зэкӏэлъытӏысын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [zɐtʹʂɐɬǝtʹǝ'sǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• зэ- + кӏэ- + лъы- + [тӏыс]+ -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "зэкӏэлъытӏысын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	зэкӏэлъытӏысын
щымыӀэныгъэ:	зэкӏэлъымытӏысын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысын	узэкӏэлъытӏысын	зэкӏэлъытӏысын	дызэкӏэлъытӏысын	фызэкӏэлъытӏысын	зэкӏэлъытӏысын(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысын	узэкӏэлъымытӏысын	зэкӏэлъымытӏысын	дызэкӏэлъымытӏысын	фызэкӏэлъымытӏысын	зэкӏэлъымытӏысын(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	зэкӏэлъытӏыс!	фызэкӏэлъытӏыс!
щымыӀэныгъэ:	узэкӏэлъымытӏыс!	фызэкӏэлъымытӏыс!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъретӏыс	узэкӏэлъретӏыс	зэкӏэлъретӏыс	дызэкӏэлъретӏыс	фызэкӏэлъретӏыс	зэкӏэлъретӏыс
щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъремытӏыс	узэкӏэлъремытӏыс	зэкӏэлъремытӏыс	дызэкӏэлъремытӏыс	фызэкӏэлъремытӏыс	зэкӏэлъремытӏыс

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъотӏыс(ыр)	узэкӏэлъотӏыс(ыр)	зэкӏэлъотӏыс(ыр)	дызэкӏэлъотӏыс(ыр)	фызэкӏэлъотӏыс(ыр)	зэкӏэлъотӏыс(ыр) / зэкӏэлъотӏыс(хэр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыркъым	узэкӏэлъытӏысыркъым	зэкӏэлъытӏысыркъым	дызэкӏэлъытӏысыркъым	фызэкӏэлъытӏысыркъым	зэкӏэлъытӏысыркъым / зэкӏэлъытӏысхэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысырт	узэкӏэлъытӏысырт	зэкӏэлъытӏысырт	дызэкӏэлъытӏысырт	фызэкӏэлъытӏысырт	зэкӏэлъытӏысырт / зэкӏэлъытӏысхэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыртэкъым	узэкӏэлъытӏысыртэкъым	зэкӏэлъытӏысыртэкъым	дызэкӏэлъытӏысыртэкъым	фызэкӏэлъытӏысыртэкъым	зэкӏэлъытӏысыртэкъым / зэкӏэлъытӏысхэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысащ	узэкӏэлъытӏысащ	зэкӏэлъытӏысащ	дызэкӏэлъытӏысащ	фызэкӏэлъытӏысащ	зэкӏэлъытӏыса(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысакъым	узэкӏэлъытӏысакъым	зэкӏэлъытӏысакъым	дызэкӏэлъытӏысакъым	фызэкӏэлъытӏысакъым	зэкӏэлъытӏыса(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысат	узэкӏэлъытӏысат	зэкӏэлъытӏысат	дызэкӏэлъытӏысат	фызэкӏэлъытӏысат	зэкӏэлъытӏыса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысатэкъым	узэкӏэлъытӏысатэкъым	зэкӏэлъытӏысатэкъым	дызэкӏэлъытӏысатэкъым	фызэкӏэлъытӏысатэкъым	зэкӏэлъытӏыса(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъащ	узэкӏэлъытӏысыгъащ	зэкӏэлъытӏысыгъащ	дызэкӏэлъытӏысыгъащ	фызэкӏэлъытӏысыгъащ	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъакъым	узэкӏэлъытӏысыгъакъым	зэкӏэлъытӏысыгъакъым	дызэкӏэлъытӏысыгъакъым	фызэкӏэлъытӏысыгъакъым	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъат	узэкӏэлъытӏысыгъат	зэкӏэлъытӏысыгъат	дызэкӏэлъытӏысыгъат	фызэкӏэлъытӏысыгъат	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъатэкъым	узэкӏэлъытӏысыгъатэкъым	зэкӏэлъытӏысыгъатэкъым	дызэкӏэлъытӏысыгъатэкъым	фызэкӏэлъытӏысыгъатэкъым	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысщ	узэкӏэлъытӏысщ	зэкӏэлъытӏысщ	дызэкӏэлъытӏысщ	фызэкӏэлъытӏысщ	зэкӏэлъытӏыс(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыскъым	узэкӏэлъытӏыскъым	зэкӏэлъытӏыскъым	дызэкӏэлъытӏыскъым	фызэкӏэлъытӏыскъым	зэкӏэлъытӏыс(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыст	узэкӏэлъытӏыст	зэкӏэлъытӏыст	дызэкӏэлъытӏыст	фызэкӏэлъытӏыст	зэкӏэлъытӏыс(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыстэкъым	узэкӏэлъытӏыстэкъым	зэкӏэлъытӏыстэкъым	дызэкӏэлъытӏыстэкъым	фызэкӏэлъытӏыстэкъым	зэкӏэлъытӏыс(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынщ	узэкӏэлъытӏысынщ	зэкӏэлъытӏысынщ	дызэкӏэлъытӏысынщ	фызэкӏэлъытӏысынщ	зэкӏэлъытӏысын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынкъым	узэкӏэлъытӏысынкъым	зэкӏэлъытӏысынкъым	дызэкӏэлъытӏысынкъым	фызэкӏэлъытӏысынкъым	зэкӏэлъытӏысын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынущ	узэкӏэлъытӏысынущ	зэкӏэлъытӏысынущ	дызэкӏэлъытӏысынущ	фызэкӏэлъытӏысынущ	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынукъым	узэкӏэлъытӏысынукъым	зэкӏэлъытӏысынукъым	дызэкӏэлъытӏысынукъым	фызэкӏэлъытӏысынукъым	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысрэ	узэкӏэлъытӏысрэ	зэкӏэлъытӏысрэ	дызэкӏэлъытӏысрэ	фызэкӏэлъытӏысрэ	зэкӏэлъытӏыс(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыркъэ	узэкӏэлъытӏысыркъэ	зэкӏэлъытӏысыркъэ	дызэкӏэлъытӏысыркъэ	фызэкӏэлъытӏысыркъэ	зэкӏэлъытӏысыркъэ / зэкӏэлъытӏысхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысырт	узэкӏэлъытӏысырт	зэкӏэлъытӏысырт	дызэкӏэлъытӏысырт	фызэкӏэлъытӏысырт	зэкӏэлъытӏысырт / зэкӏэлъытӏысхэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыртэкъэ	узэкӏэлъытӏысыртэкъэ	зэкӏэлъытӏысыртэкъэ	дызэкӏэлъытӏысыртэкъэ	фызэкӏэлъытӏысыртэкъэ	зэкӏэлъытӏысыртэкъэ / зэкӏэлъытӏысхэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыса	узэкӏэлъытӏыса	зэкӏэлъытӏыса	дызэкӏэлъытӏыса	фызэкӏэлъытӏыса	зэкӏэлъытӏыса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысакъэ	узэкӏэлъытӏысакъэ	зэкӏэлъытӏысакъэ	дызэкӏэлъытӏысакъэ	фызэкӏэлъытӏысакъэ	зэкӏэлъытӏыса(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысат	узэкӏэлъытӏысат	зэкӏэлъытӏысат	дызэкӏэлъытӏысат	фызэкӏэлъытӏысат	зэкӏэлъытӏыса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысатэкъэ	узэкӏэлъытӏысатэкъэ	зэкӏэлъытӏысатэкъэ	дызэкӏэлъытӏысатэкъэ	фызэкӏэлъытӏысатэкъэ	зэкӏэлъытӏыса(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъа	узэкӏэлъытӏысыгъа	зэкӏэлъытӏысыгъа	дызэкӏэлъытӏысыгъа	фызэкӏэлъытӏысыгъа	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъакъэ	узэкӏэлъытӏысыгъакъэ	зэкӏэлъытӏысыгъакъэ	дызэкӏэлъытӏысыгъакъэ	фызэкӏэлъытӏысыгъакъэ	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъат	узэкӏэлъытӏысыгъат	зэкӏэлъытӏысыгъат	дызэкӏэлъытӏысыгъат	фызэкӏэлъытӏысыгъат	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъатэкъэ	узэкӏэлъытӏысыгъатэкъэ	зэкӏэлъытӏысыгъатэкъэ	дызэкӏэлъытӏысыгъатэкъэ	фызэкӏэлъытӏысыгъатэкъэ	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыс	узэкӏэлъытӏыс	зэкӏэлъытӏыс	дызэкӏэлъытӏыс	фызэкӏэлъытӏыс	зэкӏэлъытӏыс(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыскъэ	узэкӏэлъытӏыскъэ	зэкӏэлъытӏыскъэ	дызэкӏэлъытӏыскъэ	фызэкӏэлъытӏыскъэ	зэкӏэлъытӏыс(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыст	узэкӏэлъытӏыст	зэкӏэлъытӏыст	дызэкӏэлъытӏыст	фызэкӏэлъытӏыст	зэкӏэлъытӏыс(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыстэкъэ	узэкӏэлъытӏыстэкъэ	зэкӏэлъытӏыстэкъэ	дызэкӏэлъытӏыстэкъэ	фызэкӏэлъытӏыстэкъэ	зэкӏэлъытӏыс(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысын	узэкӏэлъытӏысын	зэкӏэлъытӏысын	дызэкӏэлъытӏысын	фызэкӏэлъытӏысын	зэкӏэлъытӏысын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынкъэ	узэкӏэлъытӏысынкъэ	зэкӏэлъытӏысынкъэ	дызэкӏэлъытӏысынкъэ	фызэкӏэлъытӏысынкъэ	зэкӏэлъытӏысын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыну	узэкӏэлъытӏысыну	зэкӏэлъытӏысыну	дызэкӏэлъытӏысыну	фызэкӏэлъытӏысыну	