зэтесын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [zɐte:'sǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- зэ- + те- + [с] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "зэтесын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар) | |
---|---|
щыӀэныгъэ: | зэтесын |
щымыӀэныгъэ: | зэтемысын |
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сызэтесын | узэтесын | зэтесын | дызэтесын | фызэтесын | зэтесын(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сызэтемысын | узэтемысын | зэтемысын | дызэтемысын | фызэтемысын | зэтемысын(хэ) |
Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
---|---|---|
щыӀэныгъэ: | зэтес! | фызэтес! |
щымыӀэныгъэ: | узэтемыс! | фызэтемыс! |
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сызэтрес | узэтрес | зэтрес | дызэтрес | фызэтрес | зэтрес(хэ) |
щымыӀэныгъэ: | сызэтремыс | узэтремыс | зэтремыс | дызэтремыс | фызэтремыс | зэтремыс(хэ) |
ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесщ | узэтесщ | зэтесщ | дызэтесщ | фызэтесщ | зэтес(хэ)щ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтескъым | узэтескъым | зэтескъым | дызэтескъым | фызэтескъым | зэтес(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтест | узэтест | зэтест | дызэтест | фызэтест | зэтес(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтестэкъым | узэтестэкъым | зэтестэкъым | дызэтестэкъым | фызэтестэкъым | зэтес(хэ)тэкъым |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесащ | узэтесащ | зэтесащ | дызэтесащ | фызэтесащ | зэтеса(хэ)щ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтесакъым | узэтесакъым | зэтесакъым | дызэтесакъым | фызэтесакъым | зэтеса(хэ)къым |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесат | узэтесат | зэтесат | дызэтесат | фызэтесат | зэтеса(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтесатэкъым | узэтесатэкъым | зэтесатэкъым | дызэтесатэкъым | фызэтесатэкъым | зэтеса(хэ)тэкъым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесыгъащ | узэтесыгъащ | зэтесыгъащ | дызэтесыгъащ | фызэтесыгъащ | зэтесыгъа(хэ)щ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесыгъакъым | узэтесыгъакъым | зэтесыгъакъым | дызэтесыгъакъым | фызэтесыгъакъым | зэтесыгъа(хэ)къым |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесыгъат | узэтесыгъат | зэтесыгъат | дызэтесыгъат | фызэтесыгъат | зэтесыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесыгъатэкъым | узэтесыгъатэкъым | зэтесыгъатэкъым | дызэтесыгъатэкъым | фызэтесыгъатэкъым | зэтесыгъа(хэ)тэкъым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сызэтесщ | узэтесщ | зэтесщ | дызэтесщ | фызэтесщ | зэтес(хэ)щ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сызэтескъым | узэтескъым | зэтескъым | дызэтескъым | фызэтескъым | зэтес(хэ)къым |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сызэтест | узэтест | зэтест | дызэтест | фызэтест | зэтес(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сызэтестэкъым | узэтестэкъым | зэтестэкъым | дызэтестэкъым | фызэтестэкъым | зэтес(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынщ | узэтесынщ | зэтесынщ | дызэтесынщ | фызэтесынщ | зэтесын(хэ)щ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесынкъым | узэтесынкъым | зэтесынкъым | дызэтесынкъым | фызэтесынкъым | зэтесын(хэ)къым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынущ | узэтесынущ | зэтесынущ | дызэтесынущ | фызэтесЫнущ | зэтесэну(хэ)щ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесынукъым | узэтесынукъым | зэтесынукъым | дызэтесынукъым | фызэтесынукъым | зэтесэну(хэ)къым |
ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтес | узэтес | зэтес | дызэтес | фызэтес | зэтес(хэ) |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтескъэ | узэтескъэ | зэтескъэ | дызэтескъэ | фызэтескъэ | зэтес(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтест | узэтест | зэтест | дызэтест | фызэтест | зэтес(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтестэкъэ | узэтестэкъэ | зэтестэкъэ | дызэтестэкъэ | фызэтестэкъэ | зэтес(хэ)тэкъэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтеса | узэтеса | зэтеса | дызэтеса | фызэтеса | зэтеса(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтесакъэ | узэтесакъэ | зэтесакъэ | дызэтесакъэ | фызэтесакъэ | зэтеса(хэ)къэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесат | узэтесат | зэтесат | дызэтесат | фызэтесат | зэтеса(хэ)т |
