АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [гъуэт] + -э + -ж + -ы + -н
Глагол лъэӏэс "къыхэгъуэтэжын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) |
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэгъуэтэжын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэмыгъуэтэжын
|
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжын |
къыхэбгъуэтэжын |
къыхигъуэтэжын |
къыхэдгъуэтэжын |
къыхэвгъуэтэжын |
къыхагъуэтэжын
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжын |
къыхыумыгъуэтэжын |
къыхимыгъуэтэжын |
къыхэдмыгъуэтэжын |
къыхэвмыгъуэтэжын |
къыхамыгъуэтэжын
|
| Унафэ наклоненэ |
уэ |
фэ
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэгъуэтэж! |
къыхэвгъуэтэж!
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхыумыгъуэтэж! |
къыхэвмыгъуэтэж!
|
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
сыкъыхрегъуэтэж |
укъыхрегъуэтэж |
къыхрегъуэтэж |
дыкъыхрегъуэтэж |
фыкъыхрегъуэтэж |
къыхрегъуэтэж
|
| щымыӀэныгъэ: |
сыкъыхремыгъуэтэж |
укъыхремыгъуэтэж |
къыхремыгъуэтэж |
дыкъыхремыгъуэтэж |
фыкъыхремыгъуэтэж |
къыхремыгъуэтэж
|
| ЗэраӀуатэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхызогъуэтэж(ыр) |
къыхыбогъуэтэж(ыр) |
къыхегъуэтэж(ыр) |
къыхыдогъуэтэж(ыр) |
къыхывогъуэтэж(ыр) |
къыхагъуэтэж(ыр)
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыркъым |
къыхэбгъуэтэжыркъым |
къыхигъуэтэжыркъым |
къыхэдгъуэтэжыркъым |
къыхэвгъуэтэжыркъым |
къыхагъуэтэжыркъым
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжырт |
къыхэбгъуэтэжырт |
къыхигъуэтэжырт |
къыхэдгъуэтэжырт |
къыхэвгъуэтэжырт |
къыхагъуэтэжырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыртэкъым |
къыхэбгъуэтэжыртэкъым |
къыхигъуэтэжыртэкъым |
къыхэдгъуэтэжыртэкъым |
къыхэвгъуэтэжыртэкъым |
къыхагъуэтэжыртэкъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжащ |
къыхэбгъуэтэжащ |
къыхигъуэтэжащ |
къыхэдгъуэтэжащ |
къыхэвгъуэтэжащ |
къыхагъуэтэжащ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжакъым |
къыхэбгъуэтэжакъым |
къыхигъуэтэжакъым |
къыхэдгъуэтэжакъым |
къыхэвгъуэтэжакъым |
къыхагъуэтэжакъым
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжат |
къыхэбгъуэтэжат |
къыхигъуэтэжат |
къыхэдгъуэтэжат |
къыхэвгъуэтэжат |
къыхагъуэтэжат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжатэкъым |
къыхэбгъуэтэжатэкъым |
къыхигъуэтэжатэкъым |
къыхэдгъуэтэжатэкъым |
къыхэвгъуэтэжатэкъым |
къыхагъуэтэжатэкъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъащ |
къыхэбгъуэтэжыгъащ |
къыхигъуэтэжыгъащ |
къыхэдгъуэтэжыгъащ |
къыхэвгъуэтэжыгъащ |
къыхагъуэтэжыгъащ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъакъым |
къыхэбгъуэтэжыгъакъым |
къыхигъуэтэжыгъакъым |
къыхэдгъуэтэжыгъакъым |
къыхэвгъуэтэжыгъакъым |
къыхагъуэтэжыгъакъым
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъат |
къыхэбгъуэтэжыгъат |
къыхигъуэтэжыгъат |
къыхэдгъуэтэжыгъат |
къыхэвгъуэтэжыгъат |
къыхагъуэтэжыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъатэкъым |
къыхэбгъуэтэжыгъатэкъым |
къыхигъуэтэжыгъатэкъым |
къыхэдгъуэтэжыгъатэкъым |
къыхэвгъуэтэжыгъатэкъым |
къыхагъуэтэжыгъатэкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжщ |
къыхэбгъуэтэжщ |
къыхигъуэтэжщ |
къыхэдгъуэтэжщ |
къыхэвгъуэтэжщ |
къыхагъуэтэжщ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжкъым |
къыхэбгъуэтэжкъым |
къыхигъуэтэжкъым |
къыхэдгъуэтэжкъым |
къыхэвгъуэтэжкъым |
къыхагъуэтэжкъым
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжт |
къыхэбгъуэтэжт |
къыхигъуэтэжт |
къыхэдгъуэтэжт |
къыхэвгъуэтэжт |
къыхагъуэтэжт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжтэкъым |
къыхэбгъуэтэжтэкъым |
къыхигъуэтэжтэкъым |
къыхэдгъуэтэжтэкъым |
къыхэвгъуэтэжтэкъым |
къыхагъуэтэжтэкъым
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынщ |
къыхэбгъуэтэжынщ |
къыхигъуэтэжынщ |
къыхэдгъуэтэжынщ |
къыхэвгъуэтэжынщ |
къыхагъуэтэжынщ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынкъым |
къыхэбгъуэтэжынкъым |
къыхигъуэтэжынкъым |
къыхэдгъуэтэжынкъым |
къыхэвгъуэтэжынкъым |
къыхагъуэтэжынкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынущ |
къыхэбгъуэтэжынущ |
къыхигъуэтэжынущ |
къыхэдгъуэтэжынущ |
къыхэвгъуэтэжынущ |
къыхагъуэтэжынущ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынукъым |
къыхэбгъуэтэжынукъым |
къыхигъуэтэжынукъым |
къыхэдгъуэтэжынукъым |
къыхэвгъуэтэжынукъым |
