зэпрыжын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [zɐprǝ'ᶎǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- зэ- + пры- + [ж] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэмыӏэс "зэпрыжын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдыар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | зэпрыжын |
| щымыӀэныгъэ: | зэпрымыжын |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сызэпрыжын | узэпрыжын | зэпрыжын | дызэпрыжын | фызэпрыжын | зэпрыжын(хэ) |
| щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжын | узэпрымыжын | зэпрымыжын | дызэпрымыжын | фызэпрымыжын | зэпрымыжын(хэ) |
| унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | зэпрыж! | фызэпрыж! |
| щымыӀэныгъэ: | узэпрымыж! | фызэпрымыж! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сызэпрыреж | узэпрыреж | зэпрыреж | дызэпрыреж | фызэпрыреж | зэпрыреж |
| щымыӀэныгъэ: | сызэпрыремыж | узэпрыремыж | зэпрыремыж | дызэпрыремыж | фызэпрыремыж | зэпрыремыж |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрож(ыр) | узэпрож(ыр) | зэпрож(ыр) | дызэпрож(ыр) | фызэпрож(ыр) | зэпрож(хэ)(р) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжыркъым | узэпрыжыркъым | зэпрыжыркъым | дызэпрыжыркъым | фызэпрыжыркъым | зэпрыжы(хэ)ркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжырт | узэпрыжырт | зэпрыжырт | дызэпрыжырт | фызэпрыжырт | зэпрыжырт / зэпрыжхэрт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжыртэкъым | узэпрыжыртэкъым | зэпрыжыртэкъым | дызэпрыжыртэкъым | фызэпрыжыртэкъым | зэпрыжыртэкъым / зэпрыжхэртэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжащ | узэпрыжащ | зэпрыжащ | дызэпрыжащ | фызэпрыжащ | зэпрыжа(хэ)щ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжакъым | узэпрыжакъым | зэпрыжакъым | дызэпрыжакъым | фызэпрыжакъым | зэпрыжа(хэ)къым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжат | узэпрыжат | зэпрыжат | дызэпрыжат | фызэпрыжат | зэпрыжа(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжатэкъым | узэпрыжатэкъым | зэпрыжатэкъым | дызэпрыжатэкъым | фызэпрыжатэкъым | зэпрыжа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъащ | узэпрыжыгъащ | зэпрыжыгъащ | дызэпрыжыгъащ | фызэпрыжыгъащ | зэпрыжыгъа(хэ)щ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъакъым | узэпрыжыгъакъым | зэпрыжыгъакъым | дызэпрыжыгъакъым | фызэпрыжыгъакъым | зэпрыжыгъа(хэ)къым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъат | узэпрыжыгъат | зэпрыжыгъат | дызэпрыжыгъат | фызэпрыжыгъат | зэпрыжыгъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъатэкъым | узэпрыжыгъатэкъым | зэпрыжыгъатэкъым | дызэпрыжыгъатэкъым | фызэпрыжыгъатэкъым | зэпрыжыгъа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжщ | узэпрыжщ | зэпрыжщ | дызэпрыжщ | фызэпрыжщ | зэпрыж(хэ)щ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжкъым | узэпрыжкъым | зэпрыжкъым | дызэпрыжкъым | фызэпрыжкъым | зэпрыж(хэ)къым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжт | узэпрыжт | зэпрыжт | дызэпрыжт | фызэпрыжт | зэпрыж(хэ)т |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжтэкъым | узэпрыжтэкъым | зэпрыжтэкъым | дызэпрыжтэкъым | фызэпрыжтэкъым | зэпрыж(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынщ | узэпрыжынщ | зэпрыжынщ | дызэпрыжынщ | фызэпрыжынщ | зэпрыжын(хэ)щ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжынкъым | узэпрыжынкъым | зэпрыжынкъым | дызэпрыжынкъым | фызэпрыжынкъым | зэпрыжын(хэ)къым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынущ | узэпрыжынущ | зэпрыжынущ | дызэпрыжынущ | фызэпрыжынущ | зэпрыжыну(хэ)щ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжынукъым | узэпрыжынукъым | зэпрыжынукъым | дызэпрыжынукъым | фызэпрыжынукъым | зэпрыжыну(хэ)къым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжрэ | узэпрыжрэ | зэпрыжрэ | дызэпрыжрэ | фызэпрыжрэ | зэпрыж(хэ)рэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжыркъэ | узэпрыжыркъэ | зэпрыжыркъэ | дызэпрыжыркъэ | фызэпрыжыркъэ | зэпрыжыркъэ / зэпрыжхэркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжырт | узэпрыжырт | зэпрыжырт | дызэпрыжырт | фызэпрыжырт | зэпрыжырт / зэпрыжхэрт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжыртэкъэ | узэпрыжыртэкъэ | зэпрыжыртэкъэ | дызэпрыжыртэкъэ | фызэпрыжыртэкъэ | зэпрыжыртэкъэ / зэпрыжхэртэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжа | узэпрыжа | зэпрыжа | дызэпрыжа | фызэпрыжа | зэпрыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжакъэ | узэпрыжакъэ | зэпрыжакъэ | дызэпрыжакъэ | фызэпрыжакъэ | зэпрыжа(хэ)къэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжат | узэпрыжат | зэпрыжат | дызэпрыжат | фызэпрыжат | зэпрыжа(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжатэкъэ | узэпрыжатэкъэ | зэпрыжатэкъэ | дызэпрыжатэкъэ | фызэпрыжатэкъэ | зэпрыжа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъа | узэпрыжыгъа | зэпрыжыгъа | дызэпрыжыгъа | фызэпрыжыгъа | зэпрыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъакъэ | узэпрыжыгъакъэ | зэпрыжыгъакъэ | дызэпрыжыгъакъэ | фызэпрыжыгъакъэ | зэпрыжыгъа(хэ)къэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъат | узэпрыжыгъат | зэпрыжыгъат | дызэпрыжыгъат | фызэпрыжыгъат | зэпрыжыгъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъатэкъэ | узэпрыжыгъатэкъэ | зэпрыжыгъатэкъэ | дызэпрыжыгъатэкъэ | фызэпрыжыгъатэкъэ | зэпрыжыгъа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | сызэпрыж | узэпрыж | зэпрыж | дызэпрыж | фызэпрыж | зэпрыж(хэ) |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжкъэ | узэпрыжкъэ | зэпрыжкъэ | дызэпрыжкъэ | фызэпрыжкъэ | зэпрыж(хэ)къэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжт | узэпрыжт | зэпрыжт | дызэпрыжт | фызэпрыжт | зэпрыж(хэ)т |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжтэкъэ | узэпрыжтэкъэ | зэпрыжтэкъэ | дызэпрыжтэкъэ | фызэпрыжтэкъэ | зэпрыж(хэ)тэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжын | узэпрыжын | зэпрыжын | дызэпрыжын | фызэпрыжын | зэпрыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжынкъэ | узэпрыжынкъэ | зэпрыжынкъэ | дызэпрыжынкъэ | фызэпрыжынкъэ | зэпрыжын(хэ)къэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыну | узэпрыжыну | зэпрыжыну | дызэпрыжыну | фызэпрыжыну | зэпрыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжынукъэ | узэпрыжынукъэ | зэпрыжынукъэ | дызэпрыжынукъэ | фызэпрыжынукъэ | зэпрыжыну(хэ)къэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжмэ | узэпрыжмэ | зэпрыжмэ | дызэпрыжмэ | фызэпрыжмэ | зэпрыж(хэ)мэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжмэ | узэпрымыжмэ | зэпрымыжмэ | дызэпрымыжмэ | фызэпрымыжмэ | зэпрымыж(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжамэ | узэпрыжамэ | зэпрыжамэ | дызэпрыжамэ | фызэпрыжамэ | зэпрыжа(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжамэ | узэпрымыжамэ | зэпрымыжамэ | дызэпрымыжамэ | фызэпрымыжамэ | зэпрымыжа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъамэ | узэпрыжыгъамэ | зэпрыжыгъамэ | дызэпрыжыгъамэ | фызэпрыжыгъамэ | зэпрыжыгъа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжыгъамэ | узэпрымыжыгъамэ | зэпрымыжыгъамэ | дызэпрымыжыгъамэ | фызэпрымыжыгъамэ | зэпрымыжыгъа(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынмэ | узэпрыжынмэ | зэпрыжынмэ | дызэпрыжынмэ | фызэпрыжынмэ | зэпрыжын(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжынмэ | узэпрымыжынмэ | зэпрымыжынмэ | дызэпрымыжынмэ | фызэпрымыжынмэ | зэпрымыжын(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынумэ | узэпрыжынумэ | зэпрыжынумэ | дызэпрыжынумэ | фызэпрыжынумэ | зэпрыжыну(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжынумэ | узэпрымыжынумэ | зэпрымыжынумэ | дызэпрымыжынумэ | фызэпрымыжынумэ | зэпрымыжыну(хэ)мэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжтэмэ | узэпрыжтэмэ | зэпрыжтэмэ | дызэпрыжтэмэ | фызэпрыжтэмэ | зэпрыж(хэ)тэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжтэмэ | узэпрымыжтэмэ | зэпрымыжтэмэ | дызэпрымыжтэмэ | фызэпрымыжтэмэ | зэпрымыж(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжатэмэ | узэпрыжатэмэ | зэпрыжатэмэ | дызэпрыжатэмэ | фызэпрыжатэмэ | зэпрыжа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжатэмэ | узэпрымыжатэмэ | зэпрымыжатэмэ | дызэпрымыжатэмэ | фызэпрымыжатэмэ | зэпрымыжа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъатэмэ | узэпрыжыгъатэмэ | зэпрыжыгъатэмэ | дызэпрыжыгъатэмэ | фызэпрыжыгъатэмэ | зэпрыжыгъа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжыгъатэмэ | узэпрымыжыгъатэмэ | зэпрымыжыгъатэмэ | дызэпрымыжыгъатэмэ | фызэпрымыжыгъатэмэ | зэпрымыжыгъа(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынтэмэ | узэпрыжынтэмэ | зэпрыжынтэмэ | дызэпрыжынтэмэ | фызэпрыжынтэмэ | зэпрыжын(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжынтэмэ | узэпрымыжынтэмэ | зэпрымыжынтэмэ | дызэпрымыжынтэмэ | фызэпрымыжынтэмэ | зэпрымыжын(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынутэмэ | узэпрыжынутэмэ | зэпрыжынутэмэ | дызэпрыжынутэмэ | фызэпрыжынутэмэ | зэпрыжыну(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжынутэмэ | узэпрымыжынутэмэ | зэпрымыжынутэмэ | дызэпрымыжынутэмэ | фызэпрымыжынутэмэ | зэпрымыжыну(хэ)тэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынт | узэпрыжынт | зэпрыжынт | дызэпрыжынт | фызэпрыжынт | зэпрыжын(хэ)т |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжынтэкъым | узэпрыжынтэкъым | зэпрыжынтэкъым | дызэпрыжынтэкъым | фызэпрыжынтэкъым | зэпрыжын(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынут | узэпрыжынут | зэпрыжынут | дызэпрыжынут | фызэпрыжынут | зэпрыжыну(хэ)т |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжынутэкъым | узэпрыжынутэкъым | зэпрыжынутэкъым | дызэпрыжынутэкъым | фызэпрыжынутэкъым | зэпрыжыну(хэ)тэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжми | узэпрыжми | зэпрыжми | дызэпрыжми | фызэпрыжми | зэпрыж(хэ)ми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжми | узэпрымыжми | зэпрымыжми | дызэпрымыжми | фызэпрымыжми | зэпрымыж(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжами | узэпрыжами | зэпрыжами | дызэпрыжами | фызэпрыжами | зэпрыжа(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжами | узэпрымыжами | зэпрымыжами | дызэпрымыжами | фызэпрымыжами | зэпрымыжа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъами | узэпрыжыгъами | зэпрыжыгъами | дызэпрыжыгъами | фызэпрыжыгъами | зэпрыжыгъа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжыгъами | узэпрымыжыгъами | зэпрымыжыгъами | дызэпрымыжыгъами | фызэпрымыжыгъами | зэпрымыжыгъа(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынми | узэпрыжынми | зэпрыжынми | дызэпрыжынми | фызэпрыжынми | зэпрыжын(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжынми | узэпрымыжынми | зэпрымыжынми | дызэпрымыжынми | фызэпрымыжынми | зэпрымыжын(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынуми | узэпрыжынуми | зэпрыжынуми | дызэпрыжынуми | фызэпрыжынуми | зэпрыжыну(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжынуми | узэпрымыжынуми | зэпрымыжынуми | дызэпрымыжынуми | фызэпрымыжынуми | зэпрымыжыну(хэ)ми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжтэми | узэпрыжтэми | зэпрыжтэми | дызэпрыжтэми | фызэпрыжтэми | зэпрыж(хэ)тэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжтэми | узэпрымыжтэми | зэпрымыжтэми | дызэпрымыжтэми | фызэпрымыжтэми | зэпрымыж(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжатэми | узэпрыжатэми | зэпрыжатэми | дызэпрыжатэми | фызэпрыжатэми | зэпрыжа(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжатэми | узэпрымыжатэми | зэпрымыжатэми | дызэпрымыжатэми | фызэпрымыжатэми | зэпрымыжа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сызэпрыжыгъатэми | узэпрыжыгъатэми | зэпрыжыгъатэми | дызэпрыжыгъатэми | фызэпрыжыгъатэми | зэпрыжыгъа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжыгъатэми | узэпрымыжыгъатэми | зэпрымыжыгъатэми | дызэпрымыжыгъатэми | фызэпрымыжыгъатэми | зэпрымыжыгъа(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынтэми | узэпрыжынтэми | зэпрыжынтэми | дызэпрыжынтэми | фызэпрыжынтэми | зэпрыжын(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжынтэми | узэпрымыжынтэми | зэпрымыжынтэми | дызэпрымыжынтэми | фызэпрымыжынтэми | зэпрымыжын(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сызэпрыжынутэми | узэпрыжынутэми | зэпрыжынутэми | дызэпрыжынутэми | фызэпрыжынутэми | зэпрыжыну(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжынутэми | узэпрымыжынутэми | зэпрымыжынутэми | дызэпрымыжынутэми | фызэпрымыжынутэми | зэпрымыжыну(хэ)тэми |
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сызэпрыжаи | узэпрыжаи | зэпрыжаи | дызэпрыжаи | фызэпрыжаи | зэпрыжаи |
| щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжакъыми | узэпрыжакъыми | зэпрыжакъыми | дызэпрыжакъыми | фызэпрымШаблон:псалъэпкъ}акъыми | зэпрыжакъыми |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сызэпрыжащэрэт | узэпрыжащэрэт | зэпрыжащэрэт | дызэпрыжащэрэт | фызэпрыжащэрэт | зэпрыжащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | сызэпрымыжащэрэт | узэпрымыжащэрэт | зэпрымыжащэрэт | дызэпрымыжащэрэт | фызэпрымыжащэрэт | зэпрымыжащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнщ | узэпрыжагъэнщ | зэпрыжагъэнщ | дызэпрыжагъэнщ | фызэпрыжагъэнщ | зэпрыжагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнкъым | узэпрыжагъэнкъым | зэпрыжагъэнкъым | дызэпрыжагъэнкъым | фызэпрыжагъэнкъым | зэпрыжагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнт | узэпрыжагъэнт | зэпрыжагъэнт | дызэпрыжагъэнт | фызэпрыжагъэнт | зэпрыжагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнтэкъым | узэпрыжагъэнтэкъым | зэпрыжагъэнтэкъым | дызэпрыжагъэнтэкъым | фызэпрыжагъэнтэкъым | зэпрыжагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэн | узэпрыжагъэн | зэпрыжагъэн | дызэпрыжагъэн | фызэпрыжагъэн | зэпрыжагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнкъэ | узэпрыжагъэнкъэ | зэпрыжагъэнкъэ | дызэпрыжагъэнкъэ | фызэпрыжагъэнкъэ | зэпрыжагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнт | узэпрыжагъэнт | зэпрыжагъэнт | дызэпрыжагъэнт | фызэпрыжагъэнт | зэпрыжагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнтэкъэ | узэпрыжагъэнтэкъэ | зэпрыжагъэнтэкъэ | дызэпрыжагъэнтэкъэ | фызэпрыжагъэнтэкъэ | зэпрыжагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнж | узэпрыжагъэнж | зэпрыжагъэнж | дызэпрыжагъэнж | фызэпрыжагъэнж | зэпрыжагъэнж |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнукъым | узэпрыжагъэнукъым | зэпрыжагъэнукъым | дызэпрыжагъэнукъым | фызэпрыжагъэнукъым | зэпрыжагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнут | узэпрыжагъэнут | зэпрыжагъэнут | дызэпрыжагъэнут | фызэпрыжагъэнут | зэпрыжагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнутэкъым | узэпрыжагъэнутэкъым | зэпрыжагъэнутэкъым | дызэпрыжагъэнутэкъым | фызэпрыжагъэнутэкъым | зэпрыжагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэну | узэпрыжагъэну | зэпрыжагъэну | дызэпрыжагъэну | фызэпрыжагъэну | зэпрыжагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнукъэ | узэпрыжагъэнукъэ | зэпрыжагъэнукъэ | дызэпрыжагъэнукъэ | фызэпрыжагъэнукъэ | зэпрыжагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнут | узэпрыжагъэнут | зэпрыжагъэнут | дызэпрыжагъэнут | фызэпрыжагъэнут | зэпрыжагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сызэпрыжагъэнутэкъэ | узэпрыжагъэнутэкъэ | зэпрыжагъэнутэкъэ | дызэпрыжагъэнутэкъэ | фызэпрыжагъэнутэкъэ | зэпрыжагъэнутэкъэ |
| Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэпрыж | узэпрыж | зэпрыж | дызэпрыж | фызэпрыж | зэпрыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэпрымыж | узэпрымыж | зэпрымыж | дызэпрымыж | фызэпрымыж | зэпрымыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэпрыжа | узэпрыжа | зэпрыжа | дызэпрыжа | фызэпрыжа | зэпрыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэпрымыжа | узэпрымыжа | зэпрымыжа | дызэпрымыжа | фызэпрымыжа | зэпрымыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэпрыжыгъа | узэпрыжыгъа | зэпрыжыгъа | дызэпрыжыгъа | фызэпрыжыгъа | зэпрыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэпрымыжыгъа | узэпрымыжыгъа | зэпрымыжыгъа | дызэпрымыжыгъа | фызэпрымыжыгъа | зэпрымыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэпрыжын | узэпрыжын | зэпрыжын | дызэпрыжын | фызэпрыжын | зэпрыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэпрымыжын | узэпрымыжын | зэпрымыжын | дызэпрымыжын | фызэпрымыжын | зэпрымыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэпрыжыну | узэпрыжыну | зэпрыжыну | дызэпрыжыну | фызэпрыжыну | зэпрыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэпрымыжыну | узэпрымыжыну | зэпрымыжыну | дызэпрымыжыну | фызэпрымыжыну | зэпрымыжыну(хэ) |
