гъавэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['ʁɑ:vɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [гъав] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | гъавэ | гъавэр | -- | гъавэхэр |
Эргативнэ: | гъавэ | гъавэм | -- | гъавэхэм |
Послеложнэ: | гъавэкӀэ | гъавэмкӀэ | гъавэхэкӀэ | гъавэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | гъавэу | гъавэрауэ | гъавэхэу | гъавэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зи хьэдзэм ерыскъы къыхащӀыкӀ къэкӀыгъэ.
- Апхуэдэ къэкӀыгъэхэм я хьэдзэ.
ЩАПХЪЭХЭР
- Гъавэ лъэпкъыгъуэхэм щыщу къэбэрдейхэм нэхъыбэу ящӀэу щытар мэшщ. Нэгумэ Шорэ
- Уэгъу гъавэр дыгъэрыжьэщи, уэлбанэ гъавэр дошэсей. Псалъэжьхэр
- ГъавэщӀэ къыпӀэрымыхьэу гъавэжьым уемылъэстауэ. Псалъэжьхэр
- Зи вакъэ зэвымрэ зи гъавэ мащӀэмрэ гузэвэгъуэ щыщӀэркъым. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 95 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Уэшх къешхмэ, къэкӀыгъэхэм заужь, гъавэр бэв мэхъу. | Когда идёт дождь, растения развиваются, зерновые культуры становятся обильными. | When it rains, plants grow, crops become plentiful |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Гъавэ бэв.
- Гъавэ щӀапӀэ.
- Гъавэр Ӏухыжын.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- гъавэ: 1. cereals, grain crops 2. corn, grain, cereal
- Гъавэ бэв: rich, abundant harvest
- Гъавэ щӀапӀэ: grain field
- Гъавэр Ӏухыжын: gather the (grain) harvest
УРЫСЫБЗЭ
- гъавэ: 1. хлеб; зерновые культуры 2. зерно
- Гъавэ бэв: богатый, обильный урожай
- Гъавэ щӀапӀэ: зеновое поле
- Гъавэр Ӏухыжын: собирать урожай (зерновых)
псалъафэ зэпыщӀахэр
гъавэ къехьэлӀэжьыгъуэ зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: Гъавэ щыӀуахыж зэман. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: harvest time Урысыбзэ: хлебоуборка, пора уборки урожая Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
гъавэ щӀапӀэ зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: Гъавэ щагъэкӀ щӀыпӀэ; хьэсэ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: field for growing cereals, grain crops Урысыбзэ: поле, предназначенное для возделывания зерновых культур Гъавэ щӀапӀэ псори яващ. Псалъэ зэпхахэр: Гъавэ щӀапӀэ псори яващ. ХъупӀэмрэ гъавэ щӀапӀэмрэ зэпылъщ. Щапхъэхэр:
гъавэ ӀыхыпӀэ зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: Нартыху, гуэдз. с. ху. зрашалӀэ, зрат мэкъумэш ӀуэхущӀапӀэ. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: granary Урысыбзэ: элеватор (зернохранилище) Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
гъавэ Ӏухыжыгъуэ зэгъэзэхуэжын
Мыхьэнэ: Гъавэ щыӀуахыж зэман. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр: Инджылыбзэ: harvest time Урысыбзэ: хлебоуборка, пора уборки урожая Гъавэ Ӏухыжыгъуэ зэманыр къэсащ. Псалъэ зэпхахэр: Гъавэ Ӏухыжыгъуэ зэманыр къэсащ. Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['ʁɑ:vɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [гъав] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжыгъэ | Куэд бжыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | гъавэ | гъавэр | -- | гъавэхэр |
Эргативнэ: | гъавэ | гъавэм | -- | гъавэхэм |
Послеложнэ: | гъавэкӀэ | гъавэмкӀэ | гъавэхэкӀэ | гъавэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | гъавэу | гъавэрауэ | гъавэхэу | гъавэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Ижь-ижьыж лъандэрэ адыгэхэр зэлэжь къэкӀыгъэ (хьэцэпэцэ хьэдзэ гъуэжь хъурей цӀыкӀухэр куэду ирещӀэ, мэшкӀи йоджэ).
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- гъавэ: millet
УРЫСЫБЗЭ
- гъавэ: просо
БИБЛИОГРАФИЕ