пытхьэщӏыкӏын
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [pǝtħɐɕʹǝ'tʹʂǝn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- пы- + [тхьэщӏ] + -ы + -кӏ + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ зэгъэзэхуэжын
Глагол лъэӏэс "пытхьэщӏыкӏын"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пытхьэщӏыкӏын |
| щымыӀэныгъэ: | пымытхьэщӏыкӏын |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏын | пыптхьэщӏыкӏын | питхьэщӏыкӏын | пыттхьэщӏыкӏын | пыфтхьэщӏыкӏын | патхьэщӏыкӏын |
| щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏын | пумытхьэщӏыкӏын | пимытхьэщӏыкӏын | пыдмытхьэщӏыкӏын | пывмытхьэщӏыкӏын | памытхьэщӏыкӏын |
| Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пытхьэщӏыкӏ! | пыфтхьэщӏыкӏ! |
| щымыӀэныгъэ: | пумытхьэщӏыкӏ! | пывмытхьэщӏыкӏ! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыпретхьэщӏыкӏ | упретхьэщӏыкӏ | претхьэщӏыкӏ | дыпретхьэщӏыкӏ | фыпретхьэщӏыкӏ | претхьэщӏыкӏ |
| щымыӀэныгъэ: | сыпремытхьэщӏыкӏ | упремытхьэщӏыкӏ | премытхьэщӏыкӏ | дыпремытхьэщӏыкӏ | фыпремытхьэщӏыкӏ | премытхьэщӏыкӏ |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пызотхьэщӏыкӏ(ыр) | пыботхьэщӏыкӏ(ыр) | петхьэщӏыкӏ(ыр) | пыдотхьэщӏыкӏ(ыр) | пывотхьэщӏыкӏ(ыр) | патхьэщӏыкӏ(ыр) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыркъым | пыптхьэщӏыкӏыркъым | питхьэщӏыкӏыркъым | пыттхьэщӏыкӏыркъым | пыфтхьэщӏыкӏыркъым | патхьэщӏыкӏыркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏырт | пыптхьэщӏыкӏырт | питхьэщӏыкӏырт | пыттхьэщӏыкӏырт | пыфтхьэщӏыкӏырт | патхьэщӏыкӏырт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыртэкъым | пыптхьэщӏыкӏыртэкъым | питхьэщӏыкӏыртэкъым | пыттхьэщӏыкӏыртэкъым | пыфтхьэщӏыкӏыртэкъым | патхьэщӏыкӏыртэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏащ | пыптхьэщӏыкӏащ | питхьэщӏыкӏащ | пыттхьэщӏыкӏащ | пыфтхьэщӏыкӏащ | патхьэщӏыкӏащ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏакъым | пыптхьэщӏыкӏакъым | питхьэщӏыкӏакъым | пыттхьэщӏыкӏакъым | пыфтхьэщӏыкӏакъым | патхьэщӏыкӏакъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏат | пыптхьэщӏыкӏат | питхьэщӏыкӏат | пыттхьэщӏыкӏат | пыфтхьэщӏыкӏат | патхьэщӏыкӏат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏатэкъым | пыптхьэщӏыкӏатэкъым | питхьэщӏыкӏатэкъым | пыттхьэщӏыкӏатэкъым | пыфтхьэщӏыкӏатэкъым | патхьэщӏыкӏатэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъащ | пыптхьэщӏыкӏыгъащ | питхьэщӏыкӏыгъащ | пыттхьэщӏыкӏыгъащ | пыфтхьэщӏыкӏыгъащ | патхьэщӏыкӏыгъащ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъакъым | пыптхьэщӏыкӏыгъакъым | питхьэщӏыкӏыгъакъым | пыттхьэщӏыкӏыгъакъым | пыфтхьэщӏыкӏыгъакъым | патхьэщӏыкӏыгъакъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъат | пыптхьэщӏыкӏыгъат | питхьэщӏыкӏыгъат | пыттхьэщӏыкӏыгъат | пыфтхьэщӏыкӏыгъат | патхьэщӏыкӏыгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъатэкъым | пыптхьэщӏыкӏыгъатэкъым | питхьэщӏыкӏыгъатэкъым | пыттхьэщӏыкӏыгъатэкъым | пыфтхьэщӏыкӏыгъатэкъым | патхьэщӏыкӏыгъатэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏщ | пыптхьэщӏыкӏщ | питхьэщӏыкӏщ | пыттхьэщӏыкӏщ | пыфтхьэщӏыкӏщ | патхьэщӏыкӏщ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏкъым | пыптхьэщӏыкӏкъым | питхьэщӏыкӏкъым | пыттхьэщӏыкӏкъым | пыфтхьэщӏыкӏкъым | патхьэщӏыкӏкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏт | пыптхьэщӏыкӏт | питхьэщӏыкӏт | пыттхьэщӏыкӏт | пыфтхьэщӏыкӏт | патхьэщӏыкӏт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏтэкъым | пыптхьэщӏыкӏтэкъым | питхьэщӏыкӏтэкъым | пыттхьэщӏыкӏтэкъым | пыфтхьэщӏыкӏтэкъым | патхьэщӏыкӏтэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынщ | пыптхьэщӏыкӏынщ | питхьэщӏыкӏынщ | пыттхьэщӏыкӏынщ | пыфтхьэщӏыкӏынщ | патхьэщӏыкӏынщ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынкъым | пыптхьэщӏыкӏынкъым | питхьэщӏыкӏынкъым | пыттхьэщӏыкӏынкъым | пыфтхьэщӏыкӏынкъым | патхьэщӏыкӏынкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынущ | пыптхьэщӏыкӏынущ | питхьэщӏыкӏынущ | пыттхьэщӏыкӏынущ | пыфтхьэщӏыкӏынущ | патхьэщӏыкӏынущ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынукъым | пыптхьэщӏыкӏынукъым | питхьэщӏыкӏынукъым | пыттхьэщӏыкӏынукъым | пыфтхьэщӏыкӏынукъым | патхьэщӏыкӏынукъым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏрэ | пыптхьэщӏыкӏрэ | питхьэщӏыкӏрэ | пыттхьэщӏыкӏрэ | пыфтхьэщӏыкӏрэ | патхьэщӏыкӏрэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыркъэ | пыптхьэщӏыкӏыркъэ | питхьэщӏыкӏыркъэ | пыттхьэщӏыкӏыркъэ | пыфтхьэщӏыкӏыркъэ | патхьэщӏыкӏыркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏырт | пыптхьэщӏыкӏырт | питхьэщӏыкӏырт | пыттхьэщӏыкӏырт | пыфтхьэщӏыкӏырт | патхьэщӏыкӏырт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыртэкъэ | пыптхьэщӏыкӏыртэкъэ | питхьэщӏыкӏыртэкъэ | пыттхьэщӏыкӏыртэкъэ | пыфтхьэщӏыкӏыртэкъэ | патхьэщӏыкӏыртэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏа | пыптхьэщӏыкӏа | питхьэщӏыкӏа | пыттхьэщӏыкӏа | пыфтхьэщӏыкӏа | патхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏакъэ | пыптхьэщӏыкӏакъэ | питхьэщӏыкӏакъэ | пыттхьэщӏыкӏакъэ | пыфтхьэщӏыкӏакъэ | патхьэщӏыкӏакъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏат | пыптхьэщӏыкӏат | питхьэщӏыкӏат | пыттхьэщӏыкӏат | пыфтхьэщӏыкӏат | патхьэщӏыкӏат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏатэкъэ | пыптхьэщӏыкӏатэкъэ | питхьэщӏыкӏатэкъэ | пыттхьэщӏыкӏатэкъэ | пыфтхьэщӏыкӏатэкъэ | патхьэщӏыкӏатэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъа | пыптхьэщӏыкӏыгъа | питхьэщӏыкӏыгъа | пыттхьэщӏыкӏыгъа | пыфтхьэщӏыкӏыгъа | патхьэщӏыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъакъэ | пыптхьэщӏыкӏыгъакъэ | питхьэщӏыкӏыгъакъэ | пыттхьэщӏыкӏыгъакъэ | пыфтхьэщӏыкӏыгъакъэ | патхьэщӏыкӏыгъакъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъат | пыптхьэщӏыкӏыгъат | питхьэщӏыкӏыгъат | пыттхьэщӏыкӏыгъат | пыфтхьэщӏыкӏыгъат | патхьэщӏыкӏыгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъатэкъэ | пыптхьэщӏыкӏыгъатэкъэ | питхьэщӏыкӏыгъатэкъэ | пыттхьэщӏыкӏыгъатэкъэ | пыфтхьэщӏыкӏыгъатэкъэ | патхьэщӏыкӏыгъатэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏ | пыптхьэщӏыкӏ | питхьэщӏыкӏ | пыттхьэщӏыкӏ | пыфтхьэщӏыкӏ | патхьэщӏыкӏ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏкъэ | пыптхьэщӏыкӏкъэ | питхьэщӏыкӏкъэ | пыттхьэщӏыкӏкъэ | пыфтхьэщӏыкӏкъэ | патхьэщӏыкӏкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏт | пыптхьэщӏыкӏт | питхьэщӏыкӏт | пыттхьэщӏыкӏт | пыфтхьэщӏыкӏт | патхьэщӏыкӏт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏтэкъэ | пыптхьэщӏыкӏтэкъэ | питхьэщӏыкӏтэкъэ | пыттхьэщӏыкӏтэкъэ | пыфтхьэщӏыкӏтэкъэ | патхьэщӏыкӏтэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏын | пыптхьэщӏыкӏын | питхьэщӏыкӏын | пыттхьэщӏыкӏын | пыфтхьэщӏыкӏын | патхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынкъэ | пыптхьэщӏыкӏынкъэ | питхьэщӏыкӏынкъэ | пыттхьэщӏыкӏынкъэ | пыфтхьэщӏыкӏынкъэ | патхьэщӏыкӏынкъэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыну | пыптхьэщӏыкӏыну | питхьэщӏыкӏыну | пыттхьэщӏыкӏыну | пыфтхьэщӏыкӏыну | патхьэщӏыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынукъэ | пыптхьэщӏыкӏынукъэ | питхьэщӏыкӏынукъэ | пыттхьэщӏыкӏынукъэ | пыфтхьэщӏыкӏынукъэ | патхьэщӏыкӏынукъэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏмэ | пыптхьэщӏыкӏмэ | питхьэщӏыкӏмэ | пыттхьэщӏыкӏмэ | пыфтхьэщӏыкӏмэ | патхьэщӏыкӏмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏмэ | пумытхьэщӏыкӏмэ | пимытхьэщӏыкӏмэ | пыдмытхьэщӏыкӏмэ | пывмытхьэщӏыкӏмэ | памытхьэщӏыкӏмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏамэ | пыптхьэщӏыкӏамэ | питхьэщӏыкӏамэ | пыттхьэщӏыкӏамэ | пыфтхьэщӏыкӏамэ | патхьэщӏыкӏамэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏамэ | пумытхьэщӏыкӏамэ | пимытхьэщӏыкӏамэ | пыдмытхьэщӏыкӏамэ | пывмытхьэщӏыкӏамэ | памытхьэщӏыкӏамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъамэ | пыптхьэщӏыкӏыгъамэ | питхьэщӏыкӏыгъамэ | пыттхьэщӏыкӏыгъамэ | пыфтхьэщӏыкӏыгъамэ | патхьэщӏыкӏыгъамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏыгъамэ | пумытхьэщӏыкӏыгъамэ | пимытхьэщӏыкӏыгъамэ | пыдмытхьэщӏыкӏыгъамэ | пывмытхьэщӏыкӏыгъамэ | памытхьэщӏыкӏыгъамэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынмэ | пыптхьэщӏыкӏынмэ | питхьэщӏыкӏынмэ | пыттхьэщӏыкӏынмэ | пыфтхьэщӏыкӏынмэ | патхьэщӏыкӏынмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏынмэ | пумытхьэщӏыкӏынмэ | пимытхьэщӏыкӏынмэ | пыдмытхьэщӏыкӏынмэ | пывмытхьэщӏыкӏынмэ | памытхьэщӏыкӏынмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынумэ | пыптхьэщӏыкӏынумэ | питхьэщӏыкӏынумэ | пыттхьэщӏыкӏынумэ | пыфтхьэщӏыкӏынумэ | патхьэщӏыкӏынумэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏынумэ | пумытхьэщӏыкӏынумэ | пимытхьэщӏыкӏынумэ | пыдмытхьэщӏыкӏынумэ | пывмытхьэщӏыкӏынумэ | памытхьэщӏыкӏынумэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏтэмэ | пыптхьэщӏыкӏтэмэ | питхьэщӏыкӏтэмэ | пыттхьэщӏыкӏтэмэ | пыфтхьэщӏыкӏтэмэ | патхьэщӏыкӏтэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏтэмэ | пумытхьэщӏыкӏтэмэ | пимытхьэщӏыкӏтэмэ | пыдмытхьэщӏыкӏтэмэ | пывмытхьэщӏыкӏтэмэ | памытхьэщӏыкӏтэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏатэмэ | пыптхьэщӏыкӏатэмэ | питхьэщӏыкӏатэмэ | пыттхьэщӏыкӏатэмэ | пыфтхьэщӏыкӏатэмэ | патхьэщӏыкӏатэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏатэмэ | пумытхьэщӏыкӏатэмэ | пимытхьэщӏыкӏатэмэ | пыдмытхьэщӏыкӏатэмэ | пывмытхьэщӏыкӏатэмэ | памытхьэщӏыкӏатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъатэмэ | пыптхьэщӏыкӏыгъатэмэ | питхьэщӏыкӏыгъатэмэ | пыттхьэщӏыкӏыгъатэмэ | пыфтхьэщӏыкӏыгъатэмэ | патхьэщӏыкӏыгъатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏыгъатэмэ | пумытхьэщӏыкӏыгъатэмэ | пимытхьэщӏыкӏыгъатэмэ | пыдмытхьэщӏыкӏыгъатэмэ | пывмытхьэщӏыкӏыгъатэмэ | памытхьэщӏыкӏыгъатэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынтэмэ | пыптхьэщӏыкӏынтэмэ | питхьэщӏыкӏынтэмэ | пыттхьэщӏыкӏынтэмэ | пыфтхьэщӏыкӏынтэмэ | патхьэщӏыкӏынтэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏынтэмэ | пумытхьэщӏыкӏынтэмэ | пимытхьэщӏыкӏынтэмэ | пыдмытхьэщӏыкӏынтэмэ | пывмытхьэщӏыкӏынтэмэ | памытхьэщӏыкӏынтэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынутэмэ | пыптхьэщӏыкӏынутэмэ | питхьэщӏыкӏынутэмэ | пыттхьэщӏыкӏынутэмэ | пыфтхьэщӏыкӏынутэмэ | патхьэщӏыкӏынутэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏынутэмэ | пумытхьэщӏыкӏынутэмэ | пимытхьэщӏыкӏынутэмэ | пыдмытхьэщӏыкӏынутэмэ | пывмытхьэщӏыкӏынутэмэ | памытхьэщӏыкӏынутэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынт | пыптхьэщӏыкӏынт | питхьэщӏыкӏынт | пыттхьэщӏыкӏынт | пыфтхьэщӏыкӏынт | патхьэщӏыкӏынт |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынтэкъым | пыптхьэщӏыкӏынтэкъым | питхьэщӏыкӏынтэкъым | пыттхьэщӏыкӏынтэкъым | пыфтхьэщӏыкӏынтэкъым | патхьэщӏыкӏынтэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынут | пыптхьэщӏыкӏынут | питхьэщӏыкӏынут | пыттхьэщӏыкӏынут | пыфтхьэщӏыкӏынут | патхьэщӏыкӏынут |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынутэкъым | пыптхьэщӏыкӏынутэкъым | питхьэщӏыкӏынутэкъым | пыттхьэщӏыкӏынутэкъым | пыфтхьэщӏыкӏынутэкъым | патхьэщӏыкӏынутэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏми | пыптхьэщӏыкӏми | питхьэщӏыкӏми | пыттхьэщӏыкӏми | пыфтхьэщӏыкӏми | патхьэщӏыкӏми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏми | пумытхьэщӏыкӏми | пимытхьэщӏыкӏми | пыдмытхьэщӏыкӏми | пывмытхьэщӏыкӏми | памытхьэщӏыкӏми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏами | пыптхьэщӏыкӏами | питхьэщӏыкӏами | пыттхьэщӏыкӏами | пыфтхьэщӏыкӏами | патхьэщӏыкӏами |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏами | пумытхьэщӏыкӏами | пимытхьэщӏыкӏами | пыдмытхьэщӏыкӏами | пывмытхьэщӏыкӏами | памытхьэщӏыкӏами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъами | пыптхьэщӏыкӏыгъами | питхьэщӏыкӏыгъами | пыттхьэщӏыкӏыгъами | пыфтхьэщӏыкӏыгъами | патхьэщӏыкӏыгъами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏыгъами | пумытхьэщӏыкӏыгъами | пимытхьэщӏыкӏыгъами | пыдмытхьэщӏыкӏыгъами | пывмытхьэщӏыкӏыгъами | памытхьэщӏыкӏыгъами |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынми | пыптхьэщӏыкӏынми | питхьэщӏыкӏынми | пыттхьэщӏыкӏынми | пыфтхьэщӏыкӏынми | патхьэщӏыкӏынми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏынми | пумытхьэщӏыкӏынми | пимытхьэщӏыкӏынми | пыдмытхьэщӏыкӏынми | пывмытхьэщӏыкӏынми | памытхьэщӏыкӏынми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынуми | пыптхьэщӏыкӏынуми | питхьэщӏыкӏынуми | пыттхьэщӏыкӏынуми | пыфтхьэщӏыкӏынуми | патхьэщӏыкӏынуми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏынуми | пумытхьэщӏыкӏынуми | пимытхьэщӏыкӏынуми | пыдмытхьэщӏыкӏынуми | пывмытхьэщӏыкӏынуми | памытхьэщӏыкӏынуми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏтэми | пыптхьэщӏыкӏтэми | питхьэщӏыкӏтэми | пыттхьэщӏыкӏтэми | пыфтхьэщӏыкӏтэми | патхьэщӏыкӏтэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏтэми | пумытхьэщӏыкӏтэми | пимытхьэщӏыкӏтэми | пыдмытхьэщӏыкӏтэми | пывмытхьэщӏыкӏтэми | памытхьэщӏыкӏтэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏатэми | пыптхьэщӏыкӏатэми | питхьэщӏыкӏатэми | пыттхьэщӏыкӏатэми | пыфтхьэщӏыкӏатэми | патхьэщӏыкӏатэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏатэми | пумытхьэщӏыкӏатэми | пимытхьэщӏыкӏатэми | пыдмытхьэщӏыкӏатэми | пывмытхьэщӏыкӏатэми | памытхьэщӏыкӏатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏыгъатэми | пыптхьэщӏыкӏыгъатэми | питхьэщӏыкӏыгъатэми | пыттхьэщӏыкӏыгъатэми | пыфтхьэщӏыкӏыгъатэми | патхьэщӏыкӏыгъатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏыгъатэми | пумытхьэщӏыкӏыгъатэми | пимытхьэщӏыкӏыгъатэми | пыдмытхьэщӏыкӏыгъатэми | пывмытхьэщӏыкӏыгъатэми | памытхьэщӏыкӏыгъатэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынтэми | пыптхьэщӏыкӏынтэми | питхьэщӏыкӏынтэми | пыттхьэщӏыкӏынтэми | пыфтхьэщӏыкӏынтэми | патхьэщӏыкӏынтэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏынтэми | пумытхьэщӏыкӏынтэми | пимытхьэщӏыкӏынтэми | пыдмытхьэщӏыкӏынтэми | пывмытхьэщӏыкӏынтэми | памытхьэщӏыкӏынтэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏынутэми | пыптхьэщӏыкӏынутэми | питхьэщӏыкӏынутэми | пыттхьэщӏыкӏынутэми | пыфтхьэщӏыкӏэнутэми | патхьэщӏыкӏэнутэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏынутэми | пумытхьэщӏыкӏынутэми | пимытхьэщӏыкӏынутэми | пыдмытхьэщӏыкӏынутэми | пывмытхьэщӏыкӏынутэми | памытхьэщӏыкӏынутэми |
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏаи | пыптхьэщӏыкӏаи | питхьэщӏыкӏаи | пыттхьэщӏыкӏаи | пыфтхьэщӏыкӏаи | патхьэщӏыкӏаи |
| щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏакъыми | пыптхьэщӏыкӏакъыми | питхьэщӏыкӏакъыми | пыттхьэщӏыкӏакъыми | пыфтхьэщӏыкӏакъыми | патхьэщӏыкӏакъыми |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏащэрэт | пыптхьэщӏыкӏащэрэт | питхьэщӏыкӏащэрэт | пыттхьэщӏыкӏащэрэт | пыфтхьэщӏыкӏащэрэт | патхьэщӏыкӏащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | пызмытхьэщӏыкӏащэрэт | пумытхьэщӏыкӏащэрэт | пимытхьэщӏыкӏащэрэт | пыдмытхьэщӏыкӏащэрэт | пывмытхьэщӏыкӏащэрэт | памытхьэщӏыкӏащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнщ | пыптхьэщӏыкӏагъэнщ | питхьэщӏыкӏагъэнщ | пыттхьэщӏыкӏагъэнщ | пыфтхьэщӏыкӏагъэнщ | патхьэщӏыкӏагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнкъым | пыптхьэщӏыкӏагъэнкъым | питхьэщӏыкӏагъэнкъым | пыттхьэщӏыкӏагъэнкъым | пыфтхьэщӏыкӏагъэнкъым | патхьэщӏыкӏагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнт | пыптхьэщӏыкӏагъэнт | питхьэщӏыкӏагъэнт | пыттхьэщӏыкӏагъэнт | пыфтхьэщӏыкӏагъэнт | патхьэщӏыкӏагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнтэкъым | пыптхьэщӏыкӏагъэнтэкъым | питхьэщӏыкӏагъэнтэкъым | пыттхьэщӏыкӏагъэнтэкъым | пыфтхьэщӏыкӏагъэнтэкъым | патхьэщӏыкӏагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэн | пыптхьэщӏыкӏагъэн | питхьэщӏыкӏагъэн | пыттхьэщӏыкӏагъэн | пыфтхьэщӏыкӏагъэн | патхьэщӏыкӏагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнкъэ | пыптхьэщӏыкӏагъэнкъэ | питхьэщӏыкӏагъэнкъэ | пыттхьэщӏыкӏагъэнкъэ | пыфтхьэщӏыкӏагъэнкъэ | патхьэщӏыкӏагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнт | пыптхьэщӏыкӏагъэнт | питхьэщӏыкӏагъэнт | пыттхьэщӏыкӏагъэнт | пыфтхьэщӏыкӏагъэнт | патхьэщӏыкӏагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнтэкъэ | пыптхьэщӏыкӏагъэнтэкъэ | питхьэщӏыкӏагъэнтэкъэ | пыттхьэщӏыкӏагъэнтэкъэ | пыфтхьэщӏыкӏагъэнтэкъэ | патхьэщӏыкӏагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнущ | пыптхьэщӏыкӏагъэнущ | питхьэщӏыкӏагъэнущ | пыттхьэщӏыкӏагъэнущ | пыфтхьэщӏыкӏагъэнущ | патхьэщӏыкӏагъэнущ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнукъым | пыптхьэщӏыкӏагъэнукъым | питхьэщӏыкӏагъэнукъым | пыттхьэщӏыкӏагъэнукъым | пыфтхьэщӏыкӏагъэнукъым | патхьэщӏыкӏагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнут | пыптхьэщӏыкӏагъэнут | питхьэщӏыкӏагъэнут | пыттхьэщӏыкӏагъэнут | пыфтхьэщӏыкӏагъэнут | патхьэщӏыкӏагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнутэкъым | пыптхьэщӏыкӏагъэнутэкъым | питхьэщӏыкӏагъэнутэкъым | пыттхьэщӏыкӏагъэнутэкъым | пыфтхьэщӏыкӏагъэнутэкъым | патхьэщӏыкӏагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэну | пыптхьэщӏыкӏагъэну | питхьэщӏыкӏагъэну | пыттхьэщӏыкӏагъэну | пыфтхьэщӏыкӏагъэну | патхьэщӏыкӏагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнукъэ | пыптхьэщӏыкӏагъэнукъэ | питхьэщӏыкӏагъэнукъэ | пыттхьэщӏыкӏагъэнукъэ | пыфтхьэщӏыкӏагъэнукъэ | патхьэщӏыкӏагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнут | пыптхьэщӏыкӏагъэнут | питхьэщӏыкӏагъэнут | пыттхьэщӏыкӏагъэнут | пыфтхьэщӏыкӏагъэнут | патхьэщӏыкӏагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | пыстхьэщӏыкӏагъэнутэкъэ | пыптхьэщӏыкӏагъэнутэкъэ | питхьэщӏыкӏагъэнутэкъэ | пыттхьэщӏыкӏагъэнутэкъэ | пыфтхьэщӏыкӏагъэнутэкъэ | патхьэщӏыкӏагъэнутэкъэ |
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | пызытхьэщӏыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | пызымытхьэщӏыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пызытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызымытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пызытхьэщӏыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызымытхьэщӏыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пызытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пызымытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пызытхьэщӏыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пызымытхьэщӏыкӏыну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | пыстхьэщӏыкӏ | пыптхьэщӏыкӏ | питхьэщӏыкӏ | пыттхьэщӏыкӏ | пыфтхьэщӏыкӏ | патхьэщӏыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | пызмытхьэщӏыкӏ | пумытхьэщӏыкӏ | пимытхьэщӏыкӏ | пыдмытхьэщӏыкӏ | пывмытхьэщӏыкӏ | памытхьэщӏыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пыстхьэщӏыкӏа | пыптхьэщӏыкӏа | питхьэщӏыкӏа | пыттхьэщӏыкӏа | пыфтхьэщӏыкӏа | патхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызмытхьэщӏыкӏа | пумытхьэщӏыкӏа | пимытхьэщӏыкӏа | пыдмытхьэщӏыкӏа | пывмытхьэщӏыкӏа | памытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пыстхьэщӏыкӏыгъа | пыптхьэщӏыкӏыгъа | питхьэщӏыкӏыгъа | пыттхьэщӏыкӏыгъа | пыфтхьэщӏыкӏыгъа | патхьэщӏыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызмытхьэщӏыкӏыгъа | пумытхьэщӏыкӏыгъа | пимытхьэщӏыкӏыгъа | пыдмытхьэщӏыкӏыгъа | пывмытхьэщӏыкӏыгъа | памытхьэщӏыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пыстхьэщӏыкӏын | пыптхьэщӏыкӏын | питхьэщӏыкӏын | пыттхьэщӏыкӏын | пыфтхьэщӏыкӏын | патхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пызмытхьэщӏыкӏын | пумытхьэщӏыкӏын | пимытхьэщӏыкӏын | пыдмытхьэщӏыкӏын | пывмытхьэщӏыкӏын | памытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пыстхьэщӏыкӏыну | пыптхьэщӏыкӏыну | питхьэщӏыкӏыну | пыттхьэщӏыкӏыну | пыфтхьэщӏыкӏыну | патхьэщӏыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пызмытхьэщӏыкӏыну | пумытхьэщӏыкӏыну | пимытхьэщӏыкӏыну | пыдмытхьэщӏыкӏыну | пывмытхьэщӏыкӏыну | памытхьэщӏыкӏыну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | пытхьэщӏыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | пымытхьэщӏыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пымытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пытхьэщӏыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пымытхьэщӏыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пымытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | пытхьэщӏыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | пымытхьэщӏыкӏыну |
| Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпыстхьэщӏыкӏ | зэрыпыптхьэщӏыкӏ | зэрыпитхьэщӏыкӏ | зэрыпыттхьэщӏыкӏ | зэрыпыфтхьэщӏыкӏ | зэрыпатхьэщӏыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмытхьэщӏыкӏ | зэрыпумытхьэщӏыкӏ | зэрыпимытхьэщӏыкӏ | зэрыпыдмытхьэщӏыкӏ | зэрыпывмытхьэщӏыкӏ | зэрыпамытхьэщӏыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпыстхьэщӏыкӏа | зэрыпыптхьэщӏыкӏа | зэрыпитхьэщӏыкӏа | зэрыпыттхьэщӏыкӏа | зэрыпыфтхьэщӏыкӏа | зэрыпатхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмытхьэщӏыкӏа | зэрыпумытхьэщӏыкӏа | зэрыпимытхьэщӏыкӏа | зэрыпыдмытхьэщӏыкӏа | зэрыпывмытхьэщӏыкӏа | зэрамытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпыстхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпыптхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпитхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпыттхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпыфтхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпатхьэщӏыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмытхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпумытхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпимытхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпыдмытхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпывмытхьэщӏыкӏыгъа | зэрыпамытхьэщӏыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпыстхьэщӏыкӏын | зэрыпыптхьэщӏыкӏын | зэрыпитхьэщӏыкӏын | зэрыпыттхьэщӏыкӏын | зэрыпыфтхьэщӏыкӏын | зэрыпатхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмытхьэщӏыкӏын | зэрыпумытхьэщӏыкӏын | зэрыпимытхьэщӏыкӏын | зэрыпыдмытхьэщӏыкӏын | зэрыпывмытхьэщӏыкӏын | зэрыпамытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыпыстхьэщӏыкӏыну | зэрыпыптхьэщӏыкӏыну | зэрыпитхьэщӏыкӏыну | зэрыпыттхьэщӏыкӏыну | зэрыпыфтхьэщӏыкӏыну | зэрыпатхьэщӏыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыпызмытхьэщӏыкӏыну | зэрыпумытхьэщӏыкӏыну | зэрыпимытхьэщӏыкӏыну | зэрыпыдмытхьэщӏыкӏыну | зэрыпывмытхьэщӏыкӏыну | зэрыпамытхьэщӏыкӏыну |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щыпыстхьэщӏыкӏ | щыпыптхьэщӏыкӏ | щыпитхьэщӏыкӏ | щыпыттхьэщӏыкӏ | щыпыфтхьэщӏыкӏ | щыпатхьэщӏыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмытхьэщӏыкӏ | щыпумытхьэщӏыкӏ | щыпимытхьэщӏыкӏ | щыпыдмытхьэщӏыкӏ | щыпывмытхьэщӏыкӏ | щыпамытхьэщӏыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыпыстхьэщӏыкӏа | щыпыптхьэщӏыкӏа | щыпитхьэщӏыкӏа | щыпыттхьэщӏыкӏа | щыпыфтхьэщӏыкӏа | щыпатхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмытхьэщӏыкӏа | щыпумытхьэщӏыкӏа | щыпимытхьэщӏыкӏа | щыпыдмытхьэщӏыкӏа | щыпывмытхьэщӏыкӏа | щыпамытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыпыстхьэщӏыкӏыгъа | щыпыптхьэщӏыкӏыгъа | щыпитхьэщӏыкӏыгъа | щыпыттхьэщӏыкӏыгъа | щыпыфтхьэщӏыкӏыгъа | щыпатхьэщӏыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмытхьэщӏыкӏыгъа | щыпумытхьэщӏыкӏыгъа | щыпимытхьэщӏыкӏыгъа | щыпыдмытхьэщӏыкӏыгъа | щыпывмытхьэщӏыкӏыгъа | щыпамытхьэщӏыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыпыстхьэщӏыкӏын | щыпыптхьэщӏыкӏын | щыпитхьэщӏыкӏын | щыпыттхьэщӏыкӏын | щыпыфтхьэщӏыкӏын | щыпатхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмытхьэщӏыкӏын | щыпумытхьэщӏыкӏын | щыпимытхьэщӏыкӏын | щыпыдмытхьэщӏыкӏын | щыпывмытхьэщӏыкӏын | щыпамытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыпыстхьэщӏыкӏыну | щыпыптхьэщӏыкӏыну | щыпитхьэщӏыкӏыну | щыпыттхьэщӏыкӏыну | щыпыфтхьэщӏыкӏыну | щыпатхьэщӏыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыпызмытхьэщӏыкӏыну | щыпумытхьэщӏыкӏыну | щыпимытхьэщӏыкӏыну | щыпыдмытхьэщӏыкӏыну | щыпывмытхьэщӏыкӏыну | щыпамытхьэщӏыкӏыну |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | здыпыстхьэщӏыкӏ | здыпыптхьэщӏыкӏ | здыпитхьэщӏыкӏ | здыпыттхьэщӏыкӏ | здыпыфтхьэщӏыкӏ | здыпатхьэщӏыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | здыпызмытхьэщӏыкӏ | здыпумытхьэщӏыкӏ | здыпимытхьэщӏыкӏ | здыпыдмытхьэщӏыкӏ | здыпывмытхьэщӏыкӏ | здыпамытхьэщӏыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыпыстхьэщӏыкӏа | здыпыптхьэщӏыкӏа | здыпитхьэщӏыкӏа | здыпыттхьэщӏыкӏа | здыпыфтхьэщӏыкӏа | здыпатхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыпызмытхьэщӏыкӏа | здыпумытхьэщӏыкӏа | здыпимытхьэщӏыкӏа | здыпыдмытхьэщӏыкӏа | здыпывмытхьэщӏыкӏа | здыпамытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыпыстхьэщӏыкӏыгъа | здыпыптхьэщӏыкӏыгъа | здыпитхьэщӏыкӏыгъа | здыпыттхьэщӏыкӏыгъа | здыпыфтхьэщӏыкӏыгъа | здыпатхьэщӏыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыбъэдэзмытхьэщӏыкӏыгъа | здыпумытхьэщӏыкӏыгъа | здыпимытхьэщӏыкӏыгъа | здыпыдмытхьэщӏыкӏыгъа | здыпывмытхьэщӏыкӏыгъа | здыпамытхьэщӏыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыпыстхьэщӏыкӏын | здыпыптхьэщӏыкӏын | здыпитхьэщӏыкӏын | здыпыттхьэщӏыкӏын | здыпыфтхьэщӏыкӏын | здыпатхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыпызмытхьэщӏыкӏын | здыпумытхьэщӏыкӏын | здыпимытхьэщӏыкӏын | здыпыдмытхьэщӏыкӏын | здыпывмытхьэщӏыкӏын | здыпамытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыпыстхьэщӏыкӏыну | здыпыптхьэщӏыкӏыну | здыпитхьэщӏыкӏыну | здыпыттхьэщӏыкӏыну | здыпыфтхьэщӏыкӏыну | здыпатхьэщӏыкӏыну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыгъэдэзмытхьэщӏыкӏыну | здыпумытхьэщӏыкӏыну | здыпимытхьэщӏыкӏыну | здыпыдмытхьэщӏыкӏыну | здыпывмытхьэщӏыкӏыну | здыпамытхьэщӏыкӏыну |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпыстхьэщӏыкӏ | щӀыпыптхьэщӏыкӏ | щӀыпитхьэщӏыкӏ | щӀыпыттхьэщӏыкӏ | щӀыпыфтхьэщӏыкӏ | щӀыпатхьэщӏыкӏ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмытхьэщӏыкӏ | щӀыпумытхьэщӏыкӏ | щӀыпимытхьэщӏыкӏ | щӀыпыдмытхьэщӏыкӏ | щӀыпывмытхьэщӏыкӏ | щӀыпамытхьэщӏыкӏ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпыстхьэщӏыкӏа | щӀыпыптхьэщӏыкӏа | щӀыпитхьэщӏыкӏа | щӀыпыттхьэщӏыкӏа | щӀыпыфтхьэщӏыкӏа | щӀпатхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмытхьэщӏыкӏа | щӀыпумытхьэщӏыкӏа | щӀыпимытхьэщӏыкӏа | щӀыпыдмытхьэщӏыкӏа | щӀыпывмытхьэщӏыкӏа | щӀыпамытхьэщӏыкӏа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпыстхьэщӏыкӏыгъа | щӀэпыптхьэщӏыкӏыгъа | щӀыпитхьэщӏыкӏыгъа | щӀэпыттхьэщӏыкӏыгъа | щӀэпыфтхьэщӏыкӏыгъа | щӀыпатхьэщӏыкӏыгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмытхьэщӏыкӏыгъа | щӀыпумытхьэщӏыкӏыгъа | щӀыпимытхьэщӏыкӏыгъа | щӀыпыдмытхьэщӏыкӏыгъа | щӀыпывмытхьэщӏыкӏыгъа | щӀыпамытхьэщӏыкӏыгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпыстхьэщӏыкӏын | щӀыпыптхьэщӏыкӏын | щӀыпитхьэщӏыкӏын | щӀыпыттхьэщӏыкӏын | щӀыпыфтхьэщӏыкӏын | щӀыпатхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмытхьэщӏыкӏын | щӀыпумытхьэщӏыкӏын | щӀыпимытхьэщӏыкӏын | щӀыпыдмытхьэщӏыкӏын | щӀыпывмытхьэщӏыкӏын | щӀыпамытхьэщӏыкӏын |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыпыстхьэщӏыкӏыну | щӀыпыптхьэщӏыкӏыну | щӀыпитхьэщӏыкӏыну | щӀыпыттхьэщӏыкӏыну | щӀыпыфтхьэщӏыкӏыну | щӀыпатхьэщӏыкӏэну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыпызмытхьэщӏыкӏыну | щӀыпумытхьэщӏыкӏыну | щӀыпимытхьэщӏыкӏыну | щӀыпыдмытхьэщӏыкӏыну | щӀыпывмытхьэщӏыкӏыну | щӀыпамытхьэщӏыкӏыну |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | пыстхьэщӏыкӏыу | пыптхьэщӏыкӏыу | питхьэщӏыкӏыу | пыттхьэщӏыкӏыу | пыфтхьэщӏыкӏыу | патхьэщӏыкӏыу |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | пызмытхьэщӏыкӏыу | пумытхьэщӏыкӏыу | пимытхьэщӏыкӏыу | пыдмытхьэщӏыкӏыу | пывмытхьэщӏыкӏыу | памытхьэщӏыкӏыу |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | пыстхьэщӏыкӏауэ | пыптхьэщӏыкӏауэ | питхьэщӏыкӏауэ | пыттхьэщӏыкӏауэ | пыфтхьэщӏыкӏауэ | патхьэщӏыкӏауэ |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | пызмытхьэщӏыкӏауэ | пумытхьэщӏыкӏауэ | пимытхьэщӏыкӏауэ | пыдмытхьэщӏыкӏауэ | пывмытхьэщӏыкӏауэ | памытхьэщӏыкӏауэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | пыстхьэщӏыкӏыурэ | пыптхьэщӏыкӏыурэ | питхьэщӏыкӏыурэ | пыттхьэщӏыкӏыурэ | пыфтхьэщӏыкӏыурэ | патхьэщӏыкӏыурэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | пызмытхьэщӏыкӏыурэ | пумытхьэщӏыкӏыурэ | пимытхьэщӏыкӏыурэ | пыдмытхьэщӏыкӏыурэ | пывмытхьэщӏыкӏыурэ | памытхьэщӏыкӏыурэ |