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэпрыж | узэрызэпрыж | зэрызэпрыж | дызэрызэпрыж | фызэрызэпрыж | зэрызэпрыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэпрымыж | узэрызэпрымыж | зэрызэпрымыж | дызэрызэпрымыж | фызэрызэпрымыж | зэрызэпрымыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэпрыжа | узэрызэпрыжа | зэрызэпрыжа | дызэрызэпрыжа | фызэрызэпрыжа | зэрызэпрыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэпрымыжа | узэрызэпрымыжа | зэрызэпрымыжа | дызэрызэпрымыжа | фызэрызэпрымыжа | зэрызэпрымыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэпрыжыгъа | узэрызэпрыжыгъа | зэрызэпрыжыгъа | дызэрызэпрыжыгъа | фызэрызэпрыжыгъа | зэрызэпрыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэпрымыжыгъа | узэрызэпрымыжыгъа | зэрызэпрымыжыгъа | дызэрызэпрымыжыгъа | фызэрызэпрымыжыгъа | зэрызэпрымыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэпрыжын | узэрызэпрыжын | зэрызэпрыжын | дызэрызэпрыжын | фызэрызэпрыжын | зэрызэпрыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэпрымыжын | узэрызэпрымыжын | зэрызэпрымыжын | дызэрызэпрымыжын | фызэрызэпрымыжын | зэрызэпрымыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрызэпрыжыну | узэрызэпрыжыну | зэрызэпрыжыну | дызэрызэпрыжыну | фызэрызэпрыжыну | зэрызэпрыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрызэпрымыжыну | узэрызэпрымыжыну | зэрызэпрымыжыну | дызэрызэпрымыжыну | фызэрызэпрымыжыну | зэрызэпрымыжыну(хэ) |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэпрыж | ущызэпрыж | щызэпрыж | дыщызэпрыж | фыщызэпрыж | щызэпрыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэпрымыж | ущызэпрымыж | щызэпрымыж | дыщызэпрымыж | фыщызэпрымыж | щызэпрымыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэпрыжа | ущызэпрыжа | щызэпрыжа | дыщызэпрыжа | фыщызэпрыжа | щызэпрыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэпрымыжа | фыщизэпрымыжа | щызэпрымыжа | дыщызэпрымыжа | фыщызэпрымыжа | щызэпрымыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэпрыжыгъа | ущызэпрыжыгъа | щызэпрыжыгъа | дыщызэпрыжыгъа | фыщызэпрыжыгъа | щызэпрыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэпрымыжыгъа | ущызэпрымыжыгъа | щызэпрымыжыгъа | дыщызэпрымыжыгъа | фыщызэпрымыжыгъа | щызэпрымыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэпрыжын | ущызэпрыжын | щызэпрыжын | дыщызэпрыжын | фыщызэпрыжын | щызэпрыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэпрымыжын | ущызэпрыжын | щызэпрымыжын | дыщызэпрымыжын | фыщызэпрымыжын | щызэпрымыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщызэпрыжыну | ущызэпрыжыну | щызэпрыжыну | дыщызэпрыжыну | фыщызэпрыжыну | щызэпрыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщызэпрымыжыну | ущызэпрымыжыну | щызэпрымыжыну | дыщызэпрымыжыну | фыщызэпрымыжыну | щызэпрымыжыну(хэ) |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэпрыж | уздэзэпрыж | здэзэпрыж | дыздэзэпрыж | фыздэзэпрыж | здэзэпрыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэпрымыж | уздэзэпрымыж | здэзэпрымыж | дыздэзэпрымыж | фыздэзэпрымыж | здэзэпрымыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэпрыжа | уздэзэпрыжа | здэзэпрыжа | дыздэзэпрыжа | фыздэзэпрыжа | здэзэпрыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэпрымыжа | уздэзэпрымыжа | здэзэпрымыжа | дыздэзэпрымыжа | фыздэзэпрымыжа | здэзэпрымыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэпрыжыгъа | уздэзэпрыжыгъа | здэзэпрыжыгъа | дыздэзэпрыжыгъа | фыздэзэпрыжыгъа | здэзэпрыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэпрымыжыгъа | уздэзэпрымыжыгъа | здэзэпрымыжыгъа | дыздэзэпрымыжыгъа | фыздэзэпрымыжыгъа | здэзэпрымыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэпрыжын | уздэзэпрыжын | здэзэпрыжын | дыздэзэпрыжын | фыздэзэпрыжын | здэзэпрыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэпрымыжын | уздэзэпрымыжын | здэзэпрымыжын | дыздэзэпрымыжын | фыздэзэпрымыжын | здэзэпрымыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыздэзэпрыжыну | уздэзэпрыжыну | здэзэпрыжыну | дыздэзэпрыжыну | фыздэзэпрыжыну | здэзэпрыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыздэзэпрымыжыну | уздэзэпрымыжыну | здэзэпрымыжыну | дыздэзэпрымыжыну | фыздэзэпрымыжыну | здэзэпрымыжыну(хэ) |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀызэпрыж | ущӀызэпрыж | щӀызэпрыж | дыщӀызэпрыж | фыщӀызэпрыж | щӀызэпрыж(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀызэпрымыж | ущӀызэпрымыж | щӀызэпрымыж | дыщӀызэпрымыж | фыщӀызэпрымыж | щӀызэпрымыж(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀызэпрыжа | ущӀызэпрыжӀэжа | щӀызэпрыжа | дыщӀызэпрыжа | фыщӀызэпрыжа | щӀызэпрыжа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀызэпрымыжа | ущӀызэпрымыжа | щӀызэпрымыжа | дыщӀызэпрымыжа | фыщӀызэпрымыжа | щӀызэпрымыжа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀызэпрыжыгъа | ущӀызэпрыжыгъа | щӀызэпрыжыгъа | дыщӀызэпрыжыгъа | фыщӀызэпрыжыгъа | щӀызэпрыжыгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀызэпрымыжыгъа | ущӀызэпрымыжыгъа | щӀызэпрымыжыгъа | дыщӀызэпрымыжыгъа | фыщӀызэпрымыжыгъа | щӀызэпрымыжыгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀызэпрыжын | ущӀызэпрыжын | щӀызэпрыжын | дыщӀызэпрыжын | фыщӀызэпрыжын | щӀызэпрыжын(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀызэпрымыжын | ущӀызэпрымыжын | щӀызэпрымыжын | дыщӀызэпрымыжын | фыщӀызэпрымыжын | щӀызэпрымыжын(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀызэпрыжыну | ущӀызэпрыжыну | щӀызэпрыжыну | дыщӀызэпрыжыну | фыщӀызэпрыжыну | щӀызэпрыжыну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀызэпрымыжыну | ущӀызэпрымыжыну | щӀызэпрымыжыну | дыщӀызэпрымыжыну | фыщӀызэпрымыжыну | щӀызэпрымыжыну(хэ) |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэпрыжу | узэпрыжу | зэпрыжу | дызэпрыжу | фызэпрыжу | зэпрыж(хэ)у |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэпрымыжу | узэпрымыжу | зэпрымыжу | дызэпрымыжу | фызэпрымыжу | зэпрымыж(хэ)у |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэпрыжауэ | узэпрыжауэ | зэпрыжауэ | дызэпрыжауэ | фызэпрыжауэ | зэпрыжауэ / зэпрыжахэу |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэпрымыжауэ | узэпрымыжауэ | зэпрымыжауэ | дызэпрымыжауэ | фызэпрымыжауэ | зэпрымыжауэ / зэпрымыжахэу |
