къыхэгушхукӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝxɐgʷǝʂxʷǝ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + хэ- + [гушху] + -кӏ + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "къыхэгушхукӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэгушхукӏын |
щымыӀэныгъэ: | къыхэмыгушхукӏын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏын | укъыхэгушхукӏын | къыхэгушхукӏын | дыкъыхэгушхукӏын | фыкъыхэгушхукӏын | къыхэгушхукӏын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏын | укъыхэмыгушхукӏын | къыхэмыгушхукӏын | дыкъыхэмыгушхукӏын | фыкъыхэмыгушхукӏын | къыхэмыгушхукӏын(хэ) |
унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | къыхэгушхукӏ! | фыкъыхэгушхукӏ! |
щымыӀэныгъэ: | укъыхэмыгушхукӏ! | фыкъыхэмыгушхукӏ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхрегушхукӏ | укъыхрегушхукӏ | къыхрегушхукӏ | дыкъыхрегушхукӏ | фыкъыхрегушхукӏ | къыхрегушхукӏ |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхремыгушхукӏ | укъыхремыгушхукӏ | къыхремыгушхукӏ | дыкъыхремыгушхукӏ | фыкъыхремыгушхукӏ | къыхремыгушхукӏ |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхогушхукӏ(ыр) | укъыхогушхукӏ(ыр) | къыхогушхукӏ(ыр) | дыкъыхогушхукӏ(ыр) | фыкъыхогушхукӏ(ыр) | къыхогушхукӏ(хэ)(р) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыркъым | укъыхэгушхукӏыркъым | къыхэгушхукӏыркъым | дыкъыхэгушхукӏыркъым | фыкъыхэгушхукӏыркъым | къыхэгушхукӏы(хэ)ркъым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏ(ыр)т | укъыхэгушхукӏ(ыр)т | къыхэгушхукӏ(ыр)т | дыкъыхэгушхукӏ(ыр)т | фыкъыхэгушхукӏ(ыр)т | къыхэгушхукӏ(ыр)т / къыхэгушхукӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏ(ыр)тэкъым | укъыхэгушхукӏ(ыр)тэкъым | къыхэгушхукӏ(ыр)тэкъым | дыкъыхэгушхукӏ(ыр)тэкъым | фыкъыхэгушхукӏ(ыр)тэкъым | къыхэгушхукӏ(ыр)тэкъым / къыхэгушхукӏхэ(р)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏащ | укъыхэгушхукӏащ | къыхэгушхукӏащ | дыкъыхэгушхукӏащ | фыкъыхэгушхукӏащ | къыхэгушхукӏа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏакъым | укъыхэгушхукӏакъым | къыхэгушхукӏакъым | дыкъыхэгушхукӏакъым | фыкъыхэгушхукӏакъым | къыхэгушхукӏа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏат | укъыхэгушхукӏат | къыхэгушхукӏат | дыкъыхэгушхукӏат | фыкъыхэгушхукӏат | къыхэгушхукӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏатэкъым | укъыхэгушхукӏатэкъым | къыхэгушхукӏатэкъым | дыкъыхэгушхукӏатэкъым | фыкъыхэгушхукӏатэкъым | къыхэгушхукӏа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъащ | укъыхэгушхукӏыгъащ | къыхэгушхукӏыгъащ | дыкъыхэгушхукӏыгъащ | фыкъыхэгушхукӏыгъащ | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъакъым | укъыхэгушхукӏыгъакъым | къыхэгушхукӏыгъакъым | дыкъыхэгушхукӏыгъакъым | фыкъыхэгушхукӏыгъакъым | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъат | укъыхэгушхукӏыгъат | къыхэгушхукӏыгъат | дыкъыхэгушхукӏыгъат | фыкъыхэгушхукӏыгъат | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъатэкъым | укъыхэгушхукӏыгъатэкъым | къыхэгушхукӏыгъатэкъым | дыкъыхэгушхукӏыгъатэкъым | фыкъыхэгушхукӏыгъатэкъым | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏщ | укъыхэгушхукӏщ | къыхэгушхукӏщ | дыкъыхэгушхукӏщ | фыкъыхэгушхукӏщ | къыхэгушхукӏ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏкъым | укъыхэгушхукӏкъым | къыхэгушхукӏкъым | дыкъыхэгушхукӏкъым | фыкъыхэгушхукӏкъым | къыхэгушхукӏ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏт | укъыхэгушхукӏт | къыхэгушхукӏт | дыкъыхэгушхукӏт | фыкъыхэгушхукӏт | къыхэгушхукӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏтэкъым | укъыхэгушхукӏтэкъым | къыхэгушхукӏтэкъым | дыкъыхэгушхукӏтэкъым | фыкъыхэгушхукӏтэкъым | къыхэгушхукӏ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынщ | укъыхэгушхукӏынщ | къыхэгушхукӏынщ | дыкъыхэгушхукӏынщ | фыкъыхэгушхукӏынщ | къыхэгушхукӏын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынкъым | укъыхэгушхукӏынкъым | къыхэгушхукӏынкъым | дыкъыхэгушхукӏынкъым | фыкъыхэгушхукӏынкъым | къыхэгушхукӏын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынущ | укъыхэгушхукӏынущ | къыхэгушхукӏынущ | дыкъыхэгушхукӏынущ | фыкъыхэгушхукӏынущ | къыхэгушхукӏыну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынукъым | укъыхэгушхукӏынукъым | къыхэгушхукӏынукъым | дыкъыхэгушхукӏынукъым | фыкъыхэгушхукӏынукъым | къыхэгушхукӏыну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏрэ | укъыхэгушхукӏрэ | къыхэгушхукӏрэ | дыкъыхэгушхукӏрэ | фыкъыхэгушхукӏрэ | къыхэгушхукӏ(хэ)рэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыркъэ | укъыхэгушхукӏыркъэ | къыхэгушхукӏыркъэ | дыкъыхэгушхукӏыркъэ | фыкъыхэгушхукӏыркъэ | къыхэгушхукӏыркъэ / къыхэгушхукӏхэркъэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏ(ыр)т | укъыхэгушхукӏ(ыр)т | къыхэгушхукӏ(ыр)т | дыкъыхэгушхукӏ(ыр)т | фыкъыхэгушхукӏ(ыр)т | къыхэгушхукӏ(ыр)т / къыхэгушхукӏхэ(р)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏ(ыр)тэкъэ | укъыхэгушхукӏ(ыр)тэкъэ | къыхэгушхукӏ(ыр)тэкъэ | дыкъыхэгушхукӏ(ыр)тэкъэ | фыкъыхэгушхукӏ(ыр)тэкъэ | къыхэгушхукӏ(ыр)тэкъэ / къыхэгушхукӏхэ(р)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏа | укъыхэгушхукӏа | къыхэгушхукӏа | дыкъыхэгушхукӏа | фыкъыхэгушхукӏа | къыхэгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏакъэ | укъыхэгушхукӏакъэ | къыхэгушхукӏакъэ | дыкъыхэгушхукӏакъэ | фыкъыхэгушхукӏакъэ | къыхэгушхукӏа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏат | укъыхэгушхукӏат | къыхэгушхукӏат | дыкъыхэгушхукӏат | фыкъыхэгушхукӏат | къыхэгушхукӏа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏатэкъэ | укъыхэгушхукӏатэкъэ | къыхэгушхукӏатэкъэ | дыкъыхэгушхукӏатэкъэ | фыкъыхэгушхукӏатэкъэ | къыхэгушхукӏа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъа | укъыхэгушхукӏыгъа | къыхэгушхукӏыгъа | дыкъыхэгушхукӏыгъа | фыкъыхэгушхукӏыгъа | къыхэгушхукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъакъэ | укъыхэгушхукӏыгъакъэ | къыхэгушхукӏыгъакъэ | дыкъыхэгушхукӏыгъакъэ | фыкъыхэгушхукӏыгъакъэ | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъат | укъыхэгушхукӏыгъат | къыхэгушхукӏыгъат | дыкъыхэгушхукӏыгъат | фыкъыхэгушхукӏыгъат | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъатэкъэ | укъыхэгушхукӏыгъатэкъэ | къыхэгушхукӏыгъатэкъэ | дыкъыхэгушхукӏыгъатэкъэ | фыкъыхэгушхукӏыгъатэкъэ | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏ | укъыхэгушхукӏ | къыхэгушхукӏ | дыкъыхэгушхукӏ | фыкъыхэгушхукӏ | къыхэгушхукӏ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏкъэ | укъыхэгушхукӏкъэ | къыхэгушхукӏкъэ | дыкъыхэгушхукӏкъэ | фыкъыхэгушхукӏкъэ | къыхэгушхукӏ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏт | укъыхэгушхукӏт | къыхэгушхукӏт | дыкъыхэгушхукӏт | фыкъыхэгушхукӏт | къыхэгушхукӏ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏтэкъэ | укъыхэгушхукӏтэкъэ | къыхэгушхукӏтэкъэ | дыкъыхэгушхукӏтэкъэ | фыкъыхэгушхукӏтэкъэ | къыхэгушхукӏ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏын | укъыхэгушхукӏын | къыхэгушхукӏын | дыкъыхэгушхукӏын | фыкъыхэгушхукӏын | къыхэгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынкъэ | укъыхэгушхукӏынкъэ | къыхэгушхукӏынкъэ | дыкъыхэгушхукӏынкъэ | фыкъыхэгушхукӏынкъэ | къыхэгушхукӏын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыну | укъыхэгушхукӏыну | къыхэгушхукӏыну | дыкъыхэгушхукӏыну | фыкъыхэгушхукӏыну | къыхэгушхукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынукъэ | укъыхэгушхукӏынукъэ | къыхэгушхукӏынукъэ | дыкъыхэгушхукӏынукъэ | фыкъыхэгушхукӏынукъэ | къыхэгушхукӏыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏмэ | укъыхэгушхукӏмэ | къыхэгушхукӏмэ | дыкъыхэгушхукӏмэ | фыкъыхэгушхукӏмэ | къыхэгушхукӏ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏмэ | укъыхэмыгушхукӏмэ | къыхэмыгушхукӏмэ | дыкъыхэмыгушхукӏмэ | фыкъыхэмыгушхукӏмэ | къыхэмыгушхукӏ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏамэ | укъыхэгушхукӏамэ | къыхэгушхукӏамэ | дыкъыхэгушхукӏамэ | фыкъыхэгушхукӏамэ | къыхэгушхукӏа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏамэ | укъыхэмыгушхукӏамэ | къыхэмыгушхукӏамэ | дыкъыхэмыгушхукӏамэ | фыкъыхэмыгушхукӏамэ | къыхэмыгушхукӏа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъамэ | укъыхэгушхукӏыгъамэ | къыхэгушхукӏыгъамэ | дыкъыхэгушхукӏыгъамэ | фыкъыхэгушхукӏыгъамэ | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏыгъамэ | укъыхэмыгушхукӏыгъамэ | къыхэмыгушхукӏыгъамэ | дыкъыхэмыгушхукӏыгъамэ | фыкъыхэмыгушхукӏыгъамэ | къыхэмыгушхукӏыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынмэ | укъыхэгушхукӏынмэ | къыхэгушхукӏынмэ | дыкъыхэгушхукӏынмэ | фыкъыхэгушхукӏынмэ | къыхэгушхукӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏынмэ | укъыхэмыгушхукӏынмэ | къыхэмыгушхукӏынмэ | дыкъыхэмыгушхукӏынмэ | фыкъыхэмыгушхукӏынмэ | къыхэмыгушхукӏын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынумэ | укъыхэгушхукӏынумэ | къыхэгушхукӏынумэ | дыкъыхэгушхукӏынумэ | фыкъыхэгушхукӏынумэ | къыхэгушхукӏыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏынумэ | укъыхэмыгушхукӏынумэ | къыхэмыгушхукӏынумэ | дыкъыхэмыгушхукӏынумэ | фыкъыхэмыгушхукӏынумэ | къыхэмыгушхукӏыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏтэмэ | укъыхэгушхукӏтэмэ | къыхэгушхукӏтэмэ | дыкъыхэгушхукӏтэмэ | фыкъыхэгушхукӏтэмэ | къыхэгушхукӏ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏтэмэ | укъыхэмыгушхукӏтэмэ | къыхэмыгушхукӏтэмэ | дыкъыхэмыгушхукӏтэмэ | фыкъыхэмыгушхукӏтэмэ | къыхэмыгушхукӏ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏатэмэ | укъыхэгушхукӏатэмэ | къыхэгушхукӏатэмэ | дыкъыхэгушхукӏатэмэ | фыкъыхэгушхукӏатэмэ | къыхэгушхукӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏатэмэ | укъыхэмыгушхукӏатэмэ | къыхэмыгушхукӏатэмэ | дыкъыхэмыгушхукӏатэмэ | фыкъыхэмыгушхукӏатэмэ | къыхэмыгушхукӏа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъатэмэ | укъыхэгушхукӏыгъатэмэ | къыхэгушхукӏыгъатэмэ | дыкъыхэгушхукӏыгъатэмэ | фыкъыхэгушхукӏыгъатэмэ | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏыгъатэмэ | укъыхэмыгушхукӏыгъатэмэ | къыхэмыгушхукӏыгъатэмэ | дыкъыхэмыгушхукӏыгъатэмэ | фыкъыхэмыгушхукӏыгъатэмэ | къыхэмыгушхукӏыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынтэмэ | укъыхэгушхукӏынтэмэ | къыхэгушхукӏынтэмэ | дыкъыхэгушхукӏынтэмэ | фыкъыхэгушхукӏынтэмэ | къыхэгушхукӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏынтэмэ | укъыхэмыгушхукӏынтэмэ | къыхэмыгушхукӏынтэмэ | дыкъыхэмыгушхукӏынтэмэ | фыкъыхэмыгушхукӏынтэмэ | къыхэмыгушхукӏын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынутэмэ | укъыхэгушхукӏынутэмэ | къыхэгушхукӏынутэмэ | дыкъыхэгушхукӏынутэмэ | фыкъыхэгушхукӏынутэмэ | къыхэгушхукӏыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏынутэмэ | укъыхэмыгушхукӏынутэмэ | къыхэмыгушхукӏынутэмэ | дыкъыхэмыгушхукӏынутэмэ | фыкъыхэмыгушхукӏынутэмэ | къыхэмыгушхукӏыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынт | укъыхэгушхукӏынт | къыхэгушхукӏынт | дыкъыхэгушхукӏынт | фыкъыхэгушхукӏынт | къыхэгушхукӏын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынтэкъым | укъыхэгушхукӏынтэкъым | къыхэгушхукӏынтэкъым | дыкъыхэгушхукӏынтэкъым | фыкъыхэгушхукӏынтэкъым | къыхэгушхукӏын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынут | укъыхэгушхукӏынут | къыхэгушхукӏынут | дыкъыхэгушхукӏынут | фыкъыхэгушхукӏынут | къыхэгушхукӏыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынутэкъым | укъыхэгушхукӏынутэкъым | къыхэгушхукӏынутэкъым | дыкъыхэгушхукӏынутэкъым | фыкъыхэгушхукӏынутэкъым | къыхэгушхукӏыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏми | укъыхэгушхукӏми | къыхэгушхукӏми | дыкъыхэгушхукӏми | фыкъыхэгушхукӏми | къыхэгушхукӏ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏми | укъыхэмыгушхукӏми | къыхэмыгушхукӏми | дыкъыхэмыгушхукӏми | фыкъыхэмыгушхукӏми | къыхэмыгушхукӏ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏами | укъыхэгушхукӏами | къыхэгушхукӏами | дыкъыхэгушхукӏами | фыкъыхэгушхукӏами | къыхэгушхукӏа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏами | укъыхэмыгушхукӏами | къыхэмыгушхукӏами | дыкъыхэмыгушхукӏами | фыкъыхэмыгушхукӏами | къыхэмыгушхукӏа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъами | укъыхэгушхукӏыгъами | къыхэгушхукӏыгъами | дыкъыхэгушхукӏыгъами | фыкъыхэгушхукӏыгъами | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏыгъами | укъыхэмыгушхукӏыгъами | къыхэмыгушхукӏыгъами | дыкъыхэмыгушхукӏыгъами | фыкъыхэмыгушхукӏыгъами | къыхэмыгушхукӏыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынми | укъыхэгушхукӏынми | къыхэгушхукӏынми | дыкъыхэгушхукӏынми | фыкъыхэгушхукӏынми | къыхэгушхукӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏынми | укъыхэмыгушхукӏынми | къыхэмыгушхукӏынми | дыкъыхэмыгушхукӏынми | фыкъыхэмыгушхукӏынми | къыхэмыгушхукӏын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынуми | укъыхэгушхукӏынуми | къыхэгушхукӏынуми | дыкъыхэгушхукӏынуми | фыкъыхэгушхукӏынуми | къыхэгушхукӏыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏынуми | укъыхэмыгушхукӏынуми | къыхэмыгушхукӏынуми | дыкъыхэмыгушхукӏынуми | фыкъыхэмыгушхукӏынуми | къыхэмыгушхукӏыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏтэми | укъыхэгушхукӏтэми | къыхэгушхукӏтэми | дыкъыхэгушхукӏтэми | фыкъыхэгушхукӏтэми | къыхэгушхукӏ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏтэми | укъыхэмыгушхукӏтэми | къыхэмыгушхукӏтэми | дыкъыхэмыгушхукӏтэми | фыкъыхэмыгушхукӏтэми | къыхэмыгушхукӏ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏатэми | укъыхэгушхукӏатэми | къыхэгушхукӏатэми | дыкъыхэгушхукӏатэми | фыкъыхэгушхукӏатэми | къыхэгушхукӏа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏатэми | укъыхэмыгушхукӏатэми | къыхэмыгушхукӏатэми | дыкъыхэмыгушхукӏатэми | фыкъыхэмыгушхукӏатэми | къыхэмыгушхукӏа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏыгъатэми | укъыхэгушхукӏыгъатэми | къыхэгушхукӏыгъатэми | дыкъыхэгушхукӏыгъатэми | фыкъыхэгушхукӏыгъатэми | къыхэгушхукӏыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏыгъатэми | укъыхэмыгушхукӏыгъатэми | къыхэмыгушхукӏыгъатэми | дыкъыхэмыгушхукӏыгъатэми | фыкъыхэмыгушхукӏыгъатэми | къыхэмыгушхукӏыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынтэми | укъыхэгушхукӏынтэми | къыхэгушхукӏынтэми | дыкъыхэгушхукӏынтэми | фыкъыхэгушхукӏынтэми | къыхэгушхукӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏынтэми | укъыхэмыгушхукӏынтэми | къыхэмыгушхукӏынтэми | дыкъыхэмыгушхукӏынтэми | фыкъыхэмыгушхукӏынтэми | къыхэмыгушхукӏын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏынутэми | укъыхэгушхукӏынутэми | къыхэгушхукӏынутэми | дыкъыхэгушхукӏынутэми | фыкъыхэгушхукӏынутэми | къыхэгушхукӏыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏынутэми | укъыхэмыгушхукӏынутэми | къыхэмыгушхукӏынутэми | дыкъыхэмыгушхукӏынутэми | фыкъыхэмыгушхукӏынутэми | къыхэмыгушхукӏыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏаи | укъыхэгушхукӏаи | къыхэгушхукӏаи | дыкъыхэгушхукӏаи | фыкъыхэгушхукӏаи | къыхэгушхукӏаи |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏакъыми | укъыхэгушхукӏакъыми | къыхэгушхукӏакъыми | дыкъыхэгушхукӏакъыми | фыкъыхэгушхукӏакъыми | къыхэгушхукӏакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏащэрэт | укъыхэгушхукӏащэрэт | къыхэгушхукӏащэрэт | дыкъыхэгушхукӏащэрэт | фыкъыхэгушхукӏащэрэт | къыхэгушхукӏащэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэмыгушхукӏащэрэт | укъыхэмыгушхукӏащэрэт | къыхэмыгушхукӏащэрэт | дыкъыхэмыгушхукӏащэрэт | фыкъыхэмыгушхукӏащэрэт | къыхэмыгушхукӏащэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнщ | укъыхэгушхукӏагъэнщ | къыхэгушхукӏагъэнщ | дыкъыхэгушхукӏагъэнщ | фыкъыхэгушхукӏагъэнщ | къыхэгушхукӏагъэнщ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнкъым | укъыхэгушхукӏагъэнкъым | къыхэгушхукӏагъэнкъым | дыкъыхэгушхукӏагъэнкъым | фыкъыхэгушхукӏагъэнкъым | къыхэгушхукӏагъэнкъым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнт | укъыхэгушхукӏагъэнт | къыхэгушхукӏагъэнт | дыкъыхэгушхукӏагъэнт | фыкъыхэгушхукӏагъэнт | къыхэгушхукӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнтэкъым | укъыхэгушхукӏагъэнтэкъым | къыхэгушхукӏагъэнтэкъым | дыкъыхэгушхукӏагъэнтэкъым | фыкъыхэгушхукӏагъэнтэкъым | къыхэгушхукӏагъэнтэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэн | укъыхэгушхукӏагъэн | къыхэгушхукӏагъэн | дыкъыхэгушхукӏагъэн | фыкъыхэгушхукӏагъэн | къыхэгушхукӏагъэн |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнкъэ | укъыхэгушхукӏагъэнкъэ | къыхэгушхукӏагъэнкъэ | дыкъыхэгушхукӏагъэнкъэ | фыкъыхэгушхукӏагъэнкъэ | къыхэгушхукӏагъэнкъэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнт | укъыхэгушхукӏагъэнт | къыхэгушхукӏагъэнт | дыкъыхэгушхукӏагъэнт | фыкъыхэгушхукӏагъэнт | къыхэгушхукӏагъэнт |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнтэкъэ | укъыхэгушхукӏагъэнтэкъэ | къыхэгушхукӏагъэнтэкъэ | дыкъыхэгушхукӏагъэнтэкъэ | фыкъыхэгушхукӏагъэнтэкъэ | къыхэгушхукӏагъэнтэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнгушхукӏ | укъыхэгушхукӏагъэнгушхукӏ | къыхэгушхукӏагъэнгушхукӏ | дыкъыхэгушхукӏагъэнгушхукӏ | фыкъыхэгушхукӏагъэнгушхукӏ | къыхэгушхукӏагъэнгушхукӏ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнукъым | укъыхэгушхукӏагъэнукъым | къыхэгушхукӏагъэнукъым | дыкъыхэгушхукӏагъэнукъым | фыкъыхэгушхукӏагъэнукъым | къыхэгушхукӏагъэнукъым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнут | укъыхэгушхукӏагъэнут | къыхэгушхукӏагъэнут | дыкъыхэгушхукӏагъэнут | фыкъыхэгушхукӏагъэнут | къыхэгушхукӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнутэкъым | укъыхэгушхукӏагъэнутэкъым | къыхэгушхукӏагъэнутэкъым | дыкъыхэгушхукӏагъэнутэкъым | фыкъыхэгушхукӏагъэнутэкъым | къыхэгушхукӏагъэнутэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэну | укъыхэгушхукӏагъэну | къыхэгушхукӏагъэну | дыкъыхэгушхукӏагъэну | фыкъыхэгушхукӏагъэну | къыхэгушхукӏагъэну |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнукъэ | укъыхэгушхукӏагъэнукъэ | къыхэгушхукӏагъэнукъэ | дыкъыхэгушхукӏагъэнукъэ | фыкъыхэгушхукӏагъэнукъэ | къыхэгушхукӏагъэнукъэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнут | укъыхэгушхукӏагъэнут | къыхэгушхукӏагъэнут | дыкъыхэгушхукӏагъэнут | фыкъыхэгушхукӏагъэнут | къыхэгушхукӏагъэнут |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыкъыхэгушхукӏагъэнутэкъэ | укъыхэгушхукӏагъэнутэкъэ | къыхэгушхукӏагъэнутэкъэ | дыкъыхэгушхукӏагъэнутэкъэ | фыкъыхэгушхукӏагъэнутэкъэ | къыхэгушхукӏагъэнутэкъэ |
Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгушхукӏ | укъыхэгушхукӏ | къыхэгушхукӏ | дыкъыхэгушхукӏ | фыкъыхэгушхукӏ | къыхэгушхукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгушхукӏ | укъыхэмыгушхукӏ | къыхэмыгушхукӏ | дыкъыхэмыгушхукӏ | фыкъыхэмыгушхукӏ | къыхэмыгушхукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгушхукӏа | укъыхэгушхукӏа | къыхэгушхукӏа | дыкъыхэгушхукӏа | фыкъыхэгушхукӏа | къыхэгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгушхукӏа | укъыхэмыгушхукӏа | къыхэмыгушхукӏа | дыкъыхэмыгушхукӏа | фыкъыхэмыгушхукӏа | къыхэмыгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгушхукӏыгъа | укъыхэгушхукӏыгъа | къыхэгушхукӏыгъа | дыкъыхэгушхукӏыгъа | фыкъыхэгушхукӏыгъа | къыхэгушхукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгушхукӏыгъа | укъыхэмыгушхукӏыгъа | къыхэмыгушхукӏыгъа | дыкъыхэмыгушхукӏыгъа | фыкъыхэмыгушхукӏыгъа | къыхэмыгушхукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгушхукӏын | укъыхэгушхукӏын | къыхэгушхукӏын | дыкъыхэгушхукӏын | фыкъыхэгушхукӏын | къыхэгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгушхукӏын | укъыхэмыгушхукӏын | къыхэмыгушхукӏын | дыкъыхэмыгушхукӏын | фыкъыхэмыгушхукӏын | къыхэмыгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгушхукӏыну | укъыхэгушхукӏыну | къыхэгушхукӏыну | дыкъыхэгушхукӏыну | фыкъыхэгушхукӏыну | къыхэгушхукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгушхукӏыну | укъыхэмыгушхукӏыну | къыхэмыгушхукӏыну | дыкъыхэмыгушхукӏыну | фыкъыхэмыгушхукӏыну | къыхэмыгушхукӏыну(хэ) |
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгушхукӏ | укъызэрыхэгушхукӏ | къызэрыхэгушхукӏ | дыкъызэрыхэгушхукӏ | фыкъызэрыхэгушхукӏ | къызэрыхэгушхукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгушхукӏ | укъызэрыхэмыгушхукӏ | къызэрыхэмыгушхукӏ | дыкъызэрыхэмыгушхукӏ | фыкъызэрыхэмыгушхукӏ | къызэрыхэмыгушхукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгушхукӏа | укъызэрыхэгушхукӏа | къызэрыхэгушхукӏа | дыкъызэрыхэгушхукӏа | фыкъызэрыхэгушхукӏа | къызэрыхэгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгушхукӏа | укъызэрыхэмыгушхукӏа | къызэрыхэмыгушхукӏа | дыкъызэрыхэмыгушхукӏа | фыкъызэрыхэмыгушхукӏа | къызэрыхэмыгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгушхукӏыгъа | укъызэрыхэгушхукӏыгъа | къызэрыхэгушхукӏыгъа | дыкъызэрыхэгушхукӏыгъа | фыкъызэрыхэгушхукӏыгъа | къызэрыхэгушхукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгушхукӏыгъа | укъызэрыхэмыгушхукӏыгъа | къызэрыхэмыгушхукӏыгъа | дыкъызэрыхэмыгушхукӏыгъа | фыкъызэрыхэмыгушхукӏыгъа | къызэрыхэмыгушхукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгушхукӏын | укъызэрыхэгушхукӏын | къызэрыхэгушхукӏын | дыкъызэрыхэгушхукӏын | фыкъызэрыхэгушхукӏын | къызэрыхэгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгушхукӏын | укъызэрыхэмыгушхукӏын | къызэрыхэмыгушхукӏын | дыкъызэрыхэмыгушхукӏын | фыкъызэрыхэмыгушхукӏын | къызэрыхэмыгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэгушхукӏыну | укъызэрыхэгушхукӏыну | къызэрыхэгушхукӏыну | дыкъызэрыхэгушхукӏыну | фыкъызэрыхэгушхукӏыну | къызэрыхэгушхукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъызэрыхэмыгушхукӏыну | укъызэрыхэмыгушхукӏыну | къызэрыхэмыгушхукӏыну | дыкъызэрыхэмыгушхукӏыну | фыкъызэрыхэмыгушхукӏыну | къызэрыхэмыгушхукӏыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгушхукӏ | ущыкъыхэгушхукӏ | щыкъыхэгушхукӏ | дыщыкъыхэгушхукӏ | фыщыкъыхэгушхукӏ | щыкъыхэгушхукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгушхукӏ | ущыкъыхэмыгушхукӏ | щыкъыхэмыгушхукӏ | дыщыкъыхэмыгушхукӏ | фыщыкъыхэмыгушхукӏ | щыкъыхэмыгушхукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгушхукӏа | ущыкъыхэгушхукӏа | щыкъыхэгушхукӏа | дыщыкъыхэгушхукӏа | фыщыкъыхэгушхукӏа | щыкъыхэгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгушхукӏа | укъыщыхэмыгушхукӏа | щыкъыхэмыгушхукӏа | дыщыкъыхэмыгушхукӏа | фыщыкъыхэмыгушхукӏа | щыкъыхэмыгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгушхукӏыгъа | ущыкъыхэгушхукӏыгъа | щыкъыхэгушхукӏыгъа | дыщыкъыхэгушхукӏыгъа | фыщыкъыхэгушхукӏыгъа | щыкъыхэгушхукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгушхукӏыгъа | ущыкъыхэмыгушхукӏыгъа | щыкъыхэмыгушхукӏыгъа | дыщыкъыхэмыгушхукӏыгъа | фыщыкъыхэмыгушхукӏыгъа | щыкъыхэмыгушхукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгушхукӏын | ущыкъыхэгушхукӏын | щыкъыхэгушхукӏын | дыщыкъыхэгушхукӏын | фыщыкъыхэгушхукӏын | щыкъыхэгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгушхукӏын | ущыкъыхэгушхукӏын | щыкъыхэмыгушхукӏын | дыщыкъыхэмыгушхукӏын | фыщыкъыхэмыгушхукӏын | щыкъыхэмыгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыкъыхэгушхукӏыну | ущыкъыхэгушхукӏыну | щыкъыхэгушхукӏыну | дыщыкъыхэгушхукӏыну | фыщыкъыхэгушхукӏыну | щыкъыхэгушхукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыкъыхэмыгушхукӏыну | ущыкъыхэмыгушхукӏыну | щыкъыхэмыгушхукӏыну | дыщыкъыхэмыгушхукӏыну | фыщыкъыхэмыгушхукӏыну | щыкъыхэмыгушхукӏыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгушхукӏ | укъыздыхэгушхукӏ | къыздыхэгушхукӏ | дыкъыздыхэгушхукӏ | фыкъыздыхэгушхукӏ | къыздыхэгушхукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгушхукӏ | укъыздыхэмыгушхукӏ | къыздыхэмыгушхукӏ | дыкъыздыхэмыгушхукӏ | фыкъыздыхэмыгушхукӏ | къыздыхэмыгушхукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгушхукӏа | укъыздыхэгушхукӏа | къыздыхэгушхукӏа | дыкъыздыхэгушхукӏа | фыкъыздыхэгушхукӏа | къыздыхэгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгушхукӏа | укъыздыхэмыгушхукӏа | къыздыхэмыгушхукӏа | дыкъыздыхэмыгушхукӏа | фыкъыздыхэмыгушхукӏа | къыздыхэмыгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгушхукӏыгъа | укъыздыхэгушхукӏыгъа | къыздыхэгушхукӏыгъа | дыкъыздыхэгушхукӏыгъа | фыкъыздыхэгушхукӏыгъа | къыздыхэгушхукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгушхукӏыгъа | укъыздыхэмыгушхукӏыгъа | къыздыхэмыгушхукӏыгъа | дыкъыздыхэмыгушхукӏыгъа | фыкъыздыхэмыгушхукӏыгъа | къыздыхэмыгушхукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгушхукӏын | укъыздыхэгушхукӏын | къыздыхэгушхукӏын | дыкъыздыхэгушхукӏын | фыкъыздыхэгушхукӏын | къыздыхэгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгушхукӏын | укъыздыхэмыгушхукӏын | къыздыхэмыгушхукӏын | дыкъыздыхэмыгушхукӏын | фыкъыздыхэмыгушхукӏын | къыздыхэмыгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыздыхэгушхукӏыну | укъыздыхэгушхукӏыну | къыздыхэгушхукӏыну | дыкъыздыхэгушхукӏыну | фыкъыздыхэгушхукӏыну | къыздыхэгушхукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыздыхэмыгушхукӏыну | укъыздыхэмыгушхукӏыну | къыздыхэмыгушхукӏыну | дыкъыздыхэмыгушхукӏыну | фыкъыздыхэмыгушхукӏыну | къыздыхэмыгушхукӏыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгушхукӏ | укъыщӀыхэгушхукӏ | къыщӀыхэгушхукӏ | дыкъыщӀыхэгушхукӏ | фыкъыщӀыхэгушхукӏ | къыщӀыхэгушхукӏ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгушхукӏ | укъыщӀыхэмыгушхукӏ | къыщӀыхэмыгушхукӏ | дыкъыщӀыхэмыгушхукӏ | фыкъыщӀыхэмыгушхукӏ | къыщӀыхэмыгушхукӏ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгушхукӏа | укъыщӀыхэгушхукӏӀэгушхукӏа | къыщӀыхэгушхукӏа | дыкъыщӀыхэгушхукӏа | фыкъыщӀыхэгушхукӏа | къыщӀыхэгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгушхукӏа | укъыщӀыхэмыгушхукӏа | къыщӀыхэмыгушхукӏа | дыкъыщӀыхэмыгушхукӏа | фыкъыщӀыхэмыгушхукӏа | къыщӀыхэмыгушхукӏа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгушхукӏыгъа | укъыщӀыхэгушхукӏыгъа | къыщӀыхэгушхукӏыгъа | дыкъыщӀыхэгушхукӏыгъа | фыкъыщӀыхэгушхукӏыгъа | къыщӀыхэгушхукӏыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгушхукӏыгъа | укъыщӀыхэмыгушхукӏыгъа | къыщӀыхэмыгушхукӏыгъа | дыкъыщӀыхэмыгушхукӏыгъа | фыкъыщӀыхэмыгушхукӏыгъа | къыщӀыхэмыгушхукӏыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгушхукӏын | укъыщӀыхэгушхукӏын | къыщӀыхэгушхукӏын | дыкъыщӀыхэгушхукӏын | фыкъыщӀыхэгушхукӏын | къыщӀыхэгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгушхукӏын | укъыщӀыхэмыгушхукӏын | къыщӀыхэмыгушхукӏын | дыкъыщӀыхэмыгушхукӏын | фыкъыщӀыхэмыгушхукӏын | къыщӀыхэмыгушхукӏын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэгушхукӏыну | укъыщӀыхэгушхукӏыну | къыщӀыхэгушхукӏыну | дыкъыщӀыхэгушхукӏыну | фыкъыщӀыхэгушхукӏыну | къыщӀыхэгушхукӏыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыщӀыхэмыгушхукӏыну | укъыщӀыхэмыгушхукӏыну | къыщӀыхэмыгушхукӏыну | дыкъыщӀыхэмыгушхукӏыну | фыкъыщӀыхэмыгушхукӏыну | къыщӀыхэмыгушхукӏыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгушхукӏыу | укъыхэгушхукӏыу | къыхэгушхукӏыу | дыкъыхэгушхукӏыу | фыкъыхэгушхукӏыу | къыхэгушхукӏ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгушхукӏыу | укъыхэмыгушхукӏыу | къыхэмыгушхукӏыу | дыкъыхэмыгушхукӏыу | фыкъыхэмыгушхукӏыу | къыхэмыгушхукӏ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгушхукӏауэ | укъыхэгушхукӏауэ | къыхэгушхукӏауэ | дыкъыхэгушхукӏауэ | фыкъыхэгушхукӏауэ | къыхэгушхукӏауэ / къыхэгушхукӏахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгушхукӏауэ | укъыхэмыгушхукӏауэ | къыхэмыгушхукӏауэ | дыкъыхэмыгушхукӏауэ | фыкъыхэмыгушхукӏауэ | къыхэмыгушхукӏауэ / къыхэмыгушхукӏахэу |
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыкъыхэгушхукӏыурэ | укъыхэгушхукӏыурэ | къыхэгушхукӏыурэ | дыкъыхэгушхукӏыурэ | фыкъыхэгушхукӏыурэ | къыхэгушхукӏ(хэ)урэ |
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыкъыхэмыгушхукӏыурэ | укъыхэмыгушхукӏыурэ | къыхэмыгушхукӏыурэ | дыкъыхэмыгушхукӏыурэ | фыкъыхэмыгушхукӏыурэ | къыхэмыгушхукӏ(хэ)урэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ |
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
Подлежащэ | ||||||
сэ | -- | сыкъыпхогушхукӏ | сыкъыхогушхукӏ | -- | сыкъыфхогушхукӏ | сыкъахогушхукӏ |
уэ | укъысхогушхукӏ | -- | укъыхогушхукӏ | укъытхогушхукӏ | -- | укъахогушхукӏ |
ар | къысхогушхукӏ | къыпхогушхукӏ | къыхогушхукӏ | къытхогушхукӏ | къыфхогушхукӏ | къахогушхукӏ |
дэ | -- | дыкъыпхогушхукӏ | дыкъыхогушхукӏ | -- | дыкъыфхогушхукӏ | дыкъахогушхукӏ |
фэ | фыкъысхогушхукӏ | -- | фыкъыхогушхукӏ | фыкъытхогушхукӏ | -- | фыкъахогушхукӏ |
ахэр | къысхогушхукӏ(хэ) | къыпхогушхукӏ(хэ) | къыхогушхукӏ(хэ) | къытхогушхукӏ(хэ) | къыфхогушхукӏ(хэ) | къахогушхукӏ(хэ) |
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гушхукӏ] | [гушхукӏ]ыр | -- | [гушхукӏ]хэр |
Эргативнэ: | [гушхукӏ] | [гушхукӏ]ым | -- | [гушхукӏ]хэм |
Послеложнэ: | [гушхукӏ]кӀэ | [гушхукӏ]ымкӀэ | [гушхукӏ]хэкӀэ | [гушхукӏ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гушхукӏ]ыу | [гушхукӏ]ырауэ | [гушхукӏ]хэу | [гушхукӏ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гушхукӏ]а | [гушхукӏ]ар | -- | [гушхукӏ]ахэр |
Эргативнэ: | [гушхукӏ]а | [гушхукӏ]ам | -- | [гушхукӏ]ахэм |
Послеложнэ: | [гушхукӏ]акӀэ | [гушхукӏ]амкӀэ | [гушхукӏ]ахэкӀэ | [гушхукӏ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гушхукӏ]ауэ | [гушхукӏ]арауэ | [гушхукӏ]ахэу | [гушхукӏ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гушхукӏ]ын | [гушхукӏ]ыныр | -- | [гушхукӏ]ынхэр |
Эргативнэ: | [гушхукӏ]ын | [гушхукӏ]ыным | -- | [гушхукӏ]ынхэм |
Послеложнэ: | [гушхукӏ]ынкӀэ | [гушхукӏ]ынымкӀэ | [гушхукӏ]ынхэкӀэ | [гушхукӏ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [гушхукӏ]ыну | [гушхукӏ]ынырауэ | [гушхукӏ]ынхэу | [гушхукӏ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [гушхукӏ]ыну | [гушхукӏ]ынур | -- | [гушхукӏ]ынухэр |
Эргативнэ: | [гушхукӏ]ыну | [гушхукӏ]ынум | -- | [гушхукӏ]ынухэм |
Послеложнэ: | [гушхукӏ]ынукӀэ | [гушхукӏ]ынумкӀэ | [гушхукӏ]ынухэкӀэ | [гушхукӏ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [гушхукӏ]ынууэ | [гушхукӏ]ынурауэ | [гушхукӏ]ынухэу | [гушхукӏ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрхэм гушхуагъэкӀэ къахэщын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Къуаргъыжьхэм нэхъ къахэгушхукӀ зырызхэри гъунэгъу дыдэу хьэсэбгъум екӀуалӀэрт. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къыхэгушхукӏын: stand out or excel in bravery
УРЫСЫБЗЭ
- къыхэгушхукӏын: выделяться смелостью
БИБЛИОГРАФИЕ