къыхэдзэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐ'dzɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [дз] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къыхэдзэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэдзэн |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыдзэн |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэздзэн | къыхэбдзэн | къыхидзэн | къыхэддзэн | къыхэвдзэн | къыхадзэн |
щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэн | къыхыумыдзэн | къыхимыдзэн | къыхэдмыдзэн | къыхэвмыдзэн | къыхамыдзэн |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэдзэ! | къыхэвдзэ! |
щымыӀэныгъэ: | къыхыумыдзэ! | къыхэвмыдзэ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхредзэ | укъыхредзэ | къыхредзэ | дыкъыхредзэ | фыкъыхредзэ | къыхредзэ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыдзэ | укъыхремыдзэ | къыхремыдзэ | дыкъыхремыдзэ | фыкъыхремыдзэ | къыхремыдзэ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхызодзэ(р) | къыхыбодзэ(р) | къыхедзэ(р) | къыхыдодзэ(р) | къыхыводзэ(р) | къыхадзэ(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэркъым | къыхэбдзэркъым | къыхидзэркъым | къыхэддзэркъым | къыхэвдзэркъым | къыхадзэркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэрт | къыхэбдзэрт | къыхидзэрт | къыхэддзэрт | къыхэвдзэрт | къыхадзэрт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэртэкъым | къыхэбдзэртэкъым | къыхидзэртэкъым | къыхэддзэртэкъым | къыхэвдзэртэкъым | къыхадзэртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзащ | къыхэбдзащ | къыхидзащ | къыхэддзащ | къыхэвдзащ | къыхадзащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзакъым | къыхэбдзакъым | къыхидзакъым | къыхэддзакъым | къыхэвдзакъым | къыхадзакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзат | къыхэбдзат | къыхидзат | къыхэддзат | къыхэвдзат | къыхадзат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзатэкъым | къыхэбдзатэкъым | къыхидзатэкъым | къыхэддзатэкъым | къыхэвдзатэкъым | къыхадзатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъащ | къыхэбдзэгъащ | къыхидзэгъащ | къыхэддзэгъащ | къыхэвдзэгъащ | къыхадзэгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъакъым | къыхэбдзэгъакъым | къыхидзэгъакъым | къыхэддзэгъакъым | къыхэвдзэгъакъым | къыхадзэгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъат | къыхэбдзэгъат | къыхидзэгъат | къыхэддзэгъат | къыхэвдзэгъат | къыхадзэгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъатэкъым | къыхэбдзэгъатэкъым | къыхидзэгъатэкъым | къыхэддзэгъатэкъым | къыхэвдзэгъатэкъым | къыхадзэгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэщ | къыхэбдзэщ | къыхидзэщ | къыхэддзэщ | къыхэвдзэщ | къыхадзэщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэкъым | къыхэбдзэкъым | къыхидзэкъым | къыхэддзэкъым | къыхэвдзэкъым | къыхадзэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэт | къыхэбдзэт | къыхидзэт | къыхэддзэт | къыхэвдзэт | къыхадзэт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэтэкъым | къыхэбдзэтэкъым | къыхидзэтэкъым | къыхэддзэтэкъым | къыхэвдзэтэкъым | къыхадзэтэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнщ | къыхэбдзэнщ | къыхидзэнщ | къыхэддзэнщ | къыхэвдзэнщ | къыхадзэнщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнкъым | къыхэбдзэнкъым | къыхидзэнкъым | къыхэддзэнкъым | къыхэвдзэнкъым | къыхадзэнкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнущ | къыхэбдзэнущ | къыхидзэнущ | къыхэддзэнущ | къыхэвдзэнущ | къыхадзэнущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнукъым | къыхэбдзэнукъым | къыхидзэнукъым | къыхэддзэнукъым | къыхэвдзэнукъым | къыхадзэнукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэрэ | къыхэбдзэрэ | къыхидзэрэ | къыхэддзэрэ | къыхэвдзэрэ | къыхадзэрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэркъэ | къыхэбдзэркъэ | къыхидзэркъэ | къыхэддзэркъэ | къыхэвдзэркъэ | къыхадзэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэрт | къыхэбдзэрт | къыхидзэрт | къыхэддзэрт | къыхэвдзэрт | къыхадзэрт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэртэкъэ | къыхэбдзэртэкъэ | къыхидзэртэкъэ | къыхэддзэртэкъэ | къыхэвдзэртэкъэ | къыхадзэртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздза | къыхэбдза | къыхидза | къыхэддза | къыхэвдза | къыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзакъэ | къыхэбдзакъэ | къыхидзакъэ | къыхэддзакъэ | къыхэвдзакъэ | къыхадзакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзат | къыхэбдзат | къыхидзат | къыхэддзат | къыхэвдзат | къыхадзат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзатэкъэ | къыхэбдзатэкъэ | къыхидзатэкъэ | къыхэддзатэкъэ | къыхэвдзатэкъэ | къыхадзатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъа | къыхэбдзэгъа | къыхидзэгъа | къыхэддзэгъа | къыхэвдзэгъа | къыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къыхэздзэгъакъэ | къыхэбдзэгъакъэ | къыхидзэгъакъэ | къыхэддзэгъакъэ | къыхэвдзэгъакъэ | къыхадзэгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъат | къыхэбдзэгъат | къыхидзэгъат | къыхэддзэгъат | къыхэвдзэгъат | къыхадзэгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъатэкъэ | къыхэбдзэгъатэкъэ | къыхидзэгъатэкъэ | къыхэддзэгъатэкъэ | къыхэвдзэгъатэкъэ | къыхадзэгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэ | къыхэбдзэ | къыхидзэ | къыхэддзэ | къыхэвдзэ | къыхадзэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэкъэ | къыхэбдзэкъэ | къыхидзэкъэ | къыхэддзэкъэ | къыхэвдзэкъэ | къыхадзэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэт | къыхэбдзэт | къыхидзэт | къыхэддзэт | къыхэвдзэт | къыхадзэт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэтэкъэ | къыхэбдзэтэкъэ | къыхидзэтэкъэ | къыхэддзэтэкъэ | къыхэвдзэтэкъэ | къыхадзэтэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэн | къыхэбдзэн | къыхидзэн | къыхэддзэн | къыхэвдзэн | къыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнкъэ | къыхэбдзэнкъэ | къыхидзэнкъэ | къыхэддзэнкъэ | къыхэвдзэнкъэ | къыхадзэнкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэну | къыхэбдзэну | къыхидзэну | къыхэддзэну | къыхэвдзэну | къыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнукъэ | къыхэбдзэнукъэ | къыхидзэнукъэ | къыхэддзэнукъэ | къыхэвдзэнукъэ | къыхадзэнукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэмэ | къыхэбдзэмэ | къыхидзэмэ | къыхэддзэмэ | къыхэвдзэмэ | къыхадзэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэмэ | къыхыумыдзэмэ | къыхимыдзэмэ | къыхэдмыдзэмэ | къыхэвмыдзэмэ | къыхамыдзэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзамэ | къыхэбдзамэ | къыхидзамэ | къыхэддзамэ | къыхэвдзамэ | къыхадзамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзамэ | къыхыумыдзамэ | къыхимыдзамэ | къыхэдмыдзамэ | къыхэвмыдзамэ | къыхамыдзамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъамэ | къыхэбдзэгъамэ | къыхидзэгъамэ | къыхэддзэгъамэ | къыхэвдзэгъамэ | къыхадзэгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэгъамэ | къыхыумыдзэгъамэ | къыхимыдзэгъамэ | къыхэдмыдзэгъамэ | къыхэвмыдзэгъамэ | къыхамыдзэгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнмэ | къыхэбдзэнмэ | къыхидзэнмэ | къыхэддзэнмэ | къыхэвдзэнмэ | къыхадзэнмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнмэ | къыхыумыдзэнмэ | къыхимыдзэнмэ | къыхэдмыдзэнмэ | къыхэвмыдзэнмэ | къыхамыдзэнмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнумэ | къыхэбдзэнумэ | къыхидзэнумэ | къыхэддзэнумэ | къыхэвдзэнумэ | къыхадзэнумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнумэ | къыхыумыдзэнумэ | къыхимыдзэнумэ | къыхэдмыдзэнумэ | къыхэвмыдзэнумэ | къыхамыдзэнумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэтэмэ | къыхэбдзэтэмэ | къыхидзэтэмэ | къыхэддзэтэмэ | къыхэвдзэтэмэ | къыхадзэтэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэтэмэ | къыхыумыдзэтэмэ | къыхимыдзэтэмэ | къыхэдмыдзэтэмэ | къыхэвмыдзэтэмэ | къыхамыдзэтэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзатэмэ | къыхэбдзатэмэ | къыхидзатэмэ | къыхэддзатэмэ | къыхэвдзатэмэ | къыхадзатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзатэмэ | къыхыумыдзатэмэ | къыхимыдзатэмэ | къыхэдмыдзатэмэ | къыхэвмыдзатэмэ | къыхамыдзатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъатэмэ | къыхэбдзэгъатэмэ | къыхидзэгъатэмэ | къыхэддзэгъатэмэ | къыхэвдзэгъатэмэ | къыхадзэгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэгъатэмэ | къыхыумыдзэгъатэмэ | къыхимыдзэгъатэмэ | къыхэдмыдзэгъатэмэ | къыхэвмыдзэгъатэмэ | къыхамыдзэгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнтэмэ | къыхэбдзэнтэмэ | къыхидзэнтэмэ | къыхэддзэнтэмэ | къыхэвдзэнтэмэ | къыхадзэнтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнтэмэ | къыхыумыдзэнтэмэ | къыхимыдзэнтэмэ | къыхэдмыдзэнтэмэ | къыхэвмыдзэнтэмэ | къыхамыдзэнтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнутэмэ | къыхэбдзэнутэмэ | къыхидзэнутэмэ | къыхэддзэнутэмэ | къыхэвдзэнутэмэ | къыхадзэнутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнутэмэ | къыхыумыдзэнутэмэ | къыхимыдзэнутэмэ | къыхэдмыдзэнутэмэ | къыхэвмыдзэнутэмэ | къыхамыдзэнутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнт | къыхэбдзэнт | къыхидзэнт | къыхэддзэнт | къыхэвдзэнт | къыхадзэнт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнтэкъым | къыхэбдзэнтэкъым | къыхидзэнтэкъым | къыхэддзэнтэкъым | къыхэвдзэнтэкъым | къыхадзэнтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнут | къыхэбдзэнут | къыхидзэнут | къыхэддзэнут | къыхэвдзэнут | къыхадзэнут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнутэкъым | къыхэбдзэнутэкъым | къыхидзэнутэкъым | къыхэддзэнутэкъым | къыхэвдзэнутэкъым | къыхадзэнутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэми | къыхэбдзэми | къыхидзэми | къыхэддзэми | къыхэвдзэми | къыхадзэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэми | къыхыумыдзэми | къыхимыдзэми | къыхэдмыдзэми | къыхэвмыдзэми | къыхамыдзэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзами | къыхэбдзами | къыхидзами | къыхэддзами | къыхэвдзами | къыхадзами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзами | къыхыумыдзами | къыхимыдзами | къыхэдмыдзами | къыхэвмыдзами | къыхамыдзами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъами | къыхэбдзэгъами | къыхидзэгъами | къыхэддзэгъами | къыхэвдзэгъами | къыхадзэгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэгъами | къыхыумыдзэгъами | къыхимыдзэгъами | къыхэдмыдзэгъами | къыхэвмыдзэгъами | къыхамыдзэгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнми | къыхэбдзэнми | къыхидзэнми | къыхэддзэнми | къыхэвдзэнми | къыхадзэнми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнми | къыхыумыдзэнми | къыхимыдзэнми | къыхэдмыдзэнми | къыхэвмыдзэнми | къыхамыдзэнми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнуми | къыхэбдзэнуми | къыхидзэнуми | къыхэддзэнуми | къыхэвдзэнуми | къыхадзэнуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнуми | къыхыумыдзэнуми | къыхимыдзэнуми | къыхэдмыдзэнуми | къыхэвмыдзэнуми | къыхамыдзэнуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэтэми | къыхэбдзэтэми | къыхидзэтэми | къыхэддзэтэми | къыхэвдзэтэми | къыхадзэтэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэтэми | къыхыумыдзэтэми | къыхимыдзэтэми | къыхэдмыдзэтэми | къыхэвмыдзэтэми | къыхамыдзэтэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзатэми | къыхэбдзатэми | къыхидзатэми | къыхэддзатэми | къыхэвдзатэми | къыхадзатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзатэми | къыхыумыдзатэми | къыхимыдзатэми | къыхэдмыдзатэми | къыхэвмыдзатэми | къыхамыдзатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъатэми | къыхэбдзэгъатэми | къыхидзэгъатэми | къыхэддзэгъатэми | къыхэвдзэгъатэми | къыхадзэгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэгъатэми | къыхыумыдзэгъатэми | къыхимыдзэгъатэми | къыхэдмыдзэгъатэми | къыхэвмыдзэгъатэми | къыхамыдзэгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнтэми | къыхэбдзэнтэми | къыхидзэнтэми | къыхэддзэнтэми | къыхэвдзэнтэми | къыхадзэнтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнтэми | къыхыумыдзэнтэми | къыхимыдзэнтэми | къыхэдмыдзэнтэми | къыхэвмыдзэнтэми | къыхамыдзэнтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнутэми | къыхэбдзэнутэми | къыхидзэнутэми | къыхэддзэнутэми | къыхэвдзэнутэми | къыхадзэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнутэми | къыхыумыдзэнутэми | къыхимыдзэнутэми | къыхэдмыдзэнутэми | къыхэвмыдзэнутэми | къыхамыдзэнутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэздзаи | къыхэбдзаи | къыхидзаи | къыхэддзаи | къыхэвдзаи | къыхадзаи |
щымыӀэныгъэ: | къыхэздзакъыми | къыхэбдзакъыми | къыхидзакъыми | къыхэддзакъыми | къыхэвдзакъыми | къыхадзакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэздзащэрэт | къыхэбдзащэрэт | къыхидзащэрэт | къыхэддзащэрэт | къыхэвдзащэрэт | къыхадзащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзащэрэт | къыхыумыдзащэрэт | къыхимыдзащэрэт | къыхэдмыдзащэрэт | къыхэвмыдзащэрэт | къыхамыдзащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнщ | къыхэбдзагъэнщ | къыхидзагъэнщ | къыхэддзагъэнщ | къыхэвдзагъэнщ | къыхадзагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнкъым | къыхэбдзагъэнкъым | къыхидзагъэнкъым | къыхэддзагъэнкъым | къыхэвдзагъэнкъым | къыхадзагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнт | къыхэбдзагъэнт | къыхидзагъэнт | къыхэддзагъэнт | къыхэвдзагъэнт | къыхадзагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнтэкъым | къыхэбдзагъэнтэкъым | къыхидзагъэнтэкъым | къыхэддзагъэнтэкъым | къыхэвдзагъэнтэкъым | къыхадзагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэн | къыхэбдзагъэн | къыхидзагъэн | къыхэддзагъэн | къыхэвдзагъэн | къыхадзагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнкъэ | къыхэбдзагъэнкъэ | къыхидзагъэнкъэ | къыхэддзагъэнкъэ | къыхэвдзагъэнкъэ | къыхадзагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнт | къыхэбдзагъэнт | къыхидзагъэнт | къыхэддзагъэнт | къыхэвдзагъэнт | къыхадзагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнтэкъэ | къыхэбдзагъэнтэкъэ | къыхидзагъэнтэкъэ | къыхэддзагъэнтэкъэ | къыхэвдзагъэнтэкъэ | къыхадзагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнущ | къыхэбдзагъэнущ | къыхидзагъэнущ | къыхэддзагъэнущ | къыхэвдзагъэнущ | къыхадзагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнукъым | къыхэбдзагъэнукъым | къыхидзагъэнукъым | къыхэддзагъэнукъым | къыхэвдзагъэнукъым | къыхадзагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнут | къыхэбдзагъэнут | къыхидзагъэнут | къыхэддзагъэнут | къыхэвдзагъэнут | къыхадзагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнутэкъым | къыхэбдзагъэнутэкъым | къыхидзагъэнутэкъым | къыхэддзагъэнутэкъым | къыхэвдзагъэнутэкъым | къыхадзагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэну | къыхэбдзагъэну | къыхидзагъэну | къыхэддзагъэну | къыхэвдзагъэну | къыхадзагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнукъэ | къыхэбдзагъэнукъэ | къыхидзагъэнукъэ | къыхэддзагъэнукъэ | къыхэвдзагъэнукъэ | къыхадзагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнут | къыхэбдзагъэнут | къыхидзагъэнут | къыхэддзагъэнут | къыхэвдзагъэнут | къыхадзагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнутэкъэ | къыхэбдзагъэнутэкъэ | къыхидзагъэнутэкъэ | къыхэддзагъэнутэкъэ | къыхэвдзагъэнутэкъэ | къыхадзагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдзэну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэ | къыхэбдзэ | къыхидзэ | къыхэддзэ | къыхэвдзэ | къыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэ | къыхыумыдзэ | къыхимыдзэ | къыхэдмыдзэ | къыхэвмыдзэ | къыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздза | къыхэбдза | къыхидза | къыхэддза | къыхэвдза | къыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдза | къыхыумыдза | къыхимыдза | къыхэдмыдза | къыхэвмыдза | къыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэгъа | къыхэбдзэгъа | къыхидзэгъа | къыхэддзэгъа | къыхэвдзэгъа | къыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэгъа | къыхыумыдзэгъа | къыхимыдзэгъа | къыхэдмыдзэгъа | къыхэвмыдзэгъа | къыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэн | къыхэбдзэн | къыхидзэн | къыхэддзэн | къыхэвдзэн | къыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэн | къыхыумыдзэн | къыхимыдзэн | къыхэдмыдзэн | къыхэвмыдзэн | къыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэну | къыхэбдзэну | къыхидзэну | къыхэддзэну | къыхэвдзэну | къыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэну | къыхыумыдзэну | къыхимыдзэну | къыхэдмыдзэну | къыхэвмыдзэну | къыхамыдзэну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдзэну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздзэ | къызэрыхэбдзэ | къызэрыхидзэ | къызэрыхэддзэ | къызэрыхэвдзэ | къызэрыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдзэ | къызэрыхыумыдзэ | къызэрыхимыдзэ | къызэрыхэдмыдзэ | къызэрыхэвмыдзэ | къызэрыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздза | къызэрыхэбдза | къызэрыхидза | къызэрыхэддза | къызэрыхэвдза | къызэрыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдза | къызэрыхыумыдза | къызэрыхимыдза | къызэрыхэдмыдза | къызэрыхэвмыдза | къызэрыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздзэгъа | къызэрыхэбдзэгъа | къызэрыхидзэгъа | къызэрыхэддзэгъа | къызэрыхэвдзэгъа | къызэрыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдзэгъа | къызэрыхыумыдзэгъа | къызэрыхимыдзэгъа | къызэрыхэдмыдзэгъа | къызэрыхэвмыдзэгъа | къызэрыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздзэн | къызэрыхэбдзэн | къызэрыхидзэн | къызэрыхэддзэн | къызэрыхэвдзэн | къызэрыхадзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдзэн | къызэрыхыумыдзэн | къызэрыхимыдзэн | къызэрыхэдмыдзэн | къызэрыхэвмыдзэн | къызэрыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздзэну | къызэрыхэбдзэну | къызэрыхидзэну | къызэрыхэддзэну | къызэрыхэвдзэну | къызэрыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдзэну | къызэрыхыумыдзэну | къызэрыхимыдзэну | къызэрыхэдмыдзэну | къызэрыхэвмыдзэну | къызэрыхамыдзэну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздзэ | къыщыхэбдзэ | къыщыхидзэ | къыщыхэддзэ | къыщыхэвдзэ | къыщыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдзэ | къыщыхыумыдзэ | къыщыхимыдзэ | къыщыхэдмыдзэ | къыщыхэвмыдзэ | къыщыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздза | къыщыхэбдза | къыщыхидза | къыщыхэддза | къыщыхэвдза | къыщыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдза | къыщыхыумыдза | къыщыхимыдза | къыщыхэдмыдза | къыщыхэвмыдза | къыщыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздзэгъа | къыщыхэбдзэгъа | къыщыхидзэгъа | къыщыхэддзэгъа | къыщыхэвдзэгъа | къыщыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдзэгъа | къыщыхыумыдзэгъа | къыщыхимыдзэгъа | къыщыхэдмыдзэгъа | къыщыхэвмыдзэгъа | къыщыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздзэн | къыщыхэбдзэн | къыщыхидзэн | къыщыхэддзэн | къыщыхэвдзэн | къыщыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдзэн | къыщыхыумыдзэн | къыщыхимыдзэн | къыщыхэдмыдзэн | къыщыхэвмыдзэн | къыщыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздзэну | къыщыхэбдзэну | къыщыхидзэну | къыщыхэддзэну | къыщыхэвдзэну | къыщыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдзэну | къыщыхыумыдзэну | къыщыхимыдзэну | къыщыхэдмыдзэну | къыщыхэвмыдзэну | къыщыхамыдзэну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздзэ | къыздыхэбдзэ | къыздыхидзэ | къыздыхэддзэ | къыздыхэвдзэ | къыздыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдзэ | къыздыхыумыдзэ | къыздыхимыдзэ | къыздыхэдмыдзэ | къыздыхэвмыдзэ | къыздыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздза | къыздыхэбдза | къыздыхидза | къыздыхэддза | къыздыхэвдза | къыздыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдза | къыздыхыумыдза | къыздыхимыдза | къыздыхэдмыдза | къыздыхэвмыдза | къыздыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздзэгъа | къыздыхэбдзэгъа | къыздыхидзэгъа | къыздыхэддзэгъа | къыздыхэвдзэгъа | къыздыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдзэгъа | къыздыхыумыдзэгъа | къыздыхимыдзэгъа | къыздыхэдмыдзэгъа | къыздыхэвмыдзэгъа | къыздыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздзэн | къыздыхэбдзэн | къыздыхидзэн | къыздыхэддзэн | къыздыхэвдзэн | къыздыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдзэн | къыздыхыумыдзэн | къыздыхимыдзэн | къыздыхэдмыдзэн | къыздыхэвмыдзэн | къыздыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздзэну | къыздыхэбдзэну | къыздыхидзэну | къыздыхэддзэну | къыздыхэвдзэну | къыздыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдзэну | къыздыхыумыдзэну | къыздыхимыдзэну | къыздыхэдмыдзэну | къыздыхэвмыдзэну | къыздыхамыдзэну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздзэ | къыщӀыхэбдзэ | къыщӀыхидзэ | къыщӀыхэддзэ | къыщӀыхэвдзэ | къыщӀыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдзэ | къыщӀыхыумыдзэ | къыщӀыхимыдзэ | къыщӀыхэдмыдзэ | къыщӀыхэвмыдзэ | къыщӀыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздза | къыщӀыхэбдза | къыщӀыхидза | къыщӀыхэддза | къыщӀыхэвдза | къыщӀыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдза | къыщӀыхыумыдза | къыщӀыхимыдза | къыщӀыхэдмыдза | къыщӀыхэвмыдза | къыщӀыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздзэгъа | къыщӀыхэбдзэгъа | къыщӀыхидзэгъа | къыщӀыхэддзэгъа | къыщӀыхэвдзэгъа | къыщӀыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдзэгъа | къыщӀыхыумыдзэгъа | къыщӀыхимыдзэгъа | къыщӀыхэдмыдзэгъа | къыщӀыхэвмыдзэгъа | къыщӀыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздзэн | къыщӀыхэбдзэн | къыщӀыхидзэн | къыщӀыхэддзэн | къыщӀыхэвдзэн | къыщӀыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдзэн | къыщӀыхыумыдзэн | къыщӀыхимыдзэн | къыщӀыхэдмыдзэн | къыщӀыхэвмыдзэн | къыщӀыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздзэну | къыщӀыхэбдзэну | къыщӀыхидзэну | къыщӀыхэддзэну | къыщӀыхэвдзэну | къыщӀыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдзэну | къыщӀыхыумыдзэну | къыщӀыхимыдзэну | къыщӀыхэдмыдзэну | къыщӀыхэвмыдзэну | къыщӀыхамыдзэну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэу | къыхэбдзэу | къыхидзэу | къыхэддзэу | къыхэвдзэу | къыхадзэу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэу | къыхыумыдзэу | къыхимыдзэу | къыхэдмыдзэу | къыхэвмыдзэу | къыхамыдзэу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзауэ | къыхэбдзауэ | къыхидзауэ | къыхэддзауэ | къыхэвдзауэ | къыхадзауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзауэ | къыхыумыдзауэ | къыхимыдзауэ | къыхэдмыдзауэ | къыхэвмыдзауэ | къыхамыдзауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къыхэздзэурэ | къыхэбдзэурэ | къыхидзэурэ | къыхэддзэурэ | къыхэвдзэурэ | къыхадзэурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэурэ | къыхыумыдзэурэ | къыхимыдзэурэ | къыхэдмыдзэурэ | къыхэвмыдзэурэ | къыхамыдзэурэ |
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
подлежащэ СЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыхызодзэ | укъахызодзэ | ||||
ар | къыпхызодзэ | къыхызодзэ | къыфхызодзэ | къахызодзэ | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыхызодзэ | фыкъахызодзэ | ||||
ахэр | къыпхызодзэ(хэ) | къыхызодзэ(хэ) | къыфхызодзэ(хэ | къахызодзэ(хэ) | ||
подлежащэ УЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыхыбодзэ | сыкъахыбодзэ | ||||
уэ | ||||||
ар | къысхыбодзэ | къыхыбодзэ | къытхыбодзэ | къахыбодзэ | ||
дэ | дыкъыхыбодзэ | дыкъахыбодзэ | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысхыбодзэ(хэ) | къыхыбодзэ(хэ) | къытхыбодзэ(хэ) | къахыбодзэ(хэ) | ||
подлежащэ АБЫ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпхедзэ | сыкъыхедзэ | сыкъыфхедзэ | сыкъахедзэ | ||
уэ | укъысхедзэ | укъыхедзэ | укъытхедзэ | укъахедзэ | ||
ар | къысхедзэ | къыпхедзэ | къыхедзэ | къытхедзэ | къыфхедзэ | къахедзэ |
дэ | дыкъыпхедзэ | дыкъыхедзэ | дыкъыфхедзэ | дыкъахедзэ | ||
фэ | фыкъысхедзэ | фыкъыхедзэ | фыкъытхедзэ | фыкъахедзэ | ||
ахэр | къысхедзэ(хэ) | къыпхедзэ(хэ) | къыхедзэ(хэ) | къытхедзэ(хэ) | къыфхедзэ(хэ) | къахедзэ(хэ) |
подлежащэ ДЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыхыдодзэ | укъахыдодзэ | ||||
ар | къыпхыдодзэ | къыхыдодзэ | къыфхыдодзэ | къахыдодзэ | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыхыдодзэ | фыкъахыдодзэ | ||||
ахэр | къыпхыдодзэ(хэ) | къыхыдодзэ(хэ) | къыфхыдодзэ(хэ) | къахыдодзэ(хэ) | ||
подлежащэ ФЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыхыводзэ | сыкъахыводзэ | ||||
уэ | ||||||
ар | къысхыводзэ | къыхыводзэ | къытхыводзэ | къахыводзэ | ||
дэ | дыкъыхыводзэ | дыкъахыводзэ | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысхыводзэ(хэ) | къыхыводзэ(хэ) | къытхыводзэ(хэ) | къахыводзэ(хэ) | ||
подлежащэ АБЫХЭМ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпхадзэ | сыкъыхадзэ | сыкъыфхадзэ | сыкъахадзэ | ||
уэ | укъысхадзэ | укъыхадзэ | укъытхадзэ | укъахадзэ | ||
ар | къысхадзэ | къыпхадзэ | къыхадзэ | къытхадзэ | къыфхадзэ | къахадзэ |
дэ | дыкъыпхадзэ | дыкъыхадзэ | дыкъыфхадзэ | дыкъахадзэ | ||
фэ | фыкъысхадзэ | фыкъыхадзэ | фыкъытхадзэ | фыкъахадзэ | ||
ахэр | къысхадзэ(хэ) | къыпхадзэ(хэ) | къыхадзэ(хэ) | къытхадзэ(хэ) | къыфхадзэ(хэ) | къахадзэ(хэ) |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [дз]э | [дз]эр | -- | [дз]эхэр |
Эргативнэ: | [дз]э | [дз]эм | -- | [дз]эхэм |
Послеложнэ: | [дз]экӀэ | [дз]эмкӀэ | [дз]эхэкӀэ | [дз]эхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [дз]эу | [дз]эрауэ | [дз]эхэу | [дз]эхэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [дз]а | [дз]ар | -- | [дз]ахэр |
Эргативнэ: | [дз]а | [дз]ам | -- | [дз]ахэм |
Послеложнэ: | [дз]акӀэ | [дз]амкӀэ | [дз]ахэкӀэ | [дз]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [дз]ауэ | [дз]арауэ | [дз]ахэу | [дз]ахэрауэ |
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [дз]эн | [дз]эныр | -- | [дз]энхэр |
Эргативнэ: | [дз]эн | [дз]эным | -- | [дз]энхэм |
Послеложнэ: | [дз]энкӀэ | [дз]энымкӀэ | [дз]энхэкӀэ | [дз]энхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [дз]эну | [дз]энырауэ | [дз]энхэу | [дз]энхэрауэ |
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [дз]эну | [дз]энур | -- | [дз]энухэр |
Эргативнэ: | [дз]эну | [дз]энум | -- | [дз]энухэм |
Послеложнэ: | [дз]энукӀэ | [дз]энумкӀэ | [дз]энухэкӀэ | [дз]энухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [дз]энууэ | [дз]энурауэ | [дз]энухэу | [дз]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэр бутӀыпщу, бдзыуэ е уеӀунщӀу зыщӀыпӀэ хэгъэхуэн, хэдзэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэдзэн: throw sb or sth into, amidst sth (some surroundings or mass)
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэдзэн: бросить кого-что-л. во что-л. (в какую-л. массу)
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐ'dzɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [дз] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "къыхэдзэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэдзэн |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыдзэн |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэздзэн | къыхэбдзэн | къыхидзэн | къыхэддзэн | къыхэвдзэн | къыхадзэн |
щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэн | къыхыумыдзэн | къыхимыдзэн | къыхэдмыдзэн | къыхэвмыдзэн | къыхамыдзэн |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэдзэ! | къыхэвдзэ! |
щымыӀэныгъэ: | къыхыумыдзэ! | къыхэвмыдзэ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхредзэ | укъыхредзэ | къыхредзэ | дыкъыхредзэ | фыкъыхредзэ | къыхредзэ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыдзэ | укъыхремыдзэ | къыхремыдзэ | дыкъыхремыдзэ | фыкъыхремыдзэ | къыхремыдзэ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхызодзэ(р) | къыхыбодзэ(р) | къыхедзэ(р) | къыхыдодзэ(р) | къыхыводзэ(р) | къыхадзэ(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэркъым | къыхэбдзэркъым | къыхидзэркъым | къыхэддзэркъым | къыхэвдзэркъым | къыхадзэркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэрт | къыхэбдзэрт | къыхидзэрт | къыхэддзэрт | къыхэвдзэрт | къыхадзэрт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэртэкъым | къыхэбдзэртэкъым | къыхидзэртэкъым | къыхэддзэртэкъым | къыхэвдзэртэкъым | къыхадзэртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзащ | къыхэбдзащ | къыхидзащ | къыхэддзащ | къыхэвдзащ | къыхадзащ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзакъым | къыхэбдзакъым | къыхидзакъым | къыхэддзакъым | къыхэвдзакъым | къыхадзакъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзат | къыхэбдзат | къыхидзат | къыхэддзат | къыхэвдзат | къыхадзат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзатэкъым | къыхэбдзатэкъым | къыхидзатэкъым | къыхэддзатэкъым | къыхэвдзатэкъым | къыхадзатэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъащ | къыхэбдзэгъащ | къыхидзэгъащ | къыхэддзэгъащ | къыхэвдзэгъащ | къыхадзэгъащ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъакъым | къыхэбдзэгъакъым | къыхидзэгъакъым | къыхэддзэгъакъым | къыхэвдзэгъакъым | къыхадзэгъакъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъат | къыхэбдзэгъат | къыхидзэгъат | къыхэддзэгъат | къыхэвдзэгъат | къыхадзэгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъатэкъым | къыхэбдзэгъатэкъым | къыхидзэгъатэкъым | къыхэддзэгъатэкъым | къыхэвдзэгъатэкъым | къыхадзэгъатэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэщ | къыхэбдзэщ | къыхидзэщ | къыхэддзэщ | къыхэвдзэщ | къыхадзэщ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэкъым | къыхэбдзэкъым | къыхидзэкъым | къыхэддзэкъым | къыхэвдзэкъым | къыхадзэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэт | къыхэбдзэт | къыхидзэт | къыхэддзэт | къыхэвдзэт | къыхадзэт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэтэкъым | къыхэбдзэтэкъым | къыхидзэтэкъым | къыхэддзэтэкъым | къыхэвдзэтэкъым | къыхадзэтэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнщ | къыхэбдзэнщ | къыхидзэнщ | къыхэддзэнщ | къыхэвдзэнщ | къыхадзэнщ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнкъым | къыхэбдзэнкъым | къыхидзэнкъым | къыхэддзэнкъым | къыхэвдзэнкъым | къыхадзэнкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнущ | къыхэбдзэнущ | къыхидзэнущ | къыхэддзэнущ | къыхэвдзэнущ | къыхадзэнущ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнукъым | къыхэбдзэнукъым | къыхидзэнукъым | къыхэддзэнукъым | къыхэвдзэнукъым | къыхадзэнукъым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэрэ | къыхэбдзэрэ | къыхидзэрэ | къыхэддзэрэ | къыхэвдзэрэ | къыхадзэрэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэркъэ | къыхэбдзэркъэ | къыхидзэркъэ | къыхэддзэркъэ | къыхэвдзэркъэ | къыхадзэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэрт | къыхэбдзэрт | къыхидзэрт | къыхэддзэрт | къыхэвдзэрт | къыхадзэрт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэртэкъэ | къыхэбдзэртэкъэ | къыхидзэртэкъэ | къыхэддзэртэкъэ | къыхэвдзэртэкъэ | къыхадзэртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздза | къыхэбдза | къыхидза | къыхэддза | къыхэвдза | къыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзакъэ | къыхэбдзакъэ | къыхидзакъэ | къыхэддзакъэ | къыхэвдзакъэ | къыхадзакъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзат | къыхэбдзат | къыхидзат | къыхэддзат | къыхэвдзат | къыхадзат |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзатэкъэ | къыхэбдзатэкъэ | къыхидзатэкъэ | къыхэддзатэкъэ | къыхэвдзатэкъэ | къыхадзатэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъа | къыхэбдзэгъа | къыхидзэгъа | къыхэддзэгъа | къыхэвдзэгъа | къыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | къыхэздзэгъакъэ | къыхэбдзэгъакъэ | къыхидзэгъакъэ | къыхэддзэгъакъэ | къыхэвдзэгъакъэ | къыхадзэгъакъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъат | къыхэбдзэгъат | къыхидзэгъат | къыхэддзэгъат | къыхэвдзэгъат | къыхадзэгъат |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъатэкъэ | къыхэбдзэгъатэкъэ | къыхидзэгъатэкъэ | къыхэддзэгъатэкъэ | къыхэвдзэгъатэкъэ | къыхадзэгъатэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэ | къыхэбдзэ | къыхидзэ | къыхэддзэ | къыхэвдзэ | къыхадзэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэкъэ | къыхэбдзэкъэ | къыхидзэкъэ | къыхэддзэкъэ | къыхэвдзэкъэ | къыхадзэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэт | къыхэбдзэт | къыхидзэт | къыхэддзэт | къыхэвдзэт | къыхадзэт |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэтэкъэ | къыхэбдзэтэкъэ | къыхидзэтэкъэ | къыхэддзэтэкъэ | къыхэвдзэтэкъэ | къыхадзэтэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэн | къыхэбдзэн | къыхидзэн | къыхэддзэн | къыхэвдзэн | къыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнкъэ | къыхэбдзэнкъэ | къыхидзэнкъэ | къыхэддзэнкъэ | къыхэвдзэнкъэ | къыхадзэнкъэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэну | къыхэбдзэну | къыхидзэну | къыхэддзэну | къыхэвдзэну | къыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнукъэ | къыхэбдзэнукъэ | къыхидзэнукъэ | къыхэддзэнукъэ | къыхэвдзэнукъэ | къыхадзэнукъэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэмэ | къыхэбдзэмэ | къыхидзэмэ | къыхэддзэмэ | къыхэвдзэмэ | къыхадзэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэмэ | къыхыумыдзэмэ | къыхимыдзэмэ | къыхэдмыдзэмэ | къыхэвмыдзэмэ | къыхамыдзэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзамэ | къыхэбдзамэ | къыхидзамэ | къыхэддзамэ | къыхэвдзамэ | къыхадзамэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзамэ | къыхыумыдзамэ | къыхимыдзамэ | къыхэдмыдзамэ | къыхэвмыдзамэ | къыхамыдзамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъамэ | къыхэбдзэгъамэ | къыхидзэгъамэ | къыхэддзэгъамэ | къыхэвдзэгъамэ | къыхадзэгъамэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэгъамэ | къыхыумыдзэгъамэ | къыхимыдзэгъамэ | къыхэдмыдзэгъамэ | къыхэвмыдзэгъамэ | къыхамыдзэгъамэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнмэ | къыхэбдзэнмэ | къыхидзэнмэ | къыхэддзэнмэ | къыхэвдзэнмэ | къыхадзэнмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнмэ | къыхыумыдзэнмэ | къыхимыдзэнмэ | къыхэдмыдзэнмэ | къыхэвмыдзэнмэ | къыхамыдзэнмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнумэ | къыхэбдзэнумэ | къыхидзэнумэ | къыхэддзэнумэ | къыхэвдзэнумэ | къыхадзэнумэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнумэ | къыхыумыдзэнумэ | къыхимыдзэнумэ | къыхэдмыдзэнумэ | къыхэвмыдзэнумэ | къыхамыдзэнумэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэтэмэ | къыхэбдзэтэмэ | къыхидзэтэмэ | къыхэддзэтэмэ | къыхэвдзэтэмэ | къыхадзэтэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэтэмэ | къыхыумыдзэтэмэ | къыхимыдзэтэмэ | къыхэдмыдзэтэмэ | къыхэвмыдзэтэмэ | къыхамыдзэтэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзатэмэ | къыхэбдзатэмэ | къыхидзатэмэ | къыхэддзатэмэ | къыхэвдзатэмэ | къыхадзатэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзатэмэ | къыхыумыдзатэмэ | къыхимыдзатэмэ | къыхэдмыдзатэмэ | къыхэвмыдзатэмэ | къыхамыдзатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъатэмэ | къыхэбдзэгъатэмэ | къыхидзэгъатэмэ | къыхэддзэгъатэмэ | къыхэвдзэгъатэмэ | къыхадзэгъатэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэгъатэмэ | къыхыумыдзэгъатэмэ | къыхимыдзэгъатэмэ | къыхэдмыдзэгъатэмэ | къыхэвмыдзэгъатэмэ | къыхамыдзэгъатэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнтэмэ | къыхэбдзэнтэмэ | къыхидзэнтэмэ | къыхэддзэнтэмэ | къыхэвдзэнтэмэ | къыхадзэнтэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнтэмэ | къыхыумыдзэнтэмэ | къыхимыдзэнтэмэ | къыхэдмыдзэнтэмэ | къыхэвмыдзэнтэмэ | къыхамыдзэнтэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнутэмэ | къыхэбдзэнутэмэ | къыхидзэнутэмэ | къыхэддзэнутэмэ | къыхэвдзэнутэмэ | къыхадзэнутэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнутэмэ | къыхыумыдзэнутэмэ | къыхимыдзэнутэмэ | къыхэдмыдзэнутэмэ | къыхэвмыдзэнутэмэ | къыхамыдзэнутэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнт | къыхэбдзэнт | къыхидзэнт | къыхэддзэнт | къыхэвдзэнт | къыхадзэнт |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнтэкъым | къыхэбдзэнтэкъым | къыхидзэнтэкъым | къыхэддзэнтэкъым | къыхэвдзэнтэкъым | къыхадзэнтэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнут | къыхэбдзэнут | къыхидзэнут | къыхэддзэнут | къыхэвдзэнут | къыхадзэнут |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэздзэнутэкъым | къыхэбдзэнутэкъым | къыхидзэнутэкъым | къыхэддзэнутэкъым | къыхэвдзэнутэкъым | къыхадзэнутэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэми | къыхэбдзэми | къыхидзэми | къыхэддзэми | къыхэвдзэми | къыхадзэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэми | къыхыумыдзэми | къыхимыдзэми | къыхэдмыдзэми | къыхэвмыдзэми | къыхамыдзэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзами | къыхэбдзами | къыхидзами | къыхэддзами | къыхэвдзами | къыхадзами |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзами | къыхыумыдзами | къыхимыдзами | къыхэдмыдзами | къыхэвмыдзами | къыхамыдзами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъами | къыхэбдзэгъами | къыхидзэгъами | къыхэддзэгъами | къыхэвдзэгъами | къыхадзэгъами |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэгъами | къыхыумыдзэгъами | къыхимыдзэгъами | къыхэдмыдзэгъами | къыхэвмыдзэгъами | къыхамыдзэгъами |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнми | къыхэбдзэнми | къыхидзэнми | къыхэддзэнми | къыхэвдзэнми | къыхадзэнми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнми | къыхыумыдзэнми | къыхимыдзэнми | къыхэдмыдзэнми | къыхэвмыдзэнми | къыхамыдзэнми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнуми | къыхэбдзэнуми | къыхидзэнуми | къыхэддзэнуми | къыхэвдзэнуми | къыхадзэнуми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнуми | къыхыумыдзэнуми | къыхимыдзэнуми | къыхэдмыдзэнуми | къыхэвмыдзэнуми | къыхамыдзэнуми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэтэми | къыхэбдзэтэми | къыхидзэтэми | къыхэддзэтэми | къыхэвдзэтэми | къыхадзэтэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэтэми | къыхыумыдзэтэми | къыхимыдзэтэми | къыхэдмыдзэтэми | къыхэвмыдзэтэми | къыхамыдзэтэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | къыхэздзатэми | къыхэбдзатэми | къыхидзатэми | къыхэддзатэми | къыхэвдзатэми | къыхадзатэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзатэми | къыхыумыдзатэми | къыхимыдзатэми | къыхэдмыдзатэми | къыхэвмыдзатэми | къыхамыдзатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | къыхэздзэгъатэми | къыхэбдзэгъатэми | къыхидзэгъатэми | къыхэддзэгъатэми | къыхэвдзэгъатэми | къыхадзэгъатэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэгъатэми | къыхыумыдзэгъатэми | къыхимыдзэгъатэми | къыхэдмыдзэгъатэми | къыхэвмыдзэгъатэми | къыхамыдзэгъатэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнтэми | къыхэбдзэнтэми | къыхидзэнтэми | къыхэддзэнтэми | къыхэвдзэнтэми | къыхадзэнтэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнтэми | къыхыумыдзэнтэми | къыхимыдзэнтэми | къыхэдмыдзэнтэми | къыхэвмыдзэнтэми | къыхамыдзэнтэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | къыхэздзэнутэми | къыхэбдзэнутэми | къыхидзэнутэми | къыхэддзэнутэми | къыхэвдзэнутэми | къыхадзэнутэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзэнутэми | къыхыумыдзэнутэми | къыхимыдзэнутэми | къыхэдмыдзэнутэми | къыхэвмыдзэнутэми | къыхамыдзэнутэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэздзаи | къыхэбдзаи | къыхидзаи | къыхэддзаи | къыхэвдзаи | къыхадзаи |
щымыӀэныгъэ: | къыхэздзакъыми | къыхэбдзакъыми | къыхидзакъыми | къыхэддзакъыми | къыхэвдзакъыми | къыхадзакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэздзащэрэт | къыхэбдзащэрэт | къыхидзащэрэт | къыхэддзащэрэт | къыхэвдзащэрэт | къыхадзащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | къыхэзмыдзащэрэт | къыхыумыдзащэрэт | къыхимыдзащэрэт | къыхэдмыдзащэрэт | къыхэвмыдзащэрэт | къыхамыдзащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнщ | къыхэбдзагъэнщ | къыхидзагъэнщ | къыхэддзагъэнщ | къыхэвдзагъэнщ | къыхадзагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнкъым | къыхэбдзагъэнкъым | къыхидзагъэнкъым | къыхэддзагъэнкъым | къыхэвдзагъэнкъым | къыхадзагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнт | къыхэбдзагъэнт | къыхидзагъэнт | къыхэддзагъэнт | къыхэвдзагъэнт | къыхадзагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнтэкъым | къыхэбдзагъэнтэкъым | къыхидзагъэнтэкъым | къыхэддзагъэнтэкъым | къыхэвдзагъэнтэкъым | къыхадзагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэн | къыхэбдзагъэн | къыхидзагъэн | къыхэддзагъэн | къыхэвдзагъэн | къыхадзагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнкъэ | къыхэбдзагъэнкъэ | къыхидзагъэнкъэ | къыхэддзагъэнкъэ | къыхэвдзагъэнкъэ | къыхадзагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнт | къыхэбдзагъэнт | къыхидзагъэнт | къыхэддзагъэнт | къыхэвдзагъэнт | къыхадзагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнтэкъэ | къыхэбдзагъэнтэкъэ | къыхидзагъэнтэкъэ | къыхэддзагъэнтэкъэ | къыхэвдзагъэнтэкъэ | къыхадзагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнущ | къыхэбдзагъэнущ | къыхидзагъэнущ | къыхэддзагъэнущ | къыхэвдзагъэнущ | къыхадзагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнукъым | къыхэбдзагъэнукъым | къыхидзагъэнукъым | къыхэддзагъэнукъым | къыхэвдзагъэнукъым | къыхадзагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнут | къыхэбдзагъэнут | къыхидзагъэнут | къыхэддзагъэнут | къыхэвдзагъэнут | къыхадзагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнутэкъым | къыхэбдзагъэнутэкъым | къыхидзагъэнутэкъым | къыхэддзагъэнутэкъым | къыхэвдзагъэнутэкъым | къыхадзагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэну | къыхэбдзагъэну | къыхидзагъэну | къыхэддзагъэну | къыхэвдзагъэну | къыхадзагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнукъэ | къыхэбдзагъэнукъэ | къыхидзагъэнукъэ | къыхэддзагъэнукъэ | къыхэвдзагъэнукъэ | къыхадзагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнут | къыхэбдзагъэнут | къыхидзагъэнут | къыхэддзагъэнут | къыхэвдзагъэнут | къыхадзагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | къыхэздзагъэнутэкъэ | къыхэбдзагъэнутэкъэ | къыхидзагъэнутэкъэ | къыхэддзагъэнутэкъэ | къыхэвдзагъэнутэкъэ | къыхадзагъэнутэкъэ |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэзыдзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзымыдзэну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэ | къыхэбдзэ | къыхидзэ | къыхэддзэ | къыхэвдзэ | къыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэ | къыхыумыдзэ | къыхимыдзэ | къыхэдмыдзэ | къыхэвмыдзэ | къыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздза | къыхэбдза | къыхидза | къыхэддза | къыхэвдза | къыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдза | къыхыумыдза | къыхимыдза | къыхэдмыдза | къыхэвмыдза | къыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэгъа | къыхэбдзэгъа | къыхидзэгъа | къыхэддзэгъа | къыхэвдзэгъа | къыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэгъа | къыхыумыдзэгъа | къыхимыдзэгъа | къыхэдмыдзэгъа | къыхэвмыдзэгъа | къыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэн | къыхэбдзэн | къыхидзэн | къыхэддзэн | къыхэвдзэн | къыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэн | къыхыумыдзэн | къыхимыдзэн | къыхэдмыдзэн | къыхэвмыдзэн | къыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэну | къыхэбдзэну | къыхидзэну | къыхэддзэну | къыхэвдзэну | къыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэну | къыхыумыдзэну | къыхимыдзэну | къыхэдмыдзэну | къыхэвмыдзэну | къыхамыдзэну |
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къыхэдзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэмыдзэну |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздзэ | къызэрыхэбдзэ | къызэрыхидзэ | къызэрыхэддзэ | къызэрыхэвдзэ | къызэрыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдзэ | къызэрыхыумыдзэ | къызэрыхимыдзэ | къызэрыхэдмыдзэ | къызэрыхэвмыдзэ | къызэрыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздза | къызэрыхэбдза | къызэрыхидза | къызэрыхэддза | къызэрыхэвдза | къызэрыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдза | къызэрыхыумыдза | къызэрыхимыдза | къызэрыхэдмыдза | къызэрыхэвмыдза | къызэрыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздзэгъа | къызэрыхэбдзэгъа | къызэрыхидзэгъа | къызэрыхэддзэгъа | къызэрыхэвдзэгъа | къызэрыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдзэгъа | къызэрыхыумыдзэгъа | къызэрыхимыдзэгъа | къызэрыхэдмыдзэгъа | къызэрыхэвмыдзэгъа | къызэрыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздзэн | къызэрыхэбдзэн | къызэрыхидзэн | къызэрыхэддзэн | къызэрыхэвдзэн | къызэрыхадзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдзэн | къызэрыхыумыдзэн | къызэрыхимыдзэн | къызэрыхэдмыдзэн | къызэрыхэвмыдзэн | къызэрыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | къызэрыхэздзэну | къызэрыхэбдзэну | къызэрыхидзэну | къызэрыхэддзэну | къызэрыхэвдзэну | къызэрыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | къызэрыхэзмыдзэну | къызэрыхыумыдзэну | къызэрыхимыдзэну | къызэрыхэдмыдзэну | къызэрыхэвмыдзэну | къызэрыхамыдзэну |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздзэ | къыщыхэбдзэ | къыщыхидзэ | къыщыхэддзэ | къыщыхэвдзэ | къыщыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдзэ | къыщыхыумыдзэ | къыщыхимыдзэ | къыщыхэдмыдзэ | къыщыхэвмыдзэ | къыщыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздза | къыщыхэбдза | къыщыхидза | къыщыхэддза | къыщыхэвдза | къыщыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдза | къыщыхыумыдза | къыщыхимыдза | къыщыхэдмыдза | къыщыхэвмыдза | къыщыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздзэгъа | къыщыхэбдзэгъа | къыщыхидзэгъа | къыщыхэддзэгъа | къыщыхэвдзэгъа | къыщыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдзэгъа | къыщыхыумыдзэгъа | къыщыхимыдзэгъа | къыщыхэдмыдзэгъа | къыщыхэвмыдзэгъа | къыщыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздзэн | къыщыхэбдзэн | къыщыхидзэн | къыщыхэддзэн | къыщыхэвдзэн | къыщыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдзэн | къыщыхыумыдзэн | къыщыхимыдзэн | къыщыхэдмыдзэн | къыщыхэвмыдзэн | къыщыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщыхэздзэну | къыщыхэбдзэну | къыщыхидзэну | къыщыхэддзэну | къыщыхэвдзэну | къыщыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщыхэзмыдзэну | къыщыхыумыдзэну | къыщыхимыдзэну | къыщыхэдмыдзэну | къыщыхэвмыдзэну | къыщыхамыдзэну |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздзэ | къыздыхэбдзэ | къыздыхидзэ | къыздыхэддзэ | къыздыхэвдзэ | къыздыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдзэ | къыздыхыумыдзэ | къыздыхимыдзэ | къыздыхэдмыдзэ | къыздыхэвмыдзэ | къыздыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздза | къыздыхэбдза | къыздыхидза | къыздыхэддза | къыздыхэвдза | къыздыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдза | къыздыхыумыдза | къыздыхимыдза | къыздыхэдмыдза | къыздыхэвмыдза | къыздыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздзэгъа | къыздыхэбдзэгъа | къыздыхидзэгъа | къыздыхэддзэгъа | къыздыхэвдзэгъа | къыздыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдзэгъа | къыздыхыумыдзэгъа | къыздыхимыдзэгъа | къыздыхэдмыдзэгъа | къыздыхэвмыдзэгъа | къыздыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздзэн | къыздыхэбдзэн | къыздыхидзэн | къыздыхэддзэн | къыздыхэвдзэн | къыздыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдзэн | къыздыхыумыдзэн | къыздыхимыдзэн | къыздыхэдмыдзэн | къыздыхэвмыдзэн | къыздыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыздыхэздзэну | къыздыхэбдзэну | къыздыхидзэну | къыздыхэддзэну | къыздыхэвдзэну | къыздыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыздыхэзмыдзэну | къыздыхыумыдзэну | къыздыхимыдзэну | къыздыхэдмыдзэну | къыздыхэвмыдзэну | къыздыхамыдзэну |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздзэ | къыщӀыхэбдзэ | къыщӀыхидзэ | къыщӀыхэддзэ | къыщӀыхэвдзэ | къыщӀыхадзэ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдзэ | къыщӀыхыумыдзэ | къыщӀыхимыдзэ | къыщӀыхэдмыдзэ | къыщӀыхэвмыдзэ | къыщӀыхамыдзэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздза | къыщӀыхэбдза | къыщӀыхидза | къыщӀыхэддза | къыщӀыхэвдза | къыщӀыхадза |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдза | къыщӀыхыумыдза | къыщӀыхимыдза | къыщӀыхэдмыдза | къыщӀыхэвмыдза | къыщӀыхамыдза |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздзэгъа | къыщӀыхэбдзэгъа | къыщӀыхидзэгъа | къыщӀыхэддзэгъа | къыщӀыхэвдзэгъа | къыщӀыхадзэгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдзэгъа | къыщӀыхыумыдзэгъа | къыщӀыхимыдзэгъа | къыщӀыхэдмыдзэгъа | къыщӀыхэвмыдзэгъа | къыщӀыхамыдзэгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздзэн | къыщӀыхэбдзэн | къыщӀыхидзэн | къыщӀыхэддзэн | къыщӀыхэвдзэн | къыщӀыхадзэн |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдзэн | къыщӀыхыумыдзэн | къыщӀыхимыдзэн | къыщӀыхэдмыдзэн | къыщӀыхэвмыдзэн | къыщӀыхамыдзэн |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | къыщӀыхэздзэну | къыщӀыхэбдзэну | къыщӀыхидзэну | къыщӀыхэддзэну | къыщӀыхэвдзэну | къыщӀыхадзэну |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | къыщӀыхэзмыдзэну | къыщӀыхыумыдзэну | къыщӀыхимыдзэну | къыщӀыхэдмыдзэну | къыщӀыхэвмыдзэну | къыщӀыхамыдзэну |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзэу | къыхэбдзэу | къыхидзэу | къыхэддзэу | къыхэвдзэу | къыхадзэу |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэу | къыхыумыдзэу | къыхимыдзэу | къыхэдмыдзэу | къыхэвмыдзэу | къыхамыдзэу |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | къыхэздзауэ | къыхэбдзауэ | къыхидзауэ | къыхэддзауэ | къыхэвдзауэ | къыхадзауэ |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзауэ | къыхыумыдзауэ | къыхимыдзауэ | къыхэдмыдзауэ | къыхэвмыдзауэ | къыхамыдзауэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | къыхэздзэурэ | къыхэбдзэурэ | къыхидзэурэ | къыхэддзэурэ | къыхэвдзэурэ | къыхадзэурэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | къыхэзмыдзэурэ | къыхыумыдзэурэ | къыхимыдзэурэ | къыхэдмыдзэурэ | къыхэвмыдзэурэ | къыхамыдзэурэ |
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
подлежащэ СЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыхызодзэ | укъахызодзэ | ||||
ар | къыпхызодзэ | къыхызодзэ | къыфхызодзэ | къахызодзэ | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыхызодзэ | фыкъахызодзэ | ||||
ахэр | къыпхызодзэ(хэ) | къыхызодзэ(хэ) | къыфхызодзэ(хэ | къахызодзэ(хэ) | ||
подлежащэ УЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыхыбодзэ | сыкъахыбодзэ | ||||
уэ | ||||||
ар | къысхыбодзэ | къыхыбодзэ | къытхыбодзэ | къахыбодзэ | ||
дэ | дыкъыхыбодзэ | дыкъахыбодзэ | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысхыбодзэ(хэ) | къыхыбодзэ(хэ) | къытхыбодзэ(хэ) | къахыбодзэ(хэ) | ||
подлежащэ АБЫ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпхедзэ | сыкъыхедзэ | сыкъыфхедзэ | сыкъахедзэ | ||
уэ | укъысхедзэ | укъыхедзэ | укъытхедзэ | укъахедзэ | ||
ар | къысхедзэ | къыпхедзэ | къыхедзэ | къытхедзэ | къыфхедзэ | къахедзэ |
дэ | дыкъыпхедзэ | дыкъыхедзэ | дыкъыфхедзэ | дыкъахедзэ | ||
фэ | фыкъысхедзэ | фыкъыхедзэ | фыкъытхедзэ | фыкъахедзэ | ||
ахэр | къысхедзэ(хэ) | къыпхедзэ(хэ) | къыхедзэ(хэ) | къытхедзэ(хэ) | къыфхедзэ(хэ) | къахедзэ(хэ) |
подлежащэ ДЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | ||||||
уэ | укъыхыдодзэ | укъахыдодзэ | ||||
ар | къыпхыдодзэ | къыхыдодзэ | къыфхыдодзэ | къахыдодзэ | ||
дэ | ||||||
фэ | фыкъыхыдодзэ | фыкъахыдодзэ | ||||
ахэр | къыпхыдодзэ(хэ) | къыхыдодзэ(хэ) | къыфхыдодзэ(хэ) | къахыдодзэ(хэ) | ||
подлежащэ ФЭ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыхыводзэ | сыкъахыводзэ | ||||
уэ | ||||||
ар | къысхыводзэ | къыхыводзэ | къытхыводзэ | къахыводзэ | ||
дэ | дыкъыхыводзэ | дыкъахыводзэ | ||||
фэ | ||||||
ахэр | къысхыводзэ(хэ) | къыхыводзэ(хэ) | къытхыводзэ(хэ) | къахыводзэ(хэ) | ||
подлежащэ АБЫХЭМ | ||||||
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
прямой дополненэ | ||||||
сэ | сыкъыпхадзэ | сыкъыхадзэ | сыкъыфхадзэ | сыкъахадзэ | ||
уэ | укъысхадзэ | укъыхадзэ | укъытхадзэ | укъахадзэ | ||
ар | къысхадзэ | къыпхадзэ | къыхадзэ | къытхадзэ | къыфхадзэ | къахадзэ |
дэ | дыкъыпхадзэ | дыкъыхадзэ | дыкъыфхадзэ | дыкъахадзэ | ||
фэ | фыкъысхадзэ | фыкъыхадзэ | фыкъытхадзэ | фыкъахадзэ | ||
ахэр | къысхадзэ(хэ) | къыпхадзэ(хэ) | къыхадзэ(хэ) | къытхадзэ(хэ) | къыфхадзэ(хэ) | къахадзэ(хэ) |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [дз]э | [дз]эр | -- | [дз]эхэр |
Эргативнэ: | [дз]э | [дз]эм | -- | [дз]эхэм |
Послеложнэ: | [дз]экӀэ | [дз]эмкӀэ | [дз]эхэкӀэ | [дз]эхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [дз]эу | [дз]эрауэ | [дз]эхэу | [дз]эхэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [дз]а | [дз]ар | -- | [дз]ахэр |
Эргативнэ: | [дз]а | [дз]ам | -- | [дз]ахэм |
Послеложнэ: | [дз]акӀэ | [дз]амкӀэ | [дз]ахэкӀэ | [дз]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [дз]ауэ | [дз]арауэ | [дз]ахэу | [дз]ахэрауэ |
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [дз]эн | [дз]эныр | -- | [дз]энхэр |
Эргативнэ: | [дз]эн | [дз]эным | -- | [дз]энхэм |
Послеложнэ: | [дз]энкӀэ | [дз]энымкӀэ | [дз]энхэкӀэ | [дз]энхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [дз]эну | [дз]энырауэ | [дз]энхэу | [дз]энхэрауэ |
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [дз]эну | [дз]энур | -- | [дз]энухэр |
Эргативнэ: | [дз]эну | [дз]энум | -- | [дз]энухэм |
Послеложнэ: | [дз]энукӀэ | [дз]энумкӀэ | [дз]энухэкӀэ | [дз]энухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [дз]энууэ | [дз]энурауэ | [дз]энухэу | [дз]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Къегъэжьэн, къыщӀэдзэн (уэрэдыр, псалъэр).
ЩАПХЪЭХЭР
- Зы сэлэт жьакӀагъуэ гуэрым уэрэдыр къыхидзэрт, адрейхэм къапхъуатэрт абы и ежьур. Шортэн Аскэрбий
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэдзэн: start singing; start speaking
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэдзэн: запеть, заговорить
БИБЛИОГРАФИЕ