къыхагъуэтэжынукъым
|
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжрэ |
къыхэбгъуэтэжрэ |
къыхигъуэтэжрэ |
къыхэдгъуэтэжрэ |
къыхэвгъуэтэжрэ |
къыхагъуэтэжрэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыркъэ |
къыхэбгъуэтэжыркъэ |
къыхигъуэтэжыркъэ |
къыхэдгъуэтэжыркъэ |
къыхэвгъуэтэжыркъэ |
къыхагъуэтэжыркъэ
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжырт |
къыхэбгъуэтэжырт |
къыхигъуэтэжырт |
къыхэдгъуэтэжырт |
къыхэвгъуэтэжырт |
къыхагъуэтэжырт
|
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыртэкъэ |
къыхэбгъуэтэжыртэкъэ |
къыхигъуэтэжыртэкъэ |
къыхэдгъуэтэжыртэкъэ |
къыхэвгъуэтэжыртэкъэ |
къыхагъуэтэжыртэкъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжа |
къыхэбгъуэтэжа |
къыхигъуэтэжа |
къыхэдгъуэтэжа |
къыхэвгъуэтэжа |
къыхагъуэтэжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжакъэ |
къыхэбгъуэтэжакъэ |
къыхигъуэтэжакъэ |
къыхэдгъуэтэжакъэ |
къыхэвгъуэтэжакъэ |
къыхагъуэтэжакъэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжат |
къыхэбгъуэтэжат |
къыхигъуэтэжат |
къыхэдгъуэтэжат |
къыхэвгъуэтэжат |
къыхагъуэтэжат
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжатэкъэ |
къыхэбгъуэтэжатэкъэ |
къыхигъуэтэжатэкъэ |
къыхэдгъуэтэжатэкъэ |
къыхэвгъуэтэжатэкъэ |
къыхагъуэтэжатэкъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъа |
къыхэбгъуэтэжыгъа |
къыхигъуэтэжыгъа |
къыхэдгъуэтэжыгъа |
къыхэвгъуэтэжыгъа |
къыхагъуэтэжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъакъэ |
къыхэбгъуэтэжыгъакъэ |
къыхигъуэтэжыгъакъэ |
къыхэдгъуэтэжыгъакъэ |
къыхэвгъуэтэжыгъакъэ |
къыхагъуэтэжыгъакъэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъат |
къыхэбгъуэтэжыгъат |
къыхигъуэтэжыгъат |
къыхэдгъуэтэжыгъат |
къыхэвгъуэтэжыгъат |
къыхагъуэтэжыгъат
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъатэкъэ |
къыхэбгъуэтэжыгъатэкъэ |
къыхигъуэтэжыгъатэкъэ |
къыхэдгъуэтэжыгъатэкъэ |
къыхэвгъуэтэжыгъатэкъэ |
къыхагъуэтэжыгъатэкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэж |
къыхэбгъуэтэж |
къыхигъуэтэж |
къыхэдгъуэтэж |
къыхэвгъуэтэж |
къыхагъуэтэж
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжкъэ |
къыхэбгъуэтэжкъэ |
къыхигъуэтэжкъэ |
къыхэдгъуэтэжкъэ |
къыхэвгъуэтэжкъэ |
къыхагъуэтэжкъэ
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжт |
къыхэбгъуэтэжт |
къыхигъуэтэжт |
къыхэдгъуэтэжт |
къыхэвгъуэтэжт |
къыхагъуэтэжт
|
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжтэкъэ |
къыхэбгъуэтэжтэкъэ |
къыхигъуэтэжтэкъэ |
къыхэдгъуэтэжтэкъэ |
къыхэвгъуэтэжтэкъэ |
къыхагъуэтэжтэкъэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжын |
къыхэбгъуэтэжын |
къыхигъуэтэжын |
къыхэдгъуэтэжын |
къыхэвгъуэтэжын |
къыхагъуэтэжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынкъэ |
къыхэбгъуэтэжынкъэ |
къыхигъуэтэжынкъэ |
къыхэдгъуэтэжынкъэ |
къыхэвгъуэтэжынкъэ |
къыхагъуэтэжынкъэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыну |
къыхэбгъуэтэжыну |
къыхигъуэтэжыну |
къыхэдгъуэтэжыну |
къыхэвгъуэтэжыну |
къыхагъуэтэжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынукъэ |
къыхэбгъуэтэжынукъэ |
къыхигъуэтэжынукъэ |
къыхэдгъуэтэжынукъэ |
къыхэвгъуэтэжынукъэ |
къыхагъуэтэжынукъэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжмэ |
къыхэбгъуэтэжмэ |
къыхигъуэтэжмэ |
къыхэдгъуэтэжмэ |
къыхэвгъуэтэжмэ |
къыхагъуэтэжмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжмэ |
къыхыумыгъуэтэжмэ |
къыхимыгъуэтэжмэ |
къыхэдмыгъуэтэжмэ |
къыхэвмыгъуэтэжмэ |
къыхамыгъуэтэжмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжамэ |
къыхэбгъуэтэжамэ |
къыхигъуэтэжамэ |
къыхэдгъуэтэжамэ |
къыхэвгъуэтэжамэ |
къыхагъуэтэжамэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжамэ |
къыхыумыгъуэтэжамэ |
къыхимыгъуэтэжамэ |
къыхэдмыгъуэтэжамэ |
къыхэвмыгъуэтэжамэ |
къыхамыгъуэтэжамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъамэ |
къыхэбгъуэтэжыгъамэ |
къыхигъуэтэжыгъамэ |
къыхэдгъуэтэжыгъамэ |
къыхэвгъуэтэжыгъамэ |
къыхагъуэтэжыгъамэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжыгъамэ |
къыхыумыгъуэтэжыгъамэ |
къыхимыгъуэтэжыгъамэ |
къыхэдмыгъуэтэжыгъамэ |
къыхэвмыгъуэтэжыгъамэ |
къыхамыгъуэтэжыгъамэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынмэ |
къыхэбгъуэтэжынмэ |
къыхигъуэтэжынмэ |
къыхэдгъуэтэжынмэ |
къыхэвгъуэтэжынмэ |
къыхагъуэтэжынмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжынмэ |
къыхыумыгъуэтэжынмэ |
къыхимыгъуэтэжынмэ |
къыхэдмыгъуэтэжынмэ |
къыхэвмыгъуэтэжынмэ |
къыхамыгъуэтэжынмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынумэ |
къыхэбгъуэтэжынумэ |
къыхигъуэтэжынумэ |
къыхэдгъуэтэжынумэ |
къыхэвгъуэтэжынумэ |
къыхагъуэтэжынумэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжынумэ |
къыхыумыгъуэтэжынумэ |
къыхимыгъуэтэжынумэ |
къыхэдмыгъуэтэжынумэ |
къыхэвмыгъуэтэжынумэ |
къыхамыгъуэтэжынумэ
|
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжтэмэ |
къыхэбгъуэтэжтэмэ |
къыхигъуэтэжтэмэ |
къыхэдгъуэтэжтэмэ |
къыхэвгъуэтэжтэмэ |
къыхагъуэтэжтэмэ
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжтэмэ |
къыхыумыгъуэтэжтэмэ |
къыхимыгъуэтэжтэмэ |
къыхэдмыгъуэтэжтэмэ |
къыхэвмыгъуэтэжтэмэ |
къыхамыгъуэтэжтэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжатэмэ |
къыхэбгъуэтэжатэмэ |
къыхигъуэтэжатэмэ |
къыхэдгъуэтэжатэмэ |
къыхэвгъуэтэжатэмэ |
къыхагъуэтэжатэмэ
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжатэмэ |
къыхыумыгъуэтэжатэмэ |
къыхимыгъуэтэжатэмэ |
къыхэдмыгъуэтэжатэмэ |
къыхэвмыгъуэтэжатэмэ |
къыхамыгъуэтэжатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхэбгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхигъуэтэжыгъатэмэ |
къыхэдгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхэвгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхагъуэтэжыгъатэмэ
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхыумыгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхимыгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхэдмыгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхэвмыгъуэтэжыгъатэмэ |
къыхамыгъуэтэжыгъатэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынтэмэ |
къыхэбгъуэтэжынтэмэ |
къыхигъуэтэжынтэмэ |
къыхэдгъуэтэжынтэмэ |
къыхэвгъуэтэжынтэмэ |
къыхагъуэтэжынтэмэ
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжынтэмэ |
къыхыумыгъуэтэжынтэмэ |
къыхимыгъуэтэжынтэмэ |
къыхэдмыгъуэтэжынтэмэ |
къыхэвмыгъуэтэжынтэмэ |
къыхамыгъуэтэжынтэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынутэмэ |
къыхэбгъуэтэжынутэмэ |
къыхигъуэтэжынутэмэ |
къыхэдгъуэтэжынутэмэ |
къыхэвгъуэтэжынутэмэ |
къыхагъуэтэжынутэмэ
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжынутэмэ |
къыхыумыгъуэтэжынутэмэ |
къыхимыгъуэтэжынутэмэ |
къыхэдмыгъуэтэжынутэмэ |
къыхэвмыгъуэтэжынутэмэ |
къыхамыгъуэтэжынутэмэ
|
| сослагательнэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынт |
къыхэбгъуэтэжынт |
къыхигъуэтэжынт |
къыхэдгъуэтэжынт |
къыхэвгъуэтэжынт |
къыхагъуэтэжынт
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынтэкъым |
къыхэбгъуэтэжынтэкъым |
къыхигъуэтэжынтэкъым |
къыхэдгъуэтэжынтэкъым |
къыхэвгъуэтэжынтэкъым |
къыхагъуэтэжынтэкъым
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынут |
къыхэбгъуэтэжынут |
къыхигъуэтэжынут |
къыхэдгъуэтэжынут |
къыхэвгъуэтэжынут |
къыхагъуэтэжынут
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынутэкъым |
къыхэбгъуэтэжынутэкъым |
къыхигъуэтэжынутэкъым |
къыхэдгъуэтэжынутэкъым |
къыхэвгъуэтэжынутэкъым |
къыхагъуэтэжынутэкъым
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжми |
къыхэбгъуэтэжми |
къыхигъуэтэжми |
къыхэдгъуэтэжми |
къыхэвгъуэтэжми |
къыхагъуэтэжми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжми |
къыхыумыгъуэтэжми |
къыхимыгъуэтэжми |
къыхэдмыгъуэтэжми |
къыхэвмыгъуэтэжми |
къыхамыгъуэтэжми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжами |
къыхэбгъуэтэжами |
къыхигъуэтэжами |
къыхэдгъуэтэжами |
къыхэвгъуэтэжами |
къыхагъуэтэжами
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжами |
къыхыумыгъуэтэжами |
къыхимыгъуэтэжами |
къыхэдмыгъуэтэжами |
къыхэвмыгъуэтэжами |
къыхамыгъуэтэжами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъами |
къыхэбгъуэтэжыгъами |
къыхигъуэтэжыгъами |
къыхэдгъуэтэжыгъами |
къыхэвгъуэтэжыгъами |
къыхагъуэтэжыгъами
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжыгъами |
къыхыумыгъуэтэжыгъами |
къыхимыгъуэтэжыгъами |
къыхэдмыгъуэтэжыгъами |
къыхэвмыгъуэтэжыгъами |
къыхамыгъуэтэжыгъами
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынми |
къыхэбгъуэтэжынми |
къыхигъуэтэжынми |
къыхэдгъуэтэжынми |
къыхэвгъуэтэжынми |
къыхагъуэтэжынми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжынми |
къыхыумыгъуэтэжынми |
къыхимыгъуэтэжынми |
къыхэдмыгъуэтэжынми |
къыхэвмыгъуэтэжынми |
къыхамыгъуэтэжынми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынуми |
къыхэбгъуэтэжынуми |
къыхигъуэтэжынуми |
къыхэдгъуэтэжынуми |
къыхэвгъуэтэжынуми |
къыхагъуэтэжынуми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжынуми |
къыхыумыгъуэтэжынуми |
къыхимыгъуэтэжынуми |
къыхэдмыгъуэтэжынуми |
къыхэвмыгъуэтэжынуми |
къыхамыгъуэтэжынуми
|
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжтэми |
къыхэбгъуэтэжтэми |
къыхигъуэтэжтэми |
къыхэдгъуэтэжтэми |
къыхэвгъуэтэжтэми |
къыхагъуэтэжтэми
|
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжтэми |
къыхыумыгъуэтэжтэми |
къыхимыгъуэтэжтэми |
къыхэдмыгъуэтэжтэми |
къыхэвмыгъуэтэжтэми |
къыхамыгъуэтэжтэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжатэми |
къыхэбгъуэтэжатэми |
къыхигъуэтэжатэми |
къыхэдгъуэтэжатэми |
къыхэвгъуэтэжатэми |
къыхагъуэтэжатэми
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжатэми |
къыхыумыгъуэтэжатэми |
къыхимыгъуэтэжатэми |
къыхэдмыгъуэтэжатэми |
къыхэвмыгъуэтэжатэми |
къыхамыгъуэтэжатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжыгъатэми |
къыхэбгъуэтэжыгъатэми |
къыхигъуэтэжыгъатэми |
къыхэдгъуэтэжыгъатэми |
къыхэвгъуэтэжыгъатэми |
къыхагъуэтэжыгъатэми
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжыгъатэми |
къыхыумыгъуэтэжыгъатэми |
къыхимыгъуэтэжыгъатэми |
къыхэдмыгъуэтэжыгъатэми |
къыхэвмыгъуэтэжыгъатэми |
къыхамыгъуэтэжыгъатэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынтэми |
къыхэбгъуэтэжынтэми |
къыхигъуэтэжынтэми |
къыхэдгъуэтэжынтэми |
къыхэвгъуэтэжынтэми |
къыхагъуэтэжынтэми
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжынтэми |
къыхыумыгъуэтэжынтэми |
къыхимыгъуэтэжынтэми |
къыхэдмыгъуэтэжынтэми |
къыхэвмыгъуэтэжынтэми |
къыхамыгъуэтэжынтэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжынутэми |
къыхэбгъуэтэжынутэми |
къыхигъуэтэжынутэми |
къыхэдгъуэтэжынутэми |
къыхэвгъуэтэжэнутэми |
къыхагъуэтэжэнутэми
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжынутэми |
къыхыумыгъуэтэжынутэми |
къыхимыгъуэтэжынутэми |
къыхэдмыгъуэтэжынутэми |
къыхэвмыгъуэтэжынутэми |
къыхамыгъуэтэжынутэми
|
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжаи |
къыхэбгъуэтэжаи |
къыхигъуэтэжаи |
къыхэдгъуэтэжаи |
къыхэвгъуэтэжаи |
къыхагъуэтэжаи
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжакъыми |
къыхэбгъуэтэжакъыми |
къыхигъуэтэжакъыми |
къыхэдгъуэтэжакъыми |
къыхэвгъуэтэжакъыми |
къыхагъуэтэжакъыми
|
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжащэрэт |
къыхэбгъуэтэжащэрэт |
къыхигъуэтэжащэрэт |
къыхэдгъуэтэжащэрэт |
къыхэвгъуэтэжащэрэт |
къыхагъуэтэжащэрэт
|
| щымыӀэныгъэ: |
къыхэзмыгъуэтэжащэрэт |
къыхыумыгъуэтэжащэрэт |
къыхимыгъуэтэжащэрэт |
къыхэдмыгъуэтэжащэрэт |
къыхэвмыгъуэтэжащэрэт |
къыхамыгъуэтэжащэрэт
|
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнщ |
къыхэбгъуэтэжагъэнщ |
къыхигъуэтэжагъэнщ |
къыхэдгъуэтэжагъэнщ |
къыхэвгъуэтэжагъэнщ |
къыхагъуэтэжагъэнщ
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнкъым |
къыхэбгъуэтэжагъэнкъым |
къыхигъуэтэжагъэнкъым |
къыхэдгъуэтэжагъэнкъым |
къыхэвгъуэтэжагъэнкъым |
къыхагъуэтэжагъэнкъым
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнт |
къыхэбгъуэтэжагъэнт |
къыхигъуэтэжагъэнт |
къыхэдгъуэтэжагъэнт |
къыхэвгъуэтэжагъэнт |
къыхагъуэтэжагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнтэкъым |
къыхэбгъуэтэжагъэнтэкъым |
къыхигъуэтэжагъэнтэкъым |
къыхэдгъуэтэжагъэнтэкъым |
къыхэвгъуэтэжагъэнтэкъым |
къыхагъуэтэжагъэнтэкъым
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэн |
къыхэбгъуэтэжагъэн |
къыхигъуэтэжагъэн |
къыхэдгъуэтэжагъэн |
къыхэвгъуэтэжагъэн |
къыхагъуэтэжагъэн
|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнкъэ |
къыхэбгъуэтэжагъэнкъэ |
къыхигъуэтэжагъэнкъэ |
къыхэдгъуэтэжагъэнкъэ |
къыхэвгъуэтэжагъэнкъэ |
къыхагъуэтэжагъэнкъэ
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнт |
къыхэбгъуэтэжагъэнт |
къыхигъуэтэжагъэнт |
къыхэдгъуэтэжагъэнт |
къыхэвгъуэтэжагъэнт |
къыхагъуэтэжагъэнт
|
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнтэкъэ |
къыхэбгъуэтэжагъэнтэкъэ |
къыхигъуэтэжагъэнтэкъэ |
къыхэдгъуэтэжагъэнтэкъэ |
къыхэвгъуэтэжагъэнтэкъэ |
къыхагъуэтэжагъэнтэкъэ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнущ |
къыхэбгъуэтэжагъэнущ |
къыхигъуэтэжагъэнущ |
къыхэдгъуэтэжагъэнущ |
къыхэвгъуэтэжагъэнущ |
