бын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

< хьэрыпыбзэ: ابن = сын

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [bǝn]:

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• [бын]

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжыгъэ		Куэд бжыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	бын	быныр	--	бынхэр
Эргативнэ:	бын	быным	--	бынхэм
Послеложнэ:	бынкӀэ	бынымкӀэ	бынхэкӀэ	бынхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	быну	бынырауэ	бынхэу	бынхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. ЩӀэблэ.
2. ЗэрылъхузэрыпӀ, къэзылъхуахэмрэ къалъхуахэмрэ; къизышамрэ кърашамрэ.

ЩАПХЪЭХЭР

• Расул ищӀэрт Джэрий бын зэримыӀэр. Къуэдзокъуэ Хьэсэн

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Кхъуэ бын.
• Джэдкъурт бын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• бын: 1. child 2. family
• Кхъуэ бын: baby pig
• Джэдкъурт бын: a family with lots of children

УРЫСЫБЗЭ

• бын: 1. дитя 2. семья
• Кхъуэ бын: поросенок
• Джэдкъурт бын: многодетная семья

псалъафэ зэпыщӀахэр

Бын гъуэтын (зэгъэгъуэтын)

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: to have a child
        Абы фыз къиша нэужь, бын имыгъуэту куэд екӀуэкӀащ. After getting married, he didn't have a child for a long time.
     Урысыбзэ: родить, обзавестись ребёнком.
        Абы фыз къиша нэужь, бын имыгъуэту куэд екӀуэкӀащ. После того, как женился, у него долго не было ребёнка.
  Псалъэ зэпхахэр:
     Абы фыз къиша нэужь, бын имыгъуэту куэд екӀуэкӀащ.
  Щапхъэхэр:

Бын зэдэгъуэтын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: to create a family, have children (about a husband and wife)
     Урысыбзэ: нажить детей (о муже и жене).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Бын щӀын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: to adopt sb (a boy or girl).
     Урысыбзэ: усыновить (удочерить) кого-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

бын кӀасэ

  Мыхьэнэ: Зи ныбжь хэкӀуэта зэлӀзэфызым ягъуэтыж бын.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: late children (born late in life)
     Урысыбзэ: поздние дети
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

бын пажэ

  Мыхьэнэ: Бынхэм я нэхъыжь.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: first (eldest) child
     Урысыбзэ: первенец
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Илъэс зыбжанэ лъандэрэ щхьэлтету лажьэ Жамырзэ и бын пажэт Хьэсэн.  Къуэдзокъуэ Хьэсэн

бын пасэ

  Мыхьэнэ: Зэщхьэгъусэ щӀалэхэм пасэу ягъуэта бын.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: early child
     Урысыбзэ: ранний ребёнок
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Бын пасэ зыгъуэтар хущӀегъуэжыркъым.  Псалъэжьхэр

бын пэлъытэ

  Мыхьэнэ: Быным хуэдэу къалъытэ цӀыху.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: someone else’s child treated as one’s own
     Урысыбзэ: чужой ребёнок, к которому относятся как к родному
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Си гум ихункъым.. уи бын пэлъытэу Гуапэу си щхьэфэм Ӏэ щыдэплъар.  Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

бын тӀуащӀэ

  Мыхьэнэ: ФызитӀым зы лӀым къыхуилъхуа, зы фызым лӀитӀым къахуилъхуа бын.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр:
     Инджылыбзэ: stepchildren
     Урысыбзэ: сводные дети
     Бын тӀуащӀэ хъун.
  Псалъэ зэпхахэр:
     Бын тӀуащӀэ хъун.
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Библиографием еплъын