къыхэджэлыжын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐdᶎɐɮǝ'ᶎǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [джэл] + -ы + -ж + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэджэлыжын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэджэлыжын |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыджэлыжын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжын | укъыхэджэлыжын | къыхэджэлыжын | дыкъыхэджэлыжын | фыкъыхэджэлыжын | къыхэджэлыжын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжын | укъыхэмыджэлыжын | къыхэмыджэлыжын | дыкъыхэмыджэлыжын | фыкъыхэмыджэлыжын | къыхэмыджэлыжын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэджэлыж! | фыкъыхэджэлыж! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмыджэлыж! | фыкъыхэмыджэлыж! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхреджэлыж | укъыхреджэлыж | къыхреджэлыж | дыкъыхреджэлыж | фыкъыхреджэлыж | къыхреджэлыж |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыджэлыж | укъыхремыджэлыж | къыхремыджэлыж | дыкъыхремыджэлыж | фыкъыхремыджэлыж | къыхремыджэлыж |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыходжэлыж(ыр) | укъыходжэлыж(ыр) | къыходжэлыж(ыр) | дыкъыходжэлыж(ыр) | фыкъыходжэлыж(ыр) | къыходжэлыж(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыркъым | укъыхэджэлыжыркъым | къыхэджэлыжыркъым | дыкъыхэджэлыжыркъым | фыкъыхэджэлыжыркъым | къыхэджэлыжы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыж(ыр)т | укъыхэджэлыж(ыр)т | къыхэджэлыж(ыр)т | дыкъыхэджэлыж(ыр)т | фыкъыхэджэлыж(ыр)т | къыхэджэлыж(ыр)т / къыхэджэлыжхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыж(ыр)тэкъым | укъыхэджэлыж(ыр)тэкъым | къыхэджэлыж(ыр)тэкъым | дыкъыхэджэлыж(ыр)тэкъым | фыкъыхэджэлыж(ыр)тэкъым | къыхэджэлыж(ыр)тэкъым / къыхэджэлыжхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжащ | укъыхэджэлыжащ | къыхэджэлыжащ | дыкъыхэджэлыжащ | фыкъыхэджэлыжащ | къыхэджэлыжа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжакъым | укъыхэджэлыжакъым | къыхэджэлыжакъым | дыкъыхэджэлыжакъым | фыкъыхэджэлыжакъым | къыхэджэлыжа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжат | укъыхэджэлыжат | къыхэджэлыжат | дыкъыхэджэлыжат | фыкъыхэджэлыжат | къыхэджэлыжа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжатэкъым | укъыхэджэлыжатэкъым | къыхэджэлыжатэкъым | дыкъыхэджэлыжатэкъым | фыкъыхэджэлыжатэкъым | къыхэджэлыжа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъащ | укъыхэджэлыжыгъащ | къыхэджэлыжыгъащ | дыкъыхэджэлыжыгъащ | фыкъыхэджэлыжыгъащ | къыхэджэлыжыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъакъым | укъыхэджэлыжыгъакъым | къыхэджэлыжыгъакъым | дыкъыхэджэлыжыгъакъым | фыкъыхэджэлыжыгъакъым | къыхэджэлыжыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъат | укъыхэджэлыжыгъат | къыхэджэлыжыгъат | дыкъыхэджэлыжыгъат | фыкъыхэджэлыжыгъат | къыхэджэлыжыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъатэкъым | укъыхэджэлыжыгъатэкъым | къыхэджэлыжыгъатэкъым | дыкъыхэджэлыжыгъатэкъым | фыкъыхэджэлыжыгъатэкъым | къыхэджэлыжыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжщ | укъыхэджэлыжщ | къыхэджэлыжщ | дыкъыхэджэлыжщ | фыкъыхэджэлыжщ | къыхэджэлыж(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжкъым | укъыхэджэлыжкъым | къыхэджэлыжкъым | дыкъыхэджэлыжкъым | фыкъыхэджэлыжкъым | къыхэджэлыж(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжт | укъыхэджэлыжт | къыхэджэлыжт | дыкъыхэджэлыжт | фыкъыхэджэлыжт | къыхэджэлыж(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжтэкъым | укъыхэджэлыжтэкъым | къыхэджэлыжтэкъым | дыкъыхэджэлыжтэкъым | фыкъыхэджэлыжтэкъым | къыхэджэлыж(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынщ | укъыхэджэлыжынщ | къыхэджэлыжынщ | дыкъыхэджэлыжынщ | фыкъыхэджэлыжынщ | къыхэджэлыжын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынкъым | укъыхэджэлыжынкъым | къыхэджэлыжынкъым | дыкъыхэджэлыжынкъым | фыкъыхэджэлыжынкъым | къыхэджэлыжын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынущ | укъыхэджэлыжынущ | къыхэджэлыжынущ | дыкъыхэджэлыжынущ | фыкъыхэджэлыжынущ | къыхэджэлыжыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынукъым | укъыхэджэлыжынукъым | къыхэджэлыжынукъым | дыкъыхэджэлыжынукъым | фыкъыхэджэлыжынукъым | къыхэджэлыжыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжрэ | укъыхэджэлыжрэ | къыхэджэлыжрэ | дыкъыхэджэлыжрэ | фыкъыхэджэлыжрэ | къыхэджэлыж(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыркъэ | укъыхэджэлыжыркъэ | къыхэджэлыжыркъэ | дыкъыхэджэлыжыркъэ | фыкъыхэджэлыжыркъэ | къыхэджэлыжыркъэ / къыхэджэлыжхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыж(ыр)т | укъыхэджэлыж(ыр)т | къыхэджэлыж(ыр)т | дыкъыхэджэлыж(ыр)т | фыкъыхэджэлыж(ыр)т | къыхэджэлыж(ыр)т / къыхэджэлыжхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыж(ыр)тэкъэ | укъыхэджэлыж(ыр)тэкъэ | къыхэджэлыж(ыр)тэкъэ | дыкъыхэджэлыж(ыр)тэкъэ | фыкъыхэджэлыж(ыр)тэкъэ | къыхэджэлыж(ыр)тэкъэ / къыхэджэлыжхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжа | укъыхэджэлыжа | къыхэджэлыжа | дыкъыхэджэлыжа | фыкъыхэджэлыжа | къыхэджэлыжа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжакъэ | укъыхэджэлыжакъэ | къыхэджэлыжакъэ | дыкъыхэджэлыжакъэ | фыкъыхэджэлыжакъэ | къыхэджэлыжа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжат | укъыхэджэлыжат | къыхэджэлыжат | дыкъыхэджэлыжат | фыкъыхэджэлыжат | къыхэджэлыжа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжатэкъэ | укъыхэджэлыжатэкъэ | къыхэджэлыжатэкъэ | дыкъыхэджэлыжатэкъэ | фыкъыхэджэлыжатэкъэ | къыхэджэлыжа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъа | укъыхэджэлыжыгъа | къыхэджэлыжыгъа | дыкъыхэджэлыжыгъа | фыкъыхэджэлыжыгъа | къыхэджэлыжыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъакъэ | укъыхэджэлыжыгъакъэ | къыхэджэлыжыгъакъэ | дыкъыхэджэлыжыгъакъэ | фыкъыхэджэлыжыгъакъэ | къыхэджэлыжыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъат | укъыхэджэлыжыгъат | къыхэджэлыжыгъат | дыкъыхэджэлыжыгъат | фыкъыхэджэлыжыгъат | къыхэджэлыжыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъатэкъэ | укъыхэджэлыжыгъатэкъэ | къыхэджэлыжыгъатэкъэ | дыкъыхэджэлыжыгъатэкъэ | фыкъыхэджэлыжыгъатэкъэ | къыхэджэлыжыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыж | укъыхэджэлыж | къыхэджэлыж | дыкъыхэджэлыж | фыкъыхэджэлыж | къыхэджэлыж(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжкъэ | укъыхэджэлыжкъэ | къыхэджэлыжкъэ | дыкъыхэджэлыжкъэ | фыкъыхэджэлыжкъэ | къыхэджэлыж(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжт | укъыхэджэлыжт | къыхэджэлыжт | дыкъыхэджэлыжт | фыкъыхэджэлыжт | къыхэджэлыж(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжтэкъэ | укъыхэджэлыжтэкъэ | къыхэджэлыжтэкъэ | дыкъыхэджэлыжтэкъэ | фыкъыхэджэлыжтэкъэ | къыхэджэлыж(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжын | укъыхэджэлыжын | къыхэджэлыжын | дыкъыхэджэлыжын | фыкъыхэджэлыжын | къыхэджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынкъэ | укъыхэджэлыжынкъэ | къыхэджэлыжынкъэ | дыкъыхэджэлыжынкъэ | фыкъыхэджэлыжынкъэ | къыхэджэлыжын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыну | укъыхэджэлыжыну | къыхэджэлыжыну | дыкъыхэджэлыжыну | фыкъыхэджэлыжыну | къыхэджэлыжыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынукъэ | укъыхэджэлыжынукъэ | къыхэджэлыжынукъэ | дыкъыхэджэлыжынукъэ | фыкъыхэджэлыжынукъэ | къыхэджэлыжыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжмэ | укъыхэджэлыжмэ | къыхэджэлыжмэ | дыкъыхэджэлыжмэ | фыкъыхэджэлыжмэ | къыхэджэлыж(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжмэ | укъыхэмыджэлыжмэ | къыхэмыджэлыжмэ | дыкъыхэмыджэлыжмэ | фыкъыхэмыджэлыжмэ | къыхэмыджэлыж(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжамэ | укъыхэджэлыжамэ | къыхэджэлыжамэ | дыкъыхэджэлыжамэ | фыкъыхэджэлыжамэ | къыхэджэлыжа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжамэ | укъыхэмыджэлыжамэ | къыхэмыджэлыжамэ | дыкъыхэмыджэлыжамэ | фыкъыхэмыджэлыжамэ | къыхэмыджэлыжа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъамэ | укъыхэджэлыжыгъамэ | къыхэджэлыжыгъамэ | дыкъыхэджэлыжыгъамэ | фыкъыхэджэлыжыгъамэ | къыхэджэлыжыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжыгъамэ | укъыхэмыджэлыжыгъамэ | къыхэмыджэлыжыгъамэ | дыкъыхэмыджэлыжыгъамэ | фыкъыхэмыджэлыжыгъамэ | къыхэмыджэлыжыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынмэ | укъыхэджэлыжынмэ | къыхэджэлыжынмэ | дыкъыхэджэлыжынмэ | фыкъыхэджэлыжынмэ | къыхэджэлыжын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжынмэ | укъыхэмыджэлыжынмэ | къыхэмыджэлыжынмэ | дыкъыхэмыджэлыжынмэ | фыкъыхэмыджэлыжынмэ | къыхэмыджэлыжын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынумэ | укъыхэджэлыжынумэ | къыхэджэлыжынумэ | дыкъыхэджэлыжынумэ | фыкъыхэджэлыжынумэ | къыхэджэлыжыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжынумэ | укъыхэмыджэлыжынумэ | къыхэмыджэлыжынумэ | дыкъыхэмыджэлыжынумэ | фыкъыхэмыджэлыжынумэ | къыхэмыджэлыжыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжтэмэ | укъыхэджэлыжтэмэ | къыхэджэлыжтэмэ | дыкъыхэджэлыжтэмэ | фыкъыхэджэлыжтэмэ | къыхэджэлыж(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжтэмэ | укъыхэмыджэлыжтэмэ | къыхэмыджэлыжтэмэ | дыкъыхэмыджэлыжтэмэ | фыкъыхэмыджэлыжтэмэ | къыхэмыджэлыж(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжатэмэ | укъыхэджэлыжатэмэ | къыхэджэлыжатэмэ | дыкъыхэджэлыжатэмэ | фыкъыхэджэлыжатэмэ | къыхэджэлыжа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжатэмэ | укъыхэмыджэлыжатэмэ | къыхэмыджэлыжатэмэ | дыкъыхэмыджэлыжатэмэ | фыкъыхэмыджэлыжатэмэ | къыхэмыджэлыжа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъатэмэ | укъыхэджэлыжыгъатэмэ | къыхэджэлыжыгъатэмэ | дыкъыхэджэлыжыгъатэмэ | фыкъыхэджэлыжыгъатэмэ | къыхэджэлыжыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжыгъатэмэ | укъыхэмыджэлыжыгъатэмэ | къыхэмыджэлыжыгъатэмэ | дыкъыхэмыджэлыжыгъатэмэ | фыкъыхэмыджэлыжыгъатэмэ | къыхэмыджэлыжыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынтэмэ | укъыхэджэлыжынтэмэ | къыхэджэлыжынтэмэ | дыкъыхэджэлыжынтэмэ | фыкъыхэджэлыжынтэмэ | къыхэджэлыжын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжынтэмэ | укъыхэмыджэлыжынтэмэ | къыхэмыджэлыжынтэмэ | дыкъыхэмыджэлыжынтэмэ | фыкъыхэмыджэлыжынтэмэ | къыхэмыджэлыжын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынутэмэ | укъыхэджэлыжынутэмэ | къыхэджэлыжынутэмэ | дыкъыхэджэлыжынутэмэ | фыкъыхэджэлыжынутэмэ | къыхэджэлыжыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжынутэмэ | укъыхэмыджэлыжынутэмэ | къыхэмыджэлыжынутэмэ | дыкъыхэмыджэлыжынутэмэ | фыкъыхэмыджэлыжынутэмэ | къыхэмыджэлыжыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынт | укъыхэджэлыжынт | къыхэджэлыжынт | дыкъыхэджэлыжынт | фыкъыхэджэлыжынт | къыхэджэлыжын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынтэкъым | укъыхэджэлыжынтэкъым | къыхэджэлыжынтэкъым | дыкъыхэджэлыжынтэкъым | фыкъыхэджэлыжынтэкъым | къыхэджэлыжын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынут | укъыхэджэлыжынут | къыхэджэлыжынут | дыкъыхэджэлыжынут | фыкъыхэджэлыжынут | къыхэджэлыжыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынутэкъым | укъыхэджэлыжынутэкъым | къыхэджэлыжынутэкъым | дыкъыхэджэлыжынутэкъым | фыкъыхэджэлыжынутэкъым | къыхэджэлыжыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжми | укъыхэджэлыжми | къыхэджэлыжми | дыкъыхэджэлыжми | фыкъыхэджэлыжми | къыхэджэлыж(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжми | укъыхэмыджэлыжми | къыхэмыджэлыжми | дыкъыхэмыджэлыжми | фыкъыхэмыджэлыжми | къыхэмыджэлыж(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжами | укъыхэджэлыжами | къыхэджэлыжами | дыкъыхэджэлыжами | фыкъыхэджэлыжами | къыхэджэлыжа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжами | укъыхэмыджэлыжами | къыхэмыджэлыжами | дыкъыхэмыджэлыжами | фыкъыхэмыджэлыжами | къыхэмыджэлыжа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъами | укъыхэджэлыжыгъами | къыхэджэлыжыгъами | дыкъыхэджэлыжыгъами | фыкъыхэджэлыжыгъами | къыхэджэлыжыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжыгъами | укъыхэмыджэлыжыгъами | къыхэмыджэлыжыгъами | дыкъыхэмыджэлыжыгъами | фыкъыхэмыджэлыжыгъами | къыхэмыджэлыжыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынми | укъыхэджэлыжынми | къыхэджэлыжынми | дыкъыхэджэлыжынми | фыкъыхэджэлыжынми | къыхэджэлыжын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжынми | укъыхэмыджэлыжынми | къыхэмыджэлыжынми | дыкъыхэмыджэлыжынми | фыкъыхэмыджэлыжынми | къыхэмыджэлыжын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынуми | укъыхэджэлыжынуми | къыхэджэлыжынуми | дыкъыхэджэлыжынуми | фыкъыхэджэлыжынуми | къыхэджэлыжыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжынуми | укъыхэмыджэлыжынуми | къыхэмыджэлыжынуми | дыкъыхэмыджэлыжынуми | фыкъыхэмыджэлыжынуми | къыхэмыджэлыжыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжтэми | укъыхэджэлыжтэми | къыхэджэлыжтэми | дыкъыхэджэлыжтэми | фыкъыхэджэлыжтэми | къыхэджэлыж(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжтэми | укъыхэмыджэлыжтэми | къыхэмыджэлыжтэми | дыкъыхэмыджэлыжтэми | фыкъыхэмыджэлыжтэми | къыхэмыджэлыж(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжатэми | укъыхэджэлыжатэми | къыхэджэлыжатэми | дыкъыхэджэлыжатэми | фыкъыхэджэлыжатэми | къыхэджэлыжа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжатэми | укъыхэмыджэлыжатэми | къыхэмыджэлыжатэми | дыкъыхэмыджэлыжатэми | фыкъыхэмыджэлыжатэми | къыхэмыджэлыжа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжыгъатэми | укъыхэджэлыжыгъатэми | къыхэджэлыжыгъатэми | дыкъыхэджэлыжыгъатэми | фыкъыхэджэлыжыгъатэми | къыхэджэлыжыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжыгъатэми | укъыхэмыджэлыжыгъатэми | къыхэмыджэлыжыгъатэми | дыкъыхэмыджэлыжыгъатэми | фыкъыхэмыджэлыжыгъатэми | къыхэмыджэлыжыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынтэми | укъыхэджэлыжынтэми | къыхэджэлыжынтэми | дыкъыхэджэлыжынтэми | фыкъыхэджэлыжынтэми | къыхэджэлыжын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжынтэми | укъыхэмыджэлыжынтэми | къыхэмыджэлыжынтэми | дыкъыхэмыджэлыжынтэми | фыкъыхэмыджэлыжынтэми | къыхэмыджэлыжын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжынутэми | укъыхэджэлыжынутэми | къыхэджэлыжынутэми | дыкъыхэджэлыжынутэми | фыкъыхэджэлыжынутэми | къыхэджэлыжыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжынутэми | укъыхэмыджэлыжынутэми | къыхэмыджэлыжынутэми | дыкъыхэмыджэлыжынутэми | фыкъыхэмыджэлыжынутэми | къыхэмыджэлыжыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжаи | укъыхэджэлыжаи | къыхэджэлыжаи | дыкъыхэджэлыжаи | фыкъыхэджэлыжаи | къыхэджэлыжаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжакъыми | укъыхэджэлыжакъыми | къыхэджэлыжакъыми | дыкъыхэджэлыжакъыми | фыкъыхэджэлыжакъыми | къыхэджэлыжакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжащэрэт | укъыхэджэлыжащэрэт | къыхэджэлыжащэрэт | дыкъыхэджэлыжащэрэт | фыкъыхэджэлыжащэрэт | къыхэджэлыжащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэлыжащэрэт | укъыхэмыджэлыжащэрэт | къыхэмыджэлыжащэрэт | дыкъыхэмыджэлыжащэрэт | фыкъыхэмыджэлыжащэрэт | къыхэмыджэлыжащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнщ | укъыхэджэлыжагъэнщ | къыхэджэлыжагъэнщ | дыкъыхэджэлыжагъэнщ | фыкъыхэджэлыжагъэнщ | къыхэджэлыжагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнкъым | укъыхэджэлыжагъэнкъым | къыхэджэлыжагъэнкъым | дыкъыхэджэлыжагъэнкъым | фыкъыхэджэлыжагъэнкъым | къыхэджэлыжагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнт | укъыхэджэлыжагъэнт | къыхэджэлыжагъэнт | дыкъыхэджэлыжагъэнт | фыкъыхэджэлыжагъэнт | къыхэджэлыжагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнтэкъым | укъыхэджэлыжагъэнтэкъым | къыхэджэлыжагъэнтэкъым | дыкъыхэджэлыжагъэнтэкъым | фыкъыхэджэлыжагъэнтэкъым | къыхэджэлыжагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэн | укъыхэджэлыжагъэн | къыхэджэлыжагъэн | дыкъыхэджэлыжагъэн | фыкъыхэджэлыжагъэн | къыхэджэлыжагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнкъэ | укъыхэджэлыжагъэнкъэ | къыхэджэлыжагъэнкъэ | дыкъыхэджэлыжагъэнкъэ | фыкъыхэджэлыжагъэнкъэ | къыхэджэлыжагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнт | укъыхэджэлыжагъэнт | къыхэджэлыжагъэнт | дыкъыхэджэлыжагъэнт | фыкъыхэджэлыжагъэнт | къыхэджэлыжагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнтэкъэ | укъыхэджэлыжагъэнтэкъэ | къыхэджэлыжагъэнтэкъэ | дыкъыхэджэлыжагъэнтэкъэ | фыкъыхэджэлыжагъэнтэкъэ | къыхэджэлыжагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнджэлыж | укъыхэджэлыжагъэнджэлыж | къыхэджэлыжагъэнджэлыж | дыкъыхэджэлыжагъэнджэлыж | фыкъыхэджэлыжагъэнджэлыж | къыхэджэлыжагъэнджэлыж |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнукъым | укъыхэджэлыжагъэнукъым | къыхэджэлыжагъэнукъым | дыкъыхэджэлыжагъэнукъым | фыкъыхэджэлыжагъэнукъым | къыхэджэлыжагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнут | укъыхэджэлыжагъэнут | къыхэджэлыжагъэнут | дыкъыхэджэлыжагъэнут | фыкъыхэджэлыжагъэнут | къыхэджэлыжагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнутэкъым | укъыхэджэлыжагъэнутэкъым | къыхэджэлыжагъэнутэкъым | дыкъыхэджэлыжагъэнутэкъым | фыкъыхэджэлыжагъэнутэкъым | къыхэджэлыжагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэну | укъыхэджэлыжагъэну | къыхэджэлыжагъэну | дыкъыхэджэлыжагъэну | фыкъыхэджэлыжагъэну | къыхэджэлыжагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнукъэ | укъыхэджэлыжагъэнукъэ | къыхэджэлыжагъэнукъэ | дыкъыхэджэлыжагъэнукъэ | фыкъыхэджэлыжагъэнукъэ | къыхэджэлыжагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнут | укъыхэджэлыжагъэнут | къыхэджэлыжагъэнут | дыкъыхэджэлыжагъэнут | фыкъыхэджэлыжагъэнут | къыхэджэлыжагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэлыжагъэнутэкъэ | укъыхэджэлыжагъэнутэкъэ | къыхэджэлыжагъэнутэкъэ | дыкъыхэджэлыжагъэнутэкъэ | фыкъыхэджэлыжагъэнутэкъэ | къыхэджэлыжагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэлыж | укъыхэджэлыж | къыхэджэлыж | дыкъыхэджэлыж | фыкъыхэджэлыж | къыхэджэлыж(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэлыж | укъыхэмыджэлыж | къыхэмыджэлыж | дыкъыхэмыджэлыж | фыкъыхэмыджэлыж | къыхэмыджэлыж(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэлыжа | укъыхэджэлыжа | къыхэджэлыжа | дыкъыхэджэлыжа | фыкъыхэджэлыжа | къыхэджэлыжа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэлыжа | укъыхэмыджэлыжа | къыхэмыджэлыжа | дыкъыхэмыджэлыжа | фыкъыхэмыджэлыжа | къыхэмыджэлыжа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэлыжыгъа | укъыхэджэлыжыгъа | къыхэджэлыжыгъа | дыкъыхэджэлыжыгъа | фыкъыхэджэлыжыгъа | къыхэджэлыжыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэлыжыгъа | укъыхэмыджэлыжыгъа | къыхэмыджэлыжыгъа | дыкъыхэмыджэлыжыгъа | фыкъыхэмыджэлыжыгъа | къыхэмыджэлыжыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэлыжын | укъыхэджэлыжын | къыхэджэлыжын | дыкъыхэджэлыжын | фыкъыхэджэлыжын | къыхэджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэлыжын | укъыхэмыджэлыжын | къыхэмыджэлыжын | дыкъыхэмыджэлыжын | фыкъыхэмыджэлыжын | къыхэмыджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэлыжыну | укъыхэджэлыжыну | къыхэджэлыжыну | дыкъыхэджэлыжыну | фыкъыхэджэлыжыну | къыхэджэлыжыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэлыжыну | укъыхэмыджэлыжыну | къыхэмыджэлыжыну | дыкъыхэмыджэлыжыну | фыкъыхэмыджэлыжыну | къыхэмыджэлыжыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэлыж | укъызэрыхэджэлыж | къызэрыхэджэлыж | дыкъызэрыхэджэлыж | фыкъызэрыхэджэлыж | къызэрыхэджэлыж(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэлыж | укъызэрыхэмыджэлыж | къызэрыхэмыджэлыж | дыкъызэрыхэмыджэлыж | фыкъызэрыхэмыджэлыж | къызэрыхэмыджэлыж(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэлыжа | укъызэрыхэджэлыжа | къызэрыхэджэлыжа | дыкъызэрыхэджэлыжа | фыкъызэрыхэджэлыжа | къызэрыхэджэлыжа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэлыжа | укъызэрыхэмыджэлыжа | къызэрыхэмыджэлыжа | дыкъызэрыхэмыджэлыжа | фыкъызэрыхэмыджэлыжа | къызэрыхэмыджэлыжа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэлыжыгъа | укъызэрыхэджэлыжыгъа | къызэрыхэджэлыжыгъа | дыкъызэрыхэджэлыжыгъа | фыкъызэрыхэджэлыжыгъа | къызэрыхэджэлыжыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэлыжыгъа | укъызэрыхэмыджэлыжыгъа | къызэрыхэмыджэлыжыгъа | дыкъызэрыхэмыджэлыжыгъа | фыкъызэрыхэмыджэлыжыгъа | къызэрыхэмыджэлыжыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэлыжын | укъызэрыхэджэлыжын | къызэрыхэджэлыжын | дыкъызэрыхэджэлыжын | фыкъызэрыхэджэлыжын | къызэрыхэджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэлыжын | укъызэрыхэмыджэлыжын | къызэрыхэмыджэлыжын | дыкъызэрыхэмыджэлыжын | фыкъызэрыхэмыджэлыжын | къызэрыхэмыджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэлыжыну | укъызэрыхэджэлыжыну | къызэрыхэджэлыжыну | дыкъызэрыхэджэлыжыну | фыкъызэрыхэджэлыжыну | къызэрыхэджэлыжыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэлыжыну | укъызэрыхэмыджэлыжыну | къызэрыхэмыджэлыжыну | дыкъызэрыхэмыджэлыжыну | фыкъызэрыхэмыджэлыжыну | къызэрыхэмыджэлыжыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэлыж | ущыкъыхэджэлыж | щыкъыхэджэлыж | дыщыкъыхэджэлыж | фыщыкъыхэджэлыж | щыкъыхэджэлыж(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэлыж | ущыкъыхэмыджэлыж | щыкъыхэмыджэлыж | дыщыкъыхэмыджэлыж | фыщыкъыхэмыджэлыж | щыкъыхэмыджэлыж(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэлыжа | ущыкъыхэджэлыжа | щыкъыхэджэлыжа | дыщыкъыхэджэлыжа | фыщыкъыхэджэлыжа | щыкъыхэджэлыжа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэлыжа | укъыщыхэмыджэлыжа | щыкъыхэмыджэлыжа | дыщыкъыхэмыджэлыжа | фыщыкъыхэмыджэлыжа | щыкъыхэмыджэлыжа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэлыжыгъа | ущыкъыхэджэлыжыгъа | щыкъыхэджэлыжыгъа | дыщыкъыхэджэлыжыгъа | фыщыкъыхэджэлыжыгъа | щыкъыхэджэлыжыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэлыжыгъа | ущыкъыхэмыджэлыжыгъа | щыкъыхэмыджэлыжыгъа | дыщыкъыхэмыджэлыжыгъа | фыщыкъыхэмыджэлыжыгъа | щыкъыхэмыджэлыжыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэлыжын | ущыкъыхэджэлыжын | щыкъыхэджэлыжын | дыщыкъыхэджэлыжын | фыщыкъыхэджэлыжын | щыкъыхэджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэлыжын | ущыкъыхэджэлыжын | щыкъыхэмыджэлыжын | дыщыкъыхэмыджэлыжын | фыщыкъыхэмыджэлыжын | щыкъыхэмыджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэлыжыну | ущыкъыхэджэлыжыну | щыкъыхэджэлыжыну | дыщыкъыхэджэлыжыну | фыщыкъыхэджэлыжыну | щыкъыхэджэлыжыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэлыжыну | ущыкъыхэмыджэлыжыну | щыкъыхэмыджэлыжыну | дыщыкъыхэмыджэлыжыну | фыщыкъыхэмыджэлыжыну | щыкъыхэмыджэлыжыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэлыж | укъыздыхэджэлыж | къыздыхэджэлыж | дыкъыздыхэджэлыж | фыкъыздыхэджэлыж | къыздыхэджэлыж(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэлыж | укъыздыхэмыджэлыж | къыздыхэмыджэлыж | дыкъыздыхэмыджэлыж | фыкъыздыхэмыджэлыж | къыздыхэмыджэлыж(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэлыжа | укъыздыхэджэлыжа | къыздыхэджэлыжа | дыкъыздыхэджэлыжа | фыкъыздыхэджэлыжа | къыздыхэджэлыжа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэлыжа | укъыздыхэмыджэлыжа | къыздыхэмыджэлыжа | дыкъыздыхэмыджэлыжа | фыкъыздыхэмыджэлыжа | къыздыхэмыджэлыжа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэлыжыгъа | укъыздыхэджэлыжыгъа | къыздыхэджэлыжыгъа | дыкъыздыхэджэлыжыгъа | фыкъыздыхэджэлыжыгъа | къыздыхэджэлыжыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэлыжыгъа | укъыздыхэмыджэлыжыгъа | къыздыхэмыджэлыжыгъа | дыкъыздыхэмыджэлыжыгъа | фыкъыздыхэмыджэлыжыгъа | къыздыхэмыджэлыжыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэлыжын | укъыздыхэджэлыжын | къыздыхэджэлыжын | дыкъыздыхэджэлыжын | фыкъыздыхэджэлыжын | къыздыхэджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэлыжын | укъыздыхэмыджэлыжын | къыздыхэмыджэлыжын | дыкъыздыхэмыджэлыжын | фыкъыздыхэмыджэлыжын | къыздыхэмыджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэлыжыну | укъыздыхэджэлыжыну | къыздыхэджэлыжыну | дыкъыздыхэджэлыжыну | фыкъыздыхэджэлыжыну | къыздыхэджэлыжыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэлыжыну | укъыздыхэмыджэлыжыну | къыздыхэмыджэлыжыну | дыкъыздыхэмыджэлыжыну | фыкъыздыхэмыджэлыжыну | къыздыхэмыджэлыжыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэлыж | укъыщӀыхэджэлыж | къыщӀыхэджэлыж | дыкъыщӀыхэджэлыж | фыкъыщӀыхэджэлыж | къыщӀыхэджэлыж(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэлыж | укъыщӀыхэмыджэлыж | къыщӀыхэмыджэлыж | дыкъыщӀыхэмыджэлыж | фыкъыщӀыхэмыджэлыж | къыщӀыхэмыджэлыж(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэлыжа | укъыщӀыхэджэлыжӀэджэлыжа | къыщӀыхэджэлыжа | дыкъыщӀыхэджэлыжа | фыкъыщӀыхэджэлыжа | къыщӀыхэджэлыжа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэлыжа | укъыщӀыхэмыджэлыжа | къыщӀыхэмыджэлыжа | дыкъыщӀыхэмыджэлыжа | фыкъыщӀыхэмыджэлыжа | къыщӀыхэмыджэлыжа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэлыжыгъа | укъыщӀыхэджэлыжыгъа | къыщӀыхэджэлыжыгъа | дыкъыщӀыхэджэлыжыгъа | фыкъыщӀыхэджэлыжыгъа | къыщӀыхэджэлыжыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэлыжыгъа | укъыщӀыхэмыджэлыжыгъа | къыщӀыхэмыджэлыжыгъа | дыкъыщӀыхэмыджэлыжыгъа | фыкъыщӀыхэмыджэлыжыгъа | къыщӀыхэмыджэлыжыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэлыжын | укъыщӀыхэджэлыжын | къыщӀыхэджэлыжын | дыкъыщӀыхэджэлыжын | фыкъыщӀыхэджэлыжын | къыщӀыхэджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэлыжын | укъыщӀыхэмыджэлыжын | къыщӀыхэмыджэлыжын | дыкъыщӀыхэмыджэлыжын | фыкъыщӀыхэмыджэлыжын | къыщӀыхэмыджэлыжын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэлыжыну | укъыщӀыхэджэлыжыну | къыщӀыхэджэлыжыну | дыкъыщӀыхэджэлыжыну | фыкъыщӀыхэджэлыжыну | къыщӀыхэджэлыжыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэлыжыну | укъыщӀыхэмыджэлыжыну | къыщӀыхэмыджэлыжыну | дыкъыщӀыхэмыджэлыжыну | фыкъыщӀыхэмыджэлыжыну | къыщӀыхэмыджэлыжыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэлыжу | укъыхэджэлыжу | къыхэджэлыжу | дыкъыхэджэлыжу | фыкъыхэджэлыжу | къыхэджэлыж(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэлыжу | укъыхэмыджэлыжу | къыхэмыджэлыжу | дыкъыхэмыджэлыжу | фыкъыхэмыджэлыжу | къыхэмыджэлыж(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэлыжауэ | укъыхэджэлыжауэ | къыхэджэлыжауэ | дыкъыхэджэлыжауэ | фыкъыхэджэлыжауэ | къыхэджэлыжауэ / къыхэджэлыжахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэлыжауэ | укъыхэмыджэлыжауэ | къыхэмыджэлыжауэ | дыкъыхэмыджэлыжауэ | фыкъыхэмыджэлыжауэ | къыхэмыджэлыжауэ / къыхэмыджэлыжахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэлыжурэ | укъыхэджэлыжурэ | къыхэджэлыжурэ | дыкъыхэджэлыжурэ | фыкъыхэджэлыжурэ | къыхэджэлыж(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэлыжурэ | укъыхэмыджэлыжурэ | къыхэмыджэлыжурэ | дыкъыхэмыджэлыжурэ | фыкъыхэмыджэлыжурэ | къыхэмыджэлыж(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпходжэлыж | сыкъыходжэлыж | -- | сыкъыфходжэлыж | сыкъаходжэлыж |
уэ | укъысходжэлыж | -- | укъыходжэлыж | укъытходжэлыж | -- | укъаходжэлыж |
ар | къысходжэлыж | къыпходжэлыж | къыходжэлыж | къытходжэлыж | къыфходжэлыж | къаходжэлыж |
дэ | -- | дыкъыпходжэлыж | дыкъыходжэлыж | -- | дыкъыфходжэлыж | дыкъаходжэлыж |
фэ | фыкъысходжэлыж | -- | фыкъыходжэлыж | фыкъытходжэлыж | -- | фыкъаходжэлыж |
ахэр | къысходжэлыж(хэ) | къыпходжэлыж(хэ) | къыходжэлыж(хэ) | къытходжэлыж(хэ) | къыфходжэлыж(хэ) | къаходжэлыж(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [джэлыж] | [джэлыж]ыр | -- | [джэлыж]хэр |
Эргативнэ: | [джэлыж] | [джэлыж]ым | -- | [джэлыж]хэм |
Послеложнэ: | [джэлыж]кӀэ | [джэлыж]ымкӀэ | [джэлыж]хэкӀэ | [джэлыж]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [джэлыж]у | [джэлыж]ырауэ | [джэлыж]хэу | [джэлыж]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [джэлыж]а | [джэлыж]ар | -- | [джэлыж]ахэр |
Эргативнэ: | [джэлыж]а | [джэлыж]ам | -- | [джэлыж]ахэм |
Послеложнэ: | [джэлыж]акӀэ | [джэлыж]амкӀэ | [джэлыж]ахэкӀэ | [джэлыж]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [джэлыж]ауэ | [джэлыж]арауэ | [джэлыж]ахэу | [джэлыж]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [джэлыж]ын | [джэлыж]ыныр | -- | [джэлыж]ынхэр |
Эргативнэ: | [джэлыж]ын | [джэлыж]ыным | -- | [джэлыж]ынхэм |
Послеложнэ: | [джэлыж]ынкӀэ | [джэлыж]ынымкӀэ | [джэлыж]ынхэкӀэ | [джэлыж]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [джэлыж]ыну | [джэлыж]ынырауэ | [джэлыж]ынхэу | [джэлыж]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [джэлыж]ыну | [джэлыж]ынур | -- | [джэлыж]ынухэр |
Эргативнэ: | [джэлыж]ыну | [джэлыж]ынум | -- | [джэлыж]ынухэм |
Послеложнэ: | [джэлыж]ынукӀэ | [джэлыж]ынумкӀэ | [джэлыж]ынухэкӀэ | [джэлыж]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [джэлыж]ынууэ | [джэлыж]ынурауэ | [джэлыж]ынухэу | [джэлыж]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Джалэу зыгуэрым хэхун, хэджэлын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэджэлыжын: fall out of swh (from some surroundings or mass)
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэджэлыжын: вывалиться из чего-л. (из какой-л. массы)
БИБЛИОГРАФИЕ