зэхэлъын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [zɐxɐ'ɬǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- зэ- + хэ- + [лъ] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "зэхэлъын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | зэхэлъын |
щымыӀэныгъэ: | зэхэмылъын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сызэхэлъын | узэхэлъын | зэхэлъын | дызэхэлъын | фызэхэлъын | зэхэлъын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъын | узэхэмылъын | зэхэмылъын | дызэхэмылъын | фызэхэмылъын | зэхэмылъын(хэ) |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | зэхэлъ! | фызэхэлъ! |
щымыӀэныгъэ: | узэхэмылъ! | фызэхэмылъ! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сызэхрелъ | узэхрелъ | зэхрелъ | дызэхрелъ | фызэхрелъ | зэхрелъ(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сызэхремылъ | узэхремылъ | зэхремылъ | дызэхремылъ | фызэхремылъ | зэхремылъ(хэ) |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъщ | узэхэлъщ | зэхэлъщ | дызэхэлъщ | фызэхэлъщ | зэхэлъ(хэ)щ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъкъым | узэхэлъкъым | зэхэлъкъым | дызэхэлъкъым | фызэхэлъкъым | зэхэлъ(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлът | узэхэлът | зэхэлът | дызэхэлът | фызэхэлът | зэхэлъ(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлътэкъым | узэхэлътэкъым | зэхэлътэкъым | дызэхэлътэкъым | фызэхэлътэкъым | зэхэлъ(хэ)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъащ | узэхэлъащ | зэхэлъащ | дызэхэлъащ | фызэхэлъащ | зэхэлъа(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъакъым | узэхэлъакъым | зэхэлъакъым | дызэхэлъакъым | фызэхэлъакъым | зэхэлъа(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъат | узэхэлъат | зэхэлъат | дызэхэлъат | фызэхэлъат | зэхэлъа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъатэкъым | узэхэлъатэкъым | зэхэлъатэкъым | дызэхэлъатэкъым | фызэхэлъатэкъым | зэхэлъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъащ | узэхэлъыгъащ | зэхэлъыгъащ | дызэхэлъыгъащ | фызэхэлъыгъащ | зэхэлъыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъакъым | узэхэлъыгъакъым | зэхэлъыгъакъым | дызэхэлъыгъакъым | фызэхэлъыгъакъым | зэхэлъыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъат | узэхэлъыгъат | зэхэлъыгъат | дызэхэлъыгъат | фызэхэлъыгъат | зэхэлъыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъатэкъым | узэхэлъыгъатэкъым | зэхэлъыгъатэкъым | дызэхэлъыгъатэкъым | фызэхэлъыгъатэкъым | зэхэлъыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъщ | узэхэлъщ | зэхэлъщ | дызэхэлъщ | фызэхэлъщ | зэхэлъ(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъкъым | узэхэлъкъым | зэхэлъкъым | дызэхэлъкъым | фызэхэлъкъым | зэхэлъ(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сызэхэлът | узэхэлът | зэхэлът | дызэхэлът | фызэхэлът | зэхэлъ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлътэкъым | узэхэлътэкъым | зэхэлътэкъым | дызэхэлътэкъым | фызэхэлътэкъым | зэхэлъ(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынщ | узэхэлъынщ | зэхэлъынщ | дызэхэлъынщ | фызэхэлъынщ | зэхэлъын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъынкъым | узэхэлъынкъым | зэхэлъынкъым | дызэхэлъынкъым | фызэхэлъынкъым | зэхэлъын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынущ | узэхэлъынущ | зэхэлъынущ | дызэхэлъынущ | фызэхэлъЫнущ | зэхэлъэну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъынукъым | узэхэлъынукъым | зэхэлъынукъым | дызэхэлъынукъым | фызэхэлъынукъым | зэхэлъэну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъ | узэхэлъ | зэхэлъ | дызэхэлъ | фызэхэлъ | зэхэлъ(хэ) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъкъэ | узэхэлъкъэ | зэхэлъкъэ | дызэхэлъкъэ | фызэхэлъкъэ | зэхэлъ(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлът | узэхэлът | зэхэлът | дызэхэлът | фызэхэлът | зэхэлъ(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлътэкъэ | узэхэлътэкъэ | зэхэлътэкъэ | дызэхэлътэкъэ | фызэхэлътэкъэ | зэхэлъ(хэ)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъа | узэхэлъа | зэхэлъа | дызэхэлъа | фызэхэлъа | зэхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъакъэ | узэхэлъакъэ | зэхэлъакъэ | дызэхэлъакъэ | фызэхэлъакъэ | зэхэлъа(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъат | узэхэлъат | зэхэлъат | дызэхэлъат | фызэхэлъат | зэхэлъа(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъатэкъэ | узэхэлъатэкъэ | зэхэлъатэкъэ | дызэхэлъатэкъэ | фызэхэлъатэкъэ | зэхэлъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъа | узэхэлъыгъа | зэхэлъыгъа | дызэхэлъыгъа | фызэхэлъыгъа | зэхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъакъэ | узэхэлъыгъакъэ | зэхэлъыгъакъэ | дызэхэлъыгъакъэ | фызэхэлъыгъакъэ | зэхэлъыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъат | узэхэлъыгъат | зэхэлъыгъат | дызэхэлъыгъат | фызэхэлъыгъат | зэхэлъыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъатэкъэ | узэхэлъыгъатэкъэ | зэхэлъыгъатэкъэ | дызэхэлъыгъатэкъэ | фызэхэлъыгъатэкъэ | зэхэлъыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъ | узэхэлъ | зэхэлъ | дызэхэлъ | фызэхэлъ | зэхэлъ(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъкъэ | узэхэлъкъэ | зэхэлъкъэ | дызэхэлъкъэ | фызэхэлъкъэ | зэхэлъ(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сызэхэлът | узэхэлът | зэхэлът | дызэхэлът | фызэхэлът | зэхэлъ(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлътэкъэ | узэхэлътэкъэ | зэхэлътэкъэ | дызэхэлътэкъэ | фызэхэлътэкъэ | зэхэлъ(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъын | узэхэлъын | зэхэлъын | дызэхэлъын | фызэхэлъын | зэхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъынкъэ | узэхэлъынкъэ | зэхэлъынкъэ | дызэхэлъынкъэ | фызэхэлъынкъэ | зэхэлъын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыну | узэхэлъыну | зэхэлъыну | дызэхэлъыну | фызэхэлъыну | зэхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъынукъэ | узэхэлъынукъэ | зэхэлъынукъэ | дызэхэлъынукъэ | фызэхэлъынукъэ | зэхэлъыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъмэ | узэхэлъмэ | зэхэлъмэ | дызэхэлъмэ | фызэхэлъмэ | зэхэлъ(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъмэ | узэхэмылъмэ | зэхэмылъмэ | дызэхэмылъмэ | фызэхэмылъмэ | зэхэмылъ(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъамэ | узэхэлъамэ | зэхэлъамэ | дызэхэлъамэ | фызэхэлъамэ | зэхэлъа(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъамэ | узэхэмылъамэ | зэхэмылъамэ | дызэхэмылъамэ | фызэхэмылъамэ | зэхэмылъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъамэ | узэхэлъыгъамэ | зэхэлъыгъамэ | дызэхэлъыгъамэ | фызэхэлъыгъамэ | зэхэлъыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъыгъамэ | узэхэмылъыгъамэ | зэхэмылъыгъамэ | дызэхэмылъыгъамэ | фызэхэмылъыгъамэ | зэхэмылъыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынмэ | узэхэлъынмэ | зэхэлъынмэ | дызэхэлъынмэ | фызэхэлъынмэ | зэхэлъын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъынмэ | узэхэмылъынмэ | зэхэмылъынмэ | дызэхэмылъынмэ | фызэхэмылъынмэ | зэхэмылъын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынумэ | узэхэлъынумэ | зэхэлъынумэ | дызэхэлъынумэ | фызэхэлъынумэ | зэхэлъыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъынумэ | узэхэмылъынумэ | зэхэмылъынумэ | дызэхэмылъынумэ | фызэхэмылъынумэ | зэхэмылъыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлътэмэ | узэхэлътэмэ | зэхэлътэмэ | дызэхэлътэмэ | фызэхэлътэмэ | зэхэлъ(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылътэмэ | узэхэмылътэмэ | зэхэмылътэмэ | дызэхэмылътэмэ | фызэхэмылътэмэ | зэхэмылъ(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъатэмэ | узэхэлъатэмэ | зэхэлъатэмэ | дызэхэлъатэмэ | фызэхэлъатэмэ | зэхэлъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъатэмэ | узэхэмылъатэмэ | зэхэмылъатэмэ | дызэхэмылъатэмэ | фызэхэмылъатэмэ | зэхэмылъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъатэмэ | узэхэлъыгъатэмэ | зэхэлъыгъатэмэ | дызэхэлъыгъатэмэ | фызэхэлъыгъатэмэ | зэхэлъыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъыгъатэмэ | узэхэмылъыгъатэмэ | зэхэмылъыгъатэмэ | дызэхэмылъыгъатэмэ | фызэхэмылъыгъатэмэ | зэхэмылъыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынтэмэ | узэхэлъынтэмэ | зэхэлъынтэмэ | дызэхэлъынтэмэ | фызэхэлъынтэмэ | зэхэлъын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъынтэмэ | узэхэмылъынтэмэ | зэхэмылъынтэмэ | дызэхэмылъынтэмэ | фызэхэмылъынтэмэ | зэхэмылъын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынутэмэ | узэхэлъынутэмэ | зэхэлъынутэмэ | дызэхэлъынутэмэ | фызэхэлъынутэмэ | зэхэлъыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъынутэмэ | узэхэмылъынутэмэ | зэхэмылъынутэмэ | дызэхэмылъынутэмэ | фызэхэмылъынутэмэ | зэхэмылъыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынт | узэхэлъынт | зэхэлъынт | дызэхэлъынт | фызэхэлъынт | зэхэлъын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъынтэкъым | узэхэлъынтэкъым | зэхэлъынтэкъым | дызэхэлъынтэкъым | фызэхэлъынтэкъым | зэхэлъын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынут | узэхэлъынут | зэхэлъынут | дызэхэлъынут | фызэхэлъынут | зэхэлъыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъынутэкъым | узэхэлъынутэкъым | зэхэлъынутэкъым | дызэхэлъынутэкъым | фызэхэлъынутэкъым | зэхэлъыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъми | узэхэлъми | зэхэлъми | дызэхэлъми | фызэхэлъми | зэхэлъ(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъми | узэхэмылъми | зэхэмылъми | дызэхэмылъми | фызэхэмылъми | зэхэмылъ(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъами | узэхэлъами | зэхэлъами | дызэхэлъами | фызэхэлъами | зэхэлъа(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъами | узэхэмылъами | зэхэмылъами | дызэхэмылъами | фызэхэмылъами | зэхэмылъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъами | узэхэлъыгъами | зэхэлъыгъами | дызэхэлъыгъами | фызэхэлъыгъами | зэхэлъыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъыгъами | узэхэмылъыгъами | зэхэмылъыгъами | дызэхэмылъыгъами | фызэхэмылъыгъами | зэхэмылъыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынми | узэхэлъынми | зэхэлъынми | дызэхэлъынми | фызэхэлъынми | зэхэлъын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъынми | узэхэмылъынми | зэхэмылъынми | дызэхэмылъынми | фызэхэмылъынми | зэхэмылъын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынуми | узэхэлъынуми | зэхэлъынуми | дызэхэлъынуми | фызэхэлъынуми | зэхэлъыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъынуми | узэхэмылъынуми | зэхэмылъынуми | дызэхэмылъынуми | фызэхэмылъынуми | зэхэмылъыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлътэми | узэхэлътэми | зэхэлътэми | дызэхэлътэми | фызэхэлътэми | зэхэлъ(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылътэми | узэхэмылътэми | зэхэмылътэми | дызэхэмылътэми | фызэхэмылътэми | зэхэмылъ(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъатэми | узэхэлъатэми | зэхэлъатэми | дызэхэлъатэми | фызэхэлъатэми | зэхэлъа(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъатэми | узэхэмылъатэми | зэхэмылъатэми | дызэхэмылъатэми | фызэхэмылъатэми | зэхэмылъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сызэхэлъыгъатэми | узэхэлъыгъатэми | зэхэлъыгъатэми | дызэхэлъыгъатэми | фызэхэлъыгъатэми | зэхэлъыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъыгъатэми | узэхэмылъыгъатэми | зэхэмылъыгъатэми | дызэхэмылъыгъатэми | фызэхэмылъыгъатэми | зэхэмылъыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынтэми | узэхэлъынтэми | зэхэлъынтэми | дызэхэлъынтэми | фызэхэлъынтэми | зэхэлъын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъынтэми | узэхэмылъынтэми | зэхэмылъынтэми | дызэхэмылъынтэми | фызэхэмылъынтэми | зэхэмылъын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэхэлъынутэми | узэхэлъынутэми | зэхэлъынутэми | дызэхэлъынутэми | фызэхэлъынутэми | зэхэлъыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъынутэми | узэхэмылъынутэми | зэхэмылъынутэми | дызэхэмылъынутэми | фызэхэмылъынутэми | зэхэмылъыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сызэхэлъаи | узэхэлъаи | зэхэлъаи | дызэхэлъаи | фызэхэлъаи | зэхэлъаи |
щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъаи | узэхэмылъаи | зэхэмылъаи | дызэхэмылъаи | фызэхэмылъаи | зэхэмылъаи |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сызэхэлъащэрэт | узэхэлъащэрэт | зэхэлъащэрэт | дызэхэлъащэрэт | фызэхэлъащэрэт | зэхэлъа(хэ)щэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сызэхэмылъащэрэт | узэхэмылъащэрэт | зэхэмылъащэрэт | дызэхэмылъащэрэт | фызэхэмылъащэрэт | зэхэмылъа(хэ)щэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнщ | узэхэлъагъэнщ | зэхэлъагъэнщ | дызэхэлъагъэнщ | фызэхэлъагъэнщ | зэхэлъагъэн(хэ)щ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнкъым | узэхэлъагъэнкъым | зэхэлъагъэнкъым | дызэхэлъагъэнкъым | фызэхэлъагъэнкъым | зэхэлъагъэн(хэ)къым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнт | узэхэлъагъэнт | зэхэлъагъэнт | дызэхэлъагъэнт | фызэхэлъагъэнт | зэхэлъагъэн(хэ)т |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнтэкъым | узэхэлъагъэнтэкъым | зэхэлъагъэнтэкъым | дызэхэлъагъэнтэкъым | фызэхэлъагъэнтэкъым | зэхэлъагъэн(хэ)тэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэн | узэхэлъагъэн | зэхэлъагъэн | дызэхэлъагъэн | фызэхэлъагъэн | зэхэлъагъэн(хэ) |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнкъэ | узэхэлъагъэнкъэ | зэхэлъагъэнкъэ | дызэхэлъагъэнкъэ | фызэхэлъагъэнкъэ | зэхэлъагъэн(хэ)къэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнт | узэхэлъагъэнт | зэхэлъагъэнт | дызэхэлъагъэнт | фызэхэлъагъэнт | зэхэлъагъэн(хэ)т |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнтэкъэ | узэхэлъагъэнтэкъэ | зэхэлъагъэнтэкъэ | дызэхэлъагъэнтэкъэ | фызэхэлъагъэнтэкъэ | зэхэлъагъэн(хэ)тэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнущ | узэхэлъагъэнущ | зэхэлъагъэнущ | дызэхэлъагъэнущ | фызэхэлъагъэнущ | зэхэлъагъэну(хэ)щ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнукъым | узэхэлъагъэнукъым | зэхэлъагъэнукъым | дызэхэлъагъэнукъым | фызэхэлъагъэнукъым | зэхэлъагъэну(хэ)къым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнут | узэхэлъагъэнут | зэхэлъагъэнут | дызэхэлъагъэнут | фызэхэлъагъэнут | зэхэлъагъэну(хэ)т |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнутэкъым | узэхэлъагъэнутэкъым | зэхэлъагъэнутэкъым | дызэхэлъагъэнутэкъым | фызэхэлъагъэнутэкъым | зэхэлъагъэну(хэ)тэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэну | узэхэлъагъэну | зэхэлъагъэну | дызэхэлъагъэну | фызэхэлъагъэну | зэхэлъагъэну(хэ) |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнукъэ | узэхэлъагъэнукъэ | зэхэлъагъэнукъэ | дызэхэлъагъэнукъэ | фызэхэлъагъэнукъэ | зэхэлъагъэну(хэ)къэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнут | узэхэлъагъэнут | зэхэлъагъэнут | дызэхэлъагъэнут | фызэхэлъагъэнут | зэхэлъагъэну(хэ)т |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэхэлъагъэнутэкъэ | узэхэлъагъэнутэкъэ | зэхэлъагъэнутэкъэ | дызэхэлъагъэнутэкъэ | фызэхэлъагъэнутэкъэ | зэхэлъагъэну(хэ)тэкъэ |