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтесатэкъэ | узэтесатэкъэ | зэтесатэкъэ | дызэтесатэкъэ | фызэтесатэкъэ | зэтеса(хэ)тэкъэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесыгъа | узэтесыгъа | зэтесыгъа | дызэтесыгъа | фызэтесыгъа | зэтесыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесыгъакъэ | узэтесыгъакъэ | зэтесыгъакъэ | дызэтесыгъакъэ | фызэтесыгъакъэ | зэтесыгъа(хэ)къэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесыгъат | узэтесыгъат | зэтесыгъат | дызэтесыгъат | фызэтесыгъат | зэтесыгъа(хэ)т |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтесыгъатэкъэ | узэтесыгъатэкъэ | зэтесыгъатэкъэ | дызэтесыгъатэкъэ | фызэтесыгъатэкъэ | зэтесыгъа(хэ)тэкъэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сызэтес | узэтес | зэтес | дызэтес | фызэтес | зэтес(хэ) |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сызэтескъэ | узэтескъэ | зэтескъэ | дызэтескъэ | фызэтескъэ | зэтес(хэ)къэ |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сызэтест | узэтест | зэтест | дызэтест | фызэтест | зэтес(хэ)т |
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сызэтестэкъэ | узэтестэкъэ | зэтестэкъэ | дызэтестэкъэ | фызэтестэкъэ | зэтес(хэ)тэкъэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесын | узэтесын | зэтесын | дызэтесын | фызэтесын | зэтесын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесынкъэ | узэтесынкъэ | зэтесынкъэ | дызэтесынкъэ | фызэтесынкъэ | зэтесын(хэ)къэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесыну | узэтесыну | зэтесыну | дызэтесыну | фызэтесыну | зэтесыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесынукъэ | узэтесынукъэ | зэтесынукъэ | дызэтесынукъэ | фызэтесынукъэ | зэтесыну(хэ)къэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесмэ | узэтесмэ | зэтесмэ | дызэтесмэ | фызэтесмэ | зэтес(хэ)мэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысмэ | узэтемысмэ | зэтемысмэ | дызэтемысмэ | фызэтемысмэ | зэтемыс(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесамэ | узэтесамэ | зэтесамэ | дызэтесамэ | фызэтесамэ | зэтеса(хэ)мэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысамэ | узэтемысамэ | зэтемысамэ | дызэтемысамэ | фызэтемысамэ | зэтемыса(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесыгъамэ | узэтесыгъамэ | зэтесыгъамэ | дызэтесыгъамэ | фызэтесыгъамэ | зэтесыгъа(хэ)мэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысыгъамэ | узэтемысыгъамэ | зэтемысыгъамэ | дызэтемысыгъамэ | фызэтемысыгъамэ | зэтемысыгъа(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынмэ | узэтесынмэ | зэтесынмэ | дызэтесынмэ | фызэтесынмэ | зэтесын(хэ)мэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысынмэ | узэтемысынмэ | зэтемысынмэ | дызэтемысынмэ | фызэтемысынмэ | зэтемысын(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынумэ | узэтесынумэ | зэтесынумэ | дызэтесынумэ | фызэтесынумэ | зэтесыну(хэ)мэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысынумэ | узэтемысынумэ | зэтемысынумэ | дызэтемысынумэ | фызэтемысынумэ | зэтемысыну(хэ)мэ |
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтестэмэ | узэтестэмэ | зэтестэмэ | дызэтестэмэ | фызэтестэмэ | зэтес(хэ)тэмэ |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемыстэмэ | узэтемыстэмэ | зэтемыстэмэ | дызэтемыстэмэ | фызэтемыстэмэ | зэтемыс(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесатэмэ | узэтесатэмэ | зэтесатэмэ | дызэтесатэмэ | фызэтесатэмэ | зэтеса(хэ)тэмэ |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысатэмэ | узэтемысатэмэ | зэтемысатэмэ | дызэтемысатэмэ | фызэтемысатэмэ | зэтемыса(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесыгъатэмэ | узэтесыгъатэмэ | зэтесыгъатэмэ | дызэтесыгъатэмэ | фызэтесыгъатэмэ | зэтесыгъа(хэ)тэмэ |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысыгъатэмэ | узэтемысыгъатэмэ | зэтемысыгъатэмэ | дызэтемысыгъатэмэ | фызэтемысыгъатэмэ | зэтемысыгъа(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынтэмэ | узэтесынтэмэ | зэтесынтэмэ | дызэтесынтэмэ | фызэтесынтэмэ | зэтесын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысынтэмэ | узэтемысынтэмэ | зэтемысынтэмэ | дызэтемысынтэмэ | фызэтемысынтэмэ | зэтемысын(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынутэмэ | узэтесынутэмэ | зэтесынутэмэ | дызэтесынутэмэ | фызэтесынутэмэ | зэтесыну(хэ)тэмэ |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысынутэмэ | узэтемысынутэмэ | зэтемысынутэмэ | дызэтемысынутэмэ | фызэтемысынутэмэ | зэтемысыну(хэ)тэмэ |
сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынт | узэтесынт | зэтесынт | дызэтесынт | фызэтесынт | зэтесын(хэ)т |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесынтэкъым | узэтесынтэкъым | зэтесынтэкъым | дызэтесынтэкъым | фызэтесынтэкъым | зэтесын(хэ)тэкъым |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынут | узэтесынут | зэтесынут | дызэтесынут | фызэтесынут | зэтесыну(хэ)т |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтесынутэкъым | узэтесынутэкъым | зэтесынутэкъым | дызэтесынутэкъым | фызэтесынутэкъым | зэтесыну(хэ)тэкъым |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесми | узэтесми | зэтесми | дызэтесми | фызэтесми | зэтес(хэ)ми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысми | узэтемысми | зэтемысми | дызэтемысми | фызэтемысми | зэтемыс(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесами | узэтесами | зэтесами | дызэтесами | фызэтесами | зэтеса(хэ)ми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысами | узэтемысами | зэтемысами | дызэтемысами | фызэтемысами | зэтемыса(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сызэтесыгъами | узэтесыгъами | зэтесыгъами | дызэтесыгъами | фызэтесыгъами | зэтесыгъа(хэ)ми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысыгъами | узэтемысыгъами | зэтемысыгъами | дызэтемысыгъами | фызэтемысыгъами | зэтемысыгъа(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынми | узэтесынми | зэтесынми | дызэтесынми | фызэтесынми | зэтесын(хэ)ми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысынми | узэтемысынми | зэтемысынми | дызэтемысынми | фызэтемысынми | зэтемысын(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынуми | узэтесынуми | зэтесынуми | дызэтесынуми | фызэтесынуми | зэтесыну(хэ)ми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысынуми | узэтемысынуми | зэтемысынуми | дызэтемысынуми | фызэтемысынуми | зэтемысыну(хэ)ми |
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтестэми | узэтестэми | зэтестэми | дызэтестэми | фызэтестэми | зэтес(хэ)тэми |
ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемыстэми | узэтемыстэми | зэтемыстэми | дызэтемыстэми | фызэтемыстэми | зэтемыс(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэтесатэми | узэтесатэми | зэтесатэми | дызэтесатэми | фызэтесатэми | зэтеса(хэ)тэми |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысатэми | узэтемысатэми | зэтемысатэми | дызэтемысатэми | фызэтемысатэми | зэтемыса(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сызэтесыгъатэми | узэтесыгъатэми | зэтесыгъатэми | дызэтесыгъатэми | фызэтесыгъатэми | зэтесыгъа(хэ)тэми |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысыгъатэми | узэтемысыгъатэми | зэтемысыгъатэми | дызэтемысыгъатэми | фызэтемысыгъатэми | зэтемысыгъа(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынтэми | узэтесынтэми | зэтесынтэми | дызэтесынтэми | фызэтесынтэми | зэтесын(хэ)тэми |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысынтэми | узэтемысынтэми | зэтемысынтэми | дызэтемысынтэми | фызэтемысынтэми | зэтемысын(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэтесынутэми | узэтесынутэми | зэтесынутэми | дызэтесынутэми | фызэтесынутэми | зэтесыну(хэ)тэми |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэтемысынутэми | узэтемысынутэми | зэтемысынутэми | дызэтемысынутэми | фызэтемысынутэми | зэтемысыну(хэ)тэми |
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сызэтесаи | узэтесаи | зэтесаи | дызэтесаи | фызэтесаи | зэтесаи |
щымыӀэныгъэ: | сызэтесакъыми | узэтесакъыми | зэтесакъыми | дызэтесакъыми | фызэтесакъыми | зэтесакъыми |
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
щыӀэныгъэ: | сызэтесащэрэт | узэтесащэрэт | зэтесащэрэт | дызэтесащэрэт | фызэтесащэрэт | зэтеса(хэ)щэрэт |
