къыхэлъын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐ'ɬǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [лъ] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэлъын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэлъын |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмылъын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъын | укъыхэлъын | къыхэлъын | дыкъыхэлъын | фыкъыхэлъын | къыхэлъын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъын | укъыхэмылъын | къыхэмылъын | дыкъыхэмылъын | фыкъыхэмылъын | къыхэмылъын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэлъ! | фыкъыхэлъ! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмылъ! | фыкъыхэмылъ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхрелъ | укъыхрелъ | къыхрелъ | дыкъыхрелъ | фыкъыхрелъ | къыхрелъ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремылъ | укъыхремылъ | къыхремылъ | дыкъыхремылъ | фыкъыхремылъ | къыхремылъ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхолъ(ыр) | укъыхолъ(ыр) | къыхолъ(ыр) | дыкъыхолъ(ыр) | фыкъыхолъ(ыр) | къыхолъ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыркъым | укъыхэлъыркъым | къыхэлъыркъым | дыкъыхэлъыркъым | фыкъыхэлъыркъым | къыхэлъы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъ(ыр)т | укъыхэлъ(ыр)т | къыхэлъ(ыр)т | дыкъыхэлъ(ыр)т | фыкъыхэлъ(ыр)т | къыхэлъ(ыр)т / къыхэлъхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъ(ыр)тэкъым | укъыхэлъ(ыр)тэкъым | къыхэлъ(ыр)тэкъым | дыкъыхэлъ(ыр)тэкъым | фыкъыхэлъ(ыр)тэкъым | къыхэлъ(ыр)тэкъым / къыхэлъхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъащ | укъыхэлъащ | къыхэлъащ | дыкъыхэлъащ | фыкъыхэлъащ | къыхэлъа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъакъым | укъыхэлъакъым | къыхэлъакъым | дыкъыхэлъакъым | фыкъыхэлъакъым | къыхэлъа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъат | укъыхэлъат | къыхэлъат | дыкъыхэлъат | фыкъыхэлъат | къыхэлъа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъатэкъым | укъыхэлъатэкъым | къыхэлъатэкъым | дыкъыхэлъатэкъым | фыкъыхэлъатэкъым | къыхэлъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъащ | укъыхэлъыгъащ | къыхэлъыгъащ | дыкъыхэлъыгъащ | фыкъыхэлъыгъащ | къыхэлъыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъакъым | укъыхэлъыгъакъым | къыхэлъыгъакъым | дыкъыхэлъыгъакъым | фыкъыхэлъыгъакъым | къыхэлъыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъат | укъыхэлъыгъат | къыхэлъыгъат | дыкъыхэлъыгъат | фыкъыхэлъыгъат | къыхэлъыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъатэкъым | укъыхэлъыгъатэкъым | къыхэлъыгъатэкъым | дыкъыхэлъыгъатэкъым | фыкъыхэлъыгъатэкъым | къыхэлъыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъщ | укъыхэлъщ | къыхэлъщ | дыкъыхэлъщ | фыкъыхэлъщ | къыхэлъ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъкъым | укъыхэлъкъым | къыхэлъкъым | дыкъыхэлъкъым | фыкъыхэлъкъым | къыхэлъ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлът | укъыхэлът | къыхэлът | дыкъыхэлът | фыкъыхэлът | къыхэлъ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлътэкъым | укъыхэлътэкъым | къыхэлътэкъым | дыкъыхэлътэкъым | фыкъыхэлътэкъым | къыхэлъ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынщ | укъыхэлъынщ | къыхэлъынщ | дыкъыхэлъынщ | фыкъыхэлъынщ | къыхэлъын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынкъым | укъыхэлъынкъым | къыхэлъынкъым | дыкъыхэлъынкъым | фыкъыхэлъынкъым | къыхэлъын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынущ | укъыхэлъынущ | къыхэлъынущ | дыкъыхэлъынущ | фыкъыхэлъынущ | къыхэлъыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынукъым | укъыхэлъынукъым | къыхэлъынукъым | дыкъыхэлъынукъым | фыкъыхэлъынукъым | къыхэлъыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлърэ | укъыхэлърэ | къыхэлърэ | дыкъыхэлърэ | фыкъыхэлърэ | къыхэлъ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыркъэ | укъыхэлъыркъэ | къыхэлъыркъэ | дыкъыхэлъыркъэ | фыкъыхэлъыркъэ | къыхэлъыркъэ / къыхэлъхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъ(ыр)т | укъыхэлъ(ыр)т | къыхэлъ(ыр)т | дыкъыхэлъ(ыр)т | фыкъыхэлъ(ыр)т | къыхэлъ(ыр)т / къыхэлъхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъ(ыр)тэкъэ | укъыхэлъ(ыр)тэкъэ | къыхэлъ(ыр)тэкъэ | дыкъыхэлъ(ыр)тэкъэ | фыкъыхэлъ(ыр)тэкъэ | къыхэлъ(ыр)тэкъэ / къыхэлъхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъа | укъыхэлъа | къыхэлъа | дыкъыхэлъа | фыкъыхэлъа | къыхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъакъэ | укъыхэлъакъэ | къыхэлъакъэ | дыкъыхэлъакъэ | фыкъыхэлъакъэ | къыхэлъа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъат | укъыхэлъат | къыхэлъат | дыкъыхэлъат | фыкъыхэлъат | къыхэлъа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъатэкъэ | укъыхэлъатэкъэ | къыхэлъатэкъэ | дыкъыхэлъатэкъэ | фыкъыхэлъатэкъэ | къыхэлъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъа | укъыхэлъыгъа | къыхэлъыгъа | дыкъыхэлъыгъа | фыкъыхэлъыгъа | къыхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъакъэ | укъыхэлъыгъакъэ | къыхэлъыгъакъэ | дыкъыхэлъыгъакъэ | фыкъыхэлъыгъакъэ | къыхэлъыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъат | укъыхэлъыгъат | къыхэлъыгъат | дыкъыхэлъыгъат | фыкъыхэлъыгъат | къыхэлъыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъатэкъэ | укъыхэлъыгъатэкъэ | къыхэлъыгъатэкъэ | дыкъыхэлъыгъатэкъэ | фыкъыхэлъыгъатэкъэ | къыхэлъыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъ | укъыхэлъ | къыхэлъ | дыкъыхэлъ | фыкъыхэлъ | къыхэлъ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъкъэ | укъыхэлъкъэ | къыхэлъкъэ | дыкъыхэлъкъэ | фыкъыхэлъкъэ | къыхэлъ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлът | укъыхэлът | къыхэлът | дыкъыхэлът | фыкъыхэлът | къыхэлъ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлътэкъэ | укъыхэлътэкъэ | къыхэлътэкъэ | дыкъыхэлътэкъэ | фыкъыхэлътэкъэ | къыхэлъ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъын | укъыхэлъын | къыхэлъын | дыкъыхэлъын | фыкъыхэлъын | къыхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынкъэ | укъыхэлъынкъэ | къыхэлъынкъэ | дыкъыхэлъынкъэ | фыкъыхэлъынкъэ | къыхэлъын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыну | укъыхэлъыну | къыхэлъыну | дыкъыхэлъыну | фыкъыхэлъыну | къыхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынукъэ | укъыхэлъынукъэ | къыхэлъынукъэ | дыкъыхэлъынукъэ | фыкъыхэлъынукъэ | къыхэлъыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъмэ | укъыхэлъмэ | къыхэлъмэ | дыкъыхэлъмэ | фыкъыхэлъмэ | къыхэлъ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъмэ | укъыхэмылъмэ | къыхэмылъмэ | дыкъыхэмылъмэ | фыкъыхэмылъмэ | къыхэмылъ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъамэ | укъыхэлъамэ | къыхэлъамэ | дыкъыхэлъамэ | фыкъыхэлъамэ | къыхэлъа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъамэ | укъыхэмылъамэ | къыхэмылъамэ | дыкъыхэмылъамэ | фыкъыхэмылъамэ | къыхэмылъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъамэ | укъыхэлъыгъамэ | къыхэлъыгъамэ | дыкъыхэлъыгъамэ | фыкъыхэлъыгъамэ | къыхэлъыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъыгъамэ | укъыхэмылъыгъамэ | къыхэмылъыгъамэ | дыкъыхэмылъыгъамэ | фыкъыхэмылъыгъамэ | къыхэмылъыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынмэ | укъыхэлъынмэ | къыхэлъынмэ | дыкъыхэлъынмэ | фыкъыхэлъынмэ | къыхэлъын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъынмэ | укъыхэмылъынмэ | къыхэмылъынмэ | дыкъыхэмылъынмэ | фыкъыхэмылъынмэ | къыхэмылъын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынумэ | укъыхэлъынумэ | къыхэлъынумэ | дыкъыхэлъынумэ | фыкъыхэлъынумэ | къыхэлъыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъынумэ | укъыхэмылъынумэ | къыхэмылъынумэ | дыкъыхэмылъынумэ | фыкъыхэмылъынумэ | къыхэмылъыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлътэмэ | укъыхэлътэмэ | къыхэлътэмэ | дыкъыхэлътэмэ | фыкъыхэлътэмэ | къыхэлъ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылътэмэ | укъыхэмылътэмэ | къыхэмылътэмэ | дыкъыхэмылътэмэ | фыкъыхэмылътэмэ | къыхэмылъ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъатэмэ | укъыхэлъатэмэ | къыхэлъатэмэ | дыкъыхэлъатэмэ | фыкъыхэлъатэмэ | къыхэлъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъатэмэ | укъыхэмылъатэмэ | къыхэмылъатэмэ | дыкъыхэмылъатэмэ | фыкъыхэмылъатэмэ | къыхэмылъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъатэмэ | укъыхэлъыгъатэмэ | къыхэлъыгъатэмэ | дыкъыхэлъыгъатэмэ | фыкъыхэлъыгъатэмэ | къыхэлъыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъыгъатэмэ | укъыхэмылъыгъатэмэ | къыхэмылъыгъатэмэ | дыкъыхэмылъыгъатэмэ | фыкъыхэмылъыгъатэмэ | къыхэмылъыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынтэмэ | укъыхэлъынтэмэ | къыхэлъынтэмэ | дыкъыхэлъынтэмэ | фыкъыхэлъынтэмэ | къыхэлъын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъынтэмэ | укъыхэмылъынтэмэ | къыхэмылъынтэмэ | дыкъыхэмылъынтэмэ | фыкъыхэмылъынтэмэ | къыхэмылъын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынутэмэ | укъыхэлъынутэмэ | къыхэлъынутэмэ | дыкъыхэлъынутэмэ | фыкъыхэлъынутэмэ | къыхэлъыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъынутэмэ | укъыхэмылъынутэмэ | къыхэмылъынутэмэ | дыкъыхэмылъынутэмэ | фыкъыхэмылъынутэмэ | къыхэмылъыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынт | укъыхэлъынт | къыхэлъынт | дыкъыхэлъынт | фыкъыхэлъынт | къыхэлъын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынтэкъым | укъыхэлъынтэкъым | къыхэлъынтэкъым | дыкъыхэлъынтэкъым | фыкъыхэлъынтэкъым | къыхэлъын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынут | укъыхэлъынут | къыхэлъынут | дыкъыхэлъынут | фыкъыхэлъынут | къыхэлъыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынутэкъым | укъыхэлъынутэкъым | къыхэлъынутэкъым | дыкъыхэлъынутэкъым | фыкъыхэлъынутэкъым | къыхэлъыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъми | укъыхэлъми | къыхэлъми | дыкъыхэлъми | фыкъыхэлъми | къыхэлъ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъми | укъыхэмылъми | къыхэмылъми | дыкъыхэмылъми | фыкъыхэмылъми | къыхэмылъ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъами | укъыхэлъами | къыхэлъами | дыкъыхэлъами | фыкъыхэлъами | къыхэлъа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъами | укъыхэмылъами | къыхэмылъами | дыкъыхэмылъами | фыкъыхэмылъами | къыхэмылъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъами | укъыхэлъыгъами | къыхэлъыгъами | дыкъыхэлъыгъами | фыкъыхэлъыгъами | къыхэлъыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъыгъами | укъыхэмылъыгъами | къыхэмылъыгъами | дыкъыхэмылъыгъами | фыкъыхэмылъыгъами | къыхэмылъыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынми | укъыхэлъынми | къыхэлъынми | дыкъыхэлъынми | фыкъыхэлъынми | къыхэлъын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъынми | укъыхэмылъынми | къыхэмылъынми | дыкъыхэмылъынми | фыкъыхэмылъынми | къыхэмылъын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынуми | укъыхэлъынуми | къыхэлъынуми | дыкъыхэлъынуми | фыкъыхэлъынуми | къыхэлъыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъынуми | укъыхэмылъынуми | къыхэмылъынуми | дыкъыхэмылъынуми | фыкъыхэмылъынуми | къыхэмылъыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлътэми | укъыхэлътэми | къыхэлътэми | дыкъыхэлътэми | фыкъыхэлътэми | къыхэлъ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылътэми | укъыхэмылътэми | къыхэмылътэми | дыкъыхэмылътэми | фыкъыхэмылътэми | къыхэмылъ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъатэми | укъыхэлъатэми | къыхэлъатэми | дыкъыхэлъатэми | фыкъыхэлъатэми | къыхэлъа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъатэми | укъыхэмылъатэми | къыхэмылъатэми | дыкъыхэмылъатэми | фыкъыхэмылъатэми | къыхэмылъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъыгъатэми | укъыхэлъыгъатэми | къыхэлъыгъатэми | дыкъыхэлъыгъатэми | фыкъыхэлъыгъатэми | къыхэлъыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъыгъатэми | укъыхэмылъыгъатэми | къыхэмылъыгъатэми | дыкъыхэмылъыгъатэми | фыкъыхэмылъыгъатэми | къыхэмылъыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынтэми | укъыхэлъынтэми | къыхэлъынтэми | дыкъыхэлъынтэми | фыкъыхэлъынтэми | къыхэлъын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъынтэми | укъыхэмылъынтэми | къыхэмылъынтэми | дыкъыхэмылъынтэми | фыкъыхэмылъынтэми | къыхэмылъын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъынутэми | укъыхэлъынутэми | къыхэлъынутэми | дыкъыхэлъынутэми | фыкъыхэлъынутэми | къыхэлъыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъынутэми | укъыхэмылъынутэми | къыхэмылъынутэми | дыкъыхэмылъынутэми | фыкъыхэмылъынутэми | къыхэмылъыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъаи | укъыхэлъаи | къыхэлъаи | дыкъыхэлъаи | фыкъыхэлъаи | къыхэлъаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъакъыми | укъыхэлъакъыми | къыхэлъакъыми | дыкъыхэлъакъыми | фыкъыхэлъакъыми | къыхэлъакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъащэрэт | укъыхэлъащэрэт | къыхэлъащэрэт | дыкъыхэлъащэрэт | фыкъыхэлъащэрэт | къыхэлъащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмылъащэрэт | укъыхэмылъащэрэт | къыхэмылъащэрэт | дыкъыхэмылъащэрэт | фыкъыхэмылъащэрэт | къыхэмылъащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнщ | укъыхэлъагъэнщ | къыхэлъагъэнщ | дыкъыхэлъагъэнщ | фыкъыхэлъагъэнщ | къыхэлъагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнкъым | укъыхэлъагъэнкъым | къыхэлъагъэнкъым | дыкъыхэлъагъэнкъым | фыкъыхэлъагъэнкъым | къыхэлъагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнт | укъыхэлъагъэнт | къыхэлъагъэнт | дыкъыхэлъагъэнт | фыкъыхэлъагъэнт | къыхэлъагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнтэкъым | укъыхэлъагъэнтэкъым | къыхэлъагъэнтэкъым | дыкъыхэлъагъэнтэкъым | фыкъыхэлъагъэнтэкъым | къыхэлъагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэн | укъыхэлъагъэн | къыхэлъагъэн | дыкъыхэлъагъэн | фыкъыхэлъагъэн | къыхэлъагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнкъэ | укъыхэлъагъэнкъэ | къыхэлъагъэнкъэ | дыкъыхэлъагъэнкъэ | фыкъыхэлъагъэнкъэ | къыхэлъагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнт | укъыхэлъагъэнт | къыхэлъагъэнт | дыкъыхэлъагъэнт | фыкъыхэлъагъэнт | къыхэлъагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнтэкъэ | укъыхэлъагъэнтэкъэ | къыхэлъагъэнтэкъэ | дыкъыхэлъагъэнтэкъэ | фыкъыхэлъагъэнтэкъэ | къыхэлъагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнлъ | укъыхэлъагъэнлъ | къыхэлъагъэнлъ | дыкъыхэлъагъэнлъ | фыкъыхэлъагъэнлъ | къыхэлъагъэнлъ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнукъым | укъыхэлъагъэнукъым | къыхэлъагъэнукъым | дыкъыхэлъагъэнукъым | фыкъыхэлъагъэнукъым | къыхэлъагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнут | укъыхэлъагъэнут | къыхэлъагъэнут | дыкъыхэлъагъэнут | фыкъыхэлъагъэнут | къыхэлъагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнутэкъым | укъыхэлъагъэнутэкъым | къыхэлъагъэнутэкъым | дыкъыхэлъагъэнутэкъым | фыкъыхэлъагъэнутэкъым | къыхэлъагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэну | укъыхэлъагъэну | къыхэлъагъэну | дыкъыхэлъагъэну | фыкъыхэлъагъэну | къыхэлъагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнукъэ | укъыхэлъагъэнукъэ | къыхэлъагъэнукъэ | дыкъыхэлъагъэнукъэ | фыкъыхэлъагъэнукъэ | къыхэлъагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнут | укъыхэлъагъэнут | къыхэлъагъэнут | дыкъыхэлъагъэнут | фыкъыхэлъагъэнут | къыхэлъагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэлъагъэнутэкъэ | укъыхэлъагъэнутэкъэ | къыхэлъагъэнутэкъэ | дыкъыхэлъагъэнутэкъэ | фыкъыхэлъагъэнутэкъэ | къыхэлъагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэлъ | укъыхэлъ | къыхэлъ | дыкъыхэлъ | фыкъыхэлъ | къыхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмылъ | укъыхэмылъ | къыхэмылъ | дыкъыхэмылъ | фыкъыхэмылъ | къыхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэлъа | укъыхэлъа | къыхэлъа | дыкъыхэлъа | фыкъыхэлъа | къыхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмылъа | укъыхэмылъа | къыхэмылъа | дыкъыхэмылъа | фыкъыхэмылъа | къыхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэлъыгъа | укъыхэлъыгъа | къыхэлъыгъа | дыкъыхэлъыгъа | фыкъыхэлъыгъа | къыхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмылъыгъа | укъыхэмылъыгъа | къыхэмылъыгъа | дыкъыхэмылъыгъа | фыкъыхэмылъыгъа | къыхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэлъын | укъыхэлъын | къыхэлъын | дыкъыхэлъын | фыкъыхэлъын | къыхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмылъын | укъыхэмылъын | къыхэмылъын | дыкъыхэмылъын | фыкъыхэмылъын | къыхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэлъыну | укъыхэлъыну | къыхэлъыну | дыкъыхэлъыну | фыкъыхэлъыну | къыхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмылъыну | укъыхэмылъыну | къыхэмылъыну | дыкъыхэмылъыну | фыкъыхэмылъыну | къыхэмылъыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэлъ | укъызэрыхэлъ | къызэрыхэлъ | дыкъызэрыхэлъ | фыкъызэрыхэлъ | къызэрыхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмылъ | укъызэрыхэмылъ | къызэрыхэмылъ | дыкъызэрыхэмылъ | фыкъызэрыхэмылъ | къызэрыхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэлъа | укъызэрыхэлъа | къызэрыхэлъа | дыкъызэрыхэлъа | фыкъызэрыхэлъа | къызэрыхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмылъа | укъызэрыхэмылъа | къызэрыхэмылъа | дыкъызэрыхэмылъа | фыкъызэрыхэмылъа | къызэрыхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэлъыгъа | укъызэрыхэлъыгъа | къызэрыхэлъыгъа | дыкъызэрыхэлъыгъа | фыкъызэрыхэлъыгъа | къызэрыхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмылъыгъа | укъызэрыхэмылъыгъа | къызэрыхэмылъыгъа | дыкъызэрыхэмылъыгъа | фыкъызэрыхэмылъыгъа | къызэрыхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэлъын | укъызэрыхэлъын | къызэрыхэлъын | дыкъызэрыхэлъын | фыкъызэрыхэлъын | къызэрыхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмылъын | укъызэрыхэмылъын | къызэрыхэмылъын | дыкъызэрыхэмылъын | фыкъызэрыхэмылъын | къызэрыхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэлъыну | укъызэрыхэлъыну | къызэрыхэлъыну | дыкъызэрыхэлъыну | фыкъызэрыхэлъыну | къызэрыхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмылъыну | укъызэрыхэмылъыну | къызэрыхэмылъыну | дыкъызэрыхэмылъыну | фыкъызэрыхэмылъыну | къызэрыхэмылъыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэлъ | ущыкъыхэлъ | щыкъыхэлъ | дыщыкъыхэлъ | фыщыкъыхэлъ | щыкъыхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмылъ | ущыкъыхэмылъ | щыкъыхэмылъ | дыщыкъыхэмылъ | фыщыкъыхэмылъ | щыкъыхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэлъа | ущыкъыхэлъа | щыкъыхэлъа | дыщыкъыхэлъа | фыщыкъыхэлъа | щыкъыхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмылъа | укъыщыхэмылъа | щыкъыхэмылъа | дыщыкъыхэмылъа | фыщыкъыхэмылъа | щыкъыхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэлъыгъа | ущыкъыхэлъыгъа | щыкъыхэлъыгъа | дыщыкъыхэлъыгъа | фыщыкъыхэлъыгъа | щыкъыхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмылъыгъа | ущыкъыхэмылъыгъа | щыкъыхэмылъыгъа | дыщыкъыхэмылъыгъа | фыщыкъыхэмылъыгъа | щыкъыхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэлъын | ущыкъыхэлъын | щыкъыхэлъын | дыщыкъыхэлъын | фыщыкъыхэлъын | щыкъыхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмылъын | ущыкъыхэлъын | щыкъыхэмылъын | дыщыкъыхэмылъын | фыщыкъыхэмылъын | щыкъыхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэлъыну | ущыкъыхэлъыну | щыкъыхэлъыну | дыщыкъыхэлъыну | фыщыкъыхэлъыну | щыкъыхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмылъыну | ущыкъыхэмылъыну | щыкъыхэмылъыну | дыщыкъыхэмылъыну | фыщыкъыхэмылъыну | щыкъыхэмылъыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэлъ | укъыздыхэлъ | къыздыхэлъ | дыкъыздыхэлъ | фыкъыздыхэлъ | къыздыхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмылъ | укъыздыхэмылъ | къыздыхэмылъ | дыкъыздыхэмылъ | фыкъыздыхэмылъ | къыздыхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэлъа | укъыздыхэлъа | къыздыхэлъа | дыкъыздыхэлъа | фыкъыздыхэлъа | къыздыхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмылъа | укъыздыхэмылъа | къыздыхэмылъа | дыкъыздыхэмылъа | фыкъыздыхэмылъа | къыздыхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэлъыгъа | укъыздыхэлъыгъа | къыздыхэлъыгъа | дыкъыздыхэлъыгъа | фыкъыздыхэлъыгъа | къыздыхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмылъыгъа | укъыздыхэмылъыгъа | къыздыхэмылъыгъа | дыкъыздыхэмылъыгъа | фыкъыздыхэмылъыгъа | къыздыхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэлъын | укъыздыхэлъын | къыздыхэлъын | дыкъыздыхэлъын | фыкъыздыхэлъын | къыздыхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмылъын | укъыздыхэмылъын | къыздыхэмылъын | дыкъыздыхэмылъын | фыкъыздыхэмылъын | къыздыхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэлъыну | укъыздыхэлъыну | къыздыхэлъыну | дыкъыздыхэлъыну | фыкъыздыхэлъыну | къыздыхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмылъыну | укъыздыхэмылъыну | къыздыхэмылъыну | дыкъыздыхэмылъыну | фыкъыздыхэмылъыну | къыздыхэмылъыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэлъ | укъыщӀыхэлъ | къыщӀыхэлъ | дыкъыщӀыхэлъ | фыкъыщӀыхэлъ | къыщӀыхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмылъ | укъыщӀыхэмылъ | къыщӀыхэмылъ | дыкъыщӀыхэмылъ | фыкъыщӀыхэмылъ | къыщӀыхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэлъа | укъыщӀыхэлъӀэлъа | къыщӀыхэлъа | дыкъыщӀыхэлъа | фыкъыщӀыхэлъа | къыщӀыхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмылъа | укъыщӀыхэмылъа | къыщӀыхэмылъа | дыкъыщӀыхэмылъа | фыкъыщӀыхэмылъа | къыщӀыхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэлъыгъа | укъыщӀыхэлъыгъа | къыщӀыхэлъыгъа | дыкъыщӀыхэлъыгъа | фыкъыщӀыхэлъыгъа | къыщӀыхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмылъыгъа | укъыщӀыхэмылъыгъа | къыщӀыхэмылъыгъа | дыкъыщӀыхэмылъыгъа | фыкъыщӀыхэмылъыгъа | къыщӀыхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэлъын | укъыщӀыхэлъын | къыщӀыхэлъын | дыкъыщӀыхэлъын | фыкъыщӀыхэлъын | къыщӀыхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмылъын | укъыщӀыхэмылъын | къыщӀыхэмылъын | дыкъыщӀыхэмылъын | фыкъыщӀыхэмылъын | къыщӀыхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэлъыну | укъыщӀыхэлъыну | къыщӀыхэлъыну | дыкъыщӀыхэлъыну | фыкъыщӀыхэлъыну | къыщӀыхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмылъыну | укъыщӀыхэмылъыну | къыщӀыхэмылъыну | дыкъыщӀыхэмылъыну | фыкъыщӀыхэмылъыну | къыщӀыхэмылъыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэлъу | укъыхэлъу | къыхэлъу | дыкъыхэлъу | фыкъыхэлъу | къыхэлъ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмылъу | укъыхэмылъу | къыхэмылъу | дыкъыхэмылъу | фыкъыхэмылъу | къыхэмылъ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэлъауэ | укъыхэлъауэ | къыхэлъауэ | дыкъыхэлъауэ | фыкъыхэлъауэ | къыхэлъауэ / къыхэлъахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмылъауэ | укъыхэмылъауэ | къыхэмылъауэ | дыкъыхэмылъауэ | фыкъыхэмылъауэ | къыхэмылъауэ / къыхэмылъахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэлъурэ | укъыхэлъурэ | къыхэлъурэ | дыкъыхэлъурэ | фыкъыхэлъурэ | къыхэлъ(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмылъурэ | укъыхэмылъурэ | къыхэмылъурэ | дыкъыхэмылъурэ | фыкъыхэмылъурэ | къыхэмылъ(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпхолъ | сыкъыхолъ | -- | сыкъыфхолъ | сыкъахолъ |
уэ | укъысхолъ | -- | укъыхолъ | укъытхолъ | -- | укъахолъ |
ар | къысхолъ | къыпхолъ | къыхолъ | къытхолъ | къыфхолъ | къахолъ |
дэ | -- | дыкъыпхолъ | дыкъыхолъ | -- | дыкъыфхолъ | дыкъахолъ |
фэ | фыкъысхолъ | -- | фыкъыхолъ | фыкъытхолъ | -- | фыкъахолъ |
ахэр | къысхолъ(хэ) | къыпхолъ(хэ) | къыхолъ(хэ) | къытхолъ(хэ) | къыфхолъ(хэ) | къахолъ(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [лъ] | [лъ]ыр | -- | [лъ]хэр |
Эргативнэ: | [лъ] | [лъ]ым | -- | [лъ]хэм |
Послеложнэ: | [лъ]кӀэ | [лъ]ымкӀэ | [лъ]хэкӀэ | [лъ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [лъ]у | [лъ]ырауэ | [лъ]хэу | [лъ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [лъ]а | [лъ]ар | -- | [лъ]ахэр |
Эргативнэ: | [лъ]а | [лъ]ам | -- | [лъ]ахэм |
Послеложнэ: | [лъ]акӀэ | [лъ]амкӀэ | [лъ]ахэкӀэ | [лъ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [лъ]ауэ | [лъ]арауэ | [лъ]ахэу | [лъ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [лъ]ын | [лъ]ыныр | -- | [лъ]ынхэр |
Эргативнэ: | [лъ]ын | [лъ]ыным | -- | [лъ]ынхэм |
Послеложнэ: | [лъ]ынкӀэ | [лъ]ынымкӀэ | [лъ]ынхэкӀэ | [лъ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [лъ]ыну | [лъ]ынырауэ | [лъ]ынхэу | [лъ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [лъ]ыну | [лъ]ынур | -- | [лъ]ынухэр |
Эргативнэ: | [лъ]ыну | [лъ]ынум | -- | [лъ]ынухэм |
Послеложнэ: | [лъ]ынукӀэ | [лъ]ынумкӀэ | [лъ]ынухэкӀэ | [лъ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [лъ]ынууэ | [лъ]ынурауэ | [лъ]ынухэу | [лъ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Къалъэу къыхэкӀын, къыхэпкӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
- И пӀэм ар къыхолъ, щхьэгъубжэм носри зы абдж ӀупщӀэ занщӀабзэу щхьэкӀэ пхехри долъ. ХьэхъупащӀэ Амырхъан
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэлъын: jump or spring from swh, out of sth
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэлъын: выпрыгнуть откуда-л., из чего-л.
БИБЛИОГРАФИЕ