Зэлэжь (объектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | зызэхэлъ |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | зызэхэмылъ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зызэхэлъа |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зызэхэмылъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зызэхэлъыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зызэхэмылъыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зызэхэлъын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зызэхэмылъын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зызэхэлъыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зызэхэмылъыну |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэхэлъ | узэхэлъ | зэхэлъ | дызэхэлъ | фызэхэлъ | зэхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэхэмылъ | узэхэмылъ | зэхэмылъ | дызэхэмылъ | фызэхэмылъ | зэхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэхэлъа | узэхэлъа | зэхэлъа | дызэхэлъа | фызэхэлъа | зэхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэхэмылъа | узэхэмылъа | зэхэмылъа | дызэхэмылъа | фызэхэмылъа | зэхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэхэлъыгъа | узэхэлъыгъа | зэхэлъыгъа | дызэхэлъыгъа | фызэхэлъыгъа | зэхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэхэмылъыгъа | узэхэмылъыгъа | зэхэмылъыгъа | дызэхэмылъыгъа | фызэхэмылъыгъа | зэхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэхэлъын | узэхэлъын | зэхэлъын | дызэхэлъын | фызэхэлъын | зэхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэхэмылъын | узэхэмылъын | зэхэмылъын | дызэхэмылъын | фызэхэмылъын | зэхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэхэлъыну | узэхэлъыну | зэхэлъыну | дызэхэлъыну | фызэхэлъыну | зэхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэхэмылъыну | узэхэмылъыну | зэхэмылъыну | дызэхэмылъыну | фызэхэмылъыну | зэхэмылъыну(хэ) |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэхэлъ | узэрызэхэлъ | зэрызэхэлъ | дызэрызэхэлъ | фызэрызэхэлъ | зэрызэхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэхэмылъ | узэрызэхэмылъ | зэрызэхэмылъ | дызэрызэхэмылъ | фызэрызэхэмылъ | зэрызэхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэхэлъа | узэрызэхэлъа | зэрызэхэлъа | дызэрызэхэлъа | фызэрызэхэлъа | зэрызэхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэхэмылъа | узэрызэхэмылъа | зэрызэхэмылъа | дызэрызэхэмылъа | фызэрызэхэмылъа | зэрызэхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэхэлъыгъа | узэрызэхэлъыгъа | зэрызэхэлъыгъа | дызэрызэхэлъыгъа | фызэрызэхэлъыгъа | зэрызэхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэхэмылъыгъа | узэрызэхэмылъыгъа | зэрызэхэмылъыгъа | дызэрызэхэмылъыгъа | фызэрызэхэмылъыгъа | зэрызэхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэхэлъын | узэрызэхэлъын | зэрызэхэлъын | дызэрызэхэлъын | фызэрызэхэлъын | зэрызэхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэхэмылъын | узэрызэхэмылъын | зэрызэхэмылъын | дызэрызэхэмылъын | фызэрызэхэмылъын | зэрызэхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэхэлъыну | узэрызэхэлъыну | зэрызэхэлъыну | дызэрызэхэлъыну | фызэрызэхэлъыну | зэрызэхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэхэмылъыну | узэрызэхэмылъыну | зэрызэхэмылъыну | дызэрызэхэмылъыну | фызэрызэхэмылъыну | зэрызэхэмылъыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэхэлъ | ущызэхэлъ | щызэхэлъ | дыщызэхэлъ | фыщызэхэлъ | щызэхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэхэмылъ | ущызэхэмылъ | щызэхэмылъ | дыщызэхэмылъ | фыщызэхэмылъ | щызэхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэхэлъа | ущызэхэлъа | щызэхэлъа | дыщызэхэлъа | фыщызэхэлъа | щызэхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэхэмылъа | ущызэхэмылъа | щызэхэмылъа | дыщызэхэмылъа | фыщызэхэмылъа | щызэхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэхэлъыгъа | ущызэхэлъыгъа | щызэхэлъыгъа | дыщызэхэлъыгъа | фыщызэхэлъыгъа | щызэхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэхэмылъыгъа | ущызэхэмылъыгъа | щызэхэмылъыгъа | дыщызэхэмылъыгъа | фыщызэхэмылъыгъа | щызэхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэхэлъын | ущызэхэлъын | щызэхэлъын | дыщызэхэлъын | фыщызэхэлъын | щызэхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэхэмылъын | ущызэхэмылъын | щызэхэмылъын | дыщызэхэмылъын | фыщызэхэмылъын | щызэхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэхэлъыну | ущызэхэлъыну | щызэхэлъыну | дыщызэхэлъыну | фыщызэхэлъыну | щызэхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэхэмылъыну | ущызэхэмылъыну | щызэхэмылъыну | дыщызэхэмылъыну | фыщызэхэмылъыну | щызэхэмылъыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэхэлъ | уздэзэхэлъ | здэзэхэлъ | дыздэзэхэлъ | фыздэзэхэлъ | здэзэхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэхэмылъ | уздэзэхэмылъ | здэзэхэмылъ | дыздэзэхэмылъ | фыздэзэхэмылъ | здэзэхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэхэлъа | уздэзэхэлъа | здэзэхэлъа | дыздэзэхэлъа | фыздэзэхэлъа | здэзэхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэхэмылъа | уздэзэхэмылъа | здэзэхэмылъа | дыздэзэхэмылъа | фыздэзэхэмылъа | здэзэхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэхэлъыгъа | уздэзэхэлъыгъа | здэзэхэлъыгъа | дыздэзэхэлъыгъа | фыздэзэхэлъыгъа | здэзэхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэхэмылъыгъа | уздэзэхэмылъыгъа | здэзэхэмылъыгъа | дыздэзэхэмылъыгъа | фыздэзэхэмылъыгъа | здэзэхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэхэлъын | уздэзэхэлъын | здэзэхэлъын | дыздэзэхэлъын | фыздэзэхэлъын | здэзэхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэхэмылъын | уздэзэхэмылъын | здэзэхэмылъын | дыздэзэхэмылъын | фыздэзэхэмылъын | здэзэхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэхэлъыну | уздэзэхэлъыну | здэзэхэлъыну | дыздэзэхэлъыну | фыздэзэхэлъыну | здэзэхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэхэмылъыну | уздэзэхэмылъыну | здэзэхэмылъыну | дыздэзэхэмылъыну | фыздэзэхэмылъыну | здэзэхэмылъыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэлъ | ущӀэзэхэлъ | щӀэзэхэлъ | дыщӀэзэхэлъ | фыщӀэзэхэлъ | щӀэзэхэлъ(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэмылъ | ущӀэзэхэмылъ | щӀэзэхэмылъ | дыщӀэзэхэмылъ | фыщӀэзэхэмылъ | щӀэзэхэмылъ(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэлъа | ущӀэзэхэлъа | щӀэзэхэлъа | дыщӀэзэхэлъа | фыщӀэзэхэлъа | щӀэзэхэлъа(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэмылъа | ущӀэзэхэмылъа | щӀэзэхэмылъа | дыщӀэзэхэмылъа | фыщӀэзэхэмылъа | щӀэзэхэмылъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэлъыгъа | ущӀэзэхэлъыгъа | щӀэзэхэлъыгъа | дыщӀэзэхэлъыгъа | фыщӀэзэхэлъыгъа | щӀэзэхэлъыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэмылъыгъа | ущӀэзэхэмылъыгъа | щӀэзэхэмылъыгъа | дыщӀэзэхэмылъыгъа | фыщӀэзэхэмылъыгъа | щӀэзэхэмылъыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэлъын | ущӀэзэхэлъын | щӀэзэхэлъын | дыщӀэзэхэлъын | фыщӀэзэхэлъын | щӀэзэхэлъын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэмылъын | ущӀэзэхэмылъын | щӀэзэхэмылъын | дыщӀэзэхэмылъын | фыщӀэзэхэмылъын | щӀэзэхэмылъын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэлъыну | ущӀэзэхэлъыну | щӀэзэхэлъыну | дыщӀэзэхэлъыну | фыщӀэзэхэлъыну | щӀэзэхэлъыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэхэмылъыну | ущӀэзэхэмылъыну | щӀэзэхэмылъыну | дыщӀэзэхэмылъыну | фыщӀэзэхэмылъыну | щӀызэхэмылъыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэхэлъу | узэхэлъу | зэхэлъу | дызэхэлъу | фызэхэлъу | зэхэлъ(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэхэмылъу | узэхэмылъу | зэхэмылъу | дызэхэмылъу | фызэхэмылъу | зэхэмылъ(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэхэлъауэ | узэхэлъауэ | зэхэлъауэ | дызэхэлъауэ | фызэхэлъауэ | зэхэлъауэ / зэхэлъахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэхэмылъауэ | узэхэмылъауэ | зэхэмылъауэ | дызэхэмылъауэ | фызэхэмылъауэ | зэхэмылъауэ / зэхэмылъахэу |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сызэхэлъурэ | узэхэлъурэ | зэхэлъурэ | дызэхэлъурэ | фызэхэлъурэ | зэхэлъ(хэ)урэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сызэхэмылъурэ | узэхэмылъурэ | зэхэмылъурэ | дызэхэмылъурэ | фызэхэмылъурэ | зэхэмылъ(хэ)урэ |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [лъ] | [лъ]ыр | -- | [лъ]хэр |
Эргативнэ: | [лъ] | [лъ]ым | -- | [лъ]хэм |
Послеложнэ: | [лъ]кӀэ | [лъ]ымкӀэ | [лъ]хэкӀэ | [лъ]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [лъ]у | [лъ]ырауэ | [лъ]хэу | [лъ]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [лъ]а | [лъ]ар | -- | [лъ]ахэр |
Эргативнэ: | [лъ]а | [лъ]ам | -- | [лъ]ахэм |
Послеложнэ: | [лъ]акӀэ | [лъ]амкӀэ | [лъ]ахэкӀэ | [лъ]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [лъ]ауэ | [лъ]арауэ | [лъ]ахэу | [лъ]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [лъ]ын | [лъ]ыныр | -- | [лъ]ынхэр |
Эргативнэ: | [лъ]ын | [лъ]ыным | -- | [лъ]ынхэм |
Послеложнэ: | [лъ]ынкӀэ | [лъ]ынымкӀэ | [лъ]ынхэкӀэ | [лъ]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [лъ]ыну | [лъ]ынырауэ | [лъ]ынхэу | [лъ]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [лъ]ыну | [лъ]ынур | -- | [лъ]ынухэр |
Эргативнэ: | [лъ]ыну | [лъ]ынум | -- | [лъ]ынухэм |
Послеложнэ: | [лъ]ынукӀэ | [лъ]ынумкӀэ | [лъ]ынухэкӀэ | [лъ]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [лъ]ынууэ | [лъ]ынурауэ | [лъ]ынухэу | [лъ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ЗэуӀуу щылъын.
- Зэщымыщ лӀэужьыгъуэхэу зэхэтын.
- Зыкъом, зыбжанэ зэгъэуӀуауэ щытын.
ЩАПХЪЭХЭР
- Къепхъыхыр куэду зэхэлът: дэшхуэ, кӀэнфет, бранык, ахъшэ жьгъей. КӀыщокъуэ Алим
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Хъэпшыпхэр къетхъужьауэ зэхэлъщ.
- Уэрэдыр едзыгъуитхуу зэхэлъщ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зэхэлъын: 1. to lie together intermixed 2. to consist of sth heterogeneous, be a mixture of sth 3. be connected, composed of several parts, components, units
- Хъэпшыпхэр къетхъужьауэ зэхэлъщ: the objectы are lying together intermixed.
- Уэрэдыр едзыгъуитхуу зэхэлъщ: the song consists of two couplets.
УРЫСЫБЗЭ
- зэхэлъын: 1. лежать вперемешку 2. состоять из чего-л. разнородного, представлять собой смесь чего-л. 3. быть соединённым, составленным из нескольких частей, компонентов, единиц
- Хъэпшыпхэр къетхъужьауэ зэхэлъщ: вещи лежат вперемежку.
- Уэрэдыр едзыгъуитхуу зэхэлъщ: песня состоит из двух куплетов
псалъафэ зэпыщӀахэр
[Я] насып зэхэлъын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: make up, be each other`s happiness. Урысыбзэ: составлять счастье друг друга Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
[Я] шыгъупӀастэ зэхэлъын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: eat from the same plate; share a piece of bread. Урысыбзэ: есть из одной тарелки, делиться куском хлеба. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
[Я] Ӏуэху зэхэлъын зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: have things in common, have common interests Урысыбзэ: иметь друг с другом общие дела Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