щымыӀэныгъэ: | сызэтемысащэрэт | узэтемысащэрэт | зэтемысащэрэт | дызэтемысащэрэт | фызэтемысащэрэт | зэтемыса(хэ)щэрэт |
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнщ | узэтесагъэнщ | зэтесагъэнщ | дызэтесагъэнщ | фызэтесагъэнщ | зэтесагъэн(хэ)щ |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнкъым | узэтесагъэнкъым | зэтесагъэнкъым | дызэтесагъэнкъым | фызэтесагъэнкъым | зэтесагъэн(хэ)къым |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнт | узэтесагъэнт | зэтесагъэнт | дызэтесагъэнт | фызэтесагъэнт | зэтесагъэн(хэ)т |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнтэкъым | узэтесагъэнтэкъым | зэтесагъэнтэкъым | дызэтесагъэнтэкъым | фызэтесагъэнтэкъым | зэтесагъэн(хэ)тэкъым |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэтесагъэн | узэтесагъэн | зэтесагъэн | дызэтесагъэн | фызэтесагъэн | зэтесагъэн(хэ) |
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнкъэ | узэтесагъэнкъэ | зэтесагъэнкъэ | дызэтесагъэнкъэ | фызэтесагъэнкъэ | зэтесагъэн(хэ)къэ |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнт | узэтесагъэнт | зэтесагъэнт | дызэтесагъэнт | фызэтесагъэнт | зэтесагъэн(хэ)т |
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнтэкъэ | узэтесагъэнтэкъэ | зэтесагъэнтэкъэ | дызэтесагъэнтэкъэ | фызэтесагъэнтэкъэ | зэтесагъэн(хэ)тэкъэ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнущ | узэтесагъэнущ | зэтесагъэнущ | дызэтесагъэнущ | фызэтесагъэнущ | зэтесагъэну(хэ)щ |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнукъым | узэтесагъэнукъым | зэтесагъэнукъым | дызэтесагъэнукъым | фызэтесагъэнукъым | зэтесагъэну(хэ)къым |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнут | узэтесагъэнут | зэтесагъэнут | дызэтесагъэнут | фызэтесагъэнут | зэтесагъэну(хэ)т |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнутэкъым | узэтесагъэнутэкъым | зэтесагъэнутэкъым | дызэтесагъэнутэкъым | фызэтесагъэнутэкъым | зэтесагъэну(хэ)тэкъым |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэтесагъэну | узэтесагъэну | зэтесагъэну | дызэтесагъэну | фызэтесагъэну | зэтесагъэну(хэ) |
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнукъэ | узэтесагъэнукъэ | зэтесагъэнукъэ | дызэтесагъэнукъэ | фызэтесагъэнукъэ | зэтесагъэну(хэ)къэ |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнут | узэтесагъэнут | зэтесагъэнут | дызэтесагъэнут | фызэтесагъэнут | зэтесагъэну(хэ)т |
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэтесагъэнутэкъэ | узэтесагъэнутэкъэ | зэтесагъэнутэкъэ | дызэтесагъэнутэкъэ | фызэтесагъэнутэкъэ | зэтесагъэну(хэ)тэкъэ |
Зэлэжь (объектнэ) причастие | |
---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | зызэтес |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | зызэтемыс |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зызэтеса |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зызэтемыса |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зызэтесыгъа |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зызэтемысыгъа |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зызэтесын |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зызэтемысын |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зызэтесыну |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зызэтемысыну |
Зылэжь (субъектнэ) причастие | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэтес | узэтес | зэтес | дызэтес | фызэтес | зэтес(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэтемыс | узэтемыс | зэтемыс | дызэтемыс | фызэтемыс | зэтемыс(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэтеса | узэтеса | зэтеса | дызэтеса | фызэтеса | зэтеса(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэтемыса | узэтемыса | зэтемыса | дызэтемыса | фызэтемыса | зэтемыса(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэтесыгъа | узэтесыгъа | зэтесыгъа | дызэтесыгъа | фызэтесыгъа | зэтесыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэтемысыгъа | узэтемысыгъа | зэтемысыгъа | дызэтемысыгъа | фызэтемысыгъа | зэтемысыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэтесын | узэтесын | зэтесын | дызэтесын | фызэтесын | зэтесын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэтемысын | узэтемысын | зэтемысын | дызэтемысын | фызэтемысын | зэтемысын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэтесыну | узэтесыну | зэтесыну | дызэтесыну | фызэтесыну | зэтесыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэтемысыну | узэтемысыну | зэтемысыну | дызэтемысыну | фызэтемысыну | зэтемысыну(хэ) |
Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэтес | узэрызэтес | зэрызэтес | дызэрызэтес | фызэрызэтес | зэрызэтес(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэтемыс | узэрызэтемыс | зэрызэтемыс | дызэрызэтемыс | фызэрызэтемыс | зэрызэтемыс(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэтеса | узэрызэтеса | зэрызэтеса | дызэрызэтеса | фызэрызэтеса | зэрызэтеса(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэтемыса | узэрызэтемыса | зэрызэтемыса | дызэрызэтемыса | фызэрызэтемыса | зэрызэтемыса(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэтесыгъа | узэрызэтесыгъа | зэрызэтесыгъа | дызэрызэтесыгъа | фызэрызэтесыгъа | зэрызэтесыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэтемысыгъа | узэрызэтемысыгъа | зэрызэтемысыгъа | дызэрызэтемысыгъа | фызэрызэтемысыгъа | зэрызэтемысыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэтесын | узэрызэтесын | зэрызэтесын | дызэрызэтесын | фызэрызэтесын | зэрызэтесын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэтемысын | узэрызэтемысын | зэрызэтемысын | дызэрызэтемысын | фызэрызэтемысын | зэрызэтемысын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэтесыну | узэрызэтесыну | зэрызэтесыну | дызэрызэтесыну | фызэрызэтесыну | зэрызэтесыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэтемысыну | узэрызэтемысыну | зэрызэтемысыну | дызэрызэтемысыну | фызэрызэтемысыну | зэрызэтемысыну(хэ) |
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэтес | ущызэтес | щызэтес | дыщызэтес | фыщызэтес | щызэтес(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэтемыс | ущызэтемыс | щызэтемыс | дыщызэтемыс | фыщызэтемыс | щызэтемыс(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэтеса | ущызэтеса | щызэтеса | дыщызэтеса | фыщызэтеса | щызэтеса(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэтемыса | ущызэтемыса | щызэтемыса | дыщызэтемыса | фыщызэтемыса | щызэтемыса(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэтесыгъа | ущызэтесыгъа | щызэтесыгъа | дыщызэтесыгъа | фыщызэтесыгъа | щызэтесыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэтемысыгъа | ущызэтемысыгъа | щызэтемысыгъа | дыщызэтемысыгъа | фыщызэтемысыгъа | щызэтемысыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэтесын | ущызэтесын | щызэтесын | дыщызэтесын | фыщызэтесын | щызэтесын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэтемысын | ущызэтемысын | щызэтемысын | дыщызэтемысын | фыщызэтемысын | щызэтемысын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэтесыну | ущызэтесыну | щызэтесыну | дыщызэтесыну | фыщызэтесыну | щызэтесыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэтемысыну | ущызэтемысыну | щызэтемысыну | дыщызэтемысыну | фыщызэтемысыну | щызэтемысыну(хэ) |
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэтес | уздэзэтес | здэзэтес | дыздэзэтес | фыздэзэтес | здэзэтес(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэтемыс | уздэзэтемыс | здэзэтемыс | дыздэзэтемыс | фыздэзэтемыс | здэзэтемыс(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэтеса | уздэзэтеса | здэзэтеса | дыздэзэтеса | фыздэзэтеса | здэзэтеса(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэтемыса | уздэзэтемыса | здэзэтемыса | дыздэзэтемыса | фыздэзэтемыса | здэзэтемыса(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэтесыгъа | уздэзэтесыгъа | здэзэтесыгъа | дыздэзэтесыгъа | фыздэзэтесыгъа | здэзэтесыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэтемысыгъа | уздэзэтемысыгъа | здэзэтемысыгъа | дыздэзэтемысыгъа | фыздэзэтемысыгъа | здэзэтемысыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэтесын | уздэзэтесын | здэзэтесын | дыздэзэтесын | фыздэзэтесын | здэзэтесын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэтемысын | уздэзэтемысын | здэзэтемысын | дыздэзэтемысын | фыздэзэтемысын | здэзэтемысын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэтесыну | уздэзэтесыну | здэзэтесыну | дыздэзэтесыну | фыздэзэтесыну | здэзэтесыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэтемысыну | уздэзэтемысыну | здэзэтемысыну | дыздэзэтемысыну | фыздэзэтемысыну | здэзэтемысыну(хэ) |