| -урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сызэпрыжурэ | узэпрыжурэ | зэпрыжурэ | дызэпрыжурэ | фызэпрыжурэ | зэпрыж(хэ)урэ |
| -урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сызэпрымыжурэ | узэпрымыжурэ | зэпрымыжурэ | дызэпрымыжурэ | фызэпрымыжурэ | зэпрымыж(хэ)урэ |
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | сыбзэпрож | сызэпрож | -- | сывзэпрож | сазэпрож(хэ) |
| уэ | уззэпрож | -- | узэпрож | удзэпрож | -- | уазэпрож(хэ) |
| ар | ззэпрож | бзэпрож | зэпрож | дзэпрож | взэпрож | язэпрож(хэ) |
| дэ | -- | дыбзэпрож | дызэпрож | -- | дывзэпрож | дазэпрож(хэ) |
| фэ | фыззэпрож | -- | фызэпрож | фыдзэпрож | -- | фазэпрож(хэ) |
| ахэр | ззэпрож | бзэпрож | зэпрож | дзэпрож | взэпрож | язэпрож(хэ) |
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | сыбзэпры[жрэ] | сызэпры[жрэ] | -- | сывзэпры[жрэ] | сазэпры[ж(хэ)рэ] |
| уэ | уззэпры[жрэ] | -- | узэпры[жрэ] | удзэпры[жрэ] | -- | уазэпры[ж(хэ)рэ] |
| ар | ззэпры[жрэ] | бзэпры[жрэ] | зэпры[жрэ] | дзэпры[жрэ] | взэпры[жрэ] | язэпры[ж(хэ)рэ] |
| дэ | -- | дыбзэпры[жрэ] | дызэпры[жрэ] | -- | дывзэпры[жрэ] | дазэпры[ж(хэ)рэ] |
| фэ | фыззэпры[жрэ] | -- | фызэпры[жрэ] | фыдзэпры[жрэ] | -- | фазэпры[ж(хэ)рэ] |
| ахэр | ззэпры[жрэ] | бзэпры[жрэ] | зэпры[жрэ] | дзэпры[жрэ] | взэпры[жрэ] | язэпры[ж(хэ)рэ] |
| -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [ж] | [ж]ыр | -- | [ж]хэр |
| Эргативнэ: | [ж] | [ж]ым | -- | [ж]хэм |
| Послеложнэ: | [ж]кӀэ | [ж]ымкӀэ | [ж]хэкӀэ | [ж]хэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [ж]у | [ж]ырауэ | [ж]хэу | [ж]хэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [ж]а | [ж]ар | -- | [ж]ахэр |
| Эргативнэ: | [ж]а | [ж]ам | -- | [ж]ахэм |
| Послеложнэ: | [ж]акӀэ | [ж]амкӀэ | [ж]ахэкӀэ | [ж]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [ж]ауэ | [ж]арауэ | [ж]ахэу | [ж]ахэрауэ |
| -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [ж]ын | [ж]ыныр | -- | [ж]ынхэр |
| Эргативнэ: | [ж]ын | [ж]ыным | -- | [ж]ынхэм |
| Послеложнэ: | [ж]ынкӀэ | [ж]ынымкӀэ | [ж]ынхэкӀэ | [ж]ынхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [ж]ыну | [ж]ынырауэ | [ж]ынхэу | [ж]ынхэрауэ |
| -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [ж]ыну | [ж]ынур | -- | [ж]ынухэр |
| Эргативнэ: | [ж]ыну | [ж]ынум | -- | [ж]ынухэм |
| Послеложнэ: | [ж]ынукӀэ | [ж]ынумкӀэ | [ж]ынухэкӀэ | [ж]ынухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [ж]ынууэ | [ж]ынурауэ | [ж]ынухэу | [ж]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ЖэрыжэкӀэ зэпрыкӀын.
- Жэурэ зэпиупщӀын [псым].
ЩАПХЪЭХЭР
- Сэ а макъым сыщӀыхьэн сфӀэщӀауэ Вакъэр сщыгъыу псым сызэпрож. КӀуащ БетӀал
- ХадэхэмкӀэ псыӀэрышэ зэпрыжырт, макъ лъэпкъ имыщӀу. КӀыщокъуэ Алим
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
| Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 52 |
|---|---|---|
| адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
| Жыг хадэм псы зэпрож. | Река течет через сад. | A river flows through the orchard. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зэпрыжын: 1. run across sth 2. flow through sth
УРЫСЫБЗЭ
- зэпрыжын: 1. перебегать через что-л. 2. протекать через что-л.
БИБЛИОГРАФИЕ