къыхэджэгукӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐdᶎɐgʷǝ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [джэгу] + -кӏ + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэджэгукӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэджэгукӏын |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыджэгукӏын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏын | укъыхэджэгукӏын | къыхэджэгукӏын | дыкъыхэджэгукӏын | фыкъыхэджэгукӏын | къыхэджэгукӏын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏын | укъыхэмыджэгукӏын | къыхэмыджэгукӏын | дыкъыхэмыджэгукӏын | фыкъыхэмыджэгукӏын | къыхэмыджэгукӏын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэджэгукӏ! | фыкъыхэджэгукӏ! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмыджэгукӏ! | фыкъыхэмыджэгукӏ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхреджэгукӏ | укъыхреджэгукӏ | къыхреджэгукӏ | дыкъыхреджэгукӏ | фыкъыхреджэгукӏ | къыхреджэгукӏ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыджэгукӏ | укъыхремыджэгукӏ | къыхремыджэгукӏ | дыкъыхремыджэгукӏ | фыкъыхремыджэгукӏ | къыхремыджэгукӏ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыходжэгукӏ(ыр) | укъыходжэгукӏ(ыр) | къыходжэгукӏ(ыр) | дыкъыходжэгукӏ(ыр) | фыкъыходжэгукӏ(ыр) | къыходжэгукӏ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыркъым | укъыхэджэгукӏыркъым | къыхэджэгукӏыркъым | дыкъыхэджэгукӏыркъым | фыкъыхэджэгукӏыркъым | къыхэджэгукӏы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏ(ыр)т | укъыхэджэгукӏ(ыр)т | къыхэджэгукӏ(ыр)т | дыкъыхэджэгукӏ(ыр)т | фыкъыхэджэгукӏ(ыр)т | къыхэджэгукӏ(ыр)т / къыхэджэгукӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏ(ыр)тэкъым | укъыхэджэгукӏ(ыр)тэкъым | къыхэджэгукӏ(ыр)тэкъым | дыкъыхэджэгукӏ(ыр)тэкъым | фыкъыхэджэгукӏ(ыр)тэкъым | къыхэджэгукӏ(ыр)тэкъым / къыхэджэгукӏхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏащ | укъыхэджэгукӏащ | къыхэджэгукӏащ | дыкъыхэджэгукӏащ | фыкъыхэджэгукӏащ | къыхэджэгукӏа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏакъым | укъыхэджэгукӏакъым | къыхэджэгукӏакъым | дыкъыхэджэгукӏакъым | фыкъыхэджэгукӏакъым | къыхэджэгукӏа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏат | укъыхэджэгукӏат | къыхэджэгукӏат | дыкъыхэджэгукӏат | фыкъыхэджэгукӏат | къыхэджэгукӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏатэкъым | укъыхэджэгукӏатэкъым | къыхэджэгукӏатэкъым | дыкъыхэджэгукӏатэкъым | фыкъыхэджэгукӏатэкъым | къыхэджэгукӏа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъащ | укъыхэджэгукӏыгъащ | къыхэджэгукӏыгъащ | дыкъыхэджэгукӏыгъащ | фыкъыхэджэгукӏыгъащ | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъакъым | укъыхэджэгукӏыгъакъым | къыхэджэгукӏыгъакъым | дыкъыхэджэгукӏыгъакъым | фыкъыхэджэгукӏыгъакъым | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъат | укъыхэджэгукӏыгъат | къыхэджэгукӏыгъат | дыкъыхэджэгукӏыгъат | фыкъыхэджэгукӏыгъат | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъатэкъым | укъыхэджэгукӏыгъатэкъым | къыхэджэгукӏыгъатэкъым | дыкъыхэджэгукӏыгъатэкъым | фыкъыхэджэгукӏыгъатэкъым | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏщ | укъыхэджэгукӏщ | къыхэджэгукӏщ | дыкъыхэджэгукӏщ | фыкъыхэджэгукӏщ | къыхэджэгукӏ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏкъым | укъыхэджэгукӏкъым | къыхэджэгукӏкъым | дыкъыхэджэгукӏкъым | фыкъыхэджэгукӏкъым | къыхэджэгукӏ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏт | укъыхэджэгукӏт | къыхэджэгукӏт | дыкъыхэджэгукӏт | фыкъыхэджэгукӏт | къыхэджэгукӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏтэкъым | укъыхэджэгукӏтэкъым | къыхэджэгукӏтэкъым | дыкъыхэджэгукӏтэкъым | фыкъыхэджэгукӏтэкъым | къыхэджэгукӏ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынщ | укъыхэджэгукӏынщ | къыхэджэгукӏынщ | дыкъыхэджэгукӏынщ | фыкъыхэджэгукӏынщ | къыхэджэгукӏын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынкъым | укъыхэджэгукӏынкъым | къыхэджэгукӏынкъым | дыкъыхэджэгукӏынкъым | фыкъыхэджэгукӏынкъым | къыхэджэгукӏын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынущ | укъыхэджэгукӏынущ | къыхэджэгукӏынущ | дыкъыхэджэгукӏынущ | фыкъыхэджэгукӏынущ | къыхэджэгукӏыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынукъым | укъыхэджэгукӏынукъым | къыхэджэгукӏынукъым | дыкъыхэджэгукӏынукъым | фыкъыхэджэгукӏынукъым | къыхэджэгукӏыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏрэ | укъыхэджэгукӏрэ | къыхэджэгукӏрэ | дыкъыхэджэгукӏрэ | фыкъыхэджэгукӏрэ | къыхэджэгукӏ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыркъэ | укъыхэджэгукӏыркъэ | къыхэджэгукӏыркъэ | дыкъыхэджэгукӏыркъэ | фыкъыхэджэгукӏыркъэ | къыхэджэгукӏыркъэ / къыхэджэгукӏхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏ(ыр)т | укъыхэджэгукӏ(ыр)т | къыхэджэгукӏ(ыр)т | дыкъыхэджэгукӏ(ыр)т | фыкъыхэджэгукӏ(ыр)т | къыхэджэгукӏ(ыр)т / къыхэджэгукӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏ(ыр)тэкъэ | укъыхэджэгукӏ(ыр)тэкъэ | къыхэджэгукӏ(ыр)тэкъэ | дыкъыхэджэгукӏ(ыр)тэкъэ | фыкъыхэджэгукӏ(ыр)тэкъэ | къыхэджэгукӏ(ыр)тэкъэ / къыхэджэгукӏхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏа | укъыхэджэгукӏа | къыхэджэгукӏа | дыкъыхэджэгукӏа | фыкъыхэджэгукӏа | къыхэджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏакъэ | укъыхэджэгукӏакъэ | къыхэджэгукӏакъэ | дыкъыхэджэгукӏакъэ | фыкъыхэджэгукӏакъэ | къыхэджэгукӏа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏат | укъыхэджэгукӏат | къыхэджэгукӏат | дыкъыхэджэгукӏат | фыкъыхэджэгукӏат | къыхэджэгукӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏатэкъэ | укъыхэджэгукӏатэкъэ | къыхэджэгукӏатэкъэ | дыкъыхэджэгукӏатэкъэ | фыкъыхэджэгукӏатэкъэ | къыхэджэгукӏа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъа | укъыхэджэгукӏыгъа | къыхэджэгукӏыгъа | дыкъыхэджэгукӏыгъа | фыкъыхэджэгукӏыгъа | къыхэджэгукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъакъэ | укъыхэджэгукӏыгъакъэ | къыхэджэгукӏыгъакъэ | дыкъыхэджэгукӏыгъакъэ | фыкъыхэджэгукӏыгъакъэ | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъат | укъыхэджэгукӏыгъат | къыхэджэгукӏыгъат | дыкъыхэджэгукӏыгъат | фыкъыхэджэгукӏыгъат | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъатэкъэ | укъыхэджэгукӏыгъатэкъэ | къыхэджэгукӏыгъатэкъэ | дыкъыхэджэгукӏыгъатэкъэ | фыкъыхэджэгукӏыгъатэкъэ | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏ | укъыхэджэгукӏ | къыхэджэгукӏ | дыкъыхэджэгукӏ | фыкъыхэджэгукӏ | къыхэджэгукӏ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏкъэ | укъыхэджэгукӏкъэ | къыхэджэгукӏкъэ | дыкъыхэджэгукӏкъэ | фыкъыхэджэгукӏкъэ | къыхэджэгукӏ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏт | укъыхэджэгукӏт | къыхэджэгукӏт | дыкъыхэджэгукӏт | фыкъыхэджэгукӏт | къыхэджэгукӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏтэкъэ | укъыхэджэгукӏтэкъэ | къыхэджэгукӏтэкъэ | дыкъыхэджэгукӏтэкъэ | фыкъыхэджэгукӏтэкъэ | къыхэджэгукӏ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏын | укъыхэджэгукӏын | къыхэджэгукӏын | дыкъыхэджэгукӏын | фыкъыхэджэгукӏын | къыхэджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынкъэ | укъыхэджэгукӏынкъэ | къыхэджэгукӏынкъэ | дыкъыхэджэгукӏынкъэ | фыкъыхэджэгукӏынкъэ | къыхэджэгукӏын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыну | укъыхэджэгукӏыну | къыхэджэгукӏыну | дыкъыхэджэгукӏыну | фыкъыхэджэгукӏыну | къыхэджэгукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынукъэ | укъыхэджэгукӏынукъэ | къыхэджэгукӏынукъэ | дыкъыхэджэгукӏынукъэ | фыкъыхэджэгукӏынукъэ | къыхэджэгукӏыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏмэ | укъыхэджэгукӏмэ | къыхэджэгукӏмэ | дыкъыхэджэгукӏмэ | фыкъыхэджэгукӏмэ | къыхэджэгукӏ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏмэ | укъыхэмыджэгукӏмэ | къыхэмыджэгукӏмэ | дыкъыхэмыджэгукӏмэ | фыкъыхэмыджэгукӏмэ | къыхэмыджэгукӏ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏамэ | укъыхэджэгукӏамэ | къыхэджэгукӏамэ | дыкъыхэджэгукӏамэ | фыкъыхэджэгукӏамэ | къыхэджэгукӏа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏамэ | укъыхэмыджэгукӏамэ | къыхэмыджэгукӏамэ | дыкъыхэмыджэгукӏамэ | фыкъыхэмыджэгукӏамэ | къыхэмыджэгукӏа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъамэ | укъыхэджэгукӏыгъамэ | къыхэджэгукӏыгъамэ | дыкъыхэджэгукӏыгъамэ | фыкъыхэджэгукӏыгъамэ | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏыгъамэ | укъыхэмыджэгукӏыгъамэ | къыхэмыджэгукӏыгъамэ | дыкъыхэмыджэгукӏыгъамэ | фыкъыхэмыджэгукӏыгъамэ | къыхэмыджэгукӏыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынмэ | укъыхэджэгукӏынмэ | къыхэджэгукӏынмэ | дыкъыхэджэгукӏынмэ | фыкъыхэджэгукӏынмэ | къыхэджэгукӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏынмэ | укъыхэмыджэгукӏынмэ | къыхэмыджэгукӏынмэ | дыкъыхэмыджэгукӏынмэ | фыкъыхэмыджэгукӏынмэ | къыхэмыджэгукӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынумэ | укъыхэджэгукӏынумэ | къыхэджэгукӏынумэ | дыкъыхэджэгукӏынумэ | фыкъыхэджэгукӏынумэ | къыхэджэгукӏыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏынумэ | укъыхэмыджэгукӏынумэ | къыхэмыджэгукӏынумэ | дыкъыхэмыджэгукӏынумэ | фыкъыхэмыджэгукӏынумэ | къыхэмыджэгукӏыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏтэмэ | укъыхэджэгукӏтэмэ | къыхэджэгукӏтэмэ | дыкъыхэджэгукӏтэмэ | фыкъыхэджэгукӏтэмэ | къыхэджэгукӏ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏтэмэ | укъыхэмыджэгукӏтэмэ | къыхэмыджэгукӏтэмэ | дыкъыхэмыджэгукӏтэмэ | фыкъыхэмыджэгукӏтэмэ | къыхэмыджэгукӏ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏатэмэ | укъыхэджэгукӏатэмэ | къыхэджэгукӏатэмэ | дыкъыхэджэгукӏатэмэ | фыкъыхэджэгукӏатэмэ | къыхэджэгукӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏатэмэ | укъыхэмыджэгукӏатэмэ | къыхэмыджэгукӏатэмэ | дыкъыхэмыджэгукӏатэмэ | фыкъыхэмыджэгукӏатэмэ | къыхэмыджэгукӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъатэмэ | укъыхэджэгукӏыгъатэмэ | къыхэджэгукӏыгъатэмэ | дыкъыхэджэгукӏыгъатэмэ | фыкъыхэджэгукӏыгъатэмэ | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏыгъатэмэ | укъыхэмыджэгукӏыгъатэмэ | къыхэмыджэгукӏыгъатэмэ | дыкъыхэмыджэгукӏыгъатэмэ | фыкъыхэмыджэгукӏыгъатэмэ | къыхэмыджэгукӏыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынтэмэ | укъыхэджэгукӏынтэмэ | къыхэджэгукӏынтэмэ | дыкъыхэджэгукӏынтэмэ | фыкъыхэджэгукӏынтэмэ | къыхэджэгукӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏынтэмэ | укъыхэмыджэгукӏынтэмэ | къыхэмыджэгукӏынтэмэ | дыкъыхэмыджэгукӏынтэмэ | фыкъыхэмыджэгукӏынтэмэ | къыхэмыджэгукӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынутэмэ | укъыхэджэгукӏынутэмэ | къыхэджэгукӏынутэмэ | дыкъыхэджэгукӏынутэмэ | фыкъыхэджэгукӏынутэмэ | къыхэджэгукӏыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏынутэмэ | укъыхэмыджэгукӏынутэмэ | къыхэмыджэгукӏынутэмэ | дыкъыхэмыджэгукӏынутэмэ | фыкъыхэмыджэгукӏынутэмэ | къыхэмыджэгукӏыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынт | укъыхэджэгукӏынт | къыхэджэгукӏынт | дыкъыхэджэгукӏынт | фыкъыхэджэгукӏынт | къыхэджэгукӏын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынтэкъым | укъыхэджэгукӏынтэкъым | къыхэджэгукӏынтэкъым | дыкъыхэджэгукӏынтэкъым | фыкъыхэджэгукӏынтэкъым | къыхэджэгукӏын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынут | укъыхэджэгукӏынут | къыхэджэгукӏынут | дыкъыхэджэгукӏынут | фыкъыхэджэгукӏынут | къыхэджэгукӏыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынутэкъым | укъыхэджэгукӏынутэкъым | къыхэджэгукӏынутэкъым | дыкъыхэджэгукӏынутэкъым | фыкъыхэджэгукӏынутэкъым | къыхэджэгукӏыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏми | укъыхэджэгукӏми | къыхэджэгукӏми | дыкъыхэджэгукӏми | фыкъыхэджэгукӏми | къыхэджэгукӏ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏми | укъыхэмыджэгукӏми | къыхэмыджэгукӏми | дыкъыхэмыджэгукӏми | фыкъыхэмыджэгукӏми | къыхэмыджэгукӏ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏами | укъыхэджэгукӏами | къыхэджэгукӏами | дыкъыхэджэгукӏами | фыкъыхэджэгукӏами | къыхэджэгукӏа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏами | укъыхэмыджэгукӏами | къыхэмыджэгукӏами | дыкъыхэмыджэгукӏами | фыкъыхэмыджэгукӏами | къыхэмыджэгукӏа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъами | укъыхэджэгукӏыгъами | къыхэджэгукӏыгъами | дыкъыхэджэгукӏыгъами | фыкъыхэджэгукӏыгъами | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏыгъами | укъыхэмыджэгукӏыгъами | къыхэмыджэгукӏыгъами | дыкъыхэмыджэгукӏыгъами | фыкъыхэмыджэгукӏыгъами | къыхэмыджэгукӏыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынми | укъыхэджэгукӏынми | къыхэджэгукӏынми | дыкъыхэджэгукӏынми | фыкъыхэджэгукӏынми | къыхэджэгукӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏынми | укъыхэмыджэгукӏынми | къыхэмыджэгукӏынми | дыкъыхэмыджэгукӏынми | фыкъыхэмыджэгукӏынми | къыхэмыджэгукӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынуми | укъыхэджэгукӏынуми | къыхэджэгукӏынуми | дыкъыхэджэгукӏынуми | фыкъыхэджэгукӏынуми | къыхэджэгукӏыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏынуми | укъыхэмыджэгукӏынуми | къыхэмыджэгукӏынуми | дыкъыхэмыджэгукӏынуми | фыкъыхэмыджэгукӏынуми | къыхэмыджэгукӏыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏтэми | укъыхэджэгукӏтэми | къыхэджэгукӏтэми | дыкъыхэджэгукӏтэми | фыкъыхэджэгукӏтэми | къыхэджэгукӏ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏтэми | укъыхэмыджэгукӏтэми | къыхэмыджэгукӏтэми | дыкъыхэмыджэгукӏтэми | фыкъыхэмыджэгукӏтэми | къыхэмыджэгукӏ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏатэми | укъыхэджэгукӏатэми | къыхэджэгукӏатэми | дыкъыхэджэгукӏатэми | фыкъыхэджэгукӏатэми | къыхэджэгукӏа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏатэми | укъыхэмыджэгукӏатэми | къыхэмыджэгукӏатэми | дыкъыхэмыджэгукӏатэми | фыкъыхэмыджэгукӏатэми | къыхэмыджэгукӏа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏыгъатэми | укъыхэджэгукӏыгъатэми | къыхэджэгукӏыгъатэми | дыкъыхэджэгукӏыгъатэми | фыкъыхэджэгукӏыгъатэми | къыхэджэгукӏыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏыгъатэми | укъыхэмыджэгукӏыгъатэми | къыхэмыджэгукӏыгъатэми | дыкъыхэмыджэгукӏыгъатэми | фыкъыхэмыджэгукӏыгъатэми | къыхэмыджэгукӏыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынтэми | укъыхэджэгукӏынтэми | къыхэджэгукӏынтэми | дыкъыхэджэгукӏынтэми | фыкъыхэджэгукӏынтэми | къыхэджэгукӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏынтэми | укъыхэмыджэгукӏынтэми | къыхэмыджэгукӏынтэми | дыкъыхэмыджэгукӏынтэми | фыкъыхэмыджэгукӏынтэми | къыхэмыджэгукӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏынутэми | укъыхэджэгукӏынутэми | къыхэджэгукӏынутэми | дыкъыхэджэгукӏынутэми | фыкъыхэджэгукӏынутэми | къыхэджэгукӏыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏынутэми | укъыхэмыджэгукӏынутэми | къыхэмыджэгукӏынутэми | дыкъыхэмыджэгукӏынутэми | фыкъыхэмыджэгукӏынутэми | къыхэмыджэгукӏыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏаи | укъыхэджэгукӏаи | къыхэджэгукӏаи | дыкъыхэджэгукӏаи | фыкъыхэджэгукӏаи | къыхэджэгукӏаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏакъыми | укъыхэджэгукӏакъыми | къыхэджэгукӏакъыми | дыкъыхэджэгукӏакъыми | фыкъыхэджэгукӏакъыми | къыхэджэгукӏакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏащэрэт | укъыхэджэгукӏащэрэт | къыхэджэгукӏащэрэт | дыкъыхэджэгукӏащэрэт | фыкъыхэджэгукӏащэрэт | къыхэджэгукӏащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыджэгукӏащэрэт | укъыхэмыджэгукӏащэрэт | къыхэмыджэгукӏащэрэт | дыкъыхэмыджэгукӏащэрэт | фыкъыхэмыджэгукӏащэрэт | къыхэмыджэгукӏащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнщ | укъыхэджэгукӏагъэнщ | къыхэджэгукӏагъэнщ | дыкъыхэджэгукӏагъэнщ | фыкъыхэджэгукӏагъэнщ | къыхэджэгукӏагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнкъым | укъыхэджэгукӏагъэнкъым | къыхэджэгукӏагъэнкъым | дыкъыхэджэгукӏагъэнкъым | фыкъыхэджэгукӏагъэнкъым | къыхэджэгукӏагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнт | укъыхэджэгукӏагъэнт | къыхэджэгукӏагъэнт | дыкъыхэджэгукӏагъэнт | фыкъыхэджэгукӏагъэнт | къыхэджэгукӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнтэкъым | укъыхэджэгукӏагъэнтэкъым | къыхэджэгукӏагъэнтэкъым | дыкъыхэджэгукӏагъэнтэкъым | фыкъыхэджэгукӏагъэнтэкъым | къыхэджэгукӏагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэн | укъыхэджэгукӏагъэн | къыхэджэгукӏагъэн | дыкъыхэджэгукӏагъэн | фыкъыхэджэгукӏагъэн | къыхэджэгукӏагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнкъэ | укъыхэджэгукӏагъэнкъэ | къыхэджэгукӏагъэнкъэ | дыкъыхэджэгукӏагъэнкъэ | фыкъыхэджэгукӏагъэнкъэ | къыхэджэгукӏагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнт | укъыхэджэгукӏагъэнт | къыхэджэгукӏагъэнт | дыкъыхэджэгукӏагъэнт | фыкъыхэджэгукӏагъэнт | къыхэджэгукӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнтэкъэ | укъыхэджэгукӏагъэнтэкъэ | къыхэджэгукӏагъэнтэкъэ | дыкъыхэджэгукӏагъэнтэкъэ | фыкъыхэджэгукӏагъэнтэкъэ | къыхэджэгукӏагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнджэгукӏ | укъыхэджэгукӏагъэнджэгукӏ | къыхэджэгукӏагъэнджэгукӏ | дыкъыхэджэгукӏагъэнджэгукӏ | фыкъыхэджэгукӏагъэнджэгукӏ | къыхэджэгукӏагъэнджэгукӏ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнукъым | укъыхэджэгукӏагъэнукъым | къыхэджэгукӏагъэнукъым | дыкъыхэджэгукӏагъэнукъым | фыкъыхэджэгукӏагъэнукъым | къыхэджэгукӏагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнут | укъыхэджэгукӏагъэнут | къыхэджэгукӏагъэнут | дыкъыхэджэгукӏагъэнут | фыкъыхэджэгукӏагъэнут | къыхэджэгукӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнутэкъым | укъыхэджэгукӏагъэнутэкъым | къыхэджэгукӏагъэнутэкъым | дыкъыхэджэгукӏагъэнутэкъым | фыкъыхэджэгукӏагъэнутэкъым | къыхэджэгукӏагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэну | укъыхэджэгукӏагъэну | къыхэджэгукӏагъэну | дыкъыхэджэгукӏагъэну | фыкъыхэджэгукӏагъэну | къыхэджэгукӏагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнукъэ | укъыхэджэгукӏагъэнукъэ | къыхэджэгукӏагъэнукъэ | дыкъыхэджэгукӏагъэнукъэ | фыкъыхэджэгукӏагъэнукъэ | къыхэджэгукӏагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнут | укъыхэджэгукӏагъэнут | къыхэджэгукӏагъэнут | дыкъыхэджэгукӏагъэнут | фыкъыхэджэгукӏагъэнут | къыхэджэгукӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэджэгукӏагъэнутэкъэ | укъыхэджэгукӏагъэнутэкъэ | къыхэджэгукӏагъэнутэкъэ | дыкъыхэджэгукӏагъэнутэкъэ | фыкъыхэджэгукӏагъэнутэкъэ | къыхэджэгукӏагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэгукӏ | укъыхэджэгукӏ | къыхэджэгукӏ | дыкъыхэджэгукӏ | фыкъыхэджэгукӏ | къыхэджэгукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэгукӏ | укъыхэмыджэгукӏ | къыхэмыджэгукӏ | дыкъыхэмыджэгукӏ | фыкъыхэмыджэгукӏ | къыхэмыджэгукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэгукӏа | укъыхэджэгукӏа | къыхэджэгукӏа | дыкъыхэджэгукӏа | фыкъыхэджэгукӏа | къыхэджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэгукӏа | укъыхэмыджэгукӏа | къыхэмыджэгукӏа | дыкъыхэмыджэгукӏа | фыкъыхэмыджэгукӏа | къыхэмыджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэгукӏыгъа | укъыхэджэгукӏыгъа | къыхэджэгукӏыгъа | дыкъыхэджэгукӏыгъа | фыкъыхэджэгукӏыгъа | къыхэджэгукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэгукӏыгъа | укъыхэмыджэгукӏыгъа | къыхэмыджэгукӏыгъа | дыкъыхэмыджэгукӏыгъа | фыкъыхэмыджэгукӏыгъа | къыхэмыджэгукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэгукӏын | укъыхэджэгукӏын | къыхэджэгукӏын | дыкъыхэджэгукӏын | фыкъыхэджэгукӏын | къыхэджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэгукӏын | укъыхэмыджэгукӏын | къыхэмыджэгукӏын | дыкъыхэмыджэгукӏын | фыкъыхэмыджэгукӏын | къыхэмыджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэгукӏыну | укъыхэджэгукӏыну | къыхэджэгукӏыну | дыкъыхэджэгукӏыну | фыкъыхэджэгукӏыну | къыхэджэгукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэгукӏыну | укъыхэмыджэгукӏыну | къыхэмыджэгукӏыну | дыкъыхэмыджэгукӏыну | фыкъыхэмыджэгукӏыну | къыхэмыджэгукӏыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэгукӏ | укъызэрыхэджэгукӏ | къызэрыхэджэгукӏ | дыкъызэрыхэджэгукӏ | фыкъызэрыхэджэгукӏ | къызэрыхэджэгукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэгукӏ | укъызэрыхэмыджэгукӏ | къызэрыхэмыджэгукӏ | дыкъызэрыхэмыджэгукӏ | фыкъызэрыхэмыджэгукӏ | къызэрыхэмыджэгукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэгукӏа | укъызэрыхэджэгукӏа | къызэрыхэджэгукӏа | дыкъызэрыхэджэгукӏа | фыкъызэрыхэджэгукӏа | къызэрыхэджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэгукӏа | укъызэрыхэмыджэгукӏа | къызэрыхэмыджэгукӏа | дыкъызэрыхэмыджэгукӏа | фыкъызэрыхэмыджэгукӏа | къызэрыхэмыджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэгукӏыгъа | укъызэрыхэджэгукӏыгъа | къызэрыхэджэгукӏыгъа | дыкъызэрыхэджэгукӏыгъа | фыкъызэрыхэджэгукӏыгъа | къызэрыхэджэгукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэгукӏыгъа | укъызэрыхэмыджэгукӏыгъа | къызэрыхэмыджэгукӏыгъа | дыкъызэрыхэмыджэгукӏыгъа | фыкъызэрыхэмыджэгукӏыгъа | къызэрыхэмыджэгукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэгукӏын | укъызэрыхэджэгукӏын | къызэрыхэджэгукӏын | дыкъызэрыхэджэгукӏын | фыкъызэрыхэджэгукӏын | къызэрыхэджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэгукӏын | укъызэрыхэмыджэгукӏын | къызэрыхэмыджэгукӏын | дыкъызэрыхэмыджэгукӏын | фыкъызэрыхэмыджэгукӏын | къызэрыхэмыджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэджэгукӏыну | укъызэрыхэджэгукӏыну | къызэрыхэджэгукӏыну | дыкъызэрыхэджэгукӏыну | фыкъызэрыхэджэгукӏыну | къызэрыхэджэгукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыджэгукӏыну | укъызэрыхэмыджэгукӏыну | къызэрыхэмыджэгукӏыну | дыкъызэрыхэмыджэгукӏыну | фыкъызэрыхэмыджэгукӏыну | къызэрыхэмыджэгукӏыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэгукӏ | ущыкъыхэджэгукӏ | щыкъыхэджэгукӏ | дыщыкъыхэджэгукӏ | фыщыкъыхэджэгукӏ | щыкъыхэджэгукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэгукӏ | ущыкъыхэмыджэгукӏ | щыкъыхэмыджэгукӏ | дыщыкъыхэмыджэгукӏ | фыщыкъыхэмыджэгукӏ | щыкъыхэмыджэгукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэгукӏа | ущыкъыхэджэгукӏа | щыкъыхэджэгукӏа | дыщыкъыхэджэгукӏа | фыщыкъыхэджэгукӏа | щыкъыхэджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэгукӏа | укъыщыхэмыджэгукӏа | щыкъыхэмыджэгукӏа | дыщыкъыхэмыджэгукӏа | фыщыкъыхэмыджэгукӏа | щыкъыхэмыджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэгукӏыгъа | ущыкъыхэджэгукӏыгъа | щыкъыхэджэгукӏыгъа | дыщыкъыхэджэгукӏыгъа | фыщыкъыхэджэгукӏыгъа | щыкъыхэджэгукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэгукӏыгъа | ущыкъыхэмыджэгукӏыгъа | щыкъыхэмыджэгукӏыгъа | дыщыкъыхэмыджэгукӏыгъа | фыщыкъыхэмыджэгукӏыгъа | щыкъыхэмыджэгукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэгукӏын | ущыкъыхэджэгукӏын | щыкъыхэджэгукӏын | дыщыкъыхэджэгукӏын | фыщыкъыхэджэгукӏын | щыкъыхэджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэгукӏын | ущыкъыхэджэгукӏын | щыкъыхэмыджэгукӏын | дыщыкъыхэмыджэгукӏын | фыщыкъыхэмыджэгукӏын | щыкъыхэмыджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэджэгукӏыну | ущыкъыхэджэгукӏыну | щыкъыхэджэгукӏыну | дыщыкъыхэджэгукӏыну | фыщыкъыхэджэгукӏыну | щыкъыхэджэгукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыджэгукӏыну | ущыкъыхэмыджэгукӏыну | щыкъыхэмыджэгукӏыну | дыщыкъыхэмыджэгукӏыну | фыщыкъыхэмыджэгукӏыну | щыкъыхэмыджэгукӏыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэгукӏ | укъыздыхэджэгукӏ | къыздыхэджэгукӏ | дыкъыздыхэджэгукӏ | фыкъыздыхэджэгукӏ | къыздыхэджэгукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэгукӏ | укъыздыхэмыджэгукӏ | къыздыхэмыджэгукӏ | дыкъыздыхэмыджэгукӏ | фыкъыздыхэмыджэгукӏ | къыздыхэмыджэгукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэгукӏа | укъыздыхэджэгукӏа | къыздыхэджэгукӏа | дыкъыздыхэджэгукӏа | фыкъыздыхэджэгукӏа | къыздыхэджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэгукӏа | укъыздыхэмыджэгукӏа | къыздыхэмыджэгукӏа | дыкъыздыхэмыджэгукӏа | фыкъыздыхэмыджэгукӏа | къыздыхэмыджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэгукӏыгъа | укъыздыхэджэгукӏыгъа | къыздыхэджэгукӏыгъа | дыкъыздыхэджэгукӏыгъа | фыкъыздыхэджэгукӏыгъа | къыздыхэджэгукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэгукӏыгъа | укъыздыхэмыджэгукӏыгъа | къыздыхэмыджэгукӏыгъа | дыкъыздыхэмыджэгукӏыгъа | фыкъыздыхэмыджэгукӏыгъа | къыздыхэмыджэгукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэгукӏын | укъыздыхэджэгукӏын | къыздыхэджэгукӏын | дыкъыздыхэджэгукӏын | фыкъыздыхэджэгукӏын | къыздыхэджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэгукӏын | укъыздыхэмыджэгукӏын | къыздыхэмыджэгукӏын | дыкъыздыхэмыджэгукӏын | фыкъыздыхэмыджэгукӏын | къыздыхэмыджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэджэгукӏыну | укъыздыхэджэгукӏыну | къыздыхэджэгукӏыну | дыкъыздыхэджэгукӏыну | фыкъыздыхэджэгукӏыну | къыздыхэджэгукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыджэгукӏыну | укъыздыхэмыджэгукӏыну | къыздыхэмыджэгукӏыну | дыкъыздыхэмыджэгукӏыну | фыкъыздыхэмыджэгукӏыну | къыздыхэмыджэгукӏыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэгукӏ | укъыщӀыхэджэгукӏ | къыщӀыхэджэгукӏ | дыкъыщӀыхэджэгукӏ | фыкъыщӀыхэджэгукӏ | къыщӀыхэджэгукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэгукӏ | укъыщӀыхэмыджэгукӏ | къыщӀыхэмыджэгукӏ | дыкъыщӀыхэмыджэгукӏ | фыкъыщӀыхэмыджэгукӏ | къыщӀыхэмыджэгукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэгукӏа | укъыщӀыхэджэгукӏӀэджэгукӏа | къыщӀыхэджэгукӏа | дыкъыщӀыхэджэгукӏа | фыкъыщӀыхэджэгукӏа | къыщӀыхэджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэгукӏа | укъыщӀыхэмыджэгукӏа | къыщӀыхэмыджэгукӏа | дыкъыщӀыхэмыджэгукӏа | фыкъыщӀыхэмыджэгукӏа | къыщӀыхэмыджэгукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэгукӏыгъа | укъыщӀыхэджэгукӏыгъа | къыщӀыхэджэгукӏыгъа | дыкъыщӀыхэджэгукӏыгъа | фыкъыщӀыхэджэгукӏыгъа | къыщӀыхэджэгукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэгукӏыгъа | укъыщӀыхэмыджэгукӏыгъа | къыщӀыхэмыджэгукӏыгъа | дыкъыщӀыхэмыджэгукӏыгъа | фыкъыщӀыхэмыджэгукӏыгъа | къыщӀыхэмыджэгукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэгукӏын | укъыщӀыхэджэгукӏын | къыщӀыхэджэгукӏын | дыкъыщӀыхэджэгукӏын | фыкъыщӀыхэджэгукӏын | къыщӀыхэджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэгукӏын | укъыщӀыхэмыджэгукӏын | къыщӀыхэмыджэгукӏын | дыкъыщӀыхэмыджэгукӏын | фыкъыщӀыхэмыджэгукӏын | къыщӀыхэмыджэгукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэджэгукӏыну | укъыщӀыхэджэгукӏыну | къыщӀыхэджэгукӏыну | дыкъыщӀыхэджэгукӏыну | фыкъыщӀыхэджэгукӏыну | къыщӀыхэджэгукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыджэгукӏыну | укъыщӀыхэмыджэгукӏыну | къыщӀыхэмыджэгукӏыну | дыкъыщӀыхэмыджэгукӏыну | фыкъыщӀыхэмыджэгукӏыну | къыщӀыхэмыджэгукӏыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэгукӏыу | укъыхэджэгукӏыу | къыхэджэгукӏыу | дыкъыхэджэгукӏыу | фыкъыхэджэгукӏыу | къыхэджэгукӏ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэгукӏыу | укъыхэмыджэгукӏыу | къыхэмыджэгукӏыу | дыкъыхэмыджэгукӏыу | фыкъыхэмыджэгукӏыу | къыхэмыджэгукӏ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэгукӏауэ | укъыхэджэгукӏауэ | къыхэджэгукӏауэ | дыкъыхэджэгукӏауэ | фыкъыхэджэгукӏауэ | къыхэджэгукӏауэ / къыхэджэгукӏахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэгукӏауэ | укъыхэмыджэгукӏауэ | къыхэмыджэгукӏауэ | дыкъыхэмыджэгукӏауэ | фыкъыхэмыджэгукӏауэ | къыхэмыджэгукӏауэ / къыхэмыджэгукӏахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэджэгукӏыурэ | укъыхэджэгукӏыурэ | къыхэджэгукӏыурэ | дыкъыхэджэгукӏыурэ | фыкъыхэджэгукӏыурэ | къыхэджэгукӏ(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыджэгукӏыурэ | укъыхэмыджэгукӏыурэ | къыхэмыджэгукӏыурэ | дыкъыхэмыджэгукӏыурэ | фыкъыхэмыджэгукӏыурэ | къыхэмыджэгукӏ(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпходжэгукӏ | сыкъыходжэгукӏ | -- | сыкъыфходжэгукӏ | сыкъаходжэгукӏ |
уэ | укъысходжэгукӏ | -- | укъыходжэгукӏ | укъытходжэгукӏ | -- | укъаходжэгукӏ |
ар | къысходжэгукӏ | къыпходжэгукӏ | къыходжэгукӏ | къытходжэгукӏ | къыфходжэгукӏ | къаходжэгукӏ |
дэ | -- | дыкъыпходжэгукӏ | дыкъыходжэгукӏ | -- | дыкъыфходжэгукӏ | дыкъаходжэгукӏ |
фэ | фыкъысходжэгукӏ | -- | фыкъыходжэгукӏ | фыкъытходжэгукӏ | -- | фыкъаходжэгукӏ |
ахэр | къысходжэгукӏ(хэ) | къыпходжэгукӏ(хэ) | къыходжэгукӏ(хэ) | къытходжэгукӏ(хэ) | къыфходжэгукӏ(хэ) | къаходжэгукӏ(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [джэгукӏ] | [джэгукӏ]ыр | -- | [джэгукӏ]хэр |
Эргативнэ: | [джэгукӏ] | [джэгукӏ]ым | -- | [джэгукӏ]хэм |
Послеложнэ: | [джэгукӏ]кӀэ | [джэгукӏ]ымкӀэ | [джэгукӏ]хэкӀэ | [джэгукӏ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [джэгукӏ]ыу | [джэгукӏ]ырауэ | [джэгукӏ]хэу | [джэгукӏ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [джэгукӏ]а | [джэгукӏ]ар | -- | [джэгукӏ]ахэр |
Эргативнэ: | [джэгукӏ]а | [джэгукӏ]ам | -- | [джэгукӏ]ахэм |
Послеложнэ: | [джэгукӏ]акӀэ | [джэгукӏ]амкӀэ | [джэгукӏ]ахэкӀэ | [джэгукӏ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [джэгукӏ]ауэ | [джэгукӏ]арауэ | [джэгукӏ]ахэу | [джэгукӏ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [джэгукӏ]ын | [джэгукӏ]ыныр | -- | [джэгукӏ]ынхэр |
Эргативнэ: | [джэгукӏ]ын | [джэгукӏ]ыным | -- | [джэгукӏ]ынхэм |
Послеложнэ: | [джэгукӏ]ынкӀэ | [джэгукӏ]ынымкӀэ | [джэгукӏ]ынхэкӀэ | [джэгукӏ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [джэгукӏ]ыну | [джэгукӏ]ынырауэ | [джэгукӏ]ынхэу | [джэгукӏ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [джэгукӏ]ыну | [джэгукӏ]ынур | -- | [джэгукӏ]ынухэр |
Эргативнэ: | [джэгукӏ]ыну | [джэгукӏ]ынум | -- | [джэгукӏ]ынухэм |
Послеложнэ: | [джэгукӏ]ынукӀэ | [джэгукӏ]ынумкӀэ | [джэгукӏ]ынухэкӀэ | [джэгукӏ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [джэгукӏ]ынууэ | [джэгукӏ]ынурауэ | [джэгукӏ]ынухэу | [джэгукӏ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Джэгуурэ, дэпкӀей-дэлъейурэ зыхэтым къыхэщхьэхукӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Тафэшхуэм гуартэр темыхуэу хуарэхэр къыходжэгукӀ. Уэхъутэ Абдулыхь
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэджэгукӏын: playing, having fun, move away from, distance oneself the others
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэджэгукӏын: играя, резвясь отдалиться от массы кого-л.
БИБЛИОГРАФИЕ