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэтес | ущӀэзэтес | щӀэзэтес | дыщӀэзэтес | фыщӀэзэтес | щӀэзэтес(хэ) |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэтемыс | ущӀэзэтемыс | щӀэзэтемыс | дыщӀэзэтемыс | фыщӀэзэтемыс | щӀэзэтемыс(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэтеса | ущӀэзэтеса | щӀэзэтеса | дыщӀэзэтеса | фыщӀэзэтеса | щӀэзэтеса(хэ) |
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэтемыса | ущӀэзэтемыса | щӀэзэтемыса | дыщӀэзэтемыса | фыщӀэзэтемыса | щӀэзэтемыса(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэтесыгъа | ущӀэзэтесыгъа | щӀэзэтесыгъа | дыщӀэзэтесыгъа | фыщӀэзэтесыгъа | щӀэзэтесыгъа(хэ) |
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэтемысыгъа | ущӀэзэтемысыгъа | щӀэзэтемысыгъа | дыщӀэзэтемысыгъа | фыщӀэзэтемысыгъа | щӀэзэтемысыгъа(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэтесын | ущӀэзэтесын | щӀэзэтесын | дыщӀэзэтесын | фыщӀэзэтесын | щӀэзэтесын(хэ) |
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэтемысын | ущӀэзэтемысын | щӀэзэтемысын | дыщӀэзэтемысын | фыщӀэзэтемысын | щӀэзэтемысын(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀэзэтесыну | ущӀэзэтесыну | щӀэзэтесыну | дыщӀэзэтесыну | фыщӀэзэтесыну | щӀэзэтесыну(хэ) |
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀэзэтемысыну | ущӀэзэтемысыну | щӀэзэтемысыну | дыщӀэзэтемысыну | фыщӀэзэтемысыну | щӀызэтемысыну(хэ) |
Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
---|---|---|---|---|---|---|
ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэтесу | узэтесу | зэтесу | дызэтесу | фызэтесу | зэтес(хэ)у |
ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэтемысу | узэтемысу | зэтемысу | дызэтемысу | фызэтемысу | зэтемыс(хэ)у |
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэтесауэ | узэтесауэ | зэтесауэ | дызэтесауэ | фызэтесауэ | зэтесауэ / зэтесахэу |
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэтемысауэ | узэтемысауэ | зэтемысауэ | дызэтемысауэ | фызэтемысауэ | зэтемысауэ / зэтемысахэу |
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сызэтесурэ | узэтесурэ | зэтесурэ | дызэтесурэ | фызэтесурэ | зэтес(хэ)урэ |
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сызэтемысурэ | узэтемысурэ | зэтемысурэ | дызэтемысурэ | фызэтемысурэ | зэтемыс(хэ)урэ |
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [с] | [с]ыр | -- | [с]хэр |
Эргативнэ: | [с] | [с]ым | -- | [с]хэм |
Послеложнэ: | [с]кӀэ | [с]ымкӀэ | [с]хэкӀэ | [с]хэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [с]у | [с]ырауэ | [с]хэу | [с]хэрауэ |
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [с]а | [с]ар | -- | [с]ахэр |
Эргативнэ: | [с]а | [с]ам | -- | [с]ахэм |
Послеложнэ: | [с]акӀэ | [с]амкӀэ | [с]ахэкӀэ | [с]ахэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [с]ауэ | [с]арауэ | [с]ахэу | [с]ахэрауэ |
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [с]ын | [с]ыныр | -- | [с]ынхэр |
Эргативнэ: | [с]ын | [с]ыным | -- | [с]ынхэм |
Послеложнэ: | [с]ынкӀэ | [с]ынымкӀэ | [с]ынхэкӀэ | [с]ынхэмкӀэ |
'Обстоятельственнэ: | [с]ыну | [с]ынырауэ | [с]ынхэу | [с]ынхэрауэ |
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
---|---|---|---|---|
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | [с]ыну | [с]ынур | -- | [с]ынухэр |
Эргативнэ: | [с]ыну | [с]ынум | -- | [с]ынухэм |
Послеложнэ: | [с]ынукӀэ | [с]ынумкӀэ | [с]ынухэкӀэ | [с]ынухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | [с]ынууэ | [с]ынурауэ | [с]ынухэу | [с]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зым и щӀыӀум адрейр тесын, телъын
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Щхьэнтэхэр зэтесщ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зэтесын: lie one on top of the other (for example, about pillows, game pieces)
- Щхьэнтэхэр зэтесщ: the pillow are lying one on top of the other.
УРЫСЫБЗЭ
- зэтесын: лежать друг на друге (напр. о подушках, об альчиках)
- Щхьэнтэхэр зэтесщ: подушки лежат одна поверх другой.
БИБЛИОГРАФИЕ