къыхэжаныкӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐᶎɑ:nǝ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [жан] + -ы + -кӏ + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэжаныкӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэжаныкӏын |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыжаныкӏын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏын | укъыхэжаныкӏын | къыхэжаныкӏын | дыкъыхэжаныкӏын | фыкъыхэжаныкӏын | къыхэжаныкӏын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏын | укъыхэмыжаныкӏын | къыхэмыжаныкӏын | дыкъыхэмыжаныкӏын | фыкъыхэмыжаныкӏын | къыхэмыжаныкӏын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэжаныкӏ! | фыкъыхэжаныкӏ! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмыжаныкӏ! | фыкъыхэмыжаныкӏ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхрежаныкӏ | укъыхрежаныкӏ | къыхрежаныкӏ | дыкъыхрежаныкӏ | фыкъыхрежаныкӏ | къыхрежаныкӏ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыжаныкӏ | укъыхремыжаныкӏ | къыхремыжаныкӏ | дыкъыхремыжаныкӏ | фыкъыхремыжаныкӏ | къыхремыжаныкӏ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхожаныкӏ(ыр) | укъыхожаныкӏ(ыр) | къыхожаныкӏ(ыр) | дыкъыхожаныкӏ(ыр) | фыкъыхожаныкӏ(ыр) | къыхожаныкӏ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыркъым | укъыхэжаныкӏыркъым | къыхэжаныкӏыркъым | дыкъыхэжаныкӏыркъым | фыкъыхэжаныкӏыркъым | къыхэжаныкӏы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏ(ыр)т | укъыхэжаныкӏ(ыр)т | къыхэжаныкӏ(ыр)т | дыкъыхэжаныкӏ(ыр)т | фыкъыхэжаныкӏ(ыр)т | къыхэжаныкӏ(ыр)т / къыхэжаныкӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏ(ыр)тэкъым | укъыхэжаныкӏ(ыр)тэкъым | къыхэжаныкӏ(ыр)тэкъым | дыкъыхэжаныкӏ(ыр)тэкъым | фыкъыхэжаныкӏ(ыр)тэкъым | къыхэжаныкӏ(ыр)тэкъым / къыхэжаныкӏхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏащ | укъыхэжаныкӏащ | къыхэжаныкӏащ | дыкъыхэжаныкӏащ | фыкъыхэжаныкӏащ | къыхэжаныкӏа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏакъым | укъыхэжаныкӏакъым | къыхэжаныкӏакъым | дыкъыхэжаныкӏакъым | фыкъыхэжаныкӏакъым | къыхэжаныкӏа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏат | укъыхэжаныкӏат | къыхэжаныкӏат | дыкъыхэжаныкӏат | фыкъыхэжаныкӏат | къыхэжаныкӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏатэкъым | укъыхэжаныкӏатэкъым | къыхэжаныкӏатэкъым | дыкъыхэжаныкӏатэкъым | фыкъыхэжаныкӏатэкъым | къыхэжаныкӏа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъащ | укъыхэжаныкӏыгъащ | къыхэжаныкӏыгъащ | дыкъыхэжаныкӏыгъащ | фыкъыхэжаныкӏыгъащ | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъакъым | укъыхэжаныкӏыгъакъым | къыхэжаныкӏыгъакъым | дыкъыхэжаныкӏыгъакъым | фыкъыхэжаныкӏыгъакъым | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъат | укъыхэжаныкӏыгъат | къыхэжаныкӏыгъат | дыкъыхэжаныкӏыгъат | фыкъыхэжаныкӏыгъат | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъатэкъым | укъыхэжаныкӏыгъатэкъым | къыхэжаныкӏыгъатэкъым | дыкъыхэжаныкӏыгъатэкъым | фыкъыхэжаныкӏыгъатэкъым | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏщ | укъыхэжаныкӏщ | къыхэжаныкӏщ | дыкъыхэжаныкӏщ | фыкъыхэжаныкӏщ | къыхэжаныкӏ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏкъым | укъыхэжаныкӏкъым | къыхэжаныкӏкъым | дыкъыхэжаныкӏкъым | фыкъыхэжаныкӏкъым | къыхэжаныкӏ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏт | укъыхэжаныкӏт | къыхэжаныкӏт | дыкъыхэжаныкӏт | фыкъыхэжаныкӏт | къыхэжаныкӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏтэкъым | укъыхэжаныкӏтэкъым | къыхэжаныкӏтэкъым | дыкъыхэжаныкӏтэкъым | фыкъыхэжаныкӏтэкъым | къыхэжаныкӏ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынщ | укъыхэжаныкӏынщ | къыхэжаныкӏынщ | дыкъыхэжаныкӏынщ | фыкъыхэжаныкӏынщ | къыхэжаныкӏын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынкъым | укъыхэжаныкӏынкъым | къыхэжаныкӏынкъым | дыкъыхэжаныкӏынкъым | фыкъыхэжаныкӏынкъым | къыхэжаныкӏын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынущ | укъыхэжаныкӏынущ | къыхэжаныкӏынущ | дыкъыхэжаныкӏынущ | фыкъыхэжаныкӏынущ | къыхэжаныкӏыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынукъым | укъыхэжаныкӏынукъым | къыхэжаныкӏынукъым | дыкъыхэжаныкӏынукъым | фыкъыхэжаныкӏынукъым | къыхэжаныкӏыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏрэ | укъыхэжаныкӏрэ | къыхэжаныкӏрэ | дыкъыхэжаныкӏрэ | фыкъыхэжаныкӏрэ | къыхэжаныкӏ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыркъэ | укъыхэжаныкӏыркъэ | къыхэжаныкӏыркъэ | дыкъыхэжаныкӏыркъэ | фыкъыхэжаныкӏыркъэ | къыхэжаныкӏыркъэ / къыхэжаныкӏхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏ(ыр)т | укъыхэжаныкӏ(ыр)т | къыхэжаныкӏ(ыр)т | дыкъыхэжаныкӏ(ыр)т | фыкъыхэжаныкӏ(ыр)т | къыхэжаныкӏ(ыр)т / къыхэжаныкӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏ(ыр)тэкъэ | укъыхэжаныкӏ(ыр)тэкъэ | къыхэжаныкӏ(ыр)тэкъэ | дыкъыхэжаныкӏ(ыр)тэкъэ | фыкъыхэжаныкӏ(ыр)тэкъэ | къыхэжаныкӏ(ыр)тэкъэ / къыхэжаныкӏхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏа | укъыхэжаныкӏа | къыхэжаныкӏа | дыкъыхэжаныкӏа | фыкъыхэжаныкӏа | къыхэжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏакъэ | укъыхэжаныкӏакъэ | къыхэжаныкӏакъэ | дыкъыхэжаныкӏакъэ | фыкъыхэжаныкӏакъэ | къыхэжаныкӏа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏат | укъыхэжаныкӏат | къыхэжаныкӏат | дыкъыхэжаныкӏат | фыкъыхэжаныкӏат | къыхэжаныкӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏатэкъэ | укъыхэжаныкӏатэкъэ | къыхэжаныкӏатэкъэ | дыкъыхэжаныкӏатэкъэ | фыкъыхэжаныкӏатэкъэ | къыхэжаныкӏа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъа | укъыхэжаныкӏыгъа | къыхэжаныкӏыгъа | дыкъыхэжаныкӏыгъа | фыкъыхэжаныкӏыгъа | къыхэжаныкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъакъэ | укъыхэжаныкӏыгъакъэ | къыхэжаныкӏыгъакъэ | дыкъыхэжаныкӏыгъакъэ | фыкъыхэжаныкӏыгъакъэ | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъат | укъыхэжаныкӏыгъат | къыхэжаныкӏыгъат | дыкъыхэжаныкӏыгъат | фыкъыхэжаныкӏыгъат | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъатэкъэ | укъыхэжаныкӏыгъатэкъэ | къыхэжаныкӏыгъатэкъэ | дыкъыхэжаныкӏыгъатэкъэ | фыкъыхэжаныкӏыгъатэкъэ | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏ | укъыхэжаныкӏ | къыхэжаныкӏ | дыкъыхэжаныкӏ | фыкъыхэжаныкӏ | къыхэжаныкӏ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏкъэ | укъыхэжаныкӏкъэ | къыхэжаныкӏкъэ | дыкъыхэжаныкӏкъэ | фыкъыхэжаныкӏкъэ | къыхэжаныкӏ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏт | укъыхэжаныкӏт | къыхэжаныкӏт | дыкъыхэжаныкӏт | фыкъыхэжаныкӏт | къыхэжаныкӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏтэкъэ | укъыхэжаныкӏтэкъэ | къыхэжаныкӏтэкъэ | дыкъыхэжаныкӏтэкъэ | фыкъыхэжаныкӏтэкъэ | къыхэжаныкӏ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏын | укъыхэжаныкӏын | къыхэжаныкӏын | дыкъыхэжаныкӏын | фыкъыхэжаныкӏын | къыхэжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынкъэ | укъыхэжаныкӏынкъэ | къыхэжаныкӏынкъэ | дыкъыхэжаныкӏынкъэ | фыкъыхэжаныкӏынкъэ | къыхэжаныкӏын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыну | укъыхэжаныкӏыну | къыхэжаныкӏыну | дыкъыхэжаныкӏыну | фыкъыхэжаныкӏыну | къыхэжаныкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынукъэ | укъыхэжаныкӏынукъэ | къыхэжаныкӏынукъэ | дыкъыхэжаныкӏынукъэ | фыкъыхэжаныкӏынукъэ | къыхэжаныкӏыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏмэ | укъыхэжаныкӏмэ | къыхэжаныкӏмэ | дыкъыхэжаныкӏмэ | фыкъыхэжаныкӏмэ | къыхэжаныкӏ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏмэ | укъыхэмыжаныкӏмэ | къыхэмыжаныкӏмэ | дыкъыхэмыжаныкӏмэ | фыкъыхэмыжаныкӏмэ | къыхэмыжаныкӏ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏамэ | укъыхэжаныкӏамэ | къыхэжаныкӏамэ | дыкъыхэжаныкӏамэ | фыкъыхэжаныкӏамэ | къыхэжаныкӏа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏамэ | укъыхэмыжаныкӏамэ | къыхэмыжаныкӏамэ | дыкъыхэмыжаныкӏамэ | фыкъыхэмыжаныкӏамэ | къыхэмыжаныкӏа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъамэ | укъыхэжаныкӏыгъамэ | къыхэжаныкӏыгъамэ | дыкъыхэжаныкӏыгъамэ | фыкъыхэжаныкӏыгъамэ | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏыгъамэ | укъыхэмыжаныкӏыгъамэ | къыхэмыжаныкӏыгъамэ | дыкъыхэмыжаныкӏыгъамэ | фыкъыхэмыжаныкӏыгъамэ | къыхэмыжаныкӏыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынмэ | укъыхэжаныкӏынмэ | къыхэжаныкӏынмэ | дыкъыхэжаныкӏынмэ | фыкъыхэжаныкӏынмэ | къыхэжаныкӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏынмэ | укъыхэмыжаныкӏынмэ | къыхэмыжаныкӏынмэ | дыкъыхэмыжаныкӏынмэ | фыкъыхэмыжаныкӏынмэ | къыхэмыжаныкӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынумэ | укъыхэжаныкӏынумэ | къыхэжаныкӏынумэ | дыкъыхэжаныкӏынумэ | фыкъыхэжаныкӏынумэ | къыхэжаныкӏыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏынумэ | укъыхэмыжаныкӏынумэ | къыхэмыжаныкӏынумэ | дыкъыхэмыжаныкӏынумэ | фыкъыхэмыжаныкӏынумэ | къыхэмыжаныкӏыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏтэмэ | укъыхэжаныкӏтэмэ | къыхэжаныкӏтэмэ | дыкъыхэжаныкӏтэмэ | фыкъыхэжаныкӏтэмэ | къыхэжаныкӏ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏтэмэ | укъыхэмыжаныкӏтэмэ | къыхэмыжаныкӏтэмэ | дыкъыхэмыжаныкӏтэмэ | фыкъыхэмыжаныкӏтэмэ | къыхэмыжаныкӏ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏатэмэ | укъыхэжаныкӏатэмэ | къыхэжаныкӏатэмэ | дыкъыхэжаныкӏатэмэ | фыкъыхэжаныкӏатэмэ | къыхэжаныкӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏатэмэ | укъыхэмыжаныкӏатэмэ | къыхэмыжаныкӏатэмэ | дыкъыхэмыжаныкӏатэмэ | фыкъыхэмыжаныкӏатэмэ | къыхэмыжаныкӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъатэмэ | укъыхэжаныкӏыгъатэмэ | къыхэжаныкӏыгъатэмэ | дыкъыхэжаныкӏыгъатэмэ | фыкъыхэжаныкӏыгъатэмэ | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏыгъатэмэ | укъыхэмыжаныкӏыгъатэмэ | къыхэмыжаныкӏыгъатэмэ | дыкъыхэмыжаныкӏыгъатэмэ | фыкъыхэмыжаныкӏыгъатэмэ | къыхэмыжаныкӏыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынтэмэ | укъыхэжаныкӏынтэмэ | къыхэжаныкӏынтэмэ | дыкъыхэжаныкӏынтэмэ | фыкъыхэжаныкӏынтэмэ | къыхэжаныкӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏынтэмэ | укъыхэмыжаныкӏынтэмэ | къыхэмыжаныкӏынтэмэ | дыкъыхэмыжаныкӏынтэмэ | фыкъыхэмыжаныкӏынтэмэ | къыхэмыжаныкӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынутэмэ | укъыхэжаныкӏынутэмэ | къыхэжаныкӏынутэмэ | дыкъыхэжаныкӏынутэмэ | фыкъыхэжаныкӏынутэмэ | къыхэжаныкӏыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏынутэмэ | укъыхэмыжаныкӏынутэмэ | къыхэмыжаныкӏынутэмэ | дыкъыхэмыжаныкӏынутэмэ | фыкъыхэмыжаныкӏынутэмэ | къыхэмыжаныкӏыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынт | укъыхэжаныкӏынт | къыхэжаныкӏынт | дыкъыхэжаныкӏынт | фыкъыхэжаныкӏынт | къыхэжаныкӏын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынтэкъым | укъыхэжаныкӏынтэкъым | къыхэжаныкӏынтэкъым | дыкъыхэжаныкӏынтэкъым | фыкъыхэжаныкӏынтэкъым | къыхэжаныкӏын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынут | укъыхэжаныкӏынут | къыхэжаныкӏынут | дыкъыхэжаныкӏынут | фыкъыхэжаныкӏынут | къыхэжаныкӏыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынутэкъым | укъыхэжаныкӏынутэкъым | къыхэжаныкӏынутэкъым | дыкъыхэжаныкӏынутэкъым | фыкъыхэжаныкӏынутэкъым | къыхэжаныкӏыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏми | укъыхэжаныкӏми | къыхэжаныкӏми | дыкъыхэжаныкӏми | фыкъыхэжаныкӏми | къыхэжаныкӏ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏми | укъыхэмыжаныкӏми | къыхэмыжаныкӏми | дыкъыхэмыжаныкӏми | фыкъыхэмыжаныкӏми | къыхэмыжаныкӏ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏами | укъыхэжаныкӏами | къыхэжаныкӏами | дыкъыхэжаныкӏами | фыкъыхэжаныкӏами | къыхэжаныкӏа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏами | укъыхэмыжаныкӏами | къыхэмыжаныкӏами | дыкъыхэмыжаныкӏами | фыкъыхэмыжаныкӏами | къыхэмыжаныкӏа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъами | укъыхэжаныкӏыгъами | къыхэжаныкӏыгъами | дыкъыхэжаныкӏыгъами | фыкъыхэжаныкӏыгъами | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏыгъами | укъыхэмыжаныкӏыгъами | къыхэмыжаныкӏыгъами | дыкъыхэмыжаныкӏыгъами | фыкъыхэмыжаныкӏыгъами | къыхэмыжаныкӏыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынми | укъыхэжаныкӏынми | къыхэжаныкӏынми | дыкъыхэжаныкӏынми | фыкъыхэжаныкӏынми | къыхэжаныкӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏынми | укъыхэмыжаныкӏынми | къыхэмыжаныкӏынми | дыкъыхэмыжаныкӏынми | фыкъыхэмыжаныкӏынми | къыхэмыжаныкӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынуми | укъыхэжаныкӏынуми | къыхэжаныкӏынуми | дыкъыхэжаныкӏынуми | фыкъыхэжаныкӏынуми | къыхэжаныкӏыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏынуми | укъыхэмыжаныкӏынуми | къыхэмыжаныкӏынуми | дыкъыхэмыжаныкӏынуми | фыкъыхэмыжаныкӏынуми | къыхэмыжаныкӏыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏтэми | укъыхэжаныкӏтэми | къыхэжаныкӏтэми | дыкъыхэжаныкӏтэми | фыкъыхэжаныкӏтэми | къыхэжаныкӏ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏтэми | укъыхэмыжаныкӏтэми | къыхэмыжаныкӏтэми | дыкъыхэмыжаныкӏтэми | фыкъыхэмыжаныкӏтэми | къыхэмыжаныкӏ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏатэми | укъыхэжаныкӏатэми | къыхэжаныкӏатэми | дыкъыхэжаныкӏатэми | фыкъыхэжаныкӏатэми | къыхэжаныкӏа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏатэми | укъыхэмыжаныкӏатэми | къыхэмыжаныкӏатэми | дыкъыхэмыжаныкӏатэми | фыкъыхэмыжаныкӏатэми | къыхэмыжаныкӏа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏыгъатэми | укъыхэжаныкӏыгъатэми | къыхэжаныкӏыгъатэми | дыкъыхэжаныкӏыгъатэми | фыкъыхэжаныкӏыгъатэми | къыхэжаныкӏыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏыгъатэми | укъыхэмыжаныкӏыгъатэми | къыхэмыжаныкӏыгъатэми | дыкъыхэмыжаныкӏыгъатэми | фыкъыхэмыжаныкӏыгъатэми | къыхэмыжаныкӏыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынтэми | укъыхэжаныкӏынтэми | къыхэжаныкӏынтэми | дыкъыхэжаныкӏынтэми | фыкъыхэжаныкӏынтэми | къыхэжаныкӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏынтэми | укъыхэмыжаныкӏынтэми | къыхэмыжаныкӏынтэми | дыкъыхэмыжаныкӏынтэми | фыкъыхэмыжаныкӏынтэми | къыхэмыжаныкӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏынутэми | укъыхэжаныкӏынутэми | къыхэжаныкӏынутэми | дыкъыхэжаныкӏынутэми | фыкъыхэжаныкӏынутэми | къыхэжаныкӏыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏынутэми | укъыхэмыжаныкӏынутэми | къыхэмыжаныкӏынутэми | дыкъыхэмыжаныкӏынутэми | фыкъыхэмыжаныкӏынутэми | къыхэмыжаныкӏыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏаи | укъыхэжаныкӏаи | къыхэжаныкӏаи | дыкъыхэжаныкӏаи | фыкъыхэжаныкӏаи | къыхэжаныкӏаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏакъыми | укъыхэжаныкӏакъыми | къыхэжаныкӏакъыми | дыкъыхэжаныкӏакъыми | фыкъыхэжаныкӏакъыми | къыхэжаныкӏакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏащэрэт | укъыхэжаныкӏащэрэт | къыхэжаныкӏащэрэт | дыкъыхэжаныкӏащэрэт | фыкъыхэжаныкӏащэрэт | къыхэжаныкӏащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыжаныкӏащэрэт | укъыхэмыжаныкӏащэрэт | къыхэмыжаныкӏащэрэт | дыкъыхэмыжаныкӏащэрэт | фыкъыхэмыжаныкӏащэрэт | къыхэмыжаныкӏащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнщ | укъыхэжаныкӏагъэнщ | къыхэжаныкӏагъэнщ | дыкъыхэжаныкӏагъэнщ | фыкъыхэжаныкӏагъэнщ | къыхэжаныкӏагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнкъым | укъыхэжаныкӏагъэнкъым | къыхэжаныкӏагъэнкъым | дыкъыхэжаныкӏагъэнкъым | фыкъыхэжаныкӏагъэнкъым | къыхэжаныкӏагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнт | укъыхэжаныкӏагъэнт | къыхэжаныкӏагъэнт | дыкъыхэжаныкӏагъэнт | фыкъыхэжаныкӏагъэнт | къыхэжаныкӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнтэкъым | укъыхэжаныкӏагъэнтэкъым | къыхэжаныкӏагъэнтэкъым | дыкъыхэжаныкӏагъэнтэкъым | фыкъыхэжаныкӏагъэнтэкъым | къыхэжаныкӏагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэн | укъыхэжаныкӏагъэн | къыхэжаныкӏагъэн | дыкъыхэжаныкӏагъэн | фыкъыхэжаныкӏагъэн | къыхэжаныкӏагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнкъэ | укъыхэжаныкӏагъэнкъэ | къыхэжаныкӏагъэнкъэ | дыкъыхэжаныкӏагъэнкъэ | фыкъыхэжаныкӏагъэнкъэ | къыхэжаныкӏагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнт | укъыхэжаныкӏагъэнт | къыхэжаныкӏагъэнт | дыкъыхэжаныкӏагъэнт | фыкъыхэжаныкӏагъэнт | къыхэжаныкӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнтэкъэ | укъыхэжаныкӏагъэнтэкъэ | къыхэжаныкӏагъэнтэкъэ | дыкъыхэжаныкӏагъэнтэкъэ | фыкъыхэжаныкӏагъэнтэкъэ | къыхэжаныкӏагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнжаныкӏ | укъыхэжаныкӏагъэнжаныкӏ | къыхэжаныкӏагъэнжаныкӏ | дыкъыхэжаныкӏагъэнжаныкӏ | фыкъыхэжаныкӏагъэнжаныкӏ | къыхэжаныкӏагъэнжаныкӏ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнукъым | укъыхэжаныкӏагъэнукъым | къыхэжаныкӏагъэнукъым | дыкъыхэжаныкӏагъэнукъым | фыкъыхэжаныкӏагъэнукъым | къыхэжаныкӏагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнут | укъыхэжаныкӏагъэнут | къыхэжаныкӏагъэнут | дыкъыхэжаныкӏагъэнут | фыкъыхэжаныкӏагъэнут | къыхэжаныкӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнутэкъым | укъыхэжаныкӏагъэнутэкъым | къыхэжаныкӏагъэнутэкъым | дыкъыхэжаныкӏагъэнутэкъым | фыкъыхэжаныкӏагъэнутэкъым | къыхэжаныкӏагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэну | укъыхэжаныкӏагъэну | къыхэжаныкӏагъэну | дыкъыхэжаныкӏагъэну | фыкъыхэжаныкӏагъэну | къыхэжаныкӏагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнукъэ | укъыхэжаныкӏагъэнукъэ | къыхэжаныкӏагъэнукъэ | дыкъыхэжаныкӏагъэнукъэ | фыкъыхэжаныкӏагъэнукъэ | къыхэжаныкӏагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнут | укъыхэжаныкӏагъэнут | къыхэжаныкӏагъэнут | дыкъыхэжаныкӏагъэнут | фыкъыхэжаныкӏагъэнут | къыхэжаныкӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэжаныкӏагъэнутэкъэ | укъыхэжаныкӏагъэнутэкъэ | къыхэжаныкӏагъэнутэкъэ | дыкъыхэжаныкӏагъэнутэкъэ | фыкъыхэжаныкӏагъэнутэкъэ | къыхэжаныкӏагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэжаныкӏ | укъыхэжаныкӏ | къыхэжаныкӏ | дыкъыхэжаныкӏ | фыкъыхэжаныкӏ | къыхэжаныкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыжаныкӏ | укъыхэмыжаныкӏ | къыхэмыжаныкӏ | дыкъыхэмыжаныкӏ | фыкъыхэмыжаныкӏ | къыхэмыжаныкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэжаныкӏа | укъыхэжаныкӏа | къыхэжаныкӏа | дыкъыхэжаныкӏа | фыкъыхэжаныкӏа | къыхэжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыжаныкӏа | укъыхэмыжаныкӏа | къыхэмыжаныкӏа | дыкъыхэмыжаныкӏа | фыкъыхэмыжаныкӏа | къыхэмыжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэжаныкӏыгъа | укъыхэжаныкӏыгъа | къыхэжаныкӏыгъа | дыкъыхэжаныкӏыгъа | фыкъыхэжаныкӏыгъа | къыхэжаныкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыжаныкӏыгъа | укъыхэмыжаныкӏыгъа | къыхэмыжаныкӏыгъа | дыкъыхэмыжаныкӏыгъа | фыкъыхэмыжаныкӏыгъа | къыхэмыжаныкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэжаныкӏын | укъыхэжаныкӏын | къыхэжаныкӏын | дыкъыхэжаныкӏын | фыкъыхэжаныкӏын | къыхэжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыжаныкӏын | укъыхэмыжаныкӏын | къыхэмыжаныкӏын | дыкъыхэмыжаныкӏын | фыкъыхэмыжаныкӏын | къыхэмыжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэжаныкӏыну | укъыхэжаныкӏыну | къыхэжаныкӏыну | дыкъыхэжаныкӏыну | фыкъыхэжаныкӏыну | къыхэжаныкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыжаныкӏыну | укъыхэмыжаныкӏыну | къыхэмыжаныкӏыну | дыкъыхэмыжаныкӏыну | фыкъыхэмыжаныкӏыну | къыхэмыжаныкӏыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэжаныкӏ | укъызэрыхэжаныкӏ | къызэрыхэжаныкӏ | дыкъызэрыхэжаныкӏ | фыкъызэрыхэжаныкӏ | къызэрыхэжаныкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыжаныкӏ | укъызэрыхэмыжаныкӏ | къызэрыхэмыжаныкӏ | дыкъызэрыхэмыжаныкӏ | фыкъызэрыхэмыжаныкӏ | къызэрыхэмыжаныкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэжаныкӏа | укъызэрыхэжаныкӏа | къызэрыхэжаныкӏа | дыкъызэрыхэжаныкӏа | фыкъызэрыхэжаныкӏа | къызэрыхэжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыжаныкӏа | укъызэрыхэмыжаныкӏа | къызэрыхэмыжаныкӏа | дыкъызэрыхэмыжаныкӏа | фыкъызэрыхэмыжаныкӏа | къызэрыхэмыжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэжаныкӏыгъа | укъызэрыхэжаныкӏыгъа | къызэрыхэжаныкӏыгъа | дыкъызэрыхэжаныкӏыгъа | фыкъызэрыхэжаныкӏыгъа | къызэрыхэжаныкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыжаныкӏыгъа | укъызэрыхэмыжаныкӏыгъа | къызэрыхэмыжаныкӏыгъа | дыкъызэрыхэмыжаныкӏыгъа | фыкъызэрыхэмыжаныкӏыгъа | къызэрыхэмыжаныкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэжаныкӏын | укъызэрыхэжаныкӏын | къызэрыхэжаныкӏын | дыкъызэрыхэжаныкӏын | фыкъызэрыхэжаныкӏын | къызэрыхэжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыжаныкӏын | укъызэрыхэмыжаныкӏын | къызэрыхэмыжаныкӏын | дыкъызэрыхэмыжаныкӏын | фыкъызэрыхэмыжаныкӏын | къызэрыхэмыжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэжаныкӏыну | укъызэрыхэжаныкӏыну | къызэрыхэжаныкӏыну | дыкъызэрыхэжаныкӏыну | фыкъызэрыхэжаныкӏыну | къызэрыхэжаныкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыжаныкӏыну | укъызэрыхэмыжаныкӏыну | къызэрыхэмыжаныкӏыну | дыкъызэрыхэмыжаныкӏыну | фыкъызэрыхэмыжаныкӏыну | къызэрыхэмыжаныкӏыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэжаныкӏ | ущыкъыхэжаныкӏ | щыкъыхэжаныкӏ | дыщыкъыхэжаныкӏ | фыщыкъыхэжаныкӏ | щыкъыхэжаныкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыжаныкӏ | ущыкъыхэмыжаныкӏ | щыкъыхэмыжаныкӏ | дыщыкъыхэмыжаныкӏ | фыщыкъыхэмыжаныкӏ | щыкъыхэмыжаныкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэжаныкӏа | ущыкъыхэжаныкӏа | щыкъыхэжаныкӏа | дыщыкъыхэжаныкӏа | фыщыкъыхэжаныкӏа | щыкъыхэжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыжаныкӏа | укъыщыхэмыжаныкӏа | щыкъыхэмыжаныкӏа | дыщыкъыхэмыжаныкӏа | фыщыкъыхэмыжаныкӏа | щыкъыхэмыжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэжаныкӏыгъа | ущыкъыхэжаныкӏыгъа | щыкъыхэжаныкӏыгъа | дыщыкъыхэжаныкӏыгъа | фыщыкъыхэжаныкӏыгъа | щыкъыхэжаныкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыжаныкӏыгъа | ущыкъыхэмыжаныкӏыгъа | щыкъыхэмыжаныкӏыгъа | дыщыкъыхэмыжаныкӏыгъа | фыщыкъыхэмыжаныкӏыгъа | щыкъыхэмыжаныкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэжаныкӏын | ущыкъыхэжаныкӏын | щыкъыхэжаныкӏын | дыщыкъыхэжаныкӏын | фыщыкъыхэжаныкӏын | щыкъыхэжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыжаныкӏын | ущыкъыхэжаныкӏын | щыкъыхэмыжаныкӏын | дыщыкъыхэмыжаныкӏын | фыщыкъыхэмыжаныкӏын | щыкъыхэмыжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэжаныкӏыну | ущыкъыхэжаныкӏыну | щыкъыхэжаныкӏыну | дыщыкъыхэжаныкӏыну | фыщыкъыхэжаныкӏыну | щыкъыхэжаныкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыжаныкӏыну | ущыкъыхэмыжаныкӏыну | щыкъыхэмыжаныкӏыну | дыщыкъыхэмыжаныкӏыну | фыщыкъыхэмыжаныкӏыну | щыкъыхэмыжаныкӏыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэжаныкӏ | укъыздыхэжаныкӏ | къыздыхэжаныкӏ | дыкъыздыхэжаныкӏ | фыкъыздыхэжаныкӏ | къыздыхэжаныкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыжаныкӏ | укъыздыхэмыжаныкӏ | къыздыхэмыжаныкӏ | дыкъыздыхэмыжаныкӏ | фыкъыздыхэмыжаныкӏ | къыздыхэмыжаныкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэжаныкӏа | укъыздыхэжаныкӏа | къыздыхэжаныкӏа | дыкъыздыхэжаныкӏа | фыкъыздыхэжаныкӏа | къыздыхэжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыжаныкӏа | укъыздыхэмыжаныкӏа | къыздыхэмыжаныкӏа | дыкъыздыхэмыжаныкӏа | фыкъыздыхэмыжаныкӏа | къыздыхэмыжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэжаныкӏыгъа | укъыздыхэжаныкӏыгъа | къыздыхэжаныкӏыгъа | дыкъыздыхэжаныкӏыгъа | фыкъыздыхэжаныкӏыгъа | къыздыхэжаныкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыжаныкӏыгъа | укъыздыхэмыжаныкӏыгъа | къыздыхэмыжаныкӏыгъа | дыкъыздыхэмыжаныкӏыгъа | фыкъыздыхэмыжаныкӏыгъа | къыздыхэмыжаныкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэжаныкӏын | укъыздыхэжаныкӏын | къыздыхэжаныкӏын | дыкъыздыхэжаныкӏын | фыкъыздыхэжаныкӏын | къыздыхэжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыжаныкӏын | укъыздыхэмыжаныкӏын | къыздыхэмыжаныкӏын | дыкъыздыхэмыжаныкӏын | фыкъыздыхэмыжаныкӏын | къыздыхэмыжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэжаныкӏыну | укъыздыхэжаныкӏыну | къыздыхэжаныкӏыну | дыкъыздыхэжаныкӏыну | фыкъыздыхэжаныкӏыну | къыздыхэжаныкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыжаныкӏыну | укъыздыхэмыжаныкӏыну | къыздыхэмыжаныкӏыну | дыкъыздыхэмыжаныкӏыну | фыкъыздыхэмыжаныкӏыну | къыздыхэмыжаныкӏыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэжаныкӏ | укъыщӀыхэжаныкӏ | къыщӀыхэжаныкӏ | дыкъыщӀыхэжаныкӏ | фыкъыщӀыхэжаныкӏ | къыщӀыхэжаныкӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыжаныкӏ | укъыщӀыхэмыжаныкӏ | къыщӀыхэмыжаныкӏ | дыкъыщӀыхэмыжаныкӏ | фыкъыщӀыхэмыжаныкӏ | къыщӀыхэмыжаныкӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэжаныкӏа | укъыщӀыхэжаныкӏӀэжаныкӏа | къыщӀыхэжаныкӏа | дыкъыщӀыхэжаныкӏа | фыкъыщӀыхэжаныкӏа | къыщӀыхэжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыжаныкӏа | укъыщӀыхэмыжаныкӏа | къыщӀыхэмыжаныкӏа | дыкъыщӀыхэмыжаныкӏа | фыкъыщӀыхэмыжаныкӏа | къыщӀыхэмыжаныкӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэжаныкӏыгъа | укъыщӀыхэжаныкӏыгъа | къыщӀыхэжаныкӏыгъа | дыкъыщӀыхэжаныкӏыгъа | фыкъыщӀыхэжаныкӏыгъа | къыщӀыхэжаныкӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыжаныкӏыгъа | укъыщӀыхэмыжаныкӏыгъа | къыщӀыхэмыжаныкӏыгъа | дыкъыщӀыхэмыжаныкӏыгъа | фыкъыщӀыхэмыжаныкӏыгъа | къыщӀыхэмыжаныкӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэжаныкӏын | укъыщӀыхэжаныкӏын | къыщӀыхэжаныкӏын | дыкъыщӀыхэжаныкӏын | фыкъыщӀыхэжаныкӏын | къыщӀыхэжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыжаныкӏын | укъыщӀыхэмыжаныкӏын | къыщӀыхэмыжаныкӏын | дыкъыщӀыхэмыжаныкӏын | фыкъыщӀыхэмыжаныкӏын | къыщӀыхэмыжаныкӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэжаныкӏыну | укъыщӀыхэжаныкӏыну | къыщӀыхэжаныкӏыну | дыкъыщӀыхэжаныкӏыну | фыкъыщӀыхэжаныкӏыну | къыщӀыхэжаныкӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыжаныкӏыну | укъыщӀыхэмыжаныкӏыну | къыщӀыхэмыжаныкӏыну | дыкъыщӀыхэмыжаныкӏыну | фыкъыщӀыхэмыжаныкӏыну | къыщӀыхэмыжаныкӏыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэжаныкӏыу | укъыхэжаныкӏыу | къыхэжаныкӏыу | дыкъыхэжаныкӏыу | фыкъыхэжаныкӏыу | къыхэжаныкӏ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыжаныкӏыу | укъыхэмыжаныкӏыу | къыхэмыжаныкӏыу | дыкъыхэмыжаныкӏыу | фыкъыхэмыжаныкӏыу | къыхэмыжаныкӏ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэжаныкӏауэ | укъыхэжаныкӏауэ | къыхэжаныкӏауэ | дыкъыхэжаныкӏауэ | фыкъыхэжаныкӏауэ | къыхэжаныкӏауэ / къыхэжаныкӏахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыжаныкӏауэ | укъыхэмыжаныкӏауэ | къыхэмыжаныкӏауэ | дыкъыхэмыжаныкӏауэ | фыкъыхэмыжаныкӏауэ | къыхэмыжаныкӏауэ / къыхэмыжаныкӏахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэжаныкӏыурэ | укъыхэжаныкӏыурэ | къыхэжаныкӏыурэ | дыкъыхэжаныкӏыурэ | фыкъыхэжаныкӏыурэ | къыхэжаныкӏ(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыжаныкӏыурэ | укъыхэмыжаныкӏыурэ | къыхэмыжаныкӏыурэ | дыкъыхэмыжаныкӏыурэ | фыкъыхэмыжаныкӏыурэ | къыхэмыжаныкӏ(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпхожаныкӏ | сыкъыхожаныкӏ | -- | сыкъыфхожаныкӏ | сыкъахожаныкӏ |
уэ | укъысхожаныкӏ | -- | укъыхожаныкӏ | укъытхожаныкӏ | -- | укъахожаныкӏ |
ар | къысхожаныкӏ | къыпхожаныкӏ | къыхожаныкӏ | къытхожаныкӏ | къыфхожаныкӏ | къахожаныкӏ |
дэ | -- | дыкъыпхожаныкӏ | дыкъыхожаныкӏ | -- | дыкъыфхожаныкӏ | дыкъахожаныкӏ |
фэ | фыкъысхожаныкӏ | -- | фыкъыхожаныкӏ | фыкъытхожаныкӏ | -- | фыкъахожаныкӏ |
ахэр | къысхожаныкӏ(хэ) | къыпхожаныкӏ(хэ) | къыхожаныкӏ(хэ) | къытхожаныкӏ(хэ) | къыфхожаныкӏ(хэ) | къахожаныкӏ(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [жаныкӏ] | [жаныкӏ]ыр | -- | [жаныкӏ]хэр |
Эргативнэ: | [жаныкӏ] | [жаныкӏ]ым | -- | [жаныкӏ]хэм |
Послеложнэ: | [жаныкӏ]кӀэ | [жаныкӏ]ымкӀэ | [жаныкӏ]хэкӀэ | [жаныкӏ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [жаныкӏ]ыу | [жаныкӏ]ырауэ | [жаныкӏ]хэу | [жаныкӏ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [жаныкӏ]а | [жаныкӏ]ар | -- | [жаныкӏ]ахэр |
Эргативнэ: | [жаныкӏ]а | [жаныкӏ]ам | -- | [жаныкӏ]ахэм |
Послеложнэ: | [жаныкӏ]акӀэ | [жаныкӏ]амкӀэ | [жаныкӏ]ахэкӀэ | [жаныкӏ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [жаныкӏ]ауэ | [жаныкӏ]арауэ | [жаныкӏ]ахэу | [жаныкӏ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [жаныкӏ]ын | [жаныкӏ]ыныр | -- | [жаныкӏ]ынхэр |
Эргативнэ: | [жаныкӏ]ын | [жаныкӏ]ыным | -- | [жаныкӏ]ынхэм |
Послеложнэ: | [жаныкӏ]ынкӀэ | [жаныкӏ]ынымкӀэ | [жаныкӏ]ынхэкӀэ | [жаныкӏ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [жаныкӏ]ыну | [жаныкӏ]ынырауэ | [жаныкӏ]ынхэу | [жаныкӏ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [жаныкӏ]ыну | [жаныкӏ]ынур | -- | [жаныкӏ]ынухэр |
Эргативнэ: | [жаныкӏ]ыну | [жаныкӏ]ынум | -- | [жаныкӏ]ынухэм |
Послеложнэ: | [жаныкӏ]ынукӀэ | [жаныкӏ]ынумкӀэ | [жаныкӏ]ынухэкӀэ | [жаныкӏ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [жаныкӏ]ынууэ | [жаныкӏ]ынурауэ | [жаныкӏ]ынухэу | [жаныкӏ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ЖаныгъэкӀэ адрейхэм къахэщын, нэхъ жану къыщӀэкӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Лэжьыгъэм къыхэжаныкӀын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэжаныкӏын: excel, stand out (for example, in one's work)
- Лэжьыгъэм къыхэжаныкӀын: excel in one's job.
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэжаныкӏын: отличиться (напр. в работе)
- Лэжьыгъэм къыхэжаныкӀын: отличиться в работе
БИБЛИОГРАФИЕ