къыхагъуэтэжагъэнущ
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнукъым |
къыхэбгъуэтэжагъэнукъым |
къыхигъуэтэжагъэнукъым |
къыхэдгъуэтэжагъэнукъым |
къыхэвгъуэтэжагъэнукъым |
къыхагъуэтэжагъэнукъым
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнут |
къыхэбгъуэтэжагъэнут |
къыхигъуэтэжагъэнут |
къыхэдгъуэтэжагъэнут |
къыхэвгъуэтэжагъэнут |
къыхагъуэтэжагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнутэкъым |
къыхэбгъуэтэжагъэнутэкъым |
къыхигъуэтэжагъэнутэкъым |
къыхэдгъуэтэжагъэнутэкъым |
къыхэвгъуэтэжагъэнутэкъым |
къыхагъуэтэжагъэнутэкъым
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэну |
къыхэбгъуэтэжагъэну |
къыхигъуэтэжагъэну |
къыхэдгъуэтэжагъэну |
къыхэвгъуэтэжагъэну |
къыхагъуэтэжагъэну
|
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнукъэ |
къыхэбгъуэтэжагъэнукъэ |
къыхигъуэтэжагъэнукъэ |
къыхэдгъуэтэжагъэнукъэ |
къыхэвгъуэтэжагъэнукъэ |
къыхагъуэтэжагъэнукъэ
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнут |
къыхэбгъуэтэжагъэнут |
къыхигъуэтэжагъэнут |
къыхэдгъуэтэжагъэнут |
къыхэвгъуэтэжагъэнут |
къыхагъуэтэжагъэнут
|
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: |
къыхэзгъуэтэжагъэнутэкъэ |
къыхэбгъуэтэжагъэнутэкъэ |
къыхигъуэтэжагъэнутэкъэ |
къыхэдгъуэтэжагъэнутэкъэ |
къыхэвгъуэтэжагъэнутэкъэ |
къыхагъуэтэжагъэнутэкъэ
|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыгъуэтэж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыгъуэтэж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыгъуэтэжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыгъуэтэжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыгъуэтэжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыгъуэтэжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзыгъуэтэжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзымыгъуэтэжыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзгъуэтэж |
къыхэбгъуэтэж |
къыхигъуэтэж |
къыхэдгъуэтэж |
къыхэвгъуэтэж |
къыхагъуэтэж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыгъуэтэж |
къыхыумыгъуэтэж |
къыхимыгъуэтэж |
къыхэдмыгъуэтэж |
къыхэвмыгъуэтэж |
къыхамыгъуэтэж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзгъуэтэжа |
къыхэбгъуэтэжа |
къыхигъуэтэжа |
къыхэдгъуэтэжа |
къыхэвгъуэтэжа |
къыхагъуэтэжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыгъуэтэжа |
къыхыумыгъуэтэжа |
къыхимыгъуэтэжа |
къыхэдмыгъуэтэжа |
къыхэвмыгъуэтэжа |
къыхамыгъуэтэжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзгъуэтэжыгъа |
къыхэбгъуэтэжыгъа |
къыхигъуэтэжыгъа |
къыхэдгъуэтэжыгъа |
къыхэвгъуэтэжыгъа |
къыхагъуэтэжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыгъуэтэжыгъа |
къыхыумыгъуэтэжыгъа |
къыхимыгъуэтэжыгъа |
къыхэдмыгъуэтэжыгъа |
къыхэвмыгъуэтэжыгъа |
къыхамыгъуэтэжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзгъуэтэжын |
къыхэбгъуэтэжын |
къыхигъуэтэжын |
къыхэдгъуэтэжын |
къыхэвгъуэтэжын |
къыхагъуэтэжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыгъуэтэжын |
къыхыумыгъуэтэжын |
къыхимыгъуэтэжын |
къыхэдмыгъуэтэжын |
къыхэвмыгъуэтэжын |
къыхамыгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзгъуэтэжыну |
къыхэбгъуэтэжыну |
къыхигъуэтэжыну |
къыхэдгъуэтэжыну |
къыхэвгъуэтэжыну |
къыхагъуэтэжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыгъуэтэжыну |
къыхыумыгъуэтэжыну |
къыхимыгъуэтэжыну |
къыхэдмыгъуэтэжыну |
къыхэвмыгъуэтэжыну |
къыхамыгъуэтэжыну
|
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) |
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэгъуэтэж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыгъуэтэж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэгъуэтэжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыгъуэтэжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэгъуэтэжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыгъуэтэжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэгъуэтэжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэмыгъуэтэжыну
|
| Обстоятельственнэ причастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзгъуэтэж |
къызэрыхэбгъуэтэж |
къызэрыхигъуэтэж |
къызэрыхэдгъуэтэж |
къызэрыхэвгъуэтэж |
къызэрыхагъуэтэж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыгъуэтэж |
къызэрыхыумыгъуэтэж |
къызэрыхимыгъуэтэж |
къызэрыхэдмыгъуэтэж |
къызэрыхэвмыгъуэтэж |
къызэрыхамыгъуэтэж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзгъуэтэжа |
къызэрыхэбгъуэтэжа |
къызэрыхигъуэтэжа |
къызэрыхэдгъуэтэжа |
къызэрыхэвгъуэтэжа |
къызэрыхагъуэтэжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыгъуэтэжа |
къызэрыхыумыгъуэтэжа |
къызэрыхимыгъуэтэжа |
къызэрыхэдмыгъуэтэжа |
къызэрыхэвмыгъуэтэжа |
къызэрыхамыгъуэтэжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзгъуэтэжыгъа |
къызэрыхэбгъуэтэжыгъа |
къызэрыхигъуэтэжыгъа |
къызэрыхэдгъуэтэжыгъа |
къызэрыхэвгъуэтэжыгъа |
къызэрыхагъуэтэжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыгъуэтэжыгъа |
къызэрыхыумыгъуэтэжыгъа |
къызэрыхимыгъуэтэжыгъа |
къызэрыхэдмыгъуэтэжыгъа |
къызэрыхэвмыгъуэтэжыгъа |
къызэрыхамыгъуэтэжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзгъуэтэжын |
къызэрыхэбгъуэтэжын |
къызэрыхигъуэтэжын |
къызэрыхэдгъуэтэжын |
къызэрыхэвгъуэтэжын |
къызэрыхагъуэтэжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыгъуэтэжын |
къызэрыхыумыгъуэтэжын |
къызэрыхимыгъуэтэжын |
къызэрыхэдмыгъуэтэжын |
къызэрыхэвмыгъуэтэжын |
къызэрыхамыгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ |
къызэрыхэзгъуэтэжыну |
къызэрыхэбгъуэтэжыну |
къызэрыхигъуэтэжыну |
къызэрыхэдгъуэтэжыну |
къызэрыхэвгъуэтэжыну |
къызэрыхагъуэтэжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ |
къызэрыхэзмыгъуэтэжыну |
къызэрыхыумыгъуэтэжыну |
къызэрыхимыгъуэтэжыну |
къызэрыхэдмыгъуэтэжыну |
къызэрыхэвмыгъуэтэжыну |
къызэрыхамыгъуэтэжыну
|
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзгъуэтэж |
къыщыхэбгъуэтэж |
къыщыхигъуэтэж |
къыщыхэдгъуэтэж |
къыщыхэвгъуэтэж |
къыщыхагъуэтэж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыгъуэтэж |
къыщыхыумыгъуэтэж |
къыщыхимыгъуэтэж |
къыщыхэдмыгъуэтэж |
къыщыхэвмыгъуэтэж |
къыщыхамыгъуэтэж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзгъуэтэжа |
къыщыхэбгъуэтэжа |
къыщыхигъуэтэжа |
къыщыхэдгъуэтэжа |
къыщыхэвгъуэтэжа |
къыщыхагъуэтэжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыгъуэтэжа |
къыщыхыумыгъуэтэжа |
къыщыхимыгъуэтэжа |
къыщыхэдмыгъуэтэжа |
къыщыхэвмыгъуэтэжа |
къыщыхамыгъуэтэжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзгъуэтэжыгъа |
къыщыхэбгъуэтэжыгъа |
къыщыхигъуэтэжыгъа |
къыщыхэдгъуэтэжыгъа |
къыщыхэвгъуэтэжыгъа |
къыщыхагъуэтэжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыгъуэтэжыгъа |
къыщыхыумыгъуэтэжыгъа |
къыщыхимыгъуэтэжыгъа |
къыщыхэдмыгъуэтэжыгъа |
къыщыхэвмыгъуэтэжыгъа |
къыщыхамыгъуэтэжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзгъуэтэжын |
къыщыхэбгъуэтэжын |
къыщыхигъуэтэжын |
къыщыхэдгъуэтэжын |
къыщыхэвгъуэтэжын |
къыщыхагъуэтэжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыгъуэтэжын |
къыщыхыумыгъуэтэжын |
къыщыхимыгъуэтэжын |
къыщыхэдмыгъуэтэжын |
къыщыхэвмыгъуэтэжын |
къыщыхамыгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщыхэзгъуэтэжыну |
къыщыхэбгъуэтэжыну |
къыщыхигъуэтэжыну |
къыщыхэдгъуэтэжыну |
къыщыхэвгъуэтэжыну |
къыщыхагъуэтэжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщыхэзмыгъуэтэжыну |
къыщыхыумыгъуэтэжыну |
къыщыхимыгъуэтэжыну |
къыщыхэдмыгъуэтэжыну |
къыщыхэвмыгъуэтэжыну |
къыщыхамыгъуэтэжыну
|
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзгъуэтэж |
къыздыхэбгъуэтэж |
къыздыхигъуэтэж |
къыздыхэдгъуэтэж |
къыздыхэвгъуэтэж |
къыздыхагъуэтэж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыгъуэтэж |
къыздыхыумыгъуэтэж |
къыздыхимыгъуэтэж |
къыздыхэдмыгъуэтэж |
къыздыхэвмыгъуэтэж |
къыздыхамыгъуэтэж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзгъуэтэжа |
къыздыхэбгъуэтэжа |
къыздыхигъуэтэжа |
къыздыхэдгъуэтэжа |
къыздыхэвгъуэтэжа |
къыздыхагъуэтэжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыгъуэтэжа |
къыздыхыумыгъуэтэжа |
къыздыхимыгъуэтэжа |
къыздыхэдмыгъуэтэжа |
къыздыхэвмыгъуэтэжа |
къыздыхамыгъуэтэжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзгъуэтэжыгъа |
къыздыхэбгъуэтэжыгъа |
къыздыхигъуэтэжыгъа |
къыздыхэдгъуэтэжыгъа |
къыздыхэвгъуэтэжыгъа |
къыздыхагъуэтэжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыгъуэтэжыгъа |
къыздыхыумыгъуэтэжыгъа |
къыздыхимыгъуэтэжыгъа |
къыздыхэдмыгъуэтэжыгъа |
къыздыхэвмыгъуэтэжыгъа |
къыздыхамыгъуэтэжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзгъуэтэжын |
къыздыхэбгъуэтэжын |
къыздыхигъуэтэжын |
къыздыхэдгъуэтэжын |
къыздыхэвгъуэтэжын |
къыздыхагъуэтэжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыгъуэтэжын |
къыздыхыумыгъуэтэжын |
къыздыхимыгъуэтэжын |
къыздыхэдмыгъуэтэжын |
къыздыхэвмыгъуэтэжын |
къыздыхамыгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыздыхэзгъуэтэжыну |
къыздыхэбгъуэтэжыну |
къыздыхигъуэтэжыну |
къыздыхэдгъуэтэжыну |
къыздыхэвгъуэтэжыну |
къыздыхагъуэтэжыну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыздыхэзмыгъуэтэжыну |
къыздыхыумыгъуэтэжыну |
къыздыхимыгъуэтэжыну |
къыздыхэдмыгъуэтэжыну |
къыздыхэвмыгъуэтэжыну |
къыздыхамыгъуэтэжыну
|
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие |
|
|
|
|
|
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзгъуэтэж |
къыщӀыхэбгъуэтэж |
къыщӀыхигъуэтэж |
къыщӀыхэдгъуэтэж |
къыщӀыхэвгъуэтэж |
къыщӀыхагъуэтэж
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыгъуэтэж |
къыщӀыхыумыгъуэтэж |
къыщӀыхимыгъуэтэж |
къыщӀыхэдмыгъуэтэж |
къыщӀыхэвмыгъуэтэж |
къыщӀыхамыгъуэтэж
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзгъуэтэжа |
къыщӀыхэбгъуэтэжа |
къыщӀыхигъуэтэжа |
къыщӀыхэдгъуэтэжа |
къыщӀыхэвгъуэтэжа |
къыщӀыхагъуэтэжа
|
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыгъуэтэжа |
къыщӀыхыумыгъуэтэжа |
къыщӀыхимыгъуэтэжа |
къыщӀыхэдмыгъуэтэжа |
къыщӀыхэвмыгъуэтэжа |
къыщӀыхамыгъуэтэжа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхэбгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхигъуэтэжыгъа |
къыщӀыхэдгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхэвгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхагъуэтэжыгъа
|
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхыумыгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхимыгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхэдмыгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхэвмыгъуэтэжыгъа |
къыщӀыхамыгъуэтэжыгъа
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзгъуэтэжын |
къыщӀыхэбгъуэтэжын |
къыщӀыхигъуэтэжын |
къыщӀыхэдгъуэтэжын |
къыщӀыхэвгъуэтэжын |
къыщӀыхагъуэтэжын
|
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыгъуэтэжын |
къыщӀыхыумыгъуэтэжын |
къыщӀыхимыгъуэтэжын |
къыщӀыхэдмыгъуэтэжын |
къыщӀыхэвмыгъуэтэжын |
къыщӀыхамыгъуэтэжын
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзгъуэтэжыну |
къыщӀыхэбгъуэтэжыну |
къыщӀыхигъуэтэжыну |
къыщӀыхэдгъуэтэжыну |
къыщӀыхэвгъуэтэжыну |
къыщӀыхагъуэтэжэну
|
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ |
къыщӀыхэзмыгъуэтэжыну |
къыщӀыхыумыгъуэтэжыну |
къыщӀыхимыгъуэтэжыну |
къыщӀыхэдмыгъуэтэжыну |
къыщӀыхэвмыгъуэтэжыну |
къыщӀыхамыгъуэтэжыну
|
| Деепричастиехэр |
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| ит зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзгъуэтэжу |
къыхэбгъуэтэжу |
къыхигъуэтэжу |
къыхэдгъуэтэжу |
къыхэвгъуэтэжу |
къыхагъуэтэжу
|
| ит зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыгъуэтэжу |
къыхыумыгъуэтэжу |
къыхимыгъуэтэжу |
къыхэдмыгъуэтэжу |
къыхэвмыгъуэтэжу |
къыхамыгъуэтэжу
|
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ |
къыхэзгъуэтэжауэ |
къыхэбгъуэтэжауэ |
къыхигъуэтэжауэ |
къыхэдгъуэтэжауэ |
къыхэвгъуэтэжауэ |
къыхагъуэтэжауэ
|
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыгъуэтэжауэ |
къыхыумыгъуэтэжауэ |
къыхимыгъуэтэжауэ |
къыхэдмыгъуэтэжауэ |
къыхэвмыгъуэтэжауэ |
къыхамыгъуэтэжауэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ |
къыхэзгъуэтэжурэ |
къыхэбгъуэтэжурэ |
къыхигъуэтэжурэ |
къыхэдгъуэтэжурэ |
къыхэвгъуэтэжурэ |
къыхагъуэтэжурэ
|
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ |
къыхэзмыгъуэтэжурэ |
къыхыумыгъуэтэжурэ |
къыхимыгъуэтэжурэ |
къыхэдмыгъуэтэжурэ |
къыхэвмыгъуэтэжурэ |
къыхамыгъуэтэжурэ
|
| ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
подлежащэ СЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхызогъуэтэж |
|
|
укъахызогъуэтэж
|
| ар |
|
къыпхызогъуэтэж |
къыхызогъуэтэж |
|
къыфхызогъуэтэж |
къахызогъуэтэж
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхызогъуэтэж |
|
|
фыкъахызогъуэтэж
|
| ахэр |
|
къыпхызогъуэтэж(хэ) |
къыхызогъуэтэж(хэ) |
|
къыфхызогъуэтэж(хэ |
къахызогъуэтэж(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ УЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхыбогъуэтэж |
|
|
сыкъахыбогъуэтэж
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхыбогъуэтэж |
|
къыхыбогъуэтэж |
къытхыбогъуэтэж |
|
къахыбогъуэтэж
|
| дэ |
|
|
дыкъыхыбогъуэтэж |
|
|
дыкъахыбогъуэтэж