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | ппызотхьэщӏыкӏ | пызотхьэщӏыкӏ | -- | фпызотхьэщӏыкӏ | япызотхьэщӏыкӏ |
| уэ | спыботхьэщӏыкӏ | -- | пыботхьэщӏыкӏ | тпыботхьэщӏыкӏ | -- | япыботхьэщӏыкӏ |
| абы | спетхьэщӏыкӏ | ппетхьэщӏыкӏ | петхьэщӏыкӏ | тпетхьэщӏыкӏ | фпетхьэщӏыкӏ | япетхьэщӏыкӏ |
| дэ | -- | ппыдотхьэщӏыкӏ | пыдотхьэщӏыкӏ | -- | фпыдотхьэщӏыкӏ | япыдотхьэщӏыкӏ |
| фэ | спывотхьэщӏыкӏ | -- | пывотхьэщӏыкӏ | тпывотхьэщӏыкӏ | -- | япывотхьэщӏыкӏ |
| абыхэм | спатхьэщӏыкӏ(хэ) | ппатхьэщӏыкӏ(хэ) | патхьэщӏыкӏ(хэ) | тпатхьэщӏыкӏ(хэ) | фпатхьэщӏыкӏ(хэ) | япатхьэщӏыкӏ(хэ) |
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | ппыс[тхьэщӏыкӏрэ] | пыс[тхьэщӏыкӏрэ] | -- | фпыс[тхьэщӏыкӏрэ] | япыс[тхьэщӏыкӏ(хэ)рэ] |
| уэ | спып[тхьэщӏыкӏрэ] | -- | пып[тхьэщӏыкӏрэ] | тпып[тхьэщӏыкӏрэ] | -- | япып[тхьэщӏыкӏ(хэ)рэ] |
| абы | спи[тхьэщӏыкӏрэ] | ппи[тхьэщӏыкӏрэ] | пи[тхьэщӏыкӏрэ] | тпи[тхьэщӏыкӏрэ] | фпи[тхьэщӏыкӏрэ] | япи[тхьэщӏыкӏ(хэ)рэ] |
| дэ | -- | ппыт[тхьэщӏыкӏрэ] | пыт[тхьэщӏыкӏрэ] | -- | фпыт[тхьэщӏыкӏрэ] | япыт[тхьэщӏыкӏ(хэ)рэ] |
| фэ | спыф[тхьэщӏыкӏрэ] | -- | пыф[тхьэщӏыкӏрэ] | тпыф[тхьэщӏыкӏрэ] | -- | япыф[тхьэщӏыкӏ(хэ)рэ] |
| абыхэм | спа[тхьэщӏыкӏрэ] | ппа[тхьэщӏыкӏрэ] | па[тхьэщӏыкӏрэ] | тпа[тхьэщӏыкӏрэ] | фпа[тхьэщӏыкӏрэ] | япа[тхьэщӏыкӏ(хэ)рэ] |
| -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [тхьэщӏыкӏ] | [тхьэщӏыкӏ]ыр | -- | [тхьэщӏыкӏ]хэр |
| Эргативнэ: | [тхьэщӏыкӏ] | [тхьэщӏыкӏ]ым | -- | [тхьэщӏыкӏ]хэм |
| Послеложнэ: | [тхьэщӏыкӏ]кӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ымкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]хэкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]хэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ыу | [тхьэщӏыкӏ]ырауэ | [тхьэщӏыкӏ]хэу | [тхьэщӏыкӏ]хэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [тхьэщӏыкӏ]а | [тхьэщӏыкӏ]ар | -- | [тхьэщӏыкӏ]ахэр |
| Эргативнэ: | [тхьэщӏыкӏ]а | [тхьэщӏыкӏ]ам | -- | [тхьэщӏыкӏ]ахэм |
| Послеложнэ: | [тхьэщӏыкӏ]акӀэ | [тхьэщӏыкӏ]амкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ахэкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ауэ | [тхьэщӏыкӏ]арауэ | [тхьэщӏыкӏ]ахэу | [тхьэщӏыкӏ]ахэрауэ |
| -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ын | [тхьэщӏыкӏ]ыныр | -- | [тхьэщӏыкӏ]ынхэр |
| Эргативнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ын | [тхьэщӏыкӏ]ыным | -- | [тхьэщӏыкӏ]ынхэм |
| Послеложнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ынкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ынымкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ынхэкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ынхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ыну | [тхьэщӏыкӏ]ынырауэ | [тхьэщӏыкӏ]ынхэу | [тхьэщӏыкӏ]ынхэрауэ |
| -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ыну | [тхьэщӏыкӏ]ынур | -- | [тхьэщӏыкӏ]ынухэр |
| Эргативнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ыну | [тхьэщӏыкӏ]ынум | -- | [тхьэщӏыкӏ]ынухэм |
| Послеложнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ынукӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ынумкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ынухэкӀэ | [тхьэщӏыкӏ]ынухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [тхьэщӏыкӏ]ынууэ | [тхьэщӏыкӏ]ынурауэ | [тхьэщӏыкӏ]ынухэу | [тхьэщӏыкӏ]ынухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым и кӀэухыр, и пэр е и кӀэр тхьэщӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- пытхьэщӏыкӏын: wash off the edge or end of sth.
УРЫСЫБЗЭ
- пытхьэщӏыкӏын: отмыть край, конец чего-л.
БИБЛИОГРАФИЕ