къыхэгъукӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐʁʷǝ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [гъу] + -кӏ + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэгъукӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэгъукӏын |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыгъукӏын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏын | укъыхэгъукӏын | къыхэгъукӏын | дыкъыхэгъукӏын | фыкъыхэгъукӏын | къыхэгъукӏын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏын | укъыхэмыгъукӏын | къыхэмыгъукӏын | дыкъыхэмыгъукӏын | фыкъыхэмыгъукӏын | къыхэмыгъукӏын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэгъукӏ! | фыкъыхэгъукӏ! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмыгъукӏ! | фыкъыхэмыгъукӏ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхрегъукӏ | укъыхрегъукӏ | къыхрегъукӏ | дыкъыхрегъукӏ | фыкъыхрегъукӏ | къыхрегъукӏ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыгъукӏ | укъыхремыгъукӏ | къыхремыгъукӏ | дыкъыхремыгъукӏ | фыкъыхремыгъукӏ | къыхремыгъукӏ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхогъукӏ(ыр) | укъыхогъукӏ(ыр) | къыхогъукӏ(ыр) | дыкъыхогъукӏ(ыр) | фыкъыхогъукӏ(ыр) | къыхогъукӏ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыркъым | укъыхэгъукӏыркъым | къыхэгъукӏыркъым | дыкъыхэгъукӏыркъым | фыкъыхэгъукӏыркъым | къыхэгъукӏы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏ(ыр)т | укъыхэгъукӏ(ыр)т | къыхэгъукӏ(ыр)т | дыкъыхэгъукӏ(ыр)т | фыкъыхэгъукӏ(ыр)т | къыхэгъукӏ(ыр)т / къыхэгъукӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏ(ыр)тэкъым | укъыхэгъукӏ(ыр)тэкъым | къыхэгъукӏ(ыр)тэкъым | дыкъыхэгъукӏ(ыр)тэкъым | фыкъыхэгъукӏ(ыр)тэкъым | къыхэгъукӏ(ыр)тэкъым / къыхэгъукӏхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏащ | укъыхэгъукӏащ | къыхэгъукӏащ | дыкъыхэгъукӏащ | фыкъыхэгъукӏащ | къыхэгъукӏа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏакъым | укъыхэгъукӏакъым | къыхэгъукӏакъым | дыкъыхэгъукӏакъым | фыкъыхэгъукӏакъым | къыхэгъукӏа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏат | укъыхэгъукӏат | къыхэгъукӏат | дыкъыхэгъукӏат | фыкъыхэгъукӏат | къыхэгъукӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏатэкъым | укъыхэгъукӏатэкъым | къыхэгъукӏатэкъым | дыкъыхэгъукӏатэкъым | фыкъыхэгъукӏатэкъым | къыхэгъукӏа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъащ | укъыхэгъукӏыгъащ | къыхэгъукӏыгъащ | дыкъыхэгъукӏыгъащ | фыкъыхэгъукӏыгъащ | къыхэгъукӏыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъакъым | укъыхэгъукӏыгъакъым | къыхэгъукӏыгъакъым | дыкъыхэгъукӏыгъакъым | фыкъыхэгъукӏыгъакъым | къыхэгъукӏыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъат | укъыхэгъукӏыгъат | къыхэгъукӏыгъат | дыкъыхэгъукӏыгъат | фыкъыхэгъукӏыгъат | къыхэгъукӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъатэкъым | укъыхэгъукӏыгъатэкъым | къыхэгъукӏыгъатэкъым | дыкъыхэгъукӏыгъатэкъым | фыкъыхэгъукӏыгъатэкъым | къыхэгъукӏыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏщ | укъыхэгъукӏщ | къыхэгъукӏщ | дыкъыхэгъукӏщ | фыкъыхэгъукӏщ | къыхэгъукӏ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏкъым | укъыхэгъукӏкъым | къыхэгъукӏкъым | дыкъыхэгъукӏкъым | фыкъыхэгъукӏкъым | къыхэгъукӏ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏт | укъыхэгъукӏт | къыхэгъукӏт | дыкъыхэгъукӏт | фыкъыхэгъукӏт | къыхэгъукӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏтэкъым | укъыхэгъукӏтэкъым | къыхэгъукӏтэкъым | дыкъыхэгъукӏтэкъым | фыкъыхэгъукӏтэкъым | къыхэгъукӏ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынщ | укъыхэгъукӏынщ | къыхэгъукӏынщ | дыкъыхэгъукӏынщ | фыкъыхэгъукӏынщ | къыхэгъукӏын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынкъым | укъыхэгъукӏынкъым | къыхэгъукӏынкъым | дыкъыхэгъукӏынкъым | фыкъыхэгъукӏынкъым | къыхэгъукӏын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынущ | укъыхэгъукӏынущ | къыхэгъукӏынущ | дыкъыхэгъукӏынущ | фыкъыхэгъукӏынущ | къыхэгъукӏыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынукъым | укъыхэгъукӏынукъым | къыхэгъукӏынукъым | дыкъыхэгъукӏынукъым | фыкъыхэгъукӏынукъым | къыхэгъукӏыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏрэ | укъыхэгъукӏрэ | къыхэгъукӏрэ | дыкъыхэгъукӏрэ | фыкъыхэгъукӏрэ | къыхэгъукӏ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыркъэ | укъыхэгъукӏыркъэ | къыхэгъукӏыркъэ | дыкъыхэгъукӏыркъэ | фыкъыхэгъукӏыркъэ | къыхэгъукӏыркъэ / къыхэгъукӏхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏ(ыр)т | укъыхэгъукӏ(ыр)т | къыхэгъукӏ(ыр)т | дыкъыхэгъукӏ(ыр)т | фыкъыхэгъукӏ(ыр)т | къыхэгъукӏ(ыр)т / къыхэгъукӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏ(ыр)тэкъэ | укъыхэгъукӏ(ыр)тэкъэ | къыхэгъукӏ(ыр)тэкъэ | дыкъыхэгъукӏ(ыр)тэкъэ | фыкъыхэгъукӏ(ыр)тэкъэ | къыхэгъукӏ(ыр)тэкъэ / къыхэгъукӏхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏа | укъыхэгъукӏа | къыхэгъукӏа | дыкъыхэгъукӏа | фыкъыхэгъукӏа | къыхэгъукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏакъэ | укъыхэгъукӏакъэ | къыхэгъукӏакъэ | дыкъыхэгъукӏакъэ | фыкъыхэгъукӏакъэ | къыхэгъукӏа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏат | укъыхэгъукӏат | къыхэгъукӏат | дыкъыхэгъукӏат | фыкъыхэгъукӏат | къыхэгъукӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏатэкъэ | укъыхэгъукӏатэкъэ | къыхэгъукӏатэкъэ | дыкъыхэгъукӏатэкъэ | фыкъыхэгъукӏатэкъэ | къыхэгъукӏа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъа | укъыхэгъукӏыгъа | къыхэгъукӏыгъа | дыкъыхэгъукӏыгъа | фыкъыхэгъукӏыгъа | къыхэгъукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъакъэ | укъыхэгъукӏыгъакъэ | къыхэгъукӏыгъакъэ | дыкъыхэгъукӏыгъакъэ | фыкъыхэгъукӏыгъакъэ | къыхэгъукӏыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъат | укъыхэгъукӏыгъат | къыхэгъукӏыгъат | дыкъыхэгъукӏыгъат | фыкъыхэгъукӏыгъат | къыхэгъукӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъатэкъэ | укъыхэгъукӏыгъатэкъэ | къыхэгъукӏыгъатэкъэ | дыкъыхэгъукӏыгъатэкъэ | фыкъыхэгъукӏыгъатэкъэ | къыхэгъукӏыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏ | укъыхэгъукӏ | къыхэгъукӏ | дыкъыхэгъукӏ | фыкъыхэгъукӏ | къыхэгъукӏ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏкъэ | укъыхэгъукӏкъэ | къыхэгъукӏкъэ | дыкъыхэгъукӏкъэ | фыкъыхэгъукӏкъэ | къыхэгъукӏ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏт | укъыхэгъукӏт | къыхэгъукӏт | дыкъыхэгъукӏт | фыкъыхэгъукӏт | къыхэгъукӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏтэкъэ | укъыхэгъукӏтэкъэ | къыхэгъукӏтэкъэ | дыкъыхэгъукӏтэкъэ | фыкъыхэгъукӏтэкъэ | къыхэгъукӏ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏын | укъыхэгъукӏын | къыхэгъукӏын | дыкъыхэгъукӏын | фыкъыхэгъукӏын | къыхэгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынкъэ | укъыхэгъукӏынкъэ | къыхэгъукӏынкъэ | дыкъыхэгъукӏынкъэ | фыкъыхэгъукӏынкъэ | къыхэгъукӏын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыну | укъыхэгъукӏыну | къыхэгъукӏыну | дыкъыхэгъукӏыну | фыкъыхэгъукӏыну | къыхэгъукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынукъэ | укъыхэгъукӏынукъэ | къыхэгъукӏынукъэ | дыкъыхэгъукӏынукъэ | фыкъыхэгъукӏынукъэ | къыхэгъукӏыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏмэ | укъыхэгъукӏмэ | къыхэгъукӏмэ | дыкъыхэгъукӏмэ | фыкъыхэгъукӏмэ | къыхэгъукӏ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏмэ | укъыхэмыгъукӏмэ | къыхэмыгъукӏмэ | дыкъыхэмыгъукӏмэ | фыкъыхэмыгъукӏмэ | къыхэмыгъукӏ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏамэ | укъыхэгъукӏамэ | къыхэгъукӏамэ | дыкъыхэгъукӏамэ | фыкъыхэгъукӏамэ | къыхэгъукӏа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏамэ | укъыхэмыгъукӏамэ | къыхэмыгъукӏамэ | дыкъыхэмыгъукӏамэ | фыкъыхэмыгъукӏамэ | къыхэмыгъукӏа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъамэ | укъыхэгъукӏыгъамэ | къыхэгъукӏыгъамэ | дыкъыхэгъукӏыгъамэ | фыкъыхэгъукӏыгъамэ | къыхэгъукӏыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏыгъамэ | укъыхэмыгъукӏыгъамэ | къыхэмыгъукӏыгъамэ | дыкъыхэмыгъукӏыгъамэ | фыкъыхэмыгъукӏыгъамэ | къыхэмыгъукӏыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынмэ | укъыхэгъукӏынмэ | къыхэгъукӏынмэ | дыкъыхэгъукӏынмэ | фыкъыхэгъукӏынмэ | къыхэгъукӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏынмэ | укъыхэмыгъукӏынмэ | къыхэмыгъукӏынмэ | дыкъыхэмыгъукӏынмэ | фыкъыхэмыгъукӏынмэ | къыхэмыгъукӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынумэ | укъыхэгъукӏынумэ | къыхэгъукӏынумэ | дыкъыхэгъукӏынумэ | фыкъыхэгъукӏынумэ | къыхэгъукӏыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏынумэ | укъыхэмыгъукӏынумэ | къыхэмыгъукӏынумэ | дыкъыхэмыгъукӏынумэ | фыкъыхэмыгъукӏынумэ | къыхэмыгъукӏыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏтэмэ | укъыхэгъукӏтэмэ | къыхэгъукӏтэмэ | дыкъыхэгъукӏтэмэ | фыкъыхэгъукӏтэмэ | къыхэгъукӏ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏтэмэ | укъыхэмыгъукӏтэмэ | къыхэмыгъукӏтэмэ | дыкъыхэмыгъукӏтэмэ | фыкъыхэмыгъукӏтэмэ | къыхэмыгъукӏ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏатэмэ | укъыхэгъукӏатэмэ | къыхэгъукӏатэмэ | дыкъыхэгъукӏатэмэ | фыкъыхэгъукӏатэмэ | къыхэгъукӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏатэмэ | укъыхэмыгъукӏатэмэ | къыхэмыгъукӏатэмэ | дыкъыхэмыгъукӏатэмэ | фыкъыхэмыгъукӏатэмэ | къыхэмыгъукӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъатэмэ | укъыхэгъукӏыгъатэмэ | къыхэгъукӏыгъатэмэ | дыкъыхэгъукӏыгъатэмэ | фыкъыхэгъукӏыгъатэмэ | къыхэгъукӏыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏыгъатэмэ | укъыхэмыгъукӏыгъатэмэ | къыхэмыгъукӏыгъатэмэ | дыкъыхэмыгъукӏыгъатэмэ | фыкъыхэмыгъукӏыгъатэмэ | къыхэмыгъукӏыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынтэмэ | укъыхэгъукӏынтэмэ | къыхэгъукӏынтэмэ | дыкъыхэгъукӏынтэмэ | фыкъыхэгъукӏынтэмэ | къыхэгъукӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏынтэмэ | укъыхэмыгъукӏынтэмэ | къыхэмыгъукӏынтэмэ | дыкъыхэмыгъукӏынтэмэ | фыкъыхэмыгъукӏынтэмэ | къыхэмыгъукӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынутэмэ | укъыхэгъукӏынутэмэ | къыхэгъукӏынутэмэ | дыкъыхэгъукӏынутэмэ | фыкъыхэгъукӏынутэмэ | къыхэгъукӏыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏынутэмэ | укъыхэмыгъукӏынутэмэ | къыхэмыгъукӏынутэмэ | дыкъыхэмыгъукӏынутэмэ | фыкъыхэмыгъукӏынутэмэ | къыхэмыгъукӏыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынт | укъыхэгъукӏынт | къыхэгъукӏынт | дыкъыхэгъукӏынт | фыкъыхэгъукӏынт | къыхэгъукӏын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынтэкъым | укъыхэгъукӏынтэкъым | къыхэгъукӏынтэкъым | дыкъыхэгъукӏынтэкъым | фыкъыхэгъукӏынтэкъым | къыхэгъукӏын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынут | укъыхэгъукӏынут | къыхэгъукӏынут | дыкъыхэгъукӏынут | фыкъыхэгъукӏынут | къыхэгъукӏыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынутэкъым | укъыхэгъукӏынутэкъым | къыхэгъукӏынутэкъым | дыкъыхэгъукӏынутэкъым | фыкъыхэгъукӏынутэкъым | къыхэгъукӏыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏми | укъыхэгъукӏми | къыхэгъукӏми | дыкъыхэгъукӏми | фыкъыхэгъукӏми | къыхэгъукӏ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏми | укъыхэмыгъукӏми | къыхэмыгъукӏми | дыкъыхэмыгъукӏми | фыкъыхэмыгъукӏми | къыхэмыгъукӏ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏами | укъыхэгъукӏами | къыхэгъукӏами | дыкъыхэгъукӏами | фыкъыхэгъукӏами | къыхэгъукӏа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏами | укъыхэмыгъукӏами | къыхэмыгъукӏами | дыкъыхэмыгъукӏами | фыкъыхэмыгъукӏами | къыхэмыгъукӏа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъами | укъыхэгъукӏыгъами | къыхэгъукӏыгъами | дыкъыхэгъукӏыгъами | фыкъыхэгъукӏыгъами | къыхэгъукӏыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏыгъами | укъыхэмыгъукӏыгъами | къыхэмыгъукӏыгъами | дыкъыхэмыгъукӏыгъами | фыкъыхэмыгъукӏыгъами | къыхэмыгъукӏыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынми | укъыхэгъукӏынми | къыхэгъукӏынми | дыкъыхэгъукӏынми | фыкъыхэгъукӏынми | къыхэгъукӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏынми | укъыхэмыгъукӏынми | къыхэмыгъукӏынми | дыкъыхэмыгъукӏынми | фыкъыхэмыгъукӏынми | къыхэмыгъукӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынуми | укъыхэгъукӏынуми | къыхэгъукӏынуми | дыкъыхэгъукӏынуми | фыкъыхэгъукӏынуми | къыхэгъукӏыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏынуми | укъыхэмыгъукӏынуми | къыхэмыгъукӏынуми | дыкъыхэмыгъукӏынуми | фыкъыхэмыгъукӏынуми | къыхэмыгъукӏыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏтэми | укъыхэгъукӏтэми | къыхэгъукӏтэми | дыкъыхэгъукӏтэми | фыкъыхэгъукӏтэми | къыхэгъукӏ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏтэми | укъыхэмыгъукӏтэми | къыхэмыгъукӏтэми | дыкъыхэмыгъукӏтэми | фыкъыхэмыгъукӏтэми | къыхэмыгъукӏ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏатэми | укъыхэгъукӏатэми | къыхэгъукӏатэми | дыкъыхэгъукӏатэми | фыкъыхэгъукӏатэми | къыхэгъукӏа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏатэми | укъыхэмыгъукӏатэми | къыхэмыгъукӏатэми | дыкъыхэмыгъукӏатэми | фыкъыхэмыгъукӏатэми | къыхэмыгъукӏа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏыгъатэми | укъыхэгъукӏыгъатэми | къыхэгъукӏыгъатэми | дыкъыхэгъукӏыгъатэми | фыкъыхэгъукӏыгъатэми | къыхэгъукӏыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏыгъатэми | укъыхэмыгъукӏыгъатэми | къыхэмыгъукӏыгъатэми | дыкъыхэмыгъукӏыгъатэми | фыкъыхэмыгъукӏыгъатэми | къыхэмыгъукӏыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынтэми | укъыхэгъукӏынтэми | къыхэгъукӏынтэми | дыкъыхэгъукӏынтэми | фыкъыхэгъукӏынтэми | къыхэгъукӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏынтэми | укъыхэмыгъукӏынтэми | къыхэмыгъукӏынтэми | дыкъыхэмыгъукӏынтэми | фыкъыхэмыгъукӏынтэми | къыхэмыгъукӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏынутэми | укъыхэгъукӏынутэми | къыхэгъукӏынутэми | дыкъыхэгъукӏынутэми | фыкъыхэгъукӏынутэми | къыхэгъукӏыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏынутэми | укъыхэмыгъукӏынутэми | къыхэмыгъукӏынутэми | дыкъыхэмыгъукӏынутэми | фыкъыхэмыгъукӏынутэми | къыхэмыгъукӏыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏаи | укъыхэгъукӏаи | къыхэгъукӏаи | дыкъыхэгъукӏаи | фыкъыхэгъукӏаи | къыхэгъукӏаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏакъыми | укъыхэгъукӏакъыми | къыхэгъукӏакъыми | дыкъыхэгъукӏакъыми | фыкъыхэгъукӏакъыми | къыхэгъукӏакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏащэрэт | укъыхэгъукӏащэрэт | къыхэгъукӏащэрэт | дыкъыхэгъукӏащэрэт | фыкъыхэгъукӏащэрэт | къыхэгъукӏащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгъукӏащэрэт | укъыхэмыгъукӏащэрэт | къыхэмыгъукӏащэрэт | дыкъыхэмыгъукӏащэрэт | фыкъыхэмыгъукӏащэрэт | къыхэмыгъукӏащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнщ | укъыхэгъукӏагъэнщ | къыхэгъукӏагъэнщ | дыкъыхэгъукӏагъэнщ | фыкъыхэгъукӏагъэнщ | къыхэгъукӏагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнкъым | укъыхэгъукӏагъэнкъым | къыхэгъукӏагъэнкъым | дыкъыхэгъукӏагъэнкъым | фыкъыхэгъукӏагъэнкъым | къыхэгъукӏагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнт | укъыхэгъукӏагъэнт | къыхэгъукӏагъэнт | дыкъыхэгъукӏагъэнт | фыкъыхэгъукӏагъэнт | къыхэгъукӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнтэкъым | укъыхэгъукӏагъэнтэкъым | къыхэгъукӏагъэнтэкъым | дыкъыхэгъукӏагъэнтэкъым | фыкъыхэгъукӏагъэнтэкъым | къыхэгъукӏагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэн | укъыхэгъукӏагъэн | къыхэгъукӏагъэн | дыкъыхэгъукӏагъэн | фыкъыхэгъукӏагъэн | къыхэгъукӏагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнкъэ | укъыхэгъукӏагъэнкъэ | къыхэгъукӏагъэнкъэ | дыкъыхэгъукӏагъэнкъэ | фыкъыхэгъукӏагъэнкъэ | къыхэгъукӏагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнт | укъыхэгъукӏагъэнт | къыхэгъукӏагъэнт | дыкъыхэгъукӏагъэнт | фыкъыхэгъукӏагъэнт | къыхэгъукӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнтэкъэ | укъыхэгъукӏагъэнтэкъэ | къыхэгъукӏагъэнтэкъэ | дыкъыхэгъукӏагъэнтэкъэ | фыкъыхэгъукӏагъэнтэкъэ | къыхэгъукӏагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнгъукӏ | укъыхэгъукӏагъэнгъукӏ | къыхэгъукӏагъэнгъукӏ | дыкъыхэгъукӏагъэнгъукӏ | фыкъыхэгъукӏагъэнгъукӏ | къыхэгъукӏагъэнгъукӏ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнукъым | укъыхэгъукӏагъэнукъым | къыхэгъукӏагъэнукъым | дыкъыхэгъукӏагъэнукъым | фыкъыхэгъукӏагъэнукъым | къыхэгъукӏагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнут | укъыхэгъукӏагъэнут | къыхэгъукӏагъэнут | дыкъыхэгъукӏагъэнут | фыкъыхэгъукӏагъэнут | къыхэгъукӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнутэкъым | укъыхэгъукӏагъэнутэкъым | къыхэгъукӏагъэнутэкъым | дыкъыхэгъукӏагъэнутэкъым | фыкъыхэгъукӏагъэнутэкъым | къыхэгъукӏагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэну | укъыхэгъукӏагъэну | къыхэгъукӏагъэну | дыкъыхэгъукӏагъэну | фыкъыхэгъукӏагъэну | къыхэгъукӏагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнукъэ | укъыхэгъукӏагъэнукъэ | къыхэгъукӏагъэнукъэ | дыкъыхэгъукӏагъэнукъэ | фыкъыхэгъукӏагъэнукъэ | къыхэгъукӏагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнут | укъыхэгъукӏагъэнут | къыхэгъукӏагъэнут | дыкъыхэгъукӏагъэнут | фыкъыхэгъукӏагъэнут | къыхэгъукӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгъукӏагъэнутэкъэ | укъыхэгъукӏагъэнутэкъэ | къыхэгъукӏагъэнутэкъэ | дыкъыхэгъукӏагъэнутэкъэ | фыкъыхэгъукӏагъэнутэкъэ | къыхэгъукӏагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъукӏ | укъыхэгъукӏ | къыхэгъукӏ | дыкъыхэгъукӏ | фыкъыхэгъукӏ | къыхэгъукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъукӏ | укъыхэмыгъукӏ | къыхэмыгъукӏ | дыкъыхэмыгъукӏ | фыкъыхэмыгъукӏ | къыхэмыгъукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъукӏа | укъыхэгъукӏа | къыхэгъукӏа | дыкъыхэгъукӏа | фыкъыхэгъукӏа | къыхэгъукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъукӏа | укъыхэмыгъукӏа | къыхэмыгъукӏа | дыкъыхэмыгъукӏа | фыкъыхэмыгъукӏа | къыхэмыгъукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъукӏыгъа | укъыхэгъукӏыгъа | къыхэгъукӏыгъа | дыкъыхэгъукӏыгъа | фыкъыхэгъукӏыгъа | къыхэгъукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъукӏыгъа | укъыхэмыгъукӏыгъа | къыхэмыгъукӏыгъа | дыкъыхэмыгъукӏыгъа | фыкъыхэмыгъукӏыгъа | къыхэмыгъукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъукӏын | укъыхэгъукӏын | къыхэгъукӏын | дыкъыхэгъукӏын | фыкъыхэгъукӏын | къыхэгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъукӏын | укъыхэмыгъукӏын | къыхэмыгъукӏын | дыкъыхэмыгъукӏын | фыкъыхэмыгъукӏын | къыхэмыгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъукӏыну | укъыхэгъукӏыну | къыхэгъукӏыну | дыкъыхэгъукӏыну | фыкъыхэгъукӏыну | къыхэгъукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъукӏыну | укъыхэмыгъукӏыну | къыхэмыгъукӏыну | дыкъыхэмыгъукӏыну | фыкъыхэмыгъукӏыну | къыхэмыгъукӏыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъукӏ | укъызэрыхэгъукӏ | къызэрыхэгъукӏ | дыкъызэрыхэгъукӏ | фыкъызэрыхэгъукӏ | къызэрыхэгъукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъукӏ | укъызэрыхэмыгъукӏ | къызэрыхэмыгъукӏ | дыкъызэрыхэмыгъукӏ | фыкъызэрыхэмыгъукӏ | къызэрыхэмыгъукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъукӏа | укъызэрыхэгъукӏа | къызэрыхэгъукӏа | дыкъызэрыхэгъукӏа | фыкъызэрыхэгъукӏа | къызэрыхэгъукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъукӏа | укъызэрыхэмыгъукӏа | къызэрыхэмыгъукӏа | дыкъызэрыхэмыгъукӏа | фыкъызэрыхэмыгъукӏа | къызэрыхэмыгъукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъукӏыгъа | укъызэрыхэгъукӏыгъа | къызэрыхэгъукӏыгъа | дыкъызэрыхэгъукӏыгъа | фыкъызэрыхэгъукӏыгъа | къызэрыхэгъукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъукӏыгъа | укъызэрыхэмыгъукӏыгъа | къызэрыхэмыгъукӏыгъа | дыкъызэрыхэмыгъукӏыгъа | фыкъызэрыхэмыгъукӏыгъа | къызэрыхэмыгъукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъукӏын | укъызэрыхэгъукӏын | къызэрыхэгъукӏын | дыкъызэрыхэгъукӏын | фыкъызэрыхэгъукӏын | къызэрыхэгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъукӏын | укъызэрыхэмыгъукӏын | къызэрыхэмыгъукӏын | дыкъызэрыхэмыгъукӏын | фыкъызэрыхэмыгъукӏын | къызэрыхэмыгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгъукӏыну | укъызэрыхэгъукӏыну | къызэрыхэгъукӏыну | дыкъызэрыхэгъукӏыну | фыкъызэрыхэгъукӏыну | къызэрыхэгъукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгъукӏыну | укъызэрыхэмыгъукӏыну | къызэрыхэмыгъукӏыну | дыкъызэрыхэмыгъукӏыну | фыкъызэрыхэмыгъукӏыну | къызэрыхэмыгъукӏыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгъукӏ | ущыкъыхэгъукӏ | щыкъыхэгъукӏ | дыщыкъыхэгъукӏ | фыщыкъыхэгъукӏ | щыкъыхэгъукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгъукӏ | ущыкъыхэмыгъукӏ | щыкъыхэмыгъукӏ | дыщыкъыхэмыгъукӏ | фыщыкъыхэмыгъукӏ | щыкъыхэмыгъукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгъукӏа | ущыкъыхэгъукӏа | щыкъыхэгъукӏа | дыщыкъыхэгъукӏа | фыщыкъыхэгъукӏа | щыкъыхэгъукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгъукӏа | укъыщыхэмыгъукӏа | щыкъыхэмыгъукӏа | дыщыкъыхэмыгъукӏа | фыщыкъыхэмыгъукӏа | щыкъыхэмыгъукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгъукӏыгъа | ущыкъыхэгъукӏыгъа | щыкъыхэгъукӏыгъа | дыщыкъыхэгъукӏыгъа | фыщыкъыхэгъукӏыгъа | щыкъыхэгъукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгъукӏыгъа | ущыкъыхэмыгъукӏыгъа | щыкъыхэмыгъукӏыгъа | дыщыкъыхэмыгъукӏыгъа | фыщыкъыхэмыгъукӏыгъа | щыкъыхэмыгъукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгъукӏын | ущыкъыхэгъукӏын | щыкъыхэгъукӏын | дыщыкъыхэгъукӏын | фыщыкъыхэгъукӏын | щыкъыхэгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгъукӏын | ущыкъыхэгъукӏын | щыкъыхэмыгъукӏын | дыщыкъыхэмыгъукӏын | фыщыкъыхэмыгъукӏын | щыкъыхэмыгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгъукӏыну | ущыкъыхэгъукӏыну | щыкъыхэгъукӏыну | дыщыкъыхэгъукӏыну | фыщыкъыхэгъукӏыну | щыкъыхэгъукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгъукӏыну | ущыкъыхэмыгъукӏыну | щыкъыхэмыгъукӏыну | дыщыкъыхэмыгъукӏыну | фыщыкъыхэмыгъукӏыну | щыкъыхэмыгъукӏыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъукӏ | укъыздыхэгъукӏ | къыздыхэгъукӏ | дыкъыздыхэгъукӏ | фыкъыздыхэгъукӏ | къыздыхэгъукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъукӏ | укъыздыхэмыгъукӏ | къыздыхэмыгъукӏ | дыкъыздыхэмыгъукӏ | фыкъыздыхэмыгъукӏ | къыздыхэмыгъукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъукӏа | укъыздыхэгъукӏа | къыздыхэгъукӏа | дыкъыздыхэгъукӏа | фыкъыздыхэгъукӏа | къыздыхэгъукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъукӏа | укъыздыхэмыгъукӏа | къыздыхэмыгъукӏа | дыкъыздыхэмыгъукӏа | фыкъыздыхэмыгъукӏа | къыздыхэмыгъукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъукӏыгъа | укъыздыхэгъукӏыгъа | къыздыхэгъукӏыгъа | дыкъыздыхэгъукӏыгъа | фыкъыздыхэгъукӏыгъа | къыздыхэгъукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъукӏыгъа | укъыздыхэмыгъукӏыгъа | къыздыхэмыгъукӏыгъа | дыкъыздыхэмыгъукӏыгъа | фыкъыздыхэмыгъукӏыгъа | къыздыхэмыгъукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъукӏын | укъыздыхэгъукӏын | къыздыхэгъукӏын | дыкъыздыхэгъукӏын | фыкъыздыхэгъукӏын | къыздыхэгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъукӏын | укъыздыхэмыгъукӏын | къыздыхэмыгъукӏын | дыкъыздыхэмыгъукӏын | фыкъыздыхэмыгъукӏын | къыздыхэмыгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгъукӏыну | укъыздыхэгъукӏыну | къыздыхэгъукӏыну | дыкъыздыхэгъукӏыну | фыкъыздыхэгъукӏыну | къыздыхэгъукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгъукӏыну | укъыздыхэмыгъукӏыну | къыздыхэмыгъукӏыну | дыкъыздыхэмыгъукӏыну | фыкъыздыхэмыгъукӏыну | къыздыхэмыгъукӏыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъукӏ | укъыщӀыхэгъукӏ | къыщӀыхэгъукӏ | дыкъыщӀыхэгъукӏ | фыкъыщӀыхэгъукӏ | къыщӀыхэгъукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъукӏ | укъыщӀыхэмыгъукӏ | къыщӀыхэмыгъукӏ | дыкъыщӀыхэмыгъукӏ | фыкъыщӀыхэмыгъукӏ | къыщӀыхэмыгъукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъукӏа | укъыщӀыхэгъукӏӀэгъукӏа | къыщӀыхэгъукӏа | дыкъыщӀыхэгъукӏа | фыкъыщӀыхэгъукӏа | къыщӀыхэгъукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъукӏа | укъыщӀыхэмыгъукӏа | къыщӀыхэмыгъукӏа | дыкъыщӀыхэмыгъукӏа | фыкъыщӀыхэмыгъукӏа | къыщӀыхэмыгъукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъукӏыгъа | укъыщӀыхэгъукӏыгъа | къыщӀыхэгъукӏыгъа | дыкъыщӀыхэгъукӏыгъа | фыкъыщӀыхэгъукӏыгъа | къыщӀыхэгъукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъукӏыгъа | укъыщӀыхэмыгъукӏыгъа | къыщӀыхэмыгъукӏыгъа | дыкъыщӀыхэмыгъукӏыгъа | фыкъыщӀыхэмыгъукӏыгъа | къыщӀыхэмыгъукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъукӏын | укъыщӀыхэгъукӏын | къыщӀыхэгъукӏын | дыкъыщӀыхэгъукӏын | фыкъыщӀыхэгъукӏын | къыщӀыхэгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъукӏын | укъыщӀыхэмыгъукӏын | къыщӀыхэмыгъукӏын | дыкъыщӀыхэмыгъукӏын | фыкъыщӀыхэмыгъукӏын | къыщӀыхэмыгъукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгъукӏыну | укъыщӀыхэгъукӏыну | къыщӀыхэгъукӏыну | дыкъыщӀыхэгъукӏыну | фыкъыщӀыхэгъукӏыну | къыщӀыхэгъукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгъукӏыну | укъыщӀыхэмыгъукӏыну | къыщӀыхэмыгъукӏыну | дыкъыщӀыхэмыгъукӏыну | фыкъыщӀыхэмыгъукӏыну | къыщӀыхэмыгъукӏыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъукӏыу | укъыхэгъукӏыу | къыхэгъукӏыу | дыкъыхэгъукӏыу | фыкъыхэгъукӏыу | къыхэгъукӏ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъукӏыу | укъыхэмыгъукӏыу | къыхэмыгъукӏыу | дыкъыхэмыгъукӏыу | фыкъыхэмыгъукӏыу | къыхэмыгъукӏ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъукӏауэ | укъыхэгъукӏауэ | къыхэгъукӏауэ | дыкъыхэгъукӏауэ | фыкъыхэгъукӏауэ | къыхэгъукӏауэ / къыхэгъукӏахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъукӏауэ | укъыхэмыгъукӏауэ | къыхэмыгъукӏауэ | дыкъыхэмыгъукӏауэ | фыкъыхэмыгъукӏауэ | къыхэмыгъукӏауэ / къыхэмыгъукӏахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгъукӏыурэ | укъыхэгъукӏыурэ | къыхэгъукӏыурэ | дыкъыхэгъукӏыурэ | фыкъыхэгъукӏыурэ | къыхэгъукӏ(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгъукӏыурэ | укъыхэмыгъукӏыурэ | къыхэмыгъукӏыурэ | дыкъыхэмыгъукӏыурэ | фыкъыхэмыгъукӏыурэ | къыхэмыгъукӏ(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпхогъукӏ | сыкъыхогъукӏ | -- | сыкъыфхогъукӏ | сыкъахогъукӏ |
уэ | укъысхогъукӏ | -- | укъыхогъукӏ | укъытхогъукӏ | -- | укъахогъукӏ |
ар | къысхогъукӏ | къыпхогъукӏ | къыхогъукӏ | къытхогъукӏ | къыфхогъукӏ | къахогъукӏ |
дэ | -- | дыкъыпхогъукӏ | дыкъыхогъукӏ | -- | дыкъыфхогъукӏ | дыкъахогъукӏ |
фэ | фыкъысхогъукӏ | -- | фыкъыхогъукӏ | фыкъытхогъукӏ | -- | фыкъахогъукӏ |
ахэр | къысхогъукӏ(хэ) | къыпхогъукӏ(хэ) | къыхогъукӏ(хэ) | къытхогъукӏ(хэ) | къыфхогъукӏ(хэ) | къахогъукӏ(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гъукӏ] | [гъукӏ]ыр | -- | [гъукӏ]хэр |
Эргативнэ: | [гъукӏ] | [гъукӏ]ым | -- | [гъукӏ]хэм |
Послеложнэ: | [гъукӏ]кӀэ | [гъукӏ]ымкӀэ | [гъукӏ]хэкӀэ | [гъукӏ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гъукӏ]ыу | [гъукӏ]ырауэ | [гъукӏ]хэу | [гъукӏ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гъукӏ]а | [гъукӏ]ар | -- | [гъукӏ]ахэр |
Эргативнэ: | [гъукӏ]а | [гъукӏ]ам | -- | [гъукӏ]ахэм |
Послеложнэ: | [гъукӏ]акӀэ | [гъукӏ]амкӀэ | [гъукӏ]ахэкӀэ | [гъукӏ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гъукӏ]ауэ | [гъукӏ]арауэ | [гъукӏ]ахэу | [гъукӏ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гъукӏ]ын | [гъукӏ]ыныр | -- | [гъукӏ]ынхэр |
Эргативнэ: | [гъукӏ]ын | [гъукӏ]ыным | -- | [гъукӏ]ынхэм |
Послеложнэ: | [гъукӏ]ынкӀэ | [гъукӏ]ынымкӀэ | [гъукӏ]ынхэкӀэ | [гъукӏ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [гъукӏ]ыну | [гъукӏ]ынырауэ | [гъукӏ]ынхэу | [гъукӏ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гъукӏ]ыну | [гъукӏ]ынур | -- | [гъукӏ]ынухэр |
Эргативнэ: | [гъукӏ]ыну | [гъукӏ]ынум | -- | [гъукӏ]ынухэм |
Послеложнэ: | [гъукӏ]ынукӀэ | [гъукӏ]ынумкӀэ | [гъукӏ]ынухэкӀэ | [гъукӏ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гъукӏ]ынууэ | [гъукӏ]ынурауэ | [гъукӏ]ынухэу | [гъукӏ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ПсыӀагъэу щӀэтыр щӀэкӀыу гъууэрэ нэхъ псынщӀэ, нэхъ цӀыкӀу хъун, хэгъуэн, хэгъукӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэгъукӏын: shrink (about sth)
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэгъукӏын: усохнуть (о чём-л.)
БИБЛИОГРАФИЕ