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхыбогъуэтэж(хэ) |
|
къыхыбогъуэтэж(хэ) |
къытхыбогъуэтэж(хэ) |
|
къахыбогъуэтэж(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхегъуэтэж |
сыкъыхегъуэтэж |
|
сыкъыфхегъуэтэж |
сыкъахегъуэтэж
|
| уэ |
укъысхегъуэтэж |
|
укъыхегъуэтэж |
укъытхегъуэтэж |
|
укъахегъуэтэж
|
| ар |
къысхегъуэтэж |
къыпхегъуэтэж |
къыхегъуэтэж |
къытхегъуэтэж |
къыфхегъуэтэж |
къахегъуэтэж
|
| дэ |
|
дыкъыпхегъуэтэж |
дыкъыхегъуэтэж |
|
дыкъыфхегъуэтэж |
дыкъахегъуэтэж
|
| фэ |
фыкъысхегъуэтэж |
|
фыкъыхегъуэтэж |
фыкъытхегъуэтэж |
|
фыкъахегъуэтэж
|
| ахэр |
къысхегъуэтэж(хэ) |
къыпхегъуэтэж(хэ) |
къыхегъуэтэж(хэ) |
къытхегъуэтэж(хэ) |
къыфхегъуэтэж(хэ) |
къахегъуэтэж(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ДЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
|
|
|
|
| уэ |
|
|
укъыхыдогъуэтэж |
|
|
укъахыдогъуэтэж
|
| ар |
|
къыпхыдогъуэтэж |
къыхыдогъуэтэж |
|
къыфхыдогъуэтэж |
къахыдогъуэтэж
|
| дэ |
|
|
|
|
|
|
| фэ |
|
|
фыкъыхыдогъуэтэж |
|
|
фыкъахыдогъуэтэж
|
| ахэр |
|
къыпхыдогъуэтэж(хэ) |
къыхыдогъуэтэж(хэ) |
|
къыфхыдогъуэтэж(хэ) |
къахыдогъуэтэж(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ ФЭ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
|
сыкъыхывогъуэтэж |
|
|
сыкъахывогъуэтэж
|
| уэ |
|
|
|
|
|
|
| ар |
къысхывогъуэтэж |
|
къыхывогъуэтэж |
къытхывогъуэтэж |
|
къахывогъуэтэж
|
| дэ |
|
|
дыкъыхывогъуэтэж |
|
|
дыкъахывогъуэтэж
|
| фэ |
|
|
|
|
|
|
| ахэр |
къысхывогъуэтэж(хэ) |
|
къыхывогъуэтэж(хэ) |
къытхывогъуэтэж(хэ) |
|
къахывогъуэтэж(хэ)
|
|
|
|
подлежащэ АБЫХЭМ |
|
|
|
|
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
|
сэ |
уэ |
абы |
дэ |
фэ |
абыхэм
|
| прямой дополненэ |
|
|
|
|
|
|
| сэ |
|
сыкъыпхагъуэтэж |
сыкъыхагъуэтэж |
|
сыкъыфхагъуэтэж |
сыкъахагъуэтэж
|
| уэ |
укъысхагъуэтэж |
|
укъыхагъуэтэж |
укъытхагъуэтэж |
|
укъахагъуэтэж
|
| ар |
къысхагъуэтэж |
къыпхагъуэтэж |
къыхагъуэтэж |
къытхагъуэтэж |
къыфхагъуэтэж |
къахагъуэтэж
|
| дэ |
|
дыкъыпхагъуэтэж |
дыкъыхагъуэтэж |
|
дыкъыфхагъуэтэж |
дыкъахагъуэтэж
|
| фэ |
фыкъысхагъуэтэж |
|
фыкъыхагъуэтэж |
фыкъытхагъуэтэж |
|
фыкъахагъуэтэж
|
| ахэр |
къысхагъуэтэж(хэ) |
къыпхагъуэтэж(хэ) |
къыхагъуэтэж(хэ) |
къытхагъуэтэж(хэ) |
къыфхагъуэтэж(хэ) |
къахагъуэтэж(хэ)
|
|
|
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[гъуэтэж] |
[гъуэтэж]ыр |
-- |
[гъуэтэж]хэр
|
| Эргативнэ: |
[гъуэтэж] |
[гъуэтэж]ым |
-- |
[гъуэтэж]хэм
|
| Послеложнэ: |
[гъуэтэж]кӀэ |
[гъуэтэж]ымкӀэ |
[гъуэтэж]хэкӀэ |
[гъуэтэж]хэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[гъуэтэж]у |
[гъуэтэж]ырауэ |
[гъуэтэж]хэу |
[гъуэтэж]хэрауэ
|
|
|
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[гъуэтэж]а |
[гъуэтэж]ар |
-- |
[гъуэтэж]ахэр
|
| Эргативнэ: |
[гъуэтэж]а |
[гъуэтэж]ам |
-- |
[гъуэтэж]ахэм
|
| Послеложнэ: |
[гъуэтэж]акӀэ |
[гъуэтэж]амкӀэ |
[гъуэтэж]ахэкӀэ |
[гъуэтэж]ахэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[гъуэтэж]ауэ |
[гъуэтэж]арауэ |
[гъуэтэж]ахэу |
[гъуэтэж]ахэрауэ
|
|
|
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[гъуэтэж]ын |
[гъуэтэж]ыныр |
-- |
[гъуэтэж]ынхэр
|
| Эргативнэ: |
[гъуэтэж]ын |
[гъуэтэж]ыным |
-- |
[гъуэтэж]ынхэм
|
| Послеложнэ: |
[гъуэтэж]ынкӀэ |
[гъуэтэж]ынымкӀэ |
[гъуэтэж]ынхэкӀэ |
[гъуэтэж]ынхэмкӀэ
|
| 'Обстоятельственнэ: |
[гъуэтэж]ыну |
[гъуэтэж]ынырауэ |
[гъуэтэж]ынхэу |
[гъуэтэж]ынхэрауэ
|
|
|
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр |
|
|
|
Закъуэ бжьыгъэ |
|
Куэд бжьыгъэ |
|
|
Мыбелджылы |
Белджылы |
Мыбелджылы |
Белджылы
|
| Именительнэ: |
[гъуэтэж]ыну |
[гъуэтэж]ынур |
-- |
[гъуэтэж]ынухэр
|
| Эргативнэ: |
[гъуэтэж]ыну |
[гъуэтэж]ынум |
-- |
[гъуэтэж]ынухэм
|
| Послеложнэ: |
[гъуэтэж]ынукӀэ |
[гъуэтэж]ынумкӀэ |
[гъуэтэж]ынухэкӀэ |
[гъуэтэж]ынухэмкӀэ
|
| Обстоятельственнэ: |
[гъуэтэж]ынууэ |
[гъуэтэж]ынурауэ |
[гъуэтэж]ынухэу |
[гъуэтэж]ынухэрауэ
|
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым хэлъыр къэгъуэтыжын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Пщэдджыжьым лӀым и шыжьыр шы гуартэм къыхигъуэтэжакъым. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэгъуэтэжын: find sb or sth amidst or among sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэгъуэтэжын: найти кого-что-л. среди кого-чего-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Библиографием еплъын
