къыхэгъуэщэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐʁʷɐ'ɕɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [гъуэщ] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэгъуэщэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэгъуэщэн |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыгъуэщэн |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэн | укъыхэгъуэщэн | къыхэгъуэщэн | дыкъыхэгъуэщэн | фыкъыхэгъуэщэн | къыхэгъуэщэн(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэн | укъыхэмыгъуэщэн | къыхэмыгъуэщэн | дыкъыхэмыгъуэщэн | фыкъыхэмыгъуэщэн | къыхэмыгъуэщэн(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэгъуащэ! | фыкъыхэгъуащэ! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмыгъуащэ! | фыкъыхэмыгъуащэ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхрегъуащэ | укъыхрегъуащэ | къыхрегъуащэ | дыкъыхрегъуащэ | фыкъыхрегъуащэ | къыхрегъуащэ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыгъуащэ | укъыхремыгъуащэ | къыхремыгъуащэ | дыкъыхремыгъуащэ | фыкъыхремыгъуащэ | къыхремыгъуащэ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхогъуащэ(р) | укъыхогъуащэ(р) | къыхогъуащэ(р) | дыкъыхогъуащэ(р) | фыкъыхогъуащэ(р) | къыхогъуащэ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэркъым | укъыхэгъуащэркъым | къыхэгъуащэркъым | дыкъыхэгъуащэркъым | фыкъыхэгъуащэркъым | къыхэгъуащэ(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэрт | укъыхэгъуащэрт | къыхэгъуащэрт | дыкъыхэгъуащэрт | фыкъыхэгъуащэрт | къыхэгъуащэ(хэ)рт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэртэкъым | укъыхэгъуащэртэкъым | къыхэгъуащэртэкъым | дыкъыхэгъуащэртэкъым | фыкъыхэгъуащэртэкъым | къыхэгъуащэ(хэ)ртэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщащ | укъыхэгъуэщащ | къыхэгъуэщащ | дыкъыхэгъуэщащ | фыкъыхэгъуэщащ | къыхэгъуэща(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщакъым | укъыхэгъуэщакъым | къыхэгъуэщакъым | дыкъыхэгъуэщакъым | фыкъыхэгъуэщакъым | къыхэгъуэща(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщат | укъыхэгъуэщат | къыхэгъуэщат | дыкъыхэгъуэщат | фыкъыхэгъуэщат | къыхэгъуэща(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщатэкъым | укъыхэгъуэщатэкъым | къыхэгъуэщатэкъым | дыкъыхэгъуэщатэкъым | фыкъыхэгъуэщатэкъым | къыхэгъуэща(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъащ | укъыхэгъуэщэгъащ | къыхэгъуэщэгъащ | дыкъыхэгъуэщэгъащ | фыкъыхэгъуэщэгъащ | къыхэгъуэщэгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъакъым | укъыхэгъуэщэгъакъым | къыхэгъуэщэгъакъым | дыкъыхэгъуэщэгъакъым | фыкъыхэгъуэщэгъакъым | къыхэгъуэщэгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъат | укъыхэгъуэщэгъат | къыхэгъуэщэгъат | дыкъыхэгъуэщэгъат | фыкъыхэгъуэщэгъат | къыхэгъуэщэгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъатэкъым | укъыхэгъуэщэгъатэкъым | къыхэгъуэщэгъатэкъым | дыкъыхэгъуэщэгъатэкъым | фыкъыхэгъуэщэгъатэкъым | къыхэгъуэщэгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэщ | укъыхэгъуащэщ | къыхэгъуащэщ | дыкъыхэгъуащэщ | фыкъыхэгъуащэщ | къыхэгъуащэ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэкъым | укъыхэгъуащэкъым | къыхэгъуащэкъым | дыкъыхэгъуащэкъым | фыкъыхэгъуащэкъым | къыхэгъуащэ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэт | укъыхэгъуащэт | къыхэгъуащэт | дыкъыхэгъуащэт | фыкъыхэгъуащэт | къыхэгъуащэ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэтэкъым | укъыхэгъуащэтэкъым | къыхэгъуащэтэкъым | дыкъыхэгъуащэтэкъым | фыкъыхэгъуащэтэкъым | къыхэгъуащэ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнщ | укъыхэгъуэщэнщ | къыхэгъуэщэнщ | дыкъыхэгъуэщэнщ | фыкъыхэгъуэщэнщ | къыхэгъуэщэн(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнкъым | укъыхэгъуэщэнкъым | къыхэгъуэщэнкъым | дыкъыхэгъуэщэнкъым | фыкъыхэгъуэщэнкъым | къыхэгъуэщэн(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнущ | укъыхэгъуэщэнущ | къыхэгъуэщэнущ | дыкъыхэгъуэщэнущ | фыкъыхэгъуэщэнущ | къыхэгъуэщэну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнукъым | укъыхэгъуэщэнукъым | къыхэгъуэщэнукъым | дыкъыхэгъуэщэнукъым | фыкъыхэгъуэщэнукъым | къыхэгъуэщэну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэрэ | укъыхэгъуащэрэ | къыхэгъуащэрэ | дыкъыхэгъуащэрэ | фыкъыхэгъуащэрэ | къыхэгъуащэ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэркъэ | укъыхэгъуащэркъэ | къыхэгъуащэркъэ | дыкъыхэгъуащэркъэ | фыкъыхэгъуащэркъэ | къыхэгъуащэ(хэ)ркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэрт | укъыхэгъуащэрт | къыхэгъуащэрт | дыкъыхэгъуащэрт | фыкъыхэгъуащэрт | къыхэгъуащэ(хэ)рт |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэртэкъэ | укъыхэгъуащэртэкъэ | къыхэгъуащэртэкъэ | дыкъыхэгъуащэртэкъэ | фыкъыхэгъуащэртэкъэ | къыхэгъуащэ(хэ)ртэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэща | укъыхэгъуэща | къыхэгъуэща | дыкъыхэгъуэща | фыкъыхэгъуэща | къыхэгъуэща(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщакъэ | укъыхэгъуэщакъэ | къыхэгъуэщакъэ | дыкъыхэгъуэщакъэ | фыкъыхэгъуэщакъэ | къыхэгъуэща(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщат | укъыхэгъуэщат | къыхэгъуэщат | дыкъыхэгъуэщат | фыкъыхэгъуэщат | къыхэгъуэща(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщатэкъэ | укъыхэгъуэщатэкъэ | къыхэгъуэщатэкъэ | дыкъыхэгъуэщатэкъэ | фыкъыхэгъуэщатэкъэ | къыхэгъуэща(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъа | укъыхэгъуэщэгъа | къыхэгъуэщэгъа | дыкъыхэгъуэщэгъа | фыкъыхэгъуэщэгъа | къыхэгъуэщэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъакъэ | укъыхэгъуэщэгъакъэ | къыхэгъуэщэгъакъэ | дыкъыхэгъуэщэгъакъэ | фыкъыхэгъуэщэгъакъэ | къыхэгъуэщэгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъат | укъыхэгъуэщэгъат | къыхэгъуэщэгъат | дыкъыхэгъуэщэгъат | фыкъыхэгъуэщэгъат | къыхэгъуэщэгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъатэкъэ | укъыхэгъуэщэгъатэкъэ | къыхэгъуэщэгъатэкъэ | дыкъыхэгъуэщэгъатэкъэ | фыкъыхэгъуэщэгъатэкъэ | къыхэгъуэщэгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэ | укъыхэгъуащэ | къыхэгъуащэ | дыкъыхэгъуащэ | фыкъыхэгъуащэ | къыхэгъуащэ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэкъэ | укъыхэгъуащэкъэ | къыхэгъуащэкъэ | дыкъыхэгъуащэкъэ | фыкъыхэгъуащэкъэ | къыхэгъуащэ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэт | укъыхэгъуащэт | къыхэгъуащэт | дыкъыхэгъуащэт | фыкъыхэгъуащэт | къыхэгъуащэ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэтэкъэ | укъыхэгъуащэтэкъэ | къыхэгъуащэтэкъэ | дыкъыхэгъуащэтэкъэ | фыкъыхэгъуащэтэкъэ | къыхэгъуащэ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэн | укъыхэгъуэщэн | къыхэгъуэщэн | дыкъыхэгъуэщэн | фыкъыхэгъуэщэн | къыхэгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнкъэ | укъыхэгъуэщэнкъэ | къыхэгъуэщэнкъэ | дыкъыхэгъуэщэнкъэ | фыкъыхэгъуэщэнкъэ | къыхэгъуэщэн(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэну | укъыхэгъуэщэну | къыхэгъуэщэну | дыкъыхэгъуэщэну | фыкъыхэгъуэщэну | къыхэгъуэщэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнукъэ | укъыхэгъуэщэнукъэ | къыхэгъуэщэнукъэ | дыкъыхэгъуэщэнукъэ | фыкъыхэгъуэщэнукъэ | къыхэгъуэщэну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэмэ | укъыхэгъуащэмэ | къыхэгъуащэмэ | дыкъыхэгъуащэмэ | фыкъыхэгъуащэмэ | къыхэгъуащэ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуащэмэ | укъыхэмыгъуащэмэ | къыхэмыгъуащэмэ | дыкъыхэмыгъуащэмэ | фыкъыхэмыгъуащэмэ | къыхэмыгъуащэ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщамэ | укъыхэгъуэщамэ | къыхэгъуэщамэ | дыкъыхэгъуэщамэ | фыкъыхэгъуэщамэ | къыхэгъуэща(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщамэ | укъыхэмыгъуэщамэ | къыхэмыгъуэщамэ | дыкъыхэмыгъуэщамэ | фыкъыхэмыгъуэщамэ | мыгъуэща(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъамэ | укъыхэгъуэщэгъамэ | къыхэгъуэщэгъамэ | дыкъыхэгъуэщэгъамэ | фыкъыхэгъуэщэгъамэ | къыхэгъуэщэгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэгъамэ | укъыхэмыгъуэщэгъамэ | къыхэмыгъуэщэгъамэ | дыкъыхэмыгъуэщэгъамэ | фыкъыхэмыгъуэщэгъамэ | къыхэмыгъуэщэгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнмэ | укъыхэгъуэщэнмэ | къыхэгъуэщэнмэ | дыкъыхэгъуэщэнмэ | фыкъыхэгъуэщэнмэ | къыхэгъуэщэн(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэнмэ | укъыхэмыгъуэщэнмэ | къыхэмыгъуэщэнмэ | дыкъыхэмыгъуэщэнмэ | фыкъыхэмыгъуэщэнмэ | къыхэмыгъуэщэн(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнумэ | укъыхэгъуэщэнумэ | къыхэгъуэщэнумэ | дыкъыхэгъуэщэнумэ | фыкъыхэгъуэщэнумэ | къыхэгъуэщэну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэнумэ | укъыхэмыгъуэщэнумэ | къыхэмыгъуэщэнумэ | дыкъыхэмыгъуэщэнумэ | фыкъыхэмыгъуэщэнумэ | къыхэмыгъуэщэну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэтэмэ | укъыхэгъуащэтэмэ | къыхэгъуащэтэмэ | дыкъыхэгъуащэтэмэ | фыкъыхэгъуащэтэмэ | къыхэгъуащэ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуащэтэмэ | укъыхэмыгъуащэтэмэ | къыхэмыгъуащэтэмэ | дыкъыхэмыгъуащэтэмэ | фыкъыхэмыгъуащэтэмэ | къыхэмыгъуащэ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщатэмэ | укъыхэгъуэщатэмэ | къыхэгъуэщатэмэ | дыкъыхэгъуэщатэмэ | фыкъыхэгъуэщатэмэ | къыхэгъуэща(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщатэмэ | укъыхэмыгъуэщатэмэ | къыхэмыгъуэщатэмэ | дыкъыхэмыгъуэщатэмэ | фыкъыхэмыгъуэщатэмэ | къыхэмыгъуэща(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъатэмэ | укъыхэгъуэщэгъатэмэ | къыхэгъуэщэгъатэмэ | дыкъыхэгъуэщэгъатэмэ | фыкъыхэгъуэщэгъатэмэ | къыхэгъуэщэгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэгъатэмэ | укъыхэмыгъуэщэгъатэмэ | къыхэмыгъуэщэгъатэмэ | дыкъыхэмыгъуэщэгъатэмэ | фыкъыхэмыгъуэщэгъатэмэ | къыхэмыгъуэщэгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнтэмэ | укъыхэгъуэщэнтэмэ | къыхэгъуэщэнтэмэ | дыкъыхэгъуэщэнтэмэ | фыкъыхэгъуэщэнтэмэ | къыхэгъуэщэн(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэнтэмэ | укъыхэмыгъуэщэнтэмэ | къыхэмыгъуэщэнтэмэ | дыкъыхэмыгъуэщэнтэмэ | фыкъыхэмыгъуэщэнтэмэ | къыхэмыгъуэщэн(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнутэмэ | укъыхэгъуэщэнутэмэ | къыхэгъуэщэнутэмэ | дыкъыхэгъуэщэнутэмэ | фыкъыхэгъуэщэнутэмэ | къыхэгъуэщэну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэнутэмэ | укъыхэмыгъуэщэнутэмэ | къыхэмыгъуэщэнутэмэ | дыкъыхэмыгъуэщэнутэмэ | фыкъыхэмыгъуэщэнутэмэ | къыхэмыгъуэщэну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнт | укъыхэгъуэщэнт | къыхэгъуэщэнт | дыкъыхэгъуэщэнт | фыкъыхэгъуэщэнт | къыхэгъуэщэн(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнтэкъым | укъыхэгъуэщэнтэкъым | къыхэгъуэщэнтэкъым | дыкъыхэгъуэщэнтэкъым | фыкъыхэгъуэщэнтэкъым | къыхэгъуэщэн(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнут | укъыхэгъуэщэнут | къыхэгъуэщэнут | дыкъыхэгъуэщэнут | фыкъыхэгъуэщэнут | къыхэгъуэщэну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнутэкъым | укъыхэгъуэщэнутэкъым | къыхэгъуэщэнутэкъым | дыкъыхэгъуэщэнутэкъым | фыкъыхэгъуэщэнутэкъым | къыхэгъуэщэну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэми | укъыхэгъуащэми | къыхэгъуащэми | дыкъыхэгъуащэми | фыкъыхэгъуащэми | къыхэгъуащэ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуащэми | укъыхэмыгъуащэми | къыхэмыгъуащэми | дыкъыхэмыгъуащэми | фыкъыхэмыгъуащэми | къыхэмыгъуащэ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщами | укъыхэгъуэщами | къыхэгъуэщами | дыкъыхэгъуэщами | фыкъыхэгъуэщами | къыхэгъуэща(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщами | укъыхэмыгъуэщами | къыхэмыгъуэщами | дыкъыхэмыгъуэщами | фыкъыхэмыгъуэщами | къыхэмыгъуэща(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъами | укъыхэгъуэщэгъами | къыхэгъуэщэгъами | дыкъыхэгъуэщэгъами | фыкъыхэгъуэщэгъами | къыхэгъуэщэгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэгъами | укъыхэмыгъуэщэгъами | къыхэмыгъуэщэгъами | дыкъыхэмыгъуэщэгъами | фыкъыхэмыгъуэщэгъами | къыхэмыгъуэщэгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнми | укъыхэгъуэщэнми | къыхэгъуэщэнми | дыкъыхэгъуэщэнми | фыкъыхэгъуэщэнми | къыхэгъуэщэн(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэнми | укъыхэмыгъуэщэнми | къыхэмыгъуэщэнми | дыкъыхэмыгъуэщэнми | фыкъыхэмыгъуэщэнми | къыхэмыгъуэщэн(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнуми | укъыхэгъуэщэнуми | къыхэгъуэщэнуми | дыкъыхэгъуэщэнуми | фыкъыхэгъуэщэнуми | къыхэгъуэщэну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэнуми | укъыхэмыгъуэщэнуми | къыхэмыгъуэщэнуми | дыкъыхэмыгъуэщэнуми | фыкъыхэмыгъуэщэнуми | къыхэмыгъуэщэну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуащэтэми | укъыхэгъуащэтэми | къыхэгъуащэтэми | дыкъыхэгъуащэтэми | фыкъыхэгъуащэтэми | къыхэгъуащэ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуащэтэми | укъыхэмыгъуащэтэми | къыхэмыгъуащэтэми | дыкъыхэмыгъуащэтэми | фыкъыхэмыгъуащэтэми | къыхэмыгъуащэ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщатэми | укъыхэгъуэщатэми | къыхэгъуэщатэми | дыкъыхэгъуэщатэми | фыкъыхэгъуэщатэми | къыхэгъуэща(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщатэми | укъыхэмыгъуэщатэми | къыхэмыгъуэщатэми | дыкъыхэмыгъуэщатэми | фыкъыхэмыгъуэщатэми | къыхэмыгъуэща(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэгъатэми | укъыхэгъуэщэгъатэми | къыхэгъуэщэгъатэми | дыкъыхэгъуэщэгъатэми | фыкъыхэгъуэщэгъатэми | къыхэгъуэщэгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэгъатэми | укъыхэмыгъуэщэгъатэми | къыхэмыгъуэщэгъатэми | дыкъыхэмыгъуэщэгъатэми | фыкъыхэмыгъуэщэгъатэми | къыхэмыгъуэщэгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнтэми | укъыхэгъуэщэнтэми | къыхэгъуэщэнтэми | дыкъыхэгъуэщэнтэми | фыкъыхэгъуэщэнтэми | къыхэгъуэщэн(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэнтэми | укъыхэмыгъуэщэнтэми | къыхэмыгъуэщэнтэми | дыкъыхэмыгъуэщэнтэми | фыкъыхэмыгъуэщэнтэми | къыхэмыгъуэщэн(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщэнутэми | укъыхэгъуэщэнутэми | къыхэгъуэщэнутэми | дыкъыхэгъуэщэнутэми | фыкъыхэгъуэщэнутэми | къыхэгъуэщэну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщэнутэми | укъыхэмыгъуэщэнутэми | къыхэмыгъуэщэнутэми | дыкъыхэмыгъуэщэнутэми | фыкъыхэмыгъуэщэнутэми | къыхэмыгъуэщэну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщаи | укъыхэгъуэщаи | къыхэгъуэщаи | дыкъыхэгъуэщаи | фыкъыхэгъуэщаи | къыхэгъуэщаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщакъыми | укъыхэгъуэщакъыми | къыхэгъуэщакъыми | дыкъыхэгъуэщакъыми | фыкъыхэгъуэщакъыми | къыхэгъуэщакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщащэрэт | укъыхэгъуэщащэрэт | къыхэгъуэщащэрэт | дыкъыхэгъуэщащэрэт | фыкъыхэгъуэщащэрэт | къыхэгъуэщащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъуэщащэрэт | укъыхэмыгъуэщащэрэт | къыхэмыгъуэщащэрэт | дыкъыхэмыгъуэщащэрэт | фыкъыхэмыгъуэщащэрэт | къыхэмыгъуэщащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнщ | укъыхэгъуэщагъэнщ | къыхэгъуэщагъэнщ | дыкъыхэгъуэщагъэнщ | фыкъыхэгъуэщагъэнщ | къыхэгъуэщагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнкъым | укъыхэгъуэщагъэнкъым | къыхэгъуэщагъэнкъым | дыкъыхэгъуэщагъэнкъым | фыкъыхэгъуэщагъэнкъым | къыхэгъуэщагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнт | укъыхэгъуэщагъэнт | къыхэгъуэщагъэнт | дыкъыхэгъуэщагъэнт | фыкъыхэгъуэщагъэнт | къыхэгъуэщагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнтэкъым | укъыхэгъуэщагъэнтэкъым | къыхэгъуэщагъэнтэкъым | дыкъыхэгъуэщагъэнтэкъым | фыкъыхэгъуэщагъэнтэкъым | къыхэгъуэщагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэн | укъыхэгъуэщагъэн | къыхэгъуэщагъэн | дыкъыхэгъуэщагъэн | фыкъыхэгъуэщагъэн | къыхэгъуэщагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнкъэ | укъыхэгъуэщагъэнкъэ | къыхэгъуэщагъэнкъэ | дыкъыхэгъуэщагъэнкъэ | фыкъыхэгъуэщагъэнкъэ | къыхэгъуэщагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнт | укъыхэгъуэщагъэнт | къыхэгъуэщагъэнт | дыкъыхэгъуэщагъэнт | фыкъыхэгъуэщагъэнт | къыхэгъуэщагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнтэкъэ | укъыхэгъуэщагъэнтэкъэ | къыхэгъуэщагъэнтэкъэ | дыкъыхэгъуэщагъэнтэкъэ | фыкъыхэгъуэщагъэнтэкъэ | къыхэгъуэщагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнущ | укъыхэгъуэщагъэнущ | къыхэгъуэщагъэнущ | дыкъыхэгъуэщагъэнущ | фыкъыхэгъуэщагъэнущ | къыхэгъуэщагъэнущ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнукъым | укъыхэгъуэщагъэнукъым | къыхэгъуэщагъэнукъым | дыкъыхэгъуэщагъэнукъым | фыкъыхэгъуэщагъэнукъым | къыхэгъуэщагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнут | укъыхэгъуэщагъэнут | къыхэгъуэщагъэнут | дыкъыхэгъуэщагъэнут | фыкъыхэгъуэщагъэнут | къыхэгъуэщагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнутэкъым | укъыхэгъуэщагъэнутэкъым | къыхэгъуэщагъэнутэкъым | дыкъыхэгъуэщагъэнутэкъым | фыкъыхэгъуэщагъэнутэкъым | къыхэгъуэщагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэну | укъыхэгъуэщагъэну | къыхэгъуэщагъэну | дыкъыхэгъуэщагъэну | фыкъыхэгъуэщагъэну | къыхэгъуэщагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнукъэ | укъыхэгъуэщагъэнукъэ | къыхэгъуэщагъэнукъэ | дыкъыхэгъуэщагъэнукъэ | фыкъыхэгъуэщагъэнукъэ | къыхэгъуэщагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнут | укъыхэгъуэщагъэнут | къыхэгъуэщагъэнут | дыкъыхэгъуэщагъэнут | фыкъыхэгъуэщагъэнут | къыхэгъуэщагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъуэщагъэнутэкъэ | укъыхэгъуэщагъэнутэкъэ | къыхэгъуэщагъэнутэкъэ | дыкъыхэгъуэщагъэнутэкъэ | фыкъыхэгъуэщагъэнутэкъэ | къыхэгъуэщагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъуащэ | укъыхэгъуащэ | къыхэгъуащэ | дыкъыхэгъуащэ | фыкъыхэгъуащэ | къыхэгъуащэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъуащэ | укъыхэмыгъуащэ | къыхэмыгъуащэ | дыкъыхэмыгъуащэ | фыкъыхэмыгъуащэ | къыхэмыгъуащэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъуэща | укъыхэгъуэща | къыхэгъуэща | дыкъыхэгъуэща | фыкъыхэгъуэща | къыхэгъуэща(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъуэща | укъыхэмыгъуэща | къыхэмыгъуэща | дыкъыхэмыгъуэща | фыкъыхэмыгъуэща | къыхэмыгъуэща(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъуэщэгъа | укъыхэгъуэщэгъа | къыхэгъуэщэгъа | дыкъыхэгъуэщэгъа | фыкъыхэгъуэщэгъа | къыхэгъуэщэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъуэщэгъа | укъыхэмыгъуэщэгъа | къыхэмыгъуэщэгъа | дыкъыхэмыгъуэщэгъа | фыкъыхэмыгъуэщэгъа | къыхэмыгъуэщэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъуэщэн | укъыхэгъуэщэн | къыхэгъуэщэн | дыкъыхэгъуэщэн | фыкъыхэгъуэщэн | къыхэгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъуэщэн | укъыхэмыгъуэщэн | къыхэмыгъуэщэн | дыкъыхэмыгъуэщэн | фыкъыхэмыгъуэщэн | къыхэмыгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъуэщэну | укъыхэгъуэщэну | къыхэгъуэщэну | дыкъыхэгъуэщэну | фыкъыхэгъуэщэну | къыхэгъуэщэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъуэщэну | укъыхэмыгъуэщэну | къыхэмыгъуэщэну | дыкъыхэмыгъуэщэну | фыкъыхэмыгъуэщэну | къыхэмыгъуэщэну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъуащэ | укъызэрыхэгъуащэ | къызэрыхэгъуащэ | дыкъызэрыхэгъуащэ | фыкъызэрыхэгъуащэ | къызэрыхэгъуащэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъуащэ | укъызэрыхэмыгъуащэ | къызэрыхэмыгъуащэ | дыкъызэрыхэмыгъуащэ | фыкъызэрыхэмыгъуащэ | къызэрыхэмыгъуащэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъуэща | укъызэрыхэгъуэща | къызэрыхэгъуэща | дыкъызэрыхэгъуэща | фыкъызэрыхэгъуэща | къызэрыхэгъуэща(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъуэща | укъызэрыхэмыгъуэща | къызэрыхэмыгъуэща | дыкъызэрыхэмыгъуэща | фыкъызэрыхэмыгъуэща | къызэрыхэмыгъуэща(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъуэщэгъа | укъызэрыхэгъуэщэгъа | къызэрыхэгъуэщэгъа | дыкъызэрыхэгъуэщэгъа | фыкъызэрыхэгъуэщэгъа | къызэрыхэгъуэщэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъуэщэгъа | укъызэрыхэмыгъуэщэгъа | къызэрыхэмыгъуэщэгъа | дыкъызэрыхэмыгъуэщэгъа | фыкъызэрыхэмыгъуэщэгъа | къызэрыхэмыгъуэщэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъуэщэн | укъызэрыхэгъуэщэн | къызэрыхэгъуэщэн | дыкъызэрыхэгъуэщэн | фыкъызэрыхэгъуэщэн | къызэрыхэгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъуэщэн | укъызэрыхэмыгъуэщэн | къызэрыхэмыгъуэщэн | дыкъызэрыхэмыгъуэщэн | фыкъызэрыхэмыгъуэщэн | къызэрыхэмыгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъуэщэну | укъызэрыхэгъуэщэну | къызэрыхэгъуэщэну | дыкъызэрыхэгъуэщэну | фыкъызэрыхэгъуэщэну | къызэрыхэгъуэщэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъуэщэну | укъызэрыхэмыгъуэщэну | къызэрыхэмыгъуэщэну | дыкъызэрыхэмыгъуэщэну | фыкъызэрыхэмыгъуэщэну | къызэрыхэмыгъуэщэну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэгъуащэ | укъыщыхэгъуащэ | къыщыхэгъуащэ | дыкъыщыхэгъуащэ | фыкъыщыхэгъуащэ | къыщыхэгъуащэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыгъуащэ | укъыщыхэмыгъуащэ | къыщыхэмыгъуащэ | дыкъыщыхэмыгъуащэ | фыкъыщыхэмыгъуащэ | къыщыхэмыгъуащэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэгъуэща | укъыщыхэгъуэща | къыщыхэгъуэща | дыкъыщыхэгъуэща | фыкъыщыхэгъуэща | къыщыхэгъуэща(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыгъуэща | укъыщыхэмыгъуэща | къыщыхэмыгъуэща | дыкъыщыхэмыгъуэща | фыкъыщыхэмыгъуэща | къыщыхэмыгъуэща(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэгъуэщэгъа | укъыщыхэгъуэщэгъа | къыщыхэгъуэщэгъа | дыкъыщыхэгъуэщэгъа | фыкъыщыхэгъуэщэгъа | къыщыхэгъуэщэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыгъуэщэгъа | укъыщыхэмыгъуэщэгъа | къыщыхэмыгъуэщэгъа | дыкъыщыхэмыгъуэщэгъа | фыкъыщыхэмыгъуэщэгъа | къыщыхэмыгъуэщэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэгъуэщэн | укъыщыхэгъуэщэн | къыщыхэгъуэщэн | дыкъыщыхэгъуэщэн | фыкъыщыхэгъуэщэн | къыщыхэгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыгъуэщэн | укъыщыхэмыгъуэщэн | къыщыхэмыгъуэщэн | дыкъыщыхэмыгъуэщэн | фыкъыщыхэмыгъуэщэн | къыщыхэмыгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщыхэгъуэщэну | укъыщыхэгъуэщэну | къыщыхэгъуэщэну | дыкъыщыхэгъуэщэну | фыкъыщыхэгъуэщэну | къыщыхэгъуэщэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщыхэмыгъуэщэну | укъыщыхэмыгъуэщэну | къыщыхэмыгъуэщэну | дыкъыщыхэмыгъуэщэну | фыкъыщыхэмыгъуэщэну | къыщыхэмыгъуэщэну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъуащэ | укъыздыхэгъуащэ | къыздыхэгъуащэ | дыкъыздыхэгъуащэ | фыкъыздыхэгъуащэ | къыздыхэгъуащэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъуащэ | укъыздыхэмыгъуащэ | къыздыхэмыгъуащэ | дыкъыздыхэмыгъуащэ | фыкъыздыхэмыгъуащэ | къыздыхэмыгъуащэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъуэща | укъыздыхэгъуэща | къыздыхэгъуэща | дыкъыздыхэгъуэща | фыкъыздыхэгъуэща | къыздыхэгъуэща(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъуэща | укъыздыхэмыгъуэща | къыздыхэмыгъуэща | дыкъыздыхэмыгъуэща | фыкъыздыхэмыгъуэща | къыздыхэмыгъуэща(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъуэщэгъа | укъыздыхэгъуэщэгъа | къыздыхэгъуэщэгъа | дыкъыздыхэгъуэщэгъа | фыкъыздыхэгъуэщэгъа | къыздыхэгъуэщэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъуэщэгъа | укъыздыхэмыгъуэщэгъа | къыздыхэмыгъуэщэгъа | дыкъыздыхэмыгъуэщэгъа | фыкъыздыхэмыгъуэщэгъа | къыздыхэмыгъуэщэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъуэщэн | укъыздыхэгъуэщэн | къыздыхэгъуэщэн | дыкъыздыхэгъуэщэн | фыкъыздыхэгъуэщэн | къыздыхэгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъуэщэн | укъыздыхэмыгъуэщэн | къыздыхэмыгъуэщэн | дыкъыздыхэмыгъуэщэн | фыкъыздыхэмыгъуэщэн | къыздыхэмыгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъуэщэну | укъыздыхэгъуэщэну | къыздыхэгъуэщэну | дыкъыздыхэгъуэщэну | фыкъыздыхэгъуэщэну | къыздыхэгъуэщэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъуэщэну | укъыздыхэмыгъуэщэну | къыздыхэмыгъуэщэну | дыкъыздыхэмыгъуэщэну | фыкъыздыхэмыгъуэщэну | къыздыхэмыгъуэщэну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъуащэ | укъыщӀыхэгъуащэ | къыщӀыхэгъуащэ | дыкъыщӀыхэгъуащэ | фыкъыщӀыхэгъуащэ | къыщӀыхэгъуащэ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъуащэ | укъыщӀыхэмыгъуащэ | къыщӀыхэмыгъуащэ | дыкъыщӀыхэмыгъуащэ | фыкъыщӀыхэмыгъуащэ | къыщӀыхэмыгъуащэ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъуэща | укъыщӀыхэгъуэща | къыщӀыхэгъуэща | дыкъыщӀыхэгъуэща | фыкъыщӀыхэгъуэща | къыщӀыхэгъуэща(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъуэща | укъыщӀыхэмыгъуэща | къыщӀыхэмыгъуэща | дыкъыщӀыхэмыгъуэща | фыкъыщӀыхэмыгъуэща | къыщӀыхэмыгъуэща(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъуэщэгъа | укъыщӀыхэгъуэщэгъа | къыщӀыхэгъуэщэгъа | дыкъыщӀыхэгъуэщэгъа | фыкъыщӀыхэгъуэщэгъа | къыщӀыхэгъуэщэгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъуэщэгъа | укъыщӀыхэмыгъуэщэгъа | къыщӀыхэмыгъуэщэгъа | дыкъыщӀыхэмыгъуэщэгъа | фыкъыщӀыхэмыгъуэщэгъа | къыщӀыхэмыгъуэщэгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъуэщэн | укъыщӀыхэгъуэщэн | къыщӀыхэгъуэщэн | дыкъыщӀыхэгъуэщэн | фыкъыщӀыхэгъуэщэн | къыщӀыхэгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъуэщэн | укъыщӀыхэмыгъуэщэн | къыщӀыхэмыгъуэщэн | дыкъыщӀыхэмыгъуэщэн | фыкъыщӀыхэмыгъуэщэн | къыщӀыхэмыгъуэщэн(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъуэщэну | укъыщӀыхэгъуэщэну | къыщӀыхэгъуэщэну | дыкъыщӀыхэгъуэщэну | фыкъыщӀыхэгъуэщэну | къыщӀыхэгъуэщэну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъуэщэну | укъыщӀыхэмыгъуэщэну | къыщӀыхэмыгъуэщэну | дыкъыщӀыхэмыгъуэщэну | фыкъыщӀыхэмыгъуэщэну | къыщӀыхэмыгъуэщэну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъуащэу | укъыхэгъуащэу | къыхэгъуащэу | дыкъыхэгъуащэу | фыкъыхэгъуащэу | къыхэгъуащэ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъуащэу | укъыхэмыгъуащэу | къыхэмыгъуащэу | дыкъыхэмыгъуащэу | фыкъыхэмыгъуащэу | къыхэмыгъуащэ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъуэщауэ | укъыхэгъуэщауэ | къыхэгъуэщауэ | дыкъыхэгъуэщауэ | фыкъыхэгъуэщауэ | къыхэгъуэщауэ / къыхэгъуэща(хэ)у |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъуэщауэ | укъыхэмыгъуэщауэ | къыхэмыгъуэщауэ | дыкъыхэмыгъуэщауэ | фыкъыхэмыгъуэщауэ | къыхэмыгъуэщауэ(хэ) / къыхэмыгъуэща(хэ)у |
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъуащэурэ | укъыхэгъуащэурэ | къыхэгъуащэурэ | дыкъыхэгъуащэурэ | фыкъыхэгъуащэурэ | къыхэгъуащэ(хэ)урэ |
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъуащэурэ | укъыхэмыгъуащэурэ | къыхэмыгъуащэурэ | дыкъыхэмыгъуащэурэ | фыкъыхэмыгъуащэурэ | къыхэмыгъуащэ(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпхогъуащэ | сыкъыхогъуащэ | -- | сыкъыфхогъуащэ | скъахогъуащэ |
уэ | укъысхогъуащэ | -- | укъыхогъуащэ | укъытхогъуащэ | -- | укъахогъуащэ |
ар | къысхогъуащэ | къыпхогъуащэ | къыхогъуащэ | къытхогъуащэ | къыфхогъуащэ | къахогъуащэ |
дэ | -- | дыкъыпхогъуащэ | дыкъыхогъуащэ | -- | дыкъыфхогъуащэ | дыкъахогъуащэ |
фэ | фыкъысхогъуащэ | -- | фыкъыхогъуащэ | фыкъытхогъуащэ | -- | фыкъахогъуащэ |
ахэр | къысхогъуащэ(хэ) | къыпхогъуащэ(хэ) | къыхогъуащэ(хэ) | къытхогъуащэ(хэ) | къыфхогъуащэ(хэ) | къахогъуащэ(хэ) |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гъуащ]э | [гъуащ]эр | -- | [гъуащ]эхэр |
Эргативнэ: | [гъуащ]э | [гъуащ]эм | -- | [гъуащ]эхэм |
Послеложнэ: | [гъуащ]экӀэ | [гъуащ]эмкӀэ | [гъуащ]эхэкӀэ | [гъуащ]эхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гъуащ]эуэ | [гъуащ]эрауэ | [гъуащ]эхэу | [гъуащ]эхэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гъуэщ]а | [гъуэщ]ар | -- | [гъуэщ]ахэр |
Эргативнэ: | [гъуэщ]а | [гъуэщ]ам | -- | [гъуэщ]ахэм |
Послеложнэ: | [гъуэщ]акӀэ | [гъуэщ]амкӀэ | [гъуэщ]ахэкӀэ | [гъуэщ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гъуэщ]ауэ | [гъуэщ]арауэ | [гъуэщ]ахэу | [гъуэщ]ахэрауэ |
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гъуэщ]эн | [гъуэщ]эныр | -- | [гъуэщ]энхэр |
Эргативнэ: | [гъуэщ]эн | [гъуэщ]эным | -- | [гъуэщ]энхэм |
Послеложнэ: | [гъуэщ]энкӀэ | [гъуэщ]энымкӀэ | [гъуэщ]энхэкӀэ | [гъуэщ]энхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [гъуэщ]эну | [гъуэщ]энырауэ | [гъуэщ]энхэу | [гъуэщ]энхэрауэ |
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гъуэщ]эну | [гъуэщ]энур | -- | [гъуэщ]энухэр |
Эргативнэ: | [гъуэщ]эну | [гъуэщ]энум | -- | [гъуэщ]энухэм |
Послеложнэ: | [гъуэщ]энукӀэ | [гъуэщ]энумкӀэ | [гъуэщ]энухэкӀэ | [гъуэщ]энухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гъуэщ]энууэ | [гъуэщ]энурауэ | [гъуэщ]энухэу | [гъуэщ]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрхэм къахэлъагъукӀыгъуей, къахэцӀыхукӀыгъуей хъун, хэгъуэщэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэгъуэщэн: mix with sb or sth, become indistinguishable (amidst sth, in some mass)
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэгъуэщэн: смешаться с кем-чем-л., стать неразличимым (в какой-л. массе)
БИБЛИОГРАФИЕ