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынукъэ	узэкӏэлъытӏысынукъэ	зэкӏэлъытӏысынукъэ	дызэкӏэлъытӏысынукъэ	фызэкӏэлъытӏысынукъэ	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысмэ	узэкӏэлъытӏысмэ	зэкӏэлъытӏысмэ	дызэкӏэлъытӏысмэ	фызэкӏэлъытӏысмэ	зэкӏэлъытӏыс(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысмэ	узэкӏэлъымытӏысмэ	зэкӏэлъымытӏысмэ	дызэкӏэлъымытӏысмэ	фызэкӏэлъымытӏысмэ	зэкӏэлъымытӏыс(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысамэ	узэкӏэлъытӏысамэ	зэкӏэлъытӏысамэ	дызэкӏэлъытӏысамэ	фызэкӏэлъытӏысамэ	зэкӏэлъытӏыса(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысамэ	узэкӏэлъымытӏысамэ	зэкӏэлъымытӏысамэ	дызэкӏэлъымытӏысамэ	фызэкӏэлъымытӏысамэ	зэкӏэлъымытӏыса(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъамэ	узэкӏэлъытӏысыгъамэ	зэкӏэлъытӏысыгъамэ	дызэкӏэлъытӏысыгъамэ	фызэкӏэлъытӏысыгъамэ	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысыгъамэ	узэкӏэлъымытӏысыгъамэ	зэкӏэлъымытӏысыгъамэ	дызэкӏэлъымытӏысыгъамэ	фызэкӏэлъымытӏысыгъамэ	зэкӏэлъымытӏысыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынмэ	узэкӏэлъытӏысынмэ	зэкӏэлъытӏысынмэ	дызэкӏэлъытӏысынмэ	фызэкӏэлъытӏысынмэ	зэкӏэлъытӏысын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысынмэ	узэкӏэлъымытӏысынмэ	зэкӏэлъымытӏысынмэ	дызэкӏэлъымытӏысынмэ	фызэкӏэлъымытӏысынмэ	зэкӏэлъымытӏысын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынумэ	узэкӏэлъытӏысынумэ	зэкӏэлъытӏысынумэ	дызэкӏэлъытӏысынумэ	фызэкӏэлъытӏысынумэ	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысынумэ	узэкӏэлъымытӏысынумэ	зэкӏэлъымытӏысынумэ	дызэкӏэлъымытӏысынумэ	фызэкӏэлъымытӏысынумэ	зэкӏэлъымытӏысыну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыстэмэ	узэкӏэлъытӏыстэмэ	зэкӏэлъытӏыстэмэ	дызэкӏэлъытӏыстэмэ	фызэкӏэлъытӏыстэмэ	зэкӏэлъытӏыс(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏыстэмэ	узэкӏэлъымытӏыстэмэ	зэкӏэлъымытӏыстэмэ	дызэкӏэлъымытӏыстэмэ	фызэкӏэлъымытӏыстэмэ	зэкӏэлъымытӏыс(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысатэмэ	узэкӏэлъытӏысатэмэ	зэкӏэлъытӏысатэмэ	дызэкӏэлъытӏысатэмэ	фызэкӏэлъытӏысатэмэ	зэкӏэлъытӏыса(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысатэмэ	узэкӏэлъымытӏысатэмэ	зэкӏэлъымытӏысатэмэ	дызэкӏэлъымытӏысатэмэ	фызэкӏэлъымытӏысатэмэ	зэкӏэлъымытӏыса(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъатэмэ	узэкӏэлъытӏысыгъатэмэ	зэкӏэлъытӏысыгъатэмэ	дызэкӏэлъытӏысыгъатэмэ	фызэкӏэлъытӏысыгъатэмэ	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысыгъатэмэ	узэкӏэлъымытӏысыгъатэмэ	зэкӏэлъымытӏысыгъатэмэ	дызэкӏэлъымытӏысыгъатэмэ	фызэкӏэлъымытӏысыгъатэмэ	зэкӏэлъымытӏысыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынтэмэ	узэкӏэлъытӏысынтэмэ	зэкӏэлъытӏысынтэмэ	дызэкӏэлъытӏысынтэмэ	фызэкӏэлъытӏысынтэмэ	зэкӏэлъытӏысын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысынтэмэ	узэкӏэлъымытӏысынтэмэ	зэкӏэлъымытӏысынтэмэ	дызэкӏэлъымытӏысынтэмэ	фызэкӏэлъымытӏысынтэмэ	зэкӏэлъымытӏысын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынутэмэ	узэкӏэлъытӏысынутэмэ	зэкӏэлъытӏысынутэмэ	дызэкӏэлъытӏысынутэмэ	фызэкӏэлъытӏысынутэмэ	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысынутэмэ	узэкӏэлъымытӏысынутэмэ	зэкӏэлъымытӏысынутэмэ	дызэкӏэлъымытӏысынутэмэ	фызэкӏэлъымытӏысынутэмэ	зэкӏэлъымытӏысыну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынт	узэкӏэлъытӏысынт	зэкӏэлъытӏысынт	дызэкӏэлъытӏысынт	фызэкӏэлъытӏысынт	зэкӏэлъытӏысын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынтэкъым	узэкӏэлъытӏысынтэкъым	зэкӏэлъытӏысынтэкъым	дызэкӏэлъытӏысынтэкъым	фызэкӏэлъытӏысынтэкъым	зэкӏэлъытӏысын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынут	узэкӏэлъытӏысынут	зэкӏэлъытӏысынут	дызэкӏэлъытӏысынут	фызэкӏэлъытӏысынут	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынутэкъым	узэкӏэлъытӏысынутэкъым	зэкӏэлъытӏысынутэкъым	дызэкӏэлъытӏысынутэкъым	фызэкӏэлъытӏысынутэкъым	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысми	узэкӏэлъытӏысми	зэкӏэлъытӏысми	дызэкӏэлъытӏысми	фызэкӏэлъытӏысми	зэкӏэлъытӏыс(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысми	узэкӏэлъымытӏысми	зэкӏэлъымытӏысми	дызэкӏэлъымытӏысми	фызэкӏэлъымытӏысми	зэкӏэлъымытӏыс(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысами	узэкӏэлъытӏысами	зэкӏэлъытӏысами	дызэкӏэлъытӏысами	фызэкӏэлъытӏысами	зэкӏэлъытӏыса(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысами	узэкӏэлъымытӏысами	зэкӏэлъымытӏысами	дызэкӏэлъымытӏысами	фызэкӏэлъымытӏысами	зэкӏэлъымытӏыса(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъами	узэкӏэлъытӏысыгъами	зэкӏэлъытӏысыгъами	дызэкӏэлъытӏысыгъами	фызэкӏэлъытӏысыгъами	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысыгъами	узэкӏэлъымытӏысыгъами	зэкӏэлъымытӏысыгъами	дызэкӏэлъымытӏысыгъами	фызэкӏэлъымытӏысыгъами	зэкӏэлъымытӏысыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынми	узэкӏэлъытӏысынми	зэкӏэлъытӏысынми	дызэкӏэлъытӏысынми	фызэкӏэлъытӏысынми	зэкӏэлъытӏысын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысынми	узэкӏэлъымытӏысынми	зэкӏэлъымытӏысынми	дызэкӏэлъымытӏысынми	фызэкӏэлъымытӏысынми	зэкӏэлъымытӏысын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынуми	узэкӏэлъытӏысынуми	зэкӏэлъытӏысынуми	дызэкӏэлъытӏысынуми	фызэкӏэлъытӏысынуми	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысынуми	узэкӏэлъымытӏысынуми	зэкӏэлъымытӏысынуми	дызэкӏэлъымытӏысынуми	фызэкӏэлъымытӏысынуми	зэкӏэлъымытӏысыну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏыстэми	узэкӏэлъытӏыстэми	зэкӏэлъытӏыстэми	дызэкӏэлъытӏыстэми	фызэкӏэлъытӏыстэми	зэкӏэлъытӏыс(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏыстэми	узэкӏэлъымытӏыстэми	зэкӏэлъымытӏыстэми	дызэкӏэлъымытӏыстэми	фызэкӏэлъымытӏыстэми	зэкӏэлъымытӏыс(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысатэми	узэкӏэлъытӏысатэми	зэкӏэлъытӏысатэми	дызэкӏэлъытӏысатэми	фызэкӏэлъытӏысатэми	зэкӏэлъытӏыса(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысатэми	узэкӏэлъымытӏысатэми	зэкӏэлъымытӏысатэми	дызэкӏэлъымытӏысатэми	фызэкӏэлъымытӏысатэми	зэкӏэлъымытӏыса(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысыгъатэми	узэкӏэлъытӏысыгъатэми	зэкӏэлъытӏысыгъатэми	дызэкӏэлъытӏысыгъатэми	фызэкӏэлъытӏысыгъатэми	зэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысыгъатэми	узэкӏэлъымытӏысыгъатэми	зэкӏэлъымытӏысыгъатэми	дызэкӏэлъымытӏысыгъатэми	фызэкӏэлъымытӏысыгъатэми	зэкӏэлъымытӏысыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынтэми	узэкӏэлъытӏысынтэми	зэкӏэлъытӏысынтэми	дызэкӏэлъытӏысынтэми	фызэкӏэлъытӏысынтэми	зэкӏэлъытӏысын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысынтэми	узэкӏэлъымытӏысынтэми	зэкӏэлъымытӏысынтэми	дызэкӏэлъымытӏысынтэми	фызэкӏэлъымытӏысынтэми	зэкӏэлъымытӏысын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысынутэми	узэкӏэлъытӏысынутэми	зэкӏэлъытӏысынутэми	дызэкӏэлъытӏысынутэми	фызэкӏэлъытӏысынутэми	зэкӏэлъытӏысыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысынутэми	узэкӏэлъымытӏысынутэми	зэкӏэлъымытӏысынутэми	дызэкӏэлъымытӏысынутэми	фызэкӏэлъымытӏысынутэми	зэкӏэлъымытӏысыну(хэ)тэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысаи	узэкӏэлъытӏысаи	зэкӏэлъытӏысаи	дызэкӏэлъытӏысаи	фызэкӏэлъытӏысаи	зэкӏэлъытӏысаи
щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысакъыми	узэкӏэлъытӏысакъыми	зэкӏэлъытӏысакъыми	дызэкӏэлъытӏысакъыми	фызэкӏэлъытӏысакъыми	зэкӏэлъытӏысакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысащэрэт	узэкӏэлъытӏысащэрэт	зэкӏэлъытӏысащэрэт	дызэкӏэлъытӏысащэрэт	фызэкӏэлъытӏысащэрэт	зэкӏэлъытӏысащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъымытӏысащэрэт	узэкӏэлъымытӏысащэрэт	зэкӏэлъымытӏысащэрэт	дызэкӏэлъымытӏысащэрэт	фызэкӏэлъымытӏысащэрэт	зэкӏэлъымытӏысащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнщ	узэкӏэлъытӏысагъэнщ	зэкӏэлъытӏысагъэнщ	дызэкӏэлъытӏысагъэнщ	фызэкӏэлъытӏысагъэнщ	зэкӏэлъытӏысагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнкъым	узэкӏэлъытӏысагъэнкъым	зэкӏэлъытӏысагъэнкъым	дызэкӏэлъытӏысагъэнкъым	фызэкӏэлъытӏысагъэнкъым	зэкӏэлъытӏысагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнт	узэкӏэлъытӏысагъэнт	зэкӏэлъытӏысагъэнт	дызэкӏэлъытӏысагъэнт	фызэкӏэлъытӏысагъэнт	зэкӏэлъытӏысагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнтэкъым	узэкӏэлъытӏысагъэнтэкъым	зэкӏэлъытӏысагъэнтэкъым	дызэкӏэлъытӏысагъэнтэкъым	фызэкӏэлъытӏысагъэнтэкъым	зэкӏэлъытӏысагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэн	узэкӏэлъытӏысагъэн	зэкӏэлъытӏысагъэн	дызэкӏэлъытӏысагъэн	фызэкӏэлъытӏысагъэн	зэкӏэлъытӏысагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнкъэ	узэкӏэлъытӏысагъэнкъэ	зэкӏэлъытӏысагъэнкъэ	дызэкӏэлъытӏысагъэнкъэ	фызэкӏэлъытӏысагъэнкъэ	зэкӏэлъытӏысагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнт	узэкӏэлъытӏысагъэнт	зэкӏэлъытӏысагъэнт	дызэкӏэлъытӏысагъэнт	фызэкӏэлъытӏысагъэнт	зэкӏэлъытӏысагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнтэкъэ	узэкӏэлъытӏысагъэнтэкъэ	зэкӏэлъытӏысагъэнтэкъэ	дызэкӏэлъытӏысагъэнтэкъэ	фызэкӏэлъытӏысагъэнтэкъэ	зэкӏэлъытӏысагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнтӏыс	узэкӏэлъытӏысагъэнтӏыс	зэкӏэлъытӏысагъэнтӏыс	дызэкӏэлъытӏысагъэнтӏыс	фызэкӏэлъытӏысагъэнтӏыс	зэкӏэлъытӏысагъэнтӏыс
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнукъым	узэкӏэлъытӏысагъэнукъым	зэкӏэлъытӏысагъэнукъым	дызэкӏэлъытӏысагъэнукъым	фызэкӏэлъытӏысагъэнукъым	зэкӏэлъытӏысагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнут	узэкӏэлъытӏысагъэнут	зэкӏэлъытӏысагъэнут	дызэкӏэлъытӏысагъэнут	фызэкӏэлъытӏысагъэнут	зэкӏэлъытӏысагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнутэкъым	узэкӏэлъытӏысагъэнутэкъым	зэкӏэлъытӏысагъэнутэкъым	дызэкӏэлъытӏысагъэнутэкъым	фызэкӏэлъытӏысагъэнутэкъым	зэкӏэлъытӏысагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэну	узэкӏэлъытӏысагъэну	зэкӏэлъытӏысагъэну	дызэкӏэлъытӏысагъэну	фызэкӏэлъытӏысагъэну	зэкӏэлъытӏысагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнукъэ	узэкӏэлъытӏысагъэнукъэ	зэкӏэлъытӏысагъэнукъэ	дызэкӏэлъытӏысагъэнукъэ	фызэкӏэлъытӏысагъэнукъэ	зэкӏэлъытӏысагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнут	узэкӏэлъытӏысагъэнут	зэкӏэлъытӏысагъэнут	дызэкӏэлъытӏысагъэнут	фызэкӏэлъытӏысагъэнут	зэкӏэлъытӏысагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сызэкӏэлъытӏысагъэнутэкъэ	узэкӏэлъытӏысагъэнутэкъэ	зэкӏэлъытӏысагъэнутэкъэ	дызэкӏэлъытӏысагъэнутэкъэ	фызэкӏэлъытӏысагъэнутэкъэ	зэкӏэлъытӏысагъэнутэкъэ

Причастиехэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэкӏэлъытӏыс
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэкӏэлъымытӏыс
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэкӏэлъытӏыса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэкӏэлъымытӏыса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэкӏэлъытӏысыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэкӏэлъымытӏысыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэкӏэлъытӏысын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэкӏэлъымытӏысын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэкӏэлъытӏысыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэкӏэлъымытӏысыну

Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъытӏыс	узэрызэкӏэлъытӏыс	зэрызэкӏэлъытӏыс	дызэрызэкӏэлъытӏыс	фызэрызэкӏэлъытӏыс	зэрызэкӏэлъытӏыс(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъымытӏыс	узэрызэкӏэлъымытӏыс	зэрызэкӏэлъымытӏыс	дызэрызэкӏэлъымытӏыс	фызэрызэкӏэлъымытӏыс	зэрызэкӏэлъымытӏыс(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъытӏыса	узэрызэкӏэлъытӏыса	зэрызэкӏэлъытӏыса	дызэрызэкӏэлъытӏыса	фызэрызэкӏэлъытӏыса	зэрызэкӏэлъытӏыса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъымытӏыса	узэрызэкӏэлъымытӏыса	зэрызэкӏэлъымытӏыса	дызэрызэкӏэлъымытӏыса	фызэрызэкӏэлъымытӏыса	зэрызэкӏэлъымытӏыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъытӏысыгъа	узэрызэкӏэлъытӏысыгъа	зэрызэкӏэлъытӏысыгъа	дызэрызэкӏэлъытӏысыгъа	фызэрызэкӏэлъытӏысыгъа	зэрызэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъымытӏысыгъа	узэрызэкӏэлъымытӏысыгъа	зэрызэкӏэлъымытӏысыгъа	дызэрызэкӏэлъымытӏысыгъа	фызэрызэкӏэлъымытӏысыгъа	зэрызэкӏэлъымытӏысыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъытӏысын	узэрызэкӏэлъытӏысын	зэрызэкӏэлъытӏысын	дызэрызэкӏэлъытӏысын	фызэрызэкӏэлъытӏысын	зэрызэкӏэлъытӏысын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъымытӏысын	узэрызэкӏэлъымытӏысын	зэрызэкӏэлъымытӏысын	дызэрызэкӏэлъымытӏысын	фызэрызэкӏэлъымытӏысын	зэрызэкӏэлъымытӏысын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъытӏысыну	узэрызэкӏэлъытӏысыну	зэрызэкӏэлъытӏысыну	дызэрызэкӏэлъытӏысыну	фызэрызэкӏэлъытӏысыну	зэрызэкӏэлъытӏысыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрызэкӏэлъымытӏысыну	узэрызэкӏэлъымытӏысыну	зэрызэкӏэлъымытӏысыну	дызэрызэкӏэлъымытӏысыну	фызэрызэкӏэлъымытӏысыну	зэрызэкӏэлъымытӏысыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъытӏыс	ущызэкӏэлъытӏыс	щызэкӏэлъытӏыс	дыщызэкӏэлъытӏыс	фыщызэкӏэлъытӏыс	щызэкӏэлъытӏыс(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъымытӏыс	ущызэкӏэлъымытӏыс	щызэкӏэлъымытӏыс	дыщызэкӏэлъымытӏыс	фыщызэкӏэлъымытӏыс	щызэкӏэлъымытӏыс(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъытӏыса	ущызэкӏэлъытӏыса	ущызэкӏэлъытӏыса	дыщызэкӏэлъытӏыса	фыщызэкӏэлъытӏыса	щызэкӏэлъытӏыса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъымытӏыса	фыщизэкӏэлъымытӏыса	щызэкӏэлъымытӏыса	дыщызэкӏэлъымытӏыса	фыщызэкӏэлъымытӏыса	щызэкӏэлъымытӏыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъытӏысыгъа	ущызэкӏэлъытӏысыгъа	щызэкӏэлъытӏысыгъа	дыщызэкӏэлъытӏысыгъа	фыщызэкӏэлъытӏысыгъа	щызэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъымытӏысыгъа	ущызэкӏэлъымытӏысыгъа	щызэкӏэлъымытӏысыгъа	дыщызэкӏэлъымытӏысыгъа	фыщызэкӏэлъымытӏысыгъа	щызэкӏэлъымытӏысыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъытӏысын	ущызэкӏэлъытӏысын	щызэкӏэлъытӏысын	дыщызэкӏэлъытӏысын	фыщызэкӏэлъытӏысын	щызэкӏэлъытӏысын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъымытӏысын	ущызэкӏэлъытӏысын	щызэкӏэлъымытӏысын	дыщызэкӏэлъымытӏысын	фыщызэкӏэлъымытӏысын	щызэкӏэлъымытӏысын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъытӏысыну	ущызэкӏэлъытӏысыну	щызэкӏэлъытӏысыну	дыщызэкӏэлъытӏысыну	фыщызэкӏэлъытӏысыну	щызэкӏэлъытӏысыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщызэкӏэлъымытӏысыну	ущызэкӏэлъымытӏысыну	щызэкӏэлъымытӏысыну	дыщызэкӏэлъымытӏысыну	фыщызэкӏэлъымытӏысыну	щызэкӏэлъымытӏысыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъытӏыс	уздызэкӏэлъытӏыс	здызэкӏэлъытӏыс	дыздызэкӏэлъытӏыс	фыздызэкӏэлъытӏыс	здызэкӏэлъытӏыс(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъымытӏыс	уздызэкӏэлъымытӏыс	здызэкӏэлъымытӏыс	дыздызэкӏэлъымытӏыс	фыздызэкӏэлъымытӏыс	здызэкӏэлъымытӏыс(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъытӏыса	уздызэкӏэлъытӏыса	здызэкӏэлъытӏыса	дыздызэкӏэлъытӏыса	фыздызэкӏэлъытӏыса	здызэкӏэлъытӏыса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъымытӏыса	уздызэкӏэлъымытӏыса	здызэкӏэлъымытӏыса	дыздызэкӏэлъымытӏыса	фыздызэкӏэлъымытӏыса	здызэкӏэлъымытӏыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъытӏысыгъа	уздызэкӏэлъытӏысыгъа	здызэкӏэлъытӏысыгъа	дыздызэкӏэлъытӏысыгъа	фыздызэкӏэлъытӏысыгъа	здызэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъымытӏысыгъа	уздызэкӏэлъымытӏысыгъа	здызэкӏэлъымытӏысыгъа	дыздызэкӏэлъымытӏысыгъа	фыздызэкӏэлъымытӏысыгъа	здызэкӏэлъымытӏысыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъытӏысын	уздызэкӏэлъытӏысын	здызэкӏэлъытӏысын	дыздызэкӏэлъытӏысын	фыздызэкӏэлъытӏысын	здызэкӏэлъытӏысын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъымытӏысын	уздызэкӏэлъымытӏысын	здызэкӏэлъымытӏысын	дыздызэкӏэлъымытӏысын	фыздызэкӏэлъымытӏысын	здызэкӏэлъымытӏысын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъытӏысыну	уздызэкӏэлъытӏысыну	здызэкӏэлъытӏысыну	дыздызэкӏэлъытӏысыну	фыздызэкӏэлъытӏысыну	здызэкӏэлъытӏысыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыздызэкӏэлъымытӏысыну	уздызэкӏэлъымытӏысыну	здызэкӏэлъымытӏысыну	дыздызэкӏэлъымытӏысыну	фыздызэкӏэлъымытӏысыну	здызэкӏэлъымытӏысыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъытӏыс	ущӀызэкӏэлъытӏыс	щӀызэкӏэлъытӏыс	дыщӀызэкӏэлъытӏыс	фыщӀызэкӏэлъытӏыс	щӀызэкӏэлъытӏыс(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъымытӏыс	ущӀызэкӏэлъымытӏыс	щӀызэкӏэлъымытӏыс	дыщӀызэкӏэлъымытӏыс	фыщӀызэкӏэлъымытӏыс	щӀызэкӏэлъымытӏыс(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъытӏыса	ущӀызэкӏэлъытӏысӀэтӏыса	щӀызэкӏэлъытӏыса	дыщӀызэкӏэлъытӏыса	фыщӀызэкӏэлъытӏыса	щӀызэкӏэлъытӏыса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъымытӏыса	ущӀызэкӏэлъымытӏыса	щӀызэкӏэлъымытӏыса	дыщӀызэкӏэлъымытӏыса	фыщӀызэкӏэлъымытӏыса	щӀызэкӏэлъымытӏыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъытӏысыгъа	ущӀызэкӏэлъытӏысыгъа	щӀызэкӏэлъытӏысыгъа	дыщӀызэкӏэлъытӏысыгъа	фыщӀызэкӏэлъытӏысыгъа	щӀызэкӏэлъытӏысыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъымытӏысыгъа	ущӀызэкӏэлъымытӏысыгъа	щӀызэкӏэлъымытӏысыгъа	дыщӀызэкӏэлъымытӏысыгъа	фыщӀызэкӏэлъымытӏысыгъа	щӀызэкӏэлъымытӏысыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъытӏысын	ущӀызэкӏэлъытӏысын	щӀызэкӏэлъытӏысын	дыщӀызэкӏэлъытӏысын	фыщӀызэкӏэлъытӏысын	щӀызэкӏэлъытӏысын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъымытӏысын	ущӀызэкӏэлъымытӏысын	щӀызэкӏэлъымытӏысын	дыщӀызэкӏэлъымытӏысын	фыщӀызэкӏэлъымытӏысын	щӀызэкӏэлъымытӏысын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъытӏысыну	ущӀызэкӏэлъытӏысыну	щӀызэкӏэлъытӏысыну	дыщӀызэкӏэлъытӏысыну	фыщӀызэкӏэлъытӏысыну	щӀызэкӏэлъытӏысыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀызэкӏэлъымытӏысыну	ущӀызэкӏэлъымытӏысыну	щӀызэкӏэлъымытӏысыну	дыщӀызэкӏэлъымытӏысыну	фыщӀызэкӏэлъымытӏысыну	щӀызэкӏэлъымытӏысыну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъытӏысу	узэкӏэлъытӏысу	зэкӏэлъытӏысу	дызэкӏэлъытӏысу	фызэкӏэлъытӏысу	зэкӏэлъытӏыс(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъымытӏысу	узэкӏэлъымытӏысу	зэкӏэлъымытӏысу	дызэкӏэлъымытӏысу	фызэкӏэлъымытӏысу	зэкӏэлъымытӏыс(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъытӏысауэ	узэкӏэлъытӏысауэ	зэкӏэлъытӏысауэ	дызэкӏэлъытӏысауэ	фызэкӏэлъытӏысауэ	зэкӏэлъытӏысауэ / зэкӏэлъытӏысахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъымытӏысауэ	узэкӏэлъымытӏысауэ	зэкӏэлъымытӏысауэ	дызэкӏэлъымытӏысауэ	фызэкӏэлъымытӏысауэ	зэкӏэлъымытӏысауэ / зэкӏэлъымытӏысахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сызэкӏэлъытӏысурэ	узэкӏэлъытӏысурэ	зэкӏэлъытӏысурэ	дызэкӏэлъытӏысурэ	фызэкӏэлъытӏысурэ	зэкӏэлъытӏыс(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сызэкӏэлъымытӏысурэ	узэкӏэлъымытӏысурэ	зэкӏэлъымытӏысурэ	дызэкӏэлъымытӏысурэ	фызэкӏэлъымытӏысурэ	зэкӏэлъымытӏыс(хэ)урэ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	сыбзэкӏэлъотӏыс	сызэкӏэлъотӏыс	--	сывзэкӏэлъотӏыс	сазэкӏэлъотӏыс
уэ	уззэкӏэлъотӏыс	--	узэкӏэлъотӏыс	удзэкӏэлъотӏыс	--	уазэкӏэлъотӏыс
ар	ззэкӏэлъотӏыс	бзэкӏэлъотӏыс	зэкӏэлъотӏыс	дзэкӏэлъотӏыс	взэкӏэлъотӏыс	язэкӏэлъотӏыс
дэ	--	дыбзэкӏэлъотӏыс	дызэкӏэлъотӏыс	--	дывзэкӏэлъотӏыс	дазэкӏэлъотӏыс
фэ	фыззэкӏэлъотӏыс	--	фызэкӏэлъотӏыс	фыдзэкӏэлъотӏыс	--	фазэкӏэлъотӏыс
ахэр	ззэкӏэлъотӏыс(хэ)	бзэкӏэлъотӏыс(хэ)	зэкӏэлъотӏыс(хэ)	дзэкӏэлъотӏыс(хэ)	взэкӏэлъотӏыс(хэ)	язэкӏэлъотӏыс(хэ)

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[тӏыс]	[тӏыс]ыр	--	[тӏыс]хэр
Эргативнэ:	[тӏыс]	[тӏыс]ым	--	[тӏыс]хэм
Послеложнэ:	[тӏыс]кӀэ	[тӏыс]ымкӀэ	[тӏыс]хэкӀэ	[тӏыс]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[тӏыс]у	[тӏыс]ырауэ	[тӏыс]хэу	[тӏыс]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[тӏыс]а	[тӏыс]ар	--	[тӏыс]ахэр
Эргативнэ:	[тӏыс]а	[тӏыс]ам	--	[тӏыс]ахэм
Послеложнэ:	[тӏыс]акӀэ	[тӏыс]амкӀэ	[тӏыс]ахэкӀэ	[тӏыс]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[тӏыс]ауэ	[тӏыс]арауэ	[тӏыс]ахэу	[тӏыс]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[тӏыс]ын	[тӏыс]ыныр	--	[тӏыс]ынхэр
Эргативнэ:	[тӏыс]ын	[тӏыс]ыным	--	[тӏыс]ынхэм
Послеложнэ:	[тӏыс]ынкӀэ	[тӏыс]ынымкӀэ	[тӏыс]ынхэкӀэ	[тӏыс]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[тӏыс]ыну	[тӏыс]ынырауэ	[тӏыс]ынхэу	[тӏыс]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[тӏыс]ыну	[тӏыс]ынур	--	[тӏыс]ынухэр
Эргативнэ:	[тӏыс]ыну	[тӏыс]ынум	--	[тӏыс]ынухэм
Послеложнэ:	[тӏыс]ынукӀэ	[тӏыс]ынумкӀэ	[тӏыс]ынухэкӀэ	[тӏыс]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[тӏыс]ынууэ	[тӏыс]ынурауэ	[тӏыс]ынухэу	[тӏыс]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Зым зыр кӀэлъыкӀуэу, зэкӀэлъхьэужьу тӀысын.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Бзухэр зэкӀэлъытӀысащ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• зэкӏэлъытӏысын: sit swh in a row, one after the other.
• Бзухэр зэкӀэлъытӀысащ: the sparrows sat in a row, one after the other.

УРЫСЫБЗЭ

• зэкӏэлъытӏысын: сесть где-л. друг за другом
• Бзухэр зэкӀэлъытӀысащ: воробьи сели в ряд, друг за другом.

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын