фыкъыхэмыхуащэрэт | къыхэмыхуащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнщ | укъыхэхуагъэнщ | къыхэхуагъэнщ | дыкъыхэхуагъэнщ | фыкъыхэхуагъэнщ | къыхэхуагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнкъым | укъыхэхуагъэнкъым | къыхэхуагъэнкъым | дыкъыхэхуагъэнкъым | фыкъыхэхуагъэнкъым | къыхэхуагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнт | укъыхэхуагъэнт | къыхэхуагъэнт | дыкъыхэхуагъэнт | фыкъыхэхуагъэнт | къыхэхуагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнтэкъым | укъыхэхуагъэнтэкъым | къыхэхуагъэнтэкъым | дыкъыхэхуагъэнтэкъым | фыкъыхэхуагъэнтэкъым | къыхэхуагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэн | укъыхэхуагъэн | къыхэхуагъэн | дыкъыхэхуагъэн | фыкъыхэхуагъэн | къыхэхуагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнкъэ | укъыхэхуагъэнкъэ | къыхэхуагъэнкъэ | дыкъыхэхуагъэнкъэ | фыкъыхэхуагъэнкъэ | къыхэхуагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнт | укъыхэхуагъэнт | къыхэхуагъэнт | дыкъыхэхуагъэнт | фыкъыхэхуагъэнт | къыхэхуагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнтэкъэ | укъыхэхуагъэнтэкъэ | къыхэхуагъэнтэкъэ | дыкъыхэхуагъэнтэкъэ | фыкъыхэхуагъэнтэкъэ | къыхэхуагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнху | укъыхэхуагъэнху | къыхэхуагъэнху | дыкъыхэхуагъэнху | фыкъыхэхуагъэнху | къыхэхуагъэнху |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнукъым | укъыхэхуагъэнукъым | къыхэхуагъэнукъым | дыкъыхэхуагъэнукъым | фыкъыхэхуагъэнукъым | къыхэхуагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнут | укъыхэхуагъэнут | къыхэхуагъэнут | дыкъыхэхуагъэнут | фыкъыхэхуагъэнут | къыхэхуагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнутэкъым | укъыхэхуагъэнутэкъым | къыхэхуагъэнутэкъым | дыкъыхэхуагъэнутэкъым | фыкъыхэхуагъэнутэкъым | къыхэхуагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэну | укъыхэхуагъэну | къыхэхуагъэну | дыкъыхэхуагъэну | фыкъыхэхуагъэну | къыхэхуагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнукъэ | укъыхэхуагъэнукъэ | къыхэхуагъэнукъэ | дыкъыхэхуагъэнукъэ | фыкъыхэхуагъэнукъэ | къыхэхуагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнут | укъыхэхуагъэнут | къыхэхуагъэнут | дыкъыхэхуагъэнут | фыкъыхэхуагъэнут | къыхэхуагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэхуагъэнутэкъэ | укъыхэхуагъэнутэкъэ | къыхэхуагъэнутэкъэ | дыкъыхэхуагъэнутэкъэ | фыкъыхэхуагъэнутэкъэ | къыхэхуагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэху | укъыхэху | къыхэху | дыкъыхэху | фыкъыхэху | къыхэху(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыху | укъыхэмыху | къыхэмыху | дыкъыхэмыху | фыкъыхэмыху | къыхэмыху(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуа | укъыхэхуа | къыхэхуа | дыкъыхэхуа | фыкъыхэхуа | къыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуа | укъыхэмыхуа | къыхэмыхуа | дыкъыхэмыхуа | фыкъыхэмыхуа | къыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхугъа | укъыхэхугъа | къыхэхугъа | дыкъыхэхугъа | фыкъыхэхугъа | къыхэхугъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхугъа | укъыхэмыхугъа | къыхэмыхугъа | дыкъыхэмыхугъа | фыкъыхэмыхугъа | къыхэмыхугъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхун | укъыхэхун | къыхэхун | дыкъыхэхун | фыкъыхэхун | къыхэхун(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхун | укъыхэмыхун | къыхэмыхун | дыкъыхэмыхун | фыкъыхэмыхун | къыхэмыхун(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуну | укъыхэхуну | къыхэхуну | дыкъыхэхуну | фыкъыхэхуну | къыхэхуну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуну | укъыхэмыхуну | къыхэмыхуну | дыкъыхэмыхуну | фыкъыхэмыхуну | къыхэмыхуну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэху | укъызэрыхэху | къызэрыхэху | дыкъызэрыхэху | фыкъызэрыхэху | къызэрыхэху(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыху | укъызэрыхэмыху | къызэрыхэмыху | дыкъызэрыхэмыху | фыкъызэрыхэмыху | къызэрыхэмыху(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхуа | укъызэрыхэхуа | къызэрыхэхуа | дыкъызэрыхэхуа | фыкъызэрыхэхуа | къызэрыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхуа | укъызэрыхэмыхуа | къызэрыхэмыхуа | дыкъызэрыхэмыхуа | фыкъызэрыхэмыхуа | къызэрыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхугъа | укъызэрыхэхугъа | къызэрыхэхугъа | дыкъызэрыхэхугъа | фыкъызэрыхэхугъа | къызэрыхэхугъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхугъа | укъызэрыхэмыхугъа | къызэрыхэмыхугъа | дыкъызэрыхэмыхугъа | фыкъызэрыхэмыхугъа | къызэрыхэмыхугъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхун | укъызэрыхэхун | къызэрыхэхун | дыкъызэрыхэхун | фыкъызэрыхэхун | къызэрыхэхун(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхун | укъызэрыхэмыхун | къызэрыхэмыхун | дыкъызэрыхэмыхун | фыкъызэрыхэмыхун | къызэрыхэмыхун(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэхуну | укъызэрыхэхуну | къызэрыхэхуну | дыкъызэрыхэхуну | фыкъызэрыхэхуну | къызэрыхэхуну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыхуну | укъызэрыхэмыхуну | къызэрыхэмыхуну | дыкъызэрыхэмыхуну | фыкъызэрыхэмыхуну | къызэрыхэмыхуну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэху | ущыкъыхэху | щыкъыхэху | дыщыкъыхэху | фыщыкъыхэху | щыкъыхэху(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыху | ущыкъыхэмыху | щыкъыхэмыху | дыщыкъыхэмыху | фыщыкъыхэмыху | щыкъыхэмыху(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэхуа | ущыкъыхэхуа | щыкъыхэхуа | дыщыкъыхэхуа | фыщыкъыхэхуа | щыкъыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыхуа | укъыщыхэмыхуа | щыкъыхэмыхуа | дыщыкъыхэмыхуа | фыщыкъыхэмыхуа | щыкъыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэхугъа | ущыкъыхэхугъа | щыкъыхэхугъа | дыщыкъыхэхугъа | фыщыкъыхэхугъа | щыкъыхэхугъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыхугъа | ущыкъыхэмыхугъа | щыкъыхэмыхугъа | дыщыкъыхэмыхугъа | фыщыкъыхэмыхугъа | щыкъыхэмыхугъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэхун | ущыкъыхэхун | щыкъыхэхун | дыщыкъыхэхун | фыщыкъыхэхун | щыкъыхэхун(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыхун | ущыкъыхэхун | щыкъыхэмыхун | дыщыкъыхэмыхун | фыщыкъыхэмыхун | щыкъыхэмыхун(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэхуну | ущыкъыхэхуну | щыкъыхэхуну | дыщыкъыхэхуну | фыщыкъыхэхуну | щыкъыхэхуну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыхуну | ущыкъыхэмыхуну | щыкъыхэмыхуну | дыщыкъыхэмыхуну | фыщыкъыхэмыхуну | щыкъыхэмыхуну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэху | укъыздыхэху | къыздыхэху | дыкъыздыхэху | фыкъыздыхэху | къыздыхэху(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыху | укъыздыхэмыху | къыздыхэмыху | дыкъыздыхэмыху | фыкъыздыхэмыху | къыздыхэмыху(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхуа | укъыздыхэхуа | къыздыхэхуа | дыкъыздыхэхуа | фыкъыздыхэхуа | къыздыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхуа | укъыздыхэмыхуа | къыздыхэмыхуа | дыкъыздыхэмыхуа | фыкъыздыхэмыхуа | къыздыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхугъа | укъыздыхэхугъа | къыздыхэхугъа | дыкъыздыхэхугъа | фыкъыздыхэхугъа | къыздыхэхугъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхугъа | укъыздыхэмыхугъа | къыздыхэмыхугъа | дыкъыздыхэмыхугъа | фыкъыздыхэмыхугъа | къыздыхэмыхугъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхун | укъыздыхэхун | къыздыхэхун | дыкъыздыхэхун | фыкъыздыхэхун | къыздыхэхун(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхун | укъыздыхэмыхун | къыздыхэмыхун | дыкъыздыхэмыхун | фыкъыздыхэмыхун | къыздыхэмыхун(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэхуну | укъыздыхэхуну | къыздыхэхуну | дыкъыздыхэхуну | фыкъыздыхэхуну | къыздыхэхуну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыхуну | укъыздыхэмыхуну | къыздыхэмыхуну | дыкъыздыхэмыхуну | фыкъыздыхэмыхуну | къыздыхэмыхуну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэху | укъыщӀыхэху | къыщӀыхэху | дыкъыщӀыхэху | фыкъыщӀыхэху | къыщӀыхэху(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыху | укъыщӀыхэмыху | къыщӀыхэмыху | дыкъыщӀыхэмыху | фыкъыщӀыхэмыху | къыщӀыхэмыху(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхуа | укъыщӀыхэхуӀэхуа | къыщӀыхэхуа | дыкъыщӀыхэхуа | фыкъыщӀыхэхуа | къыщӀыхэхуа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхуа | укъыщӀыхэмыхуа | къыщӀыхэмыхуа | дыкъыщӀыхэмыхуа | фыкъыщӀыхэмыхуа | къыщӀыхэмыхуа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхугъа | укъыщӀыхэхугъа | къыщӀыхэхугъа | дыкъыщӀыхэхугъа | фыкъыщӀыхэхугъа | къыщӀыхэхугъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхугъа | укъыщӀыхэмыхугъа | къыщӀыхэмыхугъа | дыкъыщӀыхэмыхугъа | фыкъыщӀыхэмыхугъа | къыщӀыхэмыхугъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхун | укъыщӀыхэхун | къыщӀыхэхун | дыкъыщӀыхэхун | фыкъыщӀыхэхун | къыщӀыхэхун(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхун | укъыщӀыхэмыхун | къыщӀыхэмыхун | дыкъыщӀыхэмыхун | фыкъыщӀыхэмыхун | къыщӀыхэмыхун(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэхуну | укъыщӀыхэхуну | къыщӀыхэхуну | дыкъыщӀыхэхуну | фыкъыщӀыхэхуну | къыщӀыхэхуну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыхуну | укъыщӀыхэмыхуну | къыщӀыхэмыхуну | дыкъыщӀыхэмыхуну | фыкъыщӀыхэмыхуну | къыщӀыхэмыхуну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуу | укъыхэхуу | къыхэхуу | дыкъыхэхуу | фыкъыхэхуу | къыхэху(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуу | укъыхэмыхуу | къыхэмыхуу | дыкъыхэмыхуу | фыкъыхэмыхуу | къыхэмыху(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуауэ | укъыхэхуауэ | къыхэхуауэ | дыкъыхэхуауэ | фыкъыхэхуауэ | къыхэхуауэ / къыхэхуахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуауэ | укъыхэмыхуауэ | къыхэмыхуауэ | дыкъыхэмыхуауэ | фыкъыхэмыхуауэ | къыхэмыхуауэ / къыхэмыхуахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэхуурэ | укъыхэхуурэ | къыхэхуурэ | дыкъыхэхуурэ | фыкъыхэхуурэ | къыхэху(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыхуурэ | укъыхэмыхуурэ | къыхэмыхуурэ | дыкъыхэмыхуурэ | фыкъыхэмыхуурэ | къыхэмыху(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпхоху | сыкъыхоху | -- | сыкъыфхоху | сыкъахоху |
уэ | укъысхоху | -- | укъыхоху | укъытхоху | -- | укъахоху |
ар | къысхоху | къыпхоху | къыхоху | къытхоху | къыфхоху | къахоху |
дэ | -- | дыкъыпхоху | дыкъыхоху | -- | дыкъыфхоху | дыкъахоху |
фэ | фыкъысхоху | -- | фыкъыхоху | фыкъытхоху | -- | фыкъахоху |
ахэр | къысхоху(хэ) | къыпхоху(хэ) | къыхоху(хэ) | къытхоху(хэ) | къыфхоху(хэ) | къахоху(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху] | [ху]р | -- | [ху]хэр |
Эргативнэ: | [ху] | [ху]м | -- | [ху]хэм |
Послеложнэ: | [ху]кӀэ | [ху]мкӀэ | [ху]хэкӀэ | [ху]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]у | [ху]рауэ | [ху]хэу | [ху]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]а | [ху]ар | -- | [ху]ахэр |
Эргативнэ: | [ху]а | [ху]ам | -- | [ху]ахэм |
Послеложнэ: | [ху]акӀэ | [ху]амкӀэ | [ху]ахэкӀэ | [ху]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]ауэ | [ху]арауэ | [ху]ахэу | [ху]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]н | [ху]ныр | -- | [ху]нхэр |
Эргативнэ: | [ху]н | [ху]ным | -- | [ху]нхэм |
Послеложнэ: | [ху]нкӀэ | [ху]нымкӀэ | [ху]нхэкӀэ | [ху]нхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [ху]ну | [ху]нырауэ | [ху]нхэу | [ху]нхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [ху]ну | [ху]нур | -- | [ху]нухэр |
Эргативнэ: | [ху]ну | [ху]нум | -- | [ху]нухэм |
Послеложнэ: | [ху]нукӀэ | [ху]нумкӀэ | [ху]нухэкӀэ | [ху]нухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [ху]нууэ | [ху]нурауэ | [ху]нухэу | [ху]нухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыхэтым химыубыдэжу къиутӀыпщын, къыхэкӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Уи щӀакӀуэр зэпэгъуанибгъущ. — Цибгъу къыхэхуащи аращ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Джэдым къабзий къыхэхун.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэхун: fall from swh, out of sth
- Джэдым къабзий къыхэхун: a feather fell from the chicken.
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэхун: выпасть откуда-л., из чего-л.
- Джэдым къабзий къыхэхун: с курицы упало перо.
БИБЛИОГРАФИЕ