жыг
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
жыг
-
жыг
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [ᶎǝɣ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [жыг]
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | жыг | жыгыр | -- | жыгхэр |
Эргативнэ: | жыг | жыгым | -- | жыгхэм |
Послеложнэ: | жыгкӀэ | жыгымкӀэ | жыгхэкӀэ | жыгхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | жыгыу | жыгырауэ | жыгхэу | жыгхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Илъэс куэдкӀэ ит къэкӀыгъэ, и пкъыр быдэу, къудамэ куэд тету, лъагэу дэкӀейуэ.
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 52 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Жыг хадэ. | Сад. | An Orchard. |
Ди хадэм жыг итщ. | В нашем саду стоят деревья. | There are trees in our orchard. |
А жыгхэр инщ, дахэщ. | Эти деревья большие и красивые. | These trees are big and beautiful. |
Жыгхэр сатыру хэсащ. | Деревья посажены рядами. | The trees are planted in rows. |
Жыг хадэм псы зэпрож. | Река течет через сад. | A river flows through the orchard. |
Псыр жыгым и сэбэпщ. | Вода деревьям полезная. | The water is good for the trees. |
нап. 67 | ||
Жыг хэтсэнущ. | Мы собираемся посадить деревья. | We are going to plant some trees. |
Жыгхэр псори хэтсащ. | Мы уже посадили все деревья. | We have panted all the trees. |
Кулэрэ Кушыкурэ баш хасэри жыгхэр ирапхащ. | Кулэ и Кушыку уже привязали деревья к палкам. | Kwula and Kwushikw have put in supports and have tied the trees to them. |
Жыгхэр кусэ дахэу, щхьэ баринэу хадэм итщ. | Деревья стоят в саду красивыми рядами и с кудрявыми головами. | The trees are standing in the orchard in pretty curly-headed rows. |
Кушыку жыг хисащ. | Кушыку посадил дерево. | Kwushikw has planted a tree. |
нап. 70 | ||
Абы жыг куэд итщ. | Там – много деревьев. | There are a lot of trees there. |
Дэ дыхуэзащ жыгей, псей, дей, бжей, тхуей, зей жыгхэм. | Нам попадались деревья: дуб, ель, орешник, бук, граб и кизил. | We encountered oak, fir, hazelnut, beech, hornbeam and cornelian cherry trees. |
Мэзым щыӀэщ мей жыги. | В лесу есть и дикая яблоня. | There are also wild apple trees in the woods. |
Сыт хуэдэ жыг щыӀэ мэзым? | Какие есть деревья в лесу? | What kind of trees are there in the woods? |
нап. 77 | ||
Уэрамхэм жыгхэр тетщ. | Вдоль улиц стоят деревья. | Trees stand along its streets. |
нап. 82 | ||
Жэбагъы жыгхэр егъэкъабзэ. | Жабагы подрезает деревья. | Zhabaghy is pruning the trees. |
Дэ жыг лъабжьэхэр догъэщабэ. | Мы разрыхляем почву вокруг корней деревьев. | We are softening (the ground around) the tree roots. |
Гъатхэм жыгхэр къогъагъэ. | Весной деревья цветут. | In spring, the trees blossom. |
нап. 85 | ||
Гъуэгубгъум жыгхэр тетщ. | У обочины дороги стоят деревья. | Along the edge of the road there are trees. |
Жыгхэм къуаргъ абгъуэ куэд тетщ. | Есть много вороньих гнёзд на деревьях. | There are a lot of crows’ nests in the trees. |
нап. 87 | ||
Дэ пхъэгулъей жыг диӀэщ. | У нас сливовое дерево. | We have got a cherry-plum tree. |
Жыг къудамэхэр пхъэгулъым кърешэх. | Слива тянет ветки дерева вниз. | The plums pull (weigh down) the tree branches down. |
нап. 92 | ||
Ар жыг гъуанэм исщ. | Она живёт в дупле. | It lives in a tree hollow. |
нап. 99 | ||
ТхьэкӀумэкӀыхьым удз ешх, жыгыр егъу. | Заяц ест траву и грызет деревья. | The hare eats grass and gnaws tree bark. |
нап. 115 | ||
Дадэ жыг хисэрт. | Дедушка сажал дерево. | Grandfather was planting a tree. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Жыг хэщӀэн, хэсэн.
- Жыг къэгъэкӀын.
- жыгыжь
- жыгышхуэ
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- жыг: tree
- Жыг хэщӀэн, хэсэн: plant a tree
- Жыг къэгъэкӀын: grow a tree
- жыгыжь: old tree
- жыгышхуэ: big tree
УРЫСЫБЗЭ
- жыг: дерево
- Жыг хэщӀэн, хэсэн: посадить дерево
- Жыг къэгъэкӀын: выращивать дерево
- жыгыжь: старое дерево
- жыгышхуэ: большое дерево
псалъафэ зэпыщӀахэр
жыг хадэ
зэгъэзэхуэжынМыхьэнэ: Пхъэщхьэмышхьэ къызыпыкӀэ жыг зэрыт хадэ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: orchard Урысыбзэ